Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). 7 PrabhutvaShakti; 8 VibhutvaShakti; 9 SarvadarshitvaShakti; 10 SarvagnatvaShakti.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 199 of 210

 

PDF/HTML Page 3961 of 4199
single page version

वंदित्तु सव्वसिध्दे धुवमचलमणोवमं गदिं पत्ते।
वोच्छामि समयपाहुडमिणमो सुदकेवली भणिदं।।

kahe chhe- shrutakevaLIoe kahelA A samayasAr nAmanA prAbhRutane kahIsh. AchArya amRutachandrasvAmIe em artha karyo chhe ke kevaLI ane shrutakevaLInun kahelun A samayaprAbhRut kahIsh.

niyamasAranI pratham gAthAmAn shrImad bhagavat kundakundAchAryadev kahe chhe-

वोच्छामि णियमसारं केवलि सुद केवली भणिदं।।

kevaLI ane shrutakevaLInun kahelun niyamasAr hun kahIsh. kevun chhe niyamasAr? kevaLI ane shrutakevaLIoe kahelun chhe, bhAI! kevaLI paramAtmAe sAkShAt kahelun A shAstra chhe. vaLI shrI kundakundAchAryadev videhamAn padhAryA hatA te sambandhI devasenAchAryarachit darshanasAr shAstramAn A lekh chhe

“(mahAvidehakShetranA vartamAn tIrthankar dev) shrI sImandharasvAmI pAsethI maLelA divya gnAn vaDe shrI padmanandinAthe (shrI kundakundAchAryadeve) bodh na Apyo hot to munijano sAchA mArgane kem jANat?”

A pramANe AchArya kundakundadev bhagavAn pAse sAkShAt jaIne A bodh lAvyA chhe. temAn ahIn kahe chhe- svarUpanI rachanAnA sAmarthyarUp vIryashakti chhe. ahAhA...! svarUpanAn shraddhAn-gnAn-ramaNatArUp je shuddha chaitanyapariNatinI rachanA thAy te kahe chhe, vIryashaktinun kArya chhe. AtmA pote potAnI vIryashakti vaDe shuddha vItarAg pariNatinI rachanA kare chhe. A shuddha pariNati vratAdi prashasta rAganun kArya hoy em kadIy nathI. ahA! jem AtmAmAn vIrya guN chhe tem ek akAryakAraNatva nAmano guN chhe. vIryaguNamAn A akAryakAraNatvanun rUp chhe, jethI svarUpanI rachanA thAy temAn vyavahAr ratnatrayano rAg kAraN ane svarUpanI rachanA thAy te tenun kArya em kadIy nathI. ahA! AtmA rAganun kAraN paN nathI ane kArya paN nathI. chaitanya-chaitanyabhAv kAraN ne rAg tenun kArya em kadIy nathI. lyo, Avun spaShTa vastusvarUp hovA chhatAn vyavahArathI nishchay thAy em badhI garabaD atyAre chAle chhe; paN bhAI! rAgabhAv to pAmaratA chhe, tenAthI prabhutA kem pragaT thAy? ane nirmaLAnandano nAth AtmA chidAnand prabhu chhe te rAgabhAvarUp kleshane kem rache?

pahelAn sharAphane tyAn koI vAr khoTo rUpiyo kayAnkathI AvI jAto to tene bahAr pharato mUkavAmAn na Avato, paN dukAnanA umbarAmAn khIlIthI jaDI devAto. tem A bhagavAn vItarAg sarvagnadevanI sharAphI peDhI chhe; temAn khoTI vAt chAlavA na devAy. paramAtmAnI satyArtha vAt ahIn santo ADatiyA thaI jagat samakSha jAher kare chhe. kahe chhe-bhagavAn! tArAmAn vIrya nAmano je guN chhe tenun rUp AtmAnA bIjA anant guNomAn chhe. tethI anantA guNo potAnA vIryathI potAnA svarUpanI-samyagdarshanAdinI rachanA kare chhe, paN vikAranI rachanA karatA nathI. bhAI! tAro vIryaguN svabhAvathI ja evo chhe ke AtmA koI paranI ke vikAranI rachanA karI shake nahi. jo vIrya guN vikArane- rAgAdine rache to te sadAy rAgAdine rachyA kare! -to pachhI AtmAnI rAgarahit vItarAg muktadashA kevI rIte thAy? tethI paravastumAn kAI kare ke vikArane rache evun kharekhar AtmAnun baL-vIrya nathI. vaLI svarUpanI-samyagdarshanAdinI rachanA je thAy te paranun ke rAganun kArya nathI. paravastu (devAdi) ke rAgAdibhAv (vyavahAr ratnatray) svarUparachanAnun kAraN nathI. aho! koInI paN oshiyAL na rahe evo AtmAno vIryaguN alaukik chhe! samajANun kAI...? mATe sAvadhAn thaI svarUpanI sambhAL kar.

prashna– jo AtmA paranun kAI na kare to A jagatanI rachanA koN kare? samAdhAna– are bhAI! chha dravyamay A lok chhe te akRutrim chhe, svayamsiddha chhe, koI eno rachanAro chhe em chhe ja nahi. AtmA paranI rachanA kare em mAnavun e to mahAmUDhatA chhe. agnAnIo ja koI parane (ishvarane) jagatano rachanAro mAne chhe; bAkI jemane anantaAtmabaL-anantavIrya pragaTayun chhe evA arahant ke siddha bhagavAn paN paranI rachanA karavAnun sAmarthya dharAvatA nathI. potAnA svarUpanI rachanA karavAnun pUraN anant sAmarthya chhe, paN paranun kAI paN karavAmAn teo pangu chhe, arthAt leshapaN sAmarthya dharAvatA nathI.

vaLI AtmA pote ja potAnI paryAyanI rachanA vIryashakti vaDe kare chhe, koI ishvar ke par nimitta AtmAnI- paryAyanI rachanA kare em traN kALamAn nathI. ahA! AvI vIryashakti AtmAmAn trikAL chhe. AvI potAnI vIryashakti


PDF/HTML Page 3962 of 4199
single page version

jANI abhed chinmAtra nityAnandasvarUp AtmavastumAn tanmay thaI pravartavun te dharma chhe, te mokShamArga chhe.

prashna– vIryaguN vikArane rachato nathI, to pachhI vikAr thAy chhe kem? uttara– anAdikALathI jIv agnAnI paryAyadRuShTi chhe. te paryAyabuddhithI ja vikArane utpanna kare chhe. paryAyabuddhimAn ja vikAranI rachanA chhe. pote jyAnsudhI paramAn ne paryAyamAn aTakayo chhe tyAn sudhI vikAranI rachanA thAy chhe. bAkI svabhAvamAn vikAr nathI, ne svabhAv-dRuShTimAn-dravyadRuShTimAn vikAranI rachanA thatI nathI. AtmAnI vIryashakti svabhAvadRuShTi thatAn svarUpanI-nirmaL nirmaL paryAyanI ja rachanA kare chhe. mATe he jIv! paryAyabuddhino tyAg karI svabhAvanI dRuShTi kar. are bhAI! tArA svabhAvavIryamAn chaitanyanI jeTalI shaktio chhe te badhAnun rUp chhe. dRuShTimAn jyAn shuddha antatattvano svIkAr thayo tyAn paryAyamAn anantaguNonI nirmaL paryAyanun kArya pragaT thAy chhe, ne A nirmaL paryAy te mokShamArga chhe. (paryAyabuddhi te sansAramArga chhe).

panDit dIpachandajI kAshalIvAle ‘chiddavilAs’ granthamAn vIryashaktinun bahu varNan karyun chhe. dravyavIrya, guNavIrya, paryAyavIrya, kShetravIrya, kALavIrya, tapavIrya, bhAvavIrya ityAdi tyAn visheSh (vAt) chhe. dravya dravyathI shaktivAn chhe, paryAy paryAyathI shaktivAn chhe ityAdi. dravyanun (-AtmAnun) je asankhyapradesh kShetra chhe te kShetravIrya chhe. A kShetravIrya potAthI rahyun chhe. narak dukhanun kShetra chhe, svarga sansArasukhanun kShetra chhe-e to sanyogathI kShetranI vAt chhe. bhagavAn AtmAnun asankhyapradesh-kShetra chhe te kShetravIrya chhe. A asankhyapradesharUp vIrya sukhasvarUp chhe. asankhyapradeshamAn jeno nivAs-vAstu chhe tene atIndriy Anandano anubhav thAy chhe, ane puNya-pAparUp rAgAdimAn jeno nivAs chhe tene dukhanun vedan thAy chhe. Avo bhagavAnano mArag bahu jhINo-sUkShma!

AtmA pote sUkShma chhe. AtmAmAn sUkShmatva nAmano guN chhe ne! tethI AtmAnI darek chIj sUkShma chhe. gnAnasUkShma, darshanasUkShma, AnandasUkShma, vIryasUkShma ityAdi badhun sUkShma chhe. tevI rIte vIryanun rUp paN dravyavIrya, kShetravIrya, kAL (paryAy) vIrya ne bhAvavIrya ityAdipaNe chhe. Am dIpachandajIe khUb vistArathI vAt karI chhe. ahAhA...! dIpachandajI sAdharmI gRuhastha hatA. lokamAn koI karoDapati AsAmIne gRuhastha kahe te nahi, e to kharo gRuhastha nathI; A to potAnA chaitanyagharamAn je sthit chhe te sAcho gRuhastha em vAt chhe. potAnA chaitanyasvabhAvamAn ekAgra thaI sthit thavun te AtmavIrya chhe. potAnA dravya-kShetra-kAL-bhAvamAn potAnun kAm kare te potAnun vIrya chhe; puNya-pApamAn sthit thAy te AtmavIrya nathI.

dravyanA AlambanathI je mokShamArganI nirmaL paryAy pragaT thAy te paryAyanun kShetra bhinna chhe ane dravya-guNanun kShetra bhinna chhe. dravyAnuyoganI vAt bahu sUkShma chhe bhAI! samvar adhikAramAn Avyun chhe ke-vikAr judI vastu chhe, tenun kShetra dravya-svabhAvathI bhinna chhe. paryAyanun kShetra paryAy, paryAyanI shakti paryAy, paryAyanun kAraN paryAy chhe. dravya-guN te paryAyanun kharekhar kAraN nathI. sarvagna parameshvar sivAy AvI vAt bIje kayAny chhe nahi. ahA! sarvagna parameshvare je AtmA joyo tenI A vAt chhe. ek stavanamAn Ave chhe ne ke-

prabhu tum jANag rIti, sau jag dekhatA ho lAl;
nijasattAe shuddha, saune dekhatA ho lAl.

he paramAtmA! Ap traNakAL traNalok dekho chho. temAn AtmA nij sattAe shuddha pavitradhAm prabhu chhe em Ap jANo chho. anAdianant akAraN shuddha chaitanyasattAsvarUp jIvavastu chhe em Ape kevaLagnAnamAn joyun chhe. ahA! sarvagna paramAtmAe joyelA AvA AtmAne-nij shuddha antatattvane-antarmukh thaI dekhe chhe tene samyagdarshan Adi dharma pragaT thAy chhe, Anun nAm AtmavIryanI sphuraNA chhe. bAkI je puNyabhAvamAn sthit rahe chhe tenun AtmavIrya svarUpanI rachanA prati jAgrat thatun nathI, tene sansAr arthAt dukh ja phaLe chhe, kemake puNyabhAv chhe te vartamAn dukharUp chhe ane enAn je phaL pAke chhe ey dukharUp chhe. samayasAranI gAthA 74mAn Ave chhe ke-Asravo-‘दुक्खा दुक्खफल त्ति...’ arthAt Asravo dukharUp ane dukh phaLarUp chhe. AthI ja vivekI puruSho puNyabhAvathI paN virakta thaI nij AtmavIryane svarUpanI rachanA prati jAgrat kare chhe. Anun nAm puruShArtha chhe ane A mArga chhe.

A pramANe chhaTThI vIryashakti ahIn pUrI thaI.

*

PDF/HTML Page 3963 of 4199
single page version

7 prabhutvashakti

‘jeno pratAp akhanDit chhe arthAt koIthI khanDit karI shakAto nathI evA svAtantryathI (-svAdhInatAthI) shobhAyamAnapaNun jenun lakShaN chhe evI prabhutvashakti.’

ahAhA...! juo, A prabhutvashakti! A to alaukik vAt prabhu! A adhyAtmavANI chhe. ahAhA...! bhagavAn jain parameshvare kahelI bhagavAn AtmAnI bhagavAn thavAnI A bhAgavatakathA chhe. niyamasAramAn kahyun chhe ke- A bhAgavatashAstra chhe. kaLash TIkAmAn Ave chhe ke-A shAstra paramArtharUp chhe, vairAgya-utpAdak chhe, bhArat-rAmAyaN peThe rAgavardhak nathI. A shAstra vItarAgabhAvanI preranArI rAmAyaN ane bhAgavat kathA chhe.

ahIn kahe chhe- ‘jeno pratAp akhanDit chhe...’ kono? ke AtmadravyamAn ek prabhutva nAmanI shakti chhe teno pratAp akhanDit chhe, abAdhit chhe. ahAhA...! prabhutvashakti kaho ke ishvarashakti kaho ke parameshvarashakti kaho-badhun ek ja chhe. te potAnA prabhupad-paramAtmapadane bhUlI gayo chhe. bhAI! A tun jenun smaraN kare chhe te vItarAg sarvagna parameshvar sAchA parameshvar chhe, paN te par hovAthI temanA smaraN Adi vaDe rAg ja utpanna thAy chhe. paN jo koI temane joIne potAnA chaitanyaparameshvarane yAd karI le chhe, jANI le chhe to tene bhavanA abhAvanA bIj rUp samyagdarshan Adi pragaT thAy chhe, oho! jeNe potAnA prabhune-chaitanya mahAprabhune antaramAn dIThA tene paryAyamAn prabhutA pragaT thAy chhe.

samayasAranI gAthA 38mAn kahyun chhe- “jem koI mUThImAn rAkhelun suvarNa bhUlI gayo hoy te pharI yAd karIne te suvarNane dekhe te nyAye, potAnA parameshvar-(sarva sAmarthyanA dharanAr) AtmAne bhUlI gayo hato tene jANIne, tenun shraddhAn karIne tathA tenun AcharaN karIne (-temAn tanmay thaIne) je samyak prakAre ek AtmArAm thayo, te hun evo anubhav karun chhun ke hun chaitanyamAtra jyotirUp AtmA chhun ke je mArA ja anubhavathI pratyakSha jaNAy chhe. ... Am sarvathI judA evA svarUpane anubhavato A hun pratApavant rahyo.”

