Page 228 of 513
PDF/HTML Page 261 of 546
single page version

ஶ்ராந்தஸமுச்சார்யமாணஸ்யாத்காராமோகமந்த்ரபதேந ஸமஸ்தமபி விப்ரதிஷேதவிஷமோஹமுதஸ்யதி ..௧௧௫..

அத நிர்தார்யமாணத்வேநோதாஹரணீக்ருதஸ்ய ஜீவஸ்ய மநுஷ்யாதிபர்யாயாணாஂ க்ரியாபலத்வேநாந்யத்வஂ த்யோதயதி —

ஸர்வபதார்தேஷு த்ரஷ்டவ்யமிதி ..௧௧௫.. ஏவஂ நயஸப்தபங்கீவ்யாக்யாநகாதயாஷ்டமஸ்தலஂ கதம் . ஏவஂ பூர்வோக்த- ப்ரகாரேண ப்ரதமா நமஸ்காரகாதா, த்ரவ்யகுணபர்யாயகதநரூபேண த்விதீயா, ஸ்வஸமயபரஸமயப்ரதிபாதநேந த்ருதீயா, த்ரவ்யஸ்ய ஸத்தாதிலக்ஷணத்ரயஸூசநரூபேண சதுர்தீதி ஸ்வதந்த்ரகாதாசதுஷ்டயேந பீடிகாஸ்தலம் . ததநந்தரமவாந்தரஸத்தாகதநரூபேண ப்ரதமா, மஹாஸத்தாரூபேண த்விதீயா, யதா த்ரவ்யஂ ஸ்வபாவஸித்தஂ ததா ஸத்தாகுணோபீதி கதநரூபேண த்ருதீயா, உத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யத்வேபி ஸத்தைவ த்ரவ்யஂ பவதீதி கதநேந சதுர்தீதி காதாசதுஷ்டயேந ஸத்தாலக்ஷணவிவரணமுக்யதா . ததநந்தரமுத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யலக்ஷணவிவரணமுக்யத்வேந காதாத்ரயஂ, ததநந்தரஂ த்ரவ்யபர்யாயகதநேந குணபர்யாயக தநேந ச காதாத்வயஂ, ததஶ்ச த்ரவ்யஸ்யாஸ்தித்வஸ்தாபநாரூபேண ப்ரதமா, ஸப்தபஂகீ ஸதத் ஸம்யக்தயா உச்சாரித கரநே பர ௧ஸ்யாத்காரரூபீ அமோக மஂத்ர பதகே த்வாரா ௨‘ஏவ’ காரமேஂ ரஹநேவாலே ஸமஸ்த விரோதவிஷகே மோஹகோ தூர கரதீ ஹை ..௧௧௫..

அப, ஜிஸகா நிர்தார கரநா ஹை, இஸலியே ஜிஸே உதாஹரணரூப பநாயா கயா ஹை ஐஸே ஜீவகீ மநுஷ்யாதி பர்யாயேஂ க்ரியாகா பல ஹைஂ இஸலியே உநகா அந்யத்வ (அர்தாத் வே பர்யாயேஂ பதலதீ ரஹதீ ஹைஂ, இஸப்ரகார) ப்ரகாஶித கரதே ஹைஂ : — ௧. ஸ்யாத்வாதமேஂ அநேகாந்தகா ஸூசக ‘ஸ்யாத்’ ஶப்த ஸம்யக்தயா ப்ரயுக்த ஹோதா ஹை . வஹ ‘ஸ்யாத் பத ஏகாந்தவாதமேஂ

ரஹநேவாலே ஸமஸ்த விரோதரூபீ விஷகே ப்ரமகோ நஷ்ட கரநேகே லியே ராமபாண மஂத்ர ஹை . ௨. அநேகாந்தாத்மக வஸ்துஸ்வபாவகீ அபேக்ஷாஸே ரஹித ஏகாந்தவாதமேஂ மித்யா ஏகாந்தகோ ஸூசித கரதா ஹுஆ ஜோ

Page 229 of 513
PDF/HTML Page 262 of 546
single page version

இஹ ஹி ஸஂஸாரிணோ ஜீவஸ்யாநாதிகர்மபுத்கலோபாதிஸந்நிதிப்ரத்யயப்ரவர்தமாநப்ரதிக்ஷண- விவர்தநஸ்ய க்ரியா கில ஸ்வபாவநிர்வ்ருத்தைவாஸ்தி . ததஸ்தஸ்ய மநுஷ்யாதிபர்யாயேஷு ந கஶ்சநாப்யேஷ ஏவேதி டஂகோத்கீர்ணோஸ்தி, தேஷாஂ பூர்வபூர்வோபமர்தப்ரவ்ருத்தக்ரியாபலத்வேநோத்தரோத்தரோபமர்த்யமாநத்வாத்; பல- ப்ருதக்த்வலக்ஷணஸ்யாதத்பாவாபிதாநாந்யத்வலக்ஷணஸ்ய ச கதநரூபேண த்விதீயா, ஸஂஜ்ஞாலக்ஷணப்ரயோஜநாதிபேதரூப- ஸ்யாதத்பாவஸ்ய விவரணரூபேண த்ருதீயா, தஸ்யைவ த்ருடீகரணார்தஂ சதுர்தீதி காதாசதுஷ்டயேந ஸத்தாத்ரவ்யயோர- பேதவிஷயே யுக்திகதநமுக்யதா . ததநந்தரஂ ஸத்தாத்ரவ்யயோர்குணகுணிகதநேந ப்ரதமா, குணபர்யாயாணாஂ த்ரவ்யேண ஸஹாபேதகதநேந த்விதீயா சேதி ஸ்வதந்த்ரகாதாத்வயம் . ததநந்தரஂ த்ரவ்யஸ்ய ஸதுத்பாதாஸதுத்பாதயோஃ ஸாமாந்யவ்யாக்யாநேந விஶேஷவ்யாக்யாநேந ச காதாசதுஷ்டயஂ, ததஶ்ச ஸப்தபங்கீகதநேந காதைகா சேதி ஸமுதாயேந

அந்வயார்த : — [ஏஷஃ இதி கஶ்சித் நாஸ்தி ] (மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂமேஂ) ‘யஹீ’ ஐஸீ கோஈ (ஶாஶ்வத பர்யாய) நஹீஂ ஹைஂ; [ஸ்வபாவநிர்வ்ருத்தா க்ரியா நாஸ்தி ந ] (க்யோஂகி ஸஂஸாரீ ஜீவகே) ஸ்வபாவநிஷ்பந்ந க்ரியா நஹீஂ ஹோ ஸோ பாத நஹீஂ ஹை; (அர்தாத் விபாவஸ்வபாவஸே உத்பந்ந ஹோநேவாலீ ராக- த்வேஷமய க்ரியா அவஶ்ய ஹை .) [யதி ] ஔர யதி [பரமஃ தர்மஃ நிஃபலஃ ] பரமதர்ம அபல ஹை தோ [க்ரியா ஹி அபலா நாஸ்தி ] க்ரியா அவஶ்ய அபல நஹீஂ ஹை; (அர்தாத் ஏக வீதராக பாவ ஹீ மநுஷ்யாதிபர்யாயரூப பல உத்பந்ந நஹீஂ கரதீ; ராக -த்வேஷமய க்ரியா தோ அவஶ்ய வஹ பல உத்பந்ந கரதீ ஹை .)..௧௧௬..

டீகா : — யஹா஁ (இஸ விஶ்வமேஂ), அநாதிகர்மபுத்கலகீ உபாதிகே ஸத்பாவகே ஆஶ்ரய (-காரண) ஸே ஜிஸகே ப்ரதிக்ஷண ௧விவர்த்தந ஹோதா ரஹதா ஹை ஐஸே ஸஂஸாரீ ஜீவகோ க்ரியா வாஸ்தவமேஂ ஸ்வபாவ நிஷ்பந்ந ஹீ ஹை; இஸலியே உஸகே மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂமேஂஸே கோஈ பீ பர்யாய ‘யஹீ’ ஹை ஐஸீ டஂகோத்கீர்ண நஹீஂ ஹை; க்யோஂகி வே பர்யாயேஂ பூர்வ -பூர்வ பர்யாயோஂகே நாஶமேஂ ப்ரவர்தமாந க்ரியா பலரூப ஹோநேஸே ௨உத்தர -உத்தர பர்யாயோஂகே த்வாரா நஷ்ட ஹோதீ ஹைஂ . ஔர க்ரியாகா பல தோ, மோஹகே ஸாத ௩மிலநகா நாஶ ௧. விவர்தந = விபரிணமந; பலடா (பே ரபார) ஹோதே ரஹநா . ௨. உத்தர -உத்தர = பாதகீ . (மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ ராகத்வேஷமய க்ரியாகீ பலரூப ஹைஂ, இஸலியே கோஈ பீ பர்யாய பூர்வ

பர்யாயகோ நஷ்ட கரதீ ஹை ஔர பாதகீ பர்யாயஸே ஸ்வயஂ நஷ்ட ஹோதீ ஹை . ௩. மிலந = மில ஜாநா; மிஶ்ரிதபநா; ஸஂபஂத; ஜு஡ாந .

