PDF/HTML Page 1 of 49
single page version
PDF/HTML Page 2 of 49
single page version
bandhanun kāraṇ nathī thato. āpanā kevaḷagnānanā koī achintya prabhāvane
līdhe udayanī kriyāo paṇ āpane to mokṣhanun ja kārya karī rahī chhe,
karmano kṣhay ja thato jāy chhe, eṭale te udayakriyāo paṇ āpane māṭe
to kṣhāyikī–kriyā ja chhe.
jāy–emān shun āshcharya chhe? prabho! mokṣhanā mārge chaḍelā amārā jevā
sādhako ja āpanī kriyāone kṣhāyikī kriyārūpe svīkārī shake chhe. he
sarvagnadev! uday vakhate paṇ āpanā kṣhāyikabhāvane jeṇe oḷakhī līdho
tenun gnān udayabhāvothī chhūṭun paḍīne kṣhāyikabhāv taraph chālyun.
PDF/HTML Page 3 of 49
single page version
chha rūpiyā poṣh :
varṣha 32 ī. sa. 1975
aṅk 3 jānyu.
dekhe, ne evun sukh thāy–ke pachhī chintānun koī kāraṇ na rahe. shun āp chintā
karo chho?–hā.... to ā bhajan vāñcho, ne badhī chintā chhoḍīne pariṇatine
ātmāmān joḍo.
nijamen sukhakī khān bharī hai, kyā parakā phir kām,
bāharake sanyogamen re, dekho na ātamarām. chintā0
anubhavakī nyārī dashā re, ānandase bharapūr,
jo nij anubhav kar sako re, chindā bhāge dūr. chintā0
bāharakī anukūlatā ho, yā pratikūl sanyog,
gnānīko to sukhasāgar re antarakā upayog. chintā0
shuddha akhaṇḍ svabhāvamen re, kṣhaṇik vibhāv abhāv,
chintākā kāraṇ bane re asat sanyogī bhāv. chintā0
tū yadi sukhako chāhatā re, paraṇati nijamen joḍ,
chetan! nij–vaibhav terā re, parase nātā toḍ......
chintā chhoḍo re bhāī, nijamen dekho re bhāī!
PDF/HTML Page 4 of 49
single page version
upayog lakṣhaṇ jīv chhe, ne e ja sāchun jīvan chhe;
e jīvajo jīvaḍāvajo, prabhu vīrano upadesh chhe.
chetan–jīvan vīrapanthamān, nahi dehajīvan satya chhe;
chetan rahe nijabhāvamān, bas! e ja sāchun jīvan chhe.
jarūrī chhe ke ‘jīvanun jīvan’ shun chhe? jīvanun sāchun jīvan shun chhe te
jāṇyā vagar pote tevun jīvan jīvashe kaī rīte? ne bījāne tevun
jīvan jīvavānun batāvashe kaī rīte?
ādhīn dehapīñjarāmān purāī rahevun te jīvan chhe?–nā, to to pachhī
deh vagar ātmā jīvī shake ja nahi. shun siddha bhagavanto deh ane
khorāk vagar ja jīvan nathī jīvatā? –jīve chhe, eṭalun ja nahi
paṇ teo ja sāchun sukhī jīvan jīve chhe.
PDF/HTML Page 5 of 49
single page version
upayog e ja jīvanun jīvan chhe. upayog vaḍe ja tame jīvant chho.
tamāre jīvavā māṭe (jīvapaṇe rahevā māṭe) upayog sivāy
jīvan jīvavun hoy to tamārā upayogasvarūp ātmāne oḷakho;
ne dehādi vaḍe jīvavānī buddhi chhoḍo. deh ane upayog e banne
tadna bhinna vastu chhe. evī bhinnatā jāṇo ne shuddha upayogarūpe
pariṇamīne ānandamay jīvan jīvo.
PDF/HTML Page 6 of 49
single page version
nathī. ātmā sarvagnasvabhāvī chhe–em je svasamvedanathī jāṇe chhe te jīv badhāy jīvone
gnānasvarūpī jāṇe chhe. gnānaapekṣhāe badhāy jīvo sādharmī–samānadharmī chhe.
chhe, temān gnānasvabhāv vyāpe chhe. jo ke mati–shrutagnānamān paṇ anant visheṣho chhe, paṇ
kevaḷagnān sarvotkr̥uṣhṭa chhe; samasta padārthono pratibhās jemān ekasāthe bharyo chhe evun
adbhut anant visheṣhosvarūp kevaḷagnān, temān sarvagnasvabhāvī mahāsāmānya gnān
vyāpelun chhe; ne te ātmāno svabhāv ja chhe.–āvā ātmāne je svānubhav–pratyakṣha nathī
karato tene sarvagnapaṇun hotun nathī.
sarvagnatānī tākātanī shī vāt! rāg jene jhīlī shake nahi, ne rāgano kaṇ jemān samāy
nahi–evā sarvagnasvabhāvane to svasanmukh atīndriyagnān ja jhīlī shake chhe. are, sarvagna
arihantane potānā gnānamān samāḍavā–e te kāī sādhāraṇ vāt chhe!
tārī gnānaparyāyamān paravastune ke rāgane vyāpelo na dekh.