ahAhA...! potAnI prabhutAnun bhAn thayun arthAt pote ja potAno parameshvar chhe em jANyun to mohano nAsh thaIne akhanD pratApathI svAdhIn shobhAyamAn nij chaitanya parameshvaranAn gnAn-shraddhAn ane AcharaN uday pAmyAn. Anun nAm dharma ane A mokShamArga. samajANun kAI...?

ahAhA...! bhagavAn AtmA chidAnand prabhu anant guNaratnothI bharelo chaitanyaratnAkar chhe. temAn jem gnAn, darshan, sukh, vIrya Adi guNo chhe tem prabhutva nAmano ek guN chhe. ahA! A prabhutva guN bIjA anant guNamAn vyApak chhe. gnAnamAn prabhutva, darshanamAn prabhutva, AnandamAn prabhutva, vIryamAn prabhutva, astitvamAn prabhutva, kartA, karma, karaN Adi ShaTkArak shaktiomAn prabhutva-em anantaguNamAn prabhutva vyApak chhe. ahAhA...! A prabhutvashakti dravyamAn vyApak chhe, guNamAn vyApak chhe, ne akhanD pratApathI svAdhIn shobhAyamAn trikALI dhruv dravyanI dRuShTi thatAn paryAyamAn paN vyApak thAy chhe. Am dravya-guN-paryAyamAn-traNeyamAn prabhutvashakti vyApe chhe. dravya-guN-paryAy traNe ya akhanD pratApathI svAdhIn shobhI UThe chhe. ahA! enA pratApane toDI shake evI koI chIj jagatamAn nathI. gAthA 38nI TIkAmAn Avyun ne ke-

“Am sarvathI judA evA svarUpane anubhavato A hun pratApavant rahyo. em pratApavant vartatA evA mane, jo ke (mArI) bahAr anek prakAranI svarUpanI sampadA vaDe samasta paradravyo sphurAyamAn chhe to paN, koI paN paradravya paramANumAtra paN mArApaNe bhAsatun nathI ke je mane bhAvakapaNe tathA gneyapaNe mArI sAthe ek thaIne pharI moh utpanna kare; kAraN ke nijarasathI ja mohane mULathI ukheDIne-pharI ankur na Upaje evo nAsh karIne mahAn gnAnaprakAsh mane pragaT thayo chhe.”

juo, A apratihat shraddhAn ne apratihat vIrya! antaramAn prabhutA pragaT thaI pachhI enA pratApane koN toDI-haNI shake? ahA! potAnA parameshvaranA bheTA thayA e dashAnI shI vAt!

prashna– paN AkarAn karma udayamAn Ave to?-to AtmAne lUnTI jAy ne? uttara– AkarAn karma udayamAn Ave to AtmAne lUnTI jAy e vAt barAbar nathI. keTalAk loko kahe chhe ke karma


PDF/HTML Page 3964 of 4199
single page version

jIvane herAn kare chhe, karma verI chhe, jIvane lUnTI le chhe, paN temanI e vAt khoTI chhe; kemake karma to jaD ane par chhe. e paradravya to jIvanA dravya-guN-paryAyane sparsha sudhdhAn karatAn nathI to pachhI te jIvane herAn kare ne lUnTI le e vAt kayAn rahe chhe? bhAI! A tArI undhI mAnyatAnun shalya ja tane herAn kare chhe. bhAI! bhagavAn AtmAno pratAp akhanDit chhe, koIthI bAdhit na thAy evo abAdhit chhe tenI tane khabar nathI. te akhanDit chhe kemake te svAdhIn chhe. hA, jem bharat chakravartIno pratAp bAhubalI vaDe khanDit thayo tem moTA rAjA-mahArAjAono pratAp khanDit thAy, kemake te puNyakarmane AdhIn chhe; paN A chaitanyachakravartI-chaitanya mahAprabhu bhagavAn AtmAno pratAp koIthI khanDit na thAy tevo akhanDit, svAdhIn chhe. ahA! jene antaramAn potAnun prabhutva bhAsyun, parameshvar svarUp bhAsyun tene AkarAn karma ne AkarA pariShah Adi shun kare? karma to enI sAme bichArAn chhe. ek padamAn Ave chhe ne ke-

karma bichAre kaun, bhUl merI adhikAI;
agni sahai ghanaghAt, loh kI sangati pAI.
ahIn prabhutva shaktimAn chAr bAbato batAvI chhe
1. pratAp (jayavant tej)
2. akhanDitatA
3. svAtantrya arthAt svAdhInapaNun
4. shobhA, shobhAyamAnapaNun.

A pramANe bhagavAn AtmA chaitanya-prabhu svAdhInapaNe potAnA akhanDit pratAp vaDe nitya shobhAyamAn chhe te tenun prabhutva chhe. gujarAtI bhAShAmAn ek kavie (dalapatarAme) lakhyun chhe-

prabhutA prabhu tArI to kharI,
mujaro muj rog le harI.

jo ke kavie to koI bIjA prabhune (jagat-parameshvarane) lakSha karIne A bhAv pragaT kIdho chhe, paN ahIn e vAt nathI. anya koI parameshvar Ano rog harI le e jainamat nathI. ahIn to AtmA pote ja rAg ane agnAnanA rogane harI le evo prabhu chhe em vAt chhe. ahAhA...! akhanDit pratApathI svAdhIn shobhAyamAn bhagavAn AtmA pote ja janma-maraNanA rogane harI le evo prabhu chhe. bhAI!-

- tArun Atmadravya akhanDit pratApathI svAdhIn shobhAyamAn, - tArA guN akhanDit pratApathI svAdhIn shobhAyamAn, ne - sva-Ashraye pragaT thayelI tArI paryAy paN akhanDit pratApathI svAdhIn shobhAyamAn chhe. ahA! dravya-

guN-paryAy traNemAn prabhutA vyApI chhe. ahAhA...!

samyagdarshan-gnAn-chAritrarUp nirmaL paryAy pragaT thaI temAn prabhutA vyApak chhe. ahA! tenI prabhutAne koI AkarA upasarga ane pariShah, Akaro karmoday khanDit karI shake nahi evun tenun svarUp chhe. ahA! tArA dravya-guN-paryAyanI prabhutAmAn ashuddhatAno abhAv chhe, kemake ashuddhatA to bahAr ne bahAr chhe. te shun kare? UlaTun pragaT thayelI prabhutA vRuddhigat thaI ashuddhatAnA-rAganA khanD-khanD karI de evo teno svabhAv chhe. samajANun kAI...?

prashna– hA, paN te ashuddhatA nAm vyavahAr ratnatrayano rAg prabhutAnun sAdhan to chhe ne? uttara– nA, em nathI; kemake koIpaN rAg chhe te pAmaratA chhe, ne pAmaratA prabhutAnun sAdhan thAy em banI shake nahi. tene sAdhan kahIe e to upachAramAtra chhe. trikALI dravyamAn ne shraddhA, gnAn, Anand Adi guNomAn to prabhutA trikAL bharI ja chhe, ane tenI vartamAn dashA to trikALInI sanmukh dRuShTi karI, temAn ramaNatA karatAn pragaT thAy chhe, kAI vyavahAr ratnatrayanA rAgathI pragaT thAy chhe em nathI. bhAI! trikALI shuddha dravyanA Alamban vaDe ja akhanD pratApathI shobhit prabhutA pragaT thAy chhe; te kALe vyavahArano rAg ho bhale, paN te AtmA mATe kAI ja lAbhadAyak nathI. AvI vAt chhe. samajANun kAI...?


PDF/HTML Page 3965 of 4199
single page version

ahAhA...! Atmadravya ane tenI ekek shakti ane tenI nirmaL vyaktinI prabhutAno akhanD pratAp chhe, ane te svatantra-svAdhInapaNe shobhAyamAn chhe. juo, A shobhA-shaNagAr! A sharIr par ghareNAnno shaNagAr kare chhe ne! e to dhULe ya shaNagAr nathI sAmbhaLane; e to maDadAno-mATIno shaNagAr chhe. dehanAn shaNagAr-shobhA e kAI AtmAnI shobhA nathI, ne dehanA neharUp pariName e paN AtmAnI shobhA nathI. ahAhA...! deh ane rAgathI bhinna andar chaitanya chidAnand prabhu chhe tenI sanmukh thaI pariName te AtmAnI shobhA chhe, ane te dharma chhe. ahA! juo to kharA! bhAvalingI munirAj dehanI shobhAthI (sanskArathI) rahit chhe. ahA! teo AhAr levA mATe nagaramAn jAy ne koI rudan sambhaLAy to AhAr lIdhA vInA ja vanamAn pAchhA pharI jAy chhe. ahA! svAdhInapaNe shobhit mokShamArgane sAdhavA nIkaL‌yA tyAn A ashobhanik shun? ahA! Anandano bhanDAr kholavo chhe tyAn A dehane shun bharavo? lyo, Am vichArI dukhano chitkAr sAmbhaLatAn ja AhAr lIdhA vinA ja vanamAn chAlyA jAy chhe ane svasvarUpamAn lIn thaI jAy chhe.

oho! andaramAn traNalokano nAth bhagavAn virAje chhe, paN bhAI! tane tenI kimmat nathI. koI lAkaDAn vechanArA ek kaThiyArAne jangalamAnthI ek hIro jaDayo. teNe gher AvIne potAnI strIne te Apyo ane kahyun-A paththar khUb chamakadAr chhe eTale have ApaNe gyAsatelano dIvo nahi karavo paDe. ek divas ek hIrA-pArakhu (jhaverI) tenA ghar AgaL thaI nIkaL‌yo. teNe hIrAno prakAsh joyo. teNe kaThiyArAne kahyun-mane A chamakato paththar Ap, tenA badalAmAn hun tane ek hajAr sonAmahor Apun. tyAre kaThiyArAne khabar paDI ke A paththar to sarva daridratAno nAsh kare evo mahA kimmatI hato. ‘anubhav prakAsh’mAn A dRuShTAnt Avyun chhe. tem ahIn kahe chhe-bhAI! A AtmA chaitanya-hIralo chhe. enA chaitanyaprakAshamAn Akhun lokAlok jaNAy evun tenun prabhutva chhe. tenA dravya-guNamAn to prabhutA bharI ja chhe, paN tenA gnAn-shraddhAnarUp je nirmaL pariNaman thAy te paN akhanD pratApathI shobhAyamAn chhe. sAthe atIndriy AnandanI paryAy utpanna thAy temAn paN prabhutAno akhanD pratAp shobhe chhe. ahA! svAdhInapaNe shobhit gnAn-AnandanI dashAnI prabhutAne koI lUnTI ke nukasAn karI shake em nathI.

juo, samyagdarshan kem thAy enI AmAn vAt chhe. kahe chhe-samyagdarshananI paryAy svatantrapaNe-svAdhInapaNe shobhAyamAn thaIne pragaT thAy chhe. Avun ja tenun prabhutva chhe. shubharAg-vyavahAranA kAraNe samyagdarshan pragaT thAy em kadI ya chhe nahi, kemake shubharAg parAvalambI chhe, svAlambI-svAdhIn nathI. tevI rIte shuddha ratnatrayarUp chAritranI dashA paN svAdhInapaNe pragaT thAy chhe, vyavahAr ratnatrayanA kAraNe kAI chAritra pragaTe chhe em nathI. vyavahAr ratnatray e kAI vAstavik ratnatray nathI, chAritra nathI; e to parAvalambI rAganI ja dashA chhe.

ahAhA...! sAdhu-munivar-sant to panch parameShThIpadamAn virAje chhe. teo lokamAn pUjanIk chhe, vandanIk chhe. ‘णमो लोए सव्वसाहूणम्’ em pATh chhe ne? matalab ke prachur vItarAgI AnandanI dashA jene antarangamAn pragaT thaI chhe evA chAritravant sarva nigranth sAdhuone namaskAr chhe. ahAhA...! chAritra eTale shun? samakitIne svabhAvano ati ugra Ashray ane ramaNatA thatAn chAritra pragaT thAy chhe. ‘स्वरूपे चरणं चारित्रं’ ahAhA...! e chAritranI dashA akhanDit pratApavALA svAtantryathI shobhAyamAn prabhutvamay chhe. samajANun kAI...?

bhagavAn AtmA chaitanyashALI chhe. chaitanyashALI eTale chaitanyavant ane chaitanyavaDe shobhAyamAn em be artha thAy chhe. lokamAn karoDonI sampattivALAne bhAgyashALI-bhAgya vaDe shobhAyamAn-kahe chhe. paN jaD sampattithI kAI jIvanI shobhA nathI, ane tenA taraphano mamatAno bhAv te mahA ashobhanIk pApabhAv chhe. are, dharmI puruShone to panch parameShThI bhagavanto prati je vinay-bhaktino bhAv Ave chhe te ya posAto nathI, hey bhAse chhe. yogasAramAn Ave chhe ne ke-

pAparUpane pAp to jANe jag sahu koI;
puNyatattva paN pAp chhe, kahe anubhavI buddha koI

pravachanasAranI gAthAmAn (gAthA 77) A spaShTa kahyun chhe ke puNya ThIk chhe ane pAp aThIk chhe em je bemAn (puNya-pApamAn) bhed mAne chhe te mohAchchhAdit thayo thako ghor apAr sansAramAn paribhrame chhe. samayasAr puNya-pAp adhikAramAn paN Ave chhe ke-shubhAshubhabhAv banne kushIl chhe. shubhabhAv paN kushIl chhe. je bhAv jIvane sansAramAn dAkhal kare tene sushIl kem kahIe? shubhabhAv jIvane sansAramAn pravesh karAve chhe. tenun phaL bhavasansAr ja chhe. tethI shubhabhAv shobhanIk nathI. je bhAvathI bhavano abhAv thAy te shuddhabhAv ja ek upAdey ane shobhanIk chhe. dharmI puruShane shubhabhAv


PDF/HTML Page 3966 of 4199
single page version

ho bhale, paN tene ek shuddhopayoganI ja bhAvanA hoy chhe.

