PDF/HTML Page 21 of 54
single page version
svabhAv taraph jhUkelI nirmaL gnAnaparyAyamAn prakAshe chhe. A mahAvIrano sandesh chhe ke
antarmukh gnAnavaDe AtmAne anubhavo. antarmukh gnAnavaDe AtmA jIve chhe, e rIte
AtmAne jIvADo. Avun kharUn jIvan bhagavAne batAvyun chhe. A sivAy dehathI, khorAkathI
ke rAgathI AtmA jIvato nathI. AtmAnA jIvan mATe rAganI ke khorAkanI jarUr nathI.
chaitanyaprANathI svayam AtmA jIve chhe. AtmAnun Avun jIvan pragaT kare tene ja sAcho vIr
kahevAy chhe. ‘kharekharo e gnAyakavIr gaNAy jo.’
rokAy te paN shuddhaAtmAne jANI shakatA nathI. IndriyothI pAr, rAgathI pAr, antarmukh
gnAnavaDe AtmAne anubhavavo te bhagavAn mahAvIrano mArga chhe. AvA anubhavanun
sAdhan shun? ke tenun sAdhan thavAnI tAkAt paN tArAmAn ja paDI chhe; bIjun bahAranun koI
sAdhan gotavun nahIn paDe. bhagavAn AtmA pote rAgapravRuttithI judo paDIne gnAnamAn pravarte
tyAre ja AtmAnI sAchI anubhUti thAy chhe ne mithyAtva maTe chhe. gnAnI to gnAnamAn
pravartato thako rAgane paN jANe chhe, paN rAgane jANatAn pote rAgamAn tanmay thaIne
vartato nathI. gnAn sAthe ekAkAr thaIne gnAnAkAre gnAn thayun, temAn sAmAnyagnAnano
AvirbhAv kahyo. je visheSharUp gnAn chhe te paN rAgAdithI judun ja chhe. rAgathI pAr
svasamvedya AtmA chhe, tene svAnubhavamAn bIjA koInI apekShA nathI. AvA AtmAno
anubhav karyo tenA phaLamAn bhagavAnane evI paramAtmadashA pragaT thaI ke –
anant darshan gnAn anant sahit jo.
to sadAy ekarUp chhe. Avun apUrva mahimAvant kArya jenAthI pragaTyun te kAraNano mahimA
paN apUrva ja hoy ne! rAg ane IndriyagnAn kAI tenun kAraN na thaI shake.
PDF/HTML Page 22 of 54
single page version
temane dekhatAn ja dUr thaI gaI, ane temaNe tenun ‘sanmatinAth’ evun nAm Apyun.
achintya mahimA chhe. AvA tIrthankar paramAtmAnA janmakalyANakano Aje mangal
divas chhe. bhagavAn mahAvIr vaishAlInA kunDagrAmamAn (je hAl mujapharanagar
kevaLagnAnane sAdhyun.
anubhavamAn lIdho tyAn kevaLagnAn thAy thAy ne thAy ja! paragneyomAn jenun gnAn
Asakta chhe tene Avun bhAvashrutagnAn anubhavamAn Avatun nathI. bhAvashrut to
anubhav kem thAy? paragneyanA avalambane svagney kem pakaDAy paragneyamAn je
Asakta chhe eTale ke paragney taraphanA jhukAvamAn kinchit lAbhabuddhi chhe te jIv
bhAvashrut pragaTatun nathI. ahIn to bhAvashrutavaDe AtmAne pakaDIne samyagdarshan pragaT
karavAnI vAt chhe. jeNe gnAnasvarUp AtmAnI anubhUtivaDe samyagdarshan karyun te jIv
potAnA AtmA sAme jo to tAro uddhAr thashe–em vItarAg paramAtmA kahe chhe. aho!
vItarAgano svasanmukh mArga koI alaukik chhe.
rAgane jANanAro hun rAgathI judo gnAnarUp chhun.–AvI je parabhAvothI bhinna shuddha gnAnanI
PDF/HTML Page 23 of 54
single page version
chaitra sud pUname Avun chhun. shun kAm? ke tyAn shatrunjayanI pAse bhUrakhIyA hanumAn
chhe tyAn darshan karavA dar varShe Avun chhun mane enI shraddhA chhe! are mUrakh bhAI!
