Shastra Swadhyay-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). 3. punya pAp adhikAr; 4. ashrav adhikAr; 5. sanvar adhikAr; 6. nirjarA adhikAr; 7. bandh adhikAr; 8. moksh adhikAr.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 2 of 12

 

Page 9 of 214
PDF/HTML Page 21 of 226
single page version

background image
ātmā kare nijane ja e mantavya nishchayanay taṇun,
vaḷī bhogave nijane ja ātmā em nishchay jāṇavun. 83.
ātmā kare vidhavidh pudgalakarmamat vyavahāranun,
vaḷī te ja pudgalakarma ātmā bhogave vidhavidhanun. 84.
pudgalakaram jīv jo kare, ene ja jo jīv bhogave,
jinane asammat dvikriyāthī abhinna te ātmā ṭhare. 85.
jīvabhāv, pudgalabhāvbanne bhāvane jethī kare,
tethī ja mithyādraṣhṭi evā dvikriyāvādī ṭhare. 86.
mithyātva jīv ajīv dvividh, em vaḷī agnān ne
aviramaṇ, yogo, moh ne krodhādi ubhayaprakār chhe. 87.
mithyātva ne agnān ādi ajīv, pudgalakarma chhe;
agnān ne aviramaṇ vaḷī mithyātva jīv, upayog chhe. 88.
chhe mohayut upayoganā pariṇām traṇ anādinā,
mithyātva ne agnān, aviratabhāv e traṇ jāṇavā. 89.
enāthī chhe upayog traṇavidh, shuddha nirmaḷ bhāv je;
je bhāv kāī paṇ te kare, te bhāvano kartā bane. 90.
je bhāv jīv kare are! jīv tehano kartā bane;
kartā thatān, pudgal svayam tyān karmarūpe pariṇame. 91.
parane kare nijarūp ne nij ātmane paṇ par kare,
agnānamay e jīv evo karmano kārak bane. 92.
parane na karato nijarūp, nij ātmane par nav kare,
e gnānamay ātmā akārak karmano em ja bane. 93.

Page 10 of 214
PDF/HTML Page 22 of 226
single page version

background image
‘hun krodh’ em vikalpa e upayog traṇavidh āchare,
tyān jīv e upayogarūp jīvabhāvano kartā bane. 94.
‘hun dharma ādi’ vikalpa e upayog traṇavidh āchare,
tyān jīv e upayogarūp jīvabhāvano kartā bane. 95.
jīv mandabuddhi e rīte paradravyane nijarūp kare,
nij ātmane paṇ e rīte agnānabhāve par kare. 96.
e kāraṇe ātmā kahyo kartā sahu nishchayavide,
e gnān jene thāy te chhoḍe sakal kartr̥utvane. 97.
ghaṭ-paṭ-rathādik vastuo, karaṇo ane karmo vaḷī,
nokarma vidhavidh jagatamān ātmā kare vyavahārathī. 98.
paradravyane jīv jo kare to jarūr tanmay te bane,
paṇ te nathī tanmay are! tethī nahīn kartā ṭhare. 99.
jīv nav kare ghaṭ, paṭ nahīn, jīv sheṣh dravyo nav kare;
utpādako upayogayogo, temano kartā bane. 100.
gnānāvaraṇaādik je pudgal taṇā pariṇām chhe,
karato na ātmā temane, je jāṇato te gnānī chhe. 101.
je bhāv jīv kare shubhāshubh tehano kartā khare,
tenun bane te karma, ātmā tehano vedak bane 102.
je dravya je guṇ-dravyamān, nahi anya dravye saṅkrame;
aṇasaṅkramyun te kem anya pariṇamāve dravyane? 103.
ātmā kare nahi dravya-guṇ pudgalamayī karmo viṣhe,
te ubhayane temān na karato kem tatkartā bane? 104.

Page 11 of 214
PDF/HTML Page 23 of 226
single page version

background image
jīv hetubhūt thatān are! pariṇām dekhī bandhanun,
upachāramātra kathāy ke ā karma ātmāe karyun. 105.
yoddhā kare jyān yuddha tyān e nr̥upakaryun loko kahe,
em ja karyān vyavahārathī gnānāvaraṇ ādi jīve. 106.
upajāvato, praṇamāvato, grahato ane bāndhe, kare,
pudgaladaravane ātamāvyavahāranayavaktavya chhe. 107.
guṇadoṣhautpādak kahyo jyam bhūpane vyavahārathī,
tyam dravyaguṇautpannakartā jīv kahyo vyavahārathī. 108.
sāmānya pratyay chār nishchay bandhanā kartā kahyā,
mithyātva ne aviramaṇ tem kaṣhāyayogo jāṇavā. 109.
vaḷī temano paṇ varṇavyo ā bhed ter prakārano,
mithyātvathī ādi karīne charam bhed sayogīno. 110.
pudgalakaramanā udayathī utpanna tethī ajīv ā,
te jo kare karmo bhale, bhoktāy teno jīv nā. 111.
jethī khare ‘guṇ’ nāmanā ā pratyayo karmo kare,
tethī akartā jīv chhe, ‘guṇo’ kare chhe karmane. 112.
upayog jem ananya jīvano, krodh tem ananya jo,
to doṣh āve jīv tem ajīvanā ekatvano. 113.
to jagatamān je jīv te ja ajīv paṇ nishchay ṭhare;
nokarma, pratyay, karmanā ekatvamān paṇ doṣh e. 114.
jo krodh e rīt anya, jīv upayogaātmak anya chhe,
to krodhavat nokarma, pratyay, karma te paṇ anya chhe. 115.

Page 12 of 214
PDF/HTML Page 24 of 226
single page version

background image
jīvamān svayam nahi baddha, na svayam karmabhāve pariṇame,
to evun pudgaladravya ā pariṇamanahīn bane are! 116.
jo vargaṇā kārmaṇ taṇī nahi karmabhāve pariṇame,
sansārano ja abhāv athavā samay sāṅkhya taṇo ṭhare! 117.
jo karmabhāve pariṇamāve jīv pudgaladravyane,
kyam jīv tene pariṇamāve je svayam nahi pariṇame? 118.
svayamev pudgaladravya vaḷī jo karmabhāve pariṇame,
jīv pariṇamāve karmane karmatvamānmithyā bane. 119.
pudgaladarav je karmapariṇat, nishchaye karma ja bane;
gnānāvaraṇaityādipariṇat, te ja jāṇo tehane. 120.
karme svayam nahi baddha, na svayam krodhabhāve pariṇame,
to jīv ā tuj mat viṣhe pariṇamanahīn bane are! 121.
krodhādibhāve jo svayam nahi jīv pote pariṇame,
sansārano ja abhāv athavā samay sāṅkhya taṇo ṭhare! 122.
jo krodhpudgalakarmajīvane pariṇamāve krodhamān,
kyam krodh tene pariṇamāve je svayam nahi pariṇame? 123.
athavā svayam jīv krodhabhāve pariṇametuj buddhi chhe,
to krodh jīvane pariṇamāve krodhamānmithyā bane. 124.
krodhopayogī krodh, jīv mānopayogī mān chhe,
māyopayut māyā ane lobhopayut lobh ja bane. 125.
je bhāvane ātmā kare, kartā bane te karmano;
te gnānamay chhe gnānīno, agnānamay agnānīno. 126.

Page 13 of 214
PDF/HTML Page 25 of 226
single page version

background image
agnānamay agnānīno, tethī kare te karmane;
paṇ gnānamay chhe gnānīno, tethī kare nahi karmane. 127.
vaḷī gnānamay ko bhāvamānthī gnānabhāv ja ūpaje,
te kāraṇe gnānī taṇā sau bhāv gnānamayī khare; 128.
agnānamay ko bhāvathī agnānabhāv ja ūpaje,
te kāraṇee agnānīnā agnānamay bhāvo bane. 129.
jyam kanakamay ko bhāvamānthī kuṇḍalādik ūpaje,
paṇ lohamay ko bhāvathī kaṭakādi bhāvo nīpaje. 130.
tyam bhāv bahuvidh ūpaje agnānamay agnānīne,
paṇ gnānīne to sarva bhāvo gnānamay em ja bane. 131.
agnān tattva taṇun jīvone, uday te agnānano,
apratīt tattvanī jīvane je, uday te mithyātvano; 132.
jīvane aviratabhāv je, te uday aṇasanyam taṇo,
jīvane kaluṣh upayog je, te uday jāṇ kaṣhāyano; 133.
shubh ke ashubh pravr̥utti ke nivr̥uttinī cheṣhṭā taṇo
utsāh varte jīvane, te uday jāṇ tun yogano. 134.
ā hetubhūt jyān thāy tyān kārmaṇavaragaṇārūp je,
te aṣhṭavidh gnānāvaraṇaityādibhāve pariṇame; 135.
kārmaṇavaragaṇārūp te jyān jīvanibaddha bane khare,
ātmāy jīvapariṇāmabhāvono tadā hetu bane. 136.
jo karmarūp pariṇām, jīv bheḷā ja, pudgalanā bane,
to jīv ne pudgal ubhay paṇ karmapaṇun pāme are! 137.

Page 14 of 214
PDF/HTML Page 26 of 226
single page version

background image
paṇ karmabhāve pariṇaman chhe ek pudgaladravyane,
jīvabhāvahetuthī alag, tethī, karmanā pariṇām chhe. 138.
jīvanā, karam bheḷā ja, jo pariṇām rāgādik bane,
to karma ne jīv ubhay paṇ rāgādipaṇun pāme are! 139.
paṇ pariṇaman rāgādirūp to thāy chhe jīv ekane,
tethī ja karmodayanimittathī alag jīvapariṇām chhe. 140.
chhe karma jīvamān baddhaspr̥uṣhṭakathit nay vyavahāranun;
paṇ baddhaspr̥uṣhṭa na karma jīvamānkathan chhe nay shuddhanun. 141.
chhe karma jīvamān baddha vā aṇabaddha e nayapakṣha chhe;
paṇ pakṣhathī atikrānt bhākhyo te ‘samayano sār’ chhe. 142.
nayadvayakathan jāṇe ja kevaḷ samayamān pratibaddha je,
nayapakṣha kāī paṇ nav grahe, nayapakṣhathī parihīn te. 143.
samyaktva tem ja gnānanī je ekane sañgnā maḷe,
nayapakṣha sakal rahit bhākhyo, te ‘samayano sār’ chhe. 144.
3. puṇya-pāp adhikār
chhe karma ashubh kushīl ne jāṇo sushīl shubhakarmane!
te kem hoy sushīl je sansāramān dākhal kare? 145.
jyam lohanun tyam kanakanun jañjīr jakaḍe puruṣhane,
evī rīte shubh ke ashubh kr̥ut karma bāndhe jīvane. 146.
tethī karo nahi rāg ke sansarga e kushīlo taṇo,
chhe kushīlanā sansarga-rāge nāsh svādhīnatā taṇo. 147.

Page 15 of 214
PDF/HTML Page 27 of 226
single page version

background image
jevī rīte ko puruṣh kutsitashīl janane jāṇīne,
sansarga tenī sāth tem ja rāg karavo paritaje; 148.
em ja karamaprakr̥itishīlasvabhāv kutsit jāṇīne,
nij bhāvamān rat rāg ne sansarga teno parihare. 149.
jīv rakta bāndhe karmane, vairāgyaprāpta mukāy chhe,
e jin taṇo upadesh, tethī na rāch tun karmo viṣhe. 150.
paramārtha chhe, nakkī samay chhe, shudh, kevaḷī, muni, gnānī chhe,
evā svabhāve sthit munio mokṣhanī prāpti kare. 151.
paramārthamān aṇasthit je tapane kare, vratane dhare,
saghaḷuy te tap bāḷ ne vrat bāḷ sarvagno kahe. 152.
vrataniyamane dhāre bhale, tapashīlane paṇ āchare,
paramārthathī je bāhya te nirvāṇaprāpti nahīn kare. 153.
paramārthabāhya jīvo are! jāṇe na hetu mokṣhano,
agnānathī te puṇya ichchhe hetu je sansārano. 154.
jīvādinun shraddhān samakit, gnān temanun gnān chhe,
rāgādi-varjan charaṇ chhe, ne ā ja muktipanth chhe. 155.
vidvajjano bhūtārtha tajī vyavahāramān vartan kare,
paṇ karmakṣhayanun vidhān to paramārtha-āshrit santane. 156.
maḷamilanalepathī nāsh pāme shvetapaṇun jyam vastranun,
mithyātvamaḷanā lepathī samyaktva e rīt jāṇavun. 157.
maḷamilanalepathī nāsh pāme shvetapaṇun jyam vastranun,
agnānamaḷanā lepathī vaḷī gnān e rīt jāṇavun. 158.

Page 16 of 214
PDF/HTML Page 28 of 226
single page version

background image
maḷamilanalepathī nāsh pāme shvetapaṇun jyam vastranun,
chāritra pāme nāsh lipta kaṣhāyamaḷathī jāṇavun. 159.
te sarvagnānī-darshī paṇ nij karmaraj-āchchhādane,
sansāraprāpta na jāṇato te sarva rīte sarvane. 160.
samyaktvapratibandhak karam mithyātva jinadeve kahyun,
enā udayathī jīv mithyātvī bane em jāṇavun. 161.
em gnānapratibandhak karam agnān jinadeve kahyun,
enā udayathī jīv agnānī bane em jāṇavun. 162.
chāritrane pratibandh karma kaṣhāy jinadeve kahyun,
enā udayathī jīv bane chāritrahīn em jāṇavun. 163.
4. āsrav adhikār
mithyātva ne avirat, kaṣhāyo, yog 1sañgna 2asañgna chhe,
1e vividh bhede jīvamān, jīvanā ananya pariṇām chhe; 164.
vaḷī 2teh gnānāvaraṇaādik karmanān kāraṇ bane,
ne temanun paṇ jīv bane je rāgadveṣhādik kare. 165.
sudraṣhṭine āsravanimitta na bandh, āsravarodh chhe;
nahi bāndhato, jāṇe ja pūrvanibaddha je sattā viṣhe. 166.
rāgādiyut je bhāv jīvakr̥ut tehane bandhak kahyo;
rāgādithī pravimukta te bandhak nahīn, gnāyak naryo. 167.
phaḷ pakva kharatān, vr̥unt sah sambandh pharī pāme nahīn,
tyam karmabhāv kharye, pharī jīvamān uday pāme nahīn. 168.

Page 17 of 214
PDF/HTML Page 29 of 226
single page version

background image
je sarva pūrvanibaddha pratyay vartatā te gnānīne,
chhe pr̥ithvīpiṇḍ samān ne sau karmasharīre baddha chhe. 169.
chauvidh pratyay samayasamaye gnānadarshanaguṇathī
bahubhed bāndhe karma, tethī gnānī to bandhak nathī. 170.
je gnānaguṇanī jaghanyatāmān vartato guṇ gnānano,
pharīpharī praṇamato anyarūpamān, tethī te bandhak kahyo. 171.
chāritra, darshan, gnān jethī jaghanya bhāve pariṇame,
tethī ja gnānī vividh pudgalakarmathī bandhāy chhe. 172.
je sarva pūrvanibaddha pratyay vartatā sudraṣhṭine,
upayogane prāyogya bandhan karmabhāv vaḍe kare. 173.
aṇabhogya banī upabhogya je rīt thāy te rīt bāndhatā,
gnānāvaraṇ ityādi karmo sapta-aṣhṭa prakāranān. 174.
sattā viṣhe te nirupabhogya ja, bāḷ strī jyam puruṣhane;
upabhogya banatān teh bāndhe, yuvatī jem puruṣhane. 175.
ā kāraṇe samyaktvasanyut jīv aṇabandhak kahyā,
āsaravabhāvaabhāvamān nahi pratyayo bandhak kahyā. 176.
nahi rāgadveṣh, na mohe āsrav nathī sudraṣhṭine,
tethī ja āsravabhāv viṇ nahi pratyayo hetu bane; 177.
hetu chaturvidh aṣhṭavidh karmo taṇān kāraṇ kahyā,
tenāy rāgādik kahyā, rāgādi nahi tyān bandh nā. 178.
puruṣhe grahel ahār je, udarāgnine sanyog te
bahuvidh māns, vasā ane rudhirādi bhāve pariṇame; 179.

Page 18 of 214
PDF/HTML Page 30 of 226
single page version

background image
tyam gnānīne paṇ pratyayo je pūrvakāḷanibaddha te
bahuvidh bāndhe karma, jo jīv shuddhanayaparichyut bane. 180.
5. samvar adhikār
upayogamān upayog, ko upayog nahi krodhādimān,
chhe krodh krodh mahīn ja, nishchay krodh nahi upayogamān. 181.
upayog chhe nahi aṣhṭavidh karmo ane nokarmamān,
karmo ane nokarma kāī paṇ chhe nahi upayogamān. 182.
āvun aviparīt gnān jyāre udbhave chhe jīvane,
tyāre na kāī paṇ bhāv te upayogashuddhātmā kare. 183.
jyam agnitapta suvarṇa paṇ nij svarṇabhāv nahīn taje,
tyam karmaudaye tapta paṇ gnānī na gnānīpaṇun taje. 184.
jīv gnānī jāṇe ām, paṇ agnānī rāg ja jīv gaṇe,
ātmasvabhāv-ajāṇ je agnānatam-āchchhādane. 185.
je shuddha jāṇe ātmane te shuddha ātma ja meḷave;
aṇashuddha jāṇe ātmane aṇashuddha ātma ja te lahe. 186.
puṇyapāpayogathī rokīne nij ātmane ātmā thakī,
darshan ane gnāne ṭharī, paradravyaichchhā pariharī, 187.
je sarvasaṅgavimukta, dhyāve ātmane ātmā vaḍe,
nahi karma ke nokarma, chetak chetato ekatvane, 188.

Page 19 of 214
PDF/HTML Page 31 of 226
single page version

background image
te ātma dhyāto, gnānadarshanamay, ananyamayī khare,
bas alpa kāḷe karmathī pravimukta ātmāne vare. 189.
rāgādinā hetu kahe sarvagna adhyavasānane,
mithyātva ne agnān, aviratabhāv tem ja yogane. 190.
hetuabhāve jarūr āsravarodh gnānīne bane,
āsravabhāv vinā vaḷī nirodh karma taṇo bane; 191.
karmo taṇā ya abhāvathī nokarmanun rodhan ane
nokarmanā rodhan thakī sansārasanrodhan bane. 192.
6. nirjarā adhikār
chetan achetan dravyano upabhog indriyo vaḍe
je je kare sudraṣhṭi te sau nirjarākāraṇ bane. 193.
vastu taṇe upabhog nishchay sukh vā duḥkh thāy chhe,
e udit sukhadukh bhogave pachhī nirjarā thaī jāy chhe. 194.
jyam jheranā upabhogathī paṇ vaidya jan marato nathī,
tyam karmaudayo bhogave paṇ gnānī bandhāto nathī. 195.
jyam aratibhāve madya pītān matta jan banato nathī,
dravyopabhog viṣhe arat gnānīy bandhāto nathī. 196.

Page 20 of 214
PDF/HTML Page 32 of 226
single page version

background image
seve chhatān nahi sevato, aṇasevato sevak bane,
prakaraṇ taṇī cheṣhṭā kare paṇ prākaraṇ jyam nahi ṭhare. 197.
karmo taṇo je vividh udayavipāk jinavar varṇavyo,
te muj svabhāvo chhe nahīn, hun ek gnāyakabhāv chhun. 198.
pudgalakaramarūp rāgano ja vipākarūp chhe uday ā,
ā chhe nahīn muj bhāv, nishchay ek gnāyakabhāv chhun. 199.
sudraṣhṭi e rīt ātmane gnāyakasvabhāv ja jāṇato,
ne uday karmavipākarūp te tattvagnāyak chhoḍato. 200.
aṇumātra paṇ rāgādino sadbhāv varte jehane,
te sarvaāgamadhar bhale paṇ jāṇato nahi ātmane; 201.
nahi jāṇato jyān ātmane ja, anātma paṇ nahi jāṇato,
te kem hoy sudraṣhṭi je jīv-ajīvane nahi jāṇato? 202.
jīvamān apadabhūt dravyabhāvo chhoḍīne grah tun yathā,
sthir, niyat, ek ja bhāv jeh svabhāvarūp upalabhya ā. 203.
mati, shrut, avadhi, manaḥ, keval teh pad ek ja khare,
ā gnānapad paramārtha chhe je pāmī jīv mukti lahe. 204.
bahu lok gnānaguṇe rahit ā pad nahīn pāmī shake;
re! grahaṇ kar tun niyat ā, jo karmamokṣhechchhā tane. 205.
āmān sadā prītivant ban, āmān sadā santuṣhṭa ne
ānāthī ban tun tr̥upta, tujane sukh aho! uttam thashe. 206.
‘paradravya ā muj dravya’ evun koṇ gnānī kahe are!
nij ātmane nijano parigrah jāṇato je nishchaye? 207.

Page 21 of 214
PDF/HTML Page 33 of 226
single page version

background image
parigrah kadī māro bane to hun ajīv banun khare,
hun to khare gnātā ja, tethī nahi parigrah muj bane. 208.
chhedāv, vā bhedāv, ko laī jāv, naṣhṭa bano bhale,
vā anya ko rīt jāv, paṇ parigrah nathī māro khare. 209.
anichchhak kahyo aparigrahī, gnānī na ichchhe puṇyane,
tethī na parigrahī puṇyano te, puṇyano gnāyak rahe. 210.
anichchhak kahyo aparigrahī, gnānī na ichchhe pāpane,
tethī na parigrahī pāpano te, pāpano gnāyak rahe. 211.
anichchhak kahyo aparigrahī, gnānī na ichchhe ashanane,
tethī na parigrahī ashanano te, ashanano gnāyak rahe. 212.
anichchhak kahyo aparigrahī, gnānī na ichchhe pānane,
tethī na parigrahī pānano te, pānano gnāyak rahe. 213.
e ādi vidhavidh bhāv bahu gnānī na ichchhe sarvane;
sarvatra ālamban rahit bas niyat gnāyakabhāv te. 214.
utpanna udayano bhog nitya viyogabhāve gnānīne,
ne bhāvī karmoday taṇī kāṅkṣhā nahīn gnānī kare. 215.
re! vedya vedak bhāv banne samay samaye viṇase,
e jāṇato gnānī kadāpi na ubhayanī kāṅkṣhā kare. 216.
sansāradehasambandhī ne bandhopabhoganimitta je,
te sarva adhyavasānaudaye rāg thāy na gnānīne. 217.
chho sarva dravye rāgavarjak gnānī karmanī madhyamān,
paṇ raj thakī lepāy nahi, jyam kanak kardamamadhyamān. 218.

Page 22 of 214
PDF/HTML Page 34 of 226
single page version

background image
paṇ sarva dravye rāgashīl agnānī karmanī madhyamān,
te karmaraj lepāy chhe, jyam loh kardamamadhyamān. 219.
jyam shaṅkh vividh sachitta, mishra, achitta dravyo bhogave,
paṇ shaṅkhanā shuklatvane nahi kr̥iṣhṇa koī karī shake; 220.
tyam gnānī vividh sachitta, mishra, achitta dravyo bhogave,
paṇ gnān gnānī taṇun nahīn agnān koī karī shake. 221.
jyāre svayam te shaṅkh shvetasvabhāv nijano chhoḍīne
pāme svayam kr̥iṣhṇatva, tyāre chhoḍato shuklatvane; 222.
tyam gnānī paṇ jyāre svayam nij chhoḍī gnānasvabhāvane
agnānabhāve pariṇame, agnānatā tyāre lahe. 223.
jyam jagatamān ko puruṣh vr̥uttinimitta seve bhūpane,
to bhūp paṇ sukhajanak vidhavidh bhog āpe puruṣhane. 224.
tyam jīvapuruṣh paṇ karmarajanun sukhaarath sevan kare,
to karma paṇ sukhajanak vidhavidh bhog āpe jīvane. 225.
vaḷī te ja nar jyam vr̥utti arthe bhūpane seve nahīn,
to bhūp paṇ sukhajanak vidhavidh bhogane āpe nahīn; 226.
sudraṣhṭine tyam viṣhay arthe karmarajasevan nathī,
to karma paṇ sukhajanak vidhavidh bhogane detān nathī. 227.
samyaktvavant jīvo niḥshaṅkit, tethī chhe nirbhay ane
chhe saptabhayapravimukta jethī, tethī te niḥshaṅk chhe. 228.
je karmabandhanamohakartā pād chāre chhedato,
chinmūrti te shaṅkārahit samakitadraṣhṭi jāṇavo. 229.

Page 23 of 214
PDF/HTML Page 35 of 226
single page version

background image
je karmaphaḷ ne sarva dharma taṇī na kāṅkṣhā rākhato,
chinmūrti te kāṅkṣhārahit samakitadraṣhṭi jāṇavo. 230.
sau koī dharma viṣhe jugupsābhāv je nahi dhārato,
chinmūrti nirvichikitsa samakitadraṣhṭi nishchay jāṇavo. 231.
sammūḍh nahi je sarva bhāve,satya draṣhṭi dhārato,
te mūḍhadraṣhṭirahit samakitadraṣhṭi nishchay jāṇavo. 232.
je siddhabhaktisahit chhe, upagūhak chhe sau dharmano,
chinmūrti te upagūhanakar samakitadraṣhṭi jāṇavo. 233.
unmārgagamane svātmane paṇ mārgamān je sthāpato,
chinmūrti te sthitikaraṇayut samakitadraṣhṭi jāṇavo. 234.
je mokṣhamārge ‘sādhu’trayanun vatsalatva kare aho!
chinmūrti te vātsalyayut samakitadraṣhṭi jāṇavo. 235.
chinmūrti man-rathapanthamān vidyārathārūḍh ghūmato,
te jinagnānaprabhāvakar samakitadraṣhṭi jāṇavo. 236.
7. bandh adhikār
jevī rīte ko puruṣh pote telanun mardan karī,
vyāyām karato shastrathī bahu rajabharyā sthāne rahī; 237.
vaḷī tāḍ, kadaḷī, vāns ādi chhinnabhinna kare ane
upaghāt teh sachitta tem achitta dravya taṇo kare. 238.

Page 24 of 214
PDF/HTML Page 36 of 226
single page version

background image
bahu jātanān karaṇo vaḍe upaghāt karatā tehane,
nishchay thakī chintan karo, rajabandh thāy shun kāraṇe? 239.
em jāṇavun nishchay thakīchīkaṇāī je te nar viṣhe
rajabandhakāraṇ te ja chhe, nahi kāyacheṣhṭā sheṣh je. 240.
cheṣhṭā vividhamān vartato e rīt mithyādraṣhṭi je,
upayogamān rāgādi karato raj thakī lepāy te. 241.
jevī rīte vaḷī te ja nar te tel sarva dūre karī,
vyāyām karato shastrathī bahu rajabharyā sthāne rahī; 242.
vaḷī tāḍ, kadaḷī, vāns ādi chhinnabhinna kare ane,
upaghāt teh sachitta tem achitta dravya taṇo kare. 243.
bahu jātanān karaṇo vaḍe upaghāt karatā tehane,
nishchay thakī chintan karo, rajabandh nahi shun kāraṇe? 244.
em jāṇavun nishchay thakīchīkaṇāī je te nar viṣhe
rajabandhakāraṇ te ja chhe, nahi kāyacheṣhṭā sheṣh je. 245.
yogo vividhamān vartato e rīt samyagdraṣhṭi je,
rāgādi upayoge na karato rajathī nav lepāy te. 246.
je mānatohun mārun ne par jīv māre mujane,
te mūḍh chhe, agnānī chhe, viparīt ethī gnānī chhe. 247.
chhe āyukṣhayathī maraṇ jīvanun em jinadeve kahyun,
tun āyu to harato nathī, ten maraṇ kyam tenun karyun? 248.
chhe āyukṣhayathī maraṇ jīvanun em jinadeve kahyun,
te āyu tuj haratā nathī, to maraṇ kyam tārun karyun? 249.

Page 25 of 214
PDF/HTML Page 37 of 226
single page version

background image
je mānatohun jivāḍun ne par jīv jivāḍe mujane,
te mūḍh chhe, agnānī chhe, viparīt ethī gnānī chhe. 250.
chhe āyu-udaye jīvan jīvanun em sarvagne kahyun,
tun āyu to deto nathī, ten jīvan kyam tenun karyun? 251.
chhe āyu-udaye jīvan jīvanun em sarvagne kahyun,
te āyu tuj detā nathī, to jīvan kyam tārun karyun? 252.
je mānatomujathī dukhīsukhī hun karun par jīvane,
te mūḍh chhe, agnānī chhe, viparīt ethī gnānī chhe. 253.
jyān karma-udaye jīv sarve dukhit tem sukhī thatā,
tun karma to deto nathī, ten kem dukhit-sukhī karyā? 254.
jyān karma-udaye jīv sarve dukhit tem sukhī bane,
te karma tuj detā nathī, to dukhit kem karyo tane? 255.
jyān karma-udaye jīv sarve dukhit tem sukhī bane,
te karma tuj detā nathī, to sukhit kem karyo tane? 256.
marato ane je dukhī thatosau karmanā udaye bane,
tethī ‘haṇyo men, dukhī karyo’tuj mat shun nahi mithyā khare? 257.
vaḷī nav mare, nav dukhī bane, te karmanā udaye khare,
‘men nav haṇyo, nav dukhī karyo’tuj mat shun nahi mithyā khare? 258.
ā buddhi je tuj‘dukhit tem sukhī karun chhun jīvane’,
te mūḍh mati tārī are! shubh ashubh bāndhe karmane. 259.
karato tun adhyavasān‘dukhit-sukhī karun chhun jīvane’,
te pāpanun bandhak agar to puṇyanun bandhak bane. 260.

Page 26 of 214
PDF/HTML Page 38 of 226
single page version

background image
karato tun adhyavasān‘mārun jivāḍun chhun par jīvane’,
te pāpanun bandhak agar to puṇyanun bandhak bane. 261.
mārona māro jīvane, chhe bandh adhyavasānathī,
ā jīv kerā bandhano saṅkṣhep nishchayanay thakī. 262.
em alīkamānhī, adattamān, abrahma ne parigrah viṣhe
je thāy adhyavasān tethī pāpabandhan thāy chhe. 263.
e rīt satye, dattamān, vaḷī brahma ne aparigrahe
je thāy adhyavasān tethī puṇyabandhan thāy chhe. 264.
je thāy adhyavasān jīvane, vastu-āshrit te bane,
paṇ vastuthī nathī bandh, adhyavasānamātrathī bandh chhe. 265.
karun chhun dukhī-sukhī jīvane, vaḷī baddha-mukta karun are!
ā mūḍh mati tuj chhe nirarthak, tethī chhe mithyā khare. 266.
sau jīv adhyavasānakāraṇ karmathī bandhāy jyān
ne mokṣhamārge sthit jīvo mukāy, tun shun kare bhalā? 267.
tiryañch, nārak, dev, mānav, puṇya-pāp vividh je,
te sarvarūp nijane kare chhe jīv adhyavasānathī. 268.
vaḷī em dharma-adharma, jīv-ajīv, lok-alok je,
te sarvarūp nijane kare chhe jīv adhyavasānathī. 269.
e ādi adhyavasān vidhavidh vartatān nahi jemane,
te munivaro lepāy nahi shubh ke ashubh karmo vaḍe. 270.
buddhi, mati, vyavasāy, adhyavasān, vaḷī vignān ne
pariṇām, chitta ne bhāvshabdo sarva ā ekārtha chhe. 271.

Page 27 of 214
PDF/HTML Page 39 of 226
single page version

background image
vyavahāranay e rīt jāṇ niṣhiddha nishchayanay thakī;
nishchayanayāshrit munivaro prāpti kare nirvāṇanī. 272.
jinavarakahelān vrat, samiti, gupti, vaḷī tap-shīlane
karatān chhatāny abhavya jīv agnānī mithyādraṣhṭi chhe. 273.
mukti taṇī shraddhārahit abhavya jīv shāstro bhaṇe,
paṇ gnānanī shraddhārahitane paṭhan e nahi guṇ kare. 274.
te dharmane shraddhe, pratīt, ruchi ane sparshan kare,
te bhogahetu dharmane, nahi karmakṣhayanā hetune. 275.
‘āchār’ ādi gnān chhe, jīvādi darshan jāṇavun,
ṣhaṭjīvanikāy charit chhe,e kathan nay vyavahāranun. 276.
muj ātma nishchay gnān chhe, muj ātma darshan charit chhe,
muj ātma pratyākhyān ne muj ātma samvaryog chhe. 277.
jyam sphaṭikamaṇi chhe shuddha, raktarūpe svayam nahi pariṇame,
paṇ anya je raktādi dravyo te vaḍe rāto bane; 278.
tyam ‘gnānī’ paṇ chhe shuddha, rāgarūpe svayam nahi pariṇame,
paṇ anya je rāgādi doṣho te vaḍe rāgī bane. 279.
kadī rāgadveṣhavimoh agar kaṣhāyabhāvo nij viṣhe
gnānī svayam karato nathī, tethī na tatkārak ṭhare. 280.
paṇ rāg-dveṣh-kaṣhāyakarmanimitta thāye bhāv je,
te-rūp je praṇame, pharī te bāndhato rāgādine. 281.
em rāg-dveṣh-kaṣhāyakarmanimitta thāye bhāv je,
te-rūp ātmā pariṇame, te bāndhato rāgādine. 282.

Page 28 of 214
PDF/HTML Page 40 of 226
single page version

background image
aṇapratikramaṇ dvayavidh, aṇapachakhāṇ paṇ dvayavidh chhe,
ā rītanā upadeshathī varṇyo akārak jīvane. 283.
aṇapratikramaṇ bedravyabhāve, em aṇapachakhāṇ chhe,
ā rītanā upadeshathī varṇyo akārak jīvane. 284.
aṇapratikramaṇ vaḷī em aṇapachakhāṇ dravyanun, bhāvanun,
ātmā kare chhe tyān lagī kartā bane chhe jāṇavun. 285.
ādhākaram ityādi pudgaladravyanā ā doṣh je,
te kem ‘gnānī’ kare sadā paradravyanā je guṇ chhe? 286.
uddeshī tem ja adhaḥkarmī paudgalik ā dravya je,
te kem mujakr̥ut hoy nitya ajīv bhākhyun jehane? 287.
8. mokṣha adhikār
jyam puruṣh ko bandhan mahīn pratibaddha je chirakāḷano,
te tīvra-mand svabhāv tem ja kāḷ jāṇe bandhano. 288.
paṇ jo kare nahi chhed to na mukāy, bandhanavash rahe,
ne kāḷ bahuye jāy topaṇ mukta te nar nahi bane; 289.
tyam karmabandhananān prakr̥iti, pradesh, sthiti, anubhāgane
jāṇe chhatān na mukāy jīv, jo shuddha to ja mukāy chhe. 290.
bandhan mahīn je baddha te nahi bandhachintāthī chhūṭe,
tyam jīv paṇ bandho taṇī chintā karyāthī nav chhūṭe. 291.