Page 94 of 181
PDF/HTML Page 121 of 208
single page version
nirNay thAy chhe, e nirNayamAn ananto puruShArtha Ave chhe. gnAn sAthe Anandano svAd Ave tyAre tene samyagdarshan thayun chhe. sarvagne dekhyun chhe tem thAy, paryAy kramabaddha thAy, enA nirNayanun tAtparya gnAnasvabhAv upar draShTi karavI e chhe. AtmA kartA nathI paN gnAtA ja chhe. 166.
mArun svarUp nirvikArI chhe, vItarAg paramAtmA jevA chhe tevo hun chhun — evun nij shuddha svarUpanun bhAn karyun nahi, tethI paribhramaN TaLyun nahi. vratanA pariNAmathI puNya bandhAy, avratanA pariNAmathI pAp bandhAy ne AtmAno svabhAvaparyAy pragaTAve to mokShaparyAy pragaTe. dayA, satya vagere bhAv pAp TALavA mATe barAbar chhe, paN enAthI haLave haLave dharma thashe — chAritra pragaTashe em mAne to te mAnyatA khoTI chhe. AtmAnI samajaN vagar eke bhav ghaTe em nathI. 167.
parAlambanadraShTi te bandhabhAv chhe ne svAshrayadraShTi te ja muktino bhAv chhe. svasanmukh draShTi rahevI temAn ja mukti chhe ane bahirmukh draShTi thatAn je vrat-dAn-bhaktinA bhAv Ave te badhA parAshrit hovAthI bandhabhAvo chhe. te
Page 95 of 181
PDF/HTML Page 122 of 208
single page version
badhA shubh pariNAm Ave te judI vAt chhe, paN tene rAkhavA jevA ke lAbharUp mAnavA te parAshrayadraShTi — mithyAdraShTi chhe. 168.
mohI manuShya jyAn em manorath seve chhe ke ‘hun kuTumb ne nAtamAn AgaL Avun, dhan, ghar ne chhokarAmmAn khUb vadhun ane lIlI vADI mUkIne marun,’ tyAn gRuhasthAshramamAn rahelA dharmAtmAo AtmAnI pratIti sahit pUrNatAnA lakShe A traN prakAranA manorath seve chhe (1) hun sarva sambandhathI nivartun, (2) strI Adi bAhya parigrah tathA viShay-kaShAyarUp abhyantar parigrahano svasanmukhatAnA puruShArtha vaDe tyAg karIne nirgranth muni thAun, (3) hun apUrva samAdhimaraN prApta karun. 169.
ek-ek guNanun pariNaman svatantra sIdhun thatun nathI paN anantaguNamay abhed dravyanun pariNaman thatAn sAthe guNonun pariNaman thAy chhe. ek-ek guN upar draShTi mUkatAn guN shuddha pariNamato nathI paN dravya upar draShTi mUkatAn anant guNonun nirmaL pariNaman thAy chhe. guNabhed uparanI draShTi chhoDIne anant guNamay dravya upar draShTi
Page 96 of 181
PDF/HTML Page 123 of 208
single page version
karatAn dravya paryAyamAn shuddharUpe pariName chhe. 170.
jinavANImAn mokShamArganun kathan be prakAre chhe akhanD AtmasvabhAvanA avalambane samyagdarshan-gnAn-chAritrarUp mokShamArga pragaTyo te sAcho mokShamArga chhe, ane te bhUmikAmAn je mahAvratAdinA rAg-vikalpa chhe te mokShamArga nathI paN tene upachArathI mokShamArga kahel chhe. AtmAmAn vItarAg shuddhirUp je nishchay mokShamArga pragaT thayo te sAcho, anupachAr, shuddha, upAdAn ane yathArtha mokShamArga chhe, ane te vakhate vartatA aThyAvIs mULaguN vagerenA shubh rAgane — te sahachar tem ja nimitta hovAthI — mokShamArga kahevo te upachAr chhe, vyavahAr chhe. pt.0 shrI ToDaramalajIe kahyun chhe ne! —
mokShamArga to kAI be nathI, mokShamArganun nirUpaN be prakArathI chhe. jyAn sAchA mokShamArgane ‘mokShamArga’ nirUpit karyo chhe te ‘nishchayamokShamArga’ chhe, ane jyAn mokShamArga to chhe nahi, parantu mokShamArganun nimitta chhe vA sahachArI chhe tene upachArathI mokShamArga kahIe te ‘vyavahAr- mokShamArga’ chhe; kAraN ke nishchay-vyavahAranun sarvatra evun ja lakShaN chhe. sAchun nirUpaN te nishchay, upachAr nirUpaN te vyavahAr. mATe nirUpaNanI apekShAe be
Page 97 of 181
PDF/HTML Page 124 of 208
single page version
prakAre mokShamArga jANavo. parantu ek nishchayamokShamArga chhe tathA ek vyavahAramokShamArga chhe — em be mokShamArga mAnavA mithyA chhe. 171.