ahAhA...! bhagavAn kevaLI kahe chhe-bhAI! tArI AtmavastumAn ek prabhutvashakti chhe. tyAn A shakti ane shaktivAn evA bhedanun lakSha maTADI abhed ek trikALI shuddha chinmAtra vastunun lakSha karatAn tArI prabhutvashakti akhanDit pratAp sahit tatkAl pragaT thAy chhe. ahAhA...! te dravya-guN-paryAy traNeyamAn vyApe chhe. ahAhA...! dravyamAn prabhutva, guNomAn prabhutva ane paryAyamAn prabhutva pragaTe chhe; arthAt tArI prabhutvashakti krame nirmaL-nirmaL evI pariName chhe ke eno pratAp koIthI nivArI shakAto nathI. juo, -

- A dev-guru Adi panch parameShThI bhagavanto paradravya hovAthI tArA AtmAnA dravya-guN-paryAy ekeyamAn

vyApatA nathI,

-vaLI dev-guru pratyeno vinay-bhakti Adino shubharAg-vikAr te ya AtmAnA dravya-guNamAn vyApato nathI,

ek samayanI paryAyamAn te vyApe chhe topaN te sarva paryAyomAn vyApato nathI. jyAre-

-dharmI puruShane A prabhutva shakti dravya-guN-paryAy traNeyamAn vyApe chhe. ahAhA...! tethI potAnA dravya-guNamAn vyApak evI prabhutvashakti vaDe prabhu! tArun jIvan chaitanyanA akhanDit pratApathI svAdhIn shobhAyamAn thAy te ja jIvananI vAstavik shobhA chhe, ujjvaLatA chhe. A sivAy bIjA koIthI tArI shobhA nathI.

are, agnAnI jIvo potAne pAmar mAnIne beThA chhe. ame to garIb chhIe, sansArI-rAgI chhIe, alpagna chhIe, ame shun puruShArtha karIe? Am agnAnIo dInatA karI rahyA chhe. temane ahIn kahe chhe-bhAI! tArun svarUp andar anant prabhutAthI virAje chhe. tArA ekek guNamAn prabhutva shakti bharI chhe. ahAhA...! anant anant prabhutAthI bharelo hun chaitanya mahAprabhu chhun em bhAn karI antar-lakSha karatAn ja paryAyamAn prabhutA UchhaLe chhe; sAthe gnAn, darshan Adi anantI shaktio nirmaL UchhaLe chhe. Anun nAm samyagdarshan ane dharma chhe.

to gnAnI paN potAne alpagna ane pAmar jANe chhe te kaI rIte chhe? uttara– samyagdraShTine dravya-guN-paryAy traNeyamAn prabhutA vyApI chhe. tathApi pUrNa dashA pragaTI nathI, pUrNa vItarAgatA ane kevaLagnAn thayAn nathI, to jeTalI vartamAn dashA adhUrI chhe teTalI tyAn pAmaratA ane alpagnatA chhe em gnAnI yathArtha jANe chhe. A syAdvAd chhe. pUrNa paramAtmadashA pragaTI nathI te apekShAe sAdhak potAnI paryAyane pAmar jANe chhe. A teno paryAy-vivek chhe.

samakitI potAnA AtmAne tRuN samAn samaje chhe-em svAmI kArtikey anuprekShAmAn Ave chhe. tyAn antarangamAn prabhutAnI pratIti sahit paryAyanA vivekanI vAt chhe. em ke-kayAn divya kevaLagnAn? ane kayAn mArI alpagna dashA? ahAhA...! -Am vivek karIne dravyanA Ashraye pUraN dashA pragaT karavAnI dharmI puruSh bhAvanA bhAve chhe. bhAI! jo ekalI ja pAmaratA mAne, ane antarang prabhutA na oLakhe to pAmaratA dUr karI prabhutA kayAnthI lAve?

samyagdraShTine potAnA svarUpano anubhav thatAn ja nij pUrNAnand prabhunI antar-pratIti thAy chhe, ane tene atIndriy Anandano svAd Ave chhe. parantu jyAn sudhI pUraN chAritranI dashA-pUrNa vItarAgatA na thAy tyAn sudhI kinchit rAg Ave chhe. te rAgane te pAmaratA samaje chhe. ahAhA...! chAritravant mahA munivaranI AnandanI ramaNatAnI dashA kayAn? ane mArI vartamAn vartatI chothA guNasthAnanI dashA kayAn?

shreNik rAjA kShAyik samakitI hatA; tIrthankar gotra bAndhyun chhe. atyAre temane kShAyik samakit chhe; ane AgaL jatAn kevaLagnAn pragaT karashe. teo hamaNAn jANe chhe ke amArI vartamAn dashA pAmar chhe. ahA! kayAn chAritravant mahA munivaronI dashA? kayAn kevaLagnAnanI dashA? ane kayAn amArI vartamAn alpagna dashA? Avo sAdhakadashAmAn dharmIne paryAyano vivek hoy chhe.

dhavalamAn evo pATh chhe ke-svabhAvanA Ashraye mati-shrutagnAnanI je vartamAn dashA pragaT thaI chhe te kevaLagnAnane bolAve chhe. eTale shun? ke vartamAn samyakgnAnanI dashA kevaLagnAnanA svarUpane jANe-oLakhe chhe ane te ja vadhatI-vadhatI


PDF/HTML Page 3967 of 4199
single page version

kevaLagnAnarUp thaI jashe. aho! santoe shun kamAl kAm karyAn chhe! ekavAr sAmbhaL, nAth! tArA dravya-guN-paryAyanun sanrakShaN ane samvardhan karanAr tun pote ja chho, kShemano karanAr tun pote tAro nAth chho.

pati patnIno nAth kahevAy chhe, kemake patnI pAse je sanyog chhe tenI te rakShA kare chhe, ane je (kapaDAn, dAgInA vagere) nathI te meLavI Ape chhe. tem je gnAn-shraddhAn-AnandanI nirmaL paryAy pragaT thaI tenI rakShA kare ane anantakALamAn je kevaLagnAn nathI maL‌yun te meLavI Ape-evo kShemano karanAro tun pote ja tAro nAth chho. tArI rakShA karanAr bIjo koI prabhu chhe em chhe nahi.

ahAhA...! matignAn kevaLagnAnane kahe chhe-Av re kevaLagnAn Av! ahAhA...! samyagdraShTi-dharmI vichAre chhe -aho! dhanya A avatAr! mArI Ruddhinun prabhutva mArI paryAyamAn pragaT thayun chhe, paN pUrNa dashAnI pragaTatA thavI hajI bAkI chhe. dravya ane guN to pUrNa chhe, paN jevo-kevaLagnAn, kevaLadarshan, anant Anand, anant vIrya, anant prabhutA Adi pUrNa vaibhav chhe te saghaLo ahAhA...! mArI paryAyamAn shIdhra pragaTo! lyo, Am matignAn pokAre chhe. ahA! dharmIne -samyagdraShTine apUrNatA rahe (kinchit pAmaratA rahe) tenun posAN nathI. samajAy chhe kAI...?

AtmAmAn ShaTkArakarUp chha shaktio chhe. kartA, karma, karaN, sampradAn, apAdAn, adhikaraN -em A chha shaktio svAdhInapaNe shobhAyamAn chhe; kemake teo potAnA prabhutvamay chhe arthAt temAn prabhutva guN vyApak chhe. jethI teo potAnun karma (-kArya) nipajAvavAmAn parAdhIn nathI, paranI apekShArahit svAdhIn chhe. kartA svAdhIn, karma svAdhIn, karaN svAdhIn em chhae kArakashakti svAdhIn chhe. ahA! A samyagdarshan-gnAn-chAritrarUp karma nIpaje tene jIv pote ShaTkArakapaNe pariNamIne svAdhInapaNe prApta thAy chhe, temAn rAg ke nimitta-paravastunI apekShA nathI. niyamasAranI bIjI gAthAmAn (TIkAmAn) kahyun chhe ke nishchay ratnatray param nirapekSha chhe, vyavahAr ratnatrayanA vikalpanI, par nimittanI ke bhed-vikalpanI -koInI tene apekShA nathI. Avun prabhutAthI bharelun vastu tattva svAdhIn chhe bhAI! lokamAn jem rAjA svAdhIn shobhAyamAn hoy chhe ne! tem vastutattva svAdhIn shobhAyamAn chhe. samayasAr gAthA 17- 18mAn AtmAne chaitanya rAjA kahyo chhe. ahAhA...! rAjA eTale shun? ‘राजते शोभते इति राजा’ - je akhanDit pratApathI svAdhIn shobhe chhe te rAjA chhe. ahAhA...! A chaitanyarAjA potAnI anant guNaparyAyathI anivArit jenun tej chhe evA pratApathI svAdhIn shobhAyamAn chhe. samajANun kAI...?

juo, panDit dIpachandajI sAdharmI gRuhastha hatA. temaNe ‘panchasangrah’ granth lakhyo chhe. temAn shRungAr Adi ATh rasanun bahu tAttvikarIte anokhun varNan karyun chhe. tyAn te lakhe chhe-Anandarasakand prabhu AtmAnI anantashaktinun pariNaman thAy te shRungAraras chhe. A vyavahAr ratnatray te AtmAno shRungAr nathI, e to rAg nAm dukh chhe. tyAn teo lakhe chhe-AtmA gRuhastha chhe, brahmachArI chhe ityAdi vismayakArI vAto tyAn darshAvI chhe.

ahAhA...! ek samayanI darshananI paryAy lokAlokane bhed pADayA vinA sAmAnya dekhe, te ja samaye gnAnanI paryAy A jIv chhe, A guN chhe, A paryAy chhe, A paryAyanA avibhAg pratichchhed chhe-em bhed pADIne jANI le chhe. ahAhA...! darshananI paryAy badhun abhed sAmAnyarUpe dekhe, ne gnAnanI paryAy te ja kALe sva-par badhAne bhinnabhinnapaNe bhed pADIne jANe. aho! Avo chamatkArI adbhut ras AtmAmAn chhe. Am adbhut ras, shRungAraras vagere AtmAmAn ekIsAthe svatantra shobhe chhe te AtmAnun prabhutva chhe.

AtmA dravya-vastu chhe. temAn sankhyAe ek, be, traN-em anant shakti chhe. dravya ek ane shakti anant. temAn enI prabhutvashakti akhanDit pratApamay svAtantryathI shobhAyamAn chhe. A prabhutvashakti dravya-guN-paryAyamAn-traNemAn vyApe chhe, paN te paryAyanA kALane AghopAchho karavA samartha nathI. niyat kramamAn je samaye je paryAy thavAnI hoy te ja thAy chhe.

prashna– darek paryAy thavAnI hoy te niyat kramamAn kramabaddha thAyato puruShArtha karavAno kayAn rahyo? uttara– dravyamAn je samaye je paryAy pragaT thavAnI hoy te samaye te ja pragaT thAy evo yathArtha nirNay karanAranI draShTi potAnA trikALI shuddha chaitanyadravya upar ja hoy chhe. draShTi trikALI dravya upar jAy tyAre ja kramabaddha paryAyano sAcho nirNay thAy chhe. A nirNayamAn dravyadraShTino ananto samyak puruShArtha chhe; kemake dravyadraShTi te ja samyak draShTi chhe. pratyek samaye dravyamAn je paryAy pragaT thAy chhe te tenI janmakShaN chhe em pravachanasAramAn (gAthA 102 mAn) pATh chhe. eTale


PDF/HTML Page 3968 of 4199
single page version

shun? ke tene koI paravastunI-nimittAdinI apekShA nathI. nimitta Ave to thAy em mAnanAr to ekAnt nimittavAdI agnAnI chhe. nimittanI to shun? pragaT thatI-utpAdarUp thatI-paryAyane pUrva paryAyanA vyayanI paN apekShA nathI. nimitta chhe, pUrva paryAyano vyay chhe (nathI em vAt nathI), paN utpAdarUp paryAyane tenI apekShA nathI. aho! vItarAg sarvagna parameshvar sivAy AvI bIje kyAy vAt nathI.

prashna- paN Avun samajavAmAn to keTalo badho vakhat jAy? uttara– are! sansAranA bhaNatar pAchhaL keTalo vakhat kADhe chhe? vaLI videshamAn bhaNavA jAy chhe ne lAkho rUpiyAno kharcha kare chhe. paN A laukik bhaNatar shun kAm Ave? (sansAr vadhAravA sivAy) kAI ja kAm na Ave. mATe A tattvagnAnano abhyAs kroD upAy karIne paN karavo joIe. chhahaDhAlAmAn kahyun chhe ne ke-

‘koTi upAy banAy bhavya tAko ur Ano.’