PDF/HTML Page 7 of 49
single page version
achetan padārtho gnānamān vyāpīne tanmay thāy to gnān paṇ achetan thaī jāy.
paṇ gnānamān vyāpelā nathī. jo gnānamān rāg–dveṣh vyāpelā hoy to, te rāg–dveṣh
chhūṭī jatān gnān paṇ chhūṭī jāy, rāg–dveṣh vagar gnānanun astitva rahī na shake.–
parantu rāg–dveṣhanā abhāvamāny gnān to potānā sarvagnasvarūpe shobhī rahe chhe.
māṭe gnānamān rāg–dveṣh vyāpelā nathī. pachhī pūjā–bhaktino shubharāg ho, ke
viṣhay–kaṣhāyano pāp–rāg ho, te gnānanun svarūp nathī.
utpanna thāy chhe, tyān pūrvanī paryāy te pachhīnī paryāyamān vyāpatī nathī; mati–
shrutagnān chhūṭīne kevaḷagnān thayun tyān te kevaḷagnānamān mati–shrutagnānaparyāy
vyāpatī nathī, eṭale paryāyanā khaṇḍakhaṇḍ sāme jovānun rahetun nathī. be samayanī
paryāyo kadī ek thatī nathī.
visheṣhagnānaparyāy jene avalambīne pravarte chhe! visheṣh vakhate ja ātmāno
gnānasāmānyarūp mahān svabhāv chhe te ja visheṣhomān vyāpe chhe. jyāre juo
tyāre te potāmān vidyamān ja chhe. anādianantakāḷanī je visheṣh gnānaparyāyo
(–jemān bhaviṣhyanī anant–kevaḷagnānaparyāyo paṇ āvī jāy chhe–te samasta
paryāyo) mān vyāpe evo ek gnānasvabhāvī ātmā hun chhun–em dharmījīv
svasamvedanapratyakṣha vaḍe potānā ātmāne jāṇe chhe. potānā sāmānya ane visheṣh
bannemān tene gnān ja dekhāy chhe.
jāṇato nathī te sarvagnadevane ke gurune ke shāstranā tātparyane paṇ jāṇī shakato
nathī. potānā gnānamān jyān potāno sarvagnasvabhāv jāṇyo tyān pañchaparameṣhṭhīnī
ke navatattvonī sāchī oḷakhāṇ thaī. āvā svabhāvane jāṇanārī
shrutagnānaparyāyamān paṇ atīndriy shānti–
PDF/HTML Page 8 of 49
single page version
potāno akhaṇḍ sāmānyagnānasvabhāv vyāpelo dekhāy chhe.
te potānī paryāyathī bahār evā paradravyane kyāthī jāṇe ? je āndhaḷo potānā
sarvagnasvabhāvī ātmāne īndriyātīt matishrutagnānavaḍe pratyakṣha kare chhe, pachhī tenī
visheṣh bhāvanārūp ekāgratā vaḍe shuddhopayogī thaī rāg–dveṣhano kṣhay karī,
kevaḷagnānarūp pariṇame chhe. te kevaḷagnān sampūrṇa gnān–visheṣhovāḷun paripūrṇa chhe, ne
kevaḷagnānī prabhu evā anant visheṣhorūpe pariṇamelā sarvagnasvabhāvī ātmāne
kevaḷagnānavaḍe sākṣhāt–pratyakṣha jāṇe chhe.
