Padmapuran-Gujarati (English transliteration). Parva 32 - Ram-Laxmannu vangaman ane Bharatno rajyabhishek; Parva 33 - Shree Ramno Vajrakaran par upkar.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 16 of 35

 

Page 280 of 660
PDF/HTML Page 301 of 681
single page version

background image
280 ekatrIsamun parva padmapurAN
ja chhe. abhavyone to sarvathA mukti nathI, nirantar bhavabhramaN ja chhe ane bhavyomAnthI
koIkane mukti maLe chhe. jyAn sudhI jIv, pudgal, dharma, adharma, kAL chhe te lokAkAsh chhe
ane jyAn ekalun AkAsh ja chhe te alokAkAsh chhe. lokanA shikhare siddha birAje chhe. A
lokAkAshamAn chetanA lakShaNavALA jIv anantA chhe temano vinAsh thato nathI. sansArI jIv
nirantar pRithvIkAy, jaLakAy, agnikAy, vAyukAy, vanaspatikAy, trasakAy A chha kAyamAn
deh dhAraN karIne bhramaN kare chhe. A trilok anAdi chhe, anant chhe temAn sthAvar-jangam
jIvo potapotAnA karmasamUhothI bandhAIne bhinna bhinna yoniomAn bhramaN kare chhe. A
jinarAjanA dharmathI anant siddha thayA ane anant siddha thashe ane vartamAnamAn thAy chhe.
jinamArga sivAy bIjo koI mokShamArga nathI. anantakAL vItI gayo, anantakAL vItashe,
kALano ant nathI. je jIv sandeharUp kalankathI kalankI chhe ane pApathI pUrNa chhe, dharmane
jANatA nathI, temane jainanun shraddhAn kyAthi hoy? ane jene shraddhAn nathI, je
samyaktvarahit chhe, temane dharma kyAthi hoy? dharmarUp vRukSha vinA mokShaphaL kevI rIte meLave.
agnAn anant dukhanun kAraN chhe. je mithyAdraShTi adharmamAn anurAgI chhe ane ati ugra
pApakarmathI manDit chhe, rAgAdi viShathI bharelA chhe, temanun kalyAN kevI rIte thAy? te dukh
ja bhogave chhe. hastinApuramAn ek upAsti nAmano puruSh hato, tenI strI dIpanI
mithyAbhimAnathI pUrNa hatI. te vrataniyam kAI pALatI nahi. te khUb krodhI, adekhI,
kaShAyarUp viShanI dhArak, sAdhuonI satat nindA karanArI, kushabda bolanArI, atikRupaN,
kuTil, pote koIne anna Ape nahi ane Apatun hoy tene paN rokanArI, dhananI bhUkhI,
dharmathI ajAN ItyAdi anek doShathI bharelI mithyAmArganI sevak, pApakarmanA prabhAvathI
bhavasAgaramAn anantakALathI bhaTakatI hatI. upAsti dAnanA anurAgathI chandrapuranagaramAn bhadra
nAmanA puruShanI dhAriNI nAmak strIne peTe dhAraN nAmano putra thayo. te bhAgyashALI hato,
moTun kuTumb hatun ane nayanasundarI nAmanI patnI hatI. dhAraN shuddha bhAvathI munione
AhAradAn ApI antakALe sharIr chhoDI, dhAtakIkhanDadvIpamAn uttarakuru bhogabhUmimAn traN
palyanun sukh bhogavI, devaparyAy pAmI, tyAnthI chyavIne pRuthulAvatI nagarImAn rAjA nandIghoSh
ane rANI vasudhAno nandIvardhan nAme putra thayo. ek divas rAjA nandIghoSh yashodhar
nAmanA muninI pAse dharmashravaN karI, nandIvardhanane rAjya ApI pote muni thayA ane tap
karIne svargamAn gayA. nandIvardhane shrAvakanAn vrat dhAraN karyAn, namaskAr mantranA smaraNamAn
tatpar rahetA. temaNe karoD pUrva sudhI mahArAjapadanun sukh bhogavI antakALe samAdhimaraN
karI, pancham devalokanI prApti karI. tyAnthI chyavIne pashchim videhamAn vijyArdha parvat par
shashipur nAmanA nagaramAn rAjA ratnamAlInI rANI vidyutalatAnI kukShie sUryajay nAmano
putra thayo. ek divas mahAbaLavAn ratnamAlI sinhapuranA rAjA vajralochan sAthe yuddha
karavA gayo. anek divya rath, hAthI, ghoDA, pyAdAn mahAparAkramI sAmanto sAthe, nAnA
prakAranAn shastrono dhArak rAjA hoTh kachaDato, dhanuSh chaDhAvIne, rathamAn ArUDh thaIne bhayAnak
AkRuti dhAraN karI

Page 281 of 660
PDF/HTML Page 302 of 681
single page version

background image
padmapurAN ekatrIsamun parva 281
vidyAdhar shatrunA sthAnakane bALavAnI IchchhAthI taiyAr thayo. te vakhate ek dev AvIne
tene kahevA lAgyo ke he ratnamAlI! ten A shun Arambhyun chhe? have tun krodh chhoD. hun tAro
pUrvabhavano vRuttAnt kahun chhun te sAmbhaL. bharatakShetramAn gAndhArI nagarInA rAjA bhUti ane
teno purohit upamanyu banne pApI ane mAnsabhakShI hatA. ek divas rAjAe
kevaLagarbhasvAmInA mukhathI vyAkhyAn sAmbhaLIne evun vrat lIdhun ke hun pApanun AcharaN
nahi karun. te vrat upamanyu purohite chhoDAvI dIdhun. ek samaye rAjA par shatruonI dhAD
AvI temAn rAjA ane purohit banne marAyA. purohitano jIv hAthI thayo. te hAthI
yuddhamAn ghAyal thaI antakALe namokAramantranun shravaN karIne gAndhArI nagarImAn rAjA bhUtinI
rANI yojanagandhAno arisUdan nAmano putra thayo. teNe kevaLagarbhamuninAn darshan karI,
pUrvajanmanun smaraN karyun, tene vairAgya utpanna thayo ane teNe munipad angIkAr karyun,
samAdhimaraN karI agiyAramAn svargamAn dev thayo. te upamanyu purohitano jIv te hun ane
rAjA bhUtino jIv marIne mandAraNyamAn mRug thayo hato. tyAn dAvAnaLamAn baLI maryo. marIne
kalinj nAmano nIch puruSh thayo ane mahApAp karI bIjI narakamAn gayo. snehanA yogathI
men tane narakamAn sambodhan karyun. AyuShya pUrNa karIne narakamAnthI nIkaLIne tun ratnamAlI
vidyAdhar thayo. tun e narakanAn dukh bhUlI gayo chho. A vAt sAmbhaLIne ratnamAlI
sUryajay putra sahit param vairAgya pAmyo, durgatinAn dukhathI Daryo, tilakasundar svAmInun
sharaN laI pitAputra banne muni thayA. sUryajay tap karIne dasamA devalokamAn dev thayo.
tyAnthI chyavIne rAjA anuraNyano putra dasharath thayo. sarvabhUtahit muni kahe chhe ke alpamAtra
sukRutathI paN upAstino jIv keTalAk bhavomAn vaDanA bIjanI peThe vRuddhi pAmyo. tun rAjA
dasharath upAstino jIv chhe ane nandIvardhananA bhavamAn tArA pitA nandIghoSh muni thaIne
graiveyak gayA hatA ane tyAnthI chyavIne hun sarvabhUtahit thayo chhun. je rAjA bhUtino jIv
ratnamAlI thayo hato te svargamAnthI chyavIne A janak thayo chhe ane upamanyu purohitano
jIv jeNe ratnamAlIne sambodhyo hato te janakano bhAI kanak thayo chhe. A sansAramAn na
koI potAnun chhe ke na koI pArakun chhe. shubhAshubh karmothI A jIv janma-maraN kare chhe. A
pUrvabhavanun varNan sAmbhaLI rAjA dasharath nisandeh thaI sanyam sanmukh thayo. gurunA charaNone
namaskAr karIne teNe nagaramAn pravesh karyo. tenun antakaraN nirmaL hatun. te manamAn
vichAravA lAgyo ke A mahAmanDaleshvaranun rAjya subuddhimAn rAmane ApI, hun munivrat
angIkAr karun. rAm dharmAtmA chhe ane mahAdhIr chhe, dhairya dhAraN kare chhe ane samudrAnt
pRithvInun rAjya karavAne samartha chhe. enA bhAIo paN AgnAkArI chhe. Am rAjA dasharathe
vichAryun. te mohathI parAngamukh ane mukti mATe udyamI thayA chhe. te vakhate sharad Rutu pUrNa
thaI hatI ane hemant Rutunun Agaman thayun. kamaL jenAn netra chhe ane chandramAnI chAndanI
jenAn ujjavaL vastra chhe evI sharad Rutu jANe ke himaRutunA bhayathI bhAgI gaI.
hemant Rutu pragaT thaI. ThanDI paDavA lAgI. vRukSho baLI gayA. ThanDA pavanathI loko vyAkuL

Page 282 of 660
PDF/HTML Page 303 of 681
single page version

background image
282 ekatrIsamun parva padmapurAN
thayA. je RutumAn dhanarahit prANI jIrNa kuTimAn dukhapUrvak samay vitAve chhe. daridrI lokonA
hoTh ane paganA taLiyA phATI gayA chhe, dAnt Dagamage chhe, vAL lukhkhA thaI gayA chhe,
nirantar agninun sevan karavun paDe chhe, peTapUratun bhojan maLatun nathI, chAmaDI kaThaN banI
jAy chhe ane gharamAn kubhAryAnA vachanarUp shastrathI jenun chitta kapAI jAy chhe, kAShThAdinA
bhArA lAvavA mATe khabhe kuhADI vagere laIne je van van bhaTake chhe ane shAk, bor vagere
AhArathI peT bhare chhe ane je puNyanA udayathI rAjAdik dhanADhay puruSh thayA chhe te moTA
mahelomAn rahe chhe ane shItanun nivAraN karanAr agaranA dhUpanI sugandhathI yukta vastra
pahere chhe, sonAnAn tathA rUpAnAn pAtromAn ShaTrasayukta snigdha bhojan kare chhe, temanAn ango
par kesar sugandhAdino lep kare chhe, temanI pAsenA dhUpadAnamAn dhUp saLagyAn kare chhe,
paripUrNa dhan hovAthI chintArahit chhe, jharUkhAmAn besIne lokone jue chhe, temanI samIpe
gIt nRutyAdik vinod thayA kare chhe, ratnonAn AbhUShaN ane sugandhI mALAdithI manDit
sundar kathAmAn udyamI chhe; temanI strIo vinayavAn, kalAnI jANanArI, rUpALI ane
pativratA hoy chhe. puNyanA udayathI A sansArI jIv devagati manuShya gatinAn sukh bhogave
chhe ane pApanA udayathI narak, tiryanch tathA manuShya thaI dukh, dAridra bhogave chhe. badhA
mANaso potapotAnA upArjit karmanA phaL bhogave chhe. dasharathe muninAn AvAn vachan pahelAn
sAmbhaL‌yA hatAn. te sansArathI virakta thaI dvArapALane kahevA lAgyA. dvArapALe potAnun
mastak bhUmi par aDADayun chhe ane hAth joDayA chhe. rAjAe tene AgnA karI ke he bhadra!
sAmant, mantrI purohit, senApati Adi badhAne bolAvo. eTale dvArapAL dvAr par bIjA
mANasane mUkIne temanI AgnA pramANe bolAvavA gayo. te badhA AvIne rAjAne praNAm
karI yathAyogya sthAnamAn beThA ane vinantI karavA lAgyA ke he nAth! AgnA karo. shun kArya
karavAnun chhe? rAjAe kahyun ke hun sansArano tyAg karIne nishchayathI sanyam laIsh. mantrIoe
pUchhayun ke he prabho! Apane kayA kAraNe vairAgya utpanna thayo chhe? rAjAe kahyun ke A
samasta jagat pratyakShapaNe sUkA ghAsanI jem mRutyurUp agnithI baLe chhe ane abhavyane
alabhya tathA bhavyone levA yogya evo samyaktva sahit sanyam bhavatApano nAshak ane
shivasukh ApanAr chhe, sur, asur, manuShya, vidyAdharothI pUjya chhe, prashansAyogya chhe. men
Aje muninA mukhe jinashAsananun vyAkhyAn sAmbhaL‌yun. jinashAsan sakaL pApono nAsh kare
chhe. traN lokamAn pragaT mahAsUkShma charchA temAn chhe, atinirmaL upamArahit chhe. badhI
vastuomAn samyaktva param vastu chhe. te samyaktvanun mUL jinashAsan chhe, shrI guruonA
prasAdathI hun nivRuttimArgamAn pravartavA taiyAr thayo chhun, mArI bhavabhrAntirUp nadInI kathA men
Aje muninA mukhathI sAmbhaLI chhe ane mane jAtismaraN thayun chhe. have mArun sharIr trAsathI
kampe chhe. mArI bhavabhrAntinI nadImAn jAtajAtanAn janmarUp vamaLo uThe chhe, moharUp kIchaDathI
malin chhe, kurtakarUp magarothI pUrNa dukharUp lahero temAn uThe chhe, mithyArUp jaLathI te
bharelI chhe, temAn mRutyurUp magaramachchhono bhay chhe, rudananA ghor avAj karatI, adharmarUp
pravAhathI vahetI,

Page 283 of 660
PDF/HTML Page 304 of 681
single page version

background image
padmapurAN ekatrIsamun parva 283
agnAnarUp parvat parathI nIkaLelI, sansArarUp samudramAn teno pravesh chhe. have hun A
bhavanadIne oLangIne shivapurI javAne udyamI thayo chhun. mohathI prerAyelA kAI nakAmA
bolasho nahi, sansArasamudra tarIne nirvANadvIp jatAn mane antarAy na karasho. jem sUryano
uday thatAn andhakAr raheto nathI tem samyaggnAn thatAn sanshayatimir kyAn rahe? mATe mArA
putrane rAjya Apo, hamaNAn ja putrano abhiShek karAvo, hun tapovanamAn pravesh karun chhun. A
vachan sAmbhaLI mantrIo ane sAmanto rAjAno vairAgyano nishchay jANI atyant shokAtur
thayA. temanAn mastak nIche DhaLI gayA, Ankho ashrupAtathI bharAI gaI, AngaLIthI jamIn
khotaratAn kShaNamAtramAn prabhArahit thaI gayA. maunapaNe besI rahyA. Akho raNavAs
prANanAthano nirgranth vratano nishchay sAmbhaLI shok pAmyo. anek vinod karatA hatA te
chhoDIne AnsuothI Ankho bharAI gaI ane mahArudan karyun. bharat pitAnA vairAgyanI vAt
sAmbhaLI pote paN pratibodh pAmyA, manamAn chintavavA lAgyA ke aho! A snehanun bandhan
chhedavun kaThaN chhe. amArA pitAjI gnAn pAmyA, jinadIkShA levA Ichchhe chhe. have emane
rAjyanI shI chintA hoy? mAre to na koIne kAI pUchhavAnun chhe ke na kAI karavAnun chhe. hun
tapovanamAn pravesh karIsh, sanyam dhAraN karIsh. te sanyam sansAranA dukhono kShay kare chhe,
ane mAre A dehathI shI levAdevA chhe? A deh to vyAdhinun ghar chhe, vinashvar chhe, jo
dehathI mAro sambandh nathI to bAndhavo sAthe sambandh kevo? A badhA potAnA karmaphaLanA
bhoktA chhe, A prANI mohathI andh chhe, sansAravanamAn ekalo ja bhaTake chhe ke je van anek
bhavabhayarUp vRukShothI bharelun chhe.
sakaL kaLAnI jANanArI kaikeyI bharatanI A cheShTA joIne khUb shok pAmI. manamAn
vichAravA lAgI ke pati ane putra banney vairAgya dhAraN karavA Ichchhe chhe, kayA upAyathI
emane rokun? AvI chintAthI jenun man vyAkuL chhe evI kaikeyIne yAd Avyun ke rAjAe
tene varadAn Apelun chhe eTale tarat ja pati pAse jaIne ardhA sinhAsan upar beThI. teNe
vinantI karI ke he nAth! badhI strIonI vachche tame mane kRupA karIne kahyun hatun ke tun je
mAgIsh te hun ApIsh to atyAre Apo. tyAre dasharathe kahyun ke he priye! je tArI IchchhA
hoy te mAgI le. rANI kaikeyI Ansu sAratAn kahevA lAgI ke he nAth! amArI evI kaI
bhUl thaI ke tame chittane kaThor karIne amane chhoDavA Ichchho chho. amAro jIv to tamAre
AdhIn chhe. vaLI, A jinadIkShA atyant durdhar chhe te levA mATe tamane kem vichAr
sUjhayo? A indra samAn bhogothI pALelun tamArun sharIr chhe, tame munipad kevI rIte
dhAraN karI shakasho? munipad atyant viSham chhe. jyAre rANI kaikeyIe A pramANe kahyun
tyAre temaNe javAb Apyo he kAnte! samarthane viSham shun? hun to nisandeh munivrat dhAraN
karIsh ja, tArI abhilAShA hoy te mAg. rANI chintAtur banI nIchun mukh karI bolI ke
he nAth! mArA putrane rAjya Apo. tyAre dasharathe kahyun ke emAn sandeh sheno?

Page 284 of 660
PDF/HTML Page 305 of 681
single page version

background image
284 ekatrIsamun parva padmapurAN
ten thApaN mUkI hatI te have laI le. ten je kahyun te hun mAnya rAkhun chhun, have shok tyaj, te
mane RuNamukta karyo. pachhI rAm-lakShmaNane bolAvI rAjA dasharathe kahyun he vatsa! A kaikeyI
anek kaLAnI pAragAmI chhe, eNe pahelAn ek ghor sangrAmamAn mArun sArathipaNun karyun hatun.
e atichatur chhe mArI jIt thaI tyAre men prasanna thaI ene varadAn Apelun ke tArI
IchchhA hoy te mAgI le. te vakhate teNe vachan mArI pAse thApaN tarIke mUkayun hatun. have
e kahe chhe ke mArA putrane rAjya Apo. jo enA putrane rAjya na Apun to eno putra
bharat sansArano tyAg kare ane e putranA shokathI prAN tyaje ane mArI vachan na
pALavAnI apakIrti jagatamAn phelAy. vaLI, moTA putrane chhoDI nAnA putrane rAjya Apun
to e kAm maryAdAthI viparit chhe ane bharatane sakaL pRithvInun rAjya ApyA pachhI tame
lakShmaN sahit kayAn jAv? tane banne bhAI vinayavAn, pitAnA AgnAkArI ane
paramakShatriyatejanA dhArak chho tethI he vatsa! hun shun karun? bey bAbat mushkel banI gaI chhe.
hun atyant dukharUp chintAnA sAgaramAn paDayo chhun. tyAre shrI rAmachandre atyant vinayapUrvak,
pitAnAn charaNAravindamAn najar choDIne, sajjanatAthI kahyun ke he tAt! tame tamArun vachan
pALo. amArI chintA chhoDo. jo tamArun vachan niShphaL javAthI tamArI apakIrti thatI hoy
ane amane indranI sampatti maLatI hoy to paN shA kAmanI? suputra to evun ja kArya kare
ke jethI mAtApitAne ranchamAtra paN shok na upaje. panDito putranun putrapaNun ene ja kahe chhe
ke je pitAne pavitra kare ane temanI kaShTathI rakShA kare. pavitra karavun eTale ke temane
jainadharmanI sanmukh karavA. dasharath, rAm ane lakShmaN vachche A vAt thaI rahI hatI te ja
samaye bharat mahelamAnthI nIche utaryA ane manamAn vichAryun ke hun munivrat dhAraN karun ane
karmono nAsh karun. lokonA mukhamAnthI hAhAkArano avAj thayo. pitAe vihvaLachitta
thaIne bharatane vanamAn jatA rokayAn ane godamAn besADayA, chhAtI sAthe lagADayAn, mukh
chUmyun ane kahyun, he putra! tun prajAnun pAlan kar. hun tapane arthe vanamAn jAun chhun. bharat
bolyA, hun rAjya nahi karun, jinadIkShA dhAraN karIsh. tyAre rAjAe kahyun he vatsa! thoDA
divas rAjya kar, tArI nAnI ummar chhe, vRuddhAvasthAmAn tap karaje. bharate kahyun he tAt!
mRutyu bAL, vRuddha, taruNane jotun nathI, te sarvabhakShI chhe. tame mane vRuthA shA mATe moh
utpanna karo chho? tyAre rAjAe kahyun, ke he putra! gRuhasthAshramamAn paN dharmano sangrah thaI
shake chhe, kumanuShyathI thaI shakato nathI. bharate kahyun he nAth! indriyone vash thavAthI
kAmakrodhAdithI bharelA gRuhasthone mukti kyAthi thAy? to bhUpatie kahyun he bharat!
muniomAn paN badhAnI tadbhavamukti thatI nathI, koIkanI thAy chhe. mATe tun keTalAk divas
gRuhasthadharmanun ArAdhan kar. bharate javAb Apyo he dev! Ape je kahyun te satya chhe,
parantu gRuhasthone mATe to e niyam ja chhe ke temane mukti na hoy ne muniomAn koIne
maLe ane koIne na maLe. gRuhasthadharmathI paramparAe mukti thAy chhe, sAkShAt nahi, mATe te
hInashaktivALAnun kAm chhe. mane A vAt ruchatI nathI, hun to mahAvrat dhAraN karavAno ja