‘svAmI kArtikey anuprekShA’ nAmanA granthamAn gAthA 321-322-323mAn shrI kArtikey svAmIe kahyun chhe ke- sarvagnadeve je jIvane janma, maraN, sukh, dukh Adi je deshamAn, je kALe, je vidhithI thavAnun niyat jANyun chhe te jIvane te deshamAn, te kALe, te vidhithI te te thAy ja chhe; temAn indra ke jinendra-koI kAI pheraphAr karavA samartha nathI. A pramANe je nishchayathI sarva dravyo ane sarva paryAyone jANe chhe te shuddha samyagdraShTi chhe, ane je shankA kare chhe te kudraShTi arthAt mithyAdraShTi chhe. ahA! darek dravyanI, darek guNanI je kALe je paryAy thavAyogya hoy te kALe te ja paryAy utpanna thAy chhe em yathArtha jANanAranun lakSha paryAy upar na rahetAn trikALI dravya svabhAv upar jAy chhe ane e ja svabhAv-draShTino samyak puruShArtha chhe, A rIte kramabaddha paryAyano nirNay karavAmAn bhego puruShArtha AvI ja jAy chhe. mATe kramabaddha mAnavAthI puruShArtha UDI jAy chhe evI shankA karavI yogya nathI. bhAI! niyat kram chhoDIne koI prakAre (nimittAdi vaDe) paryAy yathechchha AghIpAchhI thavAnun tun mAne paN e to mithyAdarshan chhe ane tArI evI cheShTA mithyA puruShArtha-mithyA vikalpa sivAy kAI ja nathI. samajANun kAI...?

prashna– hA, paN pravachanasAramAn nay prakaraNamAn kALanay ane akALanay em bannenun vidhAn chhe. tethI ekAnte badhun kramaniyat-kramabaddha mAnavun yogya nathI.

uttara– pravachanasAramAn 47 nayano adhikAr chhe; temAn kALanay ane akALanayanI vAt AvI chhe. tyAn 30mA kALanayathI kathan karatAn kahyun chhe ke-

“Atmadravya kALanaye jenI siddhi samay par AdhAr rAkhe chhe evun chhe, unALAnA divas anusAr pAkatA AmraphaLanI mAphak.”

matalab ke je kALe je paryAy thavAnI hoy te kALe te thAy enun nAm kALanay chhe. vaLI, tyAn 31mA akALanayathI varNan karatAn kahyun chhe ke-

“Atmadravya akALanaye jenI siddhi samay par AdhAr rAkhatI nathI evun chhe, kRutrim garamIthI pakavavAmAn AvatA AmraphaLanI mAphak.”

ahIn banne-kALanay ane akALanay-ek ja kArya prati potapotAnI vivakShA rajU kare chhe. jem kALanayamAn kALanI vivakShA chhe tem akALanay te ja kArya prati anya hetuo-svabhAv, puruShArtha, niyat ane nimittanI vivakShA darshAve chhe. ahIn akALanayano evo artha kayAn chhe ke paryAy thavAnI hoy te na thatAn AghI-pAchhI thAy ke bIjI thAy? akALano artha em chhe ke svabhAv, puruShArtha, niyat ane nimitta-e badhA paN paryAy thavAnA kALe sAthe ja chhe; bAkI paryAy thavA yogya hoy te AgaL-pAchhaL thAy ke bIjI thAy evo teno artha nathI. vAstavamAn pratyek paryAy potAnA niyatakramamAn ja pragaT thAy chhe ane te kALe bAhya ane abhyantar sAmagrIno sahaj ja yog hoy chhe.

ek panDit ahIn AvelA. ahInnI vAt sAmbhaLI teo bahu khushI thayelA. pote bahu naram mANas hatA. temaNe panchAdhyAyIno hindImAn anuvAd karyo chhe. temAn bhUl rahI gayelI te batAvI to bolyA, -amArI bhUl hoy to sudharAvo, mahArAj! tyAn panchAdhyAyImAn (temaNe) em vAt karI chhe ke buddhipUrvakano rAg chhaThThA guNasthAne hoy chhe ane abuddhipUrvakano rAg sAtamA guNasthAne hoy chhe. parantu A kathan, kIdhun, sadoSh chhe. chhaThThA guNasthAnamAn ja khyAlamAn Ave evo je rAg


PDF/HTML Page 3969 of 4199
single page version

chhe te buddhipUrvakano rAg chhe, ane te ja vakhate (chhaTThe guNasthAne) khyAlamAn na Ave evo rAg chhe te abuddhipUrvakano rAg chhe. sAtamA guNasthAne ekalo abuddhipUrvakano rAg hoy chhe, Am yathArtha samajavun.

juo, samayasAr gAthA 308 thI 311nI TIkAmAn AchArya amRutachandradeve kramabaddha viShe spaShTa vAt karI chhe. tyAn kahyun chhe-“pratham to jIv kramabaddha evA potAnA pariNAmothI upajato thako jIv ja chhe, ajIv nathI; evI rIte ajIv paN kramabaddha potAnA pariNAmothI Upajatun thakun ajIv ja chhe, jIv nathI.” mUL sanskRit TIkAmAn ‘kramaniyamit’ shabda paDayo chhe. eTale dravyamAn pragaT thatA pratyek pariNAm kramathI nishchit tenA kramamAn thavAnA kALe ja pragaT thAy chhe, AghA-pAchhA thatA nathI. bhAI! A to trilokInAth sarvagnadevanI vANImAn jharelun paramAmRut chhe. enA rasapAn vinA badhun thothAn chhe. shun thAy? atyAre to badhA panDitonun bhaNatar ja nimittAghIn buddhivALun chhe, em ke nimittathI thAy; paN parathI paranun pariNaman na thAy evo abhyAs ja nathI, pachhI svAnubhav to kayAnthI thAy?

A vAt sAmbhaLIne pt.. devakInandan bolelA ke-santo AgamachakShu hoy chhe e vAt have barAbar samajAy chhe. bhAI! game tem karIne jIvanamAn A vAt samajavA jevI chhe hon. ahAhA...! antarmuhUrtamAn kevaLagnAn pragaT karavAnI tArI tAkAt chhe. mATe A mane na samajAy evun shalya chhoDIne abhyAs kar, jarUr tane svAnubhav pragaT thashe. samayasAranA ek kaLashamAn kahyun chhe ke-ek chaitanyamAtra vastune pote nishchaL lIn thaI dekh; evo chha mahinA abhyAs kar ane jo (-tapAs) ke em karavAthI potAnA hRuday-sarovaramAn jenun tej-pratAp-prakAsh pudgalathI bhinna chhe evA AtmAnI prApti nathI thatI ke thAy chhe? bhAI! prApti thAy ja evI A vAt chhe. pote jAgato Ubho chhe te kayAn jAy? prApta thAy ja. ahIn chha mahinAno abhyAs kahyo tethI em na samajavun ke eTalo vakhat lAge. tenun thavun to antarmuhUrtamAn ja chhe, parantu koI mand ruchivALo hoy to tenA mATe kahyun chhe ke-chha mahinA A tattvagnAnano svalakShapUrvak abhyAs kar, tane anubhav thashe ja thashe. antaranI ruchi vaDe vAstavik tattvagnAnano abhyAs kare tene Atma-anubhUti thAy ja em vAt chhe. paN are! raLavA-kamAvA pAchhaL majUranI jem AkhI jindagI veDaphI nAkhe! nokarIvALA to pap varShanI ummare nivRutta-chhUTA thAy, paN A to dhandhAnI mamatA ADe 80-90 varShanI ummar thAy chhatAn tyAnthI nivRutta thaI Avun tattva samajavA phurasad nA le to shun thAy? bhAI! jindagI hArI jaIsh hon. marIne kayAny sansAr-samudramAn khovAI jaIsh.

samayasAranI pamI gAthAmAn AchAryadeve kahyun ke- ‘te ekatva-vibhakta AtmAne hun AtmAnA nij vaibhav vaDe dekhADun chhun; jo hun dekhADun to pramAN (svIkAr) karavun.’ ‘pramAN karavun’ eTale shun? ke je ekatva-vibhakta AtmAne darshAvun chhun tene svayamev potAnA anubhav-pratyakShathI parIkShA karI pramAN karavun. ekalI hA pAD em nahi, paN he shiShya! potAnA svasamvedan-pratyakShathI pramAN kar-em kahevun chhe. vastu pote AtmA svAnubhav-pratyakSha na thAy em vAt ja nathI. aho! digambar santonI A rAmabAN vANI chhe. samajANun kAI...?

are bhAI! jIvonI dayA pALo, dAn Apo, ne bhakti karo to dharma thAy evI vAt to laukikamAn sAmAnya loko paN kare chhe. ghaNA varSho pahelAn amArA gAmamAn evo rivAj hato ke jainonAn paryuShaN Ave eTale ghAnchI, kumbhAr vagere loko ek mAs sudhI potAno dhandho bandh rAkhatA, nimbhADA, ghANI vagere chAlu na rAkhatA. paN ethI shun? e badhAthI kAI dharma thoDo thAy? rAg mand hoy to puNyabandh thAy, bas. dharma vastu to koI alaukik chIj chhe bApu! jagatanA prANIone dharmanA svarUpanI khabar nathI. svasvarUpamAn sanmukh thaI tyAn ja ramavun, temAn ja lIn- sthir thavun te vItarAgI jainadharma chhe. AvI dashA thatAn dharmIne dayA, dAnano rAg Ave chhe, paN tene te jANavAlAyak chhe bas. tenI draShTi to nirantar akhanD ek nitya pratApavant nij gnAyak par ja hoy chhe; ane tyAn ja sthit thavA te pravRutta thAy chhe. lyo, Avo dharma!

juo, nimitta-upAdAn nishchay-vyavahAr, ne kramabaddha e pAnch vAt ahInthI khAs bahAr AvI chhe te khAs samajavA jevI chhe. keTalAk samajyA vinA ja teno virodh kare chhe. ahInnI vAt sAmbhaLI pt.. devakInandan bolyA hatA ke-aho! kramabaddhanI AvI vAt ame kayAny sAmbhaLI nathI. amArA badhA panDitonun bhaNatar ja nimittAdhIn draShTivALun chhe. pratyek dravyanI paryAy svatantrapaNe potAnA upAdAnathI pragaT thAy chhe evI vAt amArA abhyAsamAn kadI AvI nathI; anubhav thavAnI vAt to kayAny dUr rahI gaI.

are bhAI! bhagavAne A vishvamAn chha dravyo joyAn chhe. temAn ek jIv ane bAkInAn pAnch dravyo-pudgal, dharmAstikAy, adharmAstikAy, AkAsh, ane kAL-te ajIv chhe. A sarva jIv-ajIv dravyo pratisamay potapotAnA


PDF/HTML Page 3970 of 4199
single page version

kramabaddha pariNAmothI nirantar upaje chhe. koI dravya koI anyadravyanA pariNAmane upajAve evI vastusthiti ja nathI. gAthA 308 thI 311 mAn-TIkAmAn A vAt AchAryadeve prasiddha karI chhe. AvI vastuvyavasthA svIkArIne je atanrmukh draShTi kare chhe tene kramabaddhano sAcho nirNay thAy chhe ane tene kramabaddha nirmaL Anand Adi paryAyanI dhArA sharU thAy chhe. bAkI to jagatanA jIvo bichArA dukhamAn pIlAy chhe. are! ghANImAn tal pIlAy tem rAgadveShanI ghANImAn teo pIlAy chhe. ahA! anant prabhutAmay potAnA prabhune-AtmAne oLakhyA vinA bichArA shun kare? kayAn jAy? (dukhamAn DUbI mare chhe). koIk viral jIv antar svabhAv-sanmukhano puruShArtha kare te alpakALamAn kevaLagnAn laIne mokSha prApta kare chhe. sajjhAyamAn Ave chhe ne ke-

sahajAnandI re AtmA, sUto kaI nishchint re,
mohataNA re raNiyA bhame, jAg jAg mativant re;
lUnTe jagatanA jant re, viralA koI ugarant re..

are prabhu! A moh-rAg-dveShAdi raNiyA tArA mAthe bhame chhe ne tun potAnA sahajAnandI svarUpane bhUlI pramAdI thaI sUto chhe! jAg re jAg nAth! A jagatanA prANIo tane lUnTe chhe. A bairAn-chhokarAn vagere kuTumbIjano potAnI AjIvikA hetu tArA Anandane lUnTe chhe. niyamasAramAn Ave chhe ke A strI-putra Adi parijan potAnI AjIvikA mATe tane dhUtArAonI ToLI maLI chhe. have AvI sthitimAn koI viral jIv mohamukta thaI potAnA trikALI shuddha sahajAnand-gnAnAnand svarUpanI sambhAL kare chhe te ugarI jAy chhe arthAt potAnun kalyAN karI le chhe.

ahA! andar pote chaitanya mahAprabhu virAje chhe tene bhUlIne tun bahAr phAmphAn mAre chhe? bahAramAn kayAn tArAn prabhutA ne Anand chhe? ahA! anant guNanI prabhutAnA sattvathI bharelo tun prabhu chho. ahA! AvA nij svarUpano mahimA lAvI antarmukh thA. tem karatAn ja akhanDit tej vaDe tAro AtmA prabhutAthI paryAyamAn shobhI uThashe. A sivAy bahAramAn kayAnyathI tArI prabhutA pragaT thAy em chhe nahi. samajANun kAI...! lyo, -

A pramANe ahIn prabhutvashaktinun varNan pUrun thayun. -

*
8 vibhutvashakti

‘sarva bhAvomAn vyApak evA ek bhAvarUp vibhutvashakti. (jem ke, gnAnarUpI ek bhAv sarva bhAvomAn vyApe chhe.)’

A shaktino adhikAr chAle chhe. temAn ahIn A AThamI vibhutvashaktinun varNan chhe. ahAhA...! AtmA shuddha chaitanyamay padArtha chhe te karma ane sharIrathI sadAy bhinna chIj chhe; vaLI andar je puNya-pApanA vikalpo utpanna thAy chhe tenAthI paN AtmA vAstavamAn bhinna vastu chhe, kemake te vikalpo trikALI chaitanyavastumAn prasaratA nathI. parantu potAnI je anant shaktio chhe tenAthI AtmA abhinna chhe, ek chhe; kemake sarva anant shaktio pUrI AtmavastumAn abhedapaNe vyApak chhe. ahAhA...! A shaktiomAnthI ahIn vibhutvashaktinun varNan karyun chhe.

kevI chhe vibhutvashakti! to kahe chhe-‘sarva bhAvomAn vyApak evA ek bhAvarUp vibhutvashakti.’ bhAv eTale shun? ke AtmavastumAn je gnAn, darshan, chiti, jIvatva, prabhutva Adi shaktio chhe tene ahIn bhAv kahel chhe. bhAv shabda chAr arthamAn kahevAy chhe.