samyagdraShTi eTale jene AtmAnA pUrNa svabhAvano andaramAn vishvAs lAvIne AtmAnun sAchun shraddhAn – samyagdarshan – thayun hoy te. hun gnAn-Anand Adi anant shaktiothI bharapUr padArtha chhun — em pahelAn bharoso Avyo tyAre andar AtmAno anubhav thayo. pUrNa svabhAvane grahaN karavAthI andar vishvAs thAy chhe. anAdithI jIvano vishvAs vartamAn paryAyamAn chhe; paN e paryAy jyAn chhe tyAn ja pAchhaL UnDe, enA taLiye AkhI pUrNa vastu chhe; anant anant aparimit shaktiono te sAgar chhe. eno jene andar vishvAs Ave ane je antar anubhavamAn jAy tene samyagdraShTi kahevAy chhe. 172.
‘hun shuddha chhun – shuddha chhun’ evI dhAraNAthI ke evA vikalpathI paryAyamAn Anand jharato nathI. paryAyamAn Anand na jhare tyAn sudhI gnAn sAchun nathI. AtmAno paramArtha
Page 98 of 181
PDF/HTML Page 125 of 208
single page version
svabhAv lakShamAn laIne paryAy temAn abhed thatAn ja paryAyamAn param AnandanAn motI jhare chhe. ‘dravyasvabhAv shuddha chhe’ em jyAn draShTimAn lIdhun tyAn paryAyamAn paN shuddhatA thaI gaI. 173.
trikALI sat chaitanyaprabhu — tArun dhruv tattva — enI draShTi ten kadI karI nathI. vartamAn rAgAdinI ke ochhA jANapaNA vagerenI je hAlat chhe, dashA chhe, te kShaNik avasthA upar tArI draShTi chhe. parane potAnun mAne te to moTI bhramaNA chhe ja; parantu jANavA-dekhavAnI vartamAn dashA je tArI karelI chhe, tArI chhe, tArAmAn chhe, tArA dravyano vartamAn ansh — avasthA chhe, tenA upar draShTi — paryAyadraShTi — te paN mithyAtva chhe. e paryAyadraShTi anAdinI chhe. paryAy paranI draShTi chhoDI trikALI dravya- svabhAv upar tArI draShTi kadI AvI nathI. mithyAtva ne rAgAdinA dukhathI chhUTavAno — vikalpa toDavAno — bIjo koI upAy nathI; antar trikALI dhruv dravyasvabhAvanI — shuddha gnAyak paramabhAvanI — draShTi karavI te ek ja upAy chhe. 174.
jem dUdhapAkanA svAd AgaL lAl juvAranA
Page 99 of 181
PDF/HTML Page 126 of 208
single page version
roTalAno svAd na Ave, tem jeNe AnandasvarUp nij gnAyak prabhunA svAd lIdhA chhe tene jagatanI koI chIjamAn prem lAgato nathI, ras Avato nathI, ekAkArapaNun thatun nathI. sva-svabhAv sivAy jeTalA vikalpa ane bAhya gneyo te badhAnno ras tUTI gayo chhe. 175.
koIne em lAge ke jangalamAn munirAjane ekalA- ekalA kem gamatun hashe? are bhAI! jangal vachche nijAnandamAn jhUlatA munirAjo to param sukhI chhe; jagatanA rAgadveShano ghonghAT tyAn nathI. koI paravastu sAthe AtmAnun milan ja nathI, eTale paranA sambandh vagar AtmA svayamev ekalo pote potAmAn param sukhI chhe. paranA sambandhathI AtmAne sukh thAy — evun tenun svarUp nathI. samyagdraShTi jIvo potAnA AvA AtmAne anubhave chhe ane tene ja upAdey jANe chhe. 176.
