Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 206 ; Kalash: 144.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 107 of 210

 

PDF/HTML Page 2121 of 4199
single page version

kahyun. have astithI kahe chhe ke-‘gnAnamAn ja gnAnanun prakAshavun hovAthI kevaL (ek) gnAnathI ja gnAnanI prApti thAy chhe.’

‘gnAnamAn ja gnAnanun prakAshavun hovAthI’... joyun? matalab ke chaitanyasvabhAvamAn ja ekAgratAthI gnAnanun prakAshavun thAy chhe; arthAt gnAnasvabhAvamAn ja ekAgratA te gnAnanun prakAshavun chhe. ahA! bhAShA to juo! ‘ja’ nAkhyo chhe. ahAhA...! kahe chhe-gnAnamAn ja gnAnanun prakAshavun hovAthI kevaL (ek) gnAnathI ja gnAnanI prApti thAy chhe.’ arthAt gnAnasvabhAvanI ekAgratAthI ja gnAnanI-dharmanI prApti thAy chhe. lyo, AvI vAt! agnAnIne to haju shraddhAnAny ThekANAn nathI tyAn dharmaprApti to kayAnthI thAy?

bhAI! rAgathI mokSha thAy evI tArI shraddhA mithyAshraddhA chhe. rAg hoy chhe kharo, pUrNa shuddhopayog na thAy tyAnsudhI rAg hoy chhe, parantu te bandhanun ja kAraN chhe. te rAgathI muktine ke nirjarAne kAI madad maLe chhe em chhe ja nahi. ahAhA...! gnAnamAn ja-bhagavAn gnAtAdraShTA svabhAvamAn ja ekAgra thAy to gnAnanI prApti thAy chhe. kevaL ek gnAnathI ja gnAnanI prApti thAy chhe. nirjarA adhikAr chhe ne? nirjarA-dharma kem thAy enI keTalI spaShTatA chhe!

bhAI! gnAn vinA, lAkh vrat, tap ne bhakti kare ane te paN kroDo varSha sudhI kare toy te vaDe dharmanI prApti thatI nathI kemake e to bandhanun ja kAraN chhe. e ja kahe chhe ke-‘mATe gnAnashUnya ghaNAy jIvo, puShkaL karma karavAthI paN A gnAnapadane pAmatA nathI ane A padane nahi pAmatA thakA teo karmothI mukta thatA nathI.’

A shun kahyun? ke gnAnashUnya ghaNAy jIvo arthAt AtmagnAnathI-AtmAnA anubhavathI rahit jIvo puShkaL eTale anek prakAranA karma karavAthI paN A gnAnapadane pAmatA nathI. AtmAnA jAtanI bhAt jemAn paDI nathI evA vItarAgI pariNAmathI rahit ghaNAy jIvo dayA, dAn, vrat, bhakti ityAdi anek karma karavAthI paN jarAy dharmane pAmatA nathI. ahAhA...! bhagavAnanI pratimAne hajAro vAr page lAge ne savAr-sAnj anek kriyAkAnD karyA kare topaN gnAnarahit temane lagArey dharma thato nathI.

koIne thAy ke tame AvI vAt kaho chho? paN bhAI! A TIkA konI chhe? A amRutachandrAchAryanI TIkA chhe ke nahi? ahIn to enI visheSh spaShTatA karavAmAn Ave chhe.

paN enA karatAn em ne em vAnchI jatA hoy to? bhAI! em ne em vAnchI javun eTale shun? bhAv samajyA vinA vAnchI javun? eno artha sho? enAthI shun lAbh? Ave chhe ne ke-


PDF/HTML Page 2122 of 4199
single page version

‘vAnche paN nahi kare vichAr, te samaje nahi saghaLo sAr.’ ahAhA...! AtmA gnAn ane AnandanA svabhAvathI pUrNa bharelo bhagavAn chhe. temAn ekAgratA thavAthI je nirvikAr vItarAgI pariNAm utpanna thAy te gnAnamAnthI Avelun gnAn AtmagnAn chhe. AvA AtmagnAnathI shUnya ghaNAy jIvo ghaNA prakAranAn karma- shubhAcharaN karavAthI paN A gnAnapadane-chaitanyapadane ke je pUrNadashAmAn ekAkAr chhe tene pAmatA nathI. shun kahyun? ke gnAn shUnya jIvo-gnAn eTale AgamagnAn ke shAstragnAn e gnAn nahi, paN pratyakSha svasamvedanagnAnathI shUnya jIvo-shuddha AtmAnA gnAnathI rahit jIvo-vyavahAranI anek kriyAo-chokhkhI hon-karavAthI paN A gnAnapadane pAmatA nathI em kahe chhe. ane A gnAnapadane nahi pAmatA thakA teo karmothI mukta thatA nathI. karma eTale jaDakarma ane bhAvakarmathI teo mukta thatA nathI. gnAnashUnya jIvo jaDakarma ane bhAvakarmathI mukta thatA nathI em kahe chhe. have AvI vAt kriyAkAnDIone AkarI lAge paN shun thAy?

bhAI! ahIn ashubh karmanI-ashubh pariNAmanI to vAt ja karavI nathI. ahIn to em kahevun chhe ke jemane ‘hun AtmA chhun’-evun bhAn thayun nathI evA gnAnashUnya ghaNAy jIvo anek prakAranun karma eTale shubharAganun AcharaN karavAthI paN A gnAnapadane prApta karatA nathI. juo A spaShTIkaraN! kem pAmatA nathI? kemake e shubharAganI kriyAthI AtmagnAn ke samyagdarshan thAy em chhe nahi. khUb gambhIr vAt bhAI! shun? ke vyavahAr karatAn karatAn koIne nishchay thAy e vAtanI ahIn nA pADe chhe.

prashna– paN Dagalun bharatAn bharatAn thAy ne? samAdhAna– dhULey na thAy sAmbhaLane. Dagalun? bhAI! tAre Dagalun shemAn bharavun chhe? rAgamAn ke andar gnAnamAn? rAganun Dagalun to paradishA taraphanun chhe ke je bandhanun- sansAranun kAraN chhe. shun bandhanA kAraNanun Dagalun bharatAn abandhanun kAraN pragaT thAy? shun sansAr bhaNI Dagalun bharatAn muktimArga prApta thAy? na thAy bApA! tane Akarun paDe chhe bhAI! paN shun thAy? bhAI! A tArA hitano panth ahIn tane batAve chhe. kahe chhe- gnAnasvarUp AtmAnA gnAnanI pariNatithI ja tene pUrNa gnAnanI-kevaLagnAnanI paryAyanI prApti thAy chhe. ahAhA...! bhagavAn AtmA Anandano sAgar prabhu chhe; te tenI AnandanI paryAyathI ja prApta thAy chhe. ahAhA...! dhruv-dhruv-dhruv AnandasvarUp bhagavAnanA sanmukhanI paryAyathI ja paramAnandanI paryAy-mokShanI paryAy pragaTe chhe. bhAI! tane na ruche ane bIjI rIte mAne paN bApA! em kem chAle? vItarAg mAragamAn svachchhandatA- viparItatA kem chAle?


PDF/HTML Page 2123 of 4199
single page version

bhAI! tun viparIt mAnyatA rAkhIne savAr-bapor-sAnj pratikramaN-sAmAyik ne prauShadh Adi anek prakAre kriyAkAnD kare topaN tenAthI tane lAbh nahi thAy, e vaDe gnAnapadanI prApti nahi thAy. ane gnAnapadane prApta thayA vinA karmanA bandhanathI mukti nahi thAy, nirjarA nahi thAy. tethI ja kahe chhe-

‘mATe karmathI mukta thavA ichchhanAre kevaL (ek) gnAnanA AlambanathI, niyat ja evun A ek pad prApta karavAyogya chhe.’ pahelAn TIkAmAn kahyun ke kevaL ek gnAnathI ja gnAnanI prApti thAy chhe ane have A kahyun ke karmathI eTale ke jaDakarma ane bhAvakarmathI mukta thavA ichchhanAre kevaL ek gnAnanun ja Alamban laI niyat ja evun A ek pad prApta karavA yogya chhe. ahAhA...! pUrNagnAnanI dashAmay evun A ek pad ja prApta karavAyogya chhe. kevI rIte? to kahe chhe-ek gnAnanA ja AlambanathI, gnAnanI ja ekAgratA vaDe. bahu Tunku!