1. dravyane bhAv kahe chhe, 2. guNane bhAv kahe chhe, 3. paryAyane bhAv kahe chhe, ane 4. rAgane-vikArI paryAyane paN bhAv kahe chhe. temAn ahIn trikALI shaktine bhAv kahel chhe. matalab ke sarva anant shaktiomAn vyApak evA ek bhAvarUp vibhutvashakti chhe. samajANun kAI...?

ahAhA...! AtmadravyamAn je vibhutvashakti chhe te dravyanA sarva bhAvomAn vyApak evA ek bhAvasvarUp chhe. arthAt dravyanA sarva anant bhAvomAn vyApak chhatAn vibhutvashakti anant bhAvarUp thaI jatI nathI, sadA te ek bhAvarUp ja rahe


PDF/HTML Page 3971 of 4199
single page version

chhe. ahA! ekapaNe rahIne anant guNasvabhAvomAn vyApe evun AtmAnun vibhutva chhe. ahIn gnAnanun draShTAnt Apyun chhe ne! ke gnAnarUpI ek bhAv sarva bhAvomAn vyApe chhe. tevI rIte ek bhAvarUp vibhutva sarva bhAvomAn ne AtmadravyamAn vyApe chhe. A rIte vibhutva svabhAv vaDe AtmA vibhu arthAt sarvavyApak chhe, ne AtmAnA pratyek guN paN vibhu arthAt sarvavyApak chhe.

anyamatamAn AtmA AkhA vishvamAn sarvavyApak chhe em mAnavAmAn Ave chhe. teo AkAshamAn (lokAlokamAn) sarvatra bhagavAnano-ek brahmano vAs chhe em mAne chhe, paN bhAI! evI Atmavastu nathI. ahIn to potAnA sarva- anantA guN-paryAyomAn vyApak evo AtmA vibhu arthAt sarvavyApak chhe em vAt chhe. bhAI! pratyek Atmavastu potAnA svarUpane chhoDIne potAnA asankhyapradeshI kShetranI bahAr kayAny (anya dravyamAn) vyApato nathI. ahAhA...! Avo bahAranA sarva paradravyothI bhinna ane andar sarva anant guNaparyAyomAn vyApak evo AtmA vibhu svabhAvI chhe.

to stutimAn-bhaktAmar stotra AdimAn-bhagavAnane vibhu kahyA chhe ne? he nAth! Ap vibhu chho-em kahyun chhe ne?

samAdhAna– hA, kahyA chhe; paN e to AtmAnI vibhutvashaktinI apekShAe kahyA chhe. bhagavAn kAI lokAlokamAn vyApI rahyA chhe ane mATe teo vibhu chhe em nathI. e to vibhutva svabhAvanI pragaTatA thatAn potAnA sarva anantA guN-paryAyomAn bhagavAn vyApak chhe e apekShAe bhagavAn Ap vibhu chho. em kahyun chhe. bhAI! lokAlokamAn vyApe evun kAI AtmAnun vibhutva nathI, paN potAmAn rahIne lokAlokane sahaj jANI le evun AtmAnun vibhutva chhe. ahAhA...! kevaLagnAn potAmAn rahIne (prasarIne) AkhA lokAlokane jANI le tevun enun vibhutva chhe. AvI vAt chhe. samajANun kAI...?

aho! A vibhutvashakti to ajab chhe. vibhutva svabhAv vaDe jem AtmA vibhu chhe tem tenA anantA guN- pratyek vibhu chhe. gnAn vibhu, darshan vibhu, chAritra vibhu-em darek guN vibhu chhe. gajab chhe ne! jem astiguNathI badhA (anantA guN) astirUp chhe tem vibhutva guNathI badhA vibhusvarUp chhe. jem astitva guN vyApIne badhAne astirUp kare chhe tem vibhutva guN vyApIne badhAne vibhutva arpe chhe. aho! AvI potAnI vibhutvashaktine jANI, A shakti ane A shaktivAn dravya evA bhedanun lakSha chhoDI abhed akhanD ek shaktivAn dravya par draShTi karavI te samyagdarshan chhe. A dharma pragaT karavAnI rIt chhe. bhAI! shaktio no bhed chhe te jANavA mATe chhe, paN samyagdarshan pragaT karavA mATe to bhedanun lakSha maTADI abhedanI antardraShTi karavI e ja sAdhan chhe.

juo, dravyamAn-AtmavastumAn sarva shaktio akram arthAt ek sAthe rahelI chhe, ane paryAyo kramasar ek pachhI ek sunishchit thAy chhe. ahA! gnAnanI paryAy kramabaddha ek pachhI ek thAy chhe tem darek guNanI paryAy kramabaddha ek pachhI ek thAy chhe. have keTalAk AmAn tarka kare chhe ke-“kevaLagnAnanI apekShAe to darek paryAy niyat kramabaddha chhe e vAt barAbar chhe, parantu shrutagnAn alpa chhe, mATe shrutagnAnanI apekShAe paryAy kramabaddha thAy e vAt barAbar nathI. bAhya sAdhano vaDe jevo puruShArtha kare tevI paryAy thAy, kramabaddha nahi.” khAniyA tattvacharchAmAn Avo tarka thayelo chhe, tenun samAdhAn panDit shrI phUlachandajIe barAbar karelun chhe. are bhAI! shakti ane shaktivAn dravya evA bhedanun lakSha maTADI abhed ek trikALI gnAyakasvabhAv sanmukh thAy tyAre samyagdarshan pragaT thAy chhe ane tyAre sAthe ja bhAvashrutagnAn pragaT thAy chhe. A bhAvashrutagnAn kevaLagnAnane anusare chhe tethI shrutagnAnamAn paN sarva paryAyo kramabaddha thAy chhe evo nirNay hoy chhe. ahA! kevaLagnAnamAn je vastuvyavasthA bhAsI tenAthI anya prakAre (viparIt) (vastuvyavasthA) shrutagnAnamAn bhAse to te shrutagnAn kevun? te shrutagnAn nathI, e to mithyAgnAn ja chhe.

bhAI! ame to ahIn varShothI kahIe chhIe ke-pratyek dravyanI pratisamay je je paryAy thAy chhe te te kramabaddha- kramaniyamit pragaT thAy chhe. pratyek samaye je paryAy thavAyogya hoy te ja tyAn kramaniyamit pragaT thAy chhe. temAn kAI AghumpAchhun ke ADunavaLun thavAno savAl ja nathI. bhAI! A to bhagavAn kevaLInun pharamAn chhe. jem motInI mALAmAn jyAn jyAn je je motI chhe te tyAn tyAn (prakAshe) chhe; tene AghAmpAchhAn karavA jAy to mALA tUTI jashe. tem darek dravyanI pratyek paryAy traNe kALe je thavAnI chhe te ja pragaT thAy chhe, temAn AghumpAchhun karavA jAy to paryAyano kram tUTI jashe ane akhanD dravya siddha nahi thAy. (arthAt mithyAtva ja raheshe).


PDF/HTML Page 3972 of 4199
single page version

koI vaLI kahe chhe-kramabaddhano artha ek pachhI ek thAy em barAbar, paN amuk A ja thAy em nahi. parantu evI vastusthiti nathI bhAI! dravyanI (trikALavartI) pratyek paryAyano kram niyat-nishchit ja chhe. koI paryAy kadIy ADIavaLI thaI shake nahi. darek paryAy potAnA kShaNik upAdAnanI yogyatAnusAr je kALe je thavAyogya hoy te ja te kALe nishchit pragaT thAy chhe.

juo, AtmAmAn ek vibhutvashakti chhe enI ahIn vAt chhe. A vibhutvashakti pUrA dravyamAn ane tenA anant guNomAn vyApak chhe. dravyanI anant shaktio kramabaddha paryAyapaNe pariName chhe. bahidraShTine teno andar svIkAr thato nathI, paN ek abhed shuddha antatattvanI draShTi karatAn ja paryAy kramabaddha thAy chhe teno yathArtha nirNay thAy chhe. ame to A vAt pravachanomAn vistArathI karI chhe

prashna– to Ap chhApIne bahAr pADavAnun kaho to vahelI prasiddha thAy. uttara– ame koIne kAI kahetA nathI. tattva-vichAr ane svAdhyAy karavA sivAy bIjA koI kAmamAn ame paDatA nathI. shun chhApavun ne bahAr pADavun e samAjanun kAm chhe, amArun te kAm nathI.

A vibhutva nAmanI shakti sarva shaktiomAn vyApe chhe, dravya-guN-paryAy traNemAn vyApe chhe. tethI dravya vibhu, guN vibhu ne vartamAn paryAy vibhu chhe. sUkShma vAt chhe prabhu! A gnAnasvabhAv vibhu chhe, ne gnAnanI vartamAn dashA vibhu chhe. gnAnanI kramasar paryAy sunishchit je thavAyogya hoy te ja pragaT thAy chhe, ane tenI sAthe anant guNanI paN te samaye sunishchit je paryAy pragaT thavAnI hoy te ja pragaT thAy chhe, anant guNanI paryAyamAn paN A vibhutva guN vyApe chhe.

tyAre koI vaLI kahe chhe-kramabaddha paryAy mAnavAthI niyat (-niyatavAd) thaI jAy chhe. are bhAI! jem dravya ane tenI shakti niyat chhe ane nishchit chhe tem potAnI kShaNik upAdAnanI yogyatA anusAr samay samaye pragaT thatI darek paryAy paN niyat ja chhe. je samaye je paryAy thavAyogya chhe te ja pragaT thAy chhe; paN paryAy kramabaddha chhe evo nirNay karanAranI draShTi trikALI shuddha ek gnAyak upar jAy chhe tyAre ja kramabaddhano yathArtha nirNay thAy chhe. dravyadraShTi rahit agnAnIne A vAt goThatI nathI. te kahe chhe-shrutagnAnanI apekShA niyat nathI. paN bhAI! tAro tarka yathArtha nathI, kemake shrutagnAnanI apekShA paN darek paryAy kramabaddha ja chhe evo yathArtha nirNay samyagdraShTine hoy chhe. bhAI! jarA draShTi sUkShma karI A samajavA mATe prayatna karavo joIe; A avasar chhe.

prashna– hA, paN panchAstikAyanI gAthA 1papamAn sansArI jIvane niyat tathA aniyat em banne prakAranI paryAyo thayA kare chhe em kahyun chhe ne? gAthA A pramANe chhe-

जीवो सहावणियदो अणियदगुणपज्जओध परसमओ
जदि कुणदि सगं समयं पब्भस्सदि कम्मबंधादो।।

uttara– hA, panchAstikAyanI gAthA 1papamAn niyat ane aniyat paryAyanI vAt chhe. tyAn svabhAv ane svabhAvalIn nirmaL paryAy pragaT thAy tene niyat kahel chhe ane vibhAv paryAy pragaT thAy tene aniyat kahel chhe. aniyat paryAy eTale te AgaL-pAchhaL ke ADI-avaLI thAy evo tyAn artha nathI. aniyat eTale svabhAvamAn anavasthit anekarUp vikArI paryAy; te paN je samaye pragaT thAy te niyat kramabaddha ja pragaT thAy chhe. gAthAmAn ane TIkAmAn paN guN-svabhAv ane nirmaL paryAyane niyat kahel chhe, ane vikArI vibhAv paryAyane aniyat kahel chhe. ahIn aniyatano artha paryAy ADI-avaLI thAy chhe em chhe nahi. bhAI! potAnI mati-kalpanAthI shAstranA artha kare te kem chAle? na chAle. pANIno shItaL svabhAv te niyat chhe, svabhAvalIn shItaL dashA te niyat chhe ane agninA nimitte tenI uShNa dashA te aniyat chhe. AvI vAt! samajANun kAI...!

shun thAy? lokone pUrvanA Agrah (haThAgrah) hoy eTale A bese nahi. A vAt pahelAn hatI nahi; hamaNAn sonagaDhathI prasiddhimAn AvI chhe eTale keTalAk haThapUrvak teno virodh kare chhe. e to ‘jainatattvamImAnsA’mAn kevaLagnAn- svabhAvamImAnsA nAmanA prakaraNamAn pt.. shrI. phUlachandajIe A bAbate kahyun chhe ke-“jyArathI sarva dravyonI paryAyo kramaniyamit (kramabaddha) thAy chhe A tathya pramukharUpathI badhAnI sAme Avyun chhe tyArathI vidvAno dvArA AvA kutarka uThAvavAmAn AvyA chhe. jemanA manamAn evun shalya ghar karI beThun chhe ke kevaLagnAnane sarva dravyo ane tenI sarva paryAyonun gnAtA mAnI


PDF/HTML Page 3973 of 4199
single page version

levAthI sonagaDhanA virodhamAn je amArA taraphathI humalo karavAmAn AvI rahyo chhe te kamajor paDI jashe teo e chAhatA nathI ke Am janatAmAn sonagaDhano prabhAv vadhe, AthI teo kevalagnAnanA sAmarthya par ja ukta prakAranA kutarka karavA lAgyA chhe. parantu, A prakAranA kutarka karatAn teo e bhUlI jAy chhe ke jainadharmamAn tattvaprarUpaNAno mUL AdhAr ja kevaLagnAn chhe.”

‘khAniyA tattvacharchA’mAn paN pt.. shrI phUlachandajIe lakhyu chhe ke “jinavANI ane ek mahApuruSh dvArA kramabaddha-paryAyanI svatantratAno DhanDhero pITavAmAn Avyo chhe tyArathI keTalAk panDito kevaLagnAnanA viShayamAn paN shankA karavA lAgyA chhe. jo ke kevaLagnAnanA hisAbe darek paryAy kramabaddha hovAnun svIkAre chhe paN shrutagnAn apekShAe paryAy kramabaddha chhe e vAt temane mAnya nathI. paN e mAnyatA barAbar nathI. shrutagnAn chhe te kevaLagnAn anusArI chhe; shrutagnAn kAI kalpanA nathI.

are jIvone mUL vAtanI khabar nathI. shubh kriyAmAn dharma mAnIne beThA chhe paN evI kriyAo to jIve anant vAr karI chhe. shubharAganI kriyAo to bandhanun kAraN chhe. shakti ane shaktivAn dravya jem niyat chhe tem tenI darek paryAy niyat chhe. paryAy niyat chhe evo nirNay karanAranI draShTi trikALI gnAyak upar jAy chhe. A viShayano abhyAs karavo joIe.”

prashna– kram Avashe tyAre abhyAs karIshun. uttara– abhyAsano puruShArtha karanArane kram AvI jAy chhe. svAmI kArtikey anuprekShAmAn chhae dravyamAn kALalabdhinI vAt karI chhe. je dravyanI je samaye je paryAy thavAnI hoy te ja paryAy te samaye tyAn pragaT thAy enun nAm kALalabdhi chhe. pravachanasAr gAthA 102mAn dravyanI je paryAy pragaT thAy te tenI utpattinI janmakShaN chhe em kahyun chhe. pravachanasAr gAthA 99mAn paN hAranA draShTAnte kahyun chhe ke paryAy potapotAnA avasare pragaT thAy chhe. gneyano svabhAv evo chhe ke potapotAnI te te paryAy potAnA avasare pragaT thAy. Am darek paryAyanI kALalabdhi chhe, paN tenun satyArtha gnAn kone thAy? ke je nij trikALI shuddha antadravyano Ashray le tene paryAyanI kALalabdhinun sAchun gnAn thAy chhe. bAkI paryAyanA kram sAme (tAkIne) joyA kare te to paryAyamUDh chhe, tene kALalabdhinI khabar nathI.