‘gnAnasvarUp AtmA chhe’ evA guNaguNInA bhedano vikalpa, AtmAno anubhav karavA jatAn vachche Avashe kharo, paN teno Ashray samyagdarshanamAn nathI. samyagdraShTi te vikalparUp vyavahAranun sharaN laIne aTakatA nathI, paN teney chhoDavA jevo samajIne antaramAn shuddhAtmAne te
Page 100 of 181
PDF/HTML Page 127 of 208
single page version
vikalpathI judo anubhave chhe. Avo anubhav te ja vItarAgano mArga chhe. mokShamahel mATe AtmAmAn samya- gdarshanarUpI shilAnyAs karavAnI A vAt chhe. samayasAramAn shrI kundakundAchAryadeve jainadharmanun rahasya batAvatAn kahyun chhe ne! — vyavahAranay abhUtArtha darshit, shuddhanay bhUtArtha chhe;
nishchay-vyavahAr sambandhI badhA jhaghaDA UkalI jAy ne AtmAne samyagdarshananI prApti thAy evA bhAvo A gAthAmAn bharyA chhe. 177.
svasvabhAv sanmukhanun gnAn te samyaggnAn chhe. ekalA par sanmukhanun gnAn te agnAn chhe; kAraN ke sva- svabhAvanI sampUrNatAnA bhAn vinA, ek samayanI paryAyanI apUrNatAmAn pUrNatA mAnI chhe. tethI pUrNa svabhAvane lakShamAn laI pUrNa sAdhyane sAdhavun. 178.
AtmAne yathArtha samajavA mATe pramAN, nay, nikSheparUp shubh vikalpano vyavahAr vachche AvyA vinA raheto nathI, paN AtmAnA ekapaNAnA anubhav vakhate te
Page 101 of 181
PDF/HTML Page 128 of 208
single page version
vikalpa chhUTI jAy chhe tethI te abhUtArtha chhe, AtmAne madadagAr nathI. vastuno abhedapaNe nirNay karavA jatAn ane temAn ekAgrapaNe TharavA jatAn vachche nav tattva tathA nay, pramAN vagerenA rAgamishrit vichAro AvyA vinA rahetA nathI; paN tenAthI abhedamAn javAtun nathI. AngaNun chhoDe tyAre gharamAn javAy chhe, tem vyavahArarUp AngaNun chhoDe tyAre svabhAvarUp gharamAn javAy chhe. 179.
pAnch indriyo sambandhI koI paN viShayomAn AtmAnun sukh nathI, sukh to AtmAmAn ja chhe. — Am jANIne sarva viShayomAnthI sukhabuddhi TaLe ne asangI AtmasvarUpanI ruchi thAy, tyAre ja vAstavik brahmacharyajIvan hoy. brahmasvarUp AtmAmAn jeTale anshe pariNaman — Atmik sukhano anubhav — thAy teTale anshe brahmacharyajIvan chhe. jeTalI brahmamAn charyA teTalo paraviShayono tyAg hoy chhe.
je jIv paraviShayothI ne parabhAvothI sukh mAnato hoy te jIvane brahmacharyajIvan hoy nahi, kem ke tene viShayonA sanganI bhAvanA paDI chhe.
kharekhar AtmasvabhAvanI ruchinI sAthe ja brahmacharya vagere sarva guNonAn bIjaDAn paDelAn chhe. mATe sAchun brahmajIvan jIvavAnA abhilAShI jIvonun pahelun kartavya e
Page 102 of 181
PDF/HTML Page 129 of 208
single page version
chhe ke — atIndriy AnandathI bharapUr ane sarva paraviShayothI khAlI evA potAnA AtmasvabhAvanI ruchi karavI, tenun lakSha karavun, teno anubhav karIne temAn tanmay thavAno prayatna karavo. 180.
