Page 74 of 444
PDF/HTML Page 101 of 471
single page version
anek avasthāo dhāraṇ kare chhe. jo koī jīv koī vakhate mithyātvano andhakār
naṣhṭa kare ane paradravyamānthī mamatvabhāv khaseḍīne shuddhabhāvarūp pariṇām kare to te
bhedavignān dhāraṇ karīne bandhanā kāraṇone
Page 75 of 444
PDF/HTML Page 102 of 471
single page version
vimal=shuddha. alakh=arūpī. puruṣh=parameshvar.
pudgal chhe; ethī varṇa, rasādi guṇasahit sharīr ane gnānāvaraṇādi karmaskandh-ene
anek prakāranī pudgal paryāyo jāṇavī joīe. ātmānā shuddha ane ashuddha je je
pariṇām chhe te badhā amūrtik ātmānā chhe, em parameshvare kahyun chhe. 12.
Page 76 of 444
PDF/HTML Page 103 of 471
single page version
sharābathī matta banelane shīkhaṇḍ khavarāvavāmān āve, to te nashāmān teno svād na
jāṇatān kahe ke eno svād gāyanā dūdh jevo chhe, tevī ja rīte mithyādraṣhṭi jīv joke
sadāgnānamūrti chhe, topaṇ puṇya-pāpamān līn hovāne kāraṇe tenun hr̥uday ātmagnānathī
shūnya rahe chhe, tethī chetan-achetan bannenā maḷelā piṇḍane joīne ek ja māne chhe
ane kāī vichār nathī karato.
Page 77 of 444
PDF/HTML Page 104 of 471
single page version
bharam=bhūl.
jāṇī bhayabhīt thaīne bhāge chhe ane jevī rīte samudra potānā svabhāvathī sadaiv
sthir chhe to paṇ pavananī laherothī laherāy chhe; tevī ja rīte jīv svabhāvathī jaḍ
padārthothī bhinna chhe, parantu mithyātvī jīv bhūlathī potāne karmano kartā māne chhe. 14.
Page 78 of 444
PDF/HTML Page 105 of 471
single page version
ane sharīr bhinna bhinna bhāse chhe. jyāre shuddha chaitanyanā anubhavano abhyās thāy
tyāre potānun achaḷ ātmadravya pratibhāsit thāy chhe, teno koī bījā sāthe meḷ
dekhāto nathī. hā, pūrve bāndhelān karmo udayamān āvelān dekhāy chhe paṇ ahambuddhinā
abhāvamān temano kartā nathī thato, mātra jonār rahe chhe. 1p.
Page 79 of 444
PDF/HTML Page 106 of 471
single page version
shākamān mīṭhun judun chākhī levāmān āve chhe, tevī ja rīte bhedavignānathī sharīrarūp
piṇḍamānno agnānarūp vikār ane gnānamūrti jīv oḷakhī shakāy chhe, ātmāne karmano
kartā mānavo e mithyātva chhe, dravya draṣhṭithī ‘ātmā karmano kartā chhe’ evo bhāv ja
na hovo joīe. 16.
Page 80 of 444
PDF/HTML Page 107 of 471
single page version
दर्वकर्म पुदगल करै,
दरव करम चेतन करै,
परभावस्य
Page 81 of 444
PDF/HTML Page 108 of 471
single page version
potānī meḷe jīv sāthe kevī rīte bandhāy chhe ane chhūṭe chhe? mane ā shaṅkā chhe.
shiṣhyanī ā shaṅkāno nirṇay karavā māṭe shrīguru yathārtha vāt kahe chhe. 19.
तातैं
एतर्हि
Page 82 of 444
PDF/HTML Page 109 of 471
single page version
पूछे कोऊ
nathī. ene shrīguru samajāve chhe. 22.
