Page 32 of 264
PDF/HTML Page 61 of 293
single page version
கதஂசித்பேதேப்யேகாஸ்தித்வநியதத்வாதந்யோந்யாஜஹத்வ்ருத்தீநாஂ வஸ்துத்வேநாபேத இதி.. ௧௩..
ஸிய அத்தி ணத்தி உஹயஂ அவ்வத்தவ்வஂ புணோ ய தத்திதயஂ.
தவ்வஂ கு ஸதபஂகஂ
த்ரவ்யஂ கலு ஸப்தபங்கமாதேஶவஶேந ஸம்பவதி.. ௧௪..
ஸ்யாதஸ்தி த்ரவ்யஂ, ஸ்யாந்நாஸ்தி த்ரவ்யஂ, ஸ்யாதஸ்தி ச நாஸ்தி ச த்ரவ்யஂ, ஸ்யாதவக்தவ்யஂ த்ரவ்யஂ, ஸ்யாதஸ்தி
ஸர்வதாத்வநிஷேதகோ
நஹீஂ ஹோதா. இஸலியே, த்ரவ்ய ஔர குணோஂகா ஆதேஶவஶாத் கதஂசித பேத ஹை ததாபி, வே ஏக அஸ்தித்வமேஂ
நியத ஹோநேகே காரண அந்யோந்யவ்ருத்தி நஹீஂ சோதே இஸலிஏ வஸ்துரூபஸே உநகா பீ அபேத ஹை [அர்தாத் த்ரவ்ய
ஔர பர்யாயோஂகீ பாதி த்ரவ்ய ஔர குணோஂகா பீ வஸ்துரூபஸே அபேத ஹை].. ௧௩..
[அவக்தவ்யம்] ஸ்யாத் அவக்தவ்ய [புநஃ ச] ஔர பிர [தத்த்ரிதயம்] அவக்தவ்யதாயுக்த தீந பஂகவாலா [–
ஸ்யாத் அஸ்தி–அவக்தவ்ய, ஸ்யாத் நாஸ்தி–அவக்தவ்ய ஔர ஸ்யாத் அஸ்தி–நாஸ்தி–அவக்தவ்ய] [–ஸப்ததங்கம்]
இஸப்ரகார ஸாத பஂகவாலா [ஸம்பவதி] ஹை.
‘ஸ்யாத் நாஸ்தி ஔர அவக்தவ்ய’ ஹை; [௭] த்ரவ்ய ‘ஸ்யாத் அஸ்தி, நாஸ்தி ஔர அவக்தவ்ய’ ஹை.
ஆதேஶவஶ தே ஸாத பஂகே யுக்த ஸர்வே த்ரவ்ய சே. ௧௪.
Page 33 of 264
PDF/HTML Page 62 of 293
single page version
பரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைராதிஷ்டஂ நாஸ்தி த்ரவ்யஂ, ஸ்வத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஃ பரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஶ்ச க்ரமேணா–
திஷ்டமஸ்தி ச நாஸ்தி ச தவ்யஂ, ஸ்வத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஃ பரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஶ்ச யுகபதாதிஷ்டமவக்தவ்யஂ த்ரவ்யஂ,
ஸ்வத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைர்யுகபத்ஸ்வபரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஶ்சாதிஷ்டமஸ்தி சாவக்தவ்யஂ ச த்ரவ்யஂ, சரத்ரவ்ய–
க்ஷேத்ரகாலபாவைர்யுகபத்ஸ்வபரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஶ்சாதிஷ்டஂ நாஸ்தி சாவக்தவ்யஂ ச த்ரவ்யஂ, ஸ்வத்ரவ்யக்ஷேத்ர–காலபாவைஃ
பரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஶ்ச யுகபத்ஸ்வபரத்ரவ்யக்ஷேத்ரகாலபாவைஶ்சாதிஷ்டமஸ்தி ச நாஸ்தி சாவக்தவ்யஂ ச த்ரவ்யமிதி. ந
சைததநுபபந்நம், ஸர்வஸ்ய வஸ்துநஃ ஸ்வரூபாதிநா அஶூந்யத்வாத், பரரூபாதிநா ஶூந்யத்வாத்,
பர ‘அஸ்தி’ ஹை; [௨] த்ரவ்ய பரத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே கதந கியா ஜாநே பர ‘நாஸ்தி’ ஹைே; [௩] த்ரவ்ய
ஸ்வத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே ஔர பரத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே க்ரமஶஃ கதந கியா ஜாநே பர ‘அஸ்தி
ஔர நாஸ்தி’ ஹை; [௪] த்ரவ்ய ஸ்வத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே ஔர பரத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே யுகபத்
கதந கியா ஜாநே பர ‘
கால–பாவஸே ஔர யுகபத் ஸ்வபரத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே கதந கியா ஜாநே பர ‘நாஸ்தி ஔர
அவக்தவ்ய’ ஹை; [௭] த்ரவ்ய ஸ்வத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே, பரத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே ஔர யுகபத்
ஸ்வபரத்ரவ்ய–க்ஷேத்ர–கால–பாவஸே கதந கியா ஜாநே பர ‘அஸ்தி, நாஸ்தி ஔர அவக்தவ்ய’ ஹை. – யஹ
[உபர்யுக்த பாத] அயோக்ய நஹீஂ ஹை, க்யோஂகி ஸர்வ வஸ்து [௧] ஸ்வரூபாதிஸே ‘
௨. அவக்தவ்ய=ஜோ கஹா ந ஜா ஸகே; அவாச்ய. [ஏகஹீ ஸாத ஸ்வசதுஷ்டய ததா பரசதுஷ்டயகீ அபேக்ஷாஸே த்ரவ்ய கதநமேஂ
௩. அஶூந்ய=ஜோ ஶூந்ய நஹீஂ ஹை ஐஸா; அஸ்தித்வ வாலா; ஸத்.
௪. ஶூந்ய=ஜிஸகா அஸ்தித்வ நஹீஂ ஹை ஐஸா; அஸத்.
Page 34 of 264
PDF/HTML Page 63 of 293
single page version
குணபஞ்ஜயேஸு பாவா உப்பாதவஏ பகுவ்வஂதி.. ௧௫..
குணபர்யாயேஷு பாவா உத்பாதவ்யயாந் ப்ரகுர்வந்தி.. ௧௫..
பரரூபாதிஸே] ஏகஹீ ஸாத ‘அவாச்ய’ ஹை, பஂகோஂகே ஸஂயோகஸே கதந கரநே பர [௫] ‘அஶூந்ய ஔர
அவாச்ய’ ஹை, [௬] ‘ஶூந்ய ஔர அவாச்ய’ ஹை, [௭] ‘அஶூந்ய, ஶூந்ய ஔர அவாச்ய’ ஹை.
ஸ்வசதுஷ்டயகீ ஔர பரசதுஷ்டயகீ அபேக்ஷாஸே ‘அவக்தவ்ய ஹை’. [௫] த்ரவ்ய ஸ்வசதுஷ்டயகீ ஔர யுகபத்
ஸ்வபரசதுஷ்டயகீ அபேக்ஷாஸே ‘ஹை ஔர அவக்தவ்ய ஹைே’. [௬] த்ரவ்ய பரசதுஷ்டயகீ, ஔர யுகபத்
ஸ்வபரசதுஷ்டயகீ அபேக்ஷாஸே ‘நஹீஂ ஔர அவக்தவ்ய ஹை’. [௭] த்ரவ்ய ஸ்வசதுஷ்டயகீ, பரசதுஷ்டயகீ ஔர
யுகபத் ஸ்வபரசதுஷ்டயகீ அபேக்ஷாஸே ‘ஹை, நஹீஂ ஹை ஔர அவக்தவ்ய ஹை’. – இஸப்ரகார யஹா ஸப்தபஂகீ கஹீ கஈ
ஹை.. ௧௪..
த்ரவ்யோஂ] [குணபர்யாயஷு] குணபர்யாயோஂமேஂ [உத்பாதவ்யயாந்] உத்பாதவ்யய [ப்ரக்ருர்வந்தி] கரதே ஹைஂ.
அபநீ வர்தமாந பர்யாய; ஸ்வபாவ அர்தாத் நிஜகுண– ஸ்வஶக்தி.
‘பாவோ’ கரே சே நாஶ நே உத்பாத குணபர்யாயமாஂ. ௧௫.
Page 35 of 264
PDF/HTML Page 64 of 293
single page version
ஹி க்ருதோத்பதௌ கோரஸஸ்ய ஸதோ ந விநாஶஃ ந சாபி கோரஸவ்யதிரிக்தஸ்யார்தாந்தரஸ்யாஸதஃ உத்பாதஃ கிந்து
கோரஸஸ்யைவ ஸதுச்சேதமஸதுத்பாதஂ சாநுபலப–மாநஸ்ய ஸ்பர்ஶரஸகந்தவர்ணாதிஷு பரிணாமிஷு குணேஷு
பூர்வாவஸ்தயா விநஶ்யத்ஸூத்தராவஸ்தயா ப்ராதர்பவத்ஸு நஶ்யதி ச நவநீதபர்யாயோ கத்ருபர்யாய உத்பத்யதே, ததா
ஸர்வபாவாநாமபீதி.. ௧௫..
டீகாஃ– யஹா உத்பாதமேஂ அஸத்கே ப்ராதுர்பாவகா ஔர வ்யயமேஂ ஸத்கே விநாஶகா நிஷேத கியா ஹை
ஹோதா ––ஐஸா இஸ காதாமேஂ கஹா ஹை].
விநாஶ ஔர உத்பாத கரதே ஹைஂ. ஜிஸப்ரகார கீகீ உத்பத்திமேஂ கோரஸகா–ஸத்கா–விநாஶ நஹீஂ ஹை ததா
கோரஸஸே பிந்ந பதார்தாந்தரகா–அஸத்கா–உத்பாத நஹீஂ ஹை, கிந்து கோரஸகோ ஹீ, ஸத்கா விநாஶ ஔர
அஸத்கா உத்பாத கியே பிநா ஹீ, பூர்வ அவஸ்தாஸே விநாஶ ப்ராப்த ஹோநே வாலே ஔர உத்தர அவஸ்தாஸே உத்பந்ந
ஹோநே வாலே ஸ்பர்ஶ–ரஸ–கஂத–வர்ணாதிக பரிணாமீ குணோஂமேஂ மக்கநபர்யாய விநாஶகோ ப்ராப்த ஹோதீ ஹை ததா
கீபர்யாய உத்பந்ந ஹோதீ ஹை; உஸீப்ரகார ஸர்வ பாவோஂகா பீ வைஸா ஹீ ஹை [அர்தாத் ஸமஸ்த த்ரவ்யோஂகோ நவீந
பர்யாயகீ உத்பத்திமேஂ ஸத்கா விநாஶ நஹீஂ ஹை ததா அஸத்கா உத்பாத நஹீஂ ஹை, கிந்து ஸத்கா விநாஶ ஔர
அஸத்கா உத்பாத கியே பிநா ஹீ, பஹலேகீ [புராநீ] அவஸ்தாஸே விநாஶகோ ப்ராப்த ஹோநேவாலே ஔர பாதகீ
[நவீந] அவஸ்தாஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலே
பரிணாமீ=பரிணமித ஹோநேவாலே; பரிணாமவாலே. [பர்யாயார்திக நயஸே குண பரிணாமீ ஹைஂ அர்தாத் பரிணமித ஹோதே ஹைஂ.]
Page 36 of 264
PDF/HTML Page 65 of 293
single page version
ஸுரணரணாரயதிரியா ஜீவஸ்ஸ ய பஜ்ஜயா பஹுகா.. ௧௬..
ஸுரநரநாரகதிர்யஞ்சோ ஜீவஸ்ய ச பர்யாயாஃ பஹவஃ.. ௧௬..
கார்யாநுபூதிலக்ஷணா கர்மபலாநுபூதிலக்ஷணா சாஶுத்தசேதநா, சைதந்யாநுவிதாயிபரிணாமலக்ஷணஃ ஸ–
விகல்பநிர்விகல்பரூபஃ ஶுத்தாஶுத்ததயா ஸகலவிகலதாஂ
அந்வயார்தஃ– [ஜீவாத்யாஃ] ஜீவாதி [த்ரவ்ய] வே [பாவாஃ] ‘பாவ’ ஹைஂ. [ஜீவகுணாஃ] ஜீவகே குண
[ஸுரநரநாரகதிர்யஞ்சஃ] தேவ–மநுஷ்ய–நாரக–திர்யஂசரூப [பஹவஃ] அநேக ஹைஂ.
ஹைஃ–
௩. சைதந்ய–அநுவிதாயீ பரிணாம அர்தாத் சைதந்யகா அநுஸரண கரநேவாலா பரிணாம வஹ உபயோக ஹை. ஸவிகல்ப
ஹோநேஸே ஸகல [அகண்ட, பரிபூர்ண] ஹை ஔர அந்ய ஸப அஶுத்த ஹோநேஸே விகல [கண்டித, அபூர்ண] ஹைஂ;
தர்ஶநோபயோககே பேதோஂமேஸே மாத்ர கேவலதர்ஶந ஹீ ஶுத்த ஹோநேஸே ஸகல ஹை ஔர அந்ய ஸப அஶுத்த ஹோநேஸே விகல ஹைஂ.
ஜீவாதி ஸௌ சே ‘பாவ,’ ஜீவகுண சேதநா உபயோக சே;
ஜீவபர்யயோ திர்யஂச–நாரக–தேவ–மநுஜ அநேக சே. ௧௬.
Page 37 of 264
PDF/HTML Page 66 of 293
single page version
திர்யங்மநுஷ்லக்ஷணாஃ பரத்ரவ்யஸம்பந்தநிர்வ்ருத்தத்வாதஶுத்தாஶ்சேதி.. ௧௬..
உபயத்த ஜீவபாவோ ண ணஸ்ஸதி ண ஜாயதே அண்ணோ.. ௧௭..
உபயத்ர ஜீவபாவோ ந நஶ்யதி ந ஜாயதேந்யஃ.. ௧௭..
ஹோதீ ஹை இஸலியே அஶுத்த பர்யாயேஂ ஹைஂ.. ௧௬..
[ந நஶ்யதி] நஷ்ட நஹீஂ ஹோதா ஔர [அந்யஃ] தூஸரா ஜீவபாவ [ந ஜாயதே] உத்பந்ந நஹீஂ ஹோதா.
மநுஜத்வதீ வ்யய பாமீநே தேவாதி தேஹீ தாய சே;
த்யாஂ ஜீவபாவ ந நாஶ பாமே, அந்ய நஹி உத்பவ லஹே. ௧௭.
Page 38 of 264
PDF/HTML Page 67 of 293
single page version
பர்யாயேணோத்பத்யதே. ந ச மநுஷ்யத்வேந நாஶே ஜீவத்வேநாபி நஶ்யதி, தேவத்வாதிநோத்பாதே ஜீவத்வேநாப்யுத்பத்யதேஃ
கிஂ து ஸதுச்சேதமஸதுத்பாதமந்தரேணைவ ததா விவர்தத இதி..௧௭..
உப்பண்ணோ ய விணட்டோ தேவோ மணுஸு த்தி பஜ்ஜாஓ.. ௧௮..
உத்பந்நஶ்ச விநஷ்டோ தேவோ மநுஷ்ய இதி பர்யாயஃ.. ௧௮..
ததாவித [–ஸ்வபாவபர்யாயோஂகே ப்ரவாஹகோ ந தோநேவாலீ ஸோபாதிக] தேவத்வஸ்வரூப, நாரகத்வஸ்வரூப யா
திர்யஂசத்வஸ்வரூப அந்ய பர்யாயஸே உத்பந்ந ஹோதா ஹை. வஹா ஐஸா நஹீஂ ஹை கி மநுஷ்யபத்வஸே விநஷ்ட ஹோநேபர
ஜீவத்வஸே பீ நஷ்ட ஹோதா ஹை ஔர தேவத்வஸே ஆதிஸே உத்பாத ஹோநேபர ஜீவத்வ பீ உத்பந்ந ஹோதா ஹை, கிந்து
ஸத்கே உச்சேத ஔர அஸத்கே உத்பாத பிநா ஹீ ததநுஸார விவர்தந [–பரிவர்தந, பரிணமந] கரதா ஹை..
௧௭..
மநுஷ்யஃ] தேவ, முநஷ்ய [இதி பர்யாயஃ] ஐஸீ பர்யாய [உத்பந்நஃ] உத்பந்ந ஹோதீ ஹை [ச] ஔர [விநஷ்டஃ]
விநஷ்ட ஹோதீ ஹை.
ஜந்மே மரே சே தே ஜ, தோபண நாஶ–உத்பவ நவ லஹே;
ஸுர–மாநவாதிக பர்யயோ உத்பந்ந நே லய தாய சே. ௧௮.
Page 39 of 264
PDF/HTML Page 68 of 293
single page version
ஸ்வபாவேநாவிநஷ்டமநுத்பந்நஂ வா வேத்யதே. பர்யாயாஸ்து தஸ்ய பூர்வபூர்வபரிணாமோ–பமர்தோத்தரோத்தரபரிணாமோத்பாதரூபாஃ
ப்ரணாஶஸஂபவதர்மாணோபிதீயந்தே. தே ச வஸ்துத்வேந த்ரவ்யாதப்ருதக்பூதா ஏவோக்தாஃ. ததஃ பர்யாயைஃ
ஸஹைகவஸ்துத்வாஜ்ஜாயமாநஂ ம்ரியமாணமதி ஜீவத்ரவ்யஂ ஸர்வதாநுத்பந்நா விநஷ்டஂ த்ரஷ்டவ்யம். தேவமநுஷ்யாதிபர்யாயாஸ்து
க்ரமவர்தித்வாதுபஸ்திதாதிவாஹிதஸ்வஸமயா உத்பத்யந்தே விநஶ்யந்தி சேதி.. ௧௮..
தாவதிஓ ஜீவாணஂ தேவோ மணுஸோ த்தி கதிணாமோ.. ௧௯..
தாவஜ்ஜீவாநாஂ தேவோ மநுஷ்ய இதி கதிநாம.. ௧௯..
ஜோ த்ரவ்ய
அவஸ்தாமேஂ வ்யாப்த ஹோநேவாலா ஜோ ப்ரதிநியத ஏகவஸ்துத்வகே காரணபூத ஸ்வபாவ உஸகே த்வாரா [–உஸ
ஸ்வபாவகீ அபேக்ஷாஸே] அவிநஷ்ட ஏவஂ அநுத்பந்ந ஜ்ஞாத ஹோதா ஹை; உஸகீ பர்யாயேஂ பூர்வ–பூர்வ பரிணாமகே நாஶரூப
ஔர உத்தர–உத்தர பரிணாமகே உத்பாதரூப ஹோநேஸே விநாஶ–உத்பாததர்மவாலீ [–விநாஶ ஏவஂ உத்பாதரூப
தர்மவாலீ] கஹீ ஜாதீ ஹை, ஔர வே [பர்யாயேஂ] வஸ்துரூபஸே த்ரவ்யஸே அப்ருதக்பூத ஹீ கஹீ கஈ ஹை. இஸலியே,
பர்யாயோஂகே ஸாத ஏகவஸ்துபநேகே காரண ஜந்மதா ஔர மரதா ஹோநே பர பீ ஜீவத்ரவ்ய ஸர்வதா அநுத்பந்ந ஏவஂ
அவிநஷ்ட ஹீ தேகநா [–ஶ்ரத்தா கரநா]; தேவ மநுஷ்யாதி பர்யாயேஂ உபஜதீ ஹை ஔர விநஷ்ட ஹோதீ ஹைஂ க்யோஂகி
வே க்ரமவர்தீ ஹோநேஸே உநகா ஸ்வஸமய உபஸ்தித ஹோதா ஹை ஔர பீத ஜாதா ஹை.. ௧௮..
ஐஸா கஹா ஜாதா ஹை உஸகா யஹ காரண ஹை கி] [ஜீவாநாம்] ஜீவோஂகீ [தேவஃ மநுஷ்யஃ] தேவ, மநுஷ்ய
[இதி கதிநாம] ஐஸா கதிநாமகர்ம [தாவத்] உதநே ஹீ காலகா ஹோதா ஹை.
ஸுரநரப்ரமுக கதிநாமநோ ஹதயுக்த காள ஜ ஹோய சே. ௧௯.
Page 40 of 264
PDF/HTML Page 69 of 293
single page version
ததவத்ருதகாலதேவமநுஷ்யத்வபர்யாயநிர்வர்தகஸ்ய தேவமநுஷ்யகதிநாம்நஸ்தந்மாத்ரத்வாதவிருத்தம். யதா ஹி மஹதோ
வேணுதண்டஸ்யைகஸ்ய க்ரமவ்ருத்தீந்யநே காநி பர்வாண்யாத்மீயாத்மீயப்ரமாணாவச்சிந்நத்வாத் பர்வாந்தரமகச்சந்தி
ஸ்வஸ்தாநேஷு பாவபாஜ்ஜி பரஸ்தாநேஷ்வபாவபாஜ்ஜி பவந்தி, வேணுதண்டஸ்து ஸர்வேஷ்வபி பர்வஸ்தாநேஷு பாவபாகபி
பர்வாந்தரஸஂபந்தேந பர்வாந்தரஸஂபந்தாபாவாதபாவபாக்பவதி; ததா நிரவதித்ரி–காலாவஸ்தாயிநோ
ஜீவத்ரவ்யஸ்யைகஸ்ய க்ரமவ்ருத்தயோநேகேஃ மநுஷ்யத்வாதிபர்யாயா ஆத்மீயாத்மீயப்ரமாணா–வச்சிந்நத்வாத்
பர்யாயாந்தரமகச்சந்தஃ ஸ்வஸ்தாநேஷு பாவபாஜஃ பரஸ்தாநேஷ்வபாவபாஜோ பவந்தி, ஜீவத்ரவ்யஂ து
ஸர்வபர்யாயஸ்தாநேஷு பாவபாகபி பர்யாயாந்தரஸஂபந்தேந பர்யாயாந்தரஸஂபந்தாபாவாதபாவபாக்பவதி..௧௯..
யதி வாஸ்தவமேஂ ஜோ ஜீவ மரதா ஹை வஹீ ஜந்மதா ஹை, ஜோ ஜீவ ஜந்மதா ஹை வஹீ மரதா ஹை, தோ
ஔர மநுஷ்ய மரதா ஹை’ ஐஸா ஜோ கஹா ஜாதா ஹை வஹ [பீ] அவிருத்த ஹை க்யோஂகி மர்யாதித காலகீ
தேவத்வபர்யாய ஔர மநுஷ்யத்வபர்யாயகோ ரசநே வாலே தேவகதிநாமகர்ம ஔர மநுஷ்யகதிநாமகர்ம மாத்ர உதநே
கால ஜிதநே ஹீ ஹோதே ஹைஂ. ஜிஸப்ரகார ஏக படே பாஸகே க்ர்ரமவர்தீ அநேக
ஸ்தாநோஂமேஂ அபாவவாலே [–அவித்யமாந] ஹைஂ ததா பாஸ தோ ஸமஸ்த பர்வஸ்தாநோஂமேஂ பாவவாலா ஹோநேபர பீ அந்ய
பர்வகே ஸம்பந்த த்வாரா அந்ய பர்வகே ஸம்பந்தகா அபாவ ஹோநேஸே அபாவவாலா [பீ] ஹை; உஸீப்ரகார நிரவதி
த்ரிகால ஸ்தித ரஹநேவாலே ஏக ஜீவத்ரவ்யகீ க்ரமவர்தீ அநேக மநுஷ்யத்வாதிபர்யாய அபநே–அபநே மாபமேஂ
மர்யாதித ஹோநேஸே அந்ய பர்யாயமேஂ ந ஜாதீ ஹுஈ அபநே–அபநே ஸ்தாநோஂமேஂ பாவவாலீ ஹைஂ ஔர பர ஸ்தாநோஂமேஂ
அபாவவாலீ ஹைஂ ததா ஜீவத்ரவ்ய தோ ஸர்வபர்யாயஸ்தாநோமேஂ பாவவாலா ஹோநே பர பீ அந்ய பர்யாயகே ஸம்பந்த த்வாரா
அந்ய பர்யாயகே ஸம்பந்தகா அபாவ ஹோநேஸே அபாவவாலா [பீ] ஹை.
Page 41 of 264
PDF/HTML Page 70 of 293
single page version
தேஸிமபாவஂ கிச்சா
தேஷாமபாவஂ குத்வாபூதபூர்வோ பவதி ஸித்தஃ.. ௨௦..
ப்ராப்த நஹீஂ ஹோதீ. ஜிஸப்ரகார ஏக படே பாஸகீ அநேக போரேஂ அபநே–அபநே ஸ்தாநோஂமேஂ வித்யமாந ஹைஂ ஔர
தூஸரீ போரோஂகே ஸ்தாநோஂமேஂ அவித்யமாந ஹைஂ ததா பாஸ தோ ஸர்வ போரோஂகே ஸ்தாநோஂமேஂ அந்வயரூபஸே வித்யமாந ஹோநே
பர பீ ப்ரதமாதி போரகே ரூபமேஂ த்விதீயாதி போரமேஂ ந ஹோநேஸே அவித்யமாந பீ கஹா ஜாதா ஹை; உஸீப்ரகார
த்ரிகால–அவஸ்தாயீ ஏக ஜீவகீ நரநாரகாதி அநேக பர்யாயேஂ அபநே–அபநே காலமேஂ வித்யமாந ஹைஂ ஔர
தூஸரீ பர்யாயோஂகே காலமேஂ அவித்யமாந ஹைஂ ததா ஜீவ தோ ஸர்வ பர்யாயோஂமேஂ அந்வயரூபஸே வித்யமாந ஹோநே பர பீ
மநுஷ்யாதிபர்யாயரூபஸே தேவாதிபர்யாயமேஂ ந ஹோநேஸே அவித்யமாந பீ கஹா ஜாதா ஹை.. ௧௯..
அபூதபூர்வ ஸித்த [பவதி] ஹோதா ஹை.
தேநோ கரீநே நாஶ, பாமே ஜீவ ஸித்தி அபூர்வநே. ௨௦.
Page 42 of 264
PDF/HTML Page 71 of 293
single page version
யதா ஸ்தோககாலாந்வயிஷு நாமகர்மவிஶேஷோதயநிர்வ்ருத்தேஷு ஜீவஸ்ய தேவாதிபர்யாயேஷ்வேகஸ்மிந்
ஜ்ஞாநாவரணாதிகர்மஸாமாந்யோதயநிர்வ்ருத்திஸஂஸாரித்வபர்யாயே பவ்யஸ்ய ஸ்வகாரணநிவ்ருத்தௌ நிவ்ருத்தே ஸுமுத்பந்நே
சாபூதபூர்வே ஸித்தத்வபர்யாயே நாஸதுத்பத்திரிதி. கிஂ ச–யதா த்ராகீயஸி வேணுதண்டே வ்யவஹிதா–
வ்யவஹிதவிசித்ரசித்ரகிர்மீரதாகசிதாதஸ்தநார்தபாகே ஏகாந்தவ்யவஹிதஸுவிஶுத்தோர்த்வார்தபாகேவதாரிதா
த்ரஷ்டிஃ ஸமந்ததோ விசித்ரசித்ரகிர்மீரதாவ்யாப்திஂ பஶ்யந்தீ ஸமுநமிநோதி தஸ்ய ஸர்வத்ராவிஶுத்தத்வஂ, ததா
க்வசிதபி ஜீவத்ரவ்யே வ்யவஹிதாவ்யவஹிதஜ்ஞாநாவரணாதிகர்மகிர்மீரதாகசிதபஹுதராதஸ்தநபாகே ஏகாந்த–
வ்யவஹிதஸுவிஶுத்தபஹுதரோர்த்வபாகேவதாரிதா புத்திஃ ஸமந்ததோ ஜ்ஞாநாவரணாதிகர்மகிர்மீரதாவ்யாப்தி
வ்யவஸ்யந்தீ ஸமநுமிநோதி தஸ்ய ஸர்வத்ராவிஶுத்தத்வம். யதா ச தத்ர வேணுதண்டே வ்யாப்திஜ்ஞாநாபாஸநி–
பந்தநவிசித்ரசித்ர கிர்மீரதாந்வயஃ ததா ச க்வசிஜ்ஜீவத்ரவ்யே ஜ்ஞாநாவர–
உத்பந்ந ஹோநேவாலீ ஜோ தேவாதிபர்யாயேஂ உநமேஂஸே ஜீவகோ ஏக பர்யாய ஸ்வகாரணகீ நிவ்ருத்தி ஹோநேபர நிவ்ருத்த ஹோ
ததா அந்ய கோஈ அபூதபூர்வ பர்யாயஹீ உத்பந்நஹோ, வஹா அஸத்கீ உத்பத்தி நஹீஂ ஹை; உஸீப்ரகார தீர்த கால
தக அந்வயரூபஸே ரஹநேவாலீ, ஜ்ஞாநவரணாதிகர்மஸாமாந்யகே உதயஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலீ ஸஂஸாரித்வபர்யாய
பவ்யகோ ஸ்வகாரணகீ நிவ்ருத்தி ஹோநே பர நிவ்ருத்த ஹோ ஔர அபூதபூர்வ [–பூர்வகாலமேஂ நஹீஂ ஹுஈ ஐஸீ]
ஸித்தத்வபர்யாய உத்பந்ந ஹோ, வஹா அஸத்கீ உத்பத்தி நஹீஂ ஹை.
பாஸ பர த்ரஷ்டி டாலநேஸே வஹ த்ரஷ்டி ஸர்வத்ர விசித்ர சத்ரோஂஸே ஹுஏ சித்ரவிசித்ரபநேகீ வ்யாப்திகா நிர்ணய கரதீ
ஹுஈ ‘வஹ பாஸ ஸர்வத்ர அவிஶுத்த ஹை [அர்தாத் ஸம்பூர்ண ரஂகபிரஂகா ஹை]’ ஐஸா அநுமாந கரதீ ஹை;
உஸீப்ரகார ஜிஸகா ஜ்ஞாநாவரணாதி கர்மோஂஸே ஹுஆ சித்ரவிசித்ரதாயுக்த [–விவித விபாவபர்யாயவாலா]
பஹுத பா நீசேகா பாக குச டகா ஹுஆ ஔர குச பிந டகா ஹை ததா ஸுவிஶுத்த [ஸித்தபர்யாயவாலா],
பஹுத பா ஊபரகா பாக மாத்ர டகா ஹுஆ ஹீ ஹை ஐஸே கிஸீ ஜீவத்ரவ்யமேஂ புத்தி லகாநேஸே வஹ புத்தி ஸர்வத்ர
ஜ்ஞாநாவரணாதி கர்மஸே ஹுஏ சித்ரவிசித்ரபநேகீ வ்யாப்திகா நிர்ணய கரதீ ஹுஈ ‘வஹ ஜீவ ஸர்வத்ர அவிஶுத்த ஹை
[அர்தாத் ஸம்பூர்ண ஸஂஸாரபர்யாயவாலா ஹை]’ ஐஸா அநுமாந கரதீ ஹை. புநஶ்ச ஜிஸ ப்ரகார உஸ பாஸமேஂ
வ்யாப்திஜ்ஞாநாபாஸகா காரண [நீசேகே குலே பாகமேஂ] விசித்ர சித்ரோஂஸே ஹுஏ சித்ரவிசித்ரபநேகா அந்வய [–
ஸஂததி, ப்ரவாஹ] ஹை, உஸீப்ரகார உஸ ஜீவத்ரவ்யமேஂ வ்யாப்திஜ்ஞாநாபாஸகா காரண [நிசேகே குலே பாகமேஂ]
Page 43 of 264
PDF/HTML Page 72 of 293
single page version
ச க்வசிஜ்ஜீவத்ரவ்யே ஜ்ஞாநவரணாதிகர்ம கிர்மீரதாந்வயாபாவாதாப்தாகமஸம்யகநுமாநாதீந்த்ரிய–
ஜ்ஞாநபரிச்சிந்நாத்ஸித்தத்வமிதி.. ௨௦..
ஸுவிஶுத்தபநா ஹை க்யோஂகி [வஹா] விசித்ர சித்ரோஂஸே ஹுஏ சித்ரவிசித்ரபநேகே அந்வயகா அபாவ ஹை, உஸீப்ரகார
உஸ ஜீவத்ரவ்யமேஂ [உபரகே பாகமேஂ] ஸித்தபநா ஹை க்யோஂகி [வஹா] ஜ்ஞாநாவரணாதி கர்மஸே ஹுஏ
சித்ரவிசித்ரபநேகே அந்வயகா அபாவ ஹை– கி ஜோ அபாவ ஆப்த– ஆகமகே ஜ்ஞாநஸே ஸம்யக் அநுமாநஜ்ஞாநஸே
ஔர அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாநஸே ஜ்ஞாத ஹோதா ஹை.
உத்பாதகா ப்ரஸஂக உபஸ்தித ஹோ.’ கிந்து அஜ்ஞாநீகீ யஹ பாத யோக்ய நஹீஂ ஹை.
ஸஂஸாரபர்யாயகே காரணபூத மோஹராகத்வேஷாதிகா நாஶ ஹோநே பர ஸஂஸாரபர்யாயகா நாஶ ஹோகர ஸித்தபர்யாய
உத்பந்ந ஹோதீ ஹை, ஜீவத்ரவ்ய தோ ஜோ ஹை வஹீ ரஹதா ஹை. ஸஂஸாரபர்யாய ஔர ஸித்தபர்யாய தோநோஂ ஏக ஹீ
ஜீவத்ரவ்யகீ பர்யாயேஂ ஹைஂ.
ஶுத்த] ஹை. உஸ பாஸகே ரஂகபிரஂகே பாகமேஂஸே குச பாக குலா ரகா கயா ஹை ஔர ஶேஷ ஸாரா ரஂகபிரஂகா
பாக ஔர பூரா அரஂகீ பாக டக தியா கயா ஹை. உஸ பாஸகா குலா பாக ரஂகபிேரஂகா தேககர அவிசாரீ
ஜீவ ‘ஜஹா–ஜஹா பாஸ ஹோ வஹா–வஹா ரஂகபிரஂகீபநா ஹோதா ஹை’ ஐஸீ வ்யாப்தி [–நியம,
அவிநாபாவஸம்பந்த] கீ கல்பநா கர லேதா ஹை ஔர ஐஸே மித்யா வ்யாப்திஜ்ஞாந த்வாரா ஐஸா அநுமாந கீஂச
லேதா ஹை கி ‘நீசேஸே உபர தக ஸாரா
Page 44 of 264
PDF/HTML Page 73 of 293
single page version
குணபர்யயைஃ ஸஹிதஃ ஸஂஸரந் கரோதி ஜீவஃ.. ௨௧..
ரஂகபிரஂகேபநேகே அபாவவாலா ஹை, அரஂகீ ஹை. பாஸகே த்ரஷ்டாஂதகீ பாதி–கோஈ ஏக பவ்ய ஜீவ ஹை; உஸகா
நீசேகா குச பாக [அர்தாத் அநாதி காலஸே வர்தமாந கால தககா ஔர அமுக பவிஷ்ய கால தககா
பாக] ஸஂஸாரீ ஹை ஔர ஊபரகா அநந்த பாக ஸித்தரூப [–ஸ்வாபாவிக ஶுத்த] ஹை. உஸ ஜீவகே
ஸஂஸாரீ பாகமேஂ ஸே குச பாக குலா [ப்ரகட] ஹை ஔர ஶேஷ ஸாரா ஸஂஸாரீ பாக ஔர பூரா ஸித்தரூப பாக
டகா ஹுஆ [அப்ரகட] ஹைே. உஸ ஜீவகா குலா [ப்ரகட] பாக ஸஂஸாரீ தேககர அஜ்ஞாநீ ஜீவ ‘ஜஹா–
ஜஹா ஜீவ ஹோ வஹா–வஹா ஸஂஸாரீபநா ஹை’ ஐஸீ வ்யாப்திகீ கல்பநா கர லேதா ஹை ஔர ஐஸே மித்யா
வ்யாப்திஜ்ஞாந த்வாரா ஐஸா அநுமாந கரதா ஹை கி ‘அநாதி–அநந்த ஸாரா ஜீவ ஸஂஸாரீ ஹை.’ யஹ அநுமாந
மித்யா ஹைே; க்யோஂகி உஸ ஜீவகா உபரகா பாக [–அமுக பவிஷ்ய காலகே பாதகா அநந்த பாக]
ஸஂஸாரீபநேகே அபாவவாலா ஹை, ஸித்தரூப ஹை– ஐஸா ஸர்வஜ்ஞப்ரணீத ஆகமகே ஜ்ஞாநஸே, ஸம்யக் அநுமாநஜ்ஞாநஸே
ததா அதீந்த்ரிய ஜ்ஞாநஸே ஸ்பஷ்ட ஜ்ஞாத ஹோதா ஹை.
உத்பவ, விலய, வலீ பாவ–விலய, அபாவ–உத்பவநே கரே. ௨௧.
Page 45 of 264
PDF/HTML Page 74 of 293
single page version
த்ரவ்யஂ ஹி ஸர்வதாவிநஷ்டாநுத்பந்நமாம்நதம் ததோ ஜீவத்ரவ்யஸ்ய த்ரவ்யரூபேண நித்யத்வமுபந்யஸ்தம் தஸ்யைவ
வ்யயதோபாவகர்த்ருத்வமாக்யாதஂ; தஸ்யைவ ச ஸதோ தேவாதிபர்யாயஸ்யோச்சேதமாரபமாணஸ்ய பாவாபாவ–
கர்த்ருத்வமுதிதஂ; தஸ்யைவ சாஸதஃ புநர்மநுஷ்யாதிபர்யாயஸ்யோத்பாதமாரபமாணஸ்யாபாவபாவகர்த்ருத்வமபிஹிதம்
ஸர்வமிதமநவத்யஂ த்ரவ்யபர்யாயாணாமந்யதரகுணமுக்யத்வேந வ்யாக்யாநாத் ததா ஹி–யதா ஜீவஃ பர்யாய–குணத்வேந
த்ரவ்யமுக்யத்வேந விவக்ஷ்யதே ததா நோத்பத்யதே, ந விநஶ்யதி, ந ச க்ரமவ்ருத்த்யாவர்தமாநத்வாத்
[அபாவபாவம்] அபாவபாவகோ [கரோதி] கரதா ஹை.
பாவகா [–உத்பாதகா] கர்த்ருத்வ கஹா கயா ஹை; [௨] மநுஷ்யாதிபர்யாயரூபஸே நாஶகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை
இஸலியே உஸீகோ அபாவகா [–வ்யயகா] கர்த்ருத்வ கஹா கயா ஹை; [௩] ஸத் [வித்யமாந] தேவாதிபர்யாயகா
நாஶ கரதா ஹை இஸலியே உஸீகோ பாவாபாவகா [–ஸத்கே விநாஶகா] கர்த்ருத்வ கஹா கயா ஹை; ஔர [௪]
பிரஸே அஸத் [–அவித்யமாந] மநுஷ்யாதிபர்யாயகா உத்பாத கரதா ஹை இஸலியே உஸீகோ அபாவபாவகா [–
அஸத்கே உத்பாதகா] கர்த்ருத்வ கஹா கயா ஹை.
Page 46 of 264
PDF/HTML Page 75 of 293
single page version
ப்ராதுர்பவதி, விநஶ்யதி, ஸத்பர்யாயஜாதமதிவாஹிதஸ்வகாலமுச்சிநத்தி, அஸதுபஸ்தித–ஸ்வகாலமுத்பாத
யதி சேதி. ஸ கல்வயஂ ப்ரஸாதோநேகாந்தவாதஸ்ய யதீத்ரஶோபி விரோதோ ந விரோதஃ..௨௧..
அமயா அத்தித்தமயா காரணபுதா
அமயா அஸ்தித்வமயாஃ காரணபூதா ஹி லோகஸ்ய.. ௨௨..
பர்யாயஸமூகோே விநஷ்ட நஹீஂ கரதா ஔர [௪] அஸத்கோ [–அவித்யமாந பர்யாயஸமூஹகோ] உத்பந்ந நஹீஂ
கரதா; ஔர ஜப ஜீவ த்ரவ்யகீ கௌணதாஸே ஔர பர்யாயகீ முக்யதாஸே விவக்ஷித ஹோதா ஹை தப வஹ [௧]
உபஜதா ஹை, [௨] விநஷ்ட ஹோதா ஹை, [௩] ஜிஸகா ஸ்வகால பீத கயா ஹை ஐஸே ஸத் [–வித்யமாந]
பர்யாயஸமூஹகோ விநஷ்ட கரதா ஹை ஔர [௪] ஜிஸகா ஸ்வகால உபஸ்தித ஹுஆ ஹை [–ஆ பஹுசா ஹை] ஐஸே
அஸத்கோ [–அவித்யமாந பர்யாயஸமூஹகோ] உத்பந்ந கரதா ஹை.
அந்வயார்தஃ– [ஜீவாஃ] ஜீவ, [புத்கலகாயாஃ] புத்கலகாய, [ஆகாஶம்] ஆகாஶ ஔர [ஶேஷௌ
வாஸ்தவமேஂ [லோகஸ்ய காரணபூதாஃ] லோககே காரணபூத ஹைஂ.
அணுக்ருதக சே, அஸ்தித்வமய சே, லோககாரணபூத சே. ௨௨.
Page 47 of 264
PDF/HTML Page 76 of 293
single page version
அக்ருதத்வாத் அஸ்தித்வமயத்வாத் விசித்ராத்மபரிணதிரூபஸ்ய லோகஸ்ய காரணத்வாச்சாப்யுபகம்யமாநேஷு
காலஸ்ததபாவாதஸ்திகாய இதி ஸாமர்த்யாதவஸீயத இதி.. ௨௨..
பரியட்டணஸஂபூதோ காலோ ணியமேண பண்ணத்தோ.. ௨௩..
பரிவர்தநஸம்பூதஃ காலோ நியமேந ப்ரஜ்ஞப்த.. ௨௩..
அதர்ம ப்ரதேஶப்ரசயாத்மக [–ப்ரதேஶோஂகே ஸமூஹமய] ஹோநேஸே வே பாச அஸ்திகாய ஹைஂ. காலகோ
ப்ரதேஶப்ரசயாத்மகபநேகா அபாவ ஹோநேஸே வாஸ்தவமேஂ அஸ்திகாய நஹீஂ ஹைஂ ஐஸா [பிநா–கதந கியே பீ]
ஸாமர்த்யஸே நிஶ்சித ஹோதா ஹை.. ௨௨..
ப்ரஜ்ஞப்தஃ] [ஸர்வஜ்ஞோஂ த்வாரா] நியமஸே [நிஶ்சயஸே] உபதேஶ தியா கயா ஹை.
காரண ஹைஂ.
சே ஸித்தி ஜேநீ, கால தே பாக்யோ ஜிணஂதே நியமதீ . ௨௩.
Page 48 of 264
PDF/HTML Page 77 of 293
single page version
தத்பரிணாமாந்யதாநுபபதிகம்யமாநத்வாதநுக்தோபி நிஶ்சயகாலோ–ஸ்தீதி நிஶ்சீயதே. யஸ்து
நிஶ்சயகாலபர்யாயரூபோ வ்யவஹாரகாலஃ ஸ ஜீவபத்கலபரிணாமேநாபி–வ்யஜ்யமாநத்வாத்ததாயத்த ஏவாபிகம்யத
ஏவேதி.. ௨௩..
ஸத்பாவமேஂ திகாஈ தேதா ஹை, கதி–ஸ்தித–அவகாஹபரிணாமகீ பாதி. [ஜிஸப்ரகார கதி, ஸ்திதி ஔர
அவகாஹரூப பரிணாம தர்ம, அதர்ம ஔர ஆகாஶரூப ஸஹகாரீ காரணோஂகே ஸத்பாவமேஂ ஹோதே ஹைஂ, உஸீ ப்ரகார
உத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யகீ ஏகதாரூப பரிணாம ஸஹகாரீ காரணகே ஸத்பாவமேஂ ஹோதே ஹைஂ.] யஹ ஜோ ஸஹகாரீ
காரண ஸோ கால ஹை.
ஔர ஜோ நிஶ்சயகாலகீ பர்யாயரூப வ்யவஹாரகால வஹ, ஜீவ–புத்கலோஂகே பரிணாமஸே வ்யக்த [–கம்ய]
ஹோதா ஹை இஸலியே அவஶ்ய ததாஶ்ரித ஹீ [–ஜீவ ததா புத்கலகே பரிணாமகே ஆஶ்ரித ஹீ] கிநா ஜாதா ஹை
..௨௩..
பரிணாமகீ ஹீ பாத லீ கஈ ஹை.
பரிணாம அர்தாத் உநகீ ஸமயவிஶிஷ்ட வ்ருத்தி. வஹ ஸமயவிஶிஷ்ட வ்ருத்தி ஸமயகோ உத்பந்ந கரநேவாலே கிஸீ பதார்தகே
பிநா [–நிஶ்சயகாலகே பிநா] நஹீஂ ஹோ ஸகதீ. ஜிஸப்ரகார ஆகாஶ பிநா த்ரவ்ய அவகாஹந ப்ராப்த நஹீஂ கர
ஸகதே அர்தாத் உநகா விஸ்தார [திர்யகபநா] நஹீஂ ஹோ ஸகதா உஸீ ப்ரகார நிஶ்சயகால பிநா த்ரவ்ய பரிணாமகோ
ப்ராப்த நஹீஂ ஹோ ஸகதே அர்தாத் உநகோ ப்ரவாஹ [ஊர்த்வபநா] நஹீஂ ஹோ ஸகதா. இஸ ப்ரகார நிஶ்சயகாலகே அஸ்தித்வ
பிநா [அர்தாத் நிமித்தபூத காலத்ரவ்யகே ஸத்பாவ பிநா] அந்ய கிஸீ ப்ரகார ஜீவ–புத்கலகே பரிணாம பந நஹீஂ
ஸகதே இஸலியே ‘நிஶ்சயகால வித்யமாந ஹை’ ஐஸா ஜ்ஞாத ஹோதா ஹை– நிஶ்சித ஹோதா ஹை.]
Page 49 of 264
PDF/HTML Page 78 of 293
single page version
அகுருலஹுகோ அமுத்தோ வட்டணலக்கோ ய காலோ த்தி.. ௨௪..
அகுருலகுகோ அமூர்தோ வர்தநலக்ஷணஶ்ச கால இதி.. ௨௪..
[அமூர்தஃ] அமூர்த [ச] ஔர [வர்தநலக்ஷணஃ] வர்தநாலக்ஷணவாலா ஹை.
ஹை. காலகா லக்ஷண வர்தநாஹேதுத்வ ஹை; அர்தாத் ஜிஸ ப்ரகார ஶீத»ுதுமேஂ ஸ்வயஂ அத்யயநக்ரியா கரதே ஹுஏ
புருஷகோ அக்நி ஸஹகாரீ [–பஹிரஂக நிமித்த] ஹை ஔர ஜிஸ ப்ரகார ஸ்வயஂ குமநே கீ க்ரியா கரதே ஹுஏ
கும்பாரகே சாககோ நீசேகீ கீலீ ஸஹகாரீ ஹை உஸீ ப்ரகார நிஶ்சயஸே ஸ்வயமேவ பரிணாமகோ ப்ராப்த ஜீவ–
புத்கலாதி த்ரவ்யோஂகோ [வ்யவஹாரஸே] காலாணுரூப நிஶ்சயகால பஹிரஂக நிமித்த ஹை.
ரஸவர்ணபஂசக ஸ்பர்ஶ–அஷ்டக, கஂதயுகல விஹீந சே,
சே மூர்திஹீந, அகுருலகுக சே, காள வர்தநலிஂக சே. ௨௪.
Page 50 of 264
PDF/HTML Page 79 of 293
single page version
மாஸோதுஅயணஸஂவச்சரோ த்தி
மாஸர்த்வயநஸஂவத்ஸரமிதி காலஃ பராயத்த.. ௨௫..
பரமாணுப்ரசலநாயத்தஃ ஸமயஃ. நயநபுடகடநாயத்தோ நிமிஷஃ. தத்ஸஂக்யாவிஶேஷதஃ காஷ்டா கலா நாலீ
ரஸநேந்த்ரியவிஷயகா ஶரீரகே ஏக ஹீ பாகமேஂ ஸ்பர்ஶ ஹோநே பர பீ ஸம்பூர்ண ஆத்மாமேஂ ஸுகாநுபவ ஹோதா ஹை
ஔர ஜிஸ ப்ரகார ஸர்பதஂஶ யா வ்ரண [காவ] ஆதி ஶரீரகே ஏக ஹீ பாகமேஂ ஹோநே பர பீ ஸம்பூர்ண ஆத்மாமேஂ
துஃகவேதநா ஹோதீ ஹை, உஸீ ப்ரகார காலத்ரவ்ய லோகாகாஶமேஂ ஹீ ஹோநே பர பீ ஸம்பூர்ண ஆகாஶமேஂ பரிணதி
ஹோதீ ஹை க்யோஂகி ஆகாஶ அகண்ட ஏக த்ரவ்ய ஹை.
யஹா யஹ பாத முக்யதஃ த்யாநமேஂ ரகநா சாஹியே கி கால கிஸீ த்ரவ்யகோ பரிணமித நஹீஂ கரதா,
இஸ ப்ரகார நிஶ்சயகாலகா ஸ்வரூப தர்ஶாயா கயா.. ௨௪..
– [இதி காலஃ] ஐஸா ஜோ கால [அர்தாத் வ்யவஹாரகால] [பராயத்தஃ] வஹ பராஶ்ரித ஹை.
உஸகீ [–அஹோராத்ரகீ] அமுக ஸஂக்யாஸே மாஸ, »ுது, அயந ஔர வர்ஷ ஹோதே ஹைஂ. –ஐஸா வ்யவஹாரகால
Page 51 of 264
PDF/HTML Page 80 of 293
single page version
இதி.. ௨௫..
போக்கலதவ்வேண
புத்கலத்ரவ்யேண விநா தஸ்மாத்கால ப்ரதீத்யபவஃ.. ௨௬..
ஆஂக, ஸூர்ய ஆதி பர பதார்தோகீ அபேக்ஷா பிநா–வ்யவஹாரகாலகா மாப நிஶ்சித கரநா அஶகய ஹோநேஸே]
உஸே ‘பராஶ்ரித’ ஐஸீ உபமா தீ ஜாதீ ஹை.
ஜோ ஸமய லகே உஸே ஸமய கஹா ஜாதா ஹை]. ‘நிமேஷ’ ஆககே மிசநேஸே ப்ரகட ஹோதா ஹை [அர்தாத் குலீ
ஆககே மிசநேமேஂ ஜோ ஸமய லகே உஸே நிமேஷ கஹா ஜாதா ஹை ஔர வஹ ஏக நிமேஷ அஸஂக்யாத ஸமயகா
ஹோதா ஹை]. பந்த்ரஹ நிமேஷகா ஏக ‘காஷ்டா’, தீஸ காஷ்டாகீ ஏக ‘கலா’, பீஸஸே குச அதிக கலாகீ
ஏக ‘கீ’ ஔர தோ கீகா ஏக ‘மஹூர்த பநதா ஹை]. ‘அஹோராத்ர’ ஸூர்யகே கமநஸே ப்ரகட ஹோதா ஹை [ஔர
வஹ ஏக அஹோராத்ர தீஸ முஹூர்தகா ஹோதா ஹை] தீஸ அஹோராத்ரகா ஏக ‘மாஸ’, தோ மாஸகீ ஏக ‘»ுது’
தீந »ுதுகா ஏக ‘அயந’ ஔர தோ அயநகா ஏக ‘வர்ஷ’ பநதா ஹை. – யஹ ஸப வ்யவஹாரகால ஹைே.
‘பல்யோபம’, ‘ஸாகரோபம’ ஆதி பீ வ்யவஹாரகாலகே பேத ஹைஂ.
இஸலியே] உந்ஹேஂ உபசாரஸே பராஶ்ரித கஹா ஜாதா ஹை.. ௨௫..
‘சிர’ ‘ஶீத்ர’ நஹி மாத்ரா பிநா, மாத்ரா நஹீஂ புத்கல பிநா,
தே காரணே பர–ஆஶ்ரயே உத்பந்ந பாக்யோ கால ஆ. ௨௬.