he mokShanA abhilAShI! mokShano mArga to samyagdarshan-gnAn-chAritrasvarUp chhe. te samyagdarshan Adi shuddha bhAvarUp mokShamArga antarmukh prayatna vaDe sadhAy chhe em bhagavAne upadeshyun chhe. bhagavAne pote prayatna vaDe mokShamArgane sAdhyo chhe ne upadeshamAn paN em ja kahyun chhe ke ‘mokShano mArga prayatnasAdhya chhe’. mATe tun samyagdarshanAdi shuddha bhAvone ja mokShano panth jANIne sarva udyam vaDe tene angIkAr kar. he bhAI! samyagdarshanAdi shuddha bhAvothI rahit evA dravyalingathI tAre shun sAdhya chhe? mokSha to samyagdarshan Adi shuddha bhAvothI ja sAdhya chhe mATe teno prayatna kar. 181.
tattvavichAramAn chatur ne nirmaL chittavALo jIv guNomAn mahAn evA sadgurunAn charaNakamaLanI sevAnA prasAdathI antaramAn chaitanya paramatattvano anubhav kare chhe. ratnatray Adi guNothI mahAn evA guru shiShyane kahe chhe
Page 103 of 181
PDF/HTML Page 130 of 208
single page version
ke – paramabhAvane jAN, parathI bhalun-bUrun mAnavun chhoDIne, dehamAn rahelun hovA chhatAn paN deh ane shubhAshubh rAgathI bhinna nij asang chaitanya paramatattvane antaramAn dekh. ‘A ja hun chhun’ – evA bhAvabhAsan dvArA chaitanyano anubhav thAy chhe. shrIgurunAn AvAn vachano draDhatAthI sAmbhaLIne nirmaL chittavALo shiShya antaramAn tadrUp pariNamI jAy chhe. AvI sevA – upAsanA – nA prasAdathI pAtra jIv AtmAnubhUti prApta kare chhe. 182.
dravyamAn UnDo UtarI jA, dravyanA pAtALamAn jA. dravya te chaitanya-vastu chhe, UnDun UnDun gambhIr gambhIr tattva chhe, gnAn-Anand Adi anant anant guNonA pinDarUp abhed ek padArtha chhe; temAn draShTi lagAvI andar ghUsI jA. ‘ghUsI jA’ no artha em nathI ke paryAy dravya thaI jAy chhe; parantu paryAyanI jAti, dravyano Ashray karavAthI, dravya jevI nirmaL thaI jAy chhe; tene, paryAy dravyamAn UnDI UtarI — abhed thaI — em kahevAy chhe. 183.
duniyAmAn mArun gnAn prasiddha thAo, duniyA mArI prashansA kare ane hun je kahun chhun tenAthI duniyA rAjI
Page 104 of 181
PDF/HTML Page 131 of 208
single page version
thAy — em andar abhimAnanun jene prayojan hoy tenun dhAraNArUp gnAn, bhale sAchun hoy topaN, kharekhar agnAn chhe — mithyAgnAn chhe. bhAShA bahu malAve to andar vastu hAth AvI jAy em nathI. andar svabhAvanI draShTi kare, tenun lakSha kare, teno Ashray kare, tenI sanmukh jAy, tyAre atIndriy shAnti ane Anand maLe chhe. 184.
jem siddhabhagavanto koInA Alamban vagar svayamev pUrNa atIndriy gnAnAnandarUpe pariNamanArA divya sAmarthyavALA dev chhe, tem badhAy AtmAno svabhAv paN evo ja chhe. ahA! Avo nirAlambI gnAn ne sukh- svabhAvarUp hun chhun! — em lakShamAn letAn ja jIvano upayog atIndriy thaIne tenI paryAyamAn gnAn ne Anand khIlI jAy chhe, pUrve kadI nahi anubhavAyelI chaitanyashAnti vedanamAn Ave chhe; — Am Anandano agAdh samudra tene pratItimAn, gnAnamAn ne anubhUtimAn AvI jAy chhe; potAnun param iShTa evun sukh tene prApta thAy chhe, ne aniShTa evun dukh dUr thAy chhe. 185.
antaramAn svasamvedanagnAn khIlyun tyAn potAne tenun
Page 105 of 181
PDF/HTML Page 132 of 208
single page version
vedan thayun, pachhI tene koI bIjo jANe ke na jANe — tenI kAI gnAnIne apekShA nathI. jem sugandhI phUl khIle chhe tenI sugandh bIjA koI le ke na le tenI apekShA phUlane nathI, te to pote potAmAn ja sugandhathI khIlyun chhe, tem dharmAtmAne potAnun Anandamay svasamvedan thayun chhe te koI bIjAne dekhADavA mATe nathI; bIjA jANe to potAne shAnti thAy – evun kAI dharmIne nathI; te to pote andar ekalo-ekalo potAnA ekatvamAn AnandarUpe pariNamI ja rahyo chhe. 186.
jaD sharIranA angabhUt indriyo te kAI AtmAnA gnAnanI utpattinun sAdhan nathI. atIndriy gnAnasvabhAvane sAdhan banAvIne je gnAn thAy, te ja AtmAne jANanArun chhe. AvA gnAnanI anubhUtithI samyagdarshan thayA pachhI mumukShune AtmA sadAy upayogasvarUp ja jaNAy chhe. 187.
anAdi-anant evun je ek nij shuddha chaitanyasvarUp tenun, svasanmukh thaI ArAdhan karavun te ja paramAtmA thavAno sAcho upAy chhe. 188.
Page 106 of 181
PDF/HTML Page 133 of 208
single page version
ahA! ATh varShano e nAnakaDo rAjakumAr jyAre dIkShA laIne muni thAy tyAre vairAgyano e abadhUt dekhAv! AnandamAn lInatA! jANe nAnakaDA siddhabhagavAn uparathI UtaryA! vAh re vAh! dhanya e munidashA!
jyAre e nAnakaDA munirAj be-traN divase AhAr mATe nIkaLe tyAre AnandamAn jhUlatAn jhUlatAn dhIme dhIme chAlyA AvatA hoy, yogya vidhino meL khAtAn AhAragrahaN mATe nAnakaDA be hAthanI anjali joDIne UbhA hoy, ahA! e dekhAv kevo hashe!
pachhI to e ATh varShanA munirAj AtmAnA dhyAnamAn lIn thaIne kevaLagnAn pragaTAvIne siddha thaI jAy. — AvI AtmAnI tAkAt chhe. atyAre paN videhakShetramAn shrI sImandharAdi bhagavAn pAse ATh ATh varShanA rAjakumAronI dIkShAnA AvA prasang bane chhe. 189.
shAstramAn be nayanI vAt hoy chhe. ek nay to jevun svarUp chhe tevun ja kahe chhe ane bIjo nay jevun svarUp hoy tevun kaheto nathI, paN nimittAdinI apekShAe kathan kare chhe. AtmAnun sharIr chhe, AtmAnAn karma chhe, karmathI vikAr thAy chhe — te kathan vyavahAranun
Page 107 of 181
PDF/HTML Page 134 of 208
single page version
chhe; tethI tene satya mAnI levun nahi. mokShamArga- prakAshakamAn pt.0 ToDaramalajIe kahyun chhe ke —
vyavahAranayanun shraddhAn chhoDI nishchayanayanun shraddhAn karavun yogya chhe. vyavahAranay svadravya-paradravyane vA temanA bhAvone vA kAraN-kAryAdikane koIne koImAn meLavI nirUpaN kare chhe, mATe evA ja shraddhAnathI mithyAtva chhe, tethI teno tyAg karavo. tathA nishchayanay temane ja yathAvat nirUpaN kare chhe, koIne koImAn meLavato nathI, mATe evA ja shraddhAnathI samyaktva thAy chhe, tethI tenun shraddhAn karavun. 190.
bahu ja alpa kALamAn jene sansAraparibhramaNathI mukta thavun chhe evA ati-Asannabhavya jIvane nij paramAtmA sivAy bIjun kAI upAdey nathI. jenAmAn karmanI koI apekShA nathI evun je potAnun shuddhaparamAtmatattva teno Ashray karavAthI samyagdarshan thAy chhe, teno ja Ashray karavAthI samyakchAritra thAy chhe, ne teno ja Ashray karavAthI alpa kALamAn mukti thAy chhe; mATe mokShanA abhilAShI evA ati-nikaTabhavya jIve potAnA shuddhAtma- tattvano ja Ashray karavA jevo chhe, enAthI bIjun kAI Ashray karavA jevun nathI. tethI he mokShArthI jIv! tArA
Page 108 of 181
PDF/HTML Page 135 of 208
single page version
shuddhAtmatattvane ja tun upAdey kar; — te ja upAdey chhe em shraddhA kar, tene ja upAdey tarIke jAN, ne tene ja upAdey karIne temAn Thar. Am karavAthI alpa kALamAn tArI mukti thashe. 191.
dev-shAstra-guruno potAnI ruchipUrvak samAgam thayA pachhI, teo je nirALI vastu kahevA mAge chhe te potAnA ruchipUrvakanA puruShArthathI samaje tyAre parAshrayadraShTi chhUTIne svAshrayadraShTi thAy chhe ne tyAre agRuhIt mithyAtva chhUTe chhe. pratham to dev-shAstra-guru pratye bhakti hoy tyAre mithyAtva mand thAy chhe ne tethI gRuhIt mithyAtva chhUTe chhe; mATe pratham sat dev-shAstra-guru pratye bhakti-vinayano bhAv hoy paN vrat-tap pratham na hoy. sAchun samaje tyAre dev-shAstra-guru nimitta kahevAy chhe, parantu vratAdi sAchun samajavAmAn nimittarUp paN nathI.
pratham satnI ruchi thAy, bhakti thAy, bahumAn thAy, pachhI svarUp samaje ne pachhI vrat Ave; pratham mithyAtva jAy, pachhI vrat Ave, te kram chhe; paN mithyAtva chhUTyA pahelAn vrat-samitino upadesh te kram-bhang upadesh chhe. 192.
Page 109 of 181
PDF/HTML Page 136 of 208
single page version
sAchI tattvadraShTi thayA pachhI paN dev-shAstra-gurunI bhakti vagerenA shubh bhAvamAn gnAnI joDAy, paN tenAthI dharma thashe em te mAne nahi. samyagdarshan thayA pachhI sthiratAmAn AgaL vadhatAn vratAdinA pariNAm Ave, parantu tenAthI dharma na mAne. samyagdarshan-gnAn-chAritrano nirmaL shuddha paryAy jeTale jeTale anshe pragaTe tene ja dharma mAne. dayA-pUjA-bhakti vagerenA shubh pariNAm to vikArI bhAv chhe; tenAthI puNyabandh thAy paN dharma na thAy. 193.
gnAtApaNAne lIdhe nishchayathI samyagdraShTi virAgI udayamAn AvelAn karmane mAtra jANI ja le chhe. bhogop- bhogamAn hovA chhatAn gnAnI rAganI ane sharIrAdinI kriyA badhI par chhe em jANe chhe, pote gnAtApaNe pariNamI rahyo chhe ne! 194.
dev-shAstra-gurunI bhakti, pUjA, prabhAvanA vagerenA shubhabhAv jevA gnAnIne thAy evA agnAnIne thAy ja nahi. 195.
shubhabhAv potAmAn thAy chhe mATe tene ‘abhUtArtha’ na
Page 110 of 181
PDF/HTML Page 137 of 208
single page version
kahevAy – em nathI. shubhabhAv potAnI paryAyamAn thato hovA chhatAn tenA Ashraye hitanI prApti thatI nathI, tethI tene ‘abhUtArtha’ kahevAmAn Ave chhe. potAnI paryAyamAn tenun astitva ja nathI – em kAI ‘abhUtArtha’nun tAtparya nathI; paN tenA AshrayathI kalyANanI prApti thatI nathI, kem ke svabhAvabhUt nathI, — em batAvIne teno Ashray chhoDAvavA mATe tene ‘abhUtArtha’ kahyo chhe. trikALI ekarUp rahenAr dravyasvabhAv bhUtArtha chhe, tenA Ashraye kalyAN thAy chhe. te bhUtArthasvabhAvanI draShTithI bhedarUp ke rAgarUp samasta vyavahAr abhUtArtha chhe. abhUtArtha kaho ke pariharavAyogya kaho. teno parihAr karIne sahaj svabhAvane angIkAr karavAthI ghor sansAranun mUL — mithyAtva — chhedAI jAy chhe, ne jIv shAshvat param sukhano mArga pAme chhe. 196.
samyagdraShTi manuShyane ashubh rAg Ave chhe, paN ashubh rAganA kALe AyuShyano bandh na thAy; kem ke samyagdraShTi manuShya marIne vaimAnik devamAn utpanna thAy chhe, tethI shubh rAgamAn ja AyuShya bandhAy. 197.
prashna — jem svadravya AdaraNIy chhe tem tenI bhAvanArUp nirmaL paryAy AdaraNIy kahevAy?
Page 111 of 181
PDF/HTML Page 138 of 208
single page version
uttara — hA. rAg hey chhe tenI apekShAe nirmaL paryAyane AdaraNIy kahevAy; ane dravyanI apekShAe paryAy te vyavahAr chhe, te Ashrayayogya nahi hovAthI hey kahevAy. kShAyik paryAy paN dravyanI apekShAe hey kahevAy, paN rAganI apekShAe kShAyik bhAvane AdaraNIy kahevAy. 198.
jignAsu vichAre chhe ke — arere! pUrve men anantI vAr moTAn moTAn shAstro vAnchyAn, satsamAgame sAmbhaLyAn ane tenAn upar vyAkhyAno karyAn; paN shuddha chidrUp AtmAne men kadI jANyo nahi, tethI mArun bhavaparibhramaN dUr na thayun. bahAramAn men AtmAne shodhyo paN antarmukh thaIne kadI men mArA AtmAne shodhyo nahi. AtmAmAn ja potAnI svabhAvasAdhanAnun sAdhan thavAnI tAkAt chhe. e sivAy bahAranAn shAstromAn paN evI tAkAt nathI ke Atma- sAdhanAnun sAdhan thAy. 199.
AtmAmAn akartRutvasvabhAv to anAdi-anant chhe; te sadAy vikArathI uparamasvarUp ja chhe; te svarUpanI apekShAe AtmA vikArano kartA chhe ja nahi. jeNe AvA svabhAvane svIkAryo tene paryAyamAn paN mithyA-
Page 112 of 181
PDF/HTML Page 139 of 208
single page version
tvAdinun akartApaNun thaI jAy chhe. mithyAtvabhAv thAy chhe ne teno akartA chhe – em nahi, parantu mithyAtvabhAv tene thato ja nathI; ane asthiratAno je alpa rAg rahe chhe teno shraddhAmAn svIkAr nathI, mATe teno paN akartA chhe. 200
samyagdraShTi dharmAtmAnI draShTi antaranA gnAnAnandasvabhAv upar chhe, kShaNik rAgAdi upar nahi. tenI draShTimAn rAgAdino abhAv hovAthI tene (draShTi-apekShAe) sansAr kyAn rahyo? rAg rahit gnAnAnandasvabhAv upar draShTi hovAthI te mukta ja chhe, tenI draShTimAn mukti ja chhe; muktasvabhAv uparanI draShTimAn bandhanano abhAv chhe. svabhAv uparanI draShTi bandhabhAvane potAmAn svIkAratI nathI, mATe svabhAvadraShTivant samakitI mukta ja chhe. ‘शुद्ध- स्वभावनियतः स हि मुक्त एव’ — shuddha svabhAvamAn nishchaL evo gnAnI kharekhar mukta ja chhe. 201.
rAgAdi vikAr thAy chhe te potAmAn thAy ke paramAn? potAmAn ja thAy. chaitanyanI paryAyamAn vikAr kAI paravastu karAvI detI nathI. vikAr thavAmAn nimitta bIjI chIj chhe kharI, paN te kAI vikAr karAvI detI nathI.
Page 113 of 181
PDF/HTML Page 140 of 208
single page version
ekalo koI bagaDe nahi, be thAy eTale bagaDe. be bangaDI bhegI thAy to khakhaDe, tem AtmA paravastu upar draShTi mUke chhe tyAre bhUl thAy chhe, ekalo hoy to bhUl thAy nahi. jem koI puruSh parastrI upar draShTi mUke to bhUl thAy chhe, tem AtmA par upar draShTi mUke to bhUl thAy chhe, paN potAnA svabhAv upar draShTi mUke to bhUl thatI nathI. mATe AtmAne vikAr thavAmAn parachIj nimitta chhe, parantu parachIj vikAr karAvI detI nathI. 202.
darshanamoh mand karyA vinA vastusvabhAv khyAlamAn Ave nahi ane darshanamohano abhAv karyA vinA AtmA anubhavamAn Ave evo nathI. 203.
bahAranI vipadA e kharekhar vipadA nathI ane bahAranI sampadA e sampadA nathI. chaitanyanun vismaraN e ja moTI vipadA chhe ane chaitanyanun smaraN e ja kharekhar sAchI sampadA chhe. 204.
sinh chAre kor pharatA hoy ne jem Ungh na Ave, hathiyArabandh polIs potAne mAravA pharato