अज्ञानमयः सर्वः कुतोऽयमज्ञानिनो नान्यः।। २१।।
Page 83 of 444
PDF/HTML Page 110 of 471
single page version
samyaggnānī ane mithyāgnānī ek sarakhā dekhāy chhe parantu temanā bhāvomān antar
hovāthī phaḷ paṇ bhinna bhinna thāy chhe. gnānīnī kriyā viraktabhāv sahit ane
ahambuddhi rahit hoy chhe tethī nirjarānun kāraṇ chhe ane te ja kriyā mithyātvī jīv
vivek rahit tallīn thaīne ahambuddhi sahit kare chhe tethī bandh ane tenā phaḷane pāme
chhe. 23.
बाहजि निमित्त बहिरातमा,
bhes=rūp. vicharant=bhramaṇ kare chhe. vividh=judā judā. gahi=dhāraṇ karīne.
bahirātamā=mithyādraṣhṭi. ahaṅkr̥ut=mamatva.
द्रव्यकर्मनिमित्तानां
Page 84 of 444
PDF/HTML Page 111 of 471
single page version
pudgalaparamāṇuonā daḷ karmavargaṇārūp thaīne gnānāvaraṇīy vagere jātajātanī
avasthāomān bhramaṇ kare chhe, tene mithyādraṣhṭi jīv bāhya nimitta chhe. je sanshay
ādithī
vikalpa paṇ nathī karatā, teo sansāramān ātmadhyān dhāraṇ karīne pūrṇa gnānāmr̥utano
svād le chhe. 2p.
Page 85 of 444
PDF/HTML Page 112 of 471
single page version
abandh-khūlo rahelo chhe. āvā ā potānā banne pakṣha anādikāḷathī dhāraṇ karelā
chhe. ek nay karma sahit ane ek nay karma rahit kahe chhe, tethī je nayathī jevo
kahyo chhe tevo chhe. je bandhāyelo ane khullo banney vātone māne chhe ane banneno
abhiprāy samaje chhe, te ja samyaggnānī jīvanun svarūp jāṇe chhe.26.
‘mūḍho’, ‘rakto’, ‘druṣhṭo’ chhe. tethī ā 19 shlok āpavāmān āvyā nathī. badhā shlokono ek ja
āshay thāy chhe.
Page 86 of 444
PDF/HTML Page 113 of 471
single page version
nayanā bhed vadhe chhe tem tem chañchaḷ svabhāvī chittamān taraṅgo paṇ ūpaje chhe, je
lok ane alokanā pradeshonī barābar chhe. je gnānī jīv āvī nayakakṣhāno pakṣha
chhoḍīne, samatāras grahaṇ karīne, ātmasvarūpanī ekatā chhoḍatā nathī, teo mahā
mohano nāsh karīne anubhavanā abhyāsathī nijātma baḷ pragaṭ karīne, pūrṇa
ānandamān līn thāy chhe. 27.
Page 87 of 444
PDF/HTML Page 114 of 471
single page version
jhapāṭāthī bhramamān bhūlī rahyo ane anek sharīrone apanāvyān. have gnān jyotino
uday thayo jethī mithyādraṣhṭi khasī gaī, badhī sva-par vastunī oḷakhāṇ thaī ane
te gnānakaḷā pragaṭ thatān ja evī avasthā prāpta thaī ke ame amārī mūḷ gnān
jyotine oḷakhī līdhī. 28.
यस्य विस्फुरणमेव तत्क्षणं कृत्स्नमस्यति तदस्मि चिन्महः।। ४६।।
चित्स्वभावभरभावितभावाभावभावपरमार्थतयैकं।
बन्धपद्धतिमपास्य समस्तां चेतये समयसारमपारं।। ४७।।
Page 88 of 444
PDF/HTML Page 115 of 471
single page version
paryāy apekṣhāe ūpaje ane nāsh pāme chhe tathā dravya apekṣhāe potānā svarūpamān
sthir rahe chhe. evā nirvikalpa, nitya, ānandarūp, anādi, anant, shuddha ātmānun
tatkāḷ grahaṇ karo. teno ja anubhav karīne param amr̥ut-ras pīo ane
karmabandhanā vistārane pudgalamān chhoḍī do. 29.