arihant bhagavAn jevA param dev tArA ja gAmamAn jinamandiramAn birAje chhe,–
temanI shraddhAthI tane santoSh nathI? ane tAre bhUrakhIyA hanumAnane pUjavA javun
paDe chhe? vaLI tyAn bAjumAn shatrunjay jevun suprasiddha siddhakShetra hovA chhatAn tenA
darshananI bhAvanA kem nathI jAgatI? shun ek jainayuvAnane A shobhe chhe?
jainanA bachche–bachchAnA hRudayamAn em hovun joIe ke –
jagatane e jANe chhe, muktimArga batAve chhe.
bALapothI” (bIjo bhAg) chhe. tenI ek lAkh pratanA jhaDapI phelAvA mATe
Ap sahakAr Apo.
PDF/HTML Page 24 of 54
single page version
digambar jinamandiranun shilAnyAs thayun; amarelInA bhaktonI ghaNA vakhatathI jinamandir
mATe bhAvanA hatI te saphaL thaI.
mangalachhAyAmAn jinamandiranun shilAnyAs karI levAnI preraNA thaI. te anusAr
rAjakoTanA Do. pravINabhAI doshI vageree satat parishramapUrvak TUnkA vakhatamAn
shilAnyAs mATe jhaDapI taiyArI karI. gurudevane vinanti karatAn temaNe paN amarelI
AvavAnun svIkAryun. gurudev tA. 24 nI savAramAn amarelI padhAryA. pU. benashrI–ben
(champAben shAntAben) paN AgalA divase AvI gayA hatA ne jinamandiranA sthAne
mangalabhakti karAvI hatI. amarelInA TAvaranI sAme ja jinamandiranI jagyA chhe. gurudev
padhAratAn senkaDo mumukShuonA ullAs ane bhaktinA vAtAvaraN vachche jinamandiranA
shilAnyAsanI vidhi thaI. bahAragAmanA soek mumukShu bhAI–baheno uparAnt sthAnik
ghaNA mumukShuo paN upasthit hatA. A prasange shilAnyAsanI khushAlImAn sheThashrI
narabherAm hansarAj kAmANI taraphathI rUA. pa001/– pAnchahajArane ek jAher karavAmAn
AvyA hatA; kul ekavIs hajAranun phanD thayun hatun. A agAu jinamandir mATe lagabhag
rUA. vIs hajAranI kimmatanun makAn Do. pravINabhAI doshIe arpaN karyun hatun temaj
kAmANI parivAr, khArA–parivAr ane anya mumukShuo taraphathI rUA. bAvan hajAr
uparAntanI rakamo jinamandir mATe jAher thaI hatI. ek nAnakaDA bALake (je
bAlavibhAgano sabhya chhe–teNe paN potAnI nAnI bachatamAnthI 101/–rUA. utsAhapUrvak
ApyA hatA.
PDF/HTML Page 25 of 54
single page version
amarelImAn thayun na hatun tethI keTalAkane manamAn dukh hatun paN Aje have te kAm sharU
thAy chhe te AnandanI vAt chhe. jyAre jyAre hun mumbaIthI deshamAn Avun chhun tyAre tyAre
pUjya mahArAjashrInA darshanano lAbh laun chhun; ne mAre gherathI (shrI hemakumvaraben)
sonagaDh kAyam makAn laIne daravarShe chAr chha mAs tyAn rahIne satsangano lAbh lye
chhe, tethI amArA parivArane paN avAranavAr tyAn AvavAno lAbh maLe chhe.
amarelImAn ghaNA vakhatathI jinamandir karavAnI keTalAkane UnDI bhAvanA hatI te
gurudev pratApe Aje pUrI thAy chhe, temAn khAs karIne Do. praviNabhAIe udAratA
pUrvak temanun makAn (vIsahajAranI kimmatanun) ApIne A kAm saraL banAvI dIdhun.