‘sarvagna mahāvīr’ nī sāchī oḷakhāṇ chhe. evī oḷakhāṇ karanār jīv
ātmāne jāṇīne mahāvīranā mārge mokṣhamān jāy chhe.
ekalā–ekalā paṇ karī shako chho; te kām karatī vakhate
shānti thāy chhe; te kām evun majānun chhe ke je karavāthī
āpaṇo thāk ūtarī jāy chhe; mumukṣhu ekalo hoy tyāre ā
kām tenun khās sāthīdār banī jāy chhe ne tene ānand
pamāḍe chhe; ā kām sadāy lābhakārak ja chhe, tenāthī kadī
nukashān thatun nathī. te kām saue vakhāṇyun chhe ne lagabhag
darek mumukṣhu te sārūn kām dararoj karato hoy chhe; te kām evun
nirdoṣh chhe ke munio paṇ te kām kare chhe; divase temaj rātre
paṇ te thaī shake chhe. teno chhello akṣhar ‘...ya’ chhe. tame pote
PDF/HTML Page 9 of 49
single page version
samayasāramān chhelle 14 guṇasthānanun varṇan karyun chhe; temān
aṇuvratarūp pañchamaguṇasthānanā varṇanamān shrāvakanān 21 guṇo
batāvyā chhe. te sarve jignāsuone upayogī hovāthī ahīn
āpīe chhīe. darek mumukṣhue ā guṇonun svarūp vichārīne
potāmān dhāraṇ karavā; tenā vaḍe jīvan shobhī ūṭhashe:–
mane āvā pāpakārya shobhe nahi; mārun jīvan to ratnatrayarūp uttam
bhāvavāḷun hoy.
nimitte koī jīvane duḥkh na ho, koīne duḥkh devāno bhāv mane na ho
māro ātmā duḥkhathī chhūṭe, ne jagatanā jīvo paṇ duḥkhathī chhūṭe,–
evī dayā bhāvanā hoy chhe.
prasaṅgomān vāramvār krodh thaī āve, ke najīvā prasaṅgamān harakhanā
hīloḷe chaḍī jāy–evun tene na hoy; banne prasaṅgomān visheṣh krodh ke
harakh vagar shānt–gambhīr pariṇāmavāḷo hoy.
PDF/HTML Page 10 of 49
single page version
apamānādi thāy, pratikūḷatā āve ke bījānā mānādi vadhī jāy
tethī dharmamān sandeh karato nathī, draḍh pratīti rākhe chhe.
jīvathī doṣh thaī jāy to tenī rakṣhā karīne doṣh dūr thāy tem karavun
uchit chhe; paṇ doṣh dekhīne nindā karavī uchit nathī.
ārādhe–evī upakārabhāvanā shrāvakane hoy chhe.
bījā bhayabhīt thāy–evī kaṭhoratā hoy nahi; pariṇām ghaṇā saumya
hoy chhe–jeno saṅg bījā jīvone shānti pamāḍe chhe.
nathī, paṇ guṇone oḷakhīne teno ādar kare chhe. potānun koī
apamānādi kare tethī tenā guṇano paṇ anādar na karī nāṅkhe, paṇ
em vichāre ke mārun bhale apamān karyun paṇ enāmān jainadharma
pratyeno prem–ādar chhe; te jainadharmanā bhakta chhe, dev–guruno ādar
karanārā chhe, mārā sādharmī chhe; em tenā guṇanun grahaṇ kare. ām
guṇanun grahaṇ karavāthī te sādharmī pratye dveṣhabhāv na āve, paṇ prem
ane vātsalya āve chhe.
gabharāī na jāy, ārtadhyānathī khedakhinna na thāy; paṇ
sahanashīlatāpaṇe vairāgya vadhāre.
PDF/HTML Page 11 of 49
single page version
PDF/HTML Page 12 of 49
single page version
PDF/HTML Page 13 of 49
single page version
atyant bhayabhīt varte chhe. mārā jīvanamān koī nānun pāp paṇ na ho, ne ujjavaḷ
vītarāgī jīvan ho–evī bhāvanā hoy chhe.
pavitratāthī shobhī ūṭhashe.
dān vadhāro......................... mān nahīn.
gnān lo.................... koīno jīv nahīn.
bhāvanā dharmanī karo............... dhananī nahīn.
jinamārgamān chālo.................... kumārgamān nahīn.
vītarāgatāne dharma samajo...... rāgane nahīn.
punyane sansāranun kāraṇ samajo mokṣhanun nahīn.
jīvan yog māṭe chhe..... bhog māṭe nahīn.
jinabimbane juo.......... sinemā nahīn.
gaḷelun pāṇī pīo.............. bīḍ nahīn.
mohane haṇo.................... jīvane nahīn.
dhanane chhoḍo.................... dharmane nahīn.
doṣhane bhūlo.................... guṇane nahīn.
guṇīyalanun anusaraṇ karo............... īrṣhā nahīn.
mokṣha karo.................... bandhan nahīn.
mohathī ḍaro.................... motathī nahīn.