Page 230 of 513
PDF/HTML Page 263 of 546
single page version

மபிலஷ்யேத வா மோஹஸஂவலநாவிலயநாத் க்ரியாயாஃ . க்ரியா ஹி தாவச்சேதநஸ்ய பூர்வோத்தரதஶா- விஶிஷ்டசைதந்யபரிணாமாத்மிகா . ஸா புநரணோரண்வந்தரஸஂகதஸ்ய பரிணதிரிவாத்மநோ மோஹஸஂவலிதஸ்ய த்வயணுககார்யஸ்யேவ மநுஷ்யாதிகார்யஸ்ய நிஷ்பாதகத்வாத்ஸபலைவ . ஸைவ மோஹஸஂவலநவிலயநே புந- சதுர்விஂஶதிகாதாபிரஷ்டபிஃ ஸ்தலைஃ ஸாமாந்யஜ்ஞேயவ்யாக்யாநமத்யே ஸாமாந்யத்ரவ்யப்ரரூபணஂ ஸமாப்தம் . அதஃ பரஂ தத்ரைவ ஸாமாந்யத்ரவ்யநிர்ணயமத்யே ஸாமாந்யபேதபாவநாமுக்யத்வேநைகாதஶகாதாபர்யந்தஂ வ்யாக்யாநஂ கரோதி . தத்ர க்ரமேண பஞ்சஸ்தலாநி பவந்தி . ப்ரதமதஸ்தாவத்வார்திகவ்யாக்யாநாபிப்ராயேண ஸாஂக்யைகாந்தநிராகரணஂ, அதவா ஶுத்தநிஶ்சயநயேந ஜைநமதமேவேதி வ்யாக்யாநமுக்யதயா ‘ஏஸோ த்தி ணத்தி கோஈ’ இத்யாதி ஸூத்ரகாதைகா . ததநந்தரஂ மநுஷ்யாதிபர்யாயா நிஶ்சயநயேந கர்மபலஂ பவதி, ந ச ஶுத்தாத்மஸ்வரூபமிதி தஸ்யைவாதிகாரஸூத்ரஸ்ய விவரணார்தஂ ‘கம்மஂ ணாமஸமக்கஂ’ இத்யாதிபாடக்ரமேண காதாசதுஷ்டயஂ, ததஃ பரஂ ராகாதிபரிணாம ஏவ த்ரவ்யகர்மகாரணத்வாத்பாவகர்ம பண்யத இதி பரிணாமமுக்யத்வேந ‘ஆதா கம்மமலிமஸோ’ இத்யாதிஸூத்ரத்வயஂ, ததநந்தரஂ க ர்மபலசேதநா க ர்மசேதநா ஜ்ஞாநசேதநேதி த்ரிவிதசேதநாப்ரதிபாதநரூபேண ‘பரிணமதி சேதணாஏ’ இத்யாதிஸூத்ரத்ரயஂ, ததநந்தரஂ ஶுத்தாத்மபேதபாவநாபலஂ கதயந் ஸந் ‘கத்தாகரணஂ’ இத்யாத்யேகஸூத்ரேணோபஸஂஹரதி . ஏவஂ பேதபாவநாதிகாரே ஸ்தலபஞ்சகேந ஸமுதாயபாதநிகா . தத்யதா — அத நரநாரகாதிபர்யாயாஃ கர்மாதீநத்வேந விநஶ்வரத்வாதிதி ஶுத்தநிஶ்சயநயேந ஜீவஸ்வரூபஂ ந பவதீதி பேதபாவநாஂ கதயதி — ஏஸோ த்தி ணத்தி கோஈ டங்கோத்கீர்ணஜ்ஞாயகைகஸ்வபாவபரமாத்மத்ரவ்யவத்ஸஂஸாரே மநுஷ்யாதிபர்யாயேஷு மத்யே ஸர்வதைவைஷ ஏகரூப ஏவ நித்யஃ கோபி நாஸ்தி . தர்ஹி மநுஷ்யாதிபர்யாயநிர்வர்திகா ஸஂஸாரக்ரியா ஸாபி ந பவிஷ்யதி . ண ணத்தி கிரியா ந நாஸ்தி க்ரியா மித்யாத்வராகாதிபரிணதிஸ்ஸஂஸாரஃ கர்மேதி யாவத் இதி பர்யாயநாமசதுஷ்டயரூபா க்ரியாஸ்த்யேவ . ஸா ச கதஂபூதா . ஸபாவணிவ்வத்தா ஶுத்தாத்மஸ்வபாவாத்விபரீதாபி நரநாரகாதிவிபாவபர்யாயஸ்வபாவேந நிர்வ்ருத்தா . தர்ஹி கிஂ நிஷ்பலா பவிஷ்யதி . கிரியா ஹி ணத்தி அபலா க்ரியா ஹி நாஸ்த்யபலா ஸா மித்யாத்வராகாதிபரிணதிரூபா க்ரியா யத்யப்யநந்தஸுகாதிகுணாத்மகமோக்ஷகார்யஂ ப்ரதி நிஷ்பலா ததாபி நாநாதுஃகதாயகஸ்வகீயகார்யபூதமநுஷ்யாதிபர்யாயநிர்வர்தகத்வாத்ஸபலேதி மநுஷ்யாதி- பர்யாயநிஷ்பத்திரேவாஸ்யாஃ பலம் . கதஂ ஜ்ஞாயத இதி சேத் . தம்மோ ஜதி ணிப்பலோ பரமோ தர்மோ யதி நிஷ்பலஃ ந ஹுஆ ஹோநேஸே மாநநா சாஹியே; க்யோஂகி — ப்ரதம தோ, க்ரியா சேதநகீ பூர்வோத்தரதஶாஸே ௧விஶிஷ்ட சைதந்யபரிணாமஸ்வரூப ஹை; ஔர வஹ (க்ரியா) — ஜைஸே தூஸரே அணுகே ஸாத யுக்த (கிஸீ) அணுகீ பரிணதி ௨த்விஅணுககார்யகீ நிஷ்பாதக ஹை, உஸீ ப்ரகார — மோஹகே ஸாத மிலித ஆத்மாகே ஸஂபஂதமேஂ, ௧. விஶிஷ்ட -பேதயுக்த . (பூர்வகீ ஔர பஶ்சாத்கீ அவஸ்தாகே பேதஸே பேதயுக்த ஐஸே சைதந்யபரிணாம வஹ ஆத்மாகீ

க்ரியா ஹை .) ௨. த்விஅணுககார்யகீ நிஷ்பாதக = தோ அணுஓஂஸே பநே ஹுயே ஸ்கஂதரூப கார்யகீ உத்பாதக .

Page 231 of 513
PDF/HTML Page 264 of 546
single page version

ரணோருச்சிந்நாண்வந்தரஸஂகமஸ்ய பரிணதிரிவ த்வயணுககார்யஸ்யேவ மநுஷ்யாதிகார்யஸ்யாநிஷ்பாதகத்வாத் பரமத்ரவ்யஸ்வபாவபூததயா பரமதர்மாக்யா பவத்யபலைவ ..௧௧௬..

பரமஃ நீராகபரமாத்மோபலம்பபரிணதிரூபஃ ஆகமபாஷயா பரமயதாக்யாதசாரித்ரரூபோ வா யோஸௌ பரமோ தர்மஃ, ஸ கேவலஜ்ஞாநாத்யநந்தசதுஷ்டயவ்யக்திரூபஸ்ய கார்யஸமயஸாரஸ்யோத்பாதகத்வாத்ஸபலோபி நரநாரகாதி- பர்யாயகாரணபூதஂ ஜ்ஞாநாவரணாதிகர்மபந்தஂ நோத்பாதயதி, ததஃ காரணாந்நிஷ்பலஃ . ததோ ஜ்ஞாயதே நரநாரகாதிஸஂஸாரகார்யஂ மித்யாத்வராகாதிக்ரியாயாஃ பலமிதி . அதவாஸ்ய ஸூத்ரஸ்ய த்விதீயவ்யாக்யாநஂ க்ரியதே — யதா ஶுத்தநயேந ராகாதிவிபாவேந ந பரிணமத்யயஂ ஜீவஸ்ததைவாஶுத்தநயேநாபி ந பரிணமதீதி யதுக்தஂ ஸாஂக்யேந தந்நிராக்ருதம் . கதமிதி சேத் . அஶுத்தநயேந மித்யாத்வராகாதிவிபாவபரிணத- ஜீவாநாஂ நரநாரகாதிபர்யாயபரிணதிதர்ஶநாதிதி . ஏவஂ ப்ரதமஸ்தலே ஸூத்ரகாதா கதா ..௧௧௬.. அத மநுஷ்யாதிகார்யகீ நிஷ்பாதக ஹோநேஸே ஸபல ஹீ ஹை; ஔர, ஜைஸே தூஸரே அணுகே ஸாத ஸஂபஂத ஜிஸகா நஷ்ட ஹோ கயா ஹை ஐஸே அணுகீ பரிணதி த்விஅணுக கார்யகீ நிஷ்பாதக நஹீஂ ஹை உஸீப்ரகார, மோஹகே ஸாத மிலநகா நாஶ ஹோநே பர வஹீ க்ரியா — த்ரவ்யகீ பரமஸ்வபாவபூத ஹோநேஸே ‘பரமதர்ம’ நாமஸே கஹீ ஜாநேவாலீ ஐஸீ — மநுஷ்யாதிகார்யகீ நிஷ்பாதக ந ஹோநேஸே அபல ஹீ ஹை .

பாவார்த : — சைதந்யபரிணதி வஹ ஆத்மாகீ க்ரியா ஹை . மோஹ ரஹித க்ரியா மநுஷ்யாதி- பர்யாயரூப பல உத்பந்ந நஹீஂ கரதீ, ஔர மோஹ ஸஹித ௧க்ரியா அவஶ்ய மநுஷ்யாதிபர்யாயரூப பல உத்பந்ந கரதீ ஹை . மோஹ ஸஹித பாவ ஏக ப்ரகாரகே நஹீஂ ஹோதே, இஸலியே உஸகே பலரூப மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ பீ டஂகோத்கீர்ண – ஶாஶ்வத – ஏகரூப நஹீஂ ஹோதீஂ .. ௧௧௬..

அப, யஹ வ்யக்த கரதே ஹைஂ கி மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ ஜீவகோ க்ரியாகே பல ஹைஂ : — ௧. மூல காதாமேஂ ப்ரயுக்த ‘க்ரியா’ ஶப்தஸே மோஹ ஸஹித க்ரியா ஸமஜநீ சாஹியே . மோஹ ரஹித க்ரியாகோ தோ ‘பரம

நாமாக்ய கர்ம ஸ்வபாவதீ நிஜ ஜீவத்ரவ்ய -ஸ்வபாவநே அபிபூத கரீ திர்யஂச, தேவ, மநுஷ்ய வா நாரக கரே. ௧௧௭.

Page 232 of 513
PDF/HTML Page 265 of 546
single page version

க்ரியா கல்வாத்மநா ப்ராப்யத்வாத்கர்ம . தந்நிமித்தப்ராப்தபரிணாமஃ புத்கலோபி கர்ம . தத்கார்யபூதா மநுஷ்யாதிபர்யாயா ஜீவஸ்ய க்ரியாயா மூலகாரணபூதாயாஃ ப்ரவ்ருத்தத்வாத் க்ரியாபலமேவ ஸ்யுஃ, க்ரியாபாவே புத்கலாநாஂ கர்மத்வாபாவாத்தத்கார்யபூதாநாஂ தேஷாமபாவாத் . அத கதஂ தே கர்மணஃ கார்யபாவமாயாந்தி? கர்மஸ்வபாவேந ஜீவஸ்வபாவமபிபூய க்ரியமாணத்வாத், ப்ரதீபவத் . ததா ஹி — யதா கலு ஜ்யோதிஸ்ஸ்வபாவேந தைலஸ்வபாவமபிபூய க்ரியமாணஃ ப்ரதீபோ ஜ்யோதிஷ்கார்யஂ, ததா மநுஷ்யாதிபர்யாயாஃ கர்மஜநிதா இதி விஶேஷேண வ்யக்தீகரோதி — கம்மஂ கர்மரஹிதபரமாத்மநோ விலக்ஷணஂ கர்ம கர்த்ரு . கிஂவிஶிஷ்டம் . ணாமஸமக்கஂ நிர்நாமநிர்கோத்ரமுக்தாத்மநோ விபரீதஂ நாமேதி ஸம்யகாக்யா ஸஂஜ்ஞா யஸ்ய தத்பவதி நாமஸமாக்யஂ நாமகர்மேத்யர்தஃ . ஸபாவஂ ஶுத்தபுத்தைகபரமாத்மஸ்வபாவஂ அஹ அத அப்பணோ ஸஹாவேண ஆத்மீயேந ஜ்ஞாநாவரணாதிஸ்வகீயஸ்வபாவேந கரணபூதேந அபிபூய திரஸ்க்ருத்ய ப்ரச்சாத்ய தஂ பூர்வோக்தமாத்மஸ்வபாவம் . பஶ்சாத்கிஂ கரோதி . ணரஂ திரியஂ ணேரஇயஂ வா ஸுரஂ குணதி நரதிர்யக்நாரக- ஸுரரூபஂ கரோதீதி . அயமத்ரார்தஃ – யதாக்நிஃ கர்தா தைலஸ்வபாவஂ கர்மதாபந்நமபிபூய திரஸ்க்ருத்ய

அந்வயார்த : — [அத ] வஹா஁ [நாமஸமாக்யஂ கர்ம ] ‘நாம’ ஸஂஜ்ஞாவாலா கர்ம [ஸ்வபாவேந ] அபநே ஸ்வபாவஸே [ஆத்மநஃ ஸ்வபாவஂ அபிபூய ] ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ கரகே, [நரஂ திர்யஞ்சஂ நைரயிகஂ வா ஸுரஂ ] மநுஷ்ய, திர்யஂச, நாரக அதவா தேவ (-இந பர்யாயோஂகோ) [கரோதி ] கரதா ஹை ..௧௧௭..

டீகா : — க்ரியா வாஸ்தவமேஂ ஆத்மாகே த்வாரா ப்ராப்ய ஹோநேஸே கர்ம ஹை, (அர்தாத் ஆத்மா க்ரியாகோ ப்ராப்த கரதா ஹை — பஹு஁சதா ஹை இஸலியே வாஸ்தவமேஂ க்ரியா ஹீ ஆத்மாகா கர்ம ஹை .) உஸகே நிமித்தஸே பரிணமந கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹுஆ (-த்ரவ்யகர்மரூபஸே பரிணமந கரதா ஹுஆ) புத்கல பீ கர்ம ஹை . உஸ (புத்கலகர்ம) கீ கார்யபூத மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ மூலகாரணபூத ஐஸீ ஜீவகீ க்ரியாஸே ப்ரவர்தமாந ஹோநேஸே க்ரியாபல ஹீ ஹைஂ; க்யோஂகி க்ரியாகே அபாவமேஂ புத்கலோஂகோ கர்மபநேகா அபாவ ஹோநேஸே உஸ (-புத்கலகர்ம) கீ கார்யபூத மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂகா அபாவ ஹோதா ஹை .

வஹா஁, வே மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ கர்மகே கார்ய கைஸே ஹைஂ ? (ஸோ கஹதே ஹைஂ கி — ) வே கர்மஸ்வபாவகே த்வாரா ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ கரகே கீ ஜாதீ ஹைஂ, இஸலியே தீபககீ பா஁தி . வஹ இஸ ப்ரகார : — ஜைஸே ௧ஜ்யோதி (லௌ) கே ஸ்வபாவகே த்வாரா தேலகே ஸ்வபாவகா பராபவ கரகே *௧. ஜ்யோதி = ஜ்யோத; அக்நி .

Page 233 of 513
PDF/HTML Page 266 of 546
single page version

கர்மஸ்வபாவேந ஜீவஸ்வபாவமபிபூய க்ரியமாணா மநுஷ்யாதிபர்யாயாஃ கர்மகார்யம் ..௧௧௭..

வர்த்யாதாரேண தீபஶிகாரூபேண பரிணமயதி, ததா கர்மாக்நிஃ கர்தா தைலஸ்தாநீயஂ ஶுத்தாத்மஸ்வபாவஂ திரஸ்க்ருத்ய வர்திஸ்தாநீயஶரீராதாரேண தீபஶிகாஸ்தாநீயநரநாரகாதிபர்யாயரூபேண பரிணமயதி . ததோ ஜ்ஞாயதே மநுஷ்யாதிபர்யாயாஃ நிஶ்சயநயேந கர்மஜநிதா இதி ..௧௧௭.. அத நரநாரகாதிபர்யாயேஷு கதஂ ஜீவஸ்ய ஸ்வபாவாபிபவோ ஜாதஸ்தத்ர கிஂ ஜீவாபாவ இதி ப்ரஶ்நே ப்ரத்யுத்தரஂ ததாதி — ணரணாரயதிரியஸுரா ஜீவா நரநாரகதிர்யக்ஸுரநாமாநோ ஜீவாஃ ஸந்தி தாவத் . கலு ஸ்பு டம் . கதஂபூதாஃ . ணாமகம்மணிவ்வத்தா நரநாரகாதிஸ்வகீயஸ்வகீயநாமகர்மணா நிர்வ்ருத்தாஃ . ண ஹி தே லத்தஸஹாவா கிஂது யதா மாணிக்யபத்தஸுவர்ண- கங்கணேஷு மாணிக்யஸ்ய ஹி முக்யதா நாஸ்தி, ததா தே ஜீவாஶ்சிதாநந்தைகஶுத்தாத்மஸ்வபாவமலபமாநாஃ ஸந்தோ கியா ஜாநேவாலா தீபக ஜ்யோதிகா கார்ய ஹை, உஸீப்ரகார கர்மஸ்வபாவகே த்வாரா ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ கரகே கீ ஜாநேவாலீ மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ கர்மகே கார்ய ஹைஂ .

பாவார்த : — மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ ௧௧௬வீஂ காதாமேஂ கஹீ கஈ ராக -த்வேஷமய க்ரியாகே பல ஹைஂ; க்யோஂகி உஸ க்ரியாஸே கர்மபந்த ஹோதா ஹை, ஔர கர்ம ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ கரகே மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂகோ உத்பந்ந கரதே ஹைஂ ..௧௧௭..

அப யஹ நிர்ணய கரதே ஹைஂ கி மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂமேஂ ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ கிஸ காரணஸே ஹோதா ஹை ? : —

அந்வயார்த : — [நரநாரகதிர்யக்ஸுராஃ ஜீவாஃ ] மநுஷ்ய, நாரக, திர்யஂச ஔர தேவரூப ஜீவ [கலு ] வாஸ்தவமேஂ [நாமகர்ம நிர்வ்ருத்தாஃ ] நாமகர்மஸே நிஷ்பந்ந ஹைஂ . [ஹி ] வாஸ்தவமேஂ [ஸ்வகர்மாணி ] வே அபநே கர்மரூபஸே [பரிணமமாநாஃ ] பரிணமித ஹோதே ஹைஂ இஸலியே [தே ந லப்தஸ்வபாவாஃ ] உந்ஹேஂ ஸ்வபாவகீ உபலப்தி நஹீஂ ஹை ..௧௧௮..

Page 234 of 513
PDF/HTML Page 267 of 546
single page version

அமீ மநுஷ்யாதயஃ பர்யாயா நாமகர்மநிர்வ்ருத்தாஃ ஸந்தி தாவத் . ந புநரேதாவதாபி தத்ர ஜீவஸ்ய ஸ்வபாவாபிபவோஸ்தி, யதா கநகபத்தமாணிக்யகஂக ணேஷு மாணிக்யஸ்ய . யத்தத்ர நைவ ஜீவஃ ஸ்வபாவமுபலபதே தத் ஸ்வகர்மபரிணமநாத், பயஃபூரவத் . யதா கலு பயஃபூரஃ ப்ரதேஶஸ்வாதாப்யாஂ பிசுமந்தசந்தநாதிவநராஜீஂ பரிணமந்ந த்ரவத்வஸ்வாதுத்வஸ்வபாவமுபலபதே, ததாத்மாபி ப்ரதேஶபாவாப்யாஂ கர்மபரிணமநாந்நாமூர்தத்வநிருபராகவிஶுத்திமத்த்வஸ்வபாவமுபலபதே ..௧௧௮.. லப்தஸ்வபாவா ந பவந்தி, தேந காரணேந ஸ்வபாவாபிபவோ பண்யதே, ந ச ஜீவாபாவஃ . கதஂபூதாஃ ஸந்தோ லப்தஸ்வபாவா ந பவந்தி . பரிணமமாணா ஸகம்மாணி ஸ்வகீயோதயாகதகர்மாணி ஸுகதுஃகரூபேண பரிணமமாநா இதி . அயமத்ரார்தஃ — யதா வ்ருக்ஷஸேசநவிஷயே ஜலப்ரவாஹஶ்சந்தநாதிவநராஜிரூபேண பரிணதஃ ஸந்ஸ்வகீய-

டீகா : — ப்ரதம தோ, யஹ மநுஷ்யாதிபர்யாயேஂ நாமகர்மஸே நிஷ்பந்ந ஹைஂ, கிந்து இதநேஸே பீ வஹா஁ ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ நஹீஂ ஹை; ஜைஸே கநகபத்த (ஸுவர்ணமேஂ ஜ஡ே ஹுயே) மாணிகவாலே கஂகணோஂமேஂ மாணிககே ஸ்வபாவகா பராபவ நஹீஂ ஹோதா ததநுஸார . ஜோ வஹா஁ ஜீவ ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா – அநுபவ நஹீஂ கரதா ஸோ ஸ்வகர்மரூப பரிணமித ஹோநேஸே ஹை, பாநீகே பூர (பா஢) கீ பா஁தி . ஜைஸே பாநீகா பூர ப்ரதேஶஸே ஔர ஸ்வாதஸே நிம்ப -சந்தநாதிவநராஜிரூப (நீம, சந்தந இத்யாதி வ்ருக்ஷோஂகீ லம்பீ பஂக்திரூப) பரிணமித ஹோதா ஹுஆ ( அபநே ௧த்ரவத்வ ஔர ௨ஸ்வாதுத்வரூப ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா, உஸீப்ரகார ஆத்மா பீ ப்ரதேஶஸே ஔர பாவஸே ஸ்வகர்மரூப பரிணமித ஹோநேஸே (அபநே) அமூர்தத்வ ஔர ௩நிருபராக விஶுத்திமத்வரூப ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா .

பாவார்த : — மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂமேஂ கர்ம கஹீஂ ஜீவகே ஸ்வபாவகோ ந தோ ஹநதா ஹை ஔர ந ஆச்சாதித கரதா ஹை; பரந்து வஹா஁ ஜீவ ஸ்வயஂ ஹீ அபநே தோஷஸே கர்மாநுஸார பரிணமந கரதா ஹை, இஸலியே உஸே அபநே ஸ்வபாவகீ உபலப்தி நஹீஂ ஹை . ஜைஸே பாநீகா பூர ப்ரதேஶகீ அபேக்ஷாஸே வ்ருக்ஷோஂகே ரூபஸே பரிணமித ஹோதா ஹுஆ அபநே ப்ரவாஹீபநேரூப ஸ்வபாவகோ உபலப்த கரதா ஹுஆ அநுபவ நஹீஂ கரதா, ஔர ஸ்வாதகீ அபேக்ஷாஸே வ்ருக்ஷரூப பரிணமித ஹோதா ஹுஆ அபநே ஸ்வாதிஷ்டபநேரூப ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா, உஸீப்ரகார ஆத்மா பீ ப்ரதேஶகீ அபேக்ஷாஸே ஸ்வகர்மாநுஸார பரிணமித ஹோதா ஹுஆ அபநே அமூர்தஸ்வரூப ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா ஔர பாவகீ அபேக்ஷாஸே ஸ்வகர்மரூப பரிணமித ஹோதா ஹுஆ உபராகஸே ரஹித விஶுத்திவாலாபநாரூப அபநே ஸ்வபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா . இஸஸே யஹ நிஶ்சித ஹோதா ஹை கி மநுஷ்யாதிபர்யாயோஂமேஂ ஜீவோஂகோ அபநே ஹீ தோஷஸே அபநே ௧. த்ரவத்வ = ப்ரவாஹீபநா . ௨. ஸ்வாதுத்வ = ஸ்வாதிஷ்டபநா . ௩. நிருபராக -விஶுத்திமத்வ = உபராக (-மலிநதா, விகார) ரஹித விஶுத்திவாலாபநா [அரூபீபநா ஔர நிர்விகார

Page 235 of 513
PDF/HTML Page 268 of 546
single page version

இஹ தாவந்ந கஶ்சிஜ்ஜாயதே ந ம்ரியதே ச . அத ச மநுஷ்யதேவதிர்யங்நாரகாத்மகோ ஜீவலோகஃ ப்ரதிக்ஷணபரிணாமித்வாதுத்ஸஂகிதக்ஷணபஂகோத்பாதஃ . ந ச விப்ரதிஷித்தமேதத், ஸஂபவவிலயயோரேகத்வ- கோமலஶீதலநிர்மலாதிஸ்வபாவஂ ந லபதே, ததாயஂ ஜீவோபி வ்ருக்ஷஸ்தாநீயகர்மோதயபரிணதஃ ஸந்பரமாஹ்லாதைக- லக்ஷணஸுகாம்ருதாஸ்வாதநைர்மல்யாதிஸ்வகீயகுணஸமூஹஂ ந லபத இதி ..௧௧௮.. அத ஜீவஸ்ய த்ரவ்யேண நித்யத்வேபி பர்யாயேண விநஶ்வரத்வஂ தர்ஶயதி – ஜாயதி ணேவ ண ணஸ்ஸதி ஜாயதே நைவ ந நஶ்யதி த்ரவ்யார்திகநயேந . க்வ . கணபஂகஸமுப்பவே ஜணே கோஈ க்ஷணபங்கஸமுத்பவே ஜநே கோபி . க்ஷணஂ க்ஷணஂ ப்ரதி ஸ்வபாவகீ அநுபலப்தி ஹை, கர்மாதிக அந்ய கிஸீ காரணஸே நஹீஂ . ‘கர்ம ஜீவகே ஸ்வபாவகா பராபவ கரதா ஹை’ ஐஸா கஹநா தோ உபசார கதந ஹை; பரமார்தஸே ஐஸா நஹீஂ ஹை ..௧௧௮..

அப, ஜீவகீ த்ரவ்யரூபஸே ௧அவஸ்திததா ஹோநே பர பீ பர்யாயோஂஸே அநவஸ்திததா (அநித்யதா -அஸ்திரதா) ப்ரகாஶதே ஹைஂ : —

அந்வயார்த : — [க்ஷணபங்கஸமுத்பவே ஜநே ] ப்ரதிக்ஷண உத்பாத ஔர விநாஶவாலே ஜீவலோகமேஂ [கஶ்சித் ] கோஈ [ந ஏவ ஜாயதே ] உத்பந்ந நஹீஂ ஹோதா ஔர [ந நஶ்யதி ] ந நஷ்ட ஹோதா ஹை; [ஹி ] க்யோஂகி [யஃ பவஃ ஸஃ விலயஃ ] ஜோ உத்பாத ஹை வஹீ விநாஶ ஹை; [ஸஂபவ -விலயௌ இதி தௌ நாநா ] ஔர உத்பாத ததா விநாஶ, இஸப்ரகார வே அநேக (பிந்ந) பீ ஹைஂ ..௧௧௯..

டீகா : — ப்ரதம தோ யஹா஁ ந கோஈ ஜந்ம லேதா ஹை ஔர ந மரதா ஹை (அர்தாத் இஸ லோகமேஂ கோஈ ந தோ உத்பந்ந ஹோதா ஹை ஔர ந நாஶகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ) . ஔர (ஐஸா ஹோநே பர பீ) மநுஷ்ய- தேவ -திர்யஂச -நாரகாத்மக ஜீவலோக ப்ரதிக்ஷண பரிணாமீ ஹோநேஸே க்ஷண -க்ஷணமேஂ ஹோநேவாலே விநாஶ ஔர ௧. அவஸ்திததா = ஸ்திரபநா; டீக ரஹநா .

Page 236 of 513
PDF/HTML Page 269 of 546
single page version

நாநாத்வாப்யாம் . யதா கலு பஂகோத்பாதயோரேகத்வஂ ததா பூர்வபக்ஷஃ, யதா து நாநாத்வஂ ததோத்தரஃ . ததா ஹி — யதா ய ஏவ கடஸ்ததேவ குண்டமித்யுக்தே கடகுண்டஸ்வரூபயோரேகத்வாஸஂபவாத்ததுபயாதாரபூதா ம்ருத்திகா ஸஂபவதி, ததா ய ஏவ ஸஂபவஃ ஸ ஏவ விலய இத்யுக்தே ஸஂபவவிலய- ஸ்வரூபயோரேகத்வாஸஂபவாத்ததுபயாதாரபூதஂ த்ரௌவ்யஂ ஸஂபவதி; ததோ தேவாதிபர்யாயே ஸஂபவதி மநுஷ்யாதி- பர்யாயே விலீயமாநே ச ய ஏவ ஸஂபவஃ ஸ ஏவ விலய இதி க்ருத்வா ததுபயாதாரபூதஂ த்ரௌவ்யவஜ்ஜீவத்ரவ்யஂ ஸஂபாவ்யத ஏவ . ததஃ ஸர்வதா த்ரவ்யத்வேந ஜீவஷ்டஂகோத்கீர்ணோவதிஷ்டதே . அபி ச யதாந்யோ கடோந்யத்குண்டமித்யுக்தே ததுபயாதாரபூதாயா ம்ருத்திகாயா அந்யத்வாஸஂபவாத் கடகுண்ட- ஸ்வரூபே ஸஂபவதஃ, ததாந்யஃ ஸஂபவோந்யோ விலய இத்யுக்தே ததுபயாதாரபூதஸ்ய த்ரௌவ்யஸ்யாந்யத்வா- பங்கஸமுத்பவோ யத்ர ஸஂபவதி க்ஷணபங்கஸமுத்பவஸ்தஸ்மிந்க்ஷணபங்கஸமுத்பவே விநஶ்வரே பர்யாயார்திகநயேந ஜநே லோகே ஜகதி கஶ்சிதபி, தஸ்மாந்நைவ ஜாயதே ந சோத்பத்யத இதி ஹேதுஂ வததி . ஜோ ஹி பவோ ஸோ விலஓ த்ரவ்யார்திகநயேந யோ ஹி பவஸ்ஸ ஏவ விலயோ யதஃ காரணாத் . ததாஹி – முக்தாத்மநாஂ ய ஏவ ஸகலவிமலகேவலஜ்ஞாநாதிரூபேண மோக்ஷபர்யாயேண பவ உத்பாதஃ ஸ ஏவ நிஶ்சயரத்த்த்த்த்நத்ரயாத்மகநிஶ்சயமோக்ஷமார்கபர்யாயேண விலயோ விநாஶஸ்தௌ ச மோக்ஷபர்யாயமோக்ஷமார்கபர்யாயௌ கார்யகாரணரூபேண பிந்நௌ, ததுபயாதாரபூதஂ யத்பரமாத்மத்ரவ்யஂ ததேவ, ம்ருத்பிண்ட- உத்பாதகே ஸாத (பீ) ஜு஡ா ஹுஆ ஹை . ஔர யஹ விரோதகோ ப்ராப்த நஹீஂ ஹோதா; க்யோஂகி உத்பவ ஔர விலயகா ஏகபநா ஔர அநேகபநா ஹை . ஜப உத்பவ ஔர விலயகா ஏகபநா ஹை தப பூர்வபக்ஷ ஹை, ஔர ஜப அநேகபநா ஹை தப உத்தரபக்ஷ ஹை . (அர்தாத் – ஜப உத்பாத ஔர விநாஶகே ஏகபநேகீ அபேக்ஷா லீ ஜாய தப யஹ பக்ஷ பலித ஹோதா ஹை கி – ‘ந தோ கோஈ உத்பந்ந ஹோதா ஹை ஔர ந நஷ்ட ஹோதா ஹை; ஔர ஜப உத்பாத ததா விநாஶகே அநேகபநேகீ அபேக்ஷா லீ ஜாய தப ப்ரதிக்ஷண ஹோநேவாலே விநாஶ ஔர உத்பாதகா பக்ஷ பலித ஹோதா ஹை .) வஹ இஸப்ரகார ஹை : —

ஜைஸே : — ‘ஜோ க஡ா ஹை வஹீ கூ஁டா ஹை’ ஐஸா கஹா ஜாநே பர, க஡ே ஔர கூ஁டேகே ஸ்வரூபகா ஏகபநா அஸம்பவ ஹோநேஸே, உந தோநோஂகீ ஆதாரபூத மிட்டீ ப்ரகட ஹோதீ ஹை, உஸீப்ரகார ‘ஜோ உத்பாத ஹை வஹீ விநாஶ ஹை’ ஐஸா கஹா ஜாநே பர உத்பாத ஔர விநாஶகே ஸ்வரூபகா ஏகபநா அஸம்பவ ஹோநேஸே உந தோநோஂகா ஆதாரபூத த்ரௌவ்ய ப்ரகட ஹோதா ஹை; இஸலியே தேவாதிபர்யாயகே உத்பந்ந ஹோநே ஔர மநுஷ்யாதிபர்யாயகே நஷ்ட ஹோநே பர, ‘ஜோ உத்பாத ஹை வஹீ விலய ஹை’ ஐஸா மாநநேஸே (இஸ அபேக்ஷாஸே) உந தோநோஂகா ஆதாரபூத த்ரௌவ்யவாந் ஜீவத்ரவ்ய ப்ரகட ஹோதா ஹை (-லக்ஷமேஂ ஆதா ஹை ) இஸலியே ஸர்வதா த்ரவ்யபநேஸே ஜீவ டஂகோத்கீர்ண ரஹதா ஹை

ஔர பி ர, ஜைஸே ‘அந்ய க஡ா ஹை ஔர அந்ய கூ஁டா ஹை’ ஐஸா கஹா ஜாநே பர உந தோநோஂகீ ஆதாரபூத மிட்டீகா அந்யபநா (-பிந்ந -பிந்நபநா) அஸஂபவித ஹோநேஸே க஡ேகா ஔர கூ஁டேகா (-தோநோஂகா பிந்ந -பிந்ந) ஸ்வரூப ப்ரகட ஹோதா ஹை, உஸீப்ரகார ‘அந்ய உத்பாத ஹை ஔர அந்ய வ்யய

Page 237 of 513
PDF/HTML Page 270 of 546
single page version

ஸஂபவாத்ஸஂபவவிலயஸ்வரூபே ஸஂபவதஃ; ததோ தேவாதிபர்யாயே ஸஂபவதி மநுஷ்யாதிபர்யாயே விலீயமாநே சாந்யஃ ஸஂபவோந்யோ விலய இதி க்ருத்வா ஸஂபவவிலயவந்தௌ தேவாதிமநுஷ்யாதிபர்யாயௌ ஸஂபாவ்யேதே ஏவ ததஃ ப்ரதிக்ஷணஂ பர்யாயைர்ஜீவோநவஸ்திதஃ ..௧௧௯..

அந்வயார்த : — [தஸ்மாத் து ] இஸலியே [ஸஂஸாரே ] ஸஂஸாரமேஂ [ஸ்வபாவஸமவஸ்திதஃ இதி ] ஸ்வபாவஸே அவஸ்தித ஐஸா [கஶ்சித் ந அஸ்தி ] கோஈ நஹீஂ ஹை; (அர்தாத் ஸஂஸாரமேஂ கிஸீகா ஸ்வபாவ கேவல ஏகரூப ரஹநேவாலா நஹீஂ ஹை ); [ஸஂஸாரஃ புநஃ ] ஔர ஸஂஸார தோ [ஸஂஸரதஃ ] ஸஂஸரண கரதே ஹுயே (கோல பி ரதே ஹுயே, பரிவர்தித ஹோதே ஹுயே) [த்ரவ்யஸ்ய ] த்ரவ்யகீ [க்ரியா ] க்ரியா ஹை ..௧௨௦..

தேதீ ஸ்வபாவே ஸ்திர ஏவுஂ ந கோஈ சே ஸஂஸாரமாஂ; ஸஂஸார தோ ஸஂஸரண கரதா த்ரவ்ய கேரீ சே க்ரியா. ௧௨௦.

Page 238 of 513
PDF/HTML Page 271 of 546
single page version

யதஃ கலு ஜீவோ த்ரவ்யத்வேநாவஸ்திதோபி பர்யாயைரநவஸ்திதஃ, ததஃ ப்ரதீயதே ந கஶ்சிதபி ஸஂஸாரே ஸ்வபாவேநாவஸ்தித இதி . யச்சாத்ராநவஸ்திதத்வஂ தத்ர ஸஂஸார ஏவ ஹேதுஃ, தஸ்ய மநுஷ்யாதி- பர்யாயாத்மகத்வாத் ஸ்வரூபேணைவ ததாவிதத்வாத் . அத யஸ்து பரிணமமாநஸ்ய த்ரவ்யஸ்ய பூர்வோத்தர- தஶாபரித்யாகோபாதாநாத்மகஃ க்ரியாக்யஃ பரிணாமஸ்தத்ஸஂஸாரஸ்ய ஸ்வரூபம் ..௧௨௦..

அத பரிணாமாத்மகே ஸஂஸாரே குதஃ புத்கலஶ்லேஷோ யேந தஸ்ய மநுஷ்யாதிபர்யாயாத்மகத்வ- மித்யத்ர ஸமாதாநமுபவர்ணயதி —

வ்யாக்யாதமிதாநீஂ தஸ்யோபஸஂஹாரமாஹ — தம்ஹா து ணத்தி கோஈ ஸஹாவஸமவட்டிதோ த்தி தஸ்மாந்நாஸ்தி கஶ்சித்ஸ்வ- பாவஸமவஸ்தித இதி . யஸ்மாத்பூர்வோக்தப்ரகாரேண மநுஷ்யாதிபர்யாயாணாஂ விநஶ்வரத்வஂ வ்யாக்யாதஂ தஸ்மாதேவ ஜ்ஞாயதே பரமாநந்தைகலக்ஷணபரமசைதந்யசமத்காரபரிணதஶுத்தாத்மஸ்வபாவவதவஸ்திதோ நித்யஃ கோபி நாஸ்தி . க்வ . ஸஂஸாரே நிஸ்ஸஂஸாரஶுத்தாத்மநோ விபரீதே ஸஂஸாரே . ஸஂஸாரஸ்வரூபஂ கதயதி — ஸஂஸாரோ புண கிரியா ஸஂஸாரஃ புநஃ க்ரியா . நிஷ்க்ரியநிர்விகல்பஶுத்தாத்மபரிணதேர்விஸத்ருஶீ மநுஷ்யாதிவிபாவபர்யாயபரிணதிரூபா க்ரியா ஸஂஸார- ஸ்வரூபம் . ஸா ச கஸ்ய பவதி . ஸஂஸரமாணஸ்ஸ ஜீவஸ்ஸ விஶுத்தஜ்ஞாநதர்ஶநஸ்வபாவமுக்தாத்மநோ விலக்ஷணஸ்ய ஸஂஸரதஃ பரிப்ரமதஃ ஸஂஸாரிஜீவஸ்யேதி . ததஃ ஸ்திதஂ மநுஷ்யாதிபர்யாயாத்மகஃ ஸஂஸார ஏவ விநஶ்வரத்வே காரணமிதி ..௧௨௦.. ஏவஂ ஶுத்தாத்மநோ பிந்நாநாஂ கர்மஜநிதமநுஷ்யாதிபர்யாயாணாஂ விநஶ்வரத்வகதநமுக்யதயா

டீகா : — வாஸ்தவமேஂ ஜீவ த்ரவ்யபநேஸே அவஸ்தித ஹோநே பர பீ பர்யாயோஂஸே அநவஸ்தித ஹை; இஸஸே யஹ ப்ரதீத ஹோதா ஹை கி ஸஂஸாரமேஂ கோஈ பீ ஸ்வபாவஸே அவஸ்தித நஹீஂ ஹை (அர்தாத் கிஸீகா ஸ்வபாவ கேவல அவிசல — ஏகரூப ரஹநேவாலா நஹீஂ ஹை ); ஔர யஹா஁ ஜோ அநவஸ்திததா ஹை உஸமேஂ ஸஂஸார ஹீ ஹேது ஹை; க்யோஂகி வஹ (-ஸஂஸார) மநுஷ்யாதிபர்யாயாத்மக ஹை, காரண கி வஹ ஸ்வரூபஸே ஹீ வைஸா ஹை, (அர்தாத் ஸஂஸாரகா ஸ்வரூப ஹீ ஐஸா ஹை ) உஸமேஂ பரிணமந கரதே ஹுயே த்ரவ்யகா பூர்வோத்தரதஶாகா த்யாகக்ரஹணாத்மக ஐஸா ஜோ க்ரியா நாமகா பரிணாம ஹை வஹ ஸஂஸாரகா ஸ்வரூப ஹை ..௧௨௦..

அப பரிணாமாத்மக ஸஂஸாரமேஂ கிஸ காரணஸே புத்கலகா ஸஂபஂத ஹோதா ஹை கி ஜிஸஸே வஹ (ஸஂஸார) மநுஷ்யாதிபர்யாயாத்மக ஹோதா ஹை ? — இஸகா யஹா஁ ஸமாதாந கரதே ஹைஂ : —

கர்மே மலிந ஜீவ கர்மஸஂயுத பாமதோ பரிணாமநே, தேதீ கரம பஂதாய சே; பரிணாம தேதீ கர்ம சே. ௧௨௧.

Page 239 of 513
PDF/HTML Page 272 of 546
single page version

யோ ஹி நாம ஸஂஸாரநாமாயமாத்மநஸ்ததாவிதஃ பரிணாமஃ ஸ ஏவ த்ரவ்யகர்மஶ்லேஷஹேதுஃ . அத ததாவிதபரிணாமஸ்யாபி கோ ஹேதுஃ . த்ரவ்யகர்ம ஹேதுஃ, தஸ்ய த்ரவ்யகர்மஸஂயுக்தத்வேநைவோபலம்பாத் . ஏவஂ ஸதீதரேதராஶ்ரயதோஷஃ . ந ஹி; அநாதிப்ரஸித்தத்ரவ்யகர்மாபிஸஂபத்தஸ்யாத்மநஃ ப்ராக்தநத்ரவ்யகர்மணஸ்தத்ர ஹேதுத்வேநோபாதாநாத் . ஏவஂ கார்யகாரணபூதநவபுராணத்ரவ்யகர்மத்வாதாத்மநஸ்ததாவிதபரிணாமோ காதாசதுஷ்டயேந த்விதீயஸ்தலஂ கதம் . அத ஸஂஸாரஸ்ய காரணஂ ஜ்ஞாநாவரணாதி த்ரவ்யகர்ம தஸ்ய து காரணஂ மித்யாத்வராகாதிபரிணாம இத்யாவேதயதி — ஆதா நிர்தோஷிபரமாத்மா நிஶ்சயேந ஶுத்தபுத்தைகஸ்வபாவோபி வ்யவஹாரேணாநாதிகர்மபந்தவஶாத் கம்மமலிமஸோ கர்மமலீமஸோ பவதி . ததாபவந்ஸந் கிஂ கரோதி . பரிணாமஂ

அந்வயார்த : — [கர்மமலீமஸஃ ஆத்மா ] கர்மஸே மலிந ஆத்மா [கர்மஸஂயுக்தஂ பரிணாமஂ ] கர்மஸஂயுக்த பரிணாமகோ (-த்ரவ்யகர்மகே ஸஂயோகஸே ஹோநேவாலே அஶுத்த பரிணாமகோ) [லபதே ] ப்ராப்த கரதா ஹை . [ததஃ ] உஸஸே [கர்ம ஶ்லிஷ்யதி ] கர்ம சிபக ஜாதா ஹை (-த்ரவ்யகர்மகா பஂத ஹோதா ஹை ); [தஸ்மாத் து ] இஸலியே [பரிணாமஃ கர்ம ] பரிணாம வஹ கர்ம ஹை ..௧௨௧..

டீகா : — ‘ஸஂஸார’ நாமக ஜோ யஹ ஆத்மாகா ததாவித (-உஸப்ரகாரகா) பரிணாம ஹை வஹீ த்ரவ்யகர்மகே சிபகநேகா ஹேது ஹை . அப, உஸ ப்ரகாரகே பரிணாமகா ஹேது கௌந ஹை ? (இஸகே உத்தரமேஂ கஹதே ஹைஂ கிஃ) த்ரவ்யகர்ம உஸகா ஹேது ஹை, க்யோஂகி ௧த்ரவ்யகர்மகீ ஸஂயுக்ததாஸே ஹீ வஹ தேகா ஜாதா ஹை .

(ஶஂகா : – ) ஐஸா ஹோநேஸே ௨இதரேதராஶ்ரயதோஷ ஆயகா ! (ஸமாதாந : – ) நஹீஂ ஆயகா; க்யோஂகி அநாதிஸித்த த்ரவ்யகர்மகே ஸாத ஸஂபத்த ஐஸே ஆத்மாகா ஜோ பூர்வகா ௩த்ரவ்யகர்ம ஹை உஸகா வஹா஁ ஹேதுரூபஸே க்ரஹண (-ஸ்வீகார) கியா கயா ஹை . ௧. த்ரவ்யகர்மகே ஸஂயோகஸே ஹீ அஶுத்த பரிணாம ஹோதே ஹைஂ, த்ரவ்யகர்மகே பிநா வே கபீ நஹீஂ ஹோதே; இஸலியே த்ரவ்யகர்ம

அஶுத்த பரிணாமகா காரண ஹை . ௨. ஏக அஸித்த பாதகோ ஸித்த கரநேகே லியே தூஸரீ அஸித்த பாதகா ஆஶ்ரய லியா ஜாய, ஔர பி ர உஸ தூஸரீ

பர உஸகா காரண புநஃ த்ரவ்யகர்ம கஹா ஹை, இஸலியே ஶஂகாகாரகோ ஶஂகா ஹோதீ ஹை கி இஸ பாதமேஂ இதரேதராஶ்ரய தோஷ ஆதா ஹை . ௩. நவீந த்ரவ்யகர்மகா காரண அஶுத்த ஆத்மபரிணாம ஹை, ஔர உஸ அஶுத்த ஆத்மபரிணாமகா காரண வஹகா வஹீ

Page 240 of 513
PDF/HTML Page 273 of 546
single page version

த்ரவ்யகர்மைவ, ததாத்மா சாத்மபரிணாமகர்த்ருத்வாத் த்ரவ்யகர்மகர்தாப்யுபசாராத் ..௧௨௧..

ஆத்மபரிணாமோ ஹி தாவத்ஸ்வயமாத்மைவ, பரிணாமிநஃ பரிணாமஸ்வரூபகர்த்ருத்வேந பரிணாமா- தநந்யத்வாத் . யஶ்ச தஸ்ய ததாவிதஃ பரிணாமஃ ஸா ஜீவமய்யேவ க்ரியா, ஸர்வத்ரவ்யாணாஂ பரிணாம- லஹதி பரிணாமஂ லபதே . கதஂபூதம் கதஂபூதம் . கம்மஸஂஜுத்தஂ கர்மரஹிதபரமாத்மநோ விஸத்ரஶகர்மஸஂயுக்தஂ மித்யாத்வ- ராகாதிவிபாவபரிணாமஂ . தத்தோ ஸிலிஸதி கம்மஂ ததஃ பரிணாமாத் ஶ்லிஷ்யதி பத்நாதி . கிம் . கர்ம . யதி புநர்நிர்மலவிவேகஜ்யோதிஃபரிணாமேந பரிணமதி ததா து கர்ம முஞ்சதி . தம்ஹா கம்மஂ து பரிணாமோ தஸ்மாத் கர்ம து பரிணாமஃ . யஸ்மாத்ராகாதிபரிணாமேந கர்ம பத்நாதி, தஸ்மாத்ராகாதிவிகல்பரூபோ பாவகர்மஸ்தாநீயஃ ஸராகபரிணாம ஏவ கர்மகாரணத்வாதுபசாரேண கர்மேதி பண்யதே . ததஃ ஸ்திதஂ ராகாதிபரிணாமஃ கர்மபந்த- காரணமிதி ..௧௨௧.. அதாத்மா நிஶ்சயேந ஸ்வகீயபரிணாமஸ்யைவ கர்தா, ந ச த்ரவ்யகர்மண இதி ப்ரதிபாதயதி .

இஸப்ரகார நவீந த்ரவ்யகர்ம ஜிஸகா கார்யபூத ஹை ஔர புராநா த்ரவ்யகர்ம ஜிஸகா காரணபூத ஹை, ஐஸா (ஆத்மாகா ததாவித பரிணாம) ஹோநேஸே ஆத்மாகா ததாவித பரிணாம உபசாரஸே த்ரவ்யகர்ம ஹீ ஹை, ஔர ஆத்மா பீ அபநே பரிணாமகா கர்த்தா ஹோநேஸே த்ரவ்யகர்மகா கர்த்தா பீ உபசாரஸே ஹை ..௧௨௧..

அந்வயார்த : — [பரிணாமஃ ] பரிணாம [ஸ்வயம் ] ஸ்வயஂ [ஆத்மா ] ஆத்மா ஹை, [ஸா புநஃ ] ஔர வஹ [ஜீவமயீ க்ரியா இதி பவதி ] ஜீவமய க்ரியா ஹை; [க்ரியா ] க்ரியாகோ [கர்ம இதி மதா ] கர்ம மாநா கயா ஹை; [தஸ்மாத் ] இஸலியே ஆத்மா [கர்மணஃ கர்தா து ந ] த்ரவ்யகர்மகா கர்த்தா தோ நஹீஂ ஹை ..௧௨௨..

பரிணாம போதே ஜீவ சே, நே சே க்ரியா ஏ ஜீவமயீ; கிரியா கணீ சே கர்ம; தேதீ கர்மநோ கர்தா நதீ. ௧௨௨.

Page 241 of 513
PDF/HTML Page 274 of 546
single page version

லக்ஷணக்ரியாயா ஆத்மமயத்வாப்யுபகமாத் . யா ச க்ரியா ஸா புநராத்மநா ஸ்வதந்த்ரேண ப்ராப்யத்வாத்கர்ம . ததஸ்தஸ்ய பரமார்தாதாத்மா ஆத்மபரிணாமாத்மகஸ்ய பாவகர்மண ஏவ கர்தா, ந து புத்கலபரிணாமாத்மகஸ்ய த்ரவ்யகர்மணஃ . அத த்ரவ்யகர்மணஃ கஃ கர்தேதி சேத் . புத்கலபரிணாமோ ஹி தாவத்ஸ்வயஂ புத்கல ஏவ, பரிணாமிநஃ பரிணாமஸ்வரூபகர்த்ருத்வேந பரிணாமாதநந்யத்வாத் . யஶ்ச தஸ்ய ததாவிதஃ பரிணாமஃ ஸா புத்கலமய்யேவ க்ரியா, ஸர்வ- த்ரவ்யாணாஂ பரிணாமலக்ஷணக்ரியாயா ஆத்மமயத்வாப்யுபகமாத் . யா ச க்ரியா ஸா புநஃ புத்கலேந ஸ்வதந்த்ரேண ப்ராப்யத்வாத்கர்ம . ததஸ்தஸ்ய பரமார்தாத் புத்கல ஆத்மபரிணாமாத்மகஸ்ய அதவா த்விதீயபாதநிகா – ஶுத்தபாரிணாமிகபரமபாவக்ராஹகேண ஶுத்தநயேந யதைவாகர்தா ததைவாஶுத்தநயேநாபி ஸாஂக்யேந யதுக்தஂ தந்நிஷேதார்தமாத்மநோ பந்தமோக்ஷஸித்தயர்தஂ கதஂசித்பரிணாமித்வஂ வ்யவஸ்தாபயதீதி பாதநிகாத்வயஂ மநஸி ஸஂப்ரதார்ய ஸூத்ரமிதஂ நிரூபயதி — பரிணாமோ ஸயமாதா பரிணாமஃ ஸ்வயமாத்மா, ஆத்ம- பரிணாமஸ்தாவதாத்மைவ . கஸ்மாத் . பரிணாமபரிணாமிநோஸ்தந்மயத்வாத் . ஸா புண கிரிய த்தி ஹோதி ஸா புநஃ க்ரியேதி பவதி, ஸ ச பரிணாமஃ க்ரியா பரிணதிரிதி பவதி . கதஂபூதா . ஜீவமயா ஜீவேந நிர்வ்ருத்தத்வாஜ்ஜீவமயீ . கிரியா கம்ம த்தி மதா ஜீவேந ஸ்வதந்த்ரேண ஸ்வாதீநேந ஶுத்தாஶுத்தோபாதாநகாரணபூதேந ப்ராப்யத்வாத்ஸா க்ரியா கர்மேதி மதா ஸஂமதா . கர்மஶப்தேநாத்ர யதேவ சித்ரூபஂ ஜீவாதபிந்நஂ பாவகர்மஸஂஜ்ஞஂ நிஶ்சயகர்ம ததேவ க்ராஹ்யம் . தஸ்யைவ கர்தா ஜீவஃ . தம்ஹா கம்மஸ்ஸ ண து கத்தா தஸ்மாத்த்ரவ்யகர்மணோ ந கர்தேதி . அத்ரைததாயாதி – யத்யபி கதஂசித் பரிணாமித்வே ஸதி ஜீவஸ்ய கர்த்ருத்வஂ ஜாதஂ ததாபி நிஶ்சயேந ஸ்வகீய- பரிணாமாநாமேவ கர்தா, புத்கலகர்மணாஂ வ்யவஹாரேணேதி . தத்ர து யதா ஶுத்தோபாதாநகாரணரூபேண ஶுத்தோபயோகேந பரிணாமகே ஸ்வரூபகா கர்த்தா ஹோநேஸே பரிணாமஸே அநந்ய ஹை; ஔர ஜோ உஸகா (-ஆத்மாகா) ததாவித பரிணாம ஹை வஹ ஜீவமயீ ஹீ க்ரியா ஹை, க்யோஂகி ஸர்வ த்ரவ்யோஂகீ பரிணாமலக்ஷணக்ரியா ஆத்மமயதா (நிஜமயதா) ஸே ஸ்வீகார கீ கஈ ஹை; ஔர பி ர, ஜோ (ஜீவமயீ) க்ரியா ஹை வஹ ஆத்மாகே த்வாரா ஸ்வதஂத்ரதயா ௧ப்ராப்ய ஹோநேஸே கர்ம ஹை . இஸலியே பரமார்ததஃ ஆத்மா அபநே பரிணாமஸ்வரூப பாவகர்மகா ஹீ கர்த்தா ஹை; கிந்து புத்கலபரிணாமஸ்வரூப த்ரவ்யகர்மகா நஹீஂ .

அப யஹா஁ ஐஸா ப்ரஶ்ந ஹோதா ஹை கி ‘(ஜீவ பாவகர்மகா ஹீ கர்த்தா ஹை தப பி ர) த்ரவ்யகர்மகா கர்த்தா கௌந ஹை ?’ இஸகா உத்தர இஸப்ரகார ஹை : — ப்ரதம தோ புத்கலகா பரிணாம வாஸ்தவமேஂ ஸ்வயஂ புத்கல ஹீ ஹை, க்யோஂகி பரிணாமீ பரிணாமகே ஸ்வரூபகா கர்த்தா ஹோநேஸே பரிணாமஸே அநந்ய ஹை; ஔர ஜோ உஸகா (-புத்கலகா) ததாவிதி பரிணாம ஹை வஹ புத்கலமயீ ஹீ க்ரியா ஹை, க்யோஂகி ஸர்வ த்ரவ்யோஂகீ பரிணாமஸ்வரூப க்ரியா நிஜமய ஹோதீ ஹை, ஐஸா ஸ்வீகார கியா கயா ஹை; ஔர பி ர, ஜோ (புத்கலமயீ) க்ரியா ஹை வஹ புத்கலகே த்வாரா ஸ்வதஂத்ரதயா ப்ராப்ய ஹோநேஸே கர்ம ஹை . இஸலியே பரமார்ததஃ புத்கல அபநே பரிணாமஸ்வரூப உஸ த்ரவ்யகர்மகா ஹீ கர்த்தா ஹை, கிந்து ௧. ப்ராப்ய = ப்ராப்த ஹோநே யோக்ய, (ஜோ ஸ்வதஂத்ரபநே கரே ஸோ கர்தா ஹை; ஔர க ர்த்தா ஜிஸே ப்ராப்த கரே ஸோ கர்ம ஹை .) ப்ர. ௩௧

Page 242 of 513
PDF/HTML Page 275 of 546
single page version

த்ரவ்யகர்மண ஏவ கர்தா, ந த்வாத்மபரிணாமாத்மக ஸ்ய பாவகர்மணஃ . தத ஆத்மாத்மஸ்வரூபேண பரிணமதி, ந புத்கலஸ்வரூபேண பரிணமதி ..௧௨௨..

யதோ ஹி நாம சைதந்யமாத்மநஃ ஸ்வதர்மவ்யாபகத்வஂ ததஶ்சேதநைவாத்மநஃ ஸ்வரூபஂ, தயா பரிணமதி ததா மோக்ஷஂ ஸாதயதி, அஶுத்தோபாதாநகாரணேந து பந்தமிதி . புத்கலோபி ஜீவவந்நிஶ்சயேந ஸ்வகீயபரிணாமாநாமேவ கர்தா, ஜீவபரிணாமாநாஂ வ்யவஹாரேணேதி ..௧௨௨.. ஏவஂ ராகாதிபரிணாமாஃ கர்மபந்த- காரணஂ, தேஷாமேவ கர்தா ஜீவ இதிகதநமுக்யதயா காதாத்வயேந த்ருதீயஸ்தலஂ கதம் . அத யேந பரிணாமேநாத்மா பரிணமதி தஂ பரிணாமஂ கதயதி — பரிணமதி சேதணாஏ ஆதா பரிணமதி சேதநயா கரணபூதயா . ஸ கஃ . ஆத்மா . யஃ கோப்யாத்மநஃ ஶுத்தாஶுத்தபரிணாமஃ ஸ ஸர்வோபி சேதநாஂ ந த்யஜதி இத்யபிப்ராயஃ . புண சேதணா திதாபிமதா ஸா ஸா சேதநா புநஸ்த்ரிதாபிமதா . குத்ர குத்ர . ணாணே ஜ்ஞாநவிஷயே கம்மே கர்மவிஷயே பலம்மி ஆத்மாகே பரிணாமஸ்வரூப பாவகர்மகா நஹீஂ .

இஸஸே (ஐஸா ஸமஜநா சாஹியே கி) ஆத்மா ஆத்மஸ்வரூப பரிணமித ஹோதா ஹை, புத்கலஸ்வரூப பரிணமித நஹீஂ ஹோதா ..௧௨௨..

அந்வயார்த : — [ஆத்மா ] ஆத்மா [சேதநதயா ] சேதநாரூபே [பரிணமதி ] பரிணமித ஹோதா ஹை . [புநஃ ] ஔர [சேதநா ] சேதநா [த்ரிதா அபிமதா ] தீந ப்ரகாரஸே மாநீ கயீ ஹை; [புநஃ ] ஔர [ஸா ] வஹ [ஜ்ஞாநே ] ஜ்ஞாநஸஂபஂதீ, [கர்மணி ] கர்மஸஂபஂதீ [வா ] அதவா [கர்மணஃ பலே ] கர்மபல ஸஂபஂதீ — [பணிதா ] ஐஸீ கஹீ கயீ ஹை ..௧௨௩..

டீகா : — ஜிஸஸே சைதந்ய வஹ ஆத்மாகா ௧ஸ்வதர்மவ்யாபகபநா ஹை, உஸஸே சேதநா ஹீ ௧. ஸ்வதர்மவ்யாபகபநா = நிஜதர்மோஂமேஂ வ்யாபகபநா .

Page 243 of 513
PDF/HTML Page 276 of 546
single page version

கல்வாத்மா பரிணமதி . யஃ கஶ்சநாப்யாத்மநஃ பரிணாமஃ ஸ ஸர்வோபி சேதநாஂ நாதிவர்தத இதி தாத்பர்யம் . சேதநா புநர்ஜ்ஞாநகர்மக ர்மபலத்வேந த்ரேதா . தத்ர ஜ்ஞாநபரிணதிர்ஜ்ஞாநசேதநா, கர்மபரிணதிஃ கர்மசேதநா, கர்மபலபரிணதிஃ கர்மபலசேதநா ..௧௨௩..

வா பலே வா . கஸ்ய பலே . கம்மணோ கர்மணஃ . பணிதா பணிதா கதிதேதி . ஜ்ஞாநபரிணதிஃ ஜ்ஞாநசேதநா அக்ரே வக்ஷ்யமாணா, கர்மபரிணதிஃ க ர்மசேதநா, க ர்மபலபரிணதிஃ கர்மபலசேதநேதி பாவார்தஃ ..௧௨௩.. அத ஜ்ஞாநகர்மகர்மபலரூபேண த்ரிதா சேதநாஂ விஶேஷேண விசாரயதி — ணாணஂ அட்டவியப்பஂ ஜ்ஞாநஂ மத்யாதிபேதேநாஷ்டவிகல்பஂ பவதி . அதவா பாடாந்தரம் — ணாணஂ அட்டவியப்போ ஜ்ஞாநமர்தவிகல்பஃ . ததாஹி — அர்தஃ பரமாத்மாதிபதார்தஃ, அநந்தஜ்ஞாநஸுகாதிரூபோஹமிதி ராகாத்யாஸ்ரவாஸ்து மத்தோ பிந்நா இதி ஸ்வபராகாராவபாஸேநாதர்ஶ இவார்த- ஆத்மாகா ஸ்வரூப ஹை; உஸ ரூப (சேதநாரூப) வாஸ்தவமேஂ ஆத்மா பரிணமித ஹோதா ஹை . ஆத்மாகா ஜோ குச பீ பரிணாம ஹோ வஹ ஸப ஹீ சேதநாகா உல்லஂகந நஹீஂ கரதா, (அர்தாத் ஆத்மாகா கோஈ பீ பரிணாம சேதநாகோ கிஂசித்மாத்ர பீ நஹீஂ சோ஡தா — பிநா சேதநாகே பிலகுல நஹீஂ ஹோதா) — ஐஸா தாத்பர்ய ஹை . ஔர சேதநா ஜ்ஞாநரூப, கர்மரூப ஔர கர்மபலரூபஸே தீந ப்ரகாரகீ ஹை . உஸமேஂ ஜ்ஞாநபரிணதி (ஜ்ஞாநரூபஸே பரிணதி) வஹ ஜ்ஞாநசேதநா, கர்ம பரிணதி வஹ கர்மசேதநா ஔர கர்மபலபரிணதி வஹ கர்மபலசேதநா ஹை ..௧௨௩..

அந்வயார்த* : — [அர்தவிகல்பஃ ] அர்தவிகல்ப (அர்தாத் ஸ்வ -பர பதார்தோஂகா பிந்நதாபூர்வக யுகபத் அவபாஸந) [ஜ்ஞாநஂ ] வஹ ஜ்ஞாந ஹை; [ஜீவேந ] ஜீவகே த்வாரா [யத் ஸமாரப்தஂ ] ஜோ கியா ஜா ரஹா ஹோ [கர்ம ] வஹ கர்ம ஹை, [தத் அநேகவிதஂ ] வஹ அநேக ப்ரகாரகா ஹை; [ஸௌக்யஂ வா துஃகஂ வா ] ஸுக அதவா துஃக [பலஂ இதி பணிதம் ] வஹ கர்மபல கஹா கயா ஹை ..௧௨௪..

Page 244 of 513
PDF/HTML Page 277 of 546
single page version

அர்தவிகல்பஸ்தாவத் ஜ்ஞாநம் . தத்ர கஃ கல்வர்தஃ . ஸ்வபரவிபாகேநாவஸ்திதஂ விஶ்வம் . விகல்பஸ்ததாகாராவபாஸநம் . யஸ்து முகுருந்தஹ்ருதயாபோக இவ யுகபதவபாஸமாநஸ்வபராகாரோர்த- விகல்பஸ்தத் ஜ்ஞாநம் . க்ரியமாணமாத்மநா கர்ம, க்ரியமாணஃ கல்வாத்மநா ப்ரதிக்ஷணஂ தேந தேந பாவேந பவதா யஃ தத்பாவஃ ஸ ஏவ கர்மாத்மநா ப்ராப்யத்வாத் . தத்த்வேகவிதமபி த்ரவ்யகர்மோபாதிஸந்நிதி- ஸத்பாவாஸத்பாவாப்யாமநேகவிதம் . தஸ்ய கர்மணோ யந்நிஷ்பாத்யஂ ஸுகதுஃகஂ தத்கர்மபலம் . தத்ர த்ரவ்யகர்மோபாதிஸாந்நித்யாஸத்பாவாத்கர்ம தஸ்ய பலமநாகுலத்வலக்ஷணஂ ப்ரக்ருதிபூதஂ ஸௌக்யஂ, யத்து த்ரவ்யகர்மோபாதிஸாந்நித்யஸத்பாவாத்கர்ம தஸ்ய பலஂ ஸௌக்யலக்ஷணாபாவாத்விக்ருதிபூதஂ துஃகம் . ஏவஂ ஜ்ஞாநகர்மகர்மபலஸ்வரூபநிஶ்சயஃ ..௧௨௪.. பரிச்சித்திஸமர்தோ விகல்பஃ விகல்பலக்ஷணமுச்யதே . ஸ ஏவ ஜ்ஞாநஂ ஜ்ஞாநசேதநேதி . கம்மஂ ஜீவேண ஜஂ ஸமாரத்தஂ கர்ம ஜீவேந யத்ஸமாரப்தம் . புத்திபூர்வகமநோவசநகாயவ்யாபாரரூபேண ஜீவேந யத்ஸம்யக்கர்த்ருமாரப்தஂ தத்கர்ம

டீகா : — ப்ரதம தோ, அர்தவிகல்ப வஹ ஜ்ஞாந ஹை . வஹா஁, அர்த க்யா ஹை ? ஸ்வ -பரகே விபாகபூர்வக அவஸ்தித ௧விஶ்வ வஹ அர்த ஹை . உஸகே ஆகாரோஂகா ௨அவபாஸந வஹ விகல்ப ஹை . ஔர தர்பணகே நிஜ விஸ்தாரகீ பா஁தி (அர்தாத் ஜைஸே தர்பணகே நிஜ விஸ்தாரமேஂ ஸ்வ ஔர பர ஆகார ஏக ஹீ ஸாத ப்ரகாஶித ஹோதே ஹைஂ, உஸீப்ரகார) ஜிஸமேஂ ஏக ஹீ ஸாத ஸ்வ -பராகார அவபாஸித ஹோதே ஹைஂ, ஐஸா அர்தவிகல்ப வஹ ஜ்ஞாந ஹை .

ஜோ ஆத்மாகே த்வாரா கியா ஜாதா ஹை வஹ கர்ம ஹை . ப்ரதிக்ஷண உஸ -உஸ பாவஸே ஹோதா ஹுஆ ஆத்மாகே த்வாரா வாஸ்தவமேஂ கியா ஜாநேவாலா ஜோ உஸகா பாவ ஹை வஹீ, ஆத்மாகே த்வாரா ௩ப்ராப்ய ஹோநேஸே கர்ம ஹை . ஔர வஹ (கர்ம) ஏக ப்ரகாரகா ஹோநே பர பீ, த்ரவ்யகர்மரூப உபாதிகீ நிகடதாகே ஸத்பாவ ஔர அஸத்பாவகே காரண அநேக ப்ரகாரகா ஹை .

உஸ கர்மஸே உத்பந்ந கியா ஜாநேவாலா ஸுக -துஃக வஹ கர்மபல ஹை . வஹா஁, த்ரவ்யகர்மரூப உபாதிகீ நிகடதாகே அஸத்பாவகே காரண ஜோ கர்ம ஹோதா ஹை, உஸகா பல அநாகுலத்வலக்ஷண ௪ப்ரக்ருதிபூத ஸுக ஹை; ஔர த்ரவ்யகர்மரூப உபாதிகீ நிகடதாகே ஸத்பாவகே காரண ஜோ கர்ம ஹோதா ஹை, உஸகா பல ௫விக்ருதி – (விகார) பூத துஃக ஹை, க்யோஂகி வஹா஁ ஸுககே லக்ஷணகா அபாவ ஹை .

இஸ ப்ரகார ஜ்ஞாந, கர்ம ஔர கர்மபலகா ஸ்வரூப நிஶ்சித ஹுஆ . ௧. விஶ்வ = ஸமஸ்த பதார்த — த்ரவ்ய -குண -பர்யாய . (பதார்தோஂமேஂ ஸ்வ ஔர பர ஐஸே தோ விபாக ஹைஂ . ஜோ ஜாநநேவாலே

ஆத்மாகா அபநா ஹோ வஹ ஸ்வ ஹை, ஔர தூஸரா ஸப, பர ஹை .) ௨. அவபாஸந = அவபாஸந; ப்ரகாஶந; ஜ்ஞாத ஹோநா; ப்ரகட ஹோநா . ௩. ஆத்மா அபநே பாவகோ ப்ராப்த கரதா ஹை, இஸலியே வஹ பாவ ஹீ ஆத்மாகா கர்ம ஹை . ௪. ப்ரக்ருதிபூத = ஸ்வபாவபூத . (ஸுக ஸ்வபாவபூத ஹை .) ௫. விக்ருதிபூத = விகாரபூத (துஃக விகாரபூத ஹை, ஸ்வபாவபூத நஹீஂ ஹை .)

Page 245 of 513
PDF/HTML Page 278 of 546
single page version

பாவார்த : — ஜிஸமேஂ ஸ்வ, ஸ்வ -ரூபஸே ஔர பர -ரூபஸே (பரஸ்பர ஏகமேக ஹுயே பிநா, ஸ்பஷ்ட பிந்நதாபூர்வக) ஏக ஹீ ஸாத ப்ரதிபாஸித ஹோ ஸோ ஜ்ஞாந ஹை .

ஜீவகே த்வாரா கியா ஜாநேவாலா பாவ வஹ (ஜீவகா) கர்ம ஹை . உஸகே முக்ய தோ பேத ஹைஂ : (௧) நிருபாதிக (ஸ்வாபாவிக) ஶுத்தபாவரூப கர்ம, ஔர (௨) ஔபாதிக ஶுபாஶுபபாவரூப கர்ம .

இஸ கர்மகே த்வாரா உத்பந்ந ஹோநேவாலா ஸுக அதவா துஃக கர்மபல ஹை . வஹா஁, த்ரவ்யகர்மரூப உபாதிமேஂ யுக்த ந ஹோநேஸே ஜோ நிருபாதிக ஶுத்தபாவரூப கர்ம ஹோதா ஹை, உஸகா பல தோ அநாகுலதா ஜிஸகா லக்ஷண ஹை ஐஸா ஸ்வபாவபூத ஸுக ஹை; ஔர த்ரவ்யகர்மரூப உபாதிமேஂ யுக்த ஹோநேஸே ஜோ ஔபாதிக ஶுபாஶுபபாவரூப கர்ம ஹோதா ஹை, உஸகா பல விகாரபூத துஃக ஹை, க்யோஂகி உஸமேஂ அநாகுலதா நஹீஂ, கிந்து ஆகுலதா ஹை .

அந்வயார்த : — [ஆத்மா பரிணாமாத்மா ] ஆத்மா பரிணாமாத்மக ஹை; [பரிணாமஃ ] பரிணாம [ஜ்ஞாநகர்மபலபாவீ ] ஜ்ஞாநரூப, கர்மரூப ஔர கர்மபலரூப ஹோதா ஹை; [தஸ்மாத் ] இஸலியே [ஜ்ஞாநஂ

பரிணாம -ஆத்மக ஜீவ சே, பரிணாம ஜ்ஞாநாதிக பநே; தேதீ கரமப ள, கர்ம தேம ஜ ஜ்ஞாந ஆத்மா ஜாணஜே. ௧௨௫.

Page 246 of 513
PDF/HTML Page 279 of 546
single page version

ஆத்மா ஹி தாவத்பரிணாமாத்மைவ, பரிணாமஃ ஸ்வயமாத்மேதி ஸ்வயமுக்தத்வாத் . பரிணாமஸ்து சேதநாத்மகத்வேந ஜ்ஞாநஂ கர்ம கர்மபலஂ வா பவிதுஂ ஶீலஃ, தந்மயத்வாச்சேதநாயாஃ . ததோ ஜ்ஞாநஂ கர்ம கர்மபலஂ சாத்மைவ . ஏவஂ ஹி ஶுத்தத்ரவ்யநிரூபணாயாஂ பரத்ரவ்யஸஂபர்காஸஂபவாத்பர்யாயாணாஂ த்ரவ்யாந்தஃ- ப்ரலயாச்ச ஶுத்தத்ரவ்ய ஏவாத்மாவதிஷ்டதே ..௧௨௫..

அதைவமாத்மநோ ஜ்ஞேயதாமாபந்நஸ்ய ஶுத்தத்வநிஶ்சயாத் ஜ்ஞாநதத்த்வஸித்தௌ ஶுத்தாத்மதத்த்வோபலம்போ வ்யம் ..௧௨௪.. அத ஜ்ஞாநகர்மகர்மபலாந்யபேதநயேநாத்மைவ பவதீதி ப்ரஜ்ஞாபயதி — அப்பா பரிணாமப்பா ஆத்மா பவதி . கதஂபூதஃ . பரிணாமாத்மா பரிணாமஸ்வபாவஃ . கஸ்மாதிதி சேத் ‘பரிணாமோ ஸயமாதா’ இதி பூர்வஂ ஸ்வயமேவ பணிதத்வாத் . பரிணாமஃ கத்யதே — பரிணாமோ ணாணகம்மபலபாவீ பரிணாமோ பவதி . கிஂவிஶிஷ்டஃ . ஜ்ஞாநகர்மகர்மபலபாவீ; ஜ்ஞாநகர்மகர்மபலரூபேண பவிதுஂ ஶீல இத்யர்தஃ . தம்ஹா யஸ்மாதேவஂ தஸ்மாத்காரணாத் . ணாணஂ பூர்வஸூத்ரோக்தா ஜ்ஞாநசேதநா . கம்மஂ தத்ரைவௌக்தலக்ஷணா கர்மசேதநா . பலஂ ச பூர்வோக்தலக்ஷணபலசேதநா ச . ஆதா முணேதவ்வோ இயஂ சேதநா த்ரிவிதாப்யபேதநயேநாத்மைவ மந்தவ்யோ ஜ்ஞாதவ்ய இதி . ஏதாவதா கிமுக்தஂ பவதி . த்ரிவிதசேதநாபரிணாமேந பரிணாமீ ஸந்நாத்மா கிஂ கரோதி . நிஶ்சயரத்நத்ரயாத்மகஶுத்தபரிணாமேந மோக்ஷஂ ஸாதயதி, ஶுபாஶுபாப்யாஂ புநர்பந்தமிதி ..௧௨௫.. ஏவஂ த்ரிவிதசேதநாகதநமுக்யதயா காதாத்ரயேண சதுர்த- ஸ்தலஂ கதம் . அத ஸாமாந்யஜ்ஞேயாதிகாரஸமாப்தௌ பூர்வோக்தபேதபாவநாயாஃ ஶுத்தாத்மப்ராப்திரூபஂ பலஂ தர்ஶயதி — கர்ம பலஂ ச ] ஜ்ஞாந, கர்ம ஔர கர்மபல [ஆத்மா ஜ்ஞாதவ்யஃ ] ஆத்மா ஹை ஐஸா ஸமஜநா ..௧௨௫..

டீகா : — ப்ரதம தோ ஆத்மா வாஸ்தவமேஂ பரிணாமஸ்வரூப ஹீ ஹை, க்யோஂகி ‘பரிணாம ஸ்வயஂ ஆத்மா ஹை’ ஐஸா (௧௧௨வீஂ காதாமேஂ பகவத் குந்தகுந்தாசார்யதேவநே) ஸ்வயஂ கஹா ஹை; ததா பரிணாம சேதநாஸ்வரூப ஹோநேஸே ஜ்ஞாந, கர்ம ஔர கர்மபலரூப ஹோநேகே ஸ்வபாவவாலா ஹை, க்யோஂகி சேதநா தந்மய (ஜ்ஞாநமய, கர்மமய அதவா கர்மபலமய) ஹோதீ ஹை . இஸலியே ஜ்ஞாந, கர்ம கர்மபல ஆத்மா ஹீ ஹை .

இஸப்ரகார வாஸ்தவமேஂ ஶுத்தத்ரவ்யகே நிரூபணமேஂ பரத்ரவ்யகே ஸஂபர்ககா (ஸம்பந்த; ஸஂக) அஸஂபவ ஹோநேஸே ஔர பர்யாயேஂ த்ரவ்யகே பீதர ௧ப்ரலீந ஹோ ஜாநேஸே ஆத்மா ஶுத்தத்ரவ்ய ஹீ ரஹதா ஹை ..௧௨௫..

அப, இஸப்ரகார ௨ஜ்ஞேயபநேகோ ப்ராப்த ஆத்மாகீ ஶுத்ததாகே நிஶ்சயஸே ஜ்ஞாநதத்த்வகீ ஸித்தி ஹோநே பர ஶுத்த ஆத்மதத்த்வகீ உபலப்தி (-அநுபவ, ப்ராப்தி) ஹோதீ ஹை; இஸப்ரகார உஸகா அபிநந்தந கரதே ஹுஏ (அர்தாத் ஆத்மாகீ ஶுத்ததாகே நிர்ணயகீ ப்ரஶஂஸா கரதே ஹுஏ — தந்யவாத தேதே ஹுஏ), த்ரவ்யஸாமாந்யகே வர்ணநகா உபஸஂஹார கரதே ஹைஂ : — ௧. ப்ரலீந ஹோ ஜாநா = அத்யஂத லீந ஹோ ஜாநா; மக்ந ஹோ ஜாநா; டூப ஜாநா; அத்ருஶ்ய ஹோ ஜாநா . ௨. ஜ்ஞேயபநேகோ ப்ராப்த = ஜ்ஞேயபூத . (ஆத்மா ஜ்ஞாநரூப பீ ஔர ஜ்ஞேயரூப பீ ஹை, இஸ ஜ்ஞேயதத்த்வ -ப்ரஜ்ஞாபந அதிகாரமேஂ

Page 247 of 513
PDF/HTML Page 280 of 546
single page version

பவதீதி தமபிநந்தந் த்ரவ்யஸாமாந்யவர்ணநாமுபஸஂஹரதி —

யோ ஹி நாமைவஂ கர்தாரஂ கரணஂ கர்ம கர்மபலஂ சாத்மாநமேவ நிஶ்சித்ய ந கலு பரத்ரவ்யஂ பரிணமதி ஸ ஏவ விஶ்ராந்தபரத்ரவ்யஸஂபர்கஂ த்ரவ்யாந்தஃப்ரலீநபர்யாயஂ ச ஶுத்தமாத்மாநமுபலபதே, ந கத்தா ஸ்வதந்த்ரஃ ஸ்வாதீநஃ கர்தா ஸாதகோ நிஷ்பாதகோஸ்மி பவாமி . ஸ கஃ . அப்ப த்தி ஆத்மேதி . ஆத்மேதி கோர்தஃ . அஹமிதி . கதஂபூதஃ . ஏகஃ . கஸ்யாஃ ஸாதகஃ . நிர்மலாத்மாநுபூதேஃ . கிஂவிஶிஷ்டஃ . நிர்விகார- பரமசைதந்யபரிணாமேந பரிணதஃ ஸந் . கரணஂ அதிஶயேந ஸாதகஂ ஸாதக தமஂ க ரணமுபக ரணஂ க ரணகாரக மஹமேக ஏவாஸ்மி பவாமி . க ஸ்யாஃ ஸாதகம் . ஸஹஜஶுத்தபரமாத்மாநுபூதேஃ . கேந க்ருத்வா .

அந்வயார்த : — [யதி ] யதி [ஶ்ரமணஃ ] ஶ்ரமண [கர்தா கரணஂ கர்ம கர்மபலஂ ச ஆத்மா ] ‘கர்தா, கரண, கர்ம ஔர கர்மபல ஆத்மா ஹை’ [இதி நிஶ்சிதஃ ] ஐஸா நிஶ்சயவாலா ஹோதா ஹுஆ [அந்யத் ] அந்யரூப [ந ஏவ பரிணமதி ] பரிணமித ஹீ நஹீஂ ஹோ, [ஶுத்தஂ ஆத்மாநஂ ] தோ வஹ ஶுத்த ஆத்மாகோ [லபதே ] உபலப்த கரதா ஹை ..௧௨௬..

டீகா : — ஜோ புருஷ இஸப்ரகார ‘கர்தா, கரண, கர்ம ஔர கர்மபல ஆத்மா ஹீ ஹை’ யஹ நிஶ்சய ௧கரகே வாஸ்தவமேஂ பரத்ரவ்யரூப பரிணமித நஹீஂ ஹோதா, வஹீ புருஷ, ஜிஸகா பரத்ரவ்யகே ஸாத ஸஂபர்க ருக கயா ஹை ஔர ஜிஸகீ பர்யாயேஂ த்ரவ்யகே பீதர ப்ரலீந ஹோ கஈ ஹைஂ ஐஸே ஶுத்தாத்மாகோ உபலப்த கரதா ஹை; பரந்து அந்ய கோஈ (புருஷ) ஐஸே ஶுத்த ஆத்மாகோ உபலப்த நஹீஂ கரதா .

இஸீகோ ஸ்பஷ்டதயா ஸமஜாதே ஹைஂ : — ௧. ‘கர்தா கரண இத்யாதி ஆத்மா ஹீ ஹை’ ஐஸா நிஶ்சய ஹோநே பர தோ பாதேஂ நிஶ்சித ஹோ ஜாதீ ஹைஂ . ஏக தோ யஹ கி