* gAthA 20pa bhAvArtha uparanun pravachan *

‘gnAnathI ja mokSha thAy chhe, karmathI nahi;’... ahIn gnAn eTale shAstragnAn ke AgamagnAn nahi, AtmAnI paryAyanun gnAn em paN nahi ne rAganun gnAn em paN nahi. ahIn gnAn eTale AtmagnAn, trikALI shuddha paramAtmadravya pote chhe tenun svasamvedanamAn-svAnubhavamAn pragaT thayelun gnAn. AvA AtmagnAnathI ja-gnAnanA pariNamanathI ja mokSha thAy chhe, rAganA pariNamanathI -kriyAkAnDathI nahi. TIkAmAn kahyun ne ke A ek gnAnapad ja, pUrNagnAnanI-kevaLagnAnanI dashAmay niyat ek sarvagnapad ja prApta karavAyogya chhe ane shuddha AtmasvabhAvanA AlambanathI ja-gnAnanA pariNamanathI ja-shuddhopayogathI ja prApta thAy chhe. shuddhopayogarUp pariNaman vinA, bIjA lAkh kriyAkAnD kare to paN mokShaprApti na thAy.

‘mATe mokShArthIe gnAnanun ja dhyAn karavun em upadesh chhe.’ shun karavun, amAre shun karavun?-em thAy chhe ne? lyo, A karavun em kahe chhe. shun? ke ‘gnAnanun ja dhyAn karavun.’ ahAhA...! gnAnasvarUpI bhagavAn AtmAne lakShamAn laIne temAn ekAgra thaI temAn ja ramavun ne Tharavun. A pUrNa AnandasvarUp mokShadashAnI prAptino upAy chhe. A ek ja upAy chhe. A sivAy bIjo paN upAy chhe em chhe nahi.

*

have A arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-

* kaLash 143 shlokArtha uparanun pravachan *

‘इदं पदं’ A (gnAnasvarUp) pad ‘ननु कर्म–दुरासदं’ karmathI kharekhar durAsad chhe.


PDF/HTML Page 2124 of 4199
single page version

ahAhA...! jANag-jANagasvabhAvI prabhu AtmA karmathI kharekhar durAsad chhe; durAsad eTale duShprApya-aprApya chhe em kahe chhe. bhAI! dayA, dAn, vrat, tap ityAdi karmakAnDathI AtmA prApta thavA yogya nathI. Avun chokhkhun to AchArya kahe chhe. (chhatAn are! agnAnI viparIt kem mAne chhe?) rAganI kriyAthI AtmA durAsad chhe, aprApya chhe arthAt tenAthI te (AtmA) jANI shakAy evo nathI.

ane ‘सहज–बोध–कला–सुलभं किल’ sahaj gnAnanI kaLA vaDe kharekhar sulabh chhe. shun kahyun? ke matignAn ke shrutagnAn je sahaj-svAbhAvik gnAnakaLA chhe tenAthI te kharekhar sulabh chhe. vyavahAranI game teTalI kriyAthI paN vastu durlabh chhe jyAre potAnA gnAnathI -andar ekAgra thayelA gnAnathI-matignAn ne shrutagnAnanI sahaj kaLAthI tenI prApti sulabh chhe. AvI vAt chhe.

have kahe chhe-‘ततः’ mATe ‘निज–बोध–कला–बलात्’ nijagnAnanI kaLAnA baLathI ‘इदं कलयितुम्’ A padane abhyAsavAne ‘जगत् सततं यततां’ jagat satat prayatna karo.

‘A pad’-em kahyun chhe ne! eTale ke A je pratyakSha gnAnasvarUp chhe teno abhyAs karavAlAyak-anubhav karavAlAyak chhe em kahe chhe. ahAhA...! potAnI gnAnakaLAnA baLathI arthAt antaramAn bhedagnAn vaDe pragaT thayelAn mati-shrutagnAnanI sahaj kaLAnA baLathI jagat Akhun bhagavAn gnAnasvarUp prabhu AtmAno anubhav karavAno udyam karo em mArganI preraNA Ape chhe, have koI to vrat karo ne tap karo, bhakti karo ne pUjA karo ne jAtrA karo em karo-karo kahe chhe paN bhAI! e kriyAkAnD to badhoy rAg chhe ane enAthI bandhan (puNyabandh) thAy chhe. vaLI tene je karavAno abhiprAy chhe e to mithyAtva chhe ane te anant sansAranun kAraN chhe; shubharAgathI dharma thAy evI mAnyatA to mithyAtvarUp mahApAp chhe ane enun phaL anant sansAr chhe.

ahAhAhA...! AtmA vastu shuddha chidAnandaghan prabhu paramAtmA chhe. te ek ja prApta karavAyogya-anubhavavAyogya chhe. paN te indriyothI grAhya nathI tathA rAganA kriyAkAnDathI paN te grAhya-prApta nathI. e to enA anubhavanI pariNatimAtrathI grAhya chhe. AchArya kahe chhe-jagatanA jIvo... juo! sAgamaTe notarun dIdhun chhe, badhAyane nontarun chhe; anant jIvarAshi chhe emAnthI sAmbhaLanArA to panchendriyo ja chhe, chhatAn kahe chhe- jagat-jagatanA jIvo nirantar AtmAno anubhav karavAno satat prayatna karo-udyam karo; kemake tenA anubhavathI ja pUraN svarUpanI prApti thaI shakashe, bIjI rIte nahi.

tyAre koI kahe chhe-mahinA-be mahinAnA upavAs kare te tap chhe ke nahi? ne tapathI nirjarA chhe ke nahi?

bhAI! upavAs kare emAn to dhULey tap nathI sAmbhaLane, pachhI enAthI nirjarA


PDF/HTML Page 2125 of 4199
single page version

to kem hoy? bhAI! e shubharAganI kriyAthI nirjarA mAnavI e to mithyAtva chhe. AvI vAt chhe.

* kaLash 143 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘sarva karmane chhoDAvIne gnAnakaLAnA baL vaDe ja gnAnano abhyAs karavAno AchAryadeve upadesh karyo chhe.’

ahIn karmano artha vikAr-vikArI pariNAm, shubhabhAv, karmakAnD thAy chhe. ahA! ashubhabhAvanI to shun vAt kahevI? kemake ashubhabhAv to chhoDavAlAyak chhe ja. ahIn to shubhabhAv paN saghaLoy chhoDavA lAyak chhe em vAt chhe. parantu tethI karIne shubhabhAv chhoDIne ashubhabhAvamAn AvavAnI ahIn vAt nathI. ahIn to shubhAshubhabhAvanun lakSha chhoDIne antaekAgra thatAn je shuddhabhAv pragaT thAy chhe te shuddhabhAv pragaT karavAnI vAt chhe kemake te shuddhabhAv ja mokShanun kAraN chhe. samajANun kAI...?

prashna– paN shuddhopayog to atyAre (A panchamakALe) hoy nahi ne? atyAre to A shubhabhAv ja hoy ne?

samAdhAna– bhAI! em nathI bApA! shubhabhAv to bandhanun ja kAraN chhe. ek shuddhopayog ja muktinun kAraN chhe ane te atyAre paN hoI shake chhe.

prashna– paN jayadhavalamAn Ave chhe ne ke-shuddha ane shubhabhAv sivAy karmakShayano bIjo upAy nathI?

samAdhAna– bhAI! e to tyAn bIjI apekShAe vAt chhe. shuddhabhAvathI shubhAshubh banne karmanI nirjarA thAy chhe ane shubhabhAvathI ashubhanI nirjarA thAy chhe. paN kone? samyagdraShTi gnAnIne. agnAnIne to ashubh-mithyAtva Ubhun ja chhe. tene nirjarA kayAn chhe? agnAnIne to shubhabhAvathI ekalo bandh ja thAy chhe. AvI vAt chhe.

ahIn kahe chhe-sarva karmane chhoDAvIne gnAnakaLAnA baL vaDe ja gnAnano (AtmAno) abhyAs (anubhav) karavAno AchAryadeve upadesh karyo chhe. have kahe chhe-gnAnanI ‘kaLA’ kahevAthI em sUchan thAy chhe ke jyAnsudhI pUrNakaLA (kevalagnAn) pragaT na thAy tyAnsudhI gnAn hInakaLAsvarUp-matignAnAdirUp chhe. hInakaLA eTale ke matignAnAdi ane pUrNakaLA eTale kevaLagnAn. jem pUrNa chandranI pUrNa kaLA hoy chhe paN bIjanA chandranI pUrNa kaLA nahi paN hIn kaLA hoy chhe. bIjanA divase traN kaLA hoy chhe. ahA! amAsanA divase paN ek kaLA to chandrane khIlyA vagar rahe ja nahi. pachhI ekame be kaLA, bIje traN kaLA ane pratidin vadhatI vadhatI pUname pUrNa


PDF/HTML Page 2126 of 4199
single page version

soL soL kaLAe chandra khIle chhe. tem bhagavAn AtmAne mati ane shratugnAn dvArA je be kaLA khIlI chhe te AgaL vadhatAn gnAnano abhyAs-anubhav karavAthI pUrNa kevaLagnAn kaLAe khIlI UThe chhe. gnAnanI te kaLAnA Alamban vaDe gnAnano abhyAs karavAthI kevaLagnAn arthAt pUrNa kaLA pragaTe chhe; arthAt gnAnanA abhyAsathI-anubhavathI mukti thAy chhe.