Page 285 of 660
PDF/HTML Page 306 of 681
single page version

background image
padmapurAN ekatrIsamun parva 28p
abhilAShI chhun. shun garuD patangiyAnI rIt Achare chhe? kumanuShya kAmarUp agninI
jvALAthI atyant dAh pAmato thako sparshan Indriy ane jihvendriyathI adharmakArya kare chhe,
temane nivRutti kyAthi hoy? pApI jIv dharmathI vimukh thaI, viShayabhogonun sevan karI,
nishchayathI ja atyant dukhadAyak evI durgati pAme chhe. A bhog durgati utpanna kare chhe
ane rAkhyA rahetA nathI, kShaNabhangur chhe mATe tyAjya ja chhe. jem jem kAmarUp agnimAn
bhogarUp Indhan nAkhavAmAn Ave tem tem atyant santAp utpanna karanAr kAmAgni
prajvalit thAy chhe. mATe he tAt! tame mane AgnA Apo ke hun vanamAn jaIne vidhipUrvak
tap karun. jinabhAShit tap param nirjarAnun kAraN chhe, A sansArathI hun atyant bhay pAmyo
chhun ane he prabho! jo gharamAn kalyAN thatun hoy to tame shA mATe ghar chhoDIne muni thavA
Ichchho chho? tame mArA pitA chho ane pitAno ej dharma chhe ke sansArasamudrathI tAre,
tapanI anumodanA kare. Avun vichakShaN puruSho kahe chhe. sharIr, strI, dhan, mAtApitA, bhAI
badhAnne chhoDIne A jIv ekalo ja paralokamAn gayo chhe, chirakAL sudhI devalokamAn sukh
bhogavyAn chhe to paN e tRupta thayo nathI. to have manuShyanA bhogathI kevI rIte tupta
thAy? bharatanA AvAn vachan sAmbhaLIne pitA khUb prasanna thayA, temane harShathI romAnch
khaDAn thaI gayA ane kahevA lAgyA ke he putra! tane dhanya chhe, tun bhavyomAn mukhya chhe,
jinashAsananun rahasya jANIne pratibodh pAmyo chhe. tun ja kahe chhe te sAchun chhun to paN he
dhIr! ten hajI sudhI kadI mArI AgnAno bhang karyo nathI, tun vinayavAn puruShomAn mukhya chhe,
have mArI vAt sAmbhaL. tArI mAtA kaikeyIe yuddhamAn mArun sArathipaNun karyun hatun, te yuddha
ativiSham hatun, temAn jIvavAnI AshA nahotI, paN enA sArathipaNAthI men yuddhamAn
vijay meLavyo eTale men prasanna thaIne tene kahyun ke tArI IchchhA hoy te mAgI le. tyAre
teNe kahelun ke A vachan thApaNamAn rAkho, je divase mane IchchhA thashe tyAre hun mAgIsh. have
Aje eNe mAgyun chhe ke mArA putrane rAjya Apo ane men te mAnya rAkhyun chhe. have he
guNanidhe! tun indranA rAjya samAn A rAjyane niShkanTak kar. mArI pratignAbhanganI
apakIrti jagatamAn na thAy ane A tArI mAtA tArA shokathI taptAyamAn thaIne maraN
na pAme em kar. teNe sharIrane nirantar lADathI rAkhyun chhe. putranun putrapaNun e ja chhe ke
mAtApitAne shokasamudramAn na nAkhe, Am buddhimAn loko kahe chhe.
tyAr pachhI shrI rAm bharatano hAth pakaDI mahAmadhur vachanathI premapUrNa draShTithI jotAn
kahevA lAgyA he bhAI! pitAjIe jevA vachan tamane kahyAn chhe tevun kahevAne bIjun koN
samartha chhe? je samudramAnthI ratnonI utpatti thAy te sarovaramAnthI kyAthi thAy? atyAre
tArI ummar tapane yogya nathI, keTalAk divas rAjya kar, jethI pitAnI kIrti vachananA
pAlanathI chandramA samAn nirmaL thAy ane tArA jevo putra hovA chhatAn mAtA shokathI tapta
thaIne maraN pAme e yogya nathI. hun parvat athavA vanamAn evI jagyAe nivAs karIsh
ke koI jANashe nahi, tun nishchintapaNe rAjya kar. hun sakaL rAjaRuddhi chhoDIne deshamAnthI dUr
chAlyo jaIsh ane pRithvIne koI prakAre

Page 286 of 660
PDF/HTML Page 307 of 681
single page version

background image
286 ekatrIsamun parva padmapurAN
pIDA nahi thAy. have tun UnDA nishvAs na kADh, thoDAk divas pitAnI AgnA mAnI, rAjya
karI nyAyasahit pRithvInun rakShaN kar. he nirmaL svabhAvavALA! A IkShvAkuvanshanA kuLane
atyant shobhAv, jem chandramA grah, nakShatra vagerene shobhAve chhe tem. panDitoe kahyun chhe ke
bhAInun rakShaN kare, santAp hare te ja bhAInun bhAIpaNun chhe. shrI rAmachandra Am kahIne
pitAnAn charaNone bhAvasahit praNAm karIne chAlI nIkaL‌yA. pitAne mUrchchhA AvI gaI,
lAkaDAnA thAmbhalA jevun sharIr thaI gayun. rAme bhAtho bAndhI, hAthamAn dhanuSh laI mAtAne
namaskAr karI kahyun he mAtA! hun anya deshamAn jAun chhun. tame chintA karasho nahi, tyAre
mAtAne paN mUrchchhA AvI gaI. pachhI sachet thaIne, Ansu vahAvatI kahevA lAgI ke are
putra! tun mane shokasAgaramAn DUbADIne kyAn jAy chhe? tun uttam cheShTA karanAr chho, jem
shAkhAne mULano AdhAr hoy chhe tem mAtAne putranun ja avalamban hoy chhe. mAtA vilAp
karavA lAgI. tyAre mAtAnI bhaktimAn tatpar shrIrAm temane praNAm karIne kahevA lAgyA ke
he mAtA! tame viShAd na karo. hun dakShiN dishAmAn koI sthAn shodhIne tamane chokkas
bolAvIsh. mArA pitAe mAtA kaikeyIne vachan Apyun hatun tethI bharatane rAjya Apyun chhe.
have hun ahIn nahi rahun. vidhyAnchaLanA vanamAn athavA malayAchaLanA vanamAn tathA samudranI
samIpe sthAn karIsh. sUrya samAn hun ahIn rahun to chandramA samAn bharatanI AgnA ane
aishvaryarUp kAnti na vistare. tyAre namelA putrane mAtA chhAtIe chAmpI rudan karatI kahevA
lAgI ke he putra! mAre tArI sAthe ja Avavun uchit chhe, tane joyA vinA hun mArA prAN
TakAvavAne samartha nathI. kuLavAn strIne pitA, pati ke putrano ja Ashray chhe. pitA to
mRutyu pAmyA chhe, pati jinadIkShA levAne taiyAr thayA chhe eTale have putrano ja AdhAr chhe.
jo tun ja chhoDIne chAlyo jA to mArI kaI gati thashe? tyAre rAm bolyA, he mAtA!
mArgamAn paththar ane kAnTA ghaNA chhe, tame kevI rIte page chAlI shakasho? mATe koI
sukhadAyak sthAn nakkI karI, vAhan mokalI tamane bolAvIsh. hun tamArA charaNonA sogand
khAIne kahun chhun ke tamane levA hun AvIsh, tame chintA na karo. A pramANe kahI mAtAne
shAnti upajAvIne vidAy ApI. pachhI pitA pAse gayA. pitA mUrchchhit thaI gayA hatA te
sachet thayA. pitAne praNAm karI, bIjI mAtAo pAse gayA. sumitrA, kaikeyI ane suprabhA
badhAnne praNAm karI vidAy lIdhI. rAm nyAyamAn pravIN chhe, nirAkuL chittavALA chhe, te
bhAI, bandhu, mantrI, anek rAjA, umarAv, parivAranA loko em badhAne shubh vachan kahIne
vidAy thayA. badhAne khUb AshvAsan ApI chhAtIsarasA chAmpyA, temanAn Ansu lUchhayAn.
temaNe ghaNI vinantI karI ke ahIn ja raho, paN te mAnyA nahi. sAmant, hAthI, ghoDAn, rath
badhA taraph kRupAdraShTithI joyun moTA moTA sAmanto hAthI, ghoDA vagere bheT lAvyA te paN
rAme na rAkhyAn. sItA potAnA patine videsh javA taiyAr joI, sAsu ane sasarAne
praNAm karI patinI sAthe chAlI, jem shachi indranI sAthe jAy chhe tem. lakShmaN snehathI
pUrNa rAmane videsh javA taiyAr thayelA joI manamA gussAthI vichAravA lAgyA ke
pitAjIe strInA

Page 287 of 660
PDF/HTML Page 308 of 681
single page version

background image
padmapurAN ekatrIsamun parva 287
kahevAthI A kevun anyAy kArya karyun? rAmane chhoDIne bIjAne rAjya Apyun, dhikkAr chhe
strIone, ke je anuchit kAm karavAmAn DaratI nathI! temanun chitta svArthamAn ja Asakta
hoy chhe, ane A moTA bhAI mahAnubhAv puraShottam chhe, AvAn pariNAm munione hoy
chhe. hun eTalo shaktishALI chhun ke badhA durAchArIono parAbhav karI bharatanI rAjyalakShmI
laI laun ane e rAjyalakShmI shrI rAmanAn charaNomAn dharI daun, parantu em karavun yogya
nathI, krodh atyant dukhadAyak chhe, te jIvone AndhaLA banAvI mUke chhe. pitA jinadIkShA
levA taiyAr thayA chhe ane hun krodh utpanna karun e yogya nathI. mane Avo vichAr karavAthI
paN sho lAbh chhe? yogya ane ayogya pitAjI jANe athavA moTAbhAI jANe. jenAthI
pitAnI kIrti ujjavaL thAy te ja kartavya chhe. mAre koIne kAI kahevun nathI. hun maun
pakaDI moTA bhAInI sAthe jaIsh. A bhAI to sAdhu samAn bhAvavALA chhe. Am
vichArIne gusso chhoDI dhanuShabAN laI badhA vaDIlone praNAm karI atyant vinayapUrvak
rAmanI sAthe chAlyA. banne bhAI jem devAlayamAnthI nIkaLe tem rAjamahelamAnthI nIkaL‌yA.
mAtApitA, sakaL parivAr, bharat, shatrudhna sahit sau emanA viyogathI ashrupAt karI
jANe varShARutu lAvatA hoy tem temane pAchhA lAvavA chAlyA. paN pitRubhakta,
samajAvavAmAn panDit, videsh javAno ja jemano nishchay chhe evA rAm-lakShmaN mAtApitAnI
khUb stuti karI, vAramvAr namaskAr karI, khUb dhairya ApI pITh pheravIne chAlI nIkaL‌yA.
nagaramAn hAhAkAr thaI gayo. loko vAt kare chhe ke he mAt! A shun thayun? AvI buddhi
koNe utpanna karI? A nagarInA ja abhAgya chhe athavA sakaL pRithvInA abhAgya chhe. he
mAt! ame to have ahIn nahi rahIe, emanI sAthe jaIshun. e atyant samartha chhe. juo,
A sItA patinI sAthe chAlI chhe ane rAmanI sevA karanAr bhAI lakShmaN chhe. dhanya chhe
A jAnakIne, je vinayarUp vastra paherIne patinI sAthe jAy chhe, nagaranI strIo kahe chhe
ke ame badhAne kaheshun ke A sItA mahApativratA chhe, enA jevI bIjI koI strI nathI. je
mahApativratA hoy tene AnI upamA maLashe, pativratAne to pati ja parameshvar chhe. ane
juo, A lakShmaN mAtAne rotI chhoDIne moTA bhAInI sAthe jAy chhe. dhanya chhe enI
bhaktine! dhanya chhe enA premane! dhanya chhe enI shakti, dhanya enI kShamA ane dhanya
enI vinayanI adhikatA. AnA jevA bIjA koI nathI. dasharathe bharatane evI kem AgnA
karI ke tun rAjya le? ane rAm-lakShmaNane evI buddhi kem upajI ke ayodhyAne chhoDIne
chAlyA gayA? je kALe je thavAnun hoy te thAy chhe. jeno jevo karmano uday hoy tene tem
ja thAy, je bhagavAnanA gnAnamAn bhAsyun hoy te pramANe thAy chhe. daivanI gati durnivAr chhe.
A bAbat ghaNI anuchit thaI chhe. ahInAn dev kyAn gayA? lokonAn mukhamAnthI AvA
shabdo nIkaL‌yA, badhA loko temanI sAthe chAlavA taiyAr thayA. gharamAnthI nIkaL‌yA. nagarIno
utsAh chAlyo gayo, shokathI pUrNa lokonA ashrupAtathI pRithvI sajaL thaI gaI. jem
samudramAn tarang UThe chhe tem loko UThayA. rAmanI sAthe chAlyA. manA karavA chhatAn loko
rahyA nahi. loko

Page 288 of 660
PDF/HTML Page 309 of 681
single page version

background image
288 ekatrIsamun parva padmapurAN
rAmanI bhaktithI pUjA karI rahyA chhe, temanI sAthe vArtAlAt kare chhe tethI rAmane pagale
pagale vidhna lAge chhe....emano bhAv AgaL javAno chhe ane loko rAkhavA Ichchhe chhe.
keTalAk sAthe chAlyA. sUrya jANe ke rAmanun videshagaman joI na shakyo tethI asta pAmavA
lAgyo. jem bharat chakravartIe muktinA nimitte rAjyasampadA chhoDI dIdhI hatI tem asta
thatI vakhate sUryanA prakAshe sarva dishA chhoDI dIdhI. sUryAsta thatAn atyant lAlAsh dhAraN
karatI sandhyA jem sItA rAmanI pAchhaL chAlI hatI te sUryanI pAchhaL chAlI gaI. samasta
vignAnano nAsh karanAr andhakAr jagatamAn phelAI gayo, jANe rAmanA gamanathI timir
phelAI gayun. loko sAthe thayA, pAchhA jatA nahi. tethI rAme lokone TALavA mATe shrI
aranAth tIrthankaranA chaityAlayamAn nivAs karavAnun vichAryun, sansAranA tAraNahAr bhagavAnanun
bhavan sadA shobhAyamAn, sugandhamay, aShTamangaL dravyothI manDit, jene traN daravAjA hatA,
UnchA toraNo hatAn evA chaityAlayamAn samasta vidhinA jANanAr rAm, lakShmaN ane sItA
pradakShiNA laI dAkhal thayAn. be daravAjA sudhI to loko andar chAlyA paN trIjA daravAjA
pAse dvArapALe lokone rokayA, jem mohanIy karma mithyAdraShTione shivapur jatAn roke chhe.
rAm-lakShmaN dhanuShabAN ane bakhtar bahAr mUkI andar darshan karavA gayA. jemanAn netra
kamaL samAn chhe evA shrI aranAthanun pratibimb ratnonA sinhAsan par birAjamAn,
mahAshobhAyamAn, mahAsaumya, kAyotsarga, shrI vatsa lakShaNothI dedIpyamAn, urasthaLavALA,
sampUrNa chandramA samAn vadanavALA, kathan ane chintavanamAn na Ave evA rUpavALA
bhagavAnanAn darshan karI, bhAvasahit namaskAr karI te banne bhAI atyant harSha pAmyA.
banne bhAI buddhi, parAkram, rUp ane vinayathI bharelA, jinendrabhaktimAn tatpar, rAtre
chaityAlayanI samIpe rahyA. temane tyAn rahelA joIne mAtA kaushalyAdik jemane putro pratye
vAtsalya hatun. te AvIne Ansu pADatI vAramvAr hRuday sAthe bhIDavA lAgI. putranA
darshanathI te atRupta chhe, temanun chitta vikalparUp hInDoLe jhUlI rahyun chhe.
gautamasvAmI rAjA shreNikane kahe chhe ke he shreNik! sarva shuddhatAmAn mananI shuddhatA
atyant prashansAyogya chhe. strI putrane chhAtI sAthe chAmpe ane patine paN chhAtI sAthe chAmpe,
parantu pariNAmonA abhiprAy judA judA chhe. dasharathanI chArey rANIo guN, rUp,
lAvaNyathI pUrNa atyant madhurabhAShI putrone maLIne pati pAse gaI ane kahevA lAgI he
dev! kuLarUp jahAj shokarUpI samudramAn DUbe chhe tene roko, rAm-lakShmaNane pAchhA bolAvo.
tyAre sumeru samAn jemano nishchaL bhAv chhe evA rAjAe kahyun ke vikArarUp A jagat
mAre AdhIn nathI. mArI IchchhA to evI ja chhe ke badhA jIvone sukh thAy, koIne dukh
na thAy, janma, jarA, maraNarUp parAdhInatAthI koIne dukh na thAy, parantu A jIvo judA
judA prakAranA karmonI sthitivALA chhe mATe kyo vivekI nakAmo shok kare? bAndhavAdik IShTa
padArthonA darshanamAn prANIone tRupti thatI nathI tathA dhan ane jIvanathI paN tRupti nathI.
IndriyonAn sukh pUrNa thaI shakatAn nathI

Page 289 of 660
PDF/HTML Page 310 of 681
single page version

background image
padmapurAN batrIsamun parva 289
ane AyuShya pUrNa thaI jAy chhe tyAre jIv sharIr chhoDIne bIjo janma dhAraN kare chhe, jem
pakShI vRukShane chhoDIne chAlyun jAy chhe. tame putronI mAtA chho, putrone laI Avo, putrone
rAjyano uday joI vishrAm karo. men to rAjyano adhikAr chhoDI dIdho chhe, hun pApakriyAthI
nivRutta thayo chhun, bhavabhramaNathI bhay pAmyo chhun. have hun munivrat laIsh. rAjAe rANIone
A pramANe kahyun. te nirmohatAno nishchay pAmyA, sakaL viShayAbhilASharUp doShathI rahit,
sUrya samAn tejavALA, pRithvI par tap, sanyamano udyot karavA lAgyA.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn dasharathanA vairAgyanun varNan karanAr
ekatrIsamun parva pUrNa thayun.
* * *
batrIsamun parva
(rAm–lakShmaNanun vanagaman ane bharatano rAjyAbhiShek)
pachhI rAm-lakShmaN ghaDIk nidrA laIne ardharAtrinA samaye jyAre mANaso sUI
rahyA hatA, lokono avAj shAnt thaI gayo hato ane andhakAr phelAI gayo hato tyAre
bhagavAnane namaskAr karI, bakhtar paherI, dhanuShabAN laIne sItAne vachamAn rAkhIne chAlI
nIkaL‌yA. gher gher dIvAo prakAshI rahyA chhe, kAmIjan anek cheShTA kare chhe. mahApravIN
banne bhAI nagaranA dvAranI bArImAnthI nIkaLI dakShiN dishAnA mArge chAlyA. rAtrinA ante
doDIne sAmanto AvIne maL‌yA, temane rAghav sAthe javAnI abhilAShA chhe, dUrathI rAm-
lakShmaNane joI, vinayapUrvak vAhan chhoDIne pagapALA AvyA, charaNAravindamAn namaskAr
karI, pAse AvI vArtAlAp karavA lAgyA. ghaNI senA AvI ane jAnakInI khUb prashansA
karavA lAgyA ke emanI kRupAthI ame rAm-lakShmaNane AvIne maL‌yA. e na hot to teo
dhIre dhIre chAlat nahi ane ame kevI rIte pahonchI shakat? A banne bhAI to pavan
jevA shIghragAmI chhe ane A sItA mahAsatI amArI mAtA chhe, enA jevun prashansavAyogya
pRithvI par bIjun koI nathI. A banne bhAI to narottam chhe ane sItAnI chAl mand mand
be kosh pramAN chAle chhe. khetaromAn jAtajAtanA pAk lIlAchham thaI rahyA chhe ane
sarovaromAn kamaL khIlI rahyAn chhe, vRukSho khUb ramaNIy lAge chhe. anek grAm-nagarAdimAn
ThekaThekANe bhojanAdi sAmagrIthI loko pUje chhe ane moTA moTA rAjAo moTI phoj sAthe
AvIne maLe chhe, jem varShAkALamAn gangAjamunAnA pravAhamAn anek nadIonA pravAh AvI
maLe tem. keTalAk sAmanto mArganA khedathI emano nishchay samajIne AgnA meLavIne pAchhA
vaL‌yA ane keTalAk lajjAthI, keTalAk bhayathI, keTalAk bhaktithI sAthe sAthe pagapALA
chAlyA jAy chhe. rAm-lakShmaN krIDA karatA karatA pariyAtrA nAmanI aTavImAn pahonchyA.
aTavI sinh ane hAthIonA samUhathI

Page 290 of 660
PDF/HTML Page 311 of 681
single page version

background image
290 batrIsamun parva padmapurAN
bharelI chhe, bhayAnak vRukShothI rAtri samAn andhakArathI bharelI chhe, tenI vachamAn nadI chhe
tenA kinAre AvyA. tyAn bhIlono nivAs chhe, nAnA prakAranA miShTa phaLo chhe. pote tyAn
rahIne keTalAk rAjAone vidAy karyA ane keTalAk pAchhA na pharyA, rAme ghaNun kahyun to paN
sAthe ja chAlyA. badhA bhayAnak nadIne joI rahyAn. kevI chhe nadI? parvatamAnthI nIkaLatI
atyant kALI chhe, jemAn prachanD lahero uThe chhe, magaramachchha vagere jaLacharothI bharelI, bhayankar
avAj karatI, banne kinArAne bhedatI, kallolonA bhayathI jenA kinArA parathI pakShI UDI
rahyAn chhe tevI nadIne joIne badhA sAmanto trAsathI kampAyamAn thaI rAm-lakShmaNane kahevA
lAgyA ke he nAth! kRupA karIne amane paN pAr utArajo. ame ApanA sevak chhIe,
bhakta chhIe, amArA upar prasanna thAv, he mAtA jAnakI! lakShmaNane kaho ke amane pAr
utAre. A pramANe Ansu vahAvatA anek narapati jAtajAtanI cheShTA karatAn nadImAn paDavA
lAgyA. tyAre rAme kahyun ke are, have tame pAchhA pharo. A van atyant bhayankar chhe, amAro
ane tamAro ahIn sudhI ja sAth hato. pitAjIe bharatane badhAnA rAjA banAvyA chhe mATe
tame bhaktithI temanI sevA karo. tyAre teo kahevA lAgyA ke he nAth! amArA svAmI
tame ja chho, tame dayALu chho, amArA upar prasanna thAv, amane chhoDo nahi, tamArA vinA
A prajA nirAdhAr thaI chhe, AkuLatA pAmelI te kaho ke konA sharaNe jAy? tamArA jevun
bIjun koN chhe? vyAghra, sinh, gajendra ane sarpAdikathI bharelA A bhayAnak vanamAn ame
tamArI sAthe rahIshun. tamArA vinA amane svarga paN sukh Apashe nahi. tame kaho chho ke
pAchhA jAv; paN man badalatun nathI, to kevI rIte jaIe? A chitta sarva Indriyonun
adhipati chhe em eTalA mATe ja kahevAy chhe ke e adbhut vastumAn anurAg kare chhe.
amAre bhogathI, gharathI athavA strI-kuTumbAdithI shun levAnun chhe? tame nararatna chho, tamane
chhoDIne kyAn jaIe? he prabho! tame bALakrIDAmAn amane kadI chhetaryA nathI, have atyant
niShThuratA karo chho. amAro aparAdh batAvo. tamArI charaNarajathI amArI khUb vRuddhi thaI
chhe, tame to sevako pratye vatsal chho. he mAtA jAnakI! he dhIr lakShmaN! ame mAthun
namAvI, hAth joDIne vinantI karIe chhIe, nAthane amArA upar prasanna karo. badhAe
AvAn vachan kahyAn tyAre sItA ane lakShmaN rAmanAn charaNo taraph joI rahyAn. tyAre rAm
bolyA ‘jAv’ e ja utar chhe. sukhamAn raho, Am kahIne banne dhIr nadImAn pravesh karavA
lAgyA. shrI rAm sItAno hAth pakaDIne sukhapUrvak nadImAn laI gayA. jem kamalinIne
diggaj laI jAy. te asarAl nadI rAm-lakShmaNanA prabhAvathI nAbhipramAN vahevA lAgI.
banne bhAI jaLavihAramAn pravIN krIDA karatA chAlyA gayA. sItA rAmano hAth pakaDIne
evI shobhatI jANe ke lakShmI ja kamaLadaLamAn UbhI chhe. rAm-lakShmaN kShaNamAtramAn nadI pAr
karI gayA ane vRukShonA Ashraye AvI gayA. pachhI lokonI draShTithI agochar thayA. keTalAk
vilAp karatAn, Ansu sAratAn gher gayA ane keTalAk rAm-lakShmaN taraph draShTi khoDIne kAShTha
jevA thaI gayA ane keTalAk mUrchchhA khAI dharatI par paDayA, keTalAk gnAn pAmIne
jinadIkShA levA

Page 291 of 660
PDF/HTML Page 312 of 681
single page version

background image
padmapurAN batrIsamun parva 291
taiyAr thayA. paraspar kahevA lAgyA dhikkAr chhe A asAr sansArane ane dhikkAr chhe A
kShaNabhangur bhogone! e kALA nAganI pheN jevA bhayAnak chhe. AvA shUravIronI A
hAlat to ApaNI shI vAt? A sharIrane dhikkAr! je pANInA parapoTAsamAn nisAr,
jarAmaraN, IShTaviyog, aniShTasanyog ItyAdi kaShTanun bhAjan chhe. dhanya chhe te mahApuruSh,
bhAgyavant, uttam cheShTAnA dhArak, je vAndarAnI bhramar samAn lakShmIne chanchaL jANI, teno
tyAg karI dIkShA dhAraN kare chhe! A pramANe anek rAjA virakta thaI, dIkShA sanmukh thayA.
temaNe ek pahADanI taLeTImAn sundar van joyun. anek vRukShothI manDit, atyant saghan, nAnA
prakAranAn puShpothI shobhit, jyAn sugandhanA lolupI bhamarAo gunjArav karI rahyA chhe tyAn
mahApavitra sthAnakamAn rahetA dhyAnAdhyayanamAn lIn mahAtapanA dhArak sAdhu joyA. temane
namaskAr karI te rAjA jinanAthanA chaityAlayamAn gayA. te samaye pahADanAn shikharo par
athavA ramaNIk vanamAn athavA nadIonA taT par athavA nagar-grAmAdik jinamandir hatAn
tyAn namaskAr karI ek samudra samAn gambhIr munionA guru satyaketu AchAryanI nikaT
gayA, namaskAr karI mahAshAntaras bharelA AchAryane vinantI karavA lAgyA, he nAth! amane
sansArasamudrathI pAr utAro. tyAre munie kahyun ke tamane bhavapAr utAranArI bhagavatI
dIkShA chhe te angIkAr karo. muninI A AgnA meLavIne e khUb harSha pAmyA. rAjA
vidagdhavijay, merukrUr, sangrAmalolup, shrInAgadaman, dhIr, shatrudaman ane vinodakanTak,
satyakaThor, priyavardhan ItyAdi nirgranth thayA. temanA gaj, turang, rathAdi sakaL sAj
sevakoe jaIne temanA putrAdine sompyA eTale te khUb chintA karavA lAgyA. pachhI samajIne
anek prakAranA niyam dhAraN karyA. keTalAk samyagdarshan angIkAr karIne santoSh pAmyA.
keTalAk nirmaL jineshvaradevano dharma sAmbhaLIne pApathI parAngamukh thayA. ghaNA sAmanto rAm-
lakShmaNanI vAt sAmbhaLI sAdhu thayA, keTalAke shrAvakanA aNuvrat dhAraN karyA. ghaNI rANI
AryikA banI, ghaNI shrAvak thaI, keTalAk subhaToe rAmano sarva vRuttAnt bharat, dasharath
pAse jaIne kahyo te sAmbhaLIne dasharath ane bharat k kkhed pAmyA.
pachhI rAjA dasharath bharatano rAjyAbhiShek karI, keTalAk divas rAmanA viyogathI
vyAkuL thayA hatA temanA hRudayamAn samatA lAvIne, vilAp karatA antapurane pratibodh karI
nagaramAnthI vanamAn gayA. sarvabhUtahit svAmIne praNAm karI ghaNA rAjAo sAthe jinadIkShA
lIdhI. ekAkIvihArI jinakalpI thayA, jemane param shukladhyAnanI abhilAShA chhe to paN
putranA shokathI koIk vAr thoDIk kaluShatA thaI jAy chhe. ek divas te vichikShaN puruSh
vichAravA lAgyA ke sansAranAn dukhanun mUL A jagatano sneh chhe, ene dhikkAr ho!
enAthI karma bandhAy chhe. men anant bhav karyA temAn garbhajanma ghaNA karyA, te mArA
garbhajanmanAn anek mAtApitA, bhAI, putra kyAn gayA? anek vAr hun devalokanAn bhog
bhogavI chUkyo ane anek vAr narakanAn dukh paN bhogavyA. tiryanchagatimAn mArun sharIr
anek vAr A jIvoe khAdhun ane emanun men khAdhun. jAtajAtanI

Page 292 of 660
PDF/HTML Page 313 of 681
single page version

background image
292 batrIsamun parva padmapurAN
A yoniomAn men ghaNAn dukh bhogavyAn. ghaNI vAr rudan karyun ane rudananA shabdo
sAmbhaL‌yA. ghaNI vAr vINA, bansarI Adi vAjintronA nAd sAmbhaL‌yA, gIt sAmbhaL‌yA,
nRitya joyAn. devalokamAn manohar apsarAonA bhog bhogavyA, anek vAr mArun sharIr
narakamAn kuhADAthI kapAI gayun ane anek vAr manuShyagatimAn mahAsugandhI, baLaprad, ShaTras
sanyukta annano AhAr karyo. anek vAr narakamAn pigALelun sIsun ane trAmbu
nArakIoe mane mArI mArIne pIvaDAvyun ane anekavAr suranaragatimAn manohar sundar rUp
joyAn ane sundar rUp dhAraN karyAn ane anek vAr narakamAn atyant kurUp dhAraN karyAn ane
jAtajAtanA trAs joyA. keTalIk vAr rAjapad, devapadamAn nAnA prakAranA sugandhI padArtho
sUnghyA ane keTalIk vAr narakanI atyant durgandh paN sUnghI. anek vAr manuShya ane
devagatimAn mahAlIlAne dharanArI, vastrAbharaNamanDit, manane haranArI strIonAn Alingan
karyAn ane ghaNI vAr narakamAn shAlmali vRukShanA tIkShNa kAnTA ane prajvalit loDhAnI
pUtaLIno sparsha karyo. A sansAramAn karmonA sanyogathI men shun shun na joyun, shun shun nathI sUnghyun,
shun shun nathI sAmbhaL‌yun, shun shun nathI khAdhun? A pRithvIkAy, jaLakAy, agnikAy, vAyukAy,
vanaspatikAy, trasakAyamAn evo koI deh nathI, je men na dhAraN karyo hoy. traN lokamAn
evo koI jIv nathI, jenI sAthe mArA anek sambandh na thayA hoy. A putra keTalIk vAr
mArA pitA thayA, mAtA thaI, shatru thayA, mitra thayA. evun koI sthAnak nathI jyAn hun na
upajyo houn, na maryo houn. A deh, bhogAdik anitya chhe, jagatamAn koI sharaN nathI,
A chaturgatirUp sansAr dukhanun nivAsasthAn chhe, hun sadA ekalo chhun, A chhaye dravya
paraspar bhinna chhe. A kAyA ashuchi chhe, hun pavitra chhun, A mithyAtvAdi avratAdi karma
AsravanAn kAraN chhe, samyaktva vrat sanyamAdi samvaranAn kAraN chhe, tapathI nirjarA thAy chhe.
A lok nAnArUp mArA svarUpathI bhinna chhe, A jagatamAn AtmagnAn durlabh chhe ane
vastuno svabhAv chhe te ja dharma chhe tathA jIvadayArUp dharma hun mahAbhAgyathI pAmyo chhun. dhanya
chhe A muni, jemanA upadeshathI men mokShamArga prApta karyo. have putronI shI chintA? Am
vichArIne dasharath muni nirmoh dashA pAmyA. je deshomAn pahelAn hAthI upar besIne chAmar
DhoLAvatAn, chhatra dhAraN karIne pharatA hatA ane mahAraNasangrAmamAn uddhat verIone jItyA
hatA te deshomAn nirgranth dashA dhAraN karIne, bAvIs parigrah jItatA, shAnt bhAvathI vihAr
karavA lAgyA. kaushalyA tathA sumitrA pativirakta thavAthI ane putro videsh javAthI atyant
shok karatI, nirantar Ansu pADatI. temanun dukh joIne bharat rAjyavaibhavane viSh samAn
mAnato hato. kaikeyI temane dukhI joIne, jene karuNA upajI chhe te putrane kahetI ke he putra!
ten rAjya meLavyun, moTA moTA rAjA tArI sevA kare chhe, paN rAm-lakShmaN vinA A rAjya
shobhatun nathI. te banne bhAI atyant vinayashIl chhe. temanA vinA rAjya shun ane sukh
shun? deshanI shobhA shI ane tArI dharmagnatA shI? te banne kumAr ane rAjaputrI sItA sadA
sukhanA bhoktA, pAShANAdithI bharapUr mArgamAn vAhan vinA kevI rIte jashe? ane

Page 293 of 660
PDF/HTML Page 314 of 681
single page version

background image
padmapurAN batrIsamun parva 293
te guNasamudronI A banne mAtAo nirantar rudan kare chhe te maraN pAmashe. mATe tun
shIghragAmI ashva par besI tarat jA ane temane laI Av. temanI sAthe khUb sukhapUrvak
chirakAL rAjya kar ane hun paN tArI pAchhaL ja temanI pAse Avun chhun. bharate mAtAnI
AgnA sAmbhaLI khUb prasanna thaI, tenI prashansA karI. atyant Atur bharat hajAr ashva
sAthe rAmanI pAse chAlyA. je rAmanI pAsethI pAchhA AvyA hatA temane sAthe laIne
nIkaL‌yA. pote jhaDatI ashva par besI, utAvaLI chAle vanamAn AvyA. te asarAl nadI
vahetI hatI temAn vRukShonA thaD, tarApA bAndhI kShaNamAtramAn senAsahit pAr utaryA. mArgamAn
strI-puruShone pUchhatA jatA ke tame rAm-lakShmaNane kyAy joyA? teo kahe chhe ke ahInthI
najIk chhe. bharat ekAgrachitta thaIne chAlyA jAy chhe. saghan vanamAn ek sarovaranA kinAre
bey bhAIne sItA sAthe beThelA joyA. temanAn dhanuShabAN samIpamAn paDayAn hatAn. sItAnI
sAthe te banne bhAIne ahIn AvatAn ghaNA divas thayA hatA ane bharat chha divasamAn
AvI gayA. rAmane dUrathI joIne bharat ashva parathI nIche utarI, pagapALA jaI, rAmanA
pag par mUrchchhit thaI gayA. rAme temane sachet karyA. bharat hAth joDI, mastak namAvI,
rAmane vinantI karavA lAgyA.
he nAth! rAjya ApIne mArI kevI viDambaNA karI? tame sarva nyAyamArganA
jANanAr, mahApravIN, mane A rAjyanun shun prayojan chhe? tame uttam cheShTAnA dhArak, mArA
prANanA AdhAr chho. UTho, ApaNA nagaramAn jaIe. he prabho! mArA upar kRupA karo.
rAjya tame karo. rAjyane yogya tame ja chho, mane sukhanI avasthA Apo. hun tamArA shir
upar chhatra dharIne Ubho rahIsh ane shatrudhna chAmar DhoLashe, lakShmaN mantrIpad karashe. mArI
mAtA pashchAttAparUp agnithI baLe chhe, tamArI ane lakShmaNanI mAtA atyant shok kare chhe.
je vakhate bharat Am kahI rahyo hato te ja samaye shIghra rath upar chaDI, anek sAmanto
sahit, mahAshokathI bharelI kaikeyI AvI ane rAm-lakShmaNane chhAtIsarasA chAmpIne atyant
rudan karavA lAgI. rAme dhIraj ApI. tyAre kaikeyIe kahyun ke he putra! UTho, ayodhyA
chAlo, rAjya karo, tamArA vinA mArun Akhun nagar van samAn chhe. tame buddhimAn chho,
bharatane shIkhavADo. amArI strIonI buddhi nAsh pAmI chhe, mAro aparAdh kShamA karo.
tyAre rAme kahyun he mAtA! tame to sarva vAtomAn pravIN chho, tame shun nathI jANatA ke
kShatriyano niyam chhe ke te vachanabhang karato nathI? je kArya vichAryun hoy tene bIjI rIte
karato nathI? mArA pitAe je vachan kahyun chhe te mAre ane tamAre nibhAvavun joIe. A
vAtamAn bharatanI apakIrti nahi thAy. pachhI bharatane kahyun ke he bhAI! tun chintA na kar, tun
anAchArathI Dare chhe to pitAnI AgnA ane mArI AgnA pALavAmAn anAchAr nathI. Am
kahIne vanamAn badhA rAjAonI samIpe shrI rAme bharatano rAjyAbhiShek karyo ane kaikeyIne
praNAm karI, bahu ja stuti karI vAramvAr sambhAShaN karI bharatane hRuday sAthe chAmpIne khUb
dilAso Apyo ane tyAnthI vidAy karyAn. kaikeyI ane bharat rAm-lakShmaN-sItAnI pAsethI
pAchhA nagaramAn gayA. bharat rAmanI

Page 294 of 660
PDF/HTML Page 315 of 681
single page version

background image
294 batrIsamun parva padmapurAN
AgnA mAnya karI prajAnA pitAsamAn thayA. rAjyamAn sarva prajAne sukh hatun, koI
anAchAr thato nahi; Avun niShkanTak rAjya hovA chhatAn bharatane kShaNamAtra teno rAg nathI.
traNe kALe bhagavAn shrI aranAthanI vandanA kare chhe ane munionA mukhethI dharmashravaN kare
chhe. dyutibhaTTArak nAmanA muni ke jemanI sevA anek munio kare chhe temanI pAse bharate
evo niyam lIdho chhe ke rAmanA darshan thatAn ja hun munivrat dhAraN karIsh. tyAre munie
kahyun ke he bhavya! kamaLanayan rAm jyAn sudhI na Ave tyAn sudhI tun gRuhasthanAn vrat le. je
mahAtmA nirgranth chhe temanun AcharaN ativiSham chhe mATe pahelAn shrAvakanAn vrat pALavAn,
jethI yatino dharma sahelAIthI sAdhI shakAy. jyAre vRuddhAvasthA Avashe tyAre tap karashun.
Am vichAratAn vichAratAn anek jaDabuddhi jIvo maraN pAmyA chhe. atyant amUlya ratna
samAn yatino dharma, jeno mahimA na kahI shakAy, tene je dhAraN kare chhe tene konI upamA
devI? yatinA dharmathI Utarato shrAvakano dharma chhe. tene je pramAdarahit pALe chhe te dhanya chhe.
A aNuvrat ja prabodhanAn dAtA chhe. jem ratnadvIpamAn koI manuShya gayo ane te je ratna
le te deshAntaramAn durlabh chhe. tem, jinadharma niyamarUp ratnono dvIp chhe. temAn je niyam le
te ja mahAphaLano dAtA chhe. je ahinsArUp ratnane angIkAr karI jinavarane bhaktithI pUje
te sur-naranAn sukh bhogavI mokSha pAme chhe ane je satyavratano dhArak mithyAtvano tyAg
karI bhAvarUp puShponI mALAthI jineshvarane pUje chhe, tenI kIrti pRithvI par phelAy chhe ane
tenI AgnA koI lopI shakatun nathI. je paradhanano tyAgI jinendrane hRudayamAn dhAraN kare chhe,
vAramvAr jinendrane namaskAr kare chhe, te navanidhi chaud ratnano svAmI thaI akShayanidhi
pAme chhe. je jinarAjano mArga angIkAr karI parastrIno tyAg kare chhe te sarvanAn netrone
Anand ApanAr mokShalakShmIno var thAy chhe. je parigrahanun pramAN karI santoSh dhAraN karI
jinapatinun dhyAn kare chhe te lokapUjit anant mahimA pAme chhe. AhAradAnanA puNyathI
mahAsukhI thaI tenI badhA sevA kare chhe. abhayadAnathI nirbhayapad pAme chhe. sarva upadravathI
mukta thAy chhe. gnAnadAnathI kevaLagnAnI thaI sarvagnapad pAme chhe. auShadhadAnanA prabhAvathI
rogarahit nirbhayapad pAme chhe. je rAtriAhArano tyAg kare te ek varShamAn chha mahinAnA
upavAsanun phaL pAme chhe. joke gRuhasthapadamAn jIv ArambhamAn pravarte chhe to paN shubh gatinAn
sukh pAme chhe. je trikAL jinadevanI vandanA kare tenA bhAv nirmaL thAy chhe, te sarva
pApano nAsh kare chhe. je nirmaL bhAvarUp puShpothI jinanAthane pUje chhe te lokamAn pUjanik
thAy chhe. je bhogI puruSh kamaLAdi jaLanA puShpa ane ketakI, mAlatI Adi pRithvInAn
puShpothI bhagavAnanI archA kare chhe te puShpak vimAn pAmIne yatheShTa krIDA kare chhe. je
jinarAj par agarachandanAdi dhUpanun kShepaN kare te sugandhI sharIrano dhArak thAy chhe. je
gRuhastha jinamandiramAn vivek sahit dIpodyot kare te devalokamAn prabhAvasanyukta sharIr pAme
chhe. je jinabhavanamAn chhatra, chAmar, jhAlar, patAkA, darpaNAdi mangaL dravya chaDAve,
jinamandirane sushobhit kare te AshcharyakArI vaibhav pAme chhe. je jaL, chandanAdithI jinapUjA
kare te devono

Page 295 of 660
PDF/HTML Page 316 of 681
single page version

background image
padmapurANbatrIsamun parva 29p
svAmI thAy, nirmaL sugandhamay sharIravALI devAnganAno vallabh thAy. je jaLathI jinendrano
abhiShek kare te devothI ane manuShyothI sevya chakravartI thAy, jeno rAjyAbhiShek devo, vidyAdharo
kare. je dUdhathI arihantano abhiShek kare te kShIrasAgaranA jaL samAn ujjavaL vimAnamAn param
kAntinA dhArak dev thaI, pachhI manuShya thaI mokSha pAme. je dahInthI sarvagna vItarAgano abhiShek
kare te dahIn samAn ujjavaL yash pAmIne bhavodadhine tare chhe. je ghIthI jinanAthano abhiShek
kare te svarga vimAnamAn baLavAn dev thaI paramparAe anant vIrya dhAraN kare. je sheraDInA rasathI
jinanAthano abhiShek kare te amRutano AhAr karanAr sureshvar thaI, nareshvarapad pAmI, munIshvar
thaI avinashvar pad pAme. abhiShekanA prabhAvathI anek bhavya jIv dev ane indrothI abhiShek
pAmyA chhe temanI kathA purANomAn prasiddha chhe. je bhaktithI jinamandiramAn morapInchhI AdithI
svachchhatA rAkhe chhe te pAparUp rajathI rahit thaI param vaibhav ane Arogya pAme chhe. je gIt,
nRitya, vAjintrAdithI jinamandiramAn utsav kare chhe te svargamAn param utsAh pAme chhe. je
jineshvaranAn chaityAlay banAvaDAve chhe tenAn puNyano mahimA koN kahI shake? te suramandiranAn sukh
bhogavI paramparAe avinAshI dhAm pAme chhe. je jinendranI pratimA vidhipUrvak karAve te
suranaranAn sukh bhogavI param pad pAme chhe vratavidhAn tap-dAn ItyAdi shubh cheShTAthI prANI je
puNya upArje chhe te samasta kArya jinabimb banAvarAvavA samAn nathI je jinabimb karAve te
paramparAe puruShAkAr siddhapad pAme chhe je bhavya jinamandiranA shikhar chaDAve chhe te indra, dharaNendra,
chakravartI Adi sukh bhogavI lokanA shikhare pahonche chhe. je jIrNa mandironI sambhAL rAkhe,
jIrNoddhAr karAve te karmarUp ajIrNane dUr karI nibhay nirogapad pAme chhe je navIn chaityAlay
banAvI, jinabimb padharAvI pratiShThA kare chhe te traN lokamAn pratiShThA pAme ane je siddhakShetrAdi
tIrthonI yAtrA kare te manuShyajanma saphaL kare chhe. je jinapratimAnA darshananun chintavan kare chhe tene
ek upavAsanun phaL maLe chhe ane darshananA prayatnano abhilAShI hoy tene be upavAsanun phaL
pAme chhe. je chaityAlay javAno prArambh kare chhe te traN upavAsanun phaL maLe chhe je chaityAlay jAy
chhe tene chAr upavAsanun phaL maLe chhe. ane AgaL thoDo vadhe chhe tene pAnch upavAsanun phaL maLe
chhe. ardhe raste pahonche tene pandar divasanA upavAsanun phaL maLe chhe chaityAlayanA darshanathI mAs
upavAsanun phaL maLe chhe ane bhAvabhaktithI mahAstuti karatAn anant phaLanI prApti thAy chhe.
jinendranI bhakti jevun bIjun kAI uttam nathI. je jinasUtra lakhAvI tenun vyAkhyAn kare-karAve,
bhaNe-bhaNAve, sAmbhaLe-sambhaLAve, shAstronI tathA panDitonI bhakti kare, te sarvAnganA pAThI thaI
kevaLapad pAme chhe. je chaturvidh sanghanI sevA kare te chatugartinA dukh dUr karI panchamagati pAme chhe.
muni kahe chhe he bharat! jinendranI bhaktithI karmano kShay thAy chhe ane karmano kShay thavAnI
akShayapad pAme chhe. muninA A vachan sAmbhaLI rAjA bharate praNAm karI shrAvakanA vrat angIkAr
karyA. bharat bahushrut, atidharmagna, vinayavAn, shraddhAvAn, chaturvidh sanghane bhaktithI ane dukhI
sUchanA– pratiShThit jinapratimAnI svachchhatA mATe digambar jain shuddha AmnAyamAn achit shuddha jaLano
upayog karavAnun vidhAn chhe. dUdh, dahIn, ghI vagere vaDe abhiShek karavo te shuddha AmnAy anusAr nathI.

Page 296 of 660
PDF/HTML Page 317 of 681
single page version

background image
296 tetrIsamun parva padmapurAN
jIvone dayAbhAvathI dAn devA lAgyA. samyagdarshan ratnane hRudayamAn dhArIne, mahAsundar
shrAvakanAn vratamAn tatpar nyAy sahit rAjya karatA hatA.
guNonA samudra bharatano pratAp ane anurAg pRithvI par phelAto gayo. temane
devAnganA samAn doDhaso rANIo hatI, temanAmAn te Asakta na hatA, jaLamAn kamaLanI
jem alipta rahetA. potAnA chittamAn nirantar evo vichAr karatA ke yatinAn vrat dhAraN
karun, nirgranth thaIne pRithvI par vicharun. dhanya chhe te dhIr puruShane, je sarva parigrahano tyAg
karIne tapanA baLathI samasta karmonI bhasma karI sArabhUt nirvANasukhane pAme chhe. hun pApI
sansAramAn magna rahun chhun. hun pratyakSha dekhun chhun ke A samasta sansAranun charitra kShaNabhangur chhe. je
prabhAte dekhIe chhIe te madhyAhnamAn hotun nathI. hun mUDh thaI rahyo chhun. je rank
viShayAbhilAShI sansAramAn rAche chhe te khoTA mRutyuthI mare chhe. sarpa, vAgh, gaj, jaL, agni,
shastra, vidyutpAt, shUlAropaN, asAdhya rog ItyAdi kurItithI te sharIr tyajashe. A
prANI anek sahastra dukhono bhogavanAro sansAramAn bhramaN kare chhe. moTA AshcharyanI vAt
chhe ke A alpa AyuShyamAn pramAdI thaI rahyo chhe. jem koI madonmatta kShIrasamudranA taT par
sUtelo tarangonA samUhathI na Dare tem hun mohathI utpanna bhavabhramaNathI Darato nathI, nirbhay
thaI rahyo chhun. hAy hAy! hun hinsA, ArambhAdi anek pApomAn lipta rAjya karIne kayA
ghor narakamAn jaIsh? je narakamAn bAN, khaDga, chakranA AkAravALAn tIkShNa pAndaDAmvALAn
shAlmali vRukSho chhe athavA anek prakAranI tiryanch gatimAn jaIsh. juo, jinashAstra sarakhA
mahAgnAnarUp shAstrane pAmIne paN mArun man pApayukta thaI rahyun chhe, nispRuh thaIne yatino
dharma dhAratun nathI, koN jANe mAre kaI gatimAn javAnun chhe? Avun karmono nAsh karanAr
dharmarUp chintan nirantar karatA rAjA bharat jain purANAdi granthonA shravaNamAn Asakta chhe,
sadaiv sAdhuonI kathAmAn anurAgI rAtadivas dharmamAn udyamI rahetA hatA.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn dasharathano vairAgya, rAmanun
videshagaman ane bharatanA rAjyanun varNan karanAr batrIsamun parva pUrNa thayun.
* * *
tetrIsamun parva
(shrI rAmano vajrakaraN par upakAr)
pachhI shrI rAmachandra, lakShmaN ane sItA ek tApasInA AshramamAn gayA. anek
tApasoe jaTil jAtajAtanAn vRukShonAn valkal paheryAn hatAn. temanA maTh anek prakAranAn
svAdiShTa phaLothI bharelA hatA. vanamAn vRukSha samAn ghaNA maTh hatA. temanAn nivAsasthAn
vistIrNa pAndaDAnthI chhAyelAn athavA ghAsanAn phUlothI AchchhAdit hatAn. vAvyA vinA Uge
evAn dhAnya temanA AngaNAmAn

Page 297 of 660
PDF/HTML Page 318 of 681
single page version

background image
padmapurAN tetrIsamun parva 297
sUkavelAn hatAn, mRugo nirbhayapaNe AngaNAmAn besIne vAgoLatA hatA, temanA nivAsamAn
menA, popaT bhaNI rahyAn hatAn, temanA maTh pAse anek phUlonA kyArA banAvelA hatA,
tApasonI kanyA miShTa jaLathI bharelA kaLash te kyArAmA
n reDatI hatI. shrI rAmachandrane
AvelA joIne tApaso jAtajAtanAn madhur phaLo, sugandhI puShpo, miShTa jaL ityAdi sAmagrI
vaDe khUb AdarathI temanun Atithya karavA lAgyA. tApaso sahajapaNe sauno Adar kare chhe.
te miShTa vachanathI sambhAShaN karI rahevA mATe jhUmpaDI, komaL pallavonI shayyA ityAdi
upachAr karavA lAgyA. rAmane bahu ja rUpALA adbhut puruSh jANIne khUb Adar karyo.
rAtre tyAn rahIne savAramAn UThIne e chAlI nIkaL‌yA. tApaso temanI sAthe chAlavA lAgyA,
emanun rUp joIne anurAgI thayA. pAShAN paN pIgaLI jAy to manuShyonI to shI vAt
karavI? sUkAn pAndaDAnnun bhakShaN karanAr tApaso emanun rUp joIne anurAgI thaI gayA. vRuddha
tApaso temane kahevA lAgyA tame ahIn ja raho A sukhanun sthAn chhe ane kadAch na rahevun
hoy to A aTavImAn sAvadhAn rahejo. joke A van jaL, phaL, puShpAdithI bharelun chhe to
paN vishvAs karasho nahi. nadI, van ane nArI e vishvAsayogya nathI ane tame to sarva
bAbatomAn sAvadhAn ja chho. pachhI rAm, lakShmaN, sItA ahInthI AgaL chAlyAn. anek
tApasI emane jovAnI abhilAShAthI atyant vihvaL thaIne dUr sudhI patra, puShpa, phaL,
indhanAdinA bahAne temanI sAthe chAlatI rahI. keTalIk tApasIo temane madhur vachanothI
kahevA lAgI ke tame amArA AshramamAn kem na raho, ame tamArI sevA karIshun. ahInthI
traN kosh par evun van chhe ke jyAn mahAsaghan vRukSho chhe, manuShyonun nAm nathI; anek sinh,
vAgh, duShTa jIvothI bharelun chhe; tyAn Indhan ane phaL, phUl mATe tApaso paN jatA nathI,
DAbhanI tIkShNa aNIothI jyAn avarajavar thatI nathI, van mahAbhayAnak chhe ane chitrakUT
parvat atyant Uncho, durlandhya, phelAIne paDayo chhe. tame shun sAmbhaL‌yun nathI ke nishank thaIne
chAlyA jAv chho? rAme javAb Apyo, he tApasIo! ame avashya AgaL jaIshun. tame
tamArA sthAnake jAv. mushkelIthI temane pAchhI vALI. te paraspar emanAn rUp-guNanun varNan
karatI potAnA sthAnake AvI. teo mahAgahan vanamAn pravesh karavA lAgyAn. van parvatanA
pAShANonA samUhathI atyant karkash chhe, temAn moTAn moTAn vRukSho velothI vInTaLAyelAn chhe.
bhUkhathI krodhe bharAIne shArdUloe nakh vaDe vRukShone vidArI nAkhyAn chhe, sinhothI haNAyelA
gajarAjanA raktathI lAl banelAn motI TheraTher vikharAIne paDayAn chhe, matta gajarAjoe
taruvarone bhAngI nAkhyAn chhe, sinhaNanI garjanA sAmbhaLIne haraNo bhAgI rahyA chhe, sUtelA
ajagaronA shvAsanA pavanathI guphAo gunjI rahI chhe, suvvaronA samUhothI nAnAn sarovaro
kAdavamay banI gayA chhe, jangalI pADAnAn shingaDAnthI rAphaDA bhAngI gayA chhe, bhayAnak sarpo
pheN UnchI karIne pharI rahyA chhe, kAnTAthI je pUnchhaDIno agrabhAg vIndhAI gayo chhe evI
nIl gAy khedakhinna thaI chhe, anek prakAranA kAnTA tyAn patharAI rahyA chhe, viShapuShponI
rajanI vAsanAthI anek prANI tyAn pharI rahyAn chhe, genDAnA nakhathI vRukShanAn thaD vidarAi gayA

Page 298 of 660
PDF/HTML Page 319 of 681
single page version

background image
298 tetrIsamun parva padmapurAN
chhe. bhamatA rojhanA samUhoe pAndaDAn chArekor verI mUkayA chhe. jAtajAtanAn pakShIonA krUr
shabdothI van gunjI rahyun chhe. vAndarAonI kUdAkUdathI vRukShonI DALIo dhrujI rahI chhe, parvat
parathI shIghra, vegathI dhasatA jaLanA pravAhathI pRithvI ghasAI rahI chhe, vRukShonI ghaTAne kAraNe
sUryanAn kiraNo paN tyAn dekhAtAn nathI. jAtajAtanAn phaLaphUlathI bharelun van chhe, temAn anek
prakAranI sugandh phelAI rahI chhe, jAtajAtanI auShadhiothI pUrNa chhe. tathA vagaDAu dhAnyathI
pUrNa chhe. kyAnk van nIl varNanun, kyAnk lAl ranganun, kyAnk lIlA ranganun dekhAy chhe te
vanamAn banne vIroe pravesh karyo. chitrakUT parvatanAn manohar jharaNAmAn krIDA karatA, vananI
anek sundar vastuone jotA, paraspar vAt karatA banne bhAI vanamAn miShTa phaLono
AsvAd letA, kinnar ane devonAn mananun haraN kare evun manohar gIt gAtAn, puShponAn
paraspar AbhUShaN banAvatAn, sharIr upar sugandhI dravyono lep karatA, jemanAn sundar netro
khIlI UThayAn chhe evA atyant svachchhandI, shobhA dhAraN karatA, suranar, nAgonA manane
haratA, netrone pyArA, upavananI jem bhayankar vanamAn pharavA lAngyA. anek prakAranA sundar
latAmanDapomAn vishrAm karatA, nAnA prakAranI kathA karatA, vinod karatA, rahasyanI vAto
karatA jANe nandanavanamAn devabhramaN karatA hoy tem atyant ramaNIk lIlA karatA
vanavihAr karavA lAgyA.
sADA chAr mAs pachhI mAlavadeshamAn AvyA. te desh nAnA prakAranAn dhAnyothI
shobhato hato, grAm pATaN ghaNAn hatAn, keTalek dUr AvI joyun to tyAn vasati nahotI
eTale ek vaDanI chhAyAmAn besIne banne bhAI paraspar batAvavA lAgyA ke A desh kem
ujjaD dekhAy chhe. jAtajAtanAn khetaramAn pAk laherAto hato ane mANaso nahotA, vRukSho
phaLaphUlathI shobhatAn hatAn, sheraDInA sAnThAnA vADh ghaNA hatA, sarovaromAn kamaL khIlI rahyAn
hatAn, jAtajAtanA pakShIo keli karatAn hatAn. jem jinadIkShA lIdhelA muni vItarAgabhAvarUp
param sanyam vinA shobhe nahi tem A ativishAL desh mANasonA sanchAr vinA shobhato
nahi. AvI sundar vAt rAm lakShmaNane karI rahyA chhe. tyAn atyant komaL sthAnak joIne
ratnakAmbaLI bichhAvIne shrIrAm beThA, temanun dhanuSh pAse paDayun hatun ane premarUp jaLanI
sarovarI, jenun man shrIrAmamAn Asakta chhe te sItA samIpamAn beThAn. shrI rAme lakShmaNane
AgnA karI ke tun vaD par chaDIne jo ke koI vasati dekhAy chhe. te AgnA anusAr jovA
lAgyA ane kahevA lAgyAke he dev! vijyArdha parvat samAn UnchAn jinamandir dekhAy chhe,
sharadanAn vAdaLAn samAn tenAn shikharo shobhe chhe, dhajA pharake chhe ane ghaNAn gAm paN dekhAy
chhe. kUvA, vAv, sarovarothI manDit vidyAdharonAn nagar samAn dekhAy chhe, khetamAn pAk
laherAy chhe, paN manuShya koI dekhAtA nathI. koN jANe loko kuTumb sAthe kyAn bhAgI gayA
chhe? athavA krUr karmanA karanArA mlechchho bAndhIne laI gayA chhe? ek garIb mANas
Avato dekhAy chhe. te mRug samAn shIghra Ave chhe, tenA vAL rUkSha chhe, sharIr melun chhe,
chhAtI lAmbI dADhIthI DhankAI gaI chhe, vastra phATelAn paheryAn chhe, tenA pag phATI gayA chhe,
sharIr parathI parasevo

Page 299 of 660
PDF/HTML Page 320 of 681
single page version

background image
padmapurAN tetrIsamun parva 299
nItarI rahyo chhe, jANe ke pUrvajanmanAn pAp pratyakSha dekhADe chhe. rAme AgnA karI ke tene
jaladI laI Avo. pachhI lakShmaN vaD uparathI nIche UtarI daridrI pAse gayA. daridrI
lakShmaNane joIne Ashcharya pAmyo ke A koN indra chhe, varuN chhe, nAgendra chhe, nar chhe,
kinnar chhe, chandramA chhe, sUrya chhe, agnikumAr chhe ke kuber chhe, A koi mahAtejano dhArak chhe,
em vichArato DarIne mUrchchhA khAIne pRithvI par paDI gayo. tyAre lakShmaNe kahyun ke he bhadra!
bhay na kar. UTh, UTh em kahIne UThADayo ane khUb dilAso ApIne shrI rAmanI
nikaT laI Avyo. te daridrI puruSh kShudhA Adi anek dukhothI pIDit hato te rAmane joI
badhAn dukh bhUlI gayo. rAm atyant sundar, saumya mukhavALA, kAntivAn, netromAn utsAh
jagADanAr chhe. samIpamAn vinayavAn sItA beThAn chhe. te manuShya hAth joDI, shir pRithvI par
aDADI namaskAr karavA lAgyo. tyAre temaNe dayA karIne kahyun ke tun chhAnye AvIne bes,
bhay na kar. te AgnA pAmIne dUr beTho. raghupati amRut jevA mIThAn vachanothI pUchhavA
lAgyA tArun nAm shun chhe, kyAthi Avyo chhe, koN chho? te hAth joDI vinantI karavA
lAgyo, he nAth! hun kaNabI chhun, mArun nAm siragupta chhe, hun dUrathI Avun chhun. rAme pUchhayun
A desh ujjaD kem chhe? teNe kahyun ke he dev! ujjayinI nAmanI nagarIno svAmI rAjA
sinhodar atiprasiddha chhe. teNe potAnA pratApathI moTA moTA sAmantone namAvyA chhe, teno
vaibhav dev samAn chhe. ek dashAngapur nAmanA nagarano svAmI vajrakarNa sinhodarano sevak
ane atyant pyAro subhaT chhe, teNe potAnA svAmInAn moTAn moTAn kAryo karyA chhe. teNe
ek vAr nirgranth munine namaskAr karI, temanI pAsethI dharmashravaN karI evI pratignA karI
ke hun devagurushAstra sivAy bIjAne namaskAr nahi karun. sAdhunA prasAdathI tene
samyagdarshananI prApti thai chhe te pRithvI par prasiddha chhe. shun Ape hajI sudhI enI vAt
sAmbhaLI nathI? tyAre lakShmaNe rAmano abhiprAy jANIne pUchhayun ke vajrakarNa par kevI rIte
santonI kRupA thaI? musAphare javAb Apyo ke he devarAj! ek divas vajrakarNa dashAraNya
vanamAn mRugayA mATe gayo hato. te janmathI ja pApI, krUr karma karanAr, indriyono lolupI,
mahAmUDh, shubh kriyAthI parAngamukh, mahAsUkShma jain dharmanI charchA na jANanAro, kAmI, krodhI,
lobhI, andh, bhogasevanathI upajelA garvathI pIDit, vanamAn bhramaN karato hato, teNe
grIShmaRutumAn ek shilA par beThelA, satpuruShothI pUjya evA munine joyA. chAr mahinA
sUryanAn kiraNono AtAp sahan karanAr, mahAtapasvI, pakShIsamAn nirAshray, sinh samAn
nirbhay, tapelI shilA par besavAthI jemanun sharIr tapta hatun evA durjay tIvra tApanA
sahan karanAr, taponidhi sAdhune joI vajrakarNa je ashva par beTho hato, hAthamAn barachhI
hatI, kAL samAn krUr lAgato hato teNe guNarUp ratnanA sAgar, paramArthanA vettA,
pAponA ghAtak, sarva jIv pratye dayA rAkhanAr sAdhune pUchhayun, he svAmI! tame A nirjan
vanamAn shun karo chho? RuShie javAb Apyo ke AtmakalyAN karIe chhIe, ke je pUrve
anant bhavamAn karyun nahotun. tyAre vajrakarNa hasIne bolyo ke AvI avasthAthI tamane kayun
sukh maLe chhe? tame tapathI