Page 448 of 513
PDF/HTML Page 481 of 546
single page version
அதாஸ்ய ஸித்தாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌகபத்யாத்மஜ்ஞாநயௌகபத்யஸஂயதஸ்ய கீத்ருக்லக்ஷண- மித்யநுஶாஸ்தி —
ஸஂயமஃ ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநபுரஃஸரஂ சாரித்ரஂ, சாரித்ரஂ தர்மஃ, தர்மஃ ஸாம்யஂ, ஸாம்யஂ மோஹக்ஷோப- விஹீநஃ ஆத்மபரிணாமஃ . ததஃ ஸஂயதஸ்ய ஸாம்யஂ லக்ஷணம் . தத்ர ஶத்ருபந்துவர்கயோஃ ஸுகதுஃகயோஃ ப்ரஶஂஸாநிந்தயோஃ லோஷ்டகாஂசநயோர்ஜீவிதமரணயோஶ்ச ஸமம் அயஂ மம பரோயஂ ஸ்வஃ, அயஂ மஹ்லாதோயஂ பரிதாபஃ, இதஂ மமோத்கர்ஷணமிதமபகர்ஷணமயஂ மமாகிஂசித்கர இதமுபகாரகமிதஂ மமாத்மதாரணமய- க்வாபி க்வாபி யதாஸஂபவமிதிஶப்தஸ்யார்தோ ஜ்ஞாதவ்யஃ — ஸ ஶ்ரமணஃ ஸஂயதஸ்தபோதநோ பவதி . யஃ கிஂவிஶிஷ்டஃ . ஶத்ருபந்துஸுகதுஃகநிந்தாப்ரஶஂஸாலோஷ்டகாஞ்சநஜீவிதமரணேஷு ஸமஃ ஸமசித்தஃ இதி . ததஃ ஏததாயாதி — ஶத்ரு- பந்துஸுகதுஃகநிந்தாப்ரஶஂஸாலோஷ்டகாஞ்சநஜீவிதமரணஸமதாபாவநாபரிணதநிஜஶுத்தாத்மதத்த்வஸம்யக்ஶ்ரத்தாந-
அப, ஆகமஜ்ஞாந – தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந – ஸஂயதத்த்வகே யுகபத்பநேகா ததா ஆத்மஜ்ஞாநகா யுகபத்பநா ஜிஸே ஸித்த ஹுஆ ஹை ஐஸே இஸ ஸஂயதகா க்யா லக்ஷண ஹை ஸோ கஹதே ஹைஂ : —
அந்வயார்த : — [ஸமஶத்ருபந்துவர்கஃ ] ஜிஸே ஶத்ரு ஔர பந்து வர்க ஸமாந ஹை, [ஸமஸுகதுஃகஃ ] ஸுக ஔர துஃக ஸமாந ஹை, [ப்ரஶஂஸாநிந்தாஸமஃ ] ப்ரஶஂஸா ஔர நிந்தாகே ப்ரதி ஜிஸகோ ஸமதா ஹை, [ஸமலோஷ்டகாஞ்சநஃ ] ஜிஸே லோஷ்ட (மிட்டீகா டேலா) ஔர ஸுவர்ண ஸமாந ஹை, [புநஃ ] ததா [ஜீவிதமரணே ஸமஃ ] ஜீவந – மரணகே ப்ரதி ஜிஸகோ ஸமதா ஹை, வஹ [ஶ்ரமணஃ ] ஶ்ரமண ஹை ..௨௪௧..
டீகா : — ஸஂயம, ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநபூர்வக சாரித்ர ஹை; சாரித்ர தர்ம ஹை; தர்ம ஸாம்ய ஹை; ஸாம்ய மோஹக்ஷோப ரஹித ஆத்மபரிணாம ஹை . இஸலியே ஸஂயதகா, ஸாம்ய லக்ஷண ஹை .
வஹா, (௧) ஶத்ரு – பஂதுவர்கமேஂ, (௨) ஸுக – துஃகமேஂ, (௩) ப்ரஶஂஸா – நிந்தாமேஂ, (௪) மிட்டீகே டேலே ஔர ஸோநேமேஂ, (௫) ஜீவித – மரணமேஂ ஏக ஹீ ஸாத, (௧) ‘யஹ மேரா பர (-ஶத்ரு) ஹை, யஹ ஸ்வ (-ஸ்வஜந) ஹை;’ (௨) ‘யஹ ஆஹ்லாத ஹை, யஹ பரிதாப ஹை,’ (௩) ‘யஹ மேரா உத்கர்ஷண (-கீர்தி) ஹை, யஹ அபகர்ஷண (-அகீர்தி) ஹை,’ (௪) ‘யஹ முஜே அகிஂசித்கர ஹை, யஹ உபகாரக (-உபயோகீ) ஹை,’ (௫) ‘யஹ மேரா ஸ்தாயித்வ ஹை, யஹ அத்யந்த விநாஶ ஹை’ இஸப்ரகார மோஹகே
Page 449 of 513
PDF/HTML Page 482 of 546
single page version
மத்யந்தவிநாஶ இதி மோஹாபாவாத் ஸர்வத்ராப்யநுதிதராகத்வேஷத்வைதஸ்ய, ஸததமபி விஶுத்தத்ரஷ்டிஜ்ஞப்தி- ஸ்வபாவமாத்மாநமநுபவதஃ, ஶத்ருபந்துஸுகதுஃகப்ரஶஂஸாநிந்தாலோஷ்டகாஂசநஜீவிதமரணாநி நிர்விஶேஷமேவ ஜ்ஞேயத்வேநாக்ரம்ய ஜ்ஞாநாத்மந்யாத்மந்யசலிதவ்ருத்தேர்யத்கில ஸர்வதஃ ஸாம்யஂ தத்ஸித்தாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாந- ஸஂயதத்வயௌகபத்யாத்மஜ்ஞாநயௌகபத்யஸ்ய ஸஂயதஸ்ய லக்ஷணமாலக்ஷணீயம் ..௨௪௧..
அதேதமேவ ஸித்தாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌகபத்யாத்மஜ்ஞாநயௌகபத்யஸஂயதத்வமைகாக்ா்ரய- லக்ஷணஶ்ராமண்யாபரநாம மோக்ஷமார்கத்வேந ஸமர்தயதி —
ததேவ பரமாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யேந ததா நிர்விகல்பாத்மஜ்ஞாநேந ச பரிணததபோதநஸ்ய
லக்ஷணஂ ஜ்ஞாதவ்யமிதி ..௨௪௧.. அத யதேவ ஸஂயததபோதநஸ்ய ஸாம்யலக்ஷணஂ பணிதஂ ததேவ ஶ்ராமண்யாபரநாமா
ஆத்மாகா அநுபவ கரதா ஹை, ஔர (இஸப்ரகார) ஶத்ரு – பந்து, ஸுக – துஃக, ப்ரஶஂஸா – நிந்தா, லோஷ்ட –
(ஸாம்ய) ஸஂயதகா லக்ஷண ஸமஜநா சாஹியே — கி ஜிஸ ஸஂயதகே ஆத்மஜ்ஞாந – தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந –
அப, யஹ ஸமர்தந கரதே ஹைஂ கி ஆகமஜ்ஞாந – தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந – ஸஂயதத்த்வகே யுகபத்பநேகே ஸாத ஆத்மஜ்ஞாநகே யுகபத்பநேகீ ஸித்திரூப ஜோ யஹ ஸஂயதபநா ஹை வஹீ மோக்ஷமார்க ஹை, ஜிஸகா தூஸரா நாம ஏகாக்ரதாலக்ஷணவாலா ஶ்ராமண்ய ஹை : —
அந்வயார்த : — [யஃ து ] ஜோ [தர்ஶநஜ்ஞாநசரித்ரேஷு ] தர்ஶந, ஜ்ஞாந ஔர சாரித்ர – [த்ரிஷு ] இந தீநோஂமேஂ [யுகபத் ] ஏக ஹீ ஸாத [ஸமுத்திதஃ ] ஆரூ ஹை, வஹ [ஐகாக்ர்யதஃ ] ஏகாக்ரதாகோ ப்ராப்த ஹை . [இதி ] இஸப்ரகார [மதஃ ] (ஶாஸ்த்ரமேஂ) கஹா ஹை . [தஸ்ய ] உஸகே [ஶ்ராமண்யஂ ] ஶ்ராமண்ய [பரிபூர்ணம் ] பரிபூர்ண ஹை ..௨௪௨..