PDF/HTML Page 14 of 49
single page version
ek jain sadgr̥uhasthanā gharamān sau uttam sanskārī hatā;
temān ānandakumār–bhāī ane dharmavatī–ben, teo bahāranī
tattvacharchā karatā, temaj mahāpuruṣhonī dharmakathā karīne ānand
meḷavatā. te bhāī–bahen kevī charchā karatā hatā teno namuno
ahīn āpyo chhe. tame paṇ tamārā bhāī–ben sāthe dharmacharchā
karatā ja hasho. na karatā ho to have jarūr karajo. āje ja
mūrat karajo, ne shun charchā karī te amane lakhajo.
–‘jay mahāvīr’
dharmavatīben kahe: bhāī, anantakāḷe āpaṇane ā manuṣhya–avatār maḷyo; to have ā
bhāī: ben! e ratnatrayanā mukhya ārādhak to munivaro chhe; teo chaitanyasvarūpamān
ben: āpaṇā jevā nānā bāḷak paṇ shun ratnatrayanī ārādhanā karī shake?
bhāī: hā, jarūr karī shake; paṇ te ratnatrayanun mūḷ bīj samyagdarshan chhe; tethī pahelānn
PDF/HTML Page 15 of 49
single page version
bhāī: ahā, enun shun varṇan karavun! siddha bhagavān jevo vachanātīt ānand tyān
bhāī: nav tattvomānthī shuddha jīvatattva upādey chhe, tathā samvar–nirjarā ek anshe upādey
PDF/HTML Page 16 of 49
single page version
* potānī paryāyane vastu pote kare chhe, koī bījun tene karatun nathī; vastu pote
jinapravachanamān jevun prakāshyun chhe tevun jagatamān bīje kyāy nathī.
ke–jem ghaṇṭī–vastu te ekalā vajanarūp nathī, temān bījā anek dharmo (sparsha–
raṅg vagere) paṇ chhe; e rīte ghaṇṭī te ekalī vajanarūpe nathī, temaj ekalo
vajanaguṇ te ja ākhī ghaṇṭī nathī;–ā prakāre te ghaṇṭīne ane vajanaguṇane
lakṣhaṇabhed chhe, paṇ sattābhed nathī. sattāe to ghaṇṭīne ane vajanane ekatva chhe,
judāī nathī.
tem ek ātmavastumān dravyapaṇun–guṇapaṇun–paryāyapaṇun ekasāthe chhe; temān ākhī
ātmavastu koī ek ja (gnān vagere) guṇarūp nathī, temān bījā (ānand
vagere) anant dharmo paṇ chhe; e rīte ākhī vastu ek ja guṇarūp nathī; tem ja
ek ja (gnānādi) guṇ te ākhī vastu nathī;–ā prakāre vastune ane tenā
guṇane lakṣhaṇabhed bhale ho, paṇ sattābhed nathī; ek ja sattāmān badhun samāī
jāy chhe, eṭale sattā apekṣhāe to ātmavastune ane tenā guṇ–paryāyone
potānā sat guṇ–paryāyothī ātmā judo paḍī shake nahi. abhed anubhūtimān
paryāy gauṇ chhe paṇ abhāvarūp nathī.
potāmān dravya–guṇ–paryāyane kathañchit bhinnatā ne kathañchit ekatā.–aho, āvun
adbhut vastusvarūp sarvagnadeve prakāshyun chhe, samyagdraṣhṭi ja tene jāṇe chhe.
varte
PDF/HTML Page 17 of 49
single page version
nathī, ane je dhruvabhāv chhe te pote utpād–vyayarūp bhāv nathī; paṇ
vastuapekṣhāe to utpād–vyay–dhruv traṇe svarūp ek ja astitva chhe, ek ja
ātmā ek sāthe evā utpād–vyay–dhruvabhāve varte chhe.
paṇ tevo abhāv utpād–vyay–dhruv vachche (ke dravya–guṇ–paryāy vachche) nathī.
dravyathī judā koī guṇ–paryāyo nathī; badhun ek ‘sat’ chhe.
chetanano abhāv te jaḍ chhe, jaḍano abhāv te chetan chhe.
vastumān dravya ne paryāy banneno sadbhāv rākhīne vāt chhe. ek ja vastumān rahelān
je dravya ne paryāy temān, dravyapaṇun te paryāy nathī ne paryāyapaṇun te dravya nathī.
andaramān ekabījāpaṇe tatpaṇāno abhāv (atat–bhāv) eṭalo bhed hovā
chhatān vastupaṇe temane ekatā chhe; vastumān banneno sadbhāv chhe.