[pravachan nan. 281*dinAnk 3-1-77]

PDF/HTML Page 2127 of 4199
single page version

gAthA–206

किञ्च–

एदम्हि रदो णिच्चं संतुट्ठो होहि णिच्चमेदम्हि।
एदेण होहि तित्तो होहदि तुह उत्तमं सोक्खं।। २०६।।
एतस्मिन् रतो नित्यं सन्तुष्टो भव नित्यमेतस्मिन्।
एतेन भव तृप्तो भविष्यति तवोत्तमं सौख्यम्।। २०६।।

havenI gAthAmAn A ja upadesh visheSh kare chhe-

AmAn sadA prItivant ban, AmAn sadA santuShTa ne
AnAthI ban tun tRupta, tujane sukh aho! uttam thashe. 206.

gAthArtha– (he bhavya prANI!) tun [एतस्मिन्] AmAn (-gnAnamAn) [नित्यं] nitya [रतः] rat arthAt prItivALo thA, [एतस्मिन्] AmAn [नित्यं] nitya [सन्तुष्टः भव] santuShTa thA ane [एतेन] AnAthI [तृप्तः भव] tRupta thA; (Am karavAthI) [तव] tane [उत्तमं सौख्यम्] uttam sukh [भविष्यति] thashe.

TIkA– (he bhavya!) eTalo ja satya (-paramArthasvarUp) AtmA chhe jeTalun A gnAn chhe-em nishchay karIne gnAnamAtramAn ja sadAy rati (-prIti, ruchi) pAm; eTalun ja satya kalyAN chhe jeTalun A gnAn chhe-em nishchay karIne gnAnamAtrathI ja sadAy santoSh pAm; eTalun ja satya anubhavanIy (anubhav karavAyogya) chhe jeTalun A gnAn chhe-em nishchay karIne gnAnamAtrathI ja sadAy tRupti pAm. em sadAy AtmAmAn rat, AtmAthI santuShTa ane AtmAthI tRupta evA tane vachanathI agochar evun sukh thashe; ane te sukh te kShaNe ja tun ja svayamev dekhashe, *bIjAone na pUchh. (te sukh potAne ja anubhavagochar chhe, bIjAne shA mATe pUchhavun paDe?)

bhAvArtha– gnAnamAtra AtmAmAn lIn thavun, tenAthI ja santuShTa thavun ane tenAthI ja tRupta thavun-e param dhyAn chhe. tenAthI vartamAn Anand anubhavAy chhe ane thoDA ja kALamAn gnAnAnandasvarUp kevaLagnAnanI prApti thAy chhe. Avun karanAr puruSh ja te sukhane jANe chhe, bIjAno emAn pravesh nathI.

have gnAnAnubhavanA mahimAnun ane AgaLanI gAthAnI sUchanAnun kAvya kahe chhe-


PDF/HTML Page 2128 of 4199
single page version

(उपजाति)
अचिन्त्यशक्तिः स्वयमेव देव–
श्चिन्मात्रचिन्तामणिरेष यस्मात्।
सर्वार्थसिद्धात्मतया विधत्ते
ज्ञानी किमन्यस्य परिग्रहेण।। १४४।।

shlokArtha– [यस्मात्] kAraN ke [एषः] A (gnAnI) [स्वयम् एव] pote ja [अचिन्त्यशक्तिः देवः] achintya shaktivALo dev chhe ane [चिन्मात्र–चिन्तामणिः] chinmAtra chintAmaNi chhe (arthAt chaitanyarUp chintAmaNi ratna chhe), mATe [सर्व–अर्थ– सिद्ध–आत्मतया] jenA sarva artha (prayojan) siddha chhe evA svarUpe hovAthI [ज्ञानी] gnAnI [अन्यस्य परिग्रहेण] anyanA parigrahathI [किम् विधत्ते] shun kare? (kAI ja karavAnun nathI.)

bhAvArtha– A gnAnamUrti AtmA pote ja anant shaktino dhArak dev chhe ane pote ja chaitanyarUpI chintAmaNi hovAthI vAnchhit kAryanI siddhi karanAro chhe; mATe gnAnIne sarva prayojan siddha hovAthI tene anya parigrahanun sevan karavAthI shun sAdhya chhe? arthAt kAI ja sAdhya nathI. Am nishchayanayano upadesh chhe. 144.

*
samayasAr gAthA 206 mathALun

havenI gAthAmAn A ja upadesh visheSh kare chhe-

* gAthA 206 TIkA uparanun pravachan *

‘(he bhavya!) eTalo ja satya (-paramArthasvarUp) AtmA chhe jeTalun A gnAn chhe- em nishchay karIne gnAnamAtramAn ja sadAy rati (-prIti, ruchi) pAm;’...

‘he bhavya!’... ahA! tun Am kar-em mUL gAthAmAn kahyun chhe ne? A emAnthI ‘he bhavya!’ em sambodhan kADhayun chhe. kahe chhe-he bhavya! eTalo ja satya AtmA chhe, eTalo ja paramArthasvarUp AtmA chhe jeTalun A gnAn chhe. arthAt AtmA gnAnapramAN chhe, ane gnAn AtmApramAN chhe. em to AtmA gnAnapramAN, darshanapramAN AnandapramAN ityAdi anant- guNapramAN chhe. paN gnAn pradhAn chhe ne? tethI ahIn kahyun ke eTalo ja paramArthasvarUp AtmA chhe jeTalun A gnAn chhe. matalab ke gnAnathI anya je kAI chhe te AtmA nathI. A dayA, dAn, vrat, tap, bhakti ityAdinA je vikalpa uThe chhe te AtmA nathI.

ahAhAhA...! shuddha chaitanyaprakAshathI prakAshato chaitanyasUrya prabhu AtmA eTalo ja


PDF/HTML Page 2129 of 4199
single page version

chhe ke jeTalun A gnAn chhe. kahe chhe-Avo nishchay karIne eTale ke gnAnasvarUpI-gnAnamAtra potAno AtmA chhe em nishchay karIne emAn ja-gnAnamAtramAn ja sadAy rati pAm. juo A nishchay kahyun ke gnAnamAtra bhagavAn AtmAmAn ja rati pAm; kemake tyAn tane tArA bhagavAnanA (AtmAnA) bheTA thashe. ahAhA...! jeTalun A gnAn chhe eTale ke sharIr nahi, man-vANI-indriy nahi, rAgey nahi paN jeTalun A gnAn chhe teTalo ja satyArtha AtmA chhe-Am nishchay karIne, kahe chhe, emAn ja rati pAm, emAn ja ruchi kar, emAn ja prIti kar. bAkI to bIjun badhun thothethothAn-dukhI thavAno mArga chhe. shubharAgey dukhI thavAno mArga chhe.