Page 89 of 444
PDF/HTML Page 116 of 471
single page version
mokh(mokṣha)=mukti.
poṣhak, param, pavitra evān bījān paṇ anant nāmono dhārak chhe, anubhav sivāy
bīje kayāny mokṣha nathī. 30.
Page 90 of 444
PDF/HTML Page 117 of 471
single page version
sanyog dūr thatān potānā svabhāvamān vahevā lāge chhe, tevī ja rīte ā chaitanyapadārtha
vibhāv-avasthāmān gati, yoni, kuḷarūp sansāramān chakkar lagāvyā kare chhe, pachhī
avasar maḷatān nijasvabhāvane pāmīne anubhavanā mārgamān lāgīne karmabandhano
nāshakare chhe ane muktine prāpta thāy chhe. 31.
तातैं भावित करमकौ, करता कह्यौ
chhe, tethī te bhāvakarmano kartā thāy chhe. 32.
न
Page 91 of 444
PDF/HTML Page 118 of 471
single page version
pāme chhe ane gnānī mamatvanā abhāvamān abandh rahe chhe. 33.
ग्यान करम
ज्ञप्तिः करोतिश्च ततो विभिन्ने ज्ञाता न कर्तेति ततः स्थितं च।। ५२।।
Page 92 of 444
PDF/HTML Page 119 of 471
single page version
svabhāv paṇ nathī. dravyakarma pudgalarūp chhe ane bhāvakarma jīvanā vibhāv chhe. ātmā
ek chhe ane pudgalakarma anant chhe, bannenī ekasarakhī prakr̥iti kevī rīte hoī shake?
kāraṇ ke sansāramān badhān dravyo potapotānā svabhāvamān pariṇaman kare chhe tethī je
manuṣhya jīvane karmano kartā kahe chhe te kevaḷ mohanī vikaḷatā chhe. 3p.
ग्यान ग्यानरस रमै, होइ करमादिक
Page 93 of 444
PDF/HTML Page 120 of 471
single page version
parekhiye=dekhāy chhe.
pradeshomān tenī sthir, gambhīr, dhīr, nirmaḷ, jyoti atyant jhagamage chhe, te jyānsudhī
hr̥udayamān prakāshit rahe chhe tyānsudhī mithyātva nathī rahetun. jevī rīte nagaramān dharmarāj
vartatun hoy tyāre badhe nīti ja nīti dekhāy chhe, anītino lesh paṇ raheto nathī.
36.
arthāt karelā kāmane karma kahe chhe, je kārya karavāmān āve tene kriyā kahe chhe. jem ke,
kumbhār kartā chhe, ghaḍo karma chhe ane ghaḍo banāvavānī vidhi kriyā chhe. athavā gnānīrām
kerī toḍe chhe, ā vākayamān gnānīrām kartā, kerī karma ane toḍavun te kriyā chhe.
kriyā judī chhe. ā ja rīte bījā vākayamān gnānīrām kartā judo chhe, kerī karma judun chhe
ane toḍavānī kriyā judī chhe. jevī rīte bhedavyavahāramān kartā-karma-kriyā bhinna
bhinna rahe chhe, tem abhed-draṣhṭimān nathī hotun, ek padārthamān ja kartā-karma-kriyā traṇe
rahe chhe. jem ke “ chidbhāv karma chidesh kartā chetanā kiriyā tahān̐” arthāt chidesh
ātmā kartā chaitanyabhāv karma ane chetanā (jāṇavun) kriyā chhe; athavā māṭī kartā,
ghaḍo karma ane māṭīnun piṇḍaparyāyamānthī ghaṭaparyāyarūp thavun te kriyā chhe ā adhikāramān
kartā-karma-kriyā shabda kayāṅk bhedadraṣhṭithī ane kayāṅk abhedadraṣhṭithī āvyā chhe tethī
khūb gahan vichārapūrvak samajavun.
paudgalik