–em temane to bhinnabhinna be vastupaṇun chhe.
temane bhinnabhinna be vastupaṇun nathī.
gnānaguṇ temaj sukhaguṇ em badhā guṇasvarūpe sat chhe.
chhe, temane bhinna sattā nathī.
nathī.
PDF/HTML Page 18 of 49
single page version
anubhave chhe.
karyun chhe. āvī vastunun gnān thatān apūrva ānand sahit samyagdarshan paṇ jarūr
thāy chhe. vastusvarūpanā āvā apūrva gnānathī judun kāī samyagdarshan nathī.
vastupaṇun nathī, tenī to ek ja sattā chhe.
chhe.)
abhāve bījāno paṇ abhāv hoy chhe; ātmā na hoy tyān gnān na hoy, gnān
na hoy tyān ātmā na hoy. gnān hoy tyān ātmā hoy, ātmā hoy tyān
gnān hoy ja. –ā rīte temane avinābhāv–ekavastupaṇun chhe; svabhāvathī ja
darek vastu potānā guṇ–paryāyasvarūp chhe, tenāthī tene judī pāḍī shakātī nathī.
vastu pote ja potānā dravya–guṇ–paryāyarūp astitvavāḷī chhe, tyān bījāne
kāraṇe temān kāī thāy–e vāt kyān rahe chhe?
dravyathī judā pāḍī shakāy nahi, temaj temān bījāno pravesh thaī shake nahi.
potānā dravya–guṇ–paryāyarūp astitva potāmān, ne paranā dravya–guṇ–paryāyanun
astitva paramān; –em svarūpanī svādhīn sattāno nirṇay ‘he vīranāth
bhagavān! ’ āpanā shāsanamān ja thāy chhe. yathārtha vastusvarūp batāvīne āpe
mokṣhamārga kholyo chhe. te āpano moṭo upakār yād karīne āpanā nirvāṇanā
aḍhīhajāravarṣhano utsav ūjavīe chhīe.
potānā
PDF/HTML Page 19 of 49
single page version
svabhāvo dravya–guṇ–paryāy traṇemān chhe. –ām dravya–guṇ–paryāyanī potāmān
ekatā jāṇanār dharmījīv, paranā astitvathī atyant bhinna evā potānā
astitvane, potāmān ja samāpta thatun anubhave chhe; –āvī anubhūti bhagavān
jaīsh to te kadī nahi maḷe tāro ānand, tārun sukh, tāro dharma, tārun gnān–e
badhun tārā astitvamān samāy chhe. dravya potānā guṇ–paryāyathī judun vartatun nathī,
ne guṇ–paryāyo dravyathī judā vartatā nathī; –e badhā svayamev ek sattārūp chhe.
ek ja sattā ghaṇānrūpane (dravya–guṇ–paryāy, utpād–vyay–dhruvatā vagerene) ek
sāthe potānā astitvamān dhāraṇ kare chhe.–jyāre juo tyāre vastunun astitva
potāmān ja paripūrṇa chhe, –e jainashāsananī alaukik vāt chhe. āvun jinapravachan
je samaje te potānā svarūp–astitvamān ja santuṣhṭa raheto thako, ne anyamān nahi
āvo mārga batāvīne vītarāgīsantoe mahān upakār karyo chhe.
tārā utpād–vyay–dhruvapariṇām tārāmān ja chhe, tārā badhā dravya–guṇ–paryāy
tārāmān ja chhe; tārā gnān–ānand vagere anant svabhāvo tārāmān ja bharyā chhe.
tārā pūrā astitvane tārāmān dekhatān tane mahā ānand thashe, ne tāre bahāramān
kyāy jovānun nahi rahe. tārāmānthī ne tārāmānthī tane tārā shraddhā–gnān–ānand
āvashe. –mahāvīr bhagavānanā jinashāsananī ā vishiṣhṭatā chhe ke potānī
pūrṇatā potāmān ja batāve chhe...ne e rīte antarmukh abhed pariṇāmavaḍe jīvane
chhoḍ! svadravyane āshrit samyagdarshan–gnān–
chāritrarūp je mokṣhamārga temāñj tārā
ātmāne joḍ–em sūtranī anumati chhe.
PDF/HTML Page 20 of 49
single page version
(1) māgashar sud agiyārase jeo muni thayā, ne pachhī māgashar vad bīje jeo
(2) ek vakhat evun banyun ke, ek bhagavān pāse sundar vastu traṇ hatī te vadhīne