panDitapravar shrI ToDaramalajIe mokShamArga prakAshakanA 9mA adhikAramAn kALalabdhi ane bhavitavya koI vastu nathI em kahyun chhe. to AmAn shun samajavun?

bhAI, tyAn shiShyano prashna chhe ke- “prashna– mokShano upAy kALalabdhi AvatAn bhavitavyAnusAr bane chhe ke mohAdikano upashamAdik thatAn bane chhe, ke potAnA puruShArthathI udyam karatAn bane chhe? te kaho. jo pahelAn be kAraNo maLatAn bane chhe to tame amane upadesh shA mATe Apo chho? tathA jo puruShArthathI bane chhe to sarva upadesh sAmbhaLe chhe chhatAn temAn koI puruShArtha karI shake chhe tathA koI nathI karI shakatA tenun shun kAraN?

uttara– ek kArya thavAmAn anek kAraNo maLe chhe. mokShano upAy bane chhe tyAn to pUrvokta traNe kAraNo maLe chhe tathA nathI banato tyAn e traNe kAraNo nathI maLatAn; pUrvokta traN kAraNo kahyAn temAn kALalabdhi vA bhavitavya (honahAr) to koI vastu nathI, je kALamAn kArya bane chhe te ja kALalabdhi tathA je kArya thayun te ja bhavitavya. vaLI je karmanA upashamAdik chhe te to pudgalanI shakti chhe, teno kartAhartA AtmA nathI, tathA puruShArthathI udyam karavAmAn Ave chhe te A AtmAnun kArya chhe mATe AtmAne puruShArthapUrvak udyam karavAno upadesh ApIe chhIe. have A AtmA je kAraNathI kAryasiddhi avashya thAy te kAraNarUp udyam kare tyAn to anya kAraNo avashya maLe ja ane kAryanI siddhi paN avashya thAy ja, tathA je kAraNathI kAryasiddhi thAy athavA na paN thAy te kAraNarUp udyam kare to tyAn anya kAraNo maLe to kAryasiddhi thAy, na maLe to na thAy. have jinamatamAn je mokShano upAy kahyo chhe tenAthI to mokSha avashya thAy ja, mATe je jIv shrI jineshvaranA upadesh anusAr puruShArthapUrvak mokShano upAy kare chhe tene to kALalabdhi vA bhavitavya paN thaI chUkayAn tathA karmanAn upashamAdi thayAn chhe tyAre to te Avo upAy kare chhe, mATe je puruShArtha vaDe mokShano upAy kare chhe tene to sarva kAraNo maLe chhe ane avashya mokShanI prApti thAy chhe evo nishchay karavo.”

juo, ahI kAryanAn sarva kAraNo ek sAthe ja samakAL hoy chhe em kahyun chhe. jIv potAnA trikALI dravya svabhAv-sanmukhano puruShArtha kare tyAre je samakit Adi nirmaL paryAy pragaT thaI te ja bhavitavya chhe, ane te paryAy


PDF/HTML Page 3974 of 4199
single page version

tenA svakALe pragaT thaI te tenI kALalabdhi chhe. kALalabdhi ane bhavitavya kAI je nirmaL paryAy pragaT thaI enAthI bhinna vastu nathI. vaLI te ja vakhate karmanA upashamAdi paN svayam nimittapaNe hoy ja chhe. Avo sahaj ja yog hoy chhe. mATe potAnA trikALI ek gnAyakasvabhAvanI je draShTi kare chhe tene ja kALalabdhinun sAchun gnAn thAy chhe bAkI dhAraNAthI kALalabdhi-kALalabdhi em kahe, paN tene kALalabdhinI khabar nathI arthAt tene kALalabdhi thaI ja nathI. samajANun kAI...? ahA! Avo vItarAgano mArag vItarAg mArganA antar-puruShArthathI pragaT thAy chhe.

juo, panchAstikAyanI gAthA 172mAn chAre anuyoganun tAtparya vItarAgatA kahyun chhe. tyAn TIkAmAn kahyun chhe-“ vistArathI bas thAo. jayavant varto vItarAgapaNun ke je sAkShAtmokShamArgano sAr hovAthI shAstratAtparyabhUt chhe.” Am chAre anuyogano sAr vItarAgatA chhe. A vItarAgatA kayAre pragaT thAy? ke trikALI shuddha ek gnAyakabhAvano Ashray kare tyAre paryAyamAn vItarAgatA pragaT thAy chhe; nimitta, rAg ke paryAyanA Ashraye vItarAgatA pragaT thatI nathI. Am chAre anuyogano sAr A chhe ke ek svadravyano-nij gnAyakavastuno Ashray karavo. svadravyano Ashray karyA vinA paryAyanA kramabaddhapaNAnun sAchun gnAn thatun nathI.

vaLI paryAyanA kramane ADo-avaLo mAne tenun to paralakShI bAhya gnAn paN jUThun chhe, to pachhI tene dravyadraShTi kayAnthI pragaT thAy? panchAstikAyamAn paryAyane aniyat kahel chhe tyAn paryAy ADI-avaLI ke kramarahit AgaL- pAchhaL thAy chhe evo teno artha nathI; tyAn to vikArI-vibhAv paryAyane aniyat kahel chhe. vAstavamAn vikArI paryAy paN kramabaddha svakALe pragaT thAy chhe. koI paN paryAy AghI-pAchhI thAy evo vastuno svabhAv ja nathI, evI vastu ja nathI.

dAmanagaranA ek sheTh hatA. teo digambar shAstro vAnchatA, paN temanI draShTi viparIt hatI. temaNe ek vAr amane pUchhelun ke-chovIs tIrthankar, bAr chakravartI-e badhA kALe (svakALe) thAy chhe mATe kALalabdhi Ave tyAre kArya thAy. tyAre kahyun’tun ke-kALalabdhinun gnAn kone hoy chhe-khabar chhe? gnAyakasvarUpI bhagavAn AtmAno je Ashray kare chhe tene kALalabdhinun sAchun gnAn hoy chhe. bAkI kALalabdhi sAme mon tAkIne bese tene kALalabdhi pAkatI ja nathI. savAre Avyun hatun ne pravachanamAn ke-

suddhatA vichArai dhyAvai, suddhatAmain keli karai;
suddhatAmain thirahyai magan, amRutadhArA barasai.

ahAhA...! potAnA shuddha ek sachchidAnandasvarUp prabhu AtmAno jyAre Ashray le, tyAn ja rame, ane tyAn ja magna thaI rahe tene amRutadhArAsvarUp vItarAgatA pragaT thAy chhe; ane A vItarAgatA bAr ang ane chaud pUrvano sAr chhe.

jin so hI hai AtmA, anya so hI hai karma;
yahI vachanase samaj le, jin pravachanakA marma,

jinasvarUp pote AtmA chhe; ek teno Ashray kare te ja dharma chhe. bAkI badhun karma chhe, sansAr chhe. A bhagavAnanI vANIno marma nAm rahasya chhe. bhAI! samakitathI mAnDIne pUraN mokSha sudhInI badhI ja dashA ek shuddha AtmadravyanA Ashraye chhe.

paN are! jain kuLamAn-digambaramAn janmelAne paN jain tattvanI khabar nathI! koI ek panDit kahetA hatA ke-digambar kuLamAn janmyA te badhA samyagdraShTi chhe, have vrat ane chAritra dhAraN karI le eTale bas kalyAN thaI jAy. lyo, AvI vAt! have shun kahevun? ‘mokShamArga prakAshak’mAn pt.. shrI ToDaramalajIe shvetAmbarAdine to anyamat kahel chhe, paN tyAn jain kuLamAn janmelA ane digambar jainadharmanI bAhya mAnyatA hovA chhatAn paN jIvane andar sUkShma mithyAtva rahI jAy chhe tenun vistArathI sAtamA adhikAramAn varNan karyun chhe. bhAI! kuLathI ne janmathI jainapaNun nathI bApu! ahIn to antaramAn-antatattvamAn samAI jAy te jain chhe. bAkI bahAranA kriyAkAnD to badhAn karmanAn kAm bApu! enAthI karma nAm sansAr nIpaje, dharma nahi.

ahA! mithyAtva te ja mUL sansAr chhe. A bairAn-chhokarAn badhAn par chhe temAn sansAr nathI ane potAnA dravya- guNamAny sansAr nathI. ek samayanI paryAyamAn mithyAtvAdi bhUl chhe, ane te bhUl maTADatAn (svadravyanA Ashraye) mokShamArga pragaT thAy chhe. aho! digambar santo-bhagavAn kevaLInA keDAyatIoe mArga bahu chokkho spaShTa karIne batAvyo chhe. paN shun thAy? lokono jhukAv bahAramAn (kriyAkAnDamAn vA viShayakaShAyamAn) chhe eTale teo shuddha tattvane jANavA prati udyamashIl thatA nathI!


PDF/HTML Page 3975 of 4199
single page version

chhae dravyamAn kALalabdhi chhe. dravyanI pratyek paryAy svakALe pragaT thAy tenun nAm kALalabdhi chhe, te enI janmakShaN chhe. paryAy potAnA svakALe pragaT thAy evo ja gneyano svabhAv chhe. shrI jayasenAchAryadeve pravachanasAranA gneyAdhikArane samyagdarshanano adhikAr kahyo chhe. gneyano svabhAv ja evo chhe ke je samaye je paryAy thavAnI hoy te ja thAy; te tenI janmakShaN chhe em samyagdraShTi pratIti kare chhe. samyagdarshanano viShay bhale abhed ek gnAyak chhe, paN gnAnapradhAn shailIthI gnAn ane gney-bannenI yathArtha pratItine samyagdarshan kahevAmAn Ave chhe. ekalA dravyanI abhed draShTi te samyagdarshan-e darshanapradhAn kathan chhe. jyAre-

pravachanasAr gAthA 242mAn gnAnapradhAn shailIthI samyagdarshananI vyAkhyA karI chhe. tyAn kahyun chhe-“gneyatattva ane gnAtRutattvanI tathA prakAre (jem chhe tem, yathArtha) pratIti jenun lakShaN chhe te samyagdarshanaparyAy chhe; gneyatattva ane gnAtRutattvanI tathAprakAre anubhUti jenun lakShaN chhe te gnAnaparyAy chhe; gney ane gnAtAnI je kriyAntarathI nivRutti tenA vaDe rachAtI draShTignAtRutattvamAn pariNati jenun lakShaN chhe te chAritraparyAy chhe.”

juo, ahIn gnAnapradhAn shailIthI samyagdarshananI vyAkhyA chhe. draShTipradhAn kathanamAn ekalA abhedanI shraddhAne samyagdarshan kahyun chhe. shrImad rAjachandrarachit AtmasiddhimAn ‘anubhav, lakSha, pratIt’-em shabdo Ave chhe. tyAn anubhav te chAritraparyAy, lakSha te gnAnanI paryAy ne pratIt te shraddhAnI paryAy chhe. pravachanasAramAn anubhavane gnAnaparyAy kahI chhe, tathA shubharAganI kriyAthI nivRutti ane jANanAr-dekhanAr svabhAvamAn ramaNatAne chAritranI paryAy kahI chhe. nagnadashA ane panch-mahAvratanI kriyA e kAI vAstavik chAritra nathI.

prashna– to samyagdarshan be prakAranun chhe? uttara– nA, samyagdarshan be prakAre nathI. samyagdarshan to ekalI nirvikalpa pratItirUp ek ja prakAranun chhe; tenun kathan be prakAre chhe-ek darshanapradhAn ane bIjun gnAnapradhAn. pravachanasAramAn gnAnapradhAn nirUpaN chhe, samayasAramAn darshanapradhAn nirUpaN chhe.

ahAhA...! je jIv vibhu evA potAnA shuddha chaitanyasvarUpano vishvAs-pratIti karI temAn ja Thare chhe te anant guNanI vibhUti-anant chatuShTayAdi nijavaibhavane prApta thAy chhe.

A pramANe ahIn vibhutvashaktinun varNan pUrun thayun.

*
9 sarvadarshitvashakti

‘samasta vishvanA sAmAnya bhAvane dekhavArUpe (arthAt sarva padArthonA samUharUp lokAlokane sattAmAtra grahavArUpe) pariNamatA evA AtmadarshanamayI sarvadarshitvashakti.’

AkhA vishvane sAmAnyapaNe bhed pADayA vinA dekhe evI sarvadarshitvashaktinun ahIn varNan chhe. A jIv chhe, A jaD ajIv chhe, A guN chhe, A guNI chhe, A bhavi chhe, A abhavi chhe ityAdi bhed pADayA vinA sarva lokAlokane sAmAnya sattApaNe dekhavArUp pariNamatI evI AtmadarshanamayI sarvadarshitvashakti chhe. lokAlokane sattAmAtra sAmAnyapaNe dekhe eTale padArtha chhe bas eTalun dekhe. A AtmA chhe em bhed pADe e to gnAn thaI gayun. darshan koI bhed pADatun nathI.

ahIn A je sarvadarshitvashakti kahI chhe te AtmadarshanamayI chhe. tyAre koI kahe chhe-sarvane dekhe em kahetAn sarvamAn anantA par AvI gayA, ane tethI parane dekhe em paN AvI gayun; to AtmadarshanamayI kevI rIte chhe? arthAt pUrA lokAlokane dekhe to tenI apekShA AvI ke nahi?

samAdhAna– are bhAI! sarvadarshitvashakti dekhavArUpe pariName te AtmadarshanamayI pariNAm chhe. jarA sUkShma vAt chhe. AtmadarshanamayI pariNAm chhe eTale shun? ke svane dekhatAn sahaj ja AkhA vishvane dekhI le chhe, vishvane dekhavA mATe vishva prati upayog joDavo paDato nathI. sarva shabde sva-par sahit Akhun lokAlok AvI gayun. sarvane dekhe chhe em kahIe emAn parane dekhe chhe em paN AvI gayun paN parane dekhe chhe em kahIe e to asadbhUt vyavahAranay chhe. bAkI sarvadarshitvashaktinA dekhavArUp je pariNAm thAy te AtmadarshanamayI pariNAm chhe, svAshrayI pariNAm chhe. temAn paranI


PDF/HTML Page 3976 of 4199
single page version

-lokAlokanI koI apekShA nathI. ahAhA...! potAmAn sarvadarshitvashaktinun svarUp chhe te pariNamatAn te shakti AtmadarshanamayI thAy chhe. emAn parane dekhun em vAt ja nathI. je Atmadarshanamay pariNAm chhe, te kAI paradarshanamay thatun nathI.