ahIn astithI kahyun ke-gnAnamAtra ja AtmA chhe-em nishchay karIne gnAnamAtra vastumAn ja rati kar, ruchi kar; matalab ke rAg-puNya ne nimittanI ruchi chhoDI de em nAsti temAn AvI gayun. A rAgAdinI ruchi chhoDI de em nAstithI na kahetAn gnAnamAtramAn ja rati kar em astithI kem kahyun? kemake gnAnamAtramAn ja prIti thatAn te (rAgAdi) ApoAp chhUTI jashe. ahIn gnAnamAtra kahIne rAgAdithI rahit tArI chIj andaramAn gnAnasvarUp chhe temAn rati kar, temAn jA-em kahe chhe. rAgamAn mat jA, kemake rAg chhe te AtmA nathI, anAtmA chhe, ajIv chhe. bhagavAnanI bhakti ne pUjAno je vikalpa UThe chhe te anAtmA chhe; ahAhA...! A mahAvratAdinA vikalpa jIv nahi prabhu! A jeTalun gnAn chhe, chaitanya chhe bas eTalo ja AtmA chhe. jhINI vAt bhAI! (upayogane jhINo kare to samajAy).

ahAhAhA...! A arihant dev ane emanAn shAstra em kahe chhe ke-tun gnAnamAtra chho prabhu! tyAn prIti kar, ne amArA pratyethI paN prIti chhoDI de. ahAhA...! tAro bhagavAn to andar shItaL-shItaL chaitanyachandra chhe, jinachandra chhe; tyAn prIti kar. jagatamAn chandra chhe te shItaL hoy chhe paN e to jaDanI shItaLatA jaDarUp chhe. jyAre A shAnt-shAnt- shAnt chaitanyachandranI shItaLatA to atIndriy shAntimay chhe. ahAhA...! A chaitanyachandra to ekalI shAntinun DhIm chhe. ene shAntinun DhIm kaho ke gnAnanun DhIm kaho-ek ja chhe. paN ahIn gnAnane pradhAn karIne kahyun chhe ne? tethI kahyun ke-A jeTalun gnAn chhe teTalo ja paramArtha AtmA chhe em nishchay karIne temAn ja rati kar. gajab vAt chhe bhAI! kahe chhe- sadAy gnAnamAtra vastu prabhu tun chho temAn draShTi kar; tArI draShTino viShay gnAnamAtra AtmAne banAv ane emAn ja rati kar. A ek bol thayo, have bIjo bola-

‘eTalun ja satya kalyAN chhe jeTalun A gnAn chhe-em nishchay karIne gnAnamAtrathI ja sadAy santoSh pAm;’...


PDF/HTML Page 2130 of 4199
single page version

pahelAn, eTalo ja satya AtmA chhe jeTalun A gnAn chhe-em kahyun. have kahe chhe- eTalun ja satya kalyAN chhe jeTalun A gnAn chhe. ahAhA...! jeTalun andar gnAnasvarUp chhe teTalun ja satyakalyAN chhe. ahAhA...! gnAnasvarUp chhe te ja kalyANasvarUp chhe ane kalyANasvarUp chhe te ja gnAnasvarUp chhe ane e ja AtmasvarUp chhe. mATe, tAre kalyAN karavun hoy to kalyANasvarUpI prabhu AtmAmAn sadAy santoSh pAm. ahAhA...! A gnAn e ja kalyANasvarUp chhe em nishchay karIne-nirNay karIne gnAnamAtrathI ja santoSh pAm. juo, ‘gnAnamAtrathI ja’ santoSh pAm em kahIne ekAnta karyun chhe. paN bhAI! A samyak ekAnta chhe. ‘sadAy santoSh pAm’-eTale kadIy rAgathI santuShTa na thA kemake tyAn santoSh chhe nahi. gnAnamAtra-bhAvamAn santoSh chhe, rAgamAn kyAn santoSh chhe? ahAhA...! jeTalun A gnAn chhe teTalun ja satya kalyAN chhe em nishchay karIne gnAnamAtrathI ja santoSh pAm. A (sAcho) santoSh ho; bahAramAn paisA ghaTADe (mandarAg kare) mATe ene santoSh chhe em nahi, bahArano santoSh e santoSh nathI, gnAnamAtramAn santuShTa rahe te santoSh chhe.

ahAhAhA...! kahe chhe-gnAnamAtrathI ja santoSh pAm. lyo, A karavAnun chhe. santoSh- santoSh-santoSh-AnandanI dashAnI prAptimAn santoSh pAm. aho! A to ekalun mAkhaN chhe bApA! gAthA te kAI gAthA chhe! A enA vAnchan, shravaN ane mananamAn je vikalpa UThe chhe te AtmA nathI, gnAn nathI, kalyAN nathI-em kahe chhe. ahIn to paryAy uparathI paN draShTi haThAvI laI trikALI gnAnamAtramAn ja santoSh kar em kahe chhe kemake tyAn kalyAN chhe.

have trIjo bola ‘eTalun ja satya anubhavanIy (anubhav karavAyogya) chhe jeTalun A gnAn chhe-em nishchay karIne gnAnamAtrathI ja sadAy tRupti pAm.’

joyun? A astithI vAt karI chhe; nAstithI kahIe to dayA, dAn, vrat, tap, bhakti, jAtrA ityAdinA vikalpa paN anubhav karavA lAyak nathI kemake e to rAganun- dukhanun vedan chhe. lokone A ekAnta lAge chhe kemake andar potAno chaitanyamahAprabhu birAje chhe teno ene mahimA nathI. paN bhAI? A param satya vAt chhe. bhagavAnanI divyadhvanimAn AvelI vAt AchArya kundakund ahIn laI AvyA chhe. kahe chhe-bhagavAn! tun tArA gnAnamAtrabhAvamAn ja rati kar, temAn ja santuShTa thA, kemake tyAn ja tArun kalyAN chhe. bhAI! eTalun ja anubhav karavAyogya chhe jeTalun A gnAn chhe. bAkI vyavahAr-ratnatrayano vikalpa paN asatya chhe, anubhav karavA lAyak nathI. Avun vyavahAranA pakShavALAne Akarun lAge chhe kemake tene anant guNaratnothI bharelA potAnA chaitanyatattvanI khabar nathI. paN shun thAy?

ahIn to bhagavAn devAdhidev arihant-vItarAg sarvagna paramAtmA-paramaguru ane


PDF/HTML Page 2131 of 4199
single page version

temanA keDAyatI santo-munivaro em kahe chhe ke-prabhu! tun eTalo ja satya anubhav karavAlAyak chho ke jeTalun gnAn chhe. bhagavAn! tun amArI sanmukh paN joIsh mA.

paN bhagavAn! Ap vItarAg sarvagna chho ne? hA, paN amArI (-paradravyanI) sanmukh jotAn tane rAg thashe. ane rAgano anubhav karavAlAyak nathI. ahAhA...! bhagavAn kahe chhe ke amArI bhakti, stuti, pUjA ityAdinA rAgano anubhav karavAlAyak nathI kemake e to dukhano-jherano anubhav chhe. bhAI! tAro AtmA ke je gnAnapramAN chhe teTalo ja tun satya anubhav karavAlAyak chho arthAt tAro je trikALI gnAnasvabhAv chhe te ja anubhav karavAlAyak chhe.

prashna– jo em chhe to pachhI A sansAranAn kAm kayAre karavAn? samAdhAna– bhAI! tun to gnAnasvarUp chho ne prabhu! tun ek gnAyakasvabhAve chho ne nAth! ahAhA...! gneyano vyavahAre tun gnAtA chho paN gneyanun kArya kare evo tun nathI. nishchayathI tun svadravya-guN-paryAyano gnAtA chho ane vyavahArathI paragneyano jANanAro chho paN gneyanun karavApaNun kayAn chhe tArAmAn? vaLI gneyathI tane lAbh chhe em paN kayAn chhe? bhAI! paragneyanAn kArya hun karun e to tArI mithyA mAnyatA chhe. mATe sansAranAn-rAganAn kAmanun lakSha chhoDI ek AtmAno ja anubhav kar. e ja ahIn kahe chhe ke-teTalo ja anubhav karavAlAyak chhe jeTalun A gnAn chhe.

to shun A ekAnt nathI? hA, ekAnt ja chhe; paN samyak ekAnta chhe. samyak ekAnta evA shuddha gnAnasvarUpanA anubhavanI pragaT thayelI dashA te kALe paryAyamAn je rAg chhe tene paN jANe chhe ane te anekAnta chhe. shrImad rAjachandrajIe kahyun chhe ke-anekAnta paN samyak ekAnta evA nijapadanI prApti sivAy anya hetue upakArI nathI. bhAI! paryAy paN chhe, guNabhed paN chhe, rAg paN chhe-Avun anekAnta chhe paN samyak ekAnta evA nijapadanI prApti sivAy e badhun kAI upakArI nathI.