AvA kAryamAn paisAno tUTo paDato nathI. hun rAjakoT gurudevanA darshane Avyo ne
shilAnyAs mATe vAt thaI, men honshathI svIkAr karyo. Aje A mandiranun shilAnyAs
thatAn mane, mArA kuTumbane tathA amarelInA sarve mumukShuone Anand thAy chhe. tathA
A prasanganI khushAlImAn amArA taraphathI rUA. pa001/– (agAu jAher karelA
pachIs hajAr uparAnt) arpaN karavAmAn Ave chhe.
puNya–pAp ke bahAranI kIrti vagere hun nathI, hun to sphaTik jevo nirmaL shuddha
chaitanyamUrti chhun.– A pramANe gnAnAnand svarUp AtmAnA shraddhA–gnAnapUrvak je nirmaL
bhAv pragaTe te mangaL chhe. jIv agnAnathI chAr gatimAn dukhI chhe; AtmAne
oLakhIne tenA sharaNe jatAn dukh TaLe ne sukh maLe te apUrva mangaL chhe. tenA
nimittarUp jinendrabhagavAnanI pratiShThA chhe. bhagavAn jevo potAno AtmA chhe tene
oLakhIne shraddhAmAn–gnAnamAn sthApavo te bhagavAnanI paramArtha pratiShThA chhe, ne te
mahAn mangaL chhe.
te) jovA gayA hatA.
PDF/HTML Page 26 of 54
single page version
PDF/HTML Page 27 of 54
single page version
AkolAthI vachche mUrtijApur thaIne mAh vad 7 nA roj kAranjA AvyA.
vakhate pahelAn baheno ne pachhI bhAIo chAle evI paddhatti hatI. kAranjA trIsek
hajAranI vastImAn jainasamAjanA 1pa0 jeTalA ghar, chhatAn svAgatamAn ne pravachanamAn
be–aDhI hajAr mANaso thatA hatA. mukhya vastI digambar jainonI chhe. gAmamAn traN
sundar jinamandiro chhe, tathA gAmathI be mAIl dUr mahAvIr brahmacharyAshramamAn ek
sundar jinAlay–mAnastambh sahit chhe. ek mandiramAn anekavidh ratnonAn tathA suvarNa
vagerenAn sundar pratimAo birAje chhe; temanAn darshan karatAn Anand thato hato.
gurudeve kahyun–AtmA sat chaitanya Anandamay shAshvat vastu chhe. AvA
AtmasvabhAvanI sanmukh thaIne sharIrAdithI tathA rAgAdi vibhAvothI vimukh thavun te
mAngaLik chhe. anAdikALamAn na maLelI evI apUrva AtmashAnti jenAthI male te
mangaL chhe. antaramAn AtmA pavitrasvabhAvI bhagavAn chhe, tenI pAse jatAn je
sukhanI prApti thAy te mangaL chhe. lokomAn putrajanma, vivAh, lakShmInI prApti vagerene
mangaL kahevAy chhe, paN e kAI vAstavik mangaL nathI. vAstavik mangaL to
bhagavAn AtmAnA svabhAvamAn vAs karIne avinAshI sukhanI prApti thAy, ne
mamakArarUp pAp gaLe, te sAchun mangaL chhe; temAn antaranA AnandasamudramAnthI shAntino
srot vahe chhe. Avun mangaL jIve kadI nathI karyun, AtmagnAn vagar anantavAr tyAgI
thaIne munivrat pALyAn, paN te shubhathI dharma mAnIne AkuLatAnun ja vedan karyun,
AkuLatA vagarano gnAnAnandasvarUp AtmA chhe tenun vedan kadI na karyun; tenI
oLakhAN paN na karI. AtmA pote AnandasvarUp chhe, tenA gnAnathI AnandanI prApti
thAy chhe, te ja mangaL chhe. ATh varShano bALak paN AtmAnA bhAn vaDe Avun mangaL
pragaT karIne kevaLagnAn pAme chhe.