Akhun vishva, anantA dravya, tenA guNo tathA tenI paryAyo-A Akhun lokAlok sAmAnya sattApaNe mahAsattArUp chhe. mahAsattA nAmanI koI bhinna sattA chhe em nathI, paN badhun chhe... , chhe... , chhe evun bhed pADayA vinA sAmAnyarUpe je hovApaNun tene mahAsattA kahe chhe. A mahAsattAne grahavArUpe pariNamit AtmadarshanamayI sarvadarshitvashakti chhe. A sarvadarshitvashakti ane shaktivAn Atmadravya-evo bhed dUr karI trikALI AtmadravyanI abhedadraShTi karatAn shaktinun paryAyamAn pariNaman thAy chhe, ane te AtmadarshanamayI chhe em kahe chhe. samajANun kAI...?

ahAhA...! paramAtmA kevaLI kahe chhe-AtmAmAn jem jIvatva, chiti, dRushi Adi shaktio chhe tem temAn anAdi-anant ek sarvadarshitva nAmanI shakti chhe. em to drashishaktimAn A sarvadarshitvashakti garbhit chhe. paN drashishaktimAn tyAn sarvadarshIpaNAnI vAt na karI te kAraNe A sarvadarshitvashakti alagathI darshAvI chhe. ahA! sarvadarshitvashaktinun dharanAr trikALI Atmadravya jyAn draShTimAn Avyun ke sarvadarshitvashaktinun paryAyamAn pariNaman thayun ane tyAre sva-parane sarvane dekhavAnI paryAy potAmAn potAthI potArUp sahaj ja pragaT thaI chhe. sarva-lokAlok chhe to te dekhavArUp paryAy ahIn pragaT thaI chhe em nathI, ane temAn sarvane-lokAlokane dekhavAnI apekShA chhe em paN nathI; kemake sarvadarshitvashakti AtmadarshanamayI chhe.

sarvadarshitvashakti pariNat thatAn sarvane dekhe temAn paranI apekShA chhe em nathI, sarvane dekhavArUp pariNAm sahaj ja potAmAn potAne kAraNe pragaT thayA chhe. A viShay par san. 1983 mAn ek charchA thayelI. jAmanagaramAn ek mumukShu vakIl hatA. temane digambar shAstrono sauthI pratham abhyAs hato. temanI sAthe ek dAmanagaranA sheThane charchA thaI. sheTh kahe ke-lokAlok chhe to sarvagnaparyAy pragaT thAy chhe. ahIn vakIl kahe-em nahi, sarvagnaparyAy potAnA kAraNe pragaT thAy chhe, lokAlok chhe mATe sarvagnadashA chhe em chhe nahi. pachhI te banne AvyA amArI pAse. tyAre ame kahyun- bhAI! AtmA gnasvarUp-sarvagnasvarUp chhe. tene parasambandhI ne potAsambandhI jANavAnI gnAnanI je paryAy pragaT thAy te potAmAn potAthI thAy chhe, paranA kAraNe nahi. lokAlok chhe mATe bhagavAn kevaLIne sarvagnadashA pragaT thaI chhe em chhe nahi.

are bhagavAn! tArAmAn keTalI apAr Ruddhi bharI chhe-tane tenI khabar nathI! tun paramAn mUDh thayo chho, paN AnhI AchAryadev kahe chhe-tArAmAn ek sarvadarshitva nAmanI shakti trikAL paDI chhe. teno AdhAr andar trikALI dravya chhe. ahA! te trikALI dravyano Ashray letAn sarvadarshitvashaktinun paryAyamAn svaparane dekhavArUp pariNaman thAy chhe te, kahe chhe, AtmadarshanamayI chhe, te pariNaman paradarshanamay nathI, paranA lakShe thayun nathI, paramay nathI. have AmAn keTalAkane kAI pharak na lAge, paN AmAn to pUrva-pashchimano pher chhe bhAI!

A sarvadarshitvashakti chhe te potAnA sahaj svabhAvarUp pAriNAmikabhAve chhe. ahAhA...! jem sahaj svAbhAvik pAriNAmikabhAvamay AtmA chhe tem tenI sarvadarshitvashakti pAriNAmikabhAvarUp chhe. temAn koI paranI- nimittanI apekShA nathI. ahAhA...! pAriNAmikabhAvamay nij trikALI Atmadravyano Ashray letAn paryAyamAn sarvadarshitvashaktinun pariNaman thAy chhe te kShAyopashamik ke kShAyikabhAvarUp hoy chhe. shaktinI pUrNa paryAy te kShAyikabhAv chhe, ne tenI adhurI paryAy te kShAyopashamikabhAvarUp chhe, sAthe samyagdarshan ane samyakchAritranI paryAy pragaTe chhe te aupashamik, kShAyopashamik ke kShAyikabhAve hoy chhe, ne te kALe je rAg bAkI chhe te audayikabhAv chhe. juo, sAdhak AtmAne-

-pratIti upasham, kShayopasham ke kShAyikabhAvarUp hoy chhe, -chAritranI dashA upasham ke kShayopashamabhAvarUp hoy chhe. ane -gnAn-darshan kShayopashamabhAvarUp hoy chhe. samasta vishvanA sAmAnyabhAvane dekhavArUpe pariNat evI AtmadarshanamayI sarvadarshitvashakti-Am kahyun chhe emAn ‘pariNat’ shabda kahyo chhe te sUkShma arthanun suchan kare chhe. sharuAtamAn ja em kahyun hatun ke kramarUp ane akramarUp pravartato-gnAnanI sAthe avinAbhAvI sambandhavALo anant dharmasamUh je kAI jevaDo lakShit thAy chhe, te saghaLoy kharekhar ek AtmA chhe. ahIn kramamAn vikArI pariNAmanI vAt ja nathI, kemake AtmAnI shaktio trikAL shuddha ja chhe ne tenI pariNati kramasar shuddha ja thAy chhe em ahIn vAt chhe. je shaktio-guN chhe te akramarUp chhe, ane tenI vyaktio kramasar shuddha chhe em


PDF/HTML Page 3977 of 4199
single page version

vAt chhe. te kramarUp ane akramarUp dharmonA samUhane AtmA kahyo chhe.

‘pariNat’ shabdanI sUkShmatA upar vichAr Avel chhe tenun spaShTIkaraN karIe chhIe. amAre to Akho di’ tattvavichAr e ja dhandho chhe ne!

are bhAI! AtmAmAn jo darshan guN na hoy to Atmavastu adrashya thaI jAy; ne Atmavastu adrashya thAy to sarvavastu adrashya thAy. em thatAn sarva gneyavastuno abhAv Thare. mATe darshan guN pradhAn chhe, sarvadarshitva pradhAn chhe.

adhyAtma panchasangrahamAn em kahyun chhe ke abhavine gnAn chhe paN gnAnanI pariNati nathI. abhavi jIvane 11 ang ane 9 pUrvanI labdhi hoy chhe. A gnAn chhe, paN gnAnanI pariNati nathI. ahA! ek AchArAngamAn aDhAr hajAr pad hoy chhe, ne ek padamAn pa1 kroDathI jhAjhA shlok hoy chhe. tenAthI bamaNun sUyaDAng, em uttarottar bamaNA bamaNA agiyAr ang ane nav pUrvanun gnAn abhavi jIvane hoy chhe, paN tene gnAnanI pariNati nathI, pariNat gnAn nathI, kemake gnAnasvarUpI bhagavAn AtmAno Ashray tene nathI. sva-Ashraye je gnAn pragaT thAy tene gnAnapariNati kahevAmAn Ave chhe. samajAy chhe kAI...?

adhyAtma panchasangrahamAn draShTAnt Apyun chhe. sItAjIne chhoDAvavA mATe rAvaN sAthe lakShmaNajIne yuddha thayun; tyAre rAvaNe lakShmaNajIne shakti mArI. te vaDe lakShmaN beshuddha thaI gayA. te prasange rAmachandrajI mUrchchhit lakShmaNajIne sambodhIne kahe chhe-

AvyA’tA tyAre traN jaNA ne, jAshun ekAek;
mAtAjI khabaru pUchhashe tyAre shA shA uttar daIsh?
lakShmaN jAg ne hojI, bol ek vAr jI

he lakShmaN! sItAjIne rAvaN laI gayo, tun Am beshuddha thaI gayo. mAtA pAse have hun shun javAb ApIsh? mATe bhAI, jAg! bandhu! ek vAr bol. Am rAmachandrajI shokAtur thaI vilAp kare chhe. tyAre temane koI nimittagnAnIe kahyun, -bharatanA rAjyamAn ek rAjAnI ek kumvArI kanyA vishalyA chhe. tene evI labdhi pragaT chhe ke tenA snAnanun jaL lakShmaNajI par chhAnTavAmAn Ave to lakShmaNajI mUrchchhA tajI tatkAl beThA thashe.

A vishalyA te koN? te pUrva bhavamAn chakravartInI putrI hatI. tene koIe jangalamAn chhoDI dIdhelI. tyAn ek moTo ajagar tene gaLI gayo. jarA moDhun bahAr hatun tyAn tenA pitA jangalamAn tyAn AvI pahonchyA ane bANathI ajagarane mAravAnI taiyArI karI. to kanyAe pitAne kahyun, -pitAjI, ajagarane mArasho mA; men to yAvat jIvan anna-jaLano tyAg karyo chhe. hun have koI rIte bachun em nathI, mATe ajagarane nAhak mArasho nahi. ahA! kevI dRuDhatA! ne kevI karuNA! A kanyA marIne bharatanA rAjyamAn ek rAjAne tyAn rAjakumvarI vishalyA thaI avatarI.

sainiko e kanyAne laI AvyAn. vishalyAe jevo lashkaranA paDAvamAn pravesh karyo ke ghAyal thayelA sainikonA ghAv kShaNamAtramAn ja ApoAp rUjhAI gayA ane tenun snAnajaL jevun lakShmaNajI par chhAnTavAmAn Avyun ke tarat lakShmaNajInI mUrchchhA utarI gaI ane teo bhAnamAn AvyA, kShaNavAramAn lakShmaNajI UbhA thaI gayA, rAvaNe mArelI shakti khulI gaI. pachhI to vishalyA sAthe lakShmaNajIe lagna karyAn.

ahIn siddhAnt em chhe ke-trikAL gnAnAnand-sachchidAnandasvarUp bhagavAn AtmA nirmaL pariNatirUp ramaNI sAthe joDAy chhe tyAn tenA anant guNorUp shakti paryAyamAn khulI jAy chhe. shaktivAn dravya sAthe joDAIne je nirmaL dashA andar pragaTI tene ahIn ‘pariNat’ kahI chhe. shakti paryAyamAn khIle nahi, kAryarUp pariName nahi to shakti paDI chhe teno sho lAbh! sarvadarshitvashakti dekhavArUp pariNat kahI tyAn shaktinI nirmaL pragaTatAnI vAt chhe, ane te pragaTatA Atmadarshanamay chhe, paradarshanamay nathI em kahe chhe.

A adhyAtma vANI bahu sukShma bhAI! have shubhabhAvamAn dharma mAnI santuShTa chhe tene A gaLe kem utare? paN shubhabhAv e kAI apUrva nathI bhAI! pUrve anant vAr jIve shubhabhAv karyA chhe. ahA! navamI graiveyakanA ahamindra padane pAme evA shuklaleshyAnA pariNAm A jIve anantavAr karyA chhe. Ave chhe ne ke-


PDF/HTML Page 3978 of 4199
single page version

‘munivrat dhAr anant bAr, grIvak upajAyo.’

ahA! A shukalaleshyA judI chIj chhe, ne shukladhyAn judI chIj chhe, shukladhyAn to bhAvalingI munivarane shreNI chaDhe tyAre samyagdarshanapUrvak hoy chhe. jyAre shuklaleshyArUp pariNAm to abhavine paN thAy chhe. bahu ujaLA ati mandakaShAyarUp pariNAm te shuklaleshyA chhe. shukla leshyAvALo jIv chhaThThA devalokamAn jAy chhe. navamI graiveyak janArA jIvane to ghaNA unchA shuklaleshyAnA shubhabhAv mandakaShAyarUp hoy chhe. chhaThThA devalokamAn samyagdraShTi paN jAy to shuklaleshyAnA tene pariNAm hoy chhe; parantu navamI graiveyak janArane to ahA! ethIy adhik kevA unchA mandakaShAyarUp shuklaleshyAnA pariNAm hoy chhe! chhatAn A bhAv dharma nathI, e to kaShAyano ja ansh chhe, AkuLatAmay chhe. te dharmarUp nahi ne dharmanun kAraNey nahi.

A shaktino adhikAr chAle chhe. bhagavAn AtmAmAn anant shaktio chhe. ahIn AchAryadeve 47 shaktinun ati sUkShma ane alaukik varNan karyun chhe. kramarUp pariNat ane akramarUp pravartatA anant dharmonA samudAyane ahIn AtmA kahyo chhe. ekalI shaktio paDI chhe em vAt nathI; shaktiono bhanDAr paryAyamAn kholI nAkhyo chhe. have AvI adbhut mUL chIj potAnI samajatA nathI ne loko virodh kare chhe! paN A bhagavAn kevaLIno param satya mArga chhe.

shrImadnA ek patramAn Ave chhe ke-chothA guNasthAne samyagdraShTine kevaLagnAn shraddhApaNe pragaT thayun chhe. eTale shun? kevaLagnAn pariNamanarUpe paryAyamAn to teramA guNasthAne pragaT thashe. parantu chothA guNasthAnavALAne potAnA shraddhAnamAn kevaLagnAnanI pratIti thaI chhe tethI tene shraddhApaNe kevaLagnAn thayun chhe em kahIe chhIe. shaktinun ane shaktinI ansharUp ne pUraNasvarUp pragaTatAnun samakitIne yathArtha gnAn-shraddhAn hoy chhe ane tethI shraddhApaNe samakitIne kevaLagnAn ne mokSha thayo chhe em kahevAmAn Ave chhe.

are, potAnA nidhAn par najar nAkhe to samajAy ne? ahA! jyAn potAnA nidhAn par najar nAkhe ke tarat nirmaL paryAy pragaT thAy chhe. temAn vikAranI to gandhey nathI. je nirmaL pariNAm pragaTayA te bhAvarUp chhe, ne temAn vikArI bhAvano abhAv chhe. Anun nAm anekAnta chhe. shakti andar paDI chhe te svAbhimukh thatAn ja andar khIlI jAy chhe. ahA! potAnI pariNatirUpI ramaNI sAthe ramatAn-antar ekAgra thaIne ramaNatA karatAn-te nirAkul AnandanA bhog de chhe; ahA! Avun chhe Anandanun janmasthAn! Anun nAm dharma ne A mokShano mArag chhe. bAkI badhAn thothAn chhe.