are! Avun sAmbhaLavA maLavun paN mahA mushkel chhe. koI mahAbhAgya hoy to A sAmbhaLavA maLe chhe. chhatAn ahIn kahe chhe ke-A sAmbhaLavA maL‌yun ne sAmbhaLavAno je vikalpa Avyo te anubhav karavAlAyak nathI. ahIn to A kahe chhe ke satya eTalun ja anubhavanIy chhe jeTalun A gnAn chhe. ahAhA...! gnAn-gnAn-gnAn je ek trikALI svabhAv chhe te ja anubhavavAyogya chhe-em nishchay karIne, kahe chhe, ek gnAnamAtramAn ja sadAy tRupti pAm. ‘sadAy’-kahyun ne? matalab ke ek kShaN paN rAgano anubhav karavA lAyak nathI. ‘gnAn’ ja sadA anubhavavAyogya chhe mATe gnAnamAtramAn ja sadA tRupti pAm. aho! tRupti thAy evun sthAn ek gnAn ja chhe mATe gnAnamAtramAn ja


PDF/HTML Page 2132 of 4199
single page version

tRupti pAm em kahe chhe. tRupti eTale shun? ke jem bahu bhUkh lAgI hoy ne pachhI chUramAnA lADavA ne pataraveliyAn khAy-dharAIne, to tRupta-tRupta thaI jAy chhe (visheSh AkAnkShA rahetI nathI) tem ahIn kahe chhe-gnAnamAtrathI ja sadAy tRupti pAm. eTale shun? ke gnAnamAtra vastu bhagavAn AtmAnA anubhavamAn tun tRupta-tRupta thaI jaIsh. (bIjAnI-viShayonI AkAnkShA nahi rahe). bhAI! bahAramAn abajonI sampatti tane thAy toy tyAn tRupti nahi thAy, kemake viShayone AdhIn hoy tene tRupti kem thAy? tyAn to ekalun pAp thashe.

ahIn traN bol kahyA- 1. bhagavAn AtmA je gnAnapramAN-gnAnamAtra chhe temAn ja rati kar. 2. bhagavAn AtmA je gnAnapramAN-gnAnamAtra chhe temAn ja santoSh pAm. 3. bhagavAn AtmA je gnAnapramAN-gnAnamAtra chhe teno anubhav karI sadAy temAn ja tRupti pAm. bhAI! pahelAn nirNay to kar ke vastu A chhe, antaramAn anubhav karavAlAyak chIj hoy to A ek AtmA ja chhe. Am nirNay karIne tyAn ja rati kar, tyAn ja santuShTa thA ane temAn ja tRupti pAm.

have traNey bolano saravALo kahe chhe. - kahe chhe-‘em sadAy AtmAmAn rat, AtmAthI santuShTa ane AtmAthI tRupta evA tane vachanathI agochar evun sukh thashe?’

aho! AchAryadev-nagna digambar sant, akaShAyI shAntinA svAmI-jagat-ne tenI RuddhinI jAherAt kare chhe. kahe chhe-prabhu! tArI Ruddhi to gnAn ane Anand chhe ne nAth! tun gnAn ane AnandanI svarUpalakShmI chho ne prabhu! ahA! rAg paN jyAn tArA svarUpamAn nathI tyAn A bahAranI dhUL (dhanAdi sampatti) tArAmAn kayAnthI hoy prabhu! mATe kahe chhe- e badhAyanun lakSha maTADI ek gnAnAnandasvarUpamAn ja rati kar, tyAn ja santuShTa thA ane tyAn ja tRupta thA. ahAhA...! emAn ja lIn, santuShTa ane tRupta evA tane bhagavAn! vachanathI agochar evun sukh thashe, vachanagamya nahi evA atIndriy Anand ane shAnti prApta thashe. ahA! A ja samyagdarshan-gnAn-chAritra chhe.

prashna– hA; paN Anun kAI sAdhan chhe ke nahi? shAstramAn bIjun sAdhan kahyun chhe. samAdhAna– bhAI! shAstramAn bIjun sAdhan je kahyun chhe e to nimittanun sahacharanun gnAn karAvavA mATenun kathan chhe. jemake gnAnamAtra AtmAno anubhav thatAn temAn je pratIti thaI te nishchayasamyagdarshan chhe. have tyAn je dev-guru-dharmanI bhedarUp shraddhAno rAg rahyo chhe tene Arop karIne vyavahAr samyagdarshan kahyun. bhAI! vyavahAr samakit yathArthamAn samakit nathI, paN nishchay samakitano sahachar jANI tene upachArathI Arop


PDF/HTML Page 2133 of 4199
single page version

ApIne samakit kahevAmAn Ave chhe; bAkI chhe to e rAg-chAritrano doSh ja. tevI rIte gnAnamAtra AtmAmAn antasthiratA-ramaNatA thatAn je chAritra pragaT thayun te (mokShanun) yathArtha sAdhan chhe; ane tyAre je mahAvratAdi vyavahAraratnatrayano rAg kinchit vidyamAn chhe tene upachArathI Arop ApIne sAdhan kahevAmAn Avel chhe. te yathArthamAn sAdhan nathI, chhe to rAg-chAritrano doSh ja paN upachArathI tene sAdhan kahevAmAn Avyun chhe.

prashna– shrI jayasenAchAryanI TIkAmAn Ave chhe ke-vyavahAr sAdhak ane nishchay sAdhya chhe. em ke-vyavahArathI nishchay thAy chhe. A barAbar chhe ne?

samAdhAna– shun barAbar chhe? bhAI! e to nimittanun gnAn karAvavA mATenun kathan chhe. AtmA jyAre svabhAvano sAdhak thaI nirvikalpa shAnti-Anandane prApta kare chhe tyAre rAg je mand hato tene AropathI sAdhak kahyo chhe. jem nishchay samakit thayun tyAre bAkI rahelA rAgamAn vyavahAr samakitano Arop Apyo chhe tem svabhAvanA sAdhan vaDe svabhAvamAn Tharyo tyAre je rAg bAkI chhe tene vyavahArathI sAdhak kahyo chhe. Avun ja svarUp chhe prabhu!

prashna– shuddhopayog thavA pahelAn chhelle shubhopayog hoy chhe; mATe te sAdhan chhe. antaranA anubhavamAn jAy chhe tyAre chhello shubhopayog hoy chhe; mATe tene sAdhan kem na mAnavAmAn Ave?

samAdhAna– bhAI! em nathI bApA! enAthI (-shubhopayogathI) to chhUTayo chhe, pachhI ene sAdhan kem kahevAy? rAganI ruchi chhUTI tyAre to gnAnanI draShTi-ruchi thaI ane gnAnano anubhav thayo; have tyAn rAganun sAdhakapaNun-sAdhanapaNun kayAn rahyun? shubhopayogathI judo paDIne-bhed karIne AtmAnubhav karyo chhe; to pachhI te (shubhopayog) sAdhan chhe em kayAn rahyun? bhAI! ‘gnAnamAtra AtmA chhe’-em anubhavamAn santoSh thayo tyAre je rAg bAkI hato tene Arop karIne vyavahAre sAdhak kahyo chhe. A kathanamAtra chhe. bhAI! A sivAy AmAn kaIpaN ADunavaLun karavA jaIsh to Akhun tattva pharI-palaTI jashe. samajANun kAI...? shrI jayasenAchArye gAthA 320nI TIkAmAn to A kahyun chhe ke- gnAnI-dharmI em bhAvanA bhAve chhe ke-‘sakaL nirAvaraN, akhanD, ek, pratyakSha pratibhAsamay, avinashvar, shuddha pAriNAmik paramabhAvalakShaN, nij paramAtmadravya te ja hun chhun.’ paryAy paN hun nahi. topachhI rAg to kayAny rahI gayo. lyo, A to paryAy em bhAve-dhyAve chhe ke-‘sakaL nirAvaraN............... nij paramAtmadravya te ja hun chhun.’ AvI vAt chhe. (rAgane upachArathI sAdhan kahevun judI vAt chhe ane tene sAdhan mAnavun e judI vAt chhe).

