Page 320 of 660
PDF/HTML Page 341 of 681
single page version
chhe, kaikeyInA vachanathI bharatane rAjya Apyun chhe, rAm ane lakShmaN paradesh javA nIkaLyA
chhe tyAre tenA pitAe kanyA indranagaranA rAjAnA putra bAlamitrane ApavAno vichAr
karyo. A vAt vanamAlAe sAmbhaLI. tenA hRudayamAn to lakShmaN birAje chhe. teNe manamAn
vichAryun ke bhale gaLe phAnso de, maravun sArun, paN anya puruShano sambandh shubh nathI. te A
vichAr jANe ke sUryane sambhaLAvatI hatI ke he sUrya! tame asta thaI jAv, shIghra rAtrine
mokalo. have divasanI ek kShaN mane varSha samAn lAge chhe. jANe ke enA chintavanathI ja
sUrya asta thaI gayo. kanyAe upavAs karyo chhe, sandhyAsamaye te mAtApitAnI AgnA laI
shreShTha rathamAn besI, vanayAtrAnun bahAnun kADhI rAtre jyAn rAm-lakShmaN rahyA hatA te vanamAn
AvIne jAgaraN karyun. jyAre badhA loko sUI gayA tyAre te mand pagale chAlatI, vananI
mRugalInI jem tambUmAnthI bahAr nIkaLI vanamAn chAlI. te mahAsatI padminI hatI, tenA
sharIranI sugandhathI van sugandhit banI gayun. lakShmaN vichAravA lAgyA ke A koI shreShTha
rAjakumArI jANe ke prakAshanI mUrti chhe, tenun man atyant shokanA bhArathI piDAy chhe ane
e ApaghAt karIne maravA jatI jaNAy chhe. hun chhupAIne enI cheShTA joIsh. Am
vichArIne chhUpAIne te vaDanA vRukSha nIche beThA, jANe ke kautukayukta dev kalpavRukSha nIche beThA
hoy. hans jevI chAlavALI, chandramA jevA vadanavALI, komalAngI vanamAlA te ja vaD nIche
AvI, vastra jaLamAn bhInjavIne phAnsI banAvI ane madhur vANImAn kahevA lAgI. he A
vRukShanA nivAsI dev! kRupA karIne mArI vAt sAmbhaLo. kadAch vanamAn vicharatA lakShmaN
Ave to tame ene em kahejo ke tamArA virahathI atyant dukhI vanamAlA tamArAmAn
potAnun chitta joDIne vaDanA vRukSha par vastranI phAnsI lagAvIne maraN pAmI chhe, ame ene
joI chhe ane tamane A sandesho kahyo chhe ke A bhavamAn to tamAro sanyog mane na thayo,
have parabhavamAn tame ja mArA pati thajo. Am bolIne vRukShanI DALI sAthe gALiyo
nAkhIne pote gaLe phAnso khAvA jAy chhe te ja vakhate lakShmaN kahevA lAgyo he mugdhe!
mArI bhujAmAn Alingan levA yogya tArA gaLAmAn phAnsI shA mATe nAkhe chhe? he
sundaravadanI, paramasundarI! hun lakShmaN chhun. je tArA sAmbhaLavAmAn Avyun chhe te jo ane
pratIti na Ave to nishchay karI le. Am kahIne hAth vaDe phAnsI laI lIdhI. tyAre te
lajjAyukta premanI draShTithI lakShmaNane joIne mohit thaI. lakShmaNanun rUp jagatanA netrane
haranArun chhe. te khUb Ashcharya pAmIne manamAn vichAravA lAgI ke A mArA upar koI deve
upakAr karyo, mArI avasthA joIne dayALu banyA, jevun men sAmbhaLyun hatun te pramANe
daivayogathI A nAth maLyA, jemaNe mArA prAN bachAvyA. Am vichAratI vanamAlA
lakShmaNanA meLApathI atyant anurAg pAmI.
mATe puShpa ane pallavonI komaL shayyA banAvIne pote ahIn ja beThA hatA te atyAre
dekhAtA nathI.
Page 321 of 660
PDF/HTML Page 342 of 681
single page version
bhAI! he lakShmaN! he bALak! kyAn gayo? jaladI Av. tyAre bhAIe kahyun ke he dev!
A Avyo. pachhI vanamAlA sahit moTA bhAInI pAse Avyo. aDadhI rAtre chandrano uday
thayo. kumudo khIlI uThayAn. shItal mand mand pavan vAvA lAgyo. te vakhate vanamAlA kUmpaL
jevA komaL kar joDIne, vastrathI sarva ang DhAnkIne, lajjAthI namra mukh karIne, samasta
kartavya jANanArI, atyant vinayapUrvak shrI rAm ne sItAnAn charaNAravindamAn paDI. sItA
lakShmaNane kahevA lAgyA he kumAr! tame chandratulya banyA. tyAre lakShmaN lajjAthI nIchA
DhaLI gayA. shrI rAm jAnakIne pUchhavA lAgyA, tamane kevI rIte khabar paDI? tyAre sItAe
javAb Apyo he dev! je samaye chandrakalA sahit chandrano udyot thayo te ja samaye kanyA
sahit lakShmaN AvyA. shrI rAm sItAnA vachan sAmbhaLIne prasanna thayA.
karatA beThA. A taraph vanamAlAnI sakhI jAgIne jue chhe to sej sUnI hatI. kanyA
nahotI. te bhayathI vyAkuL banI rudan karavA lAgI. tenA avAjathI yoddhAo jAgI gayA,
Ayudho laIne tarat dashe dishAmAn pagapALA doDI gayA. hAthamAn barachhI ane dhanuSh hatAn.
dashe dishA teo DhUnDhI vaLyA. rAjAnA bhay ane prItithI sanyukta manavALA te pavananA
putronI peThe doDayA. temAnA keTalAk A taraph AvyA, vanamAlAne vanamAn rAm-lakShmaNanI
pAse beThelI joIne khUb harSha pAmyA ane jaIne rAjA pRithvIdharane vadhAI ApI. temaNe
kahyun ke he dev! jemane meLavavAno ghaNo prayatna karIe to paN na maLe e sahajamAn ja
AvI maLyA chhe. he prabho! tamArA nagaramAn mahAnidhi AvI chhe, vAdaLAn vinA
AkAshamAnthI vRuShTi thaI chhe, vAvyA vinA khetaromAn anAj ugyun chhe. tamArA jamAI
lakShmaN nagaranI pAse beThA chhe, temaNe vanamAlAne prANatyAg karatAn bachAvI chhe. tamArA
param hitachintak rAmasItA sahit birAje chhe jem shachi sAthe Indra birAje tem. sevakonAn
A vachan sAmbhaLI rAjA atyant harSha pAmyo, thoDI vAr to mUrchchhit jevo thaI gayo.
pachhI khUb Anand pAmI, sevakone ghaNun dhan Apyun ane manamAn vichAravA lAgyA ke mArI
putrIno manorath siddha thayo. jIvone dhananI prApti ane iShTano samAgam tathA bIjAn
sukhanAn kAraNo puNyanA yogathI maLe chhe. je vastu senkaDo yojan dUr hoy ane
sAmbhaLavAmAn a AvatI hoy te paN puNyAdhikArIne kShaNamAtramAn prApta thAy chhe. je prANI
puNyahIn dukhano bhoktA chhe tenA hAthamAnthI iShTa vastu paN chAlI jAy chhe. parvatanI Toche
ke vanamAn, sAgaramAn, mArgamAn puNyanA adhikArIne iShTa vastuno samAgam thAy chhe. Am
manamAn chintavIne potAnI patnIne badho vRuttAnt kahyo. strI vAramvAr pUchhe chhe, jANe ke A
svapna ja hoy. pachhI rAmanA adhar samAn Arakta (lAl) sUryano uday thayo. rAjA
premathI bharelo sarva parivAr sahit hAthI upar besIne rAmane
Page 322 of 660
PDF/HTML Page 343 of 681
single page version
maLavA chAlyA. vanamAlAnI mAtA ATh putro sAthe pAlakhImAn besIne chAlI. shrI rAmanun
sthAn dUrathI ja joIne rAjAnAn netrakamaL khIlI UThayAn. te hAthI uparathI UtarIne pAse
AvyA. shrI rAm ane lakShmaNane maLyA. tenI rANI sItAne page lAgI ane kushaLatA pUchhI.
vINA, vAnsaLI, mRudangAdinA avAj AvavA lAgyA. chAraNo birudAvali gAvA lAgyA, moTo
utsav thaI gayo. rAjAe lokone khUb dAn Apyun, nRitya thavA lAgyun, dashe dishA nAdathI
gunjavA lAgI. shrI rAm lakShmaNane snAn-bhojan karAvavAmAn Avyun. anek sAmanto ghoDA,
hAthI, rath par chaDIne ane haraN samAn kUdatAn pAyadaLo tathA hAthI par beThelA rAm-
lakShmaN pUramAn praveshyA. Akhun nagar AnandathI uchhaLI rahyun. chatur bAroTo birud gAy chhe,
mangaL vachano kahe chhe. rAm-lakShmaNe amUlya vastro paheryA, sharIr par malayAgiri chandanano
lep karyo, chhAtI par hAr paheryA, AbhUShaNamAnnAn jAtajAtanAn ratnonAn kiraNothI meghadhanuSh
jANe ke rachAI rahyAn chhe. banne bhAI sUrya-chandra samAn chhe, jemanAn guN varNavAy nahi.
saudharma IshAn samAn jAnakI sahit lokone Ashcharya pamADatA rAjamahelamAn padhAryA. shreShTha
mALA paherelA, sugandhathI jemanI AjubAju bhamarA gunjArav karatA hatA evA vinayI,
chandravadan bey bhAIne joIne loko moh pAmyA. kuberanA nagar jevA te sundar nagaramAn
teo uttam bhog bhogavavA lAgyA. A pramANe jemanA manamAn sukRut hoy chhe teo gahan
vanamAn jaI chaDe to paN param vilAs anubhave chhe, sUrya samAn temanI kAnti phelAy chhe,
te pAparUp timirane hare chhe ane nijapadArthanA lAbhathI AnandarUp bane chhe.
chhatrIsamun parva pUrNa thayun.
AvIne namaskAr karyA ane ek patra Apyo. rAjA pRithvIdhare patra laIne lekhakane
Apyo. lekhake kholIne rAjAnI pAse vAnchyo. temAn Am lakhyun hatun ke jeno utkRuShTa
prabhAv indra samAn chhe, jemane anek rAjA name chhe evA shrI nandyAvartanA svAmI, prabaL
parAkramanA dhArak, sumeru parvat jevA achaL, shastra-shAstravidyAmAn pravIN, mahArAjAdhirAj,
jeNe potAnA pratApathI sarva shatrune mohit karyA chhe ane sakaL pRithvIne mohit karI chhe, te
ugatA sUrya samAn mahAbaLavAn, samasta
Page 323 of 660
PDF/HTML Page 344 of 681
single page version
ativIrya vijayanagaranA pRithvIdharane AgnA kare chhe ke je koI pRithvI par sAmant chhe te
bhanDAr sahit, sarva senA sahit mArI pAse rahe chhe, AryakhanDanA ane mlechchha khanDanA
chaturang senA sahit nAnA prakAranAn shastronA dhArak mArI AgnA mastake chaDAve chhe.
anjanagiri jevA AThaso hAthI ane pavananA putra jevA traN hajAr turang, anek pyAdA
sahit, mahAparAkramI, mArA guNothI jenun man AkarShAyun chhe evA rAjA vijayashArdUl AvyA
chhe ane angadeshanA rAjA mRugadhvaj, rarNormi ane kalabhakesharI e pratyek pAnch hajAr
turang, chhaso hAthI ane rath-pyAdA sahit AvyA chhe. utsAhI, nyAyamAn pravIN buddhivALA
pAnchAl deshanA rAjA paunDra param pratAp dhAraN karanAr, prachanD baLane utsAh ApatA hajAr
hAthI ane sAt hajAr turango tem ja rath-pyAdA sahit amArI nikaT AvyA chhe. magadh
deshanA rAjA moTI senA sAthe AvyA chhe, jem senkaDo nadIonA pravAh sAthe revAno pravAh
samudramAn Ave tem magadh deshano rAjA sukesh moTI senA sAthe Avyo chhe. tenI sAthe
kALI dhaTA samAn ATh hajAr hAthI, anek-rath ashvono samUh chhe ane vajranAn Ayudho
chhe, mlechchhonA adhipati samudra, munibhadra, sAdhubhadra, nandan ityAdi rAjAo mArI samIpe
AvyA chhe, jenun parAkram rokI na shakAy evA rAjA sinhavIrya AvyA chhe. amArA bey
mAmA rAjA vang ane sinharath moTI baLavAn senA sAthe AvyA chhe, vatsa deshanA svAmI
mArudat anek pyAdA, hAthI, rath, ghoDA sahit AvyA chhe. rAjA prauShThal sauvIr prabaL
senA sAthe AvyA chhe. A mahAparAkramI, pRuthivI par prasiddha, devasarakhA das akShauhiNI
senA sAthe AvyA chhe te rAjAo sAthe hun moTI senA sAthe ayodhyAnA rAjA bharat par
chaDayo chhun. tArA AvavAnI rAh joun chhun. mATe AgnApatra pahonchatAn ja shIghra AvI jA.
koI kAraNe vilamb karIsh nahi. jem kisAn varShA chAhe tem hun tArun Agaman chAhun chhun.
lekhake patranA samAchAr vAnchyA tyAre rAjA pRithvIdhare k kkahevAnI taiyArI karI. te
pahelAn lakShmaN bolyA-are dUt! bharat ane ativIryane virodh shA kAraNe thayo? tyAre
te vAyugat nAmano dUt kahevA lAgyo ke hun badhI vAtono marmI chhun. badhun charitra jANun chhun
lakShmaNe kahyun ke amAre te sAmbhaLavAnI IchchhA chhe. teNe kahyun to sAmbhaLo. amArA rAjA
ativIrye ek shrutabuddhi nAmano dUt bharat pAse mokalyo hato. teNe jaIne kahyun ke hun indra
tulya rAjA ativIryano dUt chhun. jene samasta rAjA praNAm kare chhe, je nyAy sthApavAmAn
atyant buddhimAn chhe, te puruShomAn sinh samAn, jenA bhayathI dushmanorUpI mRug sUI shakatA
nathI temane man A pRithvI vanitA samAn chhe. je pRithvI chAre taraphanA samudrorUpI
kaTimekhalAvALI chhe, jem paraNelI strI AgnAmAn rahe tem samasta pRithvI AgnAne vash chhe,
te pRithvIpati mArA mukh dvArA tamane AgnA kare chhe ke he bharat! shIghra AvIne mArI sevA
kar athavA ayodhyA tyajIne samudrane pAr jA. A vachan sAmbhaLIne shatrudhne atyant
krodharUp dAvAnaLathI prajvalit thaI kahyun, are dUt! tAre AvAn vachan kahevAn yogya nathI. te
Page 324 of 660
PDF/HTML Page 345 of 681
single page version
sompIne pRithvIne vash karavA nimitte samudranI pele pAr jAy ke bIje kyAy jAy, paN tAro
svAmI AvAn garvanAn vachan kahe chhe te gadhaDo matta hAthInI jem gAje chhe athavA tenun mRutyu
najIk chhe mATe AvAn vachan kahe chhe athavA vAyune vash thayo chhe? rAjA dasharath vairAgyanA
yogathI tapovanamAn gayA chhe em jANIne te duShTa AvI vAt kahe chhe. joke pitAjInI
krodharUp agni muktinI abhilAShAthI shAnt thaI chhe to paN pitAnI agnimAnthI ame
taNakhA samAn nIkaLyA chhIe te ativIryarUp kAShThane bhasma karavA mATe samartha chhIe.
hAthIonA rudhirarUp kIchaDathI jenA kesh lAl thayA chhe evo sinh bhale shAnt hoy paN
tenAn bachchAn hAthIono nAsh karavA samartha chhe. Am bolIne shatrughna baLatA vAsanA van
samAn taDataDATI karI atyant gusse thayo. teNe sevakone AgnA karI ke A dUtanun apamAn
karI kADhI mUko. pachhI sevakoe AgnA mAnIne aparAdhIne shvAnanI jem tiraskAr karI kADhI
mUkyo. te pokAr karato nagar bahAr nIkaLyo. dhULathI melAn banelAn angovALo ane
durvachanathI dagdha evA dUte potAnA svAmI pAse jaIne pokAr pADayA. samudra samAn gambhIr,
paramArthanA jANanAr rAjA bharat apUrva durvachan sAmbhaLIne k kgusse thayA. bharat ane
shatrughna banne bhAI nagaramAnthI senA sahit shatru par chaDayA, mithilAnagarInA svAmI rAjA
janak ane temanA bhAI kanak moTI senA sAthe AvIne bhegA thayA, sinhodar Adi anek
rAjA bharatane AvIne maLyA. bharat moTI senA sAthe nandyAvartapuranA svAmI rAjA
ativIrya par chaDayA. jem pitA prajAnI rakShA kare tem. rAjA ativIrya paN dUtanAn vachan
sAmbhaLI atyant gusse thayo. kShobh pAmelA samudranI jem sarva sAmantothI manDit te bharat
sAme javAne taiyAr thayo chhe. A samAchAr sAmbhaLI shrI rAmachandra potAnun lalAT bIjanA
chandranI jem vakra karIne pRithvIdharane kahevA lAgyA ke ativIryanun bharat sAthenun Avun vartan
uchit ja chhe kem ke teNe pitA samAn moTA bhAIno anAdar karyo chhe. tyAre rAjA
pRithvIdhare rAmane kahyun ke te duShTa chhe, ame ene prabaL jANIne enI sevA karIe chhIe.
pachhI mantraNA karIne ativIryane javAb lakhyo ke hun kAgaLanI pAchhaL ja Avun chhun ane
dUtane vidAy karyo. shrI rAmane kahyun ke ativIrya mahAprachanD chhe tethI hun jAun chhun ane dUtane
vidAy karyo. shrI rAme kahyun ke tame to ahIn ja raho ane hun tamArA putra ane lakShmaNane
laIne ativIryanI samIp jaIsh. Am kahIne rath par chaDhI moTI senA sahit pRithvIdharanA
putrane sAthe laI sItA ane lakShmaN sahit nandyAvartanagar taraph chAlyA. te shIghra gaman
karIne nagar pAse jaI pahonchyA. ahIn pRithvIdharanA putra sahit snAn-bhojan karI rAm,
lakShmaN, sItA e traNe mantraNA karavA lAgyAn. jAnakIe shrI rAmane kahyun ke he nAth! joke
mAre bolavAno adhikAr nathI. jem sUrya prakAshato hoy tyAre nakShatronun kAI kAm hotun
nathI, to paN he dev! hitanI IchchhAthI hun k kkahun chhun. jem ke vAnsanI velImAnthI paN
motI levun tem amArA jevA pAsethI paN hitanI vAt sAmbhaLavI (koIk
Page 325 of 660
PDF/HTML Page 346 of 681
single page version
chhe, krUr karmI chhe, te bharatathI kevI rIte jitAshe? mATe tene jItavAno upAy karo.
tamArAthI ane lakShmaNathI koI kArya asAdhya nathI. tyAre lakShmaNe kahyun ke he devI! A shun
kaho chho? Aje athavA prabhAte ja A ativIryane mArA dvArA haNAyelo ja jANo. shrI
rAmanAn charaNAravindanI rajathI pavitra mArA shir AgaL dev paN TakI shake nahi, kShudra
manuShya evA ativIryanI to shI majAl chhe? Ajano sUrya asta na thAy tyAr pahelAn
ja A ativIryane marelo ja juo. lakShmaNanA AvAn vachan sAmbhaLI pRithvIdharano putra
garjanA karato Am kahevA lAgyo tyAre shrI rAme bhavAn pheravIne tene bolavAnI nA pADI
ane lakShmaNane kahyun ke he bhAI! jAnakIe kahyun te yogya chhe. A ativIrya baLathI uddhat
chhe, laDAImAn bharatathI vash karavAne pAtra nathI, bharat AnA dasamA bhAge paN nathI. A
dAvAnaL samAn chhe, Ane te matang gaj shun kare? A hAthIothI pUrNa, rath, pAyadaLathI
pUrNa, Ane jItavA bharat samartha nathI. jem kesharI sinh atyant prabaL hoy chhe, parantu te
vindhyAchaL parvatane toDI pADavA samartha nathI, tem bharat Ane jItI shake nahi, senAno
pralay thashe. jyAn niShkAraN sangrAm thAy tyAn banne pakShanA mANasono kShay thAy chhe. ane
jo A duShTa ativIrye bharatane vash karI lIdho to radhuvanshanA kaShTanun shun kahevun? vaLI
emanI vachche sandhi paN thAy tem lAgatun nathI. shatrughna ati mAnI bALak chhe. teNe uddhat
shatru sAthe dveSh karyo te nyAyathI uchit nathI. andhArI rAte raudrabhUt sahit shatrughne dUranA
sthAne jaIne ativIryanA sainya par humalo karyo, anek yoddhAne mAryA, ghaNA hAthI-ghoDA
kAmamAn AvI gayA, pavan jevA tejasvI hajAro turang ane sAtaso anjanagiri samAn
hAthI laI gayo. ten shun A vAt lokonAn mukhe nathI sAmbhaLI? A samAchAr sAmbhaLIne
ativIrya atyant gusse thayo chhe. have te khUb sAvadhAn chhe, raNano abhilAShI chhe. vaLI
bharat khUb abhimAnI chhe. te AnI sAthe yuddha karavun chhoDIne sandhi nahi kare. mATe tun
ativIryane vash kar. tArI shakti sUryano paN parAjya karavAne samartha chhe, ane ahInthI
bharat paN najIk ja chhe mATe ApaNe ApaNI jAtane pragaT karavI nathI. je mitrane khabar
paDayA vinA teno upakAr kare te puruSh adbhut prashansA karavA yogya chhe, jem ke rAtrino
megh. A pramANe mantraNA karIne rAmane ativIryane pakaDavAno upAy sUjhayo. rAt to
pramAdarahit thaI yogya lokonI sAthe vAto karIne pUrI karI, sukhapUrvak rAtri vItI.
prAtakALe bey vIr UThIne prAtakriyA karIne ek jinamandir gayA. tyAn shrI jinendra devanAn
darshan karyAn. tyAn arjikAo birAjatAn hatAn temane vandanA karI ane anek shAstronI
jANakAr varadharmA nAmanI arjikAonI gorANI samIpe sItAne rAkhI. pote bhagavAnanI
pUjA karI lakShmaN sahit nRityakAriNI strIno vesh laI Anand karatA rAjamahel taraph
chAlyA. loko indranI apsarA jevI nRityakAriNIne joI Ashcharya pAmI sAthesAthe chAlavA
lAgyA. e mUlyavAn AbhUShaN paherI, sarva lokonAn man ane netrone haratA rAjadvAre
gayA, chovIs
Page 326 of 660
PDF/HTML Page 347 of 681
single page version
tIrthankaronA guN gAyA, purANonun rahasya batAvyun, emano avAj sAmbhaLIne emanAn
guNothI AkarShAIne rAjA samIpamAn Avyo, jem doraDAthI khenchAIne jaLamAnthI lAkaDAno
bhAr Ave tem nRityakAriNIe rAjAnI samIpe nRitya karyun. temaNe angamaroD, malakAT,
avalokan, bhavAn sankochavA, mand mand hasavun, jAngh ane hAth halAvavA, dharatIne aDIne
shIghra pag UnchakavA, rAgane draDh karavo ityAdi cheShTArUp kAmabANothI sakaL lokone vash
karyAn. svaranA grAm yathAsthAne joDIne tem ja vINA vagADIne badhAne mohit karyA. jyAn
nartakI UbhI rahetI tyAn AkhI sabhAnI Ankho DhaLatI. rUpathI badhAnA netra, svarathI
badhAnA kAn, guNathI badhAnAn man bAndhI lIdhAn. gautam svAmI kahe chhe ke he shreNik! jyAn
shrI rAm-lakShmaN nRitya karatA, gAtA, vagADatA tyAn devonAn man paN harAI jatAn to
manuShyonI to shI vAt chhe? shrI RuShabhAdi chovIs tIrthankarono yash gaIne AkhI sabhAne
vash karI. rAjAne sangItathI mugdha thayelo joIne shrRungArarasamAnthI vIrarasamAn AvyA, Ankh
pheravI, bhavAn pharakAvI, atiprabaL tejarUp thaIne ativIryane kahevA lAgyA he ativIrya!
ten A kevI duShTatA karI chhe, tane AvI salAh koNe ApI? ten tArA nAsh mATe bharat
sAthe virodh Ubho karyo chhe, IchchhA thAy to atyant vinayathI temane prasanna karI, temano
dAs thaIne temanI pAse jA. moTA kuLamAn utpanna thayelI tArI rANI, je kAmakrIDAnI
bhUmi chhe, te vidhavA na thAy te vichAr, tun mRutyu pAmIsh to badhAn AbhUShaN phenkI te
chandramA vinA rAtrinI jem shobhArahit thashe. tArun chitta ashubhamAn Avyun chhe tene badalI
nAkh ane namaskAr kar. he nIch! A pramANe nahi kare to atyAre ja mAryo jaIsh.
rAjA anaraNyano pautra ane dasharathano putra jIvit hoy ane tun kevI rIte ayodhyAnun
rAjya chAhe chhe? jyAre sUryano prakAsh hoy tyAre chandramAno prakAsh kevI rIte hoI shake?
jem patangiyAn dIvA par paDIne maravA Ichchhe tem tun maraN chAhe chhe. garuD samAn
baLavAn rAjA bharat sAthe sarpa samAn nirbaL tun barAbarI kare chhe? bharatanI prashansAnAn
ane potAnI nindAnAn A vachan nRityakAriNInA mukhathI sAmbhaLIne AkhI sabhA sAthe
ativIrya krodhe bharAyo ane netra lAl karyA. jem samudranI lahero UThe tem sAmanto UbhA
thayA ane rAjAe khaDga hAthamAn lIdhun. te vakhate nRityakAriNIe UchhaLIne tenA hAthamAnthI
khaDga paDAvI lIdhun ane tenA mAthAnA vAL pakaDIne bAndhI lIdho. vaLI, nRityakAriNI
ativIryanA pakShanA rAjAone kahevA lAgI ke jIvavAnI IchchhA rAkhatA ho to
ativIryano pakSha chhoDI bharat pAse jAv, bharatanI sevA karo. tarat ja lokonA moDhAmAnthI
avAj nIkaLyo, mahAshobhAyamAn, guNavAn bharat mahArAjAno jay ho, jenun tej sUrya
samAn chhe, nyAyarUp kiraNonA manDaLathI shobhe chhe, dasharathanA vansharUp AkAshamAn chandramA
samAn, lokane Anand ApanAr, jenA udayathI lakShmIrUpI kumudo vikAs pAme chhe, shatrunA
AtAp maTADe chhe evo param AshcharyakArI dhvani phelAyo. aho, A mahAn Ashcharya! je
nRityakAriNInI ATalI shakti ke AvA nRupatine pakaDI le to bharatanI shaktinun to shun kahevun?
Page 327 of 660
PDF/HTML Page 348 of 681
single page version
ativIryanA mitra rAjAne kahevA lAgyA. shrI rAm ativIryane pakaDI, hAthI par chaDhI,
jinamandir gayA. pachhI hAthI uparathI utarIne mandiramAn jaI bhagavAnanI pUjA karI ane
varadharmA AryikAnI vandanA karI, stuti karI. rAme ativIryane lakShmaNane sompyA, lakShmaNe
vAL pakaDIne majabUt bAndhyo. tyAre sItAe kahyun ke bandhan DhIlun karo, pIDA na upajAvo,
shAnti rAkho. karmanA udayathI manuShya matihIn thaI jAy chhe, Apatti manuShyone ja Ave
chhe, moTA puruShoe badhAnI sarvathA rakShA ja karavI, satpuruShoe sAmAnya puruShano paN
anAdar na karavo. A to hajAro rAjAono shiromaNi chhe mATe ene chhoDI do. tame ene
vash karyo, have enA par kRupA ja karavI yogya chhe. rAjAno e ja dharma chhe ke prabaL shatrune
pakaDIne chhoDI de. A anAdikALanI maryAdA chhe. jyAre sItAe Am kahyun tyAre lakShmaN
hAth joDI, praNAm karI kahevA lAgyA ke he devI! tamArI AgnA hoy to chhoDavAnI ja shI
vAt chhe, dev paN enI sevA kare em karun. lakShmaNano krodh shAnt thayo. tyAre ativIrya
pratibodh pAmIne shrI rAmane kahevA lAgyA, he dev! tame ghaNun sArun karyun. mArI AvI
nirmaL buddhi atyAr sudhImAn kyArey nahotI thaI, je tamArA pratApe thaI. rAme tene
hAramukuTAdirahit joI AshvAsananAn vachan kahyAn, he mitra! dInatA chhoDI de. pahelAn
tArAmAn jevun dhairya hatun tevun ja dhAraN kar. mahAn puruShone ja sampatti ane Apatti banne
Ave chhe. have tane koI Apatti nathI. tArA kuLamAn chAlyun Avatun A nandyAvartapuranun
rAjya bharatano AgnAkArI thaIne tun kar. tyAre ativIrye kahyun ke mane have rAjyanI vAnchhA
nathI, hun rAjyanun phaL meLavI chUkyo chhun, have hun bIjI ja avasthA dhAraN karIsh.
samudraparyantanI pRithvIne vash karanAr hun mahAmAnI kevI rIte bIjAno sevak thaIne rAjya
karun? emAn puruShArtha kyAn rahyo? ane A rAjya kevo padArtha chhe? je puruShoe chha khanDanun
rAjya karyun ane to paN teo tRupta na thayA to hun pAnch gAmano dhaNI, alpa vibhUtithI
kevI rIte tRupta thaIsh? janmAntaramAn karelA karmano prabhAv juo ke jem rAhu chandrane
kAntirahit kare tem teNe mane kAntirahit karyo. A devothIy adhik sArabhUt manuShyadeh men
vRuthA gumAvyo, have navo janma levAne kAyar mane tame pratibodhyo, have hun evo prayatna
karIsh ke jethI mukti maLe. A pramANe kahIne shrI rAm-lakShmaNane khamAvIne kesarI sinh
jevun jenun parAkram chhe te rAjA ativIrya shrutadhar nAmanA munishvaranI samIpe jaI hAth
joDI namaskAr karI kahevA lAgyo he nAth! hun digambarI dIkShA vAnchhun chhun. AchArye kahyun ke e
ja vAt yogya chhe, A dIkShAthI anantA jIv siddha thayA ane thashe. pachhI ativIrya vastra
chhoDI, keshaloch karI mahAvratano dhArak thayo. AtmAnA arthamAn magna, rAgAdi parigrahano
tyAgI, vidhipUrvak tap karato, pRithvI par vihAr karavA lAgyo. jyAn manuShyono sanchAr na
hoy tyAn raheto. sinhAdik krUr jIvothI yukta gahan van athavA girishikhar, guphAdimAn
nirbhayapaNe nivAs karato, AvA ativIrya svAmIne namaskAr ho. jeNe samasta
parigrahonI AshA tyAgI chhe, jeNe
Page 328 of 660
PDF/HTML Page 349 of 681
single page version
chAritrano bhAr angIkAr karyo chhe, mahAshIlanA dhArak, nAnA prakAranA tapathI sharIranun
shoShaN karanAr, prashansAyogya mahAmuni, samyagdarshan gnAn, chAritrarUp sundar AbhUShaNanA
dhArak ane samasta dishAo jenAn vastra chhe, sAdhuonA mULaguN uttaraguN ja jemanI
sampatti chhe, karma haravAnA udyamI sanyamI, muktinA var yogIndrane namaskAr ho. A
ativIrya muninun charitra je subuddhi vAnchashe, sAmbhaLashe te guNonI vRuddhi karashe ane sUrya
samAn tejasvI thaIne sansAranA kaShTathI nivRutta thashe.
karanAr sADatrIsamun parva pUrNa thayun.
Apyun ane teNe potAnI bahen ratnamAlA lakShmaNane ApavAnun jaNAvyun te temaNe mAnya
rAkhyun. tenun rUp joI lakShmaN harSha pAmyA jANe sAkShAt lakShmI ja hatI. pachhI shrI rAm-
lakShmaN jinendranI pUjA karI pRithvIdharanA vijayapur nagaramAn pAchhA AvyA. bharate sAmbhaLyun
ke ativIryane ek nRityakAriNIe pakaDayo tethI teNe virakta thaI dIkShA lIdhI tyAre
shatrughna hasavA lAgyo. bharate tene rokIne kahyun ke he bhAI! rAjA ativIryane atyant
dhanyavAd chhe. je mahAdukharUp viShayone chhoDIne, shAntabhAv pAmyA, te atyant stutiyogya
chhe. emanI mashkarI kem karAy? tapano prabhAv juo ke dushman paN praNAmayogya guru
banI jAy chhe. A tap devoney durlabh chhe. A pramANe bharat ativIryanI stuti kare chhe
te ja samaye ativIryano putra vijayarath Avyo. tenI sAthe anek sAmanto hatA. te
bharatane namaskAr karIne beTho. thoDI vAr bIjI vAto karIne je ratnamAlA lakShmaNane ApI
hatI tenI moTI bahen vijayasundarI bharatane paraNAvI ane ghaNun dravya Apyun. bharat tenI
bahenane paraNIne khUb prasanna thayA, vijayarathane khUb sneh karyo. moTAonI A ja rIt
hoy chhe. atyant harShathI jenun man bharelun chhe evA bharat tej turang par besIne ativIrya
muninAn darshan mATe chAlyA. je giri par muni virAjatA hatA, tyAn pahelAn je mANaso
gayA hatA temane te pUchhatA hatA ke mahAmuni kyAn chhe? temaNe kahyun ke AgaL virAje chhe.
je giri par muni hatA tyAn te jaI pahonchyA. te parvat, viSham pAShANothI agamya, nAnA
prakAranAn vRukShothI pUrNa, puShponI sugandhathI atyant sugandhit ane sinhAdi krUr jIvothI bharelo
Page 329 of 660
PDF/HTML Page 350 of 681
single page version
rahit chhe, temanI indriyo shAnt thaI gaI chhe, shilA par birAjamAn chhe nirbhay, ekAnkI,
mahAtapasvI, dhyAnI, munipadanI shobhA sanyukta ativIrya munindrane joIne bharat Ashcharya
pAmyA. temanI Ankho khIlI UThI, temane romAnch thaI gayA. te hAth joDI, namaskAr karI,
sAdhunI pUjAthI atyant namrIbhUt thaI, munibhaktimAn jene prem chhe te stuti karavA lAgyA
he nAth! paramatattvanA vettA tame ja A jagatamAn shUravIr chho ke jemaNe mahAdurddhar A
jainendrI dIkShA angIkAr karI chhe. je mahAn puruSho vishuddha kuLamAn utpanna thayA chhe temano e
ja prayatna hoy chhe, A manuShyapaNun pAmIne je phaL moTA puruSho vAnchhe chhe te Ape prApta karyun
chhe. ame A jagatanI mAyAthI atyant dukhI chhIe. he prabho! amAro aparAdh kShamA karo,
Ap kRutArtha chho, pUjya pad pAmyA chho, Apane vAramvAr namaskAr karun chhun. Am kahIne traN
pradakShiNA pharI, hAth joDI namaskAr karI muni sambandhI kathA karatA thakA parvat uparathI UtarI
ashva par besI hajAro subhaTo sAthe ayodhyA AvyA. temaNe samasta rAjAonI pAse
sabhAmAn kahyun ke samasta lokone mohit karanArI potAnA jIvit viShe paN nirlobh, prabaL
rAjAone jItanArI pelI nRityakAriNI kyAn gaI? AshcharyanI vAt to juo! ativIryanI
pAse teNe mArI stuti karI ane tene ja pakaDayo. strIomAn AvI shakti kyAthi hoy?
lAge chhe ke jinashAsananI devIe ja A kAm karyun chhe. Am vichAr karato prasanna thayo.
shatrughna nAnA prakAranAn dhAnyathI manDit dharatIne jovA gayo. pachhI param pratAp dharato te
ayodhyA Avyo. rAjA bharat ativIryanI putrI vijayasundarI sAthe sukh bhogavato jem
sulochanA sahit megheshvar sukh bhogavato. tem-samay nirgaman karavA lAgyo. A kathA
ahIn pUrI thaI. have shrI rAm-lakShmaNanun varNan kare chhe. sarva janone Anandanun kAraN evA
rAm-lakShmaN keTalAk divas pRithvIdharanA puramAn rahyA. pachhI jAnakI sAthe mantraNA karIne
AgaL javAne taiyAr thayA. tyAre sundar lakShaNovALI vanamAlA sajaL nayane kahevA lAgI,
henAth! mandabhAgI mane Ap tyajIne jAv chho to pahelAn maraNamAnthI shA mATe bachAvI?
lakShmaNe javAb Apyo he priye! tun viShAd na kar, thoDA divasomAn tane levA AvIsh. he
sundar vadanI! jo tane levA shIghra na Avun to samyagdarshan rahit mithyAdraShTinI je gati
thAy te gati mArI thAy. he vallabhe! jo shIghra tArI pAse na Avun to je gati
mahAabhimAnathI dagdhane sAdhunI nindA karavAthI thAy te gati mArI thajo. he gajagAminI!
ame pitAnun vachan pALavA mATe dakShiN samudrane tIr nisandeh jaIe chhIe. malayAchaLanI
najIk koI sArun sthAn maLatAn tane levA AvIshun. he shubhamate! tun dhIraj rAkh. A
pramANe kahIne, anek sogand ApI, dilAso ApI sumitrAnandan lakShmaN shrI rAm sAthe
javA taiyAr thayA. lokone sUtelA joI rAtre sItA sahit chhAnAmAnA nIkaLI gayA.
savAramAn temane na jotAn nagaranA loko khUb dukhI thayA. rAjAne khUb shok thayo,
vanamAlAne lakShmaN vinA ghar sUnun lAgavA mAnDayun. potAnun chitta jinashAsanamAn
Page 330 of 660
PDF/HTML Page 351 of 681
single page version
chonTADIne dharmAnurAgarUp rahevA lAgI. rAm-lakShmaN pRithvI par vihAr karatA, naranArIone
mugdha karatA, parAkramathI pRithvIne Ashcharya UpajAvatA dhIre dhIre AnandathI vichare chhe.
jagatanAn man ane netrone anurAg UpajAvatA rame chhe. emane joIne loko vichAre chhe
ke A puruShottam kayA pavitra gotramAn UpajyA chhe. dhanya chhe te mAtAne, jenI kukShimAn A
janmyA ane dhanya chhe te strIne jemane A paraNyA. Avun rUp devone paN durlabh chhe. A
rUpALA puruSho kyAthi AvyA, kyAn jAy chhe, emane kaI ichchhA chhe? Am strIo paraspar
vAto kare chhe he sakhI! jo, kamaL jevA netravALA ane chandra jevA vadanavALA be bhAI
ane nAgakumArI samAn ek adbhut nArIne juo. khabar nathI paDatI ke e dev chhe ke
manuShya chhe? he mugdhe! mahAn puNya vinA temanA darshan thAy nahi. have to e dUr chAlyA
gayA, pAchhA pharo, e netra ane mananA chor jagatanAn man haratA phare chhe ityAdi
naranArIonI vAto sAmbhaLatAn, saune mohit karatAn te svechchhAchArI, shuddha chittavALAn, judA
judA deshomAn vihAr karatAn kShemAnjali nAmanA nagaramAn AvyAn. tenI pAse kALI ghaTA
samAn saghan vanamAn sukhapUrvak rahyAn, jem saumanas vanamAn dev rahyA hoy. tyAn lakShmaNe
atyant sundar bhojan ane anek shAk taiyAr karyA. drAkShano ras taiyAr karyo. shrI rAm,
sItA ane lakShmaNe bhojan karyun.
bharelI nadI, nAnA prakAranA krIDAparvato anek dhAtuthI bharelAn, UnchA UnchAn jinamandiro,
manohar jaLanA phuvArA ane jAtajAtanA lokone jotAn jotAn temaNe nagaramAn pravesh karyo.
nagaramAn judI judI jAtanA vyApAr chAlatA hatA, nagaranA loko emanun adbhut rUp
joIne paraspar vAto karavA lAgyA. temaNe e lokonI vAt sAmbhaLI ke nagaranA rAjAne
jitapadmA nAmanI putrI chhe tene e puruSh paraNI shake, je rAjAnA hAthanI shaktinI choT
khAvA chhatAn jIvato rahe. svarganun rAjya koI Ape to paN A vAt koI svIkAratun nahi.
shaktinI choTathI prAN ja chAlyA jAy pachhI kanyA shA kAmanI? jagatamAn jIvan badhAne
badhA karatAn priy hoy chhe mATe kanyAne mATe prAN koN de? A vAt sAmbhaLIne atyant
kautuk pAmelA lakShmaN koIne pUchhavA lAgyA he bhadra! A jitapadmA koN chhe? tyAre te
kahevA lAgyo ke e kALakanyA, panDit-mAninI AkhA deshamAn prasiddha chhe. shun tame enA
viShe nathI sAmbhaLyun? A nagaranA rAjA shatrudaman ane rANI kanakaprabhAnI jitapadmA
putrI chhe. te rUpALI ane guNavAn chhe. tenun mukh kamaLane jIte chhe ane gAtranI shobhA
kamalinIne jIte chhe tethI te jitapadmA kahevAy chhe. navayauvanathI manDit, sarva kaLAothI
pUrNa, adbhut AbhUShaN paheranArI tene puruSh nAm gamatun nathI, devonun darshan paN apriy
chhe to manuShyonI shI vAt? tenI sAme koI puling shabdanun paN uchchAraN karI shakatun
nathI. A kailAsanA shikhar samAn ujjavaL mahelamAn kanyA rahe chhe, senkaDo sahelIo tenI
Page 331 of 660
PDF/HTML Page 352 of 681
single page version
paraNe. A vAt sAmbhaLIne lakShmaN Ashcharya pAmyA ane temane gusso Avyo. temaNe
manamAn vichAryun ke abhimAnI, duShTa cheShTAvALI te kanyAne jovI. Am vichArIne mukhya
mArge chAlatA, vimAn samAn sundar gharo jotAn ane madonmatta kALI ghaTA samAn hAthIo
tathA chanchaL ashvone avalokatA, nRityashALA jotA te rAjamahelamAn pahonchyA. rAjamahel
anek prakAranA jharUkhAo ane dhvajothI shobhe chhe, sharadanA vAdaL samAn te ujjavaL chhe.
tyAn kanyA rahe chhe. manohar rachanAsanyukta, UnchA koTathI gherAyel mahelanA dvArA par jaIne
lakShmaN UbhA rahyA. tyAn indranA dhanuSh samAn anek varNanAn toraNo chhe. anek deshamAnthI
subhaTo jAtajAtanI bheTo laIne AvyA chhe, koI bahAr nIkaLe chhe, koI andar jAy chhe.
sAmantonI bhID vadhI rahI chhe. lakShmaNane dvAramAn pravesh karatA joI dvArapALe saumya vANIthI
pUchhayun tame koN chho? konI AgnAthI AvyA chho? shA kAraNe rAjamahelamAn javun chhe?
kumAre javAb Apyo. rAjAne maLavA ichchhun chhun. tun jaIne rAjAne pUchh. pachhI dvArapAL
potAnI jagyAe bIjA mANasane mUkIne pote rAjA pAse jaIne vinantI karavA lAgyo ke
he mahArAj! ApanA darshan karavA ek atyant rUpALo puruSh Avyo chhe, te bAraNe Ubho
chhe, teno varNa nIlakamaL jevo chhe, Ankho kamaL jevI chhe, saumya shubhamUrti chhe. rAjAne tenA
taraph joIne AvavAnI AgnA ApI tyAre dvArapAL lakShmaNane rAjAnI samIp laI gayo.
AkhI sabhA atisundar, tene joIne jem chandramAne joI samudranI shobhA vRuddhi pAme tem
harShanI vRuddhi pAmI. rAjA tene dedIpyamAn, vikaT svarUp tathA praNAm karyA vinA AvI
Ubhelo joI k kgusse thaIne pUchhavA lAgyo tun koN chhe? kyAthi Avyo? ahIn
AvavAno hetun sho chhe? lakShmaNe varShAkALanA megh samAn garjanA karI. hun rAjA bharatano
sevak chhun, pRithvIne jovAnI abhilAShAthI paryaTan karun chhun. tArI putrIno vRuttAnt sAmbhaLIne
ahIn Avyo chhun. A tArI putrI mahAduShTa, mArakaNI gAy chhe. tenAn mAnarUpI shingaDAn
tUTayAn nathI, te sarva lokone dukhadAyak vartan kare chhe. tyAre rAjA shatrudamane kahyun ke mArI
shaktine je sahI shake te jitapadmAne vare. tyAre lakShmaNe kahyun ke tArI ek shaktithI mane
shun thAy? tun tArA pUrepUrA baLathI mane pAnch shakti mAr. A pramANe rAjA ane lakShmaN
vachche vArtAlAp thayo. te samaye jharUkhAmAnthI jitapadmA lakShmaNane joIne mohit thaI gaI.
ane hAth joDI, ishAro karI tene rokAvA lAgI ke shaktino prahAr na khAv. tyAre temaNe
sangnA karI ke tun Dar nahi. Am dhairya ApI rAjAne kahyun ke shA mATe kAyar thaI gayo?
shakti chalAv, tArI shakti mane dekhAD. rAjAe kahyun ke tun maravA ichchhe chhe to le, sahan
kar. em bolI atyant kopathI prajvalit agni samAn ek shakti chalAvI te lakShmaNe
garuD sarpane pakaDe te jamaNA hAthathI pakaDI lIdhI. bIjI shakti DAbA hAthathI pakaDI lIdhI.
trIjI-chothI kAnkhamAn pakaDI lIdhI. te chAr shaktine pakaDelo lakShmaN garjatA hAthInI jem
shobhato hato. tyAre rAjAe pAnchamI
Page 332 of 660
PDF/HTML Page 353 of 681
single page version
shakti chalAvI te lakShmaNe jem sinh haraNIne pakaDe tem dAntamAn pakaDI lIdhI. pachhI devo
Anandit thaI puShpavRuShTi karavA lAgyA ane dundubhi vAjAn vagADavA lAgyA. lakShmaNe kahyun ke
have bIjI chhe. hoy to bIjI paN chalAv. tyAre badhA loko bhayathI dhrUjavA lAgyA. rAjA
lakShmaNanun akhanD baL jAIne Ashcharya pAmyo. lajjAthI nIchun joI gayo. jitapadmA
lakShmaNanA rUp ane charitrathI AkarShAIne AvIne UbhI rahI. te sundar vadanI, mRuganayanI
kanyA lakShmaNanI samIpe indranI samIpe shachi shobhe tevI shobhatI hatI. jItapadmAne joI
lakShmaNanun hRuday prasanna thayun. mahAsangrAmamAn jenun chitta sthir na thAy te AnA snehathI
vashIbhUt thaI gayun. lakShmaNe tatkAL vinayathI namra banI rAjAne kahyun ke, he tAt! ame
tamArA bALak chhIe. amAro aparAdh mAph karo, tamArA jevA gambhIr nar bALakonI
agnAn cheShTAthI ke kuvachanathI vikAr pAmatA nathI. shatrudamane atyant harShik thaI hAthInI
sUnDh samAn potAnI bhujAothI kumArane Alingan Apyun ane kahyun ke he dhIr!
mahAyuddhamAn matta hAthIne kShaNamAtramAn jItanArA mane tame jItI lIdho ane vananA parvat
samAn hAthIonA madanun mardan karanAr pAse garva tame gALI nAkhyo. dhanya chhe tamArA
parAkramane! dhanya tamArun rUp, dhanya tamArI nirmAnatA! atyant vinayavAn, adbhUt
chAritranA dhArak tame ja chho. A pramANe rAjAe sabhAmAn lakShmaNanA guNonun varNan karyun.
tyAre lakShmaN lajjAthI nIche mukh DhALI gayA.
puruShottam! tame mArI putrInun pANigrahaN karo. lakShmaNe kahyun ke mArA moT bhAI ane
bhAbhI nagaranI pAse beThAn chhe, temane pUchho. temanI je AgnA hoy te pramANe mAre ane
tamAre karavun yogya chhe. te badhI rIt jANe chhe. pachhI rAjA putrIne ane lakShmaNane rathamAn
besADI, AkhA kuTumb sAthe raghuvIr pAse AvyA. khaLabhaLatA samudranI garjanA jevo tenI
senAno avAj sAmbhaLIne ane dhULanA goTA UDatA joIne sItA bhayabhIt thaIne kahevA
lAgyAn, he nAth! lakShmaNe k kuddhat cheShTA karI hashe tethI A dishAmAnthI upadrav Avato
hoy tem jaNAy chhe, mATe sAvadhAn thaI je karavun hoy te karo. tyAre rAme jAnakIne
chhAtIe chAmpIne kahyun, he devI! bhay na pAmo. Am kahIne UThayA, dhanuSh upar draShTi karI.
te ja vakhate manuShyonA samUhanI AgaL strIone gIt gAtI sAmbhaLI, te sundar
angavALI strIo najIk AvI. strIone gAtI ane nAchatI joIne shrI rAmane shAnti
thaI. strIo AbhUShaNamanDit, hAthamAn mangaL dravyo laIne, harShabharyA netre rathamAnthI
UtarIne AvI. rAjA shatrudaman paN potAnA parivAr sahit shrI rAmanAn charaNAravindane
namaskAr karI, vinayapUrvak beTho. lakShmaN ane jitapadmA ek rathamAn beThAn hatAn. vinayavAn
lakShmaN rathamAnthI UtarIne shrI rAmachandra ane jAnakIne shir namAvI, praNAm karI dUr beTho.
shrI rAme rAjA shatrudamanane kushaL samAchAr pUchhayA. rAmanA AgamanathI rAjAe AnandathI
nRitya karyun, atyant
Page 333 of 660
PDF/HTML Page 354 of 681
single page version
birAjyAn. khUb utsAhathI rAjAnA mahelamAn padhAryA. jANe ke rAjamahel sarovar ja hoy
ne! strIrUp kamaLothI bharelun, jemAn lAvaNyarUp jaL hatun, raNakAr karatAn AbhUShaNo te ja
tyAn pakShI hatAn. A banne vIr navayauvan shobhAthI pUrNa, keTalAk divas sukhamAn
birAjyA. rAjA shatrudaman temanI sevA karatA.
hatun tem jitapadmAne paN dhIraj rAkhavAnun samajAvI shrI rAm sAthe prayAN karyun. nagaranA
sarva jano tathA rAjAne emanA chAlyA javAthI atyant chintA thaI. dhairya na rahyun. shrI
gautam svAmI rAjA shreNikane kahe chhe ke he magadhAdhipati! te banne bhAI, janmAntaranA
upArjelA puNyathI badhA jIvone priy lAgatA, jyAn jyAn jatA tyAn tyAn rAjA, prajA sau
temanI sevA karatA ane ichchhatA ke emane chhoDIne na jAy to sArun. indriyonAn badhAn
sukh ane miShTa anna-pAnAdi vinA prayatne ja emane sarvatra sulabh banatAn, pRithvI par
durlabh gaNAtI vastuo temane prApta thatI. joke bhAgyavAn bhavya jIv sadA bhogothI
udAs hoy chhe. gnAnane ane viShayane ver chhe. gnAnI Am vichAre chhe ke A bhogothI
prayojan siddha thatun nathI, e duShTa nAshavant chhe. A pramANe joke bhogonI sadA nindA ja
kare chhe, bhogothI virakta chhe ja, jemaNe potAnI dIptithI sUryane paN jhAnkho pADayo chhe
evA emane pUrvopArjit puNyanA prabhAvathI pahADanA shikhar par nivAs kare chhe to tyAn
paN nAnA prakAranI sAmagrIno sanyog thAy chhe. jyAn sudhI munipad Avatun nathI tyAn
sudhI te dev samAn sukh bhogave chhe.
ADatrIsamun parva pUrNa thayun.
ramatAn ramatA tyAn AvyA. bannene samasta devopunit sAmagrIthI sharIr bandhAyun hatun. kyAnk
lIlA ratna samAn rangavALAn kUmpaLomAnthI shrI rAm jAnakInA karNAbharaN banAve chhe, kyAnk
nAnA vRukSha par lAgelI velano hinDoLo banAvI banne bhAI jAnakIne tenA par jhulAve chhe
ane AnandanI vAto karIne
Page 334 of 660
PDF/HTML Page 355 of 681
single page version
kevA manogna lAge chhe! sItAnA sharIranI sugandhathI bhamarA AvI pahonche chhe temane bey
bhAI uDADI mUke chhe. A pramANe nAnA prakAranAn vanomAn dhIre dhIre vihAr karatA banne
bhAI jem svarganA vanamAn devo ramatA hoy tem rame chhe. teo anek desho jotAn jotAn
anukrame vanshasthaL nagaramAn AvyA. te banne puNyanA adhikArI chhe, paN sItAnA kAraNe
temane thoDun antar vaTAvatAn paN ghaNA divaso lAge chhe. te dIrdhakAL temane dukh ke kalesh
Apato nathI, sadAy sukh ja Ape chhe. temaNe nagaranI pAse ek vanshadhar nAmano parvat
joyo, jANe ke te pRithvI bhedIne nIkaLyo chhe. tyAn vAnsavRukShonAn jhUnD hovAthI mArga viSham chhe,
UnchAn shikharonI chhAyAthI jANe sadA sandhyA patharAyelI rahe chhe, jharaNAothI jANe parvat
hase chhe. te nagaramAnthI rAjA ane prajAne bahAr nIkaLatA joIne shrI rAmachandra pUchhavA
lAgyA. are kayA bhayathI nagar tyajI jAv chho? tyAre koI bolyun ke Aje trIjo divas
chhe, traN divasathI rAtre A pahADanA shikhar upar evo dhvani thAy chhe ke atyAr sudhI
kadI sAmbhaLavAmAn Avyo nathI, pRithvI kampe chhe ane dashe dishAmAn avAj gUnje chhe, vRukShonAn
mUL UkhaDI jAy chhe, sarovaronAn jaL chalAyamAn thAy chhe, te bhayAnak avAjathI sarva
lokonA kAnamAn pIDA thAy chhe. jANe ke loDhAnA ghaNathI koI mAratun hoy. koI duShTa
devajagatano verI amane mAravA taiyArI karI, A giri upar krIDA kare chhe. tenA bhayathI
sandhyA samaye loko bhAge chhe, savAramAn pAchhA Ave chhe, pAnch kos dUr jaIne rahe chhe, tyAn
teno avAj sambhaLAto nathI. A vAt sAmbhaLI sItAe rAm-lakShmaNane kahyun ke jyAn A
badhA mANaso jAy chhe tyAn ApaNe paN jaIe. je nItishAstra jANe chhe ane deshakAL
jANIne puruShArtha kare chhe te kadI paN ApadA pAmatA nathI. tyAre dhIrabhAIo hasIne
kahevA lAgyA ke tun bahu bIkaN chhe mATe A loko jyAn jAy chhe tyAn tun paN jA, savAre
badhA Ave tyAre tun paN Avaje. ame to Aje A parvat par rahIshun. A atibhayankar
kono avAj chhe te joIshun e nakkI vAt chhe. A loko dIn chhe, bhayathI pashu ane
bALakone laIne bhAge chhe, amane koIno bhay nathI. tyAre sItA kahevA lAgI ke tamArI
haTh chhoDAvavA koN samartha chhe? tamAro Agrah durnivAr chhe. Am kahIne te patinI pAchhaL
chAlI. tenAn charaNo khedakhinna hatAn. pahADanA shikhar par te nirmaL chandrakAnti jevI shobhatI
hatI. shrI rAmanI pAchhaL ane lakShmaNanI AgaL sItA chandrakAnt ane indranIlamaNinI
vachche puShparAgamaNi jevI shobhatI hatI. te parvatanun AbhUShaN banI gaI. rAm-lakShmaNane
evI bIk hatI ke kyAnk parvat uparathI paDI na jAy. tethI eno hAth pakaDIne chAlatA
hatA. te nirbhay puruShottam viSham pAShANavALo parvat oLangIne sItA sahit shikhar par
jaI pahonchyA. tyAn deshabhUShaN ane kuLabhUShaN nAmanA be muni dhyAnAruDh banne hAth
lambAvI, kAyotsarga AsanamAn khaDA hatA. te param tejathI yukta, samudra sarakhA gambhIr,
parvat samAn sthir, sharIr ane AtmAne bhinna bhinna jANanArA,
Page 335 of 660
PDF/HTML Page 356 of 681
single page version
AkRutivALA, jinabhAShit dharmanA ArAdhak hatA. shrI rAm-lakShmaNe temane joIne hAth
joDI namaskAr karyA ane khUb Ashcharya pAmyA. manamAn vichAravA lAgyA ke sansAranAn sarva
kAryo asAr chhe, dukhanAn kAraN chhe. mitra, dravya, strI, kuTumb e indriyajanit sukh e
badhun dukh ja chhe, ek dharma ja sukhanun kAraN chhe. atyant bhaktivALA banne bhAI khUb harSha
pAmI, vinayathI namra sharIre munionI samIpe beThA. te ja samaye asuranA AgamanathI
atyant bhayankar avAj thayo. mAyAmayI sarpa, vInchhIthI banne munionun sharIr vInTaLAI
gayun, sarpo bhayankar phUmphADA mAratA hatA, kAjaL jevA kALA hatA, moDhAmAnthI jIbh bahAr
labakArA mAratI hatI ane anek varNanA atisthUL vInchhIothI muninun ang DhankAyelun
joIne rAm-lakShmaN asur par kopyA. sItA bhayathI patinA ange vInTaLAI gaI. tyAre
temaNe kahyun ke tun Dar nahi. ene dhairya ApI, banne subhaToe pAse jaI munionAn sharIr
uparathI sAp, vInchhI dUr karyA, charaNAravindanI pUjA karI ane yogIshvaronI bhakti, vandanA
karI. shrI rAm vINA laI vagADavA lAgyA ane madhur avAje gAvA lAgyA. lakShmaN
gAvA lAgyA. gAnanA shabdo A pramANe hatA mahAyogIshvar dhIravIr chhe, manavachanakAyathI
vandya chhe, temanI cheShTA manogna chhe, devothI paN pUjya chhe, mahAbhAgyavant chhe, temaNe
arahantano dharma prApta karyo chhe, upamArahit chhe, akhanD, uttam, traN bhuvanamAn prasiddha,
jinadharmanA dhurandhar, dhyAnarUp vajradanDathI moharUp shilAnA chUrA karI nAkhyA chhe, dharmarahit
prANIone avivekI jANIne dayAthI vivekanA mArge lAve chhe. paramadayALu pote tare ane
bIjAone tAre chhe. A pramANe stuti karI banne bhAIoe evun gAyun ke vananA
tiryanchonAn man paN mohit thayAn. bhaktithI prerAIne sItA nAch karavA lAgI, jem sumeru
upar shachi nRitya kare chhe. jeNe samasta sangItashAstra jANyun hatun, sundar lakShaN dharanArI,
amUlya hAr-mALAdi paherelI, paramalIlA sahit jeNe adbhut nRityakaLA pragaT karI chhe,
hAvabhAvamAn pravIN, mandamand charaN dharatI, gIt anusAr bhAv batAvatI sItA adbhut
nRitya karatI khUb shobhAyamAn jaNAtI hatI. asurakRut upadrav jANe ke sUrya joI na
shakyo, asta pAmyo. sandhyA pragaT thaIne jatI rahI. AkAshamAn nakShatrono prakAsh thayo.
dashe dishAmAn andhakAr phelAI gayo. te samaye asuranI mAyAthI atyant raudra bhUtonun ToLun
khaDakhaD hasavA lAgyun, jemanAn mukh bhayankar hatAn, te karkash avAj karatA hatA, mAyAmayI
shiyALaNI mukhamAnthI bhayAnak agninI jvALA kADhatI hatI, senkaDo maDadAn bhay upajAve
tevun nRitya karatAn hatAn, temanAn mastak, bhUjA, jAnghAdimAnthI agniInI vRuShTi thatI hatI,
durgandhayukta ghaTTa lohInAn TIpAn varasatAn hatAn, nagnasvarUp DAkaNo hADakAnnAn AbhUShaNo paherI
AvatI, jenAn sharIr krUr hatAn, tenAn stan UchhaLatAn hatAn, hAthamAn khaDga hatAn, te najare
paDavA lAgI. te uparAnt sinh, vAghAdinAn mukhavALA, tapelA loDhA jevI AnkhovALA,
hAthamAn trishUL laI hoTh karaDatA, kuTil bhramaravALA, kaThor avAj karatA anek pishAcho
nAchavA lAgyA.
Page 336 of 660
PDF/HTML Page 357 of 681
single page version
shukladhyAnamAn magna hatA, temane kAI khabar paDI nahi. A cheShTA joIne jAnakI bhay
pAmI, patinA sharIre vaLagI paDI. tyAre shrI rAme kahyun, he devI! bhay na karo. sarva
vighnonA nAshak muninAn charaNonun sharaN le. Am kahIne sItAne muninA pag pAse
mUkIne pote lakShmaN sahit dhanuSh hAthamAn laI, mahAbaLavAn megh samAn garjyA, vajrapAt
jevo dhanuSh chaDAvavAno avAj thayo tyAre te agniprabh nAmano asur A banne vIrone
baLabhadra nArAyaN jANIne bhAgI gayo, tenI badhI cheShTA vilay pAmI. shrI rAm-lakShmaNe
munino upasarga dUr karyo. te ja samaye deshabhUShaN ane kuLabhUShaN munine kevaLagnAn
utpanna thayun. chaturnikAyanA dev temanAn darshan karavA AvyA, vidhipUrvak namaskAr karI
sthAne yathAyogya beThA. kevaLagnAnanA pratApathI kevaLInI nikaT rAtadivasano taphAvat na
rahyo, bhUmigocharI ane vidyAdhar kevaLInI pUjA karIne yathAyogya sthAne beThA. sur, nar,
vidyAdhar badhA ja dharmano upadesh sAmbhaLavA lAgyA. rAm-lakShmaN AnandabharyA chitte sItA
sAthe kevaLInI pUjA karIne hAth joDI, namaskAr karI pUchhavA lAgyA, ke bhagavAn! asure
ApanA upar kayA kAraNe upasarga karyo? ane tamArA bannemAn paraspar atyant sneh shA
kAraNe thayo? tyAre kevaLInI divya dhvani thaI. padminI nAmanA nagaramAn rAjA vijayaparvat
rAjya karato. te guNarUp dhAnyanI utpattinun uttam kShetra hato. tenI strInun nAm dhAraNI.
teno amRutasur nAmano dUt sarva shAstromAn nipuN, lokarItino jANanAr ane guNono
chAhak hato. tenI upabhogA nAmanI strIne udit ane mudit nAmanA be putra hatA, je
vyavahAramAn pravIN hatA. rAjAe amRutasurane kArya nimitte rAjyanI bahAr mokalyo. te
svAmIbhakta vasubhUti nAmanA mitra sAthe gayo. vasubhUti pApI, duShTa vichArano ane
amRutasuranI strI pratye Asakta hato. teNe rAtanA samaye amRutasurane khaDgathI mArI
nAkhyo ane nagaramAn pAchho Avato rahyo. teNe lokone kahyun ke mane pAchho mokalI dIdho
chhe ane amRutasuranI patnI upabhogAne yathArtha vRuttAnt kahyo tyAre te kahevA lAgI ke mArA
bey putrane paN mArI nAkh, jethI ApaNe banne nishchintapaNe rahI shakIe. A vAt
uditanI patnIe sAmbhaLI ane badho vRuttAnt uditane kahI sambhaLAvyo. A vahu sAsunun
charitra pahelAnthI ja jANatI hatI, kem ke vasubhUtinI strIe tene A badhI vAt karI
hatI. te potAnA pati pratye tenA paradArAsevananA kAryathI virakta hatI. udite badhI
vAtathI sAvadhAn thaI muditane paN sAvadhAn karyo ane vasubhUtinun khaDga joIne pitAnA
maraNano nishchay karI, udite vasubhUtine mArI nAkhyo. te pApI marIne mlechchhanI yonimAn
janmyo. je brAhmaN hato te kushIl ane hinsAnA doShathI chAnDALane tyAn janmyo. ek
vakhat muniomAn mahAtejasvI mativardhan nAmanA AchArya padminI nagarImAn AvyA ane
vasantatilak nAmanA udyAnamAn sangh sahit birAjyA. anurAdhA nAmanI AryikAonI
guruNI AryikAonA sangh sahit nagaranI samIpanA upavanamAn rahI. je vanamAn muni
birAjyA hatA te vananA adhikArIe
Page 337 of 660
PDF/HTML Page 358 of 681
single page version
kaho. rAjAe pUchhayun ke shI bAbat chhe? teNe kahyun ke udyAnamAn muni AvyA chhe. jo temane
rokIe to Dar lAge chhe ane jo na rokIe to tame gusse thAv; e rIte ame moTA
sankaTamAn chhIe. svarganA udyAn samAn A van chhe. atyAr sudhI koIne AmAn AvavA
dIdhA nathI, parantu munione shun karIe? te digambar muni devothI paN rokAy nahi to
amArA jevA temane kevI rIte rokI shake? rAjAe kahyun ke tame emane roko nahi. jyAn
sAdhu birAje chhe te sthAn pavitra bane chhe. pachhI rAjA khUb ThAThamAThapUrvak muninAn darshan
karavA gayo. te mahAbhAgya udyAnamAn birAjatA hatA, vananI dhULathI temanAn ang malin
hatAn, munine yogya kriyA sahit hatA, temanAn hRuday shAnt hatAn keTalAk kAyotsarga karI
banne hAth lambAvI UbhA chhe, keTalAk padmAsanamAn birAje chhe, belA, telA, cholA, pAnch
upavAs, dash upavAs, pakSha-mAsAdi anek upavAsothI jemanAn sharIr shoShAyAn chhe,
paThanapAThanamAn sAvadhAn chhe, temanAn shabdo bhramar samAn madhur chhe, temaNe potAnun chitta shuddha
svarUpamAn joDayun chhe te rAjA AvA munione dUrathI joI garvarahit thaI, hAthI parathI
UtarIne sAvadhAn thaI, sarva munione namaskAr karI, AchAryanI nikaT jaI, traN
pradakShiNA karI pUchhavA lAgyA he nAth! ApanA sharIramAn jevI kAnti chhe tevA bhog nathI.
tyAre AchArye kahyun ke A tArI buddhi kevI chhe? tun shUravIr A sharIrane sthir mAne chhe e
tArI buddhi sansArane vadhAranArI chhe. jem hAthInA kAn chapaL chhe tevun ja jIvan chanchaL chhe.
A deh kadalIstambh samAn asAr chhe ane aishvarya svapnatulya chhe. ghar, kuTumb, putra,
kalatra, bAndhav badhun asAr chhe. Am jANIne A sansAranI mAyAmAn prIti kevI rIte
thAy? A sansAr dukhadAyak chhe. A prANI anek vAr garbhavAsanAn sankaT bhogave chhe.
garbhavAs narakatulya mahAbhayAnak, durgandh kRumijALathI pUrNa, rakta, shleShma Adinun sarovar,
atyant ashuchi kardamathI bharel chhe. A prANI moharUp andhakArathI andh thaI garbhavAsathI
Darato nathI. dhikkar chhe A atyant apavitra dehane! te sarva ashubhanun sthAn, kShaNabhangur
ne asharaN chhe. jIbh dehane poShe chhe, te Ane ja dukh ApIne kRutaghna
upajAvatun evun sharIr temAn je prANI sneh kare chhe te gnAnarahit, avivekI chhe. temanun
kalyAN kyAthi thAy? ane A sharIramAn indriy chor vase chhe. te baLAtkAre dharmarUp dhan
harI jAy chhe. A jIvarUp rAjA kubuddhirUp strI sAthe rame chhe, ane mRutyu ene achAnak
upADI jAy chhe. manarUp matta hAthI viShayarUp vanamAn krIDA kare chhe. gnAnarUp ankushathI ene
vash karIne vairAgyarUp thAmbhalA sAthe vivekI bAndhe chhe. A indriyarUp turang moharUp dhajA
dhAraN karIne, parastrIrUp lIlA ghAsamAn lolupatA rAkhatA sharIrarUp rathane kumArgamAn pADe
chhe. chittanI preraNAthI jIv chanchaL bane chhe tethI chittane vash karavun yogya chhe. tame sansAr,
sharIr, bhogathI virakta thaI, bhaktithI jinarAjane namaskAr karI, nirantar temanun smaraN
karo ke jethI avashya
Page 338 of 660
PDF/HTML Page 359 of 681
single page version
sansArasamudrane tarAy. tap-sanyamarUp bANothI moharUp shatrune haNI lokanA shikhar par
avinAshIpuranun akhanD rAjya karo, nirbhay nijapuramAn nivAs karo. muninA mukhathI A
vachan sAmbhaLIne subuddhi rAjA vijayaparvat rAjya chhoDIne muni thayA. pelA dUtanA putra
udit ane mudit nAmanA banne bhAI jinavANI sAmbhaLIne muni thaI pRithvI par
vicharavA lAgyA. te sammedashikharanI yAtrAe jatA hatA tyAn koI prakAre mArga bhUlIne
vanamAn jaI chaDayA. te vasubhUti viprano jIv mahAraudra bhIl thayo hato teNe munine joyA.
te atikrodhAyamAn thaI kuhADA jevAn kaThor vachan bolyo, emane UbhA rAkhIne mAravA
taiyAr thayo. tyAre moTo bhAI udit muditane kahevA lAgyo ke he bhAI! bhay na pAm,
kShamArUp DhAlane angIkAr kar. A mAravA taiyAr thayo chhe, paN ApaNe ghaNA divas tapathI
kShamAno abhyAs karyo chhe mATe atyAre draDhatA rAkhavI, A vachan sAmbhaLI mudit bolyo
ke ApaNe to jinamArganA shraddhALu chhIe, ApaNane bhay shAno hoy? deh to vinashvar ja
chhe ane A vasubhUtino jIv chhe jene pitAnA verathI ApaNe mAryo hato. Am banne
muni paraspar vAt karIne, sharIranun mamatva chhoDI, kAyotsarga dhAraN karIne UbhA. te
mlechchha eTale ke bhIl mAravA Avyo; paN tenA rAjAe tene rokyo ane banne munine
bachAvyA. A kathA sAmbhaLIne rAme kevaLIne prashna karyo ke he dev! pelAe bachAvyA to tene
temanA upar shA kAraNe prIti thaI hatI? tyAre kevaLInA divya dhvanimAn uttar maLyo ke
ek yakShasthAn nAmanun gAm hatun. temAn surap ane karShak nAmanA be bhAI rahetA. koI
pAradhI ek pakShIne jIvatun pakaDI te gAmamAn lAvyo. A banne bhAIoe dravya ApIne
tene chhoDAvyun hatun te pakShI marIne mlechchhapati thayun ane pelA surap, karShak marIne udit-
mudit thayA. te paropakArathI teNe Amane bachAvyA. je koI jeTalI nekI kare chhe te paN
tenI nekI kare chhe ane je koInun bUrun kare chhe to te paN tenun bUrun kare chhe. A sansArI
jIvonI rIt chhe. mATe badhAno upakAr ja karavo. koI prANI pratye ver na rAkhavun ek
jIvadayA ja mokShano mArga chhe. dayA vinA grantho bhaNI javAthI sho lAbh? ek sukRut ja
sukhanun kAraN chhe te karavun. te udit-mudit muni upasargathI chhUTI sammedashikharanI yAtrAe
gayA ane bIjAn paN anek tIrthonI yAtrA karI. ratnatrayanun ArAdhan karI samAdhithI
prAN tyajI svargamAn gayA. pelo vasumatino jIv, je mlechchha thayo hato, te anek
kuyoniomAn bhramaN karI, manuShyadeh pAmI, tApasanAn vrat karI agnAn tapathI marIne
jyotiShI devomAn agniketu nAmano krUr dev thayo. bharatakShetranA viSham ariShTapur nagaramAn
rAjA priyavrat atyant bhogI hato. tene kanakaprabhA ane padmAvatI nAmanI be rANIo
hatI. pelA udit-muditanA jIv svargamAnthI chyavIne padmAvatI rANInI kUkhe ratnarath ane
vichitrarath nAmanA putra tarIke janmyA. pelo jyotiShI dev chyavIne kanakaprabhAnI kUkhe
anudhar nAmanA putra tarIke janmyo. rAjA priyavrat putrane rAjya ApI bhagavAnanA
chaityAlayamAn chha divasonun anashan karI, dehatyAg karI svarge gayA.
Page 339 of 660
PDF/HTML Page 360 of 681
single page version
ahIn navun ver thayun. tethI anudhar ratnarathanI pRithvI ujjaD karavA lAgyo. tyAre ratnarath
ane vichitrarath banne bhAIoe anudharane yuddhamAn jItI desh nikAl karyo. te deshanikAl
thavAthI ane pUrvanA verathI atyant gusse thaI jaTA ane valkaladhArI tApasI thayo.
tenAmAn viShavRukSha samAn viShay kaShAy bharyA hatA. ratnarath ane vichitrarath atyant
tejasvI hatA. te chirakAL rAjya bhogavI, muni thaI, tap karI svargamAn dev thayA. tyAn
mahAsukh bhogavI, AyuShya pUrNa thatAn siddhArthanagaranA rAjA kShemankaranI rANI vimaLAnA peTe
deshabhUShaN, kulabhUShaN nAmanA putra janmyA. te vidyA meLavavA mATe gharamAn uchit krIDA
karatA rahyA. te vakhate sAgaraghoSh nAmanA panDit anek deshomAn bhramaN karatAn karatAn tyAn
AvyA. rAjAe panDitane khUb Adar Apyo ane bey putrone bhaNavA temanI pAse
mUkyA. vinayI evA temaNe badhI kaLA shIkhI lIdhI. teo mAtra ek vidyAgurune jANatA
ane vidyAne jANatA. bIjA koI kuTumbIne jANatA nahi. temane vidyAbhyAs karavo e ek
ja kArya hatun. vidyAguru pAsethI te anek vidyA shIkhyA. sarva kaLAnA pAragAmI thaI pitA
pAse AvyA. pitA temane mahAvidvAn ane sarva kaLAmAn nipuN joIne prasanna thayA.
panDitane manavAnchhit dAn Apyun. e deshabhUShaN-kuLabhUShaN ame chhIe. kumAr avasthAmAn
ame sAmbhaLyun ke pitAjIe amArA vivAh mATe rAjakanyAnun mAgun karyun chhe. A vAt
sAmbhaLI tenI shobhA jovA ame nagarabahAr javA taiyAr thayA. amArI bahen kamalotsavA
kanyA jharUkhAmAn besI nagaranI shobhA jotI hatI. ame to vidyAno abhyAs ja karyo
hato, ame to koIne dekhyA, joyA nahotA. A amArI bahen chhe e ame jANatA
nahotA. e amArI mAgaNInI kanyA chhe em mAnIne amArun chitta vikArarUp thayun. banne
bhAIonAn chitta chaLyAn hatAn. banne paraspar vichAravA lAgyA ke tene hun paraNIsh. bIjo
bhAI tene paraNavA ichchhashe to tene mArIsh. tethI bannenA chittamAn vikArabhAv ane
nirdayabhAv thayo. te ja vakhate bandIjanonAn mukhamAnthI evo avAj sambhaLAyo ke rAjA
kShemankar vimaLArANI sahit jayavant ho. jemanA be putro dev samAn chhe ane A
jharUkhAmAn beThelI temanI bahen kamalotsavA chhe. banne vIr mahAguNavAn chhe ane bahen
mahAn guNavantI chhe. AvAn santAn puNyAdhikArIne ja hoy chhe. A shabdo ame sAmbhaLyA
ane vichAr Avyo ke aho, juo mohakarmanI duShTatA!! amane amArI bahen pratye
abhilAShA jAgI. A sansAr asAr ane dukhathI bharelo chhe, arere! ahIn evA bhAv
upaje chhe ke pApanA yogathI marIne prANI narakamAn jAy ane atyant dukh bhogave chhe.
Am vichAratAn amane gnAn pragaT thayun ane vairAgyanA udyamI thayA. mAtApitA snehathI
vyAkuL thayA. parantu ame badhA pratyenI mamatA chhoDIne digambarI dIkShA angIkAr karI.
amane AkAshagAminI riddhi prApta thaI. ame nAnA prakAranAn jinatIrthomAn vihAr karyo,
tap ja amArun dhan hatun. amArA pitA rAjA kShemankar, je