PDF/HTML Page 28 of 54
single page version
रहनेवाले अध्यात्मप्रेमी जैनोंको है। समयसार पढनेके बाद आपकी
सत्यशोधक वृत्तिको आनंद हो सका। इस महान ग्रंथराजसे स्वामीजीने
शाश्वतसुखका मार्ग पाया; और प्रभावक प्रवचनों द्वारा शाश्वतसुखके मार्गको
सारे जैनसमाजके सामने समीचीन द्रष्टिसे रखा। आपकी समीचीन ज्ञानद्रष्टि
सारे समाजके लिये भारी उपकार कर रही है।
अध्यात्मकी चर्चा है।
बात है। अतः बङे ही हर्ष भरे दिलसे हम आपका स्वागत करते है।
uparAnt bALako sAdAI bharelA jIvan sAthe dhArmik sanskAro prApta kare chhe.
jinamandiramAn be khaDgAsan sundar pratimA chhe; ane bhanDakamAn vividh ratna maNinA
temaj suvarNanA kul 20 jeTalA pratimAjI birAje chhe. A uttam pratimAo
chhe) tyAnnA ek prAchIn mandiranA khanDeranA bhanDakamAnthI I. sa. 1939 mAn
samantabhadrajI mahArAjane prApta thayA hatA ne temaNe A kAranjA AshramamAn
vAtachIt karI hatI. ahInnI bIjI sansthA kankubhAI shrAvikAshram chhe, tyAn paN
gurudev padhAryA hatA. A Ashram dvArA paN bALakomAn uttam sanskAro apAy chhe.
PDF/HTML Page 29 of 54
single page version
pahelAn thayA; teo madrAsathI 80 mAIl dUr ponnUr (sonAno Dungar) par rahetA hatA
ne dhyAn karatA hatA. teo ahInthI videhakShetramAn sImandhar paramAtmA pAse jaIne ATh
divas rahyA hatA ane bhagavAnanI vANI sAmbhaLIne A bharatakShetramAn AvyA.
AtmAno ghaNo anubhav temane hato. evA AchArya bhagavAne A samayasAr vagere
shAstro rachyAn chhe. shuddhAtmAnun alaukik varNan temAn chhe. A rIte siddhAntanI utpatti kem
thaI te batAvyun.
vikalparUp vyavahAr te paN bhUtArthaAtmA nathI, tenA vaDe AtmA anubhavamAn Avato
nathI. shubharAg te AtmAnA chetanasvabhAvamAn asadbhut chhe. ekalA rAg taraph jhukelun
gnAn te paN sAchun gnAn nathI. ekalo chidAnand svabhAv rAgathI pAr chhe, te svabhAvanA
AshrayathI ja samyak shraddhA thAy chhe. jAtismaraN ke dukh–vedanA vagere kAraNothI
samyaktva thavAnun kahevun te vyavahAr chhe, kharekhar jyAre antaramAn ekarUp AtmAnun
avalamban karIne samyagdarshan pragaT kare tyAre ja bIjA badhA kAraNone vyavahArakAraN
kahevAy chhe; e sivAyanA ekalA vyavahArakAraNothI koIne samyagdarshan thatun nathI.
paryAyano bhed nathI. vyavahAr chhoDavo eTale kAI paryAyane chhoDI devI em nathI, paN
abhedasvabhAvano Ashray karIne bhedano Ashray chhoDavo, te samyagdarshan chhe, temAn
AtmAnA Anandano svAd Ave chhe.
shakti prakAsh Ape chhe ne dAhakashakti lAkaDA vagerene bALe chhe; tem AtmAnI shraddhAshakti
AkhA shuddhaAtmAne bhUtArthadraShTimAn pachAve chhe eTale ke shraddhAmAn svIkAr kare chhe; prakAshak
evI gnAnashaktithI te sva–parane prakAshe chhe; tathA dAhakarUp chAritrashaktivaDe ATh karmone
temaj rAgAdi parabhAvone bALIne naShTa kare chhe. AvA svabhAvavALo AtmA chhe. te
AtmAne shuddhanay vaDe oLakhe tyAre samyagdarshan thAy chhe.