A shaktinA varNanamAn be vAt mukhyapaNe samajavA jevI kahI chhe.

(1) shaktine pariNat kahI chhe.
(2) te AtmadarshanamayI chhe, paradarshanamayI nathI.

A pramANe A sarvadarshitvashaktinun varNan pUrun thayun.

*
10 sarvagnatvashakti

‘samasta vishvanA visheSh bhAvone jANavArUpe pariNamatA evA AtmagnAnamayI sarvagnatvashakti.’ ‘badhun chhe’ bas eTalI ja vAt darshanashaktimAn hatI. bhed pADayA vinA sAmAnyapaNe Akhun vishva, lokAlok astirUpe chhe em darshanashaktimAn dekhavAmAn Ave chhe. A AtmA chhe, A jaD chhe, A siddha chhe, A sAdhak chhe, A guN chhe, A paryAy chhe-evo bhed darshanashaktino viShay nathI. vishvanA je anantA visheSh bhAvo chhe te badhAyane visheShapaNe-bhinna bhinna jANe evI AtmAnI sarvagnatvashakti chhe. jANe eTalun ja hon; emAn ThIk-aThIk kare e sarvagnatvashaktinun kAm nathI. samajANun kAI...?

adhyAtma panchasangrahamAn kahyun chhe ke-ek samayamAn sarvane bhed pADayA vinA astitvarUpe dekhavun te sarvadarshitva shaktinun kArya chhe, ane te ja samayamAn sarva dravya-guN-paryAyane bhinna bhinna bhed pADIne jANavun te sarvagnatvashaktinun kArya chhe. te banne paryAy ek samayamAn ekIsAthe chhe. aho! ek paryAy ek ja samayamAn sarvane sAmAnyapaNe sattArUpe dekhe ane bIjI paryAy te ja samayamAn sarvane visheShapaNe bhed pADIne jANe evo AtmAmAn koI adbhutaras chhe. tyAn nav ras varNavyA chhe temAn adbhutarasanun Avun alaukik varNan karyun chhe.


PDF/HTML Page 3979 of 4199
single page version

aho! bhagavAn AtmA divya chitchamatkAr prabhu chhe. enA nirNayamAn anantA kevaLI-siddha bhagavanto sahit sarva lokAlokanA visheSh bhAvono nirNay samAI jAy chhe. ahA! A sarvadarshitva ane sarvagnatvashakti to mahA AshcharyakArI chhe. ahA! sarva lokAlokanA anantA bhAvone dekhe-jANe paN te prati (gnAn-darshanano) upayog joDavo paDe nahi, ane kayAny parano Ashray nahi. gajab vAt chhe prabhu! chaitanyasvabhAvamay AtmAno A adbhut ras chhe; ahA! jemAn vItarAgI vIratAno vIraras ne anAkuL AnandarUp shAntaras samAy chhe-evo AtmAno A alaukik adbhut ras chhe.

sarva lokAlokane sattAmAtra sAmAnya dekhavArUpe pariName chhe te sarvadarshitvashakti chhe, ane te ja samayamAn vishvanA samasta visheSh bhAvone bhed pADIne jANavArUp pariName te sarvagnatvashakti chhe. visheSh bhAvo shun? visheSh bhAvomAn trikALI dravyasvabhAv, guNabhAv, paryAyabhAv, ekek paryAyamAn anant avibhAg pratichchhed, traNe kALanA anantA kevaLI bhagavanto sahit sarva anantA dravyo jANavAmAn Ave chhe. ahA! kevaLI bhagavAn ke jemanA gnAnamAn lokAlok jaNAy-evA anantA kevaLI bhagavanto kevaLagnAnanI ek paryAyamAn jaNAy te kevaLagnAnanI ek samayanI paryAyanI tAkAt keTalI? nigodiyA jIvane akSharanA anantamA bhAge gnAnano vikAs chhe. temAn anant avibhAv pratichchhed hoy chhe. kevaLagnAnanI paryAyanun to shun kahevun? ahAhA...! kevaLagnAnanI ek paryAyamAn anant anant avibhAg pratichchhedo chhe. tene bhinna bhinna karIne bhagavAn kevaLI jANe evun kevaLagnAnanun apAr aparimit anantu sAmarthya chhe. ahA! pratyek jIvamAn AvI sarvagnatvashakti andar trikAL paDI chhe. paN tenI antarmukh thaI pratIti kare to khabar paDe ne? stavanamAn Ave chhe ke-

prabhu tum jANag rIti, sau jag dekhatA ho lAl;
nij sattAe shuddha, saune pekhatA ho lAl.

ahA! nigodanA jIv paN sattAe shuddha trikAL ek gnAyakabhAvasvarUp chhe em he bhagavAn! Ape kevaLagnAnamAn joyun chhe. bhAI! A puNya-pApanA bhAv thAy te kAI AtmA nathI. gambhIr vAt chhe prabhu! nigodanA jIv paN svabhAve shakti-apekShA shuddha chhe; paryAyamAn ashuddhatA chhe, paN e to ek samayanI chhe. ek samayanI paryAyamAn bhUl chhe, bAkI vastu to andar trikAL shuddha paDI chhe. ahA! AvI nij AtmavastumAn ekAgra thaIne pravarte tyAn sarvagnasvabhAvanI pratIti pragaT thAy chhe, hun sarvagnasvabhAvI chhun em tyAre nishchay thAy chhe, parantu alpagnapaNun mAne tyAn sudhI sarvagnasvabhAvanI pratIti nathI, arthAt tyAn sudhI tene sarvagnasvabhAv pariNat nathI. samajAy chhe kAI...?

ahAhA...! pote shuddha ek gnAnAnand-sachchidAnand prabhu AtmA chhe em nishchay karI temAn ekAgra thatAn mAro sarvagnasvabhAv chhe arthAt mAro kevaLagnAn eTale ekalo gnAnasvabhAv chhe em kevaLagnAnasvabhAvanI shraddhA-pratIti pragaT thAy chhe. ahA! chothe guNasthAne Am kevaLagnAnasvabhAvanI jene pratIti pragaT thaI chhe tene shraddhApaNe kevaLagnAn pragaT thayun chhe. gnAnanI kevaLagnAnarUp pUrNa dashA to teramA guNasthAne thAy chhe, paN potAnA shuddha sarvagnasvabhAvanI pratIti thatAn paryAyamAn shaktinun pariNaman thayun, shakti pariNat thaI tene tyAn shraddhApaNe kevaLagnAn thayun em kahevAmAn Ave chhe. AvI vAt! have AmAn keTalAkane em lAge ke dharmano A kaI jAtano upadesh?

are bhAI! trikALI dhruv akhanD ek gnAyakasvabhAvI AtmadravyanI draShTi-pratIti karatAn agnAnajanya parano mahimA uDI jAy chhe; pariNAm svamAn-svasvarUpamAn vishrAnt thAy chhe, Thare chhe, ne AtmAmAn darshan, gnAn, shraddhA, sukh, vIrya, prabhutva Adi anant shaktionun nirmaL nirmaL pariNaman ek sAthe uchhaLe chhe, pragaTe chhe. A ja dharma ne A ja mokShamArga chhe. sAdhya AtmAnI A rIte ja siddhi thAy chhe. A sivAy vrat pALavAn, dayA pALavI ityAdi vyavahAr-rAg kAI dharma nathI, dharmanun sAdhaney nathI, vAstavamAn to te rAg hovAthI bandhanasvarUp ja chhe. are prabhu! rAganI mamatAnI ADamAn tArAn param nidhAn tArI najaramAn AvyAn nahi!

ahIn kahe chhe-AtmAmAn vishvanA visheSh bhAvone jANavArUpe pariNat evA AtmagnAnamayI sarvagnatvashakti chhe. AmAn ekalI shaktinI vAt nathI, paN pariNat thayelI AtmagnAnamayI shaktinI vAt chhe. andar sarvagnatvashakti paDI chhe tenI pariNati pragaT thaI chhe te AtmagnAnamayI chhe. AtmAne ekane jANavArUpe pariNat thAy evI sarvagnatvashakti chhe.

to shun te (-pariNati) parane jANatI nathI? parane jANatI nathI em kayAn vAt chhe? parane jANavA prati te sAvadhAn nathI, paramAn te tanmay nathI. paramAn tanmay thaIne parane jANatI nathI em vAt chhe. tethI parane jANe chhe em kahIe te asadbhUt vyavahAranay chhe. jemAn par-lokAlok


PDF/HTML Page 3980 of 4199
single page version

jhaLake chhe evI potAnI paryAyane potAmAn tanmay thaIne jANe chhe.

niyamasAr, gAthA 166mAn shrI kundakundAchAryadev kahe chhe-

prabhu kevaLI dekhe nijAtmAne, na lokAlokane;
–jo koI bhAkhe em to temAn kaho sho doSh chhe?

nishchayathI kevaLI bhagavAn AtmasvarUpane dekhe chhe, lokAlokane nahi-em jo koi kahe to tene sho doSh chhe? arthAt kAI doSh nathI. ahIn nishchay-vyavahAr sambandhI em samajavun ke-jemAn svanI ja apekShA hoy te nishchay-kathan chhe, ane jemAn paranI apekShA Ave te vyavahAr-kathan chhe. mATe kevaLI bhagavAn lokAlokane-parane jANe-dekhe chhe em kahevun te vyavahAr-kathan chhe, ane bhagavAn kevaLI svAtmAne jANe-dekhe chhe em kahevun te nishchay chhe.

niyamasAr, gAthA 169mAn kahyun chhe ke-

prabhu kevaLI jANe trilok–alokane, nahi Atmane;
–jo koI bhAkhe em to temAn kaho sho doSh chhe?

vyavahArathI kevaLI bhagavAn lokAlokane jANe chhe, AtmAne nahi-em jo koI kahe to tene sho doSh chhe? arthAt kAI doSh nathI.

niyamasAranA shuddhopayog adhikAranA shlok 28pamAn munirAj kahe chhe- “tIrthanAth kharekhar AkhA lokane jANe chhe ane teo ek, anagh (nirdoSh), nij-saukhyaniShTha (nij sukhamAn lIn) svAtmAne jANatA nathI-em koI munivar vyavahAramArgathI kahe to tene doSh nathI.”

Am gnAnI-dharmI puruSh je vivakShAthI vAt kahe te vivakShA yathArtha samajavI joIe. nishchayathI kevaLI bhagavAn svAtmAne jANe chhe, lokAlokane nahi; ne vyavahArathI kevaLI bhagavAn lokAlokane jANe chhe, svAtmAne nahi- Am A banne kathan vivakShAthI barAbar chhe.

paN AmAn samajavun shun? bhagavAn lokAlokane jANatA nathI em vAt nathI. parantu bhagavAnano upayog kharekhar antarmukh svarUpapratyakSha ane svarUpaniShTha chhe, te lokAlokamAn tanmay nathI, lokAlokamAn joDAIne upayukta nathI. parantu nijAnandarasalIn chhe. jo lokAlokane, temAn tanmay thaIne jANe to narkAdi kShetranA dukhanun vedan tene thavAnun bane. paN em chhe nahi. tethI ja kahyun ke bhagavAn lokAlokane vyavahArathI jANe chhe. Anun nAm te sarvagnatvashakti pUrNabhAve pariNat thatAn je kevaLagnAn thayun te AtmagnAnamayI chhe, paragnAnamay nathI. gambhIr sUkShma vAt chhe bhAI!

ahA! AtmAnA jIvatva, prabhutva Adi anantaguNomAn ek sarvagnatvashakti paN bhegI pariNamI rahI chhe. are, lokone potAnA antar nidhAnanI-chaitanyanidhAnanI khabar nathI. ahA! A sarvagnatvashaktinI pUrNa pragaTatA te sarvagnatA athavA kevaLagnAn chhe. A kevaLagnAn te svalakShe svarUpanI ekAgratAthI khIlyun chhe, kAI paranA jagatanA lakShe khIlyun chhe em nathI. bhAI! jagat chhe mATe kevaLagnAn pragaTayun chhe em nathI. jagat to trikAL anAdi-anant chhe. jo tene laIne gnAn thatun hoy to anAdithI ja pratyek jIvane kevaLagnAn hovun joIe. paN em chhe nahi. e to jIv jyAre svamAn ekAgra thaI, svadravyane ja kAraNapaNe grahIne svasthit pariName chhe tyAre kevaLagnAn thAy chhe, ane temAn jagat Akhun gneyapaNe jhaLake chhe. tyAn shaktinun pariNaman svAshrit chhe, parAshrit nathI, AtmagnAnamay chhe, paragnAnamay nathI. ahA! sarvagnatA e to shaktinI sva-Ashraye pUraN prasiddhi chhe. paN shun thAy? ‘sarvagna’ sAmbhaLatAn ja agnAnIone bahAranA gneyo prati lakSha jAy chhe, paN jemAnthI sarvagnadashA khIlI te sarvagnatvashakti-sarvagnasvabhAv pratye lakSha jatun nathI. parantu antarlakSha thayA vinA sarvagnanI sAchI pratIti thatI nathI.

are! potAnA svarUpanA bhAn vinA jIv anant kALathI rakhaDe chhe. ahA! sAtamI narakamAny te anant vAr janmyo-maryo chhe. juo, brahmadatta nAmanA chakravartI marIne sAtamI narake gayA chhe, tyAn mahAdukhanA vedanamAn paDayA chhe. ahIn 700 varShanun AyuShya bhogavIne, ahInnA kAlpanik sukhanA phaLamAn tetrIs sAgaranA AyunI sthiti bAndhI teo