ahAhAhA...! ahIn kahe chhe-‘tane vachanathI agochar evun sukh thashe.’ paN


PDF/HTML Page 2134 of 4199
single page version

kayAre? ke gnAnasvarUp ja hun chhun evo antaramAn anubhav karIsh tyAre. paN emAn rAganI kAI madad kharI ke nahi? to kahe chhe-nA; rAgathI to bhed karIne trikALInI ruchi kare tyAre atIndriy sukhane utpanna karanAr AtmAnubhav thAy chhe. bhAI! tun anAdithI rAganI ne paranI ruchimAn marI gayo chho. ahIn kahe chhe-pheravI de tArI ruchine ane trikALI dhruv gnAnamAn lagAvI de; tethI tane vachanAtIt anupam sukh thashe, bhAI! tArun svarUp to sadAy jevun chhe tevun gnAnasvarUp kalyANasvarUp pUrNa anubhav karavAlAyak chhe. to tArI paryAyane temAn joDI de, temAn jaDI de; tane uttam sukh thashe.

ahAhA...! ‘tane vachanathI agochar sukh thashe.’ prabhu! tun sukhanA panthe jaIsh. anAdithI je rAganA-dukhanA panthe chho te have antaramAn gnAnamAtra AtmAnA anubhav vaDe sukhanA panthe jaIsh. bhAI! ruchi-draShTi badalatAn AkhA mArga badalAI jashe; dukhano panth chhUTIne sukhano-mokShano panth thashe. parantu bhAI! rAganI ruchi chhoDayA sivAy dukhathI chhUTavAno bIjo koI upAy nathI.

paN koI karoDonAn dAn Ape to? bhAI! karoDonAn dAn Ape tyAn mandarAg hoy to puNya chhe, paN dharma nahi. rAganI ruchi chhoDayA sivAy dharmano-sukhano panth chhe ja nahi. dAnamAn rAganI mandatA thatAn puNyabandh thashe; te vaDe sanyog maLashe. sanyogIbhAv chhe ne? to te vaDe puNyabandh thatAn sanyog maLashe. paN tethI shun? tethI shun svabhAvabhAv prApta thashe? dev-guru-shAstrano sanyog maLe toy shun? tenA lakShe paN pharI rAg ja thashe paN svabhAvanI prApti nahi thAy. rAganI ruchi maTADI svabhAvanI ruchi kare to ja svabhAvanI prApti thAy. ahAhA...! Avo ja mArga chhe bhAI! mATe bahAramAn (-rAgamAn) bUDIne mare chhe te karatAn antaramAn (svabhAvamAn) bUDIne jIv ne prabhu! tArI bahAramAn maganatA chhe e to mot chhe bApA! svabhAvamAn-antaramAn maganatA thAy e jIvanun jIvan chhe. bhAI! antaramAn gnAnAnandanA svabhAvano sAgar paDayo chhe; temAn antarmagna thaI DUbakI lagAv; tane abhUtapUrva sukh thashe, tane jIvanun jIvan prApta thashe.

bhaktimAn Ave chhe ne ke-bhagavAn! tArA guN shun kahun? e to apAr chhe. anantA mukh karun ane ek mukhamAn anant jIv mUkun toy prabhu! tArA guNanA kathanano pAr Ave tem nathI. AkhI dharatIno kAgaL banAvun, samudranA jaLanI shAhI banAvun ane AkhI- badhIy vanaspatinI kalam banAvun toy bhagavAn! tArA guN lakhyA lakhAy tem nathI. ahAhA...! AvA anant anant sAmarthyathI yukta anant guNaratnono bhagavAn AtmA dariyo chhe. ahIn kahe chhe-prabhu! tun tyAn jA ne! nAth! tun enI ruchi kar ne! tyAn ja santoSh karIne tRupta thaI jA ne! ahAhA...! em karatAn tane


PDF/HTML Page 2135 of 4199
single page version

vachanathI agochar sukh thashe. Avun have ekalA vyavahAranA rasiyAne Akarun lAge! ahA! A chhoDayun ne te chhoDayun-em vyavahAranI-rAganI mandatAnI kriyAmAn jenI maganatA chhe tene A Akarun lAge! paN bhagavAn! rAganI ruchirUp je mithyAtva chhe te mAtra to Ubhun chhe. mithyAtvano tyAg karyA vinA bahAranA tyAgathI shun chhe? mAtra bahAranA tyAg vaDe tun em mAne chhe ke ame tyAgI chhIe to ame kahIe chhIe ke tun AtmAno tyAgI chho, kemake tane AtmAno tyAg varte chhe. bAkI vastu pote gnAnamAtra chhe em nishchay karIne tenI ja ruchi karIne teno ja anubhav karatAn mithyAtvano tyAg thAy chhe ane te dharmano- sukhano panth chhe.

kahe chhe-gnAnamAtra AtmAmAn ruchi kar, tyAn ja santuShTa thA ane temAn ja sadAy tRupti pAm. kem? kemake tethI tane vachanathI agochar sukh thashe. vaLI kahe chhe-‘ane te sukh te kShaNe ja tun ja svayamev dekhashe, bIjAone na pUchh.’

ahAhAhA...! chhe? ke ‘te sukh te kShaNe ja tun ja svayamev dekhashe.’ ‘स्वयम् एव’– em chhe ne? eTale ke pote ja te sukhane anubhavashe. bhAI! tane tArAthI ja te atIndriy Anandano anubhav thashe. are prabhu! tun bahAramAn bhaTakI-bhaTakIne ne puNya- pApanA bhAv karI-karIne herAn-herAn thaI gayo chho. ahIn AchArya tane nijaghar batAve chhe. tArun nijaghar to prabhu! gnAnAnandanA svabhAvathI pUraN bharelun puNya-pApanA bhAvathI pAr chhe. bhagavAn! tun bIje dorAI gayo chho ane bIje gherAI gayo chho paN nAth! paragharamAnthI nIkaLIne svagharamAn AvI jA. tArun svaghar to ekalun shItaL-shItaL-shItaL shAntinun dhAm chhe. bhAI! vishvAs kar; vishvAse vahAN tarashe arthAt andar javAshe ane te ja kShaNe tane tArAthI ja sukhano anubhav thashe. ahAhAhA...! andar to bhagavAn! sukhano sAgar uchhaLe chhe!!! jo, andar jA ne anubhav kar. tane te ja kShaNe svayamev sukh anubhavAshe. have AnAthI visheSh shun kahe? paN are! agnAnIne eno vishvAs-pratIti AvatAn nathI. ene to vyavahArathI dharma thashe em pratIti chhe. are bhagavAn! je tArAmAn nathI eno tane bharoso? ane je tArAmAn chhe teno bharoso nahIn?

kahe chhe-‘te sukh te kShaNe ja tun ja svayamev dekhashe, bIjAone na pUchh’. em ke te sukh potAne ja anubhavagochar chhe, bIjAne shA mATe pUchhavun paDe?-ek nyAy A chhe. vaLI ‘ati prashno na kar’-A bIjo artha chhe.

-bIjAone na pUchh, ane -have ati prashno na kar-Am be artha chhe. matalab ke andar nij sukhadhAm prabhu AtmA chhe temAn samAI jA, tane te ja kShaNe sukhanI-atIndriy sukhanI anubhUti


PDF/HTML Page 2136 of 4199
single page version

thashe. A traNalokanA nAth sarvagna paramAtmAe divyadhvani dvArA je kahyun te santo anubhav karIne vANI dvArA jagatane jAher kare chhe.

juo, videhakShetramAn traNalokanA nAth shrI sImandhar bhagavAn sAkShAt virAje chhe. AchArya kundakund tyAn bhagavAn pAse gayA hatA, ATh di’ tyAn rahyA hatA ane temanI vANI sAmbhaLI hatI. teo kahe chhe-bhagavAnano A pokAr chhe ke prabhu! tun pUrNAnandano nAth chho; tun gnAnathI, AnandathI, shAntithI, chAritrathI, sukhathI, svachchhatAthI, prabhutA ne ishvaratAthI ityAdi anant guNothI bharelo pUrNa ek gnAnamAtra prabhu AtmA chho. tenI ruchi kar, tene posANamAn le. bhAI! tane je bIjun (rAgAdi) posAy chhe tene chhoDI de. rAganA posANamAn bhAI! tane ThIk lAge chhe paN te nukashAnakArak chhe. mATe tArA prabhune- nirmaLAnandanA nAthane-posANamAn le, tenI ja ruchi kar ane temAn ja lIn thaI jA. have koIne pUchhavA rokAIsh mA kemake A ja kartavya chhe, A ja sukhanI anubhUtino mArga chhe. lyo, AvI UnchI gAthA chhe! ekalo mAl chhe! aho! AchArya bhagavante jagatane nyAl karI dIdhun chhe!

* gAthA 206 bhAvArtha uparanun pravachan *

‘gnAnamAtra AtmAmAn lIn thavun, tenAthI ja santuShTa thavun ane tenAthI ja tRupta thavun- e param dhyAn chhe.’

shun kahyun? ke ‘gnAnamAtra AtmAmAn lIn thavun.’ juo, ahIn ‘rati kar’no artha andar ‘lIn thavun’ em karyo chhe. ahAhA...! gnAn ne Anand te AtmAno svabhAv chhe ane bhagavAn AtmA svabhAvavAn chhe. AvA gnAnAnandasvabhAvI AtmAmAn lIn thavun, tenAthI ja santuShTa thavun ane tenAthI ja tRupta thavun-e param dhyAn chhe. juo, mUL Anun nAm dhyAn chhe. vikalpathI chhUTIne gnAnAnandasvabhAvamAn lIn thavun te dhyAn chhe arthAt nirvikalpa dashAmAn-dhyAnamAn Avo gnAnAnandasvabhAv Ave chhe-em kahevun chhe.

kahe chhe-gnAnamAtra AtmAmAn lIn thavun, tenAthI ja santuShTa thavun ane tenAthI ja tRupta thavun-e paramadhyAn chhe. joyun? ‘paramadhyAn chhe’ em kahyun chhe. matalab ke AtmAmAn lIn thAy chhe tyAre dhyAnanI nirvikalpa dashA pragaT thAy chhe ane tyAre anya vikalpa rahetA nathI, vikalpanI vichAradhArA samApta thaI jAy chhe. ahA! kevo saras khulAso karyo chhe! bhAvArthakAre satyane spaShTa mUkayun chhe.

bhAI! tArun dhyAn je paralakShamAn vaLelun chhe e to Artta-raudradhyAn chhe; e dukhakArI chhe. mATe have dharmadhyAn pragaT kar. te dharmadhyAnanA be prakAr chhe-1. nishchay ane 2. vyavahAr. vastunun-AtmAnun param dhyAn te nishchayadharmadhyAn chhe. dharmano dharanAr dharmI jyAn paDayo chhe, dravya-guN jyAn paripUrNa paDayA chhe tyAn ekAgratA karI


PDF/HTML Page 2137 of 4199
single page version

lIn thavun te nishchayadharmadhyAn chhe ane je shubhavikalpa chhe te vyavahAradharmadhyAn chhe. (vyavahAradharmadhyAn e Aropit kathanamAtra dharmadhyAn chhe ane te dharmIne-gnAnIne hoy chhe.)

‘एकाग्र चिंतानिरोधो ध्यानम्’ ek + agra - nAm ek AtmAne draShTimAn laIne temAn lIn thatAn chintAno-vikalpano nirodh thaI jAy chhe tenun nAm dhyAn chhe. ahAhA...! vastu-pUrNAnandano nAth paripUrNasvabhAve prabhu AtmA chhe. temAn ekAgra thaI temAn ja lIn thavun te paramadhyAn chhe. have kahe chhe-‘tenAthI vartamAn Anand anubhavAy chhe ane thoDA ja kALamAn gnAnAnandasvarUp kevaLagnAnanI prApti thAy chhe.’ juo, pahelAn pUrNasvarUp prabhu AtmAnI dhyAnamAn prApti te dhyAnanI pratham dashA chhe, apUrNa dashA chhe. tenAthI, kahe chhe, vartamAn Anand anubhavAy chhe ane pachhI thoDA ja kALamAn eTale dhyAn jAmatAn jAmatAn paripUrNa dashA thatAn gnAnAnandasvarUp kevaLagnAnanI prApti thAy chhe arthAt temAn pUrNagnAn ane pUrNaAnandanI prApti-anubhav thAy chhe. samajANun kAI...?

dravyasangrahanI 47 mI gAthAmAn Ave chhe ne ke-

दुविहं पि मोक्खहेउं झाणे पाउणदि जं मुणी णियमा

be prakArano mokShamArga-sAcho ane Aropit mokShamArga-munine dhyAnamAn prApta thAy chhe. ahAhA...! andar dhyeyane (shuddha Atmadravyane) grahatAn-pakaDatAn je vikalpa vinAnI ekAkAr-chidAkAr dashA thAy chhe te dhyAn chhe ane e dhyAnamAn be prakArano mokShamArga prApta thAy chhe. tyAn shuddha ratnatray-samyagdarshan-gnAn-chAritra te nishchay (satyArtha) mokShamArga chhe, jyAre tenI sAthe je rAg bAkI rahe chhe te vyavahAr (Aropit) mokShamArga chhe. A banne mokShamArga prabhu! tane dhyAnamAn prApta thashe. are! parantu jene haju pote kevo chhe, kevaDo chhe- enI khabarey nathI tene dhyAn kevun? tene mokShamArga kevo?

ahIn kahe chhe-prabhu! tun shuddha AtmadravyamAn lIn thA, emAn ja santuShTa thA, emAn ja tRupta thA arthAt emAn ja tArun dhyAn lagAv. tethI tane vartamAnamAn Anandano anubhav thashe ane thoDA ja kALamAn (dhyAnanA draDh-draDhatar-draDhatam abhyAsathI) tane gnAnAnandasvarUp kevaLagnAnanI prApti thashe. ahAhA...! dhyAn vaDe prabhu! tane alpakALamAn pUrNadashAnI prApti thashe. vaLI kahe chhe-‘Avun karanAr puruSh ja te sukhane jANe chhe, bIjAno emAn pravesh nathI.’ (brahmalIn puruSh ja paramAnandane anubhave chhe, bIjA mithyAdraShTione atIndriy Anand prApta thato nathI). AvI vAt chhe.

*

PDF/HTML Page 2138 of 4199
single page version

have gnAnAnubhavanA mahimAnun ane AgaLanI gAthAnI sUchanAnun kAvya kahe chhe-

* kaLash 144 shlokArtha uparanun pravachan *

‘यस्मात्’ kAraN ke ‘एषः’ A (gnAnI) ‘स्वयम् एव’ pote ja ‘अचिंन्त्यशक्तिः देवः’ achintyashaktivALo dev chhe...

shun kahyun? bhagavAn AtmA achintyashaktivALo eTale ke chintanamAn-vikalpamAn na prApta thAy evo dev-prabhu chhe. tathA teno jeNe antaramAn anubhav karyo chhe te gnAnI paN pote achintyashaktivALo dev chhe. ahAhA...! je chintavanAthI jANI shakAy nahi te achintyashaktivALo AtmA pote ja dev ane bhagavAn chhe. ahAhA...! e to pote potAnA svabhAvathI (svabhAvanA lakShe, svAnubhUtimAn) jaNAy evo pratyakSha gnAtA-draShTA- svabhAvI prabhu AtmA chhe.

koIne vaLI thAy ke vyavahAr hoy to nishchay thAy ne? nimitta hoy to upAdAnamAn kArya thAy ne?

bhAI! ‘nimittathI thayun’ em kahevun e to nimittanI kathanashailI chhe; bAkI nimittathI upAdAnamAn kAI ja thatun nathI. juone! ahIn shun kahe chhe? ke bhagavAn AtmA achintya dev chhe; arthAt tenI divyashaktine pragaT karavA koI rAganI-vyavahAranI apekShA nathI. ahIn to dharmI-gnAnI paN achintya dev chhe em kahyun chhe kemake gnAnIne achintya dev evo je AtmA te svAnubhavamAn pratyakSha anubhavAyo chhe. samajANun kAI...?

ahAhA...! jeNe svAnubhavamAn AtmA pragaT anubhavyo chhe evo dharmI-gnAnI achintya dev chhe. tathA ‘चिन्मात्र–चिन्तामणिः’ te chinmAtra-chintAmaNi chhe. juo, dharmI jIv chaitanyachintAmaNi ratna chhe; kemake chinmAtra-chintAmaNi evo AtmA teNe hastasiddha karyo chhe. jem chintAmaNi ratna jenA hAthamAn hoy tene te je chintave te prApta thAy chhe; tem bhagavAn AtmA chaitanyachintAmaNi chhe. eTale shun? ke temAn je ekAgra thAy tene nirmaL chaitanyaratno (gnAn, darshan Adi) prApta thAy chhe. bhAI! rAg chaitanya-chintAmaNi nathI. A dayA, dAnanA vikalpa ke vyavahAraratnatrayanA vikalpa je chhe te chaitanyachintAmaNi nathI kemake temAn ekAgra thatAn chaitanyaratno (samyagdarshan Adi) pragaTatAn nathI, paN jIv pAmar dashAne ja prApta thAy chhe. (chaturgatine ja prApta thAy chhe).

jem jene puNya hoy chhe tene dev-adhiShThit chintAmaNiratna prApta thAy chhe. tem jene antaramAn achintyadev chinmAtrachintAmaNi prabhu AtmA chhe evo anubhav thayo chhe tene te (-AtmA) prApta thAy chhe.

ahA! A nirjarA adhikAr bhAI! sUkShma chhe. are! agnAnI to em kahe


PDF/HTML Page 2139 of 4199
single page version

chhe ke upavAs karyo eTale nirjarA thaI gaI kemake upavAs karavo te tap chhe ane tapathI nirjarA chhe, tathA nirjarA te mokShanun kAraN chhe.

bhAI! upavAs karavo emAn to dhULey tap nathI sAmbhaLane. ene tap kahyun chhe e to nimittathI vyAkhyA chhe. bAkI vAstavik tap to ene kahIe ke jemAn achintyadev chinmAtrachintAmaNi prabhu AtmAno Ashray ane anubhav hoy. jene Avo anubhav chhe te (satyArtha) tapano karanAro chhe ane tene AtmasvarUpanI prAptino puruShArtha thAy chhe. ahA! Anun nAm tap, Anun nAm dharma ne Anun nAm mokShano mArag chhe.

bahAramAn je dev-adhiShThit chintAmaNiratna chhe e to jaD paththar chhe. (te nirAkuL Anand devA samartha nathI). jyAre A bhagavAn AtmA chaitanyachintAmaNi ratna chhe. A chaitanyachintAmaNiratnanI antaraekAgratA vaDe anubhavadashA pragaT karI teno jeTalo anubhav kare teTalo nirAkuL anupam Anand Ave evun e mahA ratna chhe. ahAhA...! jem bhagavAn paramAtmA (arihantAdi) chaitanyachintAmaNine prApta karI pUraN Anandane prApta thayA chhe tem dharmIne paN samyagdarshanamAn chaitanyachintAmaNi ratananI prApti chhe ane jeTalo jeTalo te antaraekAgratA vaDe antararamaNatA kare chhe teTalA teTalA nirAkuL AnandanI tene prApti thAy chhe em kahe chhe. (pUraN ekAgratA siddha thatAn pUrNa AnandanI prApti thaI jAy chhe). AvI vAt chhe; samajANun kAI?

have kahe chhe-gnAnI pote ja achintya dev ane chinmAtra-chintAmaNi chhe mATe, ‘सर्व–अर्थ–सिद्ध–आत्मतया’ jenA sarva artha siddha chhe evA svarUpe hovAthI...

joyun? vyavahAranA vikalpathI bhed karIne chaitanyachintAmaNi ratan ane pote ja dev chhe evA AtmAmAn jenI draShTi paDI chhe tenun svarUp kahe chhe ke -tene bhagavAn AtmAnI svAnubhavamAn prApti thaI hovAthI jenA sarva artha siddha thayA chhe evA svarUpe te thayo chhe. juo, chhe andar? ke ‘jenA sarva artha siddha thayA chhe evA svarUpe hovAthI’... ahAhA...! bhagavAn AtmAno draShTimAn lAbh thayo to tenAn sarva prayojan siddha thaI gayA em kahe chhe.

prashna– shun tene paripUrNa sukh prApta thaI gayun? samAdhAna– bhAI! tene paripUrNa sukh prApta thashe ja; tethI tenAn sarva prayojan siddha thaI gayA em kahyun chhe. jene AtmalAbh thayo ane samyagdarshan thayun tene vartamAnamAn nirAkul AnandanI prApti chhe ane alpakALamAn pUraN AnandanI prApti thashe. mATe tenAn sarva prayojan siddha thaI gayA chhe-em kahe chhe.

ahA! Avo pote devAdhidev paramAtmasvarUpe andar sadA birAjamAn chhe chhatAn


PDF/HTML Page 2140 of 4199
single page version

agnAnI tene (-potAne) bhUlIne padmAvatI ane kShetrapAl Adine ArAdhe chhe! are! A tane shun thayun chhe prabhu? A tun kayAn rakhaDavA jA’ chho? bhagavAn! tun chaitanya-chintAmaNi chho ne! tene oLakhI temAn jA ne! tyAn tane adbhut Anand Avashe, mAno sarva artha siddha thaI gayA hoy tevo nirAkuL Anand prApta thashe. AvI vAt chhe. bhAI! A param satya vastu chhe. A koI kalpanAnI ke koInA pakShanI chIj nathI.

ahAhA...! kahe chhe-bhagavAn AtmA chaitanyachintAmaNi ane achintya shaktivALo dev chhe. tenun jyAn antaramAn bhAn thayun tyAn sarva artha siddha thaI gayA. have kahe chhe-

‘ज्ञानी’ gnAnI ‘अन्यस्य परिग्रहेण’ anyanA parigrahathI ‘किम् विधत्ते’ shun kare?

gajab vAt chhe bhAI! kahe chhe-gnAnIne anya parigrahaNathI eTale ke shubhAshubh kriyAthI-puNya-pApanA pariNAmathI ane dravya-guN AdinA bhedanA vichArothI have shun kAm chhe? shun kahyun e? ke chintAmaNi dev bhagavAn AtmA jyAn antaramAn prApta thayo-grahaNamAn Avyo tyAn have tene anya parigrahaNathI-jaDanA parigrahaNathI shun kAm chhe? andaramAn shubhAshubh vikalpo je UThe chhe enAthI ene shun prayojan chhe? have AvI vAt chhe tyAn agnAnI kahe chhe ke vyavahArathI-shubharAgathI nishchay thAy chhe. ahIn kahe chhe-gnAnIne enAthI (vyavahAranA vikalpathI) shun prayojan chhe? bemAn AvaDo moTo pher chhe! samajANun kAI...?

ahAhA...! kahe chhe-gnAnI anya parigrahaN shA mATe kare? te dayA, dAn, vrat, tap, bhakti ityAdinA vikalponun parigrahaN shun kAm kare? kemake ene have kAI karavAnun nathI. jene anant guNanun godAm-sangrahAlay evo chintAmaNisvarUp bhagavAn AtmA jyAn maL‌yo tyAn ene AvA (-jaD) vikalpono sangrah karIne shun kAm chhe? jem koIne chintAmaNi ratna hAth Avyun chhe te paisA Adi sAmagrIne sangharato nathI kemake tene jyAre je joIe tyAre te sarva chintavelun maLI jAy chhe. tem bhagavAn AtmA je chaitanyachintAmaNi divyashaktino dhArak pote dev chhe te jene prApta thayo te vikalponA parigrahaNamAn paDato nathI kemake svasvarUpamAn ja ekAgra thatAn nirAkul AnandanI prApti thaI jAy tevo AtmA pote ja dev chhe. Avun potAnun svarUp chhe topaN are! paisAnA DhagalA ane sharIranI sundaratA- namaNAI ane vachananI madhuratA ityAdinI ruchi ADe agnAnIne teno mahimA Avato nathI! paranA mAhAtmyamAn rokAIne te svane bhUlI gayo chhe! paN bhAI! enun phaL bahu Akarun Avashe bApA!

ahI kahe chhe-dharmIne vikalpathI shun prayojan chhe? vyavahArathI shun prayojan chhe? to shun dharmIne vyavahAr hoto ja nathI? samAdhAna– vyavahAr ho; dharmIne (yathAsambhav) vyavahAr hoy chhe paN enun