Page 450 of 513
PDF/HTML Page 483 of 546
single page version
ஜ்ஞேயஜ்ஞாத்ருதத்த்வததாப்ரதீதிலக்ஷணேந ஸம்யக்தர்ஶநபர்யாயேண, ஜ்ஞேயஜ்ஞாத்ருதத்த்வததாநுபூதிலக்ஷணேந ஜ்ஞாநபர்யாயேண, ஜ்ஞேயஜ்ஞாத்ருக்ரியாந்தரநிவ்ருத்திஸூத்ர்யமாணத்ரஷ்ட்ருஜ்ஞாத்ருதத்த்வவ்ருத்திலக்ஷணேந சாரித்ரபர்யாயேண ச, த்ரிபிரபி யௌகபத்யேந பாவ்யபாவகபாவவிஜ்ரும்பிதாதிநிர்பர்ரேதரேதரஸஂவலநபலாதஂகாஂகிபாவேந பரிணதஸ்யாத்மநோ யதாத்மநிஷ்டத்வே ஸதி ஸஂயதத்வஂ தத்பாநகவதநேகாத்மகஸ்யைகஸ்யாநுபூயமாந- தாயாமபி ஸமஸ்தபரத்ரவ்யபராவர்தத்வாதபிவ்யக்தைகாக்ரயலக்ஷணஶ்ராமண்யாபரநாமா மோக்ஷமார்க ஏவாவ- மோக்ஷமார்கோ பண்யத இதி ப்ரரூபயதி — தஂஸணணாணசரித்தேஸு தீஸு ஜுகவஂ ஸமுட்டிதோ ஜோ து தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரேஷு த்ரிஷு யுகபத்ஸம்யகுபஸ்தித உத்யதோ யஸ்து கர்தா, ஏயக்ககதோ த்தி மதோ ஸ ஐகாக்ரயகத இதி மதஃ ஸஂமதஃ, ஸாமண்ணஂ தஸ்ஸ படிபுண்ணஂ ஶ்ராமண்யஂ சாரித்ரஂ யதித்வஂ தஸ்ய பரிபூர்ணமிதி . ததாஹி — பாவகர்மத்ரவ்ய- கர்மநோகர்மப்யஃ ஶேஷபுத்கலாதிபஞ்சத்ரவ்யேப்யோபி பிந்நஂ ஸஹஜஶுத்தநித்யாநந்தைகஸ்வபாவஂ மம ஸஂபந்தி யதாத்ம- த்ரவ்யஂ ததேவ மமோபாதேயமிதிருசிரூபஂ ஸம்யக்தர்ஶநம், தத்ரைவ பரிச்சித்திரூபஂ ஸம்யக்ஜ்ஞாநஂ, தஸ்மிந்நேவ ஸ்வரூபே நிஶ்சலாநுபூதிலக்ஷணஂ சாரித்ரஂ சேத்யுக்தஸ்வரூபஂ ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரத்ரயஂ பாநகவதநேகமப்யபேதநயேநைகஂ யத் தத்ஸவிகல்பாவஸ்தாயாஂ வ்யவஹாரேணைகாக்ரயஂ பண்யதே .. நிர்விகல்பஸமாதிகாலே து நிஶ்சயேநேதி .. ததேவ ச
டீகா : — ஜ்ஞேயதத்த்வ ஔர ஜ்ஞாத்ருதத்த்வகீ ததாப்ரகார (ஜைஸீ ஹை வைஸீ ஹீ, யதார்த) ப்ரதீதி ஜிஸகா லக்ஷண ஹை வஹ ஸம்யக்தர்ஶநபர்யாய ஹை; ஜ்ஞேயதத்த்வ ஔர ஜ்ஞாத்ருதத்த்வகீ ததாப்ரகார அநுபூதி ஜிஸகா லக்ஷண ஹை வஹ ஜ்ஞாநபர்யாய ஹை; ஜ்ஞேய ஔர ஜ்ஞாதாகீ ௧க்ரியாந்தரஸே நிவ்ருத்திகே த்வாரா ரசித த்ருஷ்டிஜ்ஞாத்ருதத்த்வமேஂ பரிணதி ஜிஸகா லக்ஷண ஹை வஹ சாரித்ரபர்யாய ஹை . இந பர்யாயோஂகே ஔர ஆத்மாகே ௨பாவ்யபாவகதாகே த்வாரா உத்பந்ந அதி கா இதரேதர மிலநகே பலகே காரண இந தீநோஂ பர்யாயரூப யுகபத் அஂக – அஂகீபாவஸே பரிணத ஆத்மாகே, ஆத்மநிஷ்டதா ஹோநே பர ஜோ ஸஂயதத்த்வ ஹோதா ஹை வஹ ஸஂயதபநா ஏகாக்ரதாலக்ஷணவாலா ஶ்ராமண்ய ஜிஸகா தூஸரா நாம ஹை ஐஸா மோக்ஷமார்க ஹீ ஹை — ஐஸா ஜாநநா சாஹியே, க்யோஂகி வஹா (ஸஂயதபநேமேஂ) ௩பேயகீ பாதி ௪அநேகாத்மக ஏககா அநுபவ ஹோநே ௧. க்ரியாஂதர = அந்ய க்ரியா; [ஜ்ஞேய ஔர ஜ்ஞாதா அந்ய க்ரியாஸே நிவ்ருத்த ஹோ உஸகே காரண ஹோநேவாலீ ஜோ த்ரஷ்டா – ஜ்ஞாதா
ஆத்மதத்த்வமேஂ பரிணதி வஹ சாரித்ரபர்யாயகா லக்ஷண ஹை .]] ௨. பாவக அர்தாத் ஹோநேவாலா, ஔர பாவக ஜிஸரூப ஹோ ஸோ பாவ்ய ஹை . ஆத்மா பாவக ஹை ஔர ஸம்யக்தர்ஶநாதி
௩. பேய = பீநேகீ வஸ்து, ஜைஸே டஂடாஈ . [டஂடாஈகா ஸ்வாத அநேகாத்மக ஏக ஹோதா ஹை; க்யோஂகி அபேதஸே உஸமேஂ
ஏக டஂடாஈகா ஹீ ஸ்வாத ஆதா ஹை, ஔர பேதஸே உஸமேஂ தூத, ஶக்கர, ஸோஂப , காலீமிர்ச ததா பாதாம ஆதி அநேக வஸ்துஓஂகா ஸ்வாத ஆதா ஹை . ] ௪. யஹா அநேகாத்மக ஏககே அநுபவமேஂ ஜோ அநேகாத்மகதா ஹை வஹ பரத்ரவ்யமய நஹீஂ ஹை வஹா பரத்ரவ்யோஂஸே தோ நிவ்ருத்தி
Page 451 of 513
PDF/HTML Page 484 of 546
single page version
கந்தவ்யஃ . தஸ்ய து ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ராணி மோக்ஷமார்க இதி பேதாத்மகத்வாத்பர்யாயப்ரதாநேந வ்யவஹாரநயேந, ஐகாக்ா்ரயஂ மோக்ஷமார்க இத்யபேதாத்மகத்வாத் த்ரவ்யப்ரதாநேந நிஶ்சயநயேந, விஶ்வஸ்யாபி பேதாபேதாத்மகத்வாத்ததுபயமிதி ப்ரமாணேந ப்ரஜ்ஞப்திஃ ..௨௪௨..
மாஸ்கந்தத்யசிராத்விகாஶமதுலஂ யேநோல்லஸந்த்யாஶ்சிதேஃ ..௧௬..
வஹ (ஸஂயதத்த்வரூப அதவா ஶ்ராமண்யரூப மோக்ஷமார்க) பேதாத்மக ஹோநேஸே ‘ஸம்யக்தர்ஶந – ஜ்ஞாந – சாரித்ர மோக்ஷமார்க ஹை’ இஸப்ரகா பர்யாயப்ரதாந வ்யவஹாரநயஸே உஸகா ப்ரஜ்ஞாபந ஹை; வஹ (மோக்ஷமார்க) அபேதாத்மக ஹோநேஸே ‘ஏகாக்ரதா மோக்ஷமார்க ஹை’ இஸப்ரகார த்ரவ்யப்ரதாந நிஶ்சயநயஸே உஸகா ப்ரஜ்ஞாபந ஹை; ஸமஸ்த ஹீ பதார்த பேதாபேதாத்மக ஹோநேஸே வே தோநோஂ, (ஸம்யக்தர்ஶந – ஜ்ஞாந – சாரித்ர ததா ஏகாக்ரதா) மோக்ஷமார்க ஹை’ இஸப்ரகார ப்ரமாணஸே உஸகா ப்ரஜ்ஞாபந ஹை ..௨௪௨..
(அபேதப்ரதாந நிஶ்சயநயஸே ஏக — ஏகாக்ரதாரூப — ஹோதா ஹுஆ பீ வக்தாகே அபிப்ராயாநுஸார பேதப்ரதாந வ்யவஹாரநயஸே அநேக பீ — தர்ஶந -ஜ்ஞாந -சாரித்ரரூப பீ — ஹோதா ஹோநேஸே) ௧ஏகதா (ஏகலக்ஷணதா) கோ ததா ௨த்ரிலக்ஷணதாகோ ப்ராப்த ஜோ அபவர்க (மோக்ஷ) கா மார்க உஸே லோக த்ரஷ்டா – ஜ்ஞாதாமேஂ பரிணதி பாஂதகர (-லீந கரகே) அசலரூபஸே அவலம்பந கரே, ஜிஸஸே வஹ (லோக) உல்லஸித சேதநாகே அதுல விகாஸகோ அல்பகாலமேஂ ப்ராப்த ஹோ . ★ஶார்தூலவிக்ரீடித சஂத. ௧. த்ரவ்யப்ரதாந நிஶ்சயநயஸே மாத்ர ஏகாக்ரதா ஹீ ஏக மோக்ஷமார்ககா லக்ஷண ஹை . ௨. பர்யாயப்ரதாந வ்யவஹாரநயஸே தர்ஶந -ஜ்ஞாந -சாரித்ரரூப த்ரிக மோக்ஷமார்ககா லக்ஷண ஹை .
Page 452 of 513
PDF/HTML Page 485 of 546
single page version
யோ ஹி ந கலு ஜ்ஞாநாத்மாநமாத்மாநமேகமக்ரஂ பாவயதி, ஸோவஶ்யஂ ஜ்ஞேயபூதஂ த்ரவ்யமந்யதாஸீததி . ததாஸாத்ய ச ஜ்ஞாநாத்மாத்மஜ்ஞாநாத்ப்ரஷ்டஃ ஸ்வயமஜ்ஞாநீபூதோ முஹ்யதி வா, ரஜ்யதி வா, த்வேஷ்டி வா; ததாபூதஶ்ச பத்யத ஏவ, ந து விமுச்யதே . அத அநைகாக்ா்ரயஸ்ய ந மோக்ஷமார்கத்வஂ ஸித்தயேத் ..௨௪௩.. வா துஸ்ஸதி வா தவ்வமண்ணமாஸேஜ்ஜ ஜதி முஹ்யதி வா, ரஜ்யதி வா, த்வேஷ்டி வா, யதி சேத் . கிஂ க்ருத்வா . த்ரவ்யமந்யதாஸாத்ய ப்ராப்ய . ஸ கஃ . ஸமணோ ஶ்ரமணஸ்தபோதநஃ . ததா காலே அண்ணாணீ அஜ்ஞாநீ பவதி . அஜ்ஞாநீ ஸந் பஜ்ஜதி கம்மேஹிஂ விவிஹேஹிஂ பத்யதே கர்மபிர்விவிதைரிதி . ததாஹி — யோ நிர்விகாரஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநேநைகாக்ரோ பூத்வா ஸ்வாத்மாநஂ ந ஜாநாதி தஸ்ய சித்தஂ பஹிர்விஷயேஷு கச்சதி . ததஶ்சிதாநந்தைகநிஜஸ்வபாவாச்ச்யுதோ பவதி . ததஶ்ச ராகத்வேஷமோஹைஃ பரிணமதி . தத்பரிணமந் பஹுவிதகர்மணா பத்யத இதி . ததஃ காரணாந்மோக்ஷார்திபி- ரேகாக்ரத்வேந ஸ்வஸ்வரூபஂ பாவநீயமித்யர்தஃ ..௨௪௩.. அத நிஜஶுத்தாத்மநி யோஸாவேகாக்ரஸ்தஸ்யைவ மோக்ஷோ
அப ஐஸா தரஶாதே ஹைஂ கி — அநேகாக்ரதாகே மோக்ஷமார்கபநா கடித நஹீஂ ஹோதா (அர்தாத் அநேகாக்ரதா மோக்ஷமார்க நஹீஂ ஹை ) : —
அந்வயார்த : — [யதி ] யதி [ஶ்ரமணஃ ] ஶ்ரமண, [அந்யத் த்ரவ்யம் ஆஸாத்ய ] அந்ய த்ரவ்யகா ஆஶ்ரய கரகே [அஜ்ஞாநீ ] அஜ்ஞாநீ ஹோதா ஹுஆ, [முஹ்யதி வா ] மோஹ கரதா ஹை, [ரஜ்யதி வா ] ராக கரதா ஹை, [த்வேஷ்டி வா ] அதவா த்வேஷ கரதா ஹை, தோ வஹ [விவிதைஃ கர்மபிஃ ] விவித கர்மோஂஸே [பத்யதே ] பததா ஹை ..௨௪௩..
டீகா : — ஜோ வாஸ்தவமேஂ ஜ்ஞாநாத்மக ஆத்மாரூப ஏக அக்ர (-விஷய) கோ நஹீஂ பாதா, வஹ அவஶ்ய ஜ்ஞேயபூத அந்ய த்ரவ்யகா ஆஶ்ரய கரதா ஹை, ஔர உஸகா ஆஶ்ரய கரகே, ஜ்ஞாநாத்மக ஆத்மாகே ஜ்ஞாநஸே ப்ரஷ்ட வஹ ஸ்வயஂ அஜ்ஞாநீ ஹோதா ஹுஆ மோஹ கரதா ஹை, ராக கரதா ஹை, அதவா த்வேஷ கரதா ஹை; ஔர ஐஸா (-மோஹீ ராகீ அதவா த்வேஷீ) ஹோதா ஹுஆ பஂதகோ ஹீ ப்ராப்த ஹோதா ஹை; பரந்து முக்த நஹீஂ ஹோதா .
வா ராகநே வா த்வேஷநே, தோ விவித பாஂதே கர்மநே. ௨௪௩.
Page 453 of 513
PDF/HTML Page 486 of 546
single page version
யஸ்து ஜ்ஞாநாத்மாநமாத்மாநமேகமக்ரஂ பாவயதி, ஸ ந ஜ்ஞேயபூதஂ த்ரவ்யமந்யதாஸீததி . ததநாஸாத்ய ச ஜ்ஞாநாத்மாத்மஜ்ஞாநாதப்ரஷ்டஃ ஸ்வயமேவ ஜ்ஞாநீபூதஸ்திஷ்டந்ந முஹ்யதி, ந ரஜ்யதி, ந த்வேஷ்டி; பவதீத்யுபதிஶதி — அட்டேஸு ஜோ ண முஜ்ஜதி ண ஹி ரஜ்ஜதி ணேவ தோஸமுவயாதி அர்தேஷு பஹிஃபதார்தேஷு யோ ந முஹ்யதி, ந ரஜ்யதி, ஹி ஸ்பு டஂ, நைவ த்வேஷமுபயாதி, ஜதி யதி சேத், ஸோ ஸமணோ ஸ ஶ்ரமணஃ ணியதஂ நிஶ்சிதஂ கவேதி விவிஹாணி கம்மாணி க்ஷபயதி கர்மாணி விவிதாநி இதி . அத விஶேஷஃ – யோஸௌ த்ருஷ்டஶ்ருதாநுபூதபோகாகாங்க்ஷா- ரூபாத்யபத்யாநத்யாகேந நிஜஸ்வரூபஂ பாவயதி, தஸ்ய சித்தஂ பஹிஃபதார்தேஷு ந கச்சதி, ததஶ்ச பஹிஃபதார்த- சிந்தாபாவாந்நிர்விகாரசிச்சமத்காரமாத்ராச்ச்யுதோ ந பவதி . ததச்யவநேந ச ராகாத்யபாவாத்விவிதகர்மாணி விநாஶயதீதி . ததோ மோக்ஷார்திநா நிஶ்சலசித்தேந நிஜாத்மநி பாவநா கர்தவ்யேதி . இத்தஂ வீதராகசாரித்ர- வ்யாக்யாநஂ ஶ்ருத்வா கேசந வதந்தி — ஸயோகிகேவலிநாமப்யேகதேஶேந சாரித்ரஂ, பரிபூர்ணசாரித்ரஂ புநரயோகிசரம- ஸமயே பவிஷ்யதி, தேந காரணேநேதாநீமஸ்மாகஂ ஸம்யக்த்வபாவநயா பேதஜ்ஞாநபாவநயா ச பூர்யதே, சாரித்ரஂ பஶ்சாத்பவிஷ்யதீதி . நைவஂ வக்தவ்யம் . அபேதநயேந த்யாநமேவ சாரித்ரஂ, தச்ச த்யாநஂ கேவலிநாமுபசாரேணோக்தஂ , சாரித்ரமப்யுபசாரேணேதி . யத்புநஃ ஸமஸ்தராகாதிவிகல்பஜாலரஹிதஂ ஶுத்தாத்மாநுபூதிலக்ஷணஂ ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாந-
அப ஏகாக்ரதா வஹ மோக்ஷமார்க ஹை ஐஸா (ஆசார்ய மஹாராஜ) நிஶ்சித கரதே ஹுஏ (மோக்ஷமார்க – ப்ரஜ்ஞாபநகா) உபஸஂஹார கரதே ஹைஂ : —
அந்வயார்த : — [யதி யஃ ஶ்ரமணஃ ] யதி ஶ்ரமண [அர்தேஷு ] பதார்தோஂமேஂ [ந முஹ்யதி ] மோஹ நஹீஂ கரதா, [ந ஹி ரஜ்யதி ] ராக நஹீஂ கரதா, [ந ஏவ த்வேஷம் உபயாதி ] ஔர ந த்வேஷகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை [ஸஃ ] தோ வஹ [நியதஂ ] நியமஸே (நிஶ்சித) [விவிதாநி கர்மாணி ] விவித கர்மோஂகோ [க்ஷபயதி ] கபாதா ஹை ..௨௪௩..
டீகா : — ஜோ ஜ்ஞாநாத்மக ஆத்மாரூப ஏக அக்ர (-விஷய) கோ பாதா ஹை வஹ ஜ்ஞேயபூத அந்ய த்ரவ்யகா ஆஶ்ரய நஹீஂ கரதா; ஔர உஸகா ஆஶ்ரய நஹீஂ கரகே ஜ்ஞாநாத்மக ஆத்மாகே ஜ்ஞாநஸே அப்ரஷ்ட ஐஸா
தோ நியமதீ முநிராஜ ஏ விதவித கர்மோ க்ஷய கரே. ௨௪௪.
Page 454 of 513
PDF/HTML Page 487 of 546
single page version
ததாபூதஃ ஸந் முச்யத ஏவ, ந து பத்யதே . அத ஐகாக்ா்ரயஸ்யைவ மோக்ஷமார்கத்வஂ ஸித்தயேத் ..௨௪௪..
(-அமோஹீ, அராகீ, அத்வேஷீ) வர்ததா ஹுஆ (வஹ) முக்த ஹீ ஹோதா ஹை, பரந்து பததா நஹீஂ ஹை .
கௌணதயா பதலாதே ஹைஂ .
அந்வயார்த : — [ஸமயே ] ஶாஸ்த்ரமேஂ (ஐஸா கஹா ஹை கி), [ஶுத்தோபயுக்தாஃ ஶ்ரமணாஃ ] ஶுத்தோபயோகீ வே ஶ்ரமண ஹைஂ, [ஶுபோபயுக்தாஃ ச பவந்தி ] ஶுபோபயோகீ பீ ஶ்ரமண ஹோதே ஹைஂ; [தேஷு அபி ] உநமேஂ பீ [ஶுத்தோபயுக்தாஃ அநாஸ்ரவாஃ ] ஶுத்தோபயோகீ நிராஸ்ரவ ஹைஂ, [ஶேஷாஃ ஸாஸ்ரவாஃ ] ஶேஷ ஸாஸ்ரவ ஹைஂ, (அர்தாத் ஶுபோபயோகீ ஆஸ்ரவ ஸஹித ஹைஂ .) ..௨௪௫..
ஶுத்தோபயோகீ சே நிராஸ்ரவ, ஶேஷ ஸாஸ்ரவ ஜாணவா. ௨௪௫.
Page 455 of 513
PDF/HTML Page 488 of 546
single page version
யே கலு ஶ்ராமண்யபரிணதிஂ ப்ரதிஜ்ஞாயாபி, ஜீவிதகஷாயகணதயா, ஸமஸ்தபரத்ரவ்யநிவ்ருத்தி- ப்ரவ்ருத்தஸுவிஶுத்தத்ருஶிஜ்ஞப்திஸ்வபாவாத்மதத்த்வவ்ருத்திரூபாஂ ஶுத்தோபயோகபூமிகாமதிரோடுஂ ந க்ஷமந்தே, தே ததுபகண்டநிவிஷ்டாஃ, கஷாயகுண்டீக்ருதஶக்தயோ, நிதாந்தமுத்கண்டுலமநஸஃ, ஶ்ரமணாஃ கிஂ பவேயுர்ந வேத்யத்ராபிதீயதே . ‘தம்மேண பரிணதப்பா அப்பா ஜதி ஸுத்தஸஂபஓகஜுதோ . பாவதி ணிவ்வாணஸுஹஂ ஸுஹோவஜுத்தோ வ ஸக்கஸுஹஂ ..’ இதி ஸ்வயமேவ நிரூபிதத்வாதஸ்தி தாவச்சுபோபயோகஸ்ய தர்மேண ஸஹைகார்தஸமவாயஃ . ததஃ ஶுபோபயோகிநோபி தர்மஸத்பாவாத்பவேயுஃ ஶ்ரமணாஃ . கிந்து தேஷாஂ ஶுத்தோபயோகிபிஃ ஸமஂ ஸமகாஷ்டத்வஂ ந பவேத், யதஃ ஶுத்தோபயோகிநோ நிரஸ்தஸமஸ்தகஷாயத்வாத- க்ராஹ்யஃ . தத்ர த்ருஷ்டாந்தஃ — யதா நிஶ்சயேந ஶுத்தபுத்தைகஸ்வபாவாஃ ஸித்தஜீவா ஏவ ஜீவா பண்யதே, வ்யவஹாரேண சதுர்கதிபரிணதா அஶுத்தஜீவாஶ்ச ஜீவா இதி; ததா ஶுத்தோபயோகிநாஂ முக்யத்வஂ, ஶுபோபயோகிநாஂ து சகாரஸமுச்சயவ்யாக்யாநேந கௌணத்வம் . கஸ்மாத்கௌணத்வஂ ஜாதமிதி சேத் . தேஸு வி ஸுத்துவஜுத்தா அணாஸவா ஸாஸவா ஸேஸா தேஷ்வபி மத்யே ஶுத்தோபயோகயுக்தா அநாஸ்ரவாஃ, ஶேஷாஃ ஸாஸ்ரவா இதி யதஃ காரணாத் . தத்யதா — நிஜ- ஶுத்தாத்மபாவநாபலேந ஸமஸ்தஶுபாஶுபஸஂகல்பவிக ல்பரஹிதத்வாச்சுத்தோபயோகிநோ நிராஸ்ரவா ஏவ, ஶேஷாஃ
டீகா : — ஜோ வாஸ்தவமேஂ ஶ்ராமண்யபரிணதிகீ ப்ரதிஜ்ஞா கரகே பீ, கஷாய கணகே ஜீவித (வித்யமாந) ஹோநேஸே, ஸமஸ்த பரத்ரவ்யஸே நிவ்ருத்திரூபஸே ப்ரவர்தமாந ஐஸீ ஜோ ௧ஸுவிஶுத்ததர்ஶநஜ்ஞாநஸ்வபாவ ஆத்மதத்த்வமேஂ பரிணதிரூப ஶுத்தோபயோகபூமிகா உஸமேஂ ஆரோஹண கரநேகோ அஸமர்த ஹைஂ; வே (ஶுபோபயோகீ) ஜீவ — ஜோ கி ஶுத்தோபயோகபூமிகாகே ௨உபகஂட நிவாஸ கர ரஹே ஹைஂ, ஔர கஷாயநே ஜிநகீ ஶக்தி குண்டித கீ ஹை, ததா ஜோ அத்யந்த உத்கண்டித (-ஆதுர) மநவாலே ஹைஂ, வே — ஶ்ரமண ஹைஂ யா நஹீஂ, யஹ யஹா கஹா ஜாதா ஹைஂ : —
௩தம்மேண பரிணதப்பா அப்பா ஜதி ஸுத்தஸஂபஓகஜுதோ . பாவதி ணிவ்வாணஸுஹஂ ஸுஹோவஜுத்தோ வ ஸக்கஸுஹஂ .. இஸப்ரகார (பகவாந குந்தகுந்தாசார்யநே ௧௧வீஂ காதாமேஂ) ஸ்வயஂ ஹீ நிரூபண கியா ஹை, இஸலியே ஶுபோபயோககா தர்மகே ஸாத ௪ஏகார்தஸமவாய ஹை . இஸலியே ஶுபோபயோகீ பீ, உநகே தர்மகா ஸத்பாவ ஹோநேஸே, ஶ்ரமண ஹைஂ . கிந்து வே ஶுத்தோபயோகியோஂகே ஸாத ஸமாந கோடிகே நஹீஂ ஹை, க்யோஂகி ஶுத்தோபயோகீ ஸமஸ்த கஷாயோஂகோ நிரஸ்த கியா ஹோநேஸே நிராஸ்ரவ ஹீ ஹைஂ ஔர யே ஶுபோபயோகீ தோ கஷாயகண அவிநஷ்ட ஹோநேஸே ஸாஸ்ரவ ஹீ ஹைஂ . ஔர ஐஸா ஹோநேஸே ஹீ ஶுத்தோபயோகியோஂகே ஸாத இநகோ ௧. ஆத்மதத்வகா ஸ்வபாவ ஸுவிஶுத்த தர்ஶந ஔர ஜ்ஞாந ஹை . ௨. உபகஂட = தலஹடீ; போஸ; நஜதீககா பாக; நிகடதா . ௩. அர்த – தர்மபரிணத ஸ்வரூபவாலா ஆத்மா யதி ஶுத்தோபயோகமேஂ யுக்த ஹோ தோ மோக்ஷஸுககோ பாதா ஹை, ஔர யதி
ஶுபோபயோகமேஂ யுக்த ஹோ தோ ஸ்வர்கஸுககோ (பஂதகோ) பாதா ஹை . ௪. ஏகார்தஸமவாய = ஏக பதார்தமேஂ ஸாத ரஹ ஸகநேரூப ஸஂபஂத (ஆத்மபதார்தமேஂ தர்ம ஔர ஶுபோபயோக ஏகஸாத
Page 456 of 513
PDF/HTML Page 489 of 546
single page version
நாஸ்ரவா ஏவ . இமே புநரநவகீர்ணகஷாயகணத்வாத்ஸாஸ்ரவா ஏவ . அத ஏவ ச ஶுத்தோபயோகிபிஃ ஸமமமீ ந ஸமுச்சீயந்தே, கேவலமந்வாசீயந்த ஏவ ..௨௪௫..
ஶுபோபயோகிநோ மித்யாத்வவிஷயகஷாயரூபாஶுபாஸ்ரவநிரோதேபி புண்யாஸ்ரவஸஹிதா இதி பாவஃ ..௨௪௫.. அத ஶுபோபயோகிஶ்ரமணாநாஂ லக்ஷணமாக்யாதி — ஸா ஸுஹஜுத்தா பவே சரியா ஸா சர்யா ஶுபயுக்தா பவேத் . கஸ்ய . தபோதநஸ்ய . கதஂபூதஸ்ய . ஸமஸ்தராகாதிவிகல்பரஹிதபரமஸமாதௌ ஸ்தாதுமஶக்யஸ்ய . யதி கிம் . விஜ்ஜதி ஜதி வித்யதே யதி சேத் . க்வ . ஸாமண்ணே ஶ்ராமண்யே சாரித்ரே . கிஂ வித்யதே . அரஹஂதாதிஸு பத்தீ அநந்த- ஜ்ஞாநாதிகுணயுக்தேஷ்வர்ஹத்ஸித்தேஷு குணாநுராகயுக்தா பக்திஃ . வச்சலதா வத்ஸலஸ்ய பாவோ வத்ஸலதா வாத்ஸல்யஂ விநயோநுகூலவ்ருத்திஃ . கேஷு விஷயே . பவயணாபிஜுத்தேஸு ப்ரவசநாபியுக்தேஷு . ப்ரவசநஶப்தேநாத்ராகமோ பண்யதே, (ஶுபோபயோகியோஂகோ) நஹீஂ லியா (நஹீஂ வர்ணந கியா) ஜாதா, மாத்ர பீசேஸே (கௌணரூபமேஂ ஹீ) லியா ஜாதா ஹை .
பாவார்த : — பரமாகமமேஂ ஐஸா கஹா ஹை கி ஶுத்தோபயோகீ ஶ்ரமண ஹைஂ ஔர ஶுபோபயோகீ பீ கௌணரூபஸே ஶ்ரமண ஹைஂ . ஜைஸே நிஶ்சயஸே ஶுத்தபுத்த – ஏகஸ்வபாவீ ஸித்த ஜீவ ஹீ ஜீவ கஹலாதே ஹைஂ ஔர வ்யவஹாரஸே சதுர்கதி பரிணத அஶுத்த ஜீவ பீ ஜீவ கஹே ஜாதே ஹைஂ, உஸீப்ரகார ஶ்ரமணரூபஸே ஶுத்தோபயோகீ ஜீவோஂகீ முக்யதா ஹை ஔர ஶுபோபயோகீ ஜீவோஂகீ கௌணதா ஹை; க்யோஂகி ஶுத்தோபயோகீ நிஜஶுத்தாத்மபாவநாகே பலஸே ஸமஸ்த ஶுபாஶுப ஸஂகல்ப – விகல்போஂஸே ரஹித ஹோநேஸே நிராஸ்ரவ ஹீ ஹைஂ, ஔர ஶுபோபயோகியோஂகே மித்யாத்வவிஷயகஷாயரூப அஶுபாஸ்ரவகா நிரோத ஹோநே பர பீ வே புண்யாஸ்ரவயுக்த ஹைஂ ..௨௪௫..
அந்வயார்த : — [ஶ்ராமண்யே ] ஶ்ராமண்யமேஂ [யதி ] யதி [அர்ஹதாதிஷு பக்திஃ ] அர்ஹந்தாதிகே ப்ரதி பக்தி ததா [ப்ரவசநாபியுக்தேஷு வத்ஸலதா ] ப்ரவசநரத ஜீவோஂகே ப்ரதி வாத்ஸல்ய [வித்யதே ] பாயா ஜாதா ஹை தோ [ஸா ] வஹ [ஶுபயுக்தா சர்யா ] ஶுபயுக்த சர்யா (ஶுபோபயோகீ
Page 457 of 513
PDF/HTML Page 490 of 546
single page version
ஸகலஸஂகஸஂந்யாஸாத்மநி ஶ்ராமண்யே ஸத்யபி கஷாயலவாவேஶவஶாத் ஸ்வயஂ ஶுத்தாத்மவ்ருத்தி- மாத்ரேணாவஸ்தாதுமஶக்தஸ்ய, பரேஷு ஶுத்தாத்மவ்ருத்திமாத்ரேணாவஸ்திதேஷ்வர்ஹதாதிஷு, ஶுத்தாத்மவ்ருத்திமாத்ராவஸ்திதி- ப்ரதிபாதகேஷு ப்ரவசநாபியுக்தேஷு ச பக்த்யா வத்ஸலதயா ச ப்ரசலிதஸ்ய, தாவந்மாத்ரராக- ப்ரவர்திதபரத்ரவ்யப்ரவ்ருத்திஸஂவலிதஶுத்தாத்மவ்ருத்தேஃ, ஶுபோபயோகி சாரித்ரஂ ஸ்யாத் . அதஃ ஶுபோபயோகி- ஶ்ரமணாநாஂ ஶுத்தாத்மாநுராகயோகிசாரித்ரத்வஂலக்ஷணம் ..௨௪௬..
ஸஂகோ வா, தேந ப்ரவசநேநாபியுக்தாஃ ப்ரவசநாபியுக்தா ஆசார்யோபாத்யாயஸாதவஸ்தேஷ்விதி . ஏததுக்தஂ பவதி — ஸ்வயஂ ஶுத்தோபயோகலக்ஷணே பரமஸாமாயிகே ஸ்தாதுமஸமர்தஸ்யாந்யேஷு ஶுத்தோபயோகபலபூதகேவலஜ்ஞாநேந பரிணதேஷு, ததைவ ஶுத்தோபயோகாராதகேஷு ச யாஸௌ பக்திஸ்தச்சுபோபயோகிஶ்ரமணாநாஂ லக்ஷணமிதி ..௨௪௬.. அத ஶுபோபயோகிநாஂ ஶுபப்ரவ்ருத்திஂ தர்ஶயதி — ண ணிஂதிதா நைவ நிஷித்தா . க்வ . ராகசரியம்ஹி ஶுபராகசர்யாயாஂ சாரித்ர) [பவேத் ] ஹை ..௨௪௬..
டீகா : — ஸகல ஸஂககே ஸஂந்யாஸஸ்வரூப ஶ்ராமண்யகே ஹோநே பர பீ ஜோ கஷாயாஂஶ (அல்பகஷாய) கே ஆவேஶகே வஶ கேவல ஶுத்தாத்மபரிணதிரூபஸே ரஹநேமேஂ ஸ்வயஂ அஶக்த ஹை ஐஸா ஶ்ரமண, பர ஐஸே ஜோ (௧) கேவல ஶுத்தாத்மபரிணதரூபஸே ரஹநேவாலே அர்ஹந்தாதிக ததா (௨) கேவல ஶுத்தாத்மபரிணதரூபஸே ரஹநேகா ப்ரதிபாதந கரநேவாலே ப்ரவசநரத ஜீவோஂகே ப்ரதி (௧) பக்தி ததா (௨) வாத்ஸல்யஸே சஂசல ஹை உஸ (ஶ்ரமண) கே, மாத்ர உதநே ராகஸே ப்ரவர்தமாந பரத்ரவ்யப்ரவ்ருத்திகே ஸாத ஶுத்தாத்மபரிணதிமிலித ஹோநேகே காரண, ஶுபோபயோகீ சாரித்ர ஹை .
இஸஸே (ஐஸா கஹா கயா ஹை கி) ஶுத்தாத்மாகா அநுராகயுக்த சாரித்ர ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமணோஂகா லக்ஷண ஹை .
பாவார்த : — மாத்ர ஶுத்தாத்மபரிணதிரூப ரஹநேமேஂ அஸமர்த ஹோநேகே காரண ஜோ ஶ்ரமண, பர ஐஸே அர்ஹந்தாதிகே ப்ரதி பக்திஸே ததா பர ஐஸே ஆகமபராயண ஜீவோஂகே ப்ரதி வாத்ஸல்யஸே சஂசல (அஸ்திர) ஹைஂ உஸ ஶ்ரமணகே ஶுபோபயோகீ சாரித்ர ஹை, க்யோஂகி ஶுத்தாத்மபரிணதி பரத்ரவ்யப்ரவ்ருத்தி (பரத்ரவ்யமேஂ ப்ரவ்ருத்தி) கே ஸாத மிலீ ஹுஈ ஹை, அர்தாத் வஹ ஶுபபாவகே ஸாத மிஶ்ரித ஹை ..௨௪௬..
வளீ ஶ்ரமநிவாரண சே ந நிஂதித ராகயுத சர்யா விஷே. ௨௪௭.
Page 458 of 513
PDF/HTML Page 491 of 546
single page version
ஶுபோபயோகிநாஂ ஹி ஶுத்தாத்மாநுராகயோகிசாரித்ரதயா, ஸமதிகதஶுத்தாத்மவ்ருத்திஷு ஶ்ரமணேஷு வந்தநநமஸ்கரணாப்யுத்தாநாநுகமநப்ரதிபத்திப்ரவ்ருத்திஃ ஶுத்தாத்மவ்ருத்தித்ராணநிமித்தா ஶ்ரமாபநயநப்ரவ்ருத்திஶ்ச ந துஷ்யேத் ..௨௪௭..
ஸராகசாரித்ராவஸ்தாயாம் . கா ந நிந்திதா . வஂதணணமஂஸணேஹிஂ அப்புட்டாணாணுகமணபடிவத்தீ வந்தநநமஸ்காராப்யாஂ ஸஹாப்யுத்தாநாநுகமநப்ரதிபத்திப்ரவ்ருத்திஃ . ஸமணேஸு ஸமாவணஓ ஶ்ரமணேஷு ஶ்ரமாபநயஃ ரத்நத்ரயபாவநாபிகாதக- ஶ்ரமஸ்ய கேதஸ்ய விநாஶ இதி . அநேந கிமுக்தஂ பவதி – ஶுத்தோபயோகஸாதகே ஶுபோபயோகே ஸ்திதாநாஂ தபோதநாநாஂ இத்தஂபூதாஃ ஶுபோபயோகப்ரவ்ருத்தயோ ரத்நத்ரயாராதகஶேஷபுருஷேஷு விஷயே யுக்தா ஏவ, விஹிதா ஏவேதி ..௨௪௭.. அத ஶுபோபயோகிநாமேவேத்தஂபூதாஃ ப்ரவ்ருத்தயோ பவந்தி, ந ச ஶுத்தோபயோகிநாமிதி ப்ரரூபயதி — தஂஸணணாணுவதேஸோ
அந்வயார்த : — [ஶ்ரமணேஷு ] ஶ்ரமணோஂகே ப்ரதி [வந்தநநமஸ்கரணாப்யாஂ ] வந்தந – நமஸ்கார ஸஹித [அப்யுத்தாநாநுகமநப்ரதிபத்திஃ ] ௧அப்யுத்தாந ஔர ௨அநுகமநரூப ௩விநீத ப்ரவ்ருத்தி கரநா ததா [ஶ்ரமாபநயஃ ] உநகா ஶ்ரம தூர கரநா வஹ [ராகசர்யாயாம் ] ராகசர்யாமேஂ [ந நிந்திதா ] நிந்தித நஹீஂ ஹை ..௨௪௭..
டீகா : — ஶுபோபயோகியோஂகே ஶுத்தாத்மாகே அநுராகயுக்த சாரித்ர ஹோதா ஹை, இஸலியே ஜிநநே ஶுத்தாத்மபரிணதி ப்ராப்த கீ ஹை ஐஸே ஶ்ரமணோஂகே ப்ரதி ஜோ வந்தந – நமஸ்கார – அப்யுத்தாந – அநுகமநரூப விநீத வர்தநகீ ப்ரவ்ருத்தி ததா ஶுத்தாத்மபரிணதிகீ ரக்ஷாகீ நிமித்தபூத ஐஸீ ஜோ ஶ்ரம தூர கரநேகீ (வையாவ்ருத்யரூப) ப்ரவ்ருத்தி ஹை, வஹ ஶுபோபயோகியோஂகே லியே தூஷித (தோஷரூப, நிந்தித) நஹீஂ ஹை . (அர்தாத் ஶுபோபயோகீ முநியோஂகே ஐஸீ ப்ரவ்ருத்திகா நிஷேத நஹீஂ ஹைஂ ) ..௨௪௭..
அப, ஐஸா ப்ரதிபாதந கரதே ஹைஂ கி ஶுபோபயோகியோஂகே ஹீ ஐஸீ ப்ரவ்ருத்தியா ஹோதீ ஹைஂ : — ௧. அப்யுத்தாந = மாநார்த கா ஹோ ஜாநா வஹ . ௨. அநுகமந = பீசே சலநா வஹ .௩. விநீத = விநயயுக்த, ஸந்மாநயுக்த, விவேகீ, ஸப்ய .
Page 459 of 513
PDF/HTML Page 492 of 546
single page version
அநுஜிக்ருக்ஷாபூர்வகதர்ஶநஜ்ஞாநோபதேஶப்ரவ்ருத்திஃ ஶிஷ்யஸஂக்ரஹணப்ரவ்ருத்திஸ்தத்போஷணப்ரவ்ருத்திர்ஜிநேந்த்ர- பூஜோபதேஶப்ரவ்ருத்திஶ்ச ஶுபோபயோகிநாமேவ பவந்தி, ந ஶுத்தோபயோகிநாம் ..௨௪௮..
தர்ஶநஂ மூடத்ரயாதிரஹிதஂ ஸம்யக்த்வஂ, ஜ்ஞாநஂ பரமாகமோபதேஶஃ, தயோருபதேஶோ தர்ஶநஜ்ஞாநோபதேஶஃ . ஸிஸ்ஸக்கஹணஂ ச போஸணஂ தேஸிஂ ரத்நத்ரயாராதநாஶிக்ஷாஶீலாநாஂ ஶிஷ்யாணாஂ க்ரஹணஂ ஸ்வீகாரஸ்தேஷாமேவ போஷணமஶநஶயநாதிசிந்தா . சரியா ஹி ஸராகாணஂ இத்தஂபூதா சர்யா சாரித்ரஂ பவதி, ஹி ஸ்பு டம் . கேஷாம் . ஸராகாணாஂ தர்மாநுராக- சாரித்ரஸஹிதாநாம் . ந கேவலமித்தஂபூதா சர்யா, ஜிணிஂதபூஜோவதேஸோ ய யதாஸஂபவஂ ஜிநேந்த்ரபூஜாதி- தர்மோபதேஶஶ்சேதி . நநு ஶுபோபயோகிநாமபி க்வாபி காலே ஶுத்தோபயோகபாவநா த்ருஶ்யதே, ஶுத்தோபயோகிநாமபி க்வாபி காலே ஶுபோபயோகபாவநா த்ருஶ்யதே, ஶ்ராவகாணாமபி ஸாமாயிகாதிகாலே ஶுத்தபாவநா த்ருஶ்யதே, தேஷாஂ கதஂ விஶேஷோ பேதோ ஜ்ஞாயத இதி . பரிஹாரமாஹ — யுக்தமுக்தஂ பவதா, பரஂ கிஂது யே ப்ரசுரேண ஶுபோபயோகேந வர்தந்தே தே யத்யபி க்வாபி காலே ஶுத்தோபயோகபாவநாஂ குர்வந்தி ததாபி ஶுபோபயோகிந ஏவ பண்யந்தே . யேபி ஶுத்தோபயோகிநஸ்தே யத்யபி க்வாபி காலே ஶுபோபயோகேந வர்தந்தே ததாபி ஶுத்தோபயோகிந ஏவ . கஸ்மாத் . பஹுபதஸ்ய ப்ரதாநத்வாதாம்ரவநநிம்பவநவதிதி ..௨௪௮.. அத காஶ்சிதபி யாஃ ப்ரவ்ருத்தயஸ்தாஃ ஶுபோபயோகி- நாமேவேதி நியமதி — உவகுணதி ஜோ வி ணிச்சஂ சாதுவ்வண்ணஸ்ஸ ஸமணஸஂகஸ்ஸ உபகரோதி யோபி நித்யஂ . கஸ்ய .
அந்வயார்த : — [தர்ஶநஜ்ஞாநோபதேஶஃ ] தர்ஶநஜ்ஞாநகா (ஸம்யக்தர்ஶந ஔர ஸம்யக்ஜ்ஞாநகா) உபதேஶ, [ஶிஷ்யக்ரஹணஂ ] ஶிஷ்யோஂகா க்ரஹண, [ச ] ததா [தேஷாம் போஷணஂ ] உநகா போஷண, [ச ] ஔர [ஜிநேந்த்ரபூஜோபதேஶஃ ] ஜிநேந்த்ரகீ பூஜாகா உபதேஶ [ஹி ] வாஸ்தவமேஂ [ஸராகாணாஂ சர்யா ] ஸராகியோஂகீ சர்யா ஹை ..௨௪௮..
டீகா : — அநுக்ரஹ கரநேகீ இச்சாபூர்வக தர்ஶநஜ்ஞாநகே உபதேஶகீ ப்ரவ்ருத்தி, ஶிஷ்யக்ரஹணகீ ப்ரவ்ருத்தி, உநகே போஷணகீ ப்ரவ்ருத்தி ஔர ஜிநேந்த்ரபூஜநகே உபதேஶகீ ப்ரவ்ருத்தி ஶுபோபயோகியோஂகே ஹீ ஹோதீ ஹை, ஶுத்தோபயோகியோஂகே நஹீஂ ..௨௪௮..
சஉவித ஸாதுஸஂகநே, தே ஶ்ரமண ராகப்ரதாந சே. ௨௪௯.
Page 460 of 513
PDF/HTML Page 493 of 546
single page version
ப்ரதிஜ்ஞாதஸஂயமத்வாத் ஷட்காயவிராதநரஹிதா யா காசநாபி ஶுத்தாத்மவ்ருத்தித்ராணநிமித்தா சாதுர்வர்ணஸ்ய ஶ்ரமணஸஂகஸ்யோபகாரகரணப்ரவ்ருத்திஃ ஸா ஸர்வாபி ராகப்ரதாநத்வாத் ஶுபோபயோகிநாமேவ பவதி, ந கதாசிதபி ஶுத்தோபயோகிநாம் ..௨௪௯.. சாதுர்வர்ணஸ்ய ஶ்ரமணஸஂகஸ்ய . அத்ர ஶ்ரமணஶத்பேந ஶ்ரமணஶப்தவாச்யா »ுஷிமுநியத்யநகாரா க்ராஹ்யாஃ . ‘‘தேஶ- ப்ரத்யக்ஷவித்கேவலப்ருதிஹமுநிஃ ஸ்யாத்ருஷிஃ ப்ரஸ்ருதர்த்திராரூடஃ ஶ்ரேணியுக்மேஜநி யதிரநகாரோபரஃ ஸாதுவர்கஃ . ராஜா ப்ரஹ்மா ச தேவஃ பரம இதி »ுஷிர்விக்ரியாக்ஷீணஶக்திப்ராப்தோ புத்தயௌஷதீஶோ வியதயநபடுர்விஶ்வவேதீ க்ரமேண ..’’ »ுஷய »ுத்திஂ ப்ராப்தாஸ்தே சதுர்விதா, ராஜப்ரஹ்மதேவபரம»ுஷிபேதாத் . தத்ர ராஜர்ஷயோ விக்ரியா- க்ஷீணார்த்திப்ராப்தா பவந்தி . ப்ரஹ்மர்ஷயோ புத்தயௌஷதர்த்தியுக்தா பவந்தி . தேவர்ஷயோ ககநகமநர்த்திஸஂபந்நா பவந்தி . பரமர்ஷயஃ கேவலிநஃ கேவலஜ்ஞாநிநோ பவந்தி . முநயஃ அவதிமநஃபர்யயகேவலிநஶ்ச . யதய உபஶமக- க்ஷபகஶ்ரேண்யாரூடாஃ . அநகாராஃ ஸாமாந்யஸாதவஃ . கஸ்மாத் . ஸர்வேஷாஂ ஸுகதுஃகாதிவிஷயே ஸமதாபரிணாமோ- ஸ்தீதி . அதவா ஶ்ரமணதர்மாநுகூலஶ்ராவகாதிசாதுர்வர்ணஸஂகஃ . கதஂ யதா பவதி . காயவிராதணரஹித ஸ்வஸ்தபாவநாஸ்வரூபஂ ஸ்வகீயஶுத்தசைதந்யலக்ஷணஂ நிஶ்சயப்ராணஂ ரக்ஷந் பரகீயஷடகாயவிராதநாரஹிதஂ யதா பவதி . ஸோ வி ஸராகப்பதாணோ ஸே ஸோபீத்தஂபூதஸ்தபோதநோ தர்மாநுராகசாரித்ரஸஹிதேஷு மத்யே ப்ரதாநஃ ஶ்ரேஷ்டஃ ஸ்யாதித்யர்தஃ ..௨௪௯.. அத வையாவ்ருத்த்யகாலேபி ஸ்வகீயஸஂயமவிராதநா ந கர்தவ்யேத்யுபதிஶதி — ஜதி
அந்வயார்த : — [யஃ அபி ] ஜோ கோஈ (ஶ்ரமண) [நித்யஂ ] ஸதா [காயவிராதநரஹிதஂ ] (சஹ) காயகீ விராதநாஸே ரஹித [சாதுர்வர்ணஸ்ய ] சாரப்ரகாரகே [ஶ்ரமணஸஂகஸ்ய ] ஶ்ரமண ஸஂககா [உபகரோதி ] உபகார கரதா ஹை, [ஸஃ அபி ] வஹ பீ [ஸராகப்ரதாநஃ ஸ்யாத் ] ராககீ ப்ரதாநதாவாலா ஹை ..௨௪௯..
டீகா : — ஸஂயமகீ ப்ரதிஜ்ஞா கீ ஹோநேஸே ௧சஹ காயகே விராதநஸே ரஹித ஜோ கோஈ பீ, ஶுத்தாத்மபரிணதிகே ரக்ஷணமேஂ நிமித்தபூத ஐஸீ, ௨சார ப்ரகாரகே ஶ்ரமணஸஂககா உபகார கரநேகீ ப்ரவ்ருத்தி ஹை வஹ ஸபீ ராகப்ரதாநதாகே காரண ஶுபோபயோகியோஂகே ஹீ ஹோதீ ஹை, ஶுத்தோபயோகியோஂகே கதாபி நஹீஂ ..௨௪௯.. ௧. ஶ்ரமணஸஂககோ ஶுத்தாத்மபரிணதிகே ரக்ஷணமேஂ நிமித்தபூத ஐஸீ ஜோ உபகாரப்ரவ்ருத்தி ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமண கரதே ஹைஂ வஹ
சஹ காயகீ விராதநாஸே ரஹித ஹோதீ ஹை, க்யோஂகி உந (ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமணோஂ) நே ஸஂயமகீ ப்ரதிஜ்ஞா லீ ஹை . ௨. ஶ்ரமணகே ௪ ப்ரகார யஹ ஹைஂ : — (௧) »ுஷி, (௨) முநி, (௩) யதி ஔர (௪) அநகார . »ுத்திப்ராப்த ஶ்ரமண
ஶ்ரமண யதி ஹைஂ ஔர ஸாமாந்ய ஸாது வஹ அநகார ஹைஂ . இஸப்ரகார சதுர்வித ஶ்ரமண ஸஂக ஹை .
Page 461 of 513
PDF/HTML Page 494 of 546
single page version
யோ ஹி பரேஷாஂ ஶுத்தாத்மவ்ருத்தித்ராணாபிப்ராயேண வையாவ்ருத்த்யப்ரவ்ருத்த்யா ஸ்வஸ்ய ஸஂயமஂ விராதயதி, ஸ க்ருஹஸ்ததர்மாநுப்ரவேஶாத் ஶ்ராமண்யாத் ப்ரச்யவதே . அதோ யா காசந ப்ரவ்ருத்திஃ ஸா ஸர்வதா ஸஂயமாவிரோதேநைவ விதாதவ்யா; ப்ரவ்ருத்தாவபி ஸஂயமஸ்யைவ ஸாத்யத்வாத் ..௨௫௦.. குணதி காயகேதஂ வேஜ்ஜாவச்சத்தமுஜ்ஜதோ யதி சேத் கரோதி காயகேதஂ ஷடகாயவிராதநாம் . கதஂபூதஃ ஸந் . வையாவ்ருத்த்யார்தமுத்யதஃ . ஸமணோ ண ஹவதி ததா ஶ்ரமணஸ்தபோதநோ ந பவதி . தர்ஹி கிஂ பவதி . ஹவதி அகாரீ அகாரீ க்ருஹஸ்தோ பவதி . கஸ்மாத் . தம்மோ ஸோ ஸாவயாணஂ ஸே ஷடகாயவிராதநாஂ க்ருத்வா யோஸௌ தர்மஃ ஸ ஶ்ராவகாணாஂ ஸ்யாத், ந ச தபோதநாநாமிதி . இதமத்ர தாத்பர்யம் – யோஸௌ ஸ்வஶரீரபோஷணார்தஂ ஶிஷ்யாதிமோஹேந வா ஸாவத்யஂ நேச்சதி தஸ்யேதஂ வ்யாக்யாநஂ ஶோபதே, யதி புநரந்யத்ர ஸாவத்யமிச்சதி வையாவ்ருத்த்யாதிஸ்வகீயாவ- ஸ்தாயோக்யே தர்மகார்யே நேச்சதி ததா தஸ்ய ஸம்யக்த்வமேவ நாஸ்தீதி ..௨௫௦.. அத யத்யப்யல்பலேபோ பவதி
அப, ப்ரவ்ருத்தி ஸஂயமகீ விரோதீ ஹோநேகா நிஷேத கரதே ஹைஂ (அர்தாத் ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமணகே ஸஂயமகே ஸாத விரோதவாலீ ப்ரவ்ருத்தி நஹீஂ ஹோநீ சாஹியே – ஐஸா கஹதே ஹைஂ ) : —
அந்வயார்த : — [யதி ] யதி (ஶ்ரமண) [வையாவ்ருத்யர்தம் உத்யதஃ ] வையாவ்ருத்திகே லியே உத்யமீ வர்ததா ஹுஆ [காயகேதஂ ] சஹ காயகோ பீித [கரோதி ] கரதா ஹை தோ வஹ [ஶ்ரமணஃ ந பவதி ] ஶ்ரமண நஹீஂ ஹை, [அகாரீ பவதி ] க்ருஹஸ்த ஹை; (க்யோஂகி) [ஸஃ ] வஹ (சஹ காயகீ விராதநா ஸஹித வையாவ்ருத்தி) [ஶ்ராவகாணாஂ தர்மஃ ஸ்யாத் ] ஶ்ராவகோஂகா தர்ம ஹை ..௨௫௦..
டீகா : — ஜோ (ஶ்ரமண) தூஸரேகே ஶுத்தாத்மபரிணதிகீ ரக்ஷா ஹோ ஐஸே அபிப்ராயஸே வையாவ்ருத்யகீ ப்ரவ்ருத்தி கரதா ஹுஆ அபநே ஸஂயமகீ விராதநா கரதா ஹை, வஹ க்ருஹஸ்ததர்மமேஂ ப்ரவேஶ கர ரஹா ஹோநேஸே ஶ்ராமண்யஸே ச்யுத ஹோதா ஹை . இஸஸே (ஐஸா கஹா ஹை கி) ஜோ பீ ப்ரவ்ருத்தி ஹோ வஹ ஸர்வதா ஸஂயமகே ஸாத விரோத ந ஆயே இஸப்ரகார ஹீ கரநீ சாஹியே, க்யோஂகி ப்ரவ்ருத்திமேஂ பீ ஸஂயம ஹீ ஸாத்ய ஹை .
தோ ஶ்ரமண நஹி, பண சே க்ருஹீ; தே ஶ்ராவகோநோ தர்ம சே. ௨௫௦.
Page 462 of 513
PDF/HTML Page 495 of 546
single page version
யா கிலாநுகம்பாபூர்விகா பரோபகாரலக்ஷணா ப்ரவ்ருத்திஃ ஸா கல்வநேகாந்தமைத்ரீபவித்ரிதசித்தேஷு பரோபகாரே, ததாபி ஶுபோபயோகிபிர்தர்மோபகாரஃ கர்தவ்ய இத்யுபதிஶதி — குவ்வது கரோது . ஸ கஃ கர்தா . ஶுபோபயோகீ புருஷஃ . கஂ கரோது . அணுகஂ பயோவயாரஂ அநுகம்பாஸஹிதோபகாரஂ தயாஸஹிதஂ தர்மவாத்ஸல்யம் . யதி கிம் . லேவோ ஜதி வி அப்போ ‘‘ஸாவத்யலேஶோ பஹுபுண்யராஶௌ’’ இதி த்ருஷ்டாந்தேந யத்யப்யல்பலேபஃ ஸ்தோகஸாவத்யஂ பவதி . கேஷாஂ கரோது . ஜோண்ஹாணஂ நிஶ்சயவ்யவஹாரமோக்ஷமார்கபரிணதஜைநாநாம் . கதம் . ணிரவேக்கஂ நிரபேக்ஷஂ
பாவார்த : — ஜோ ஶ்ரமண சஹ காயகீ விராதநா ஸஹித வையாவ்ருத்யாதி ப்ரவ்ருத்தி கரதா ஹை, வஹ க்ருஹஸ்ததர்மமேஂ ப்ரவேஶ கரதா ஹை; இஸலியே ஶ்ரமணகோ வையாவ்ருத்யாதிகீ ப்ரவ்ருத்தி இஸப்ரகார கரநீ சாஹியே கி ஜிஸஸே ஸஂயமகீ விராதநா ந ஹோ .
யஹா இதநா விஶேஷ ஸமஜநா சாஹியே கி — ஜோ ஸ்வஶரீர போஷணகே லியே யா ஶிஷ்யாதிகே மோஹஸே ஸாவத்யகோ நஹீஂ சாஹதா உஸே தோ வையாவ்ருத்யாதிமேஂ பீ ஸாவத்யகீ இச்சா நஹீஂ கரநீ சாஹியே, வஹ ஶோபாஸ்பத ஹை . கிந்து ஜோ அந்யத்ர தோ ஸாவத்யகீ இச்சா கரே கிந்து அபநீ அவஸ்தாகே யோக்ய வையாவ்ருத்யாதி தர்மகார்யமேஂ ஸாவத்யகோ ந சாஹே உஸகே தோ ஸம்யக்த்வ ஹீ நஹீஂ ஹை ..௨௫௦..
அப ப்ரவ்ருத்திகே விஷயகே தோ விபாக பதலாதே ஹைஂ (அர்தாத் அப யஹ பதலாதே ஹைஂ கி ஶுபோபயோகியோஂகோ கிஸகே ப்ரதி உபகாரகீ ப்ரவ்ருத்தி கரநா யோக்ய ஹை ஔர கிஸகே ப்ரதி நஹீஂ) : —
அந்வயார்த : — [யத்யபி அல்பஃ லேபஃ ] யத்யபி அல்ப லேப ஹோதா ஹை ததாபி [ஸாகாரநாகாரசர்யாயுக்தாநாம் ] ஸாகார – அநாகார சர்யாயுக்த [ஜைநாநாஂ ] ஜைநோஂகா [அநுகம்பயா ] அநுகம்பாஸே [நிரபேக்ஷஂ ] நிரபேக்ஷதயா [உபகாரஂ கரோது ] (ஶுபோபயோக ஸே) உபகார கரோ ..௨௫௧..
டீகா : — ஜோ அநுகம்பாபூர்வக பரோபகாரஸ்வரூப ப்ரவ்ருத்தி உஸகே கரநேஸே யத்யபி அல்ப லேப தோ ஹோதா ஹை, ததாபி அநேகாந்தகே ஸாத மைத்ரீஸே ஜிநகா சித்த பவித்ர ஹுஆ ஹை ஐஸே ஶுத்த ஜைநோஂகே
நிரபேக்ஷதாபூர்வக கரோ உபகார அநுகஂபா வடே. ௨௫௧.
Page 463 of 513
PDF/HTML Page 496 of 546
single page version
ஶுத்தேஷு ஜைநேஷு ஶுத்தாத்மஜ்ஞாநதர்ஶநப்ரவ்ருத்தவ்ருத்திதயா ஸாகாராநாகாரசர்யாயுக்தேஷு ஶுத்தாத்மோபலஂபேதர- ஸகலநிரபேக்ஷதயைவால்பலேபாப்யப்ரதிஷித்தா; ந புநரல்பலேபேதி ஸர்வத்ர ஸர்வதைவாப்ரதிஷித்தா, தத்ர ததாப்ரவ்ருத்த்யா ஶுத்தாத்மவ்ருத்தித்ராணஸ்ய பராத்மநோரநுபபத்தேரிதி ..௨௫௧..
ஶுத்தாத்மபாவநாவிநாஶகக்யாதிபூஜாலாபவாஞ்சாரஹிதஂ யதா பவதி . கதஂபூதாநாஂ ஜைநாநாம் . ஸாகாரணகார- சரியஜுத்தாணஂ ஸாகாராநாகாரசர்யாயுக்தாநாஂ ஶ்ராவகதபோதநாசரணஸஹிதாநாமித்யர்தஃ ..௨௫௧.. கஸ்மிந்ப்ரஸ்தாவே வையாவ்ருத்த்யஂ கர்தவ்யமித்யுபதிஶதி — படிவஜ்ஜது ப்ரதிபத்யதாஂ ஸ்வீகரோது . கயா . ஆதஸத்தீஏ ஸ்வஶக்த்யா . ஸ கஃ கர்தா . ஸாஹூ ரத்நத்ரயபாவநயா ஸ்வாத்மாநஂ ஸாதயதீதி ஸாதுஃ . கம் . ஸமணஂ ஜீவிதமரணாதிஸமபரிணாம- ப்ரதி — ஜோ கி ஶுத்தாத்மாகே ஜ்ஞாந – தர்ஶநமேஂ ப்ரவர்தமாந ௧வ்ருத்திகே காரண ஸாகார – ௨அநாகார சர்யாவாலே ஹைஂ உநகே ப்ரதி, — ஶுத்தாத்மாகீ உபலப்திகே அதிரிக்த அந்ய ஸபகீ அபேக்ஷா கியே பிநா ஹீ, உஸ ப்ரவ்ருத்திகே கரநேகா நிஷேத நஹீஂ ஹை; கிந்து அல்ப லேபவாலீ ஹோநேஸே ஸபகே ப்ரதி ஸபீ ப்ரகாரஸே வஹ ப்ரவ்ருத்தி அநிஷித்த ஹோ ஐஸா நஹீஂ ஹை, க்யோஂகி வஹா (அர்தாத் யதி ஸபகே ப்ரதி ஸபீ ப்ரகாரஸே கீ ஜாய தோ) உஸ ப்ரகாரகீ ப்ரவ்ருத்திஸே பரகே ஔர நிஜகே ஶுத்தாத்மபரிணதிகீ ரக்ஷா நஹீஂ ஹோ ஸகதீ .
பாவார்த : — யத்யபி அநுகம்பாபூர்வக பரோபகாரஸ்வரூப ப்ரவ்ருத்திஸே அல்ப லேப தோ ஹோதா ஹை, ததாபி யதி (௧) ஶுத்தாத்மாகீ ஜ்ஞாநதர்ஶநஸ்வரூப சர்யாவாலே ஶுத்த ஜைநோஂகே ப்ரதி, ததா (௨) ஶுத்தாத்மாகீ உபலப்திகீ அபேக்ஷாஸே ஹீ, வஹ ப்ரவ்ருத்தி கீ ஜாதீ ஹோ தோ ஶுபோபயோகீகே உஸகா நிஷேத நஹீஂ ஹை . பரந்து, யத்யபி அநுகம்பாபூர்வக பரோபகாரஸ்வரூப ப்ரவ்ருத்திஸே அல்ப ஹீ லேப ஹோதா ஹை ததாபி (௧) ஶுத்தாத்மாகீ ஜ்ஞாநதர்ஶநரூப சர்யாவாலே ஶுத்த ஜைநோஂகே அதிரிக்த தூஸரