Page 218 of 225
PDF/HTML Page 231 of 238
single page version
218 shrI pravachan ratno -1
... A sharIr chhe te sharIramAn jaNAy chhe? ke AtmAnI gnAn paryAyamAn jaNAy chhe? je paryAyanun astitva chhe temAn te jaNAy chhe. kharekhar te jaNAtun nathI parantu kharekhar to enI paryAy jaNAy chhe. e paryAy paN emAn nathI. ahAhA! lojIkathI k kpakaDashe ke nahI nyAy! jenI sattAmAn A sattAno svIkAr thAy chhe te chaitanyanI paryAyanI sattAmAn A chhe. paisA chhe ne bAyaDI chhe ne A chhokarA chhe e chIj kAI enI paryAyamAn AvatI nathI. paryAy eTale avasthA - jANavAnI avasthA. trikAL dravya ane trikAL guN ane vartamAn paryAy-avasthA. e avasthAmAn e chIj kAI AvatI nathI; paN e chIj chhe em jANe chhe e paN e chIjane jANato nathI. ahAhA! e chIj to AvatI nathI paN e chIjane jANato nathI. e to jANanArane jANe chhe.
ahAhA! Avun chhe prabhu! A to vItarAg, jineshvar trilokanAth paramAtmAnI vANI A chhe bApA! lokoe pAmar tarIke kADhI nAkhI chhe. ekendriyanI dayA pALo, phalANAnI dayA pALo ne A vrat karone em karIne jainadharmane pAmar karI nAkhyo chhe. jenI prabhutAno pAr nathI, jenI moTapano pAr nathI ahAhA!
je A jagatamAn chIjo chhe. A sharIr chhe em sharIrane khabar paDe chhe? e AtmAnI paryAyamAn khabar paDe chhe ke A sharIr chhe chhatAn paryAyamAn e sharIr Avatun nathI. kharekhar to e paryAy sharIrane jANatI paN nathI kAraN ke e paryAy sharIramAn tanmay thatI nathI. tanmay thayA vinA jANavun kahevun e barAbar nathI. A sharIr chhe, vANI chhe, rAg chhe, A paiso - dhUL chhe, A makAn chhe e AtmAnI paryAy eTale ke avasthAnI sattAmAn jaNAy chhe. e jaNAy chhe e AtmAnI sattAnI avasthA jaNAy chhe; e vastu nahIn.
ahAhA! A badhun dekhAy chhe. Ankh to ATalI chhe emAn dekhAy ATalun badhun. kharekhar to asankhya pradeshamAn dekhAy chhe. A to Ankh nimitta chhe. asankhya pradeshamAn paryAyamAn jaNAy chhe. e paryAyamAn paryAyanI shaktithI paryAyane jANe chhe.
ahAhA! prabhu! tun to gnAn, Anand, shAnti, svachchhatA, prabhutA evA anant guNothI shobhAyamAn chho ne! emAn paranA vikalpothI tane to ashobhA ane kalank lAge chhe. je Anand ane gnAnathI shobhanArun tattva evun je paramAtma tattva pote prabhu nij paramAtmA enI paryAyamAn A karun ne A karun! paN A karun e chIj to AhI AvatI nathI ane tArI paryAy e chIjamAn jAtI nathI to paranun karavun to emAn Avatun nathI paN parane jANavun kahevun e paN vyavahAr chhe – asadbhUt vyavahAr chhe kem ke paramAn tanmay thato nathI. phakat potAnI paryAyane jo chhe em kahevun e paN sadbhUt vyavahAr chhe.
(pU. gurudevashrInA niyamasAr shlok-120 uparanA di. 2p-11-79nA pravachanamAnthI)
Page 219 of 225
PDF/HTML Page 232 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 219
gnAn sva-par prakAshak svabhAvI chhe. jinavANInun A kathan mahAsatya chhe. gnAnano svabhAv jANavun chhe to temAn kone jANavun ane kone na jANavun evo prashna ja utpanna thato nathI. parantu jyAre AtmAnubhavI gnAnI puruSho vAramvAr em samajAvatA hoy ke gnAn svapar prakAshakapaNAnI ek shakti dharAve chhe te vAt sAchI chhe parantu gnAn parane jANe chhe em kahevun e to asadbhut vyavahAr nayanun kathan chhe. kharekhar to gnAn jemAn potAnA svapar prakAshakapaNAnI dvirUpatA jaNAI rahI chhe tevI potAnI paryAyane ja jANe chhe. Am gnAn to gnAnane ja jANe chhe kharekhar parane jANatun nathI. kevaLI bhagavAn nun kevaLagnAn paN nirantar potAnI vartamAn vartatI gnAnaparyAyane ja jANI rahel chhe je paryAyamAn lokAlok satat prakAshit thayA kare chhe.
vaLI ek nyAy evo paN ApavAmAn Ave chhe ke gnAn tanmay thayA vinA jANI shake nahi ane gnAnanI paryAy par sAthe to tanmay thatI nathI tethI kharekhar paramArthathI jotAn gnAnaparyAy parane jANI shake ja nahi. paryAy paryAyamAn tanmay hovAthI pote potAne jANe chhe ane prayojananI draShTie abhed vivakShA laIe to gnAn paryAy gnAnamay chhe ane gnAn to sadA gnAyakamay ja hoy chhe tethI gnAyak ja jANavAmAn Ave chhe e nishchay chhe.
gnAn paryAyanI jANavA sambandhI jo AvI sthiti chhe to pachhI paranA jaNAvA sambandhI koI khAs vyavasthA hovI joIe kAraN ke par sambandhInun gnAn to thayA ja kare chhe. A prashnanA uttararUp kathano jinavANImAn Ave chhe parantu te kathano yathArtha khyAlamAn, yathArtharIte AvyA nathI. gnAnanI svachchhatA, upayoganI svachchhatA, AtmAmAn, rahelI svachchhatvashakti vagere sambandhI mImAnsA karatAn svaparanun prakAshan kevI rIte thAy chhe te samajAy chhe. jyAn jyAn svachchhatAnI vAt AvI chhe tyAn tyAn darpaNanA draShTAntathI prakAshananI prakriyA samajAvavAmAn AvI chhe. bAhya padArtho darpaNamAn pratibimbit thAy chhe te darpaNanI svachchhatAnun pariNaman chhe, padArthanun emAn kAI kartavya nathI.
gnAnanI svachchhatAne kAraNe lokAlok sva-par samasta padArtho potAnun prameyatva samarpit karatAn svayamev jhaLake chhe. gnAn to samaye samaye A jhaLakavApaNAne jANI rahel chhe, padArthone nahI kem ke jhaL kavun gnAnanI sattAmAn banI rahyun chhe jyAre lokAlok to gnAnanI sattAthI bahAr varte chhe. svachchhatvanA nij amUrta AtmapradeshomAn thaI rahelA pariNamanane ja pratibhAsan, avabhAsan, pratibimbitapaNun, prakAshan vagere shabdothI oLakhavAmAn Ave chhe. svachchhatvanA A nirantar chAlatA pariNamanane kAraNe ja gnAn svasattAmAn rahIne par sanmukh thayA vinA temaj paramAn tanmay thayA vinA potAnA svachchhatvanA pariNamanamAn pratibhAsit samastane tej samaye jANI le chhe. svachchhatvane kAraNe thato pratibhAsarUp prakAshanano vyApAr tathA gnAnano jANanakriyArUp vyApAr samakALe chAlatA rahetA hovAthI kALabhed vinA svaparanun jANavun banI shake chhe. Am prakAshakapaNun e pratibhAs eTale ke jhaLakavAnA arthamAn pratipAdit chhe, tene samakAlIn pariNamanane kAraNe jANavAnA arthamAn paN ThekaThekANe kathit karavAmAn Ave chhe parantu
Page 220 of 225
PDF/HTML Page 233 of 238
single page version
220 shrI pravachan ratno-1 gnAnanI jANanakriyAnA arthamAn joIe to sarvajIvone sarvakALe ane sarvakShetre gnAnamAn to potAnun gnAn ja jaNAyA kare chhe eTale ke gnAyak ja abhedanaye jANavAmAn AvI rahyo chhe.
vaLI pratibhAs shabda shAbdik arthanI draShTie bhinna bhinna arthamAn vaparAy chhe. pratibhAsano ek artha “jANe ke Am na hoy evun lAge chhe” evArUpe thAy chhe. agnAnIne vAstavikatA na hoy to paN tevun pratibhAsavun e bhramaNAnA arthamAn thato pratibhAsano upayog chhe. ane gnAnanI jANanakriyA sAthe sambandhit pratibhAs shabdano artha svachchhatvanA pariNamanarUp prakAshakapaNun, pratibimbitapaNun, jhaLakavApaNun, avabhAsan thAy chhe ane A artha je svapar prakAshakatAne yathArtha samajavA mATe yathArtha chhe.
gnAnI agnAnI badhAmAn gnAnanun svachchhatva hovAthI svaparano pratibhAs to vartyA ja kare chhe. agnAnI ekAnt par pratibhAsano svIkAr karI paramAn ekatva sthApato hovAthI tenA gnAnanun agnAnatva pragaT kare chhe tethI te apratibuddha rahI jAy chhe ane tej jIv svanA pratibhAsano svIkAr karI ekatvapUrvak svagnAyakamay pariNaman kare chhe te pratibuddha thaIne anubhUti pragaT karI le chhe. A vAt ja shrImad rAjachandrajInA nIchenA kathanamAnthI phalit thAy chhe-
“anAdikALathI je gnAn bhavaheturUp thatun hatun te ja gnAnane ek samayamAtramAn jAtyAntar karI bhavanivRuttirUp karanAr kalyANamUrti samyagdarshan jayavant varto, jayavant varto” .
AmAn gnAn to mAtra jANak svabhAvI ja hovAthI bhavanA heturUp kem thAy? parantu svachchhatvanA pariNamanane kAraNe parano pratibhAs thatAn parasAthe ekatAbuddhirUp vartavun thAy chhe te shraddhA ane chAritranA doShit pariNAmo sAthe bhedagnAnanA abhAvane laIne gnAn ekatvapUrvak varte chhe tethI tenI bhavanA heturUp kahevAmAn Avel chhe. A hakIkatano khulAso shrI samayasArajI shAstranI gAthA 87 mAn bhAvArthakAr samakitI panDit shrI jayachandajIe spaShTa rIte karel chhe te yathArthapaNe samajIne svIkRut karavA yogya chhe.
pratibhAsanA svachchhatvanA pariNaman svarUp A prakAranA upayoganA sandarbho jinavANI tathA param upakArI pUjya gurudevashrInA pravachanomAnthI sankalit karIne ahIn prakAshit karavAmAn Avel chhe.
Page 221 of 225
PDF/HTML Page 234 of 238
single page version
shrI pravachan ratno -1 221
(1) jinavANImAnthI 1. svachchhatvashaktinI vyAkhyA amUrtik AtmapradeshomAn prakAshamAn lokAlokanA AkArothI mechak
(arthAt anek AkArarUp) evo upayog jenun lakShaN chhe evI svachchhatvashakti. (jem darpaNanI svachchhatvashaktithI tenA paryAyamAn ghaTapaTAdi prakAshe chhe, tem AtmAnI svachchhatvashaktithI tenA upayogamAn lokAlokanA AkAro prakAshe chhe) (shrI samayasArajI shAstramAn 11 mI shakti) 2. jemAn darpaNanI sapATInI peThe badhA padArthono samUh atIt, anAgat ane vartamAnakALanA
samasta anant paryAyo sahit pratibimbit thAy chhe, te sarvotkRuShTa shuddha chetanA svarUp prakAsh jayavant varto.. je shuddha chetanA prakAshamAn badhA ja jIvAdi padArthono samUh pratibimbit thAy chhe. shuddha chetanA prakAshano koI evo ja mahImA chhe ke temAn jeTalA padArtho chhe te badhA ja potAnA AkAr sahit pratibhAsamAn thAy chhe. arIsAnA uparanA bhAgamAn ghaTapaTAdi pratibimbint thAy chhe tem... gnAnarUpI darpaNamAn samasta jIvAdi pratibimbit thAy chhe. evun koI dravya ke paryAy nathI je gnAnamAn na Avyun hoy. AvA shuddha chaitanyarUp prakAshano sarvotkRuShTa mahimA stuti karavA yogya chhe. (shrI puruShArtha siddhi upAy gAthA-1 anvayArtha, TIkA, bhAvArtha) 3. gnAyak evun nAm paN tene gneyane jANavAthI ApavAmAn Ave chhe kAraN ke gneyanun pratibimb
jyAre jhaLake chhe tyAre gnAnamAn tevun ja anubhavAy chhe to paN gneyakRut ashuddhatA tene nathI kAraN ke jevun gney gnAnamAn pratibhAsit thayun tevo gnAyakanoj anubhav karatAn gnAyak ja chhe. (shrI samayasArajI gAthA-6 no bhAvArtha) 4. je puruSho potAthI ja athavA paranA upadeshathI koIpaN prakAre bhedavignAn jenun mUL utpatti
kAraN chhe evI avichaL potAnA AtmAnI anubhUtine pAme chhe, te ja puruSho darpaNanI jem potAmAn pratibimbit thayelA anant bhAvonA svabhAvothI nirantar vikAr rahit hoy chhe, - gnAnamAn je gneyonA AkAr pratibhAse chhe temanAthI rAgAdi vikArane prApta thatA nathI. (shrI samayasArajI kaLash-21) pa. AtmAnI gnAn–svachchhatA evI ja chhe ke jemAn gneyanun pratibimb dekhAy; e rIte karma - nokarma
gney chhe te pratibhAse chhe. (shrI pravachanasArajI gAthA-19 bhAvArtha). 6. AtmA padArthomAn nahi vartato hovA chhatAn je shakti vaichitryathI tene padArthomAn vartavun siddha thAy
chhe te prakAshe chhe. (shrI samayasArajI gAthA-29 mathALun) A gAthAnI shrI jayasenAchAryanI TIkAmAn chhe ke gnAnI gney padArtheShu nishchayanayen apraviShTo api vyavahAreN praviShTa Iv pratibhAtIti shakti vaichitrya. 7. shlokArthamAn chhe ke gnAn gneyane jANe chhe te to A gnAnanA shuddha svabhAvano uday chhe Ano bhAvArtha
Page 222 of 225
PDF/HTML Page 235 of 238
single page version
222 shrI pravachan ratno-1
kAre evo artha karyo chhe ke gnAnamAn anya dravyo pratibhAse chhe te to A gnAnanI svachchhatAno svabhAv chhe; kAI gnAn temane sparshatun nathI ke teo gnAne sparshatAn nathI. Am hovA chhatAn, gnAnamAn anya dravyono pratibhAs dekhIne A loko “gnAnane paragneyo sAthe paramArtha sambandh chhe” evun mAnatA thakA gnAnasvarUpathI chyut thAy chhe te temanun agnAn chhe. (shrI samayasArajI kaLash-21p) 8. gnAn gneyane sadA jANe chhe to paN gney gnAnanun thatun ja nathI. bhAvArthakAr Ane samajAvatAn
lakhe chhe ke gnAn gneyane jANe chhe parantu gney gnAnanun jarApaN thatun nathI. AtmAno gnAnasvabhAv hovAthI tenI svachchhatAmAn gney svayamev jhaLake chhe, parantu gnAnamAn te gneyono pravesh nathI. (shrI samayasArajI kaLash - 216) 9. gneyonA nimittathI tathA kShayopashamanA visheShathI gnAnamAn je anek khanDarUp AkAro pratibhAsamAn
AvatA hatA tenAthI rahit gnAnamAtra AkAr have anubhavamAn Avyo tethI ‘akhanD’ evun visheShaN gnAnane Apyun chhe. (shrI samayasArajI kaLash-47) 10. gnAnamAtra bhAv jANanakriyArUp hovAthI gnAn svarUp chhe. vaLI te pote ja nIche pramANe gneyarUp
chhe. bAhya gneyo gnAnathI judAn chhe, gnAnamAn pesatAn nathI. gneyonA AkAranI jhalak gnAnamAn AvatAn gnAn gneyAkArarUp dekhAy chhe parantu e gnAnanA ja kallolo (tarango) chhe. te gnAn kallolo ja gnAn vaDe jaNAy chhe. A rIte pote ja potAthI jaNAvA yogya hovAthI gnAnamAtra bhAv ja gneyarUp chhe. (shrI samayasArajI kalash-271 bhAvArtha) 11. vaLI gnAn chitrapaT samAn chhe. gnAnarUpI bhItamAn (gnAnabhUmimAn, gnAnapaTamAn) paN atIt,
anAgat ane vartamAn paryAyonA gneyAkAro sAkShAt ak kShaNe ja bhAse chhe. AtmAnI adbhut gnAnashakti ane dravyonI adbhut gneyatvashaktine lIdhe kevaLagnAnamAn samasta dravyonA traNe kALanA paryAyonun ek ja samaye bhAsavun aviruddha chhe. jayasenAchArya sarve sadbhUtA asadbhUtA api paryAyA ye skuTan te pUrvokatA paryAyo vartante pratibhAsante pratisphuranti kevalagnAne. (shrI pravachanasArajI gAthA-37) 12. AtmA gnAnamayapaNAne lIdhe svasanchetak hovAthI, gnAtA ane gneyanun vastupaNe anyatva hovA
chhatAn pratibhAs ane pratibhAsyamAnanun potAnI avasthAmAn anyonya milan hovAne lIdhe temane bhinna karavA atyant ashakay hovAthI, badhuy jANe ke AtmAmAn nikhAt - pesI gayun hoy e rIte pratibhAse chhe. (sanskRit TIkAmAn “pratibhAti” chhe, tyAn jANe chhe em nathI.) (shrI pravachanasArajI gAthA-49) 13. pratham to, arthavikalpa te gnAn chhe. tyAn, artha eTale shun? sva-paranA vibhAgapUrvak rahelun vishva
te artha. tenA AkAronun avabhAsan te vikalpa ane darpaNanA nij vistAranI mAphak jemAn yugapad sva-par AkAro avabhAse chhe evo je artha vikalpa te gnAn. (shrI pravachanasArajI gAthA-124) 14. ek potAnA AtmAne jANatAn A traN lok jANavAmAn AvI jAy chhe kAraN ke AtmAnA
bhAvarUp kevaLagnAnamAn A lok pratibimbit thato vasI rahyo chhe.
Page 223 of 225
PDF/HTML Page 236 of 238
single page version
shrI pravachan ratno -1 223
AtmAne potAne jANatAn badhA bhed jaNAI jAy chhe. jeNe potAne jANI lIdho teNe potAthI bhinna sarva padArthone jANI lIdhA. athavA AtmA shrutagnAnarUp vyaptignAnathI sarva lokAlokane jANe chhe tethI AtmAne jANatAn badhun jANI lIdhun. athavA vItarAg nirvikal param samAdhinA baLathI kevaLagnAn pragaT karIne jevI rIte darpaNamAn ghaTapaTAdi padArtha jhaLake chhe te ja rIte gnAnarUpI darpaNamAn sarva lokAlok bhAse chhe. (shrI paramAtmaprakAsh-hindIprat gAthA-99, pAnun- 93/94) 1p. jevI rIte tArAono samUh nirmaL jaLamAn pratibimbit thato pratyakSha dekhAy chhe tevI ja rIte
mithyAtva rAgAdi vikalpothI rahit svachchha AtmAmAn samasta lok alok bhAse chhe. (shrI paramAtmaprakAsh gAthA-102, pAnun- 96) 16. jevI rIte darpaNanI svachchhatA, darpaNanun svarUp tathA darpaNanA AkAr barAbar chhe tene chhoDayA
vinA darpaN yathAyogya padArthone pratibimbit kare chhe tathA te padArthomAn pratibimbit thavAno svabhAv hovAthI potAnun sthAn chhoDayA vinA ja te darpaNamAn pratibimbit thaI jAy chhe; tevI ja rIte gnAnAnandanA AdhArabhUt AtmAnun gnAn AtmAnA svarUp ane AkAr barAbar chhe tene chhoDayA vinA ja sarvagna paramAtmA sarva lokAlokane jANI le chhe tathA sarva lokAlok gnAnano viShay hovAthI gneyasvabhAvI hovAthI te paN potAnun sthAn chhoDayA vinA ja gnAnamAn pratibimbit thaI jAy chhe. jevI rIte darpaNamAn pratibimbit mayUr bAhyasthit mayUranun pratibimbarUp kArya hovAthI mayUr ja kahevAy chhe te ja rIte gnAnamAn pratibimbit sarva lokAlok bAhya sthit lokAlokanA pratibimbarUp kArya hovAthI sarva lokAlok ja kahevAy chhe tethI sarvane jANavAnI apekShAe AtmA sarvagat chhe em kahevAmAn Ave chhe. jevI rIte gnAnasvabhAvI sarvagna gnAnamay svakShetrathI bahAr gayA vinA ja sarvagat chhe tevI ja rIte sharIr sthit sarvagna sharIranI bahAr gayA vinA ja sarvagat chhe. A rIte AtmAnI gnAnamayatA tathA padArthonI gneyamayatAne kAraNe potapotAnA kShetrano tyAg karyA vinA ja kramasha sarvagna sarvagat tathA padArtha sarvagnagat chhe em vyavahArathI kahevAy chhe. (shrI pravachanasArajI gAthA-27 nI shrI jayasenAchAryadevanI tAtparyavRutti TIkA) 17. jevI rIte rUpI dravya netranI sAthe paraspar sambandhano abhAv hovA chhatAn paN potAnA AkArane
samarpit karavA samartha chhe ane netrapaN temanA AkArane grahaN karavA samartha chhe te ja rIte traN lokarUp udaravivar-chhidramAn sthit traNakAL sambandhI paryAyothI pariNamit padArtha gnAnanI sAthe paraspar pradeshono sambandh na hovA chhatAn paN potAnA AkArane samarpit karavA samartha chhe; akhanD, ek pratibhAsamay kevaLagnAn paN temanA AkArone grahaN karavA samartha chhe. (shrI pravachanasArajI gAthA-29 tAtparyavRutti TIkA) 18. jo samasta sva-gneyAkAronA samarpaN dvArA (gnAnamAn) utaryA thakA sarva padArtho gnAnamAn na
pratibhAse to te gnAn sarvagat na mAnI shakAy ane jo te (gnAn) sarvagat mAnavAmAn Ave, to pachhI (padArtho)
Page 224 of 225
PDF/HTML Page 237 of 238
single page version
224 shrI pravachan ratno-1
sAkShAt gnAnadarpaN bhUmikAmAn UtarelA bimbasamAn potapotAnA gneyAkAronAn kAraNo hovAthI ane paramparAe pratibimb samAn gneyAkAronA kAraNo hovAthI padArtho kaI rIte gnAnasthit nathI nakkI thatA? (avashya gnAnasthit nakkI thAy chhe) phUTanoTa- gnAnane darpaNanIupamA ApIe to padArthonA gneyAkAro bimbasamAn chhe ane gnAnamAn thatA gnAnanI avasthArUp gneyAkAro pratibimb jevA chhe-padArtho potapotAnA dravya- guN-paryAyonAn sAkShAt kAraN chhe ane paramparAe gnAnanI avasthArUp gneyAkAronAn (gnAnAkAronAn) kAraN chhe. (shrI pravachanasArajI shrI amRutachandrAchAryakRut TIkA gAthA-31) 19. siddha parameShThInA gnAnamAn koI padArthano vinAsh sambhav nathI. arthAt badhA padArtho temanAn
gnAnamAn potapotAn bhinna bhinna sattArUp rahIne ja sarvadA pratibimbit thayA kare chhe. (param adhyAtma tarangiNI kaLash-1) 20. gneyo paN potapotAnA sthAne rahIne gnAnamAn pratibimbit thayA ja kare chhe. Avo ja gnAn
ane gneyono parasparamAn gnAyak gney sambandh anAdithI dhArApravAharUpe chAlyo Ave chhe ane A prakAre ja anantakAL sudhI chAlyA karashe. bhAvArthamAn chhe ke badhA padArtho gney chhe. ane gnAnamAn pratibhAsit thayA ja kare chhe. (param adhyAtma tarangiNI kaLash-6) 21. AtmA jyAre paripUrNa nirAvaraN kevaLagnAn sampanna thAy chhe tyAre temAn traNalokavartI
anantAnant padArtho potAnI traNe kALanI paryAyo sahit yugapat ek ja samayamAn ek ja kALe pratibimbit thAy chhe. temanA pratibimbit thavA chhatAn paN AtmA to potAnA svarUpamAn ja nimagna rahe chhe. AtmAno svabhAv gnAyak chhe ane gneyono svabhAv gneyarUpe gnAnamAn pratibimbitathavun–jhaLakavun te chhe. banne potapotAnA svabhAvamAn ja rahe chhe. (param adhyAtma tarangiNI kaLash-33)
1. darpaNamAn je pratibimb dekhAy chhe te to darpaNanI svapar AkArano-svarUpano pratibhAs karanArI
svachchhatA ja chhe. tem bhagavAn AtmA gnAnasvarUp chhe e gneyAkAr svanun gnAn kare chhe ane dayA-dAn-vratAdi vikalpanun gnAn kare chhe. e paranun gnAn thAy chhe e potAnI paryAyamAn thAy chhe. e paranun gnAn paramAn to thatun nathI paN parane lIdhe paN thatun nathI. potAnA gnAnanI svachchhatva shaktine lIdhe thAy chhe. (pravachan ratnAkar bhAg-2, pAnun-pa4) 2. lokAlok chhe to kevaLagnAnanI paryAy chhe em nathI. gnAnanI svapar prakAshak pariNati e
potAnA svabhAvathI thAy chhe, lokAlokathI nahIn. svaparano pratibhAs thavo e potAnun sahaj sAmarthya chhe; par chhe to parano prakAsh thAy chhe em nathI. AtmAnI to svaparane jANanArI gnAtRutA chhe. (prav. ratnA. bhAg-ra, pAnun pap) 3. bhagavAn AtmA gnAyakabhAv svabhAvarUp chhe. emAn vyavahAr ratnatrayano je rAg thAy te rAg
sambandhInun paN te kALe potAnun gnAn pariName chhe e gneyAkAre pariName chhe em kahevun te vyavahAr
Page 225 of 225
PDF/HTML Page 238 of 238
single page version
shrI pravachan ratno-1 22p
ane e gnAnAkAre thaI rahyun chhe e nishchay chhe bhagavAn! tane svabhAvanI sattAnI khabar nathI. bhagavAn AtmAnI gnAnasattA gnAnanA hovApaNe chhe.. bhagavAn AtmAno svaparane prakAshavAnA sAmarthyavALo chaitanyaprakAsh ja evo chhe ke jem arIsAmAn sAmenI chIj-bimbanun pratibimb dekhAy chhe tem gnAnamAn rAgAdikarma-nokarma je hoy te pratibhAse chhe. (prav. ratnA. bhAg-ra, pAnun-pa7) 4. kevaLI bhagavAn nishchayathI traNakAL traNalokane dekhatA nathI. paN potAnI paryAyane dekhatAn temAn
traNakAL traNalok dekhavAmAn AvI jAy chhe... nityAnand gnAn svabhAvI bhagavAn AtmAne, potAnI gnAn avasthA ke jemAn lokAlok jhaLakyA chhe tene dekhe chhe tyAn lokAlok sahaj dekhAI jAy chhe. jene te dekhe chhe te to gnAnanI avasthA chhe, lokAlok nathI. (prav. ratnA. bhAg-4, pAnun-179) pa. anant siddho ane svadravya paryAyamAn jaNAyo chhe eTale ke paryAyamAn paryAyano pratibhAs thAy
chhe ane paryAyamAn dravyano pratibhAs thAy chhe. jem darpaNamAn bimbanun pratibimb dekhAy chhe tem ek samayanI paryAyamAn AkhA dravyano pratibhAs thAy chhe. (prav. ratnA. bhAg-3, pAnun 76) 6. tArI chaitanya jyoti-gnAnajyoti prabhu! bahAr rahelI agnine jANe, paN te kAI agnimAn
pravesh kare chhe, vA agni gnAnamAn pravesh kare chhe em nathI. arIso hoy chhe ne? temAn agni, baraph vagere chIjono pratibhAs thAy chhe te arIsAnI svachchhatAno svabhAv chhe; bAkI arIsAmAn kAI agni, baraph vagere pesI jatAn nathI, ke arIso te chIjomAn praveshato nathI. tem bhagavAn AtmA chaitanya arIso chhe. temAn sharIr, man, vANI InyAdi dekhAy chhe, pratibhAse chhe, paN te chIjo gnAnamAn praveshatI nathI ne gnAn te chIjomAn praveshatun nathI. (prav. ratnA. bhAv-9, pAnun-397) 7. ahA! loko gnAnamAn paradravyono pratibhAs dekhIne paradravyo sAthe potAne paramArtha sambandh
hovAnun mAne chhe; arthAt paragneyone kAraNe gnAn thatun hovAnun mAne chhe parantu evun mAnavun agnAn chhe, A shabdo paragney chhe enAthI gnAn thAy em mAnavun te agnAn chhe. (prav. ratnA- bhAg-9, pAnun-397/98) 8. gneyonA AkAranI jhalak gnAnamAn AvatAn gnAn gneyAkAr dekhAy chhe, parantu e gnAnanA ja
kallolo chhe, juo, gnAn gneyAkAr chhe em nahi. e to gneyane jANavA prati tevA gnAnAkAre pote ja thayun chhe. gneyanun temAn kAI ja nathI. gney gnAnamAn peThun chhe em chhe ja nahi arthAt gnAn gneyarUpe thAy chhe em chhe ja nahi. gnAn gnAnAkAr ja chhe. e gnAnanA ja kallolo chhe. (prav. ratnA. bhAg-11, pAnun-2pa0)