PDF/HTML Page 30 of 54
single page version
PDF/HTML Page 31 of 54
single page version
antaramAn draShTi karatAn potAnun svarUp potAne sAkShAt samajavAmAn Ave chhe, ne sAkShAt
bhAvonun je pariNaman chhe tenA svAmIpaNe ke temAn tadrUp thaIne dharmI pariNamato nathI.
kartA–bhoktA te kem thAy? jem Ankh potAthI bhinna drashyavastunI kartA–bhoktA nathI,
PDF/HTML Page 32 of 54
single page version
chetanapaNun nathI. AvA gnAnapariNamanane bhagavAne mokShamArga kahyo chhe; te ja dharma chhe.
evA bhed dhruvamAn nathI. eTale pAriNAmik bhAvarUp je dhruv chhe te bandh–mokSharUp nathI,
bandh–mokShanA kAraNarUp paN nathI. bandh–mokSha ane tenAn kAraNo paryAyamAn chhe. te paryAy
audayik–kShAyikAdi chAr bhAvarUp hoy chhe.
banne bhAvarUp Akho AtmA chhe; te pramANagnAnano viShay chhe.
viShay abhed thaI jAy chhe. AvA abhedaAtmAnI pratIt te samyagdarshan chhe. ‘A
shuddhanay, ane A teno viShay’ evA bhed anubhUtimAn nathI.
avasthA e kAI bahAranI upAdhi nathI, AtmAnun ja svarUp chhe. paN ek paryAy jeTalo
ja Akho AtmA nathI, dravya–svarUpe ekarUp dhruv TakanAro AtmA chhe; tenA Ashraye
thayelI nirmaL pariNati te mokShamArga ane mokSha chhe.
AtmAnI paryAyo chhe, traNe avasthA vakhate dravyasvabhAv ekarUp chhe.
apUrva vastuno tane tArAmAn anubhav thashe. bAkI rAganI ne puNya–pApanI vAto
PDF/HTML Page 33 of 54
single page version
oLakhIne mokShamArga pragaT karavo te apUrva chhe.
kAI dukh nathI. vachche moh hoy to dukh hoy. (pra. gA. 60 mAn kahe chhe ke arihantone
khed nathI, kemake moh nathI.)
lIdhA chhe; temaNe ja jIvanun yathArtha svarUp kahyun chhe.
mArga chhe. potAnA dravyamAn potAnI paryAyane vALavI te ja sukh; A rIte sukhano mArga
potAmAn ja chhe, ne pote ja sukh chhe.
AtmAno anubhav hoI shake nahIn. anubhav te paryAy chhe. siddhane paN paryAy chhe.
pariNamatI paryAyane sthir dravyamAn bheLavIne abhed kare tyAre Anand pragaT thAy chhe; te
paryAy barhivalaNamAn rahe, dUr rahe, eTale ke dravyathI judI rahe to
PDF/HTML Page 34 of 54
single page version
tyAre Anandano anubhav thAy chhe.–Avo AtmAno svabhAv chhe.
–to temAn anAj daLAy nahIn. pharavun ne sthir rahevun bannerUp ghanTI chhe. tem Atma vastumAn
sthir rahevun ne pariNamavun–banne bhAvo chhe; banne thaIne vastu chhe AkhI vastu sthir nathI ke
AkhI vastu pariNamatI nathI. sthir rahevun ne pariNamavun bannerUp vastu chhe. AkhI vastu
sthir rahe ke AkhI vastu pariName to temAn samyagdarshanAdi kArya thaI shake nahIn.
hatA. AtmAmAn je rame tene rAm kahevAy. bhagavAn rAmachandrajI AvA nijAnandasvarUp
AtmAne jANatA hatA ne pachhI rAjapAT–sansAr chhoDI, sAdhu thaI, AtamarAmamAn ramatAn–
ramatAn kevaLagnAn pragaT karIne sarvagnaparamAtmA thayA. evA rAmane oLakhIne pUjavA
yogya chhe.
nIche utArIne mArA gajavAmAn rAkhun. eTale chandra taraph hAth lAmbA karIne tene nIche
utAravAnI cheShTA karavA lAgyA. ante svachchha darpaNamAn chandranun pratibimb dekhIne samAdhAn
karyun. tem AtamarAm evA sAdhak dharmAtmA chandra jevA potAnA siddhapadane pragaT karavA
chAhe chhe; paN siddha kAI uparathI nIche na Ave. eTale sAdhak potAnA svachchha
gnAnadarpaNamAn siddhanA pratibimbarUp potAnA shuddhaAtmAne dekhIne, tenA shraddhA–gnAn–
anubhav vaDe siddhapadane sAdhe chhe. siddhapaNun potAnA AtmAmAn ja dekhe chhe.
PDF/HTML Page 35 of 54
single page version
jaDanA sharIranA kAryonI pravRutti jaDamAn chhe, jIv teno kartA nathI; jIve anAdi
emAn rahI sthit lIn emAn, shIghra A sau kShay karun.
PDF/HTML Page 36 of 54
single page version
AtamagnAnathI pAmasho...tame padavI mokSha mahAn.
jANIne Indre bAlatIrthankarane namaskAr karyA; Indre temaj IndrANIoe nIchenA shabdothI
potAno harSha–Anand ane bhakti vyakta karyA:–
avatAr! temano avatAr AkhA vishvane mATe AnandakArI chhe.
3. ahA, dash dash bhavathI sharU karelI AtmasAdhanA bhagavAn A bhavamAn pUrI
PDF/HTML Page 37 of 54
single page version
9. ‘
11. bhagavAn to mokShagAmI, ne temanA badhA putro paN mokShagAmI charamasharIrI
13. bhagavAne jagatane AtmavidyA shIkhavI.
14. tIrthankaranA avatAranI vAt sAmbhaLatAn hRudayamAn Anandano sAgar UchhaLe chhe.
15. prabho, A AnkhathI Apane dekhatAn paN harSha thAy chhe, to gnAnachakShuthI
janmotsav ujavIe.
PDF/HTML Page 38 of 54
single page version
3. darshan AnandakAr chhe...e jaganA tAraNahAr chhe.
4. e gnAnAnand dAtAr chhe...gnAnanA bhanDAr chhe.
5. e traN gnAnathI shobhe chhe...e trikAL mangaL jIv chhe.
6. e chAr gati chhoDAve chhe...pancham pad pamADe chhe.
7. Anand mangaL Aj chhe...devonAn vAjAn vAge chhe.
8. ayodhyA tIrthadhAm chhe...jyAn AdinAth avatAr chhe.
9. tIrthankar bhagavAnanA avatArane lIdhe ApaNA A svargalokanI shobhA karatAn
13. bhagavAne samyagdarshanane ja dharmanun mUL kahyun chhe.
14. tIrthankarano avatAr anek jIvone samyaktvanun kAraN thAy chhe.
15. dhanya chhe–tIrthankaranA mAtApitA...ke jemane tyAn jagatanA tAraNahArano
PDF/HTML Page 39 of 54
single page version
ayodhyAnagarImAn prabhunA janmano Anandotsav manAvo.
rahyA chhe. ApaNe paN e AnandamAn bhAg laIe. ahA, rAjadarabAramAn devAnganAo
ayodhyA AvI pahonchyA...IndrANIe mAtAjI pAse jaI bAl tIrthankarane potAnI godamAn
teDIne kRutArthatA anubhavI ne pachhI te Indrane sompyA...janmAbhiShek mATe prabhujInI
RuShabhakumArane dekhI dekhIne janatA Ashcharya anubhavatI hatI. bhAvanagaranI janatA to
mugdha banI gaI hatI ke are, ApaNI A bhAveNI nagarI Aje ekAek ayodhyA
panchakalyANak mahotsav bhAvanagaranA AngaNe aDhIso varShe ujavAI rahyo chhe. prabhujInI
janmAbhiShekanI savArImAn traN hAthI uparAnt keTaloy ThAThamATh vaibhav hato. nagarajanone
prabhujInI savArI merUparvate (gangAjaLIyA taLAvanI madhyamAn) AvI pahonchI. Indroe
merunI traN pradakShiNA karI...ne meru upar RuShabhatIrthankarano janmAbhiShek sharU karyo.
Uncho banI gayo.
janmamaraN rahit thavAno vItarAgamArga upadeshyo...evA prabhune dekhIne bhaktone
muktimArganI preraNA jAgatI hatI. janmAbhiShek pachhI Indro bAlatIrthankarane punaH
bhakto paN AnandathI nAchI UThayA. dhanya tIrthankar–avatAr! dhanya enA bhakto!
PDF/HTML Page 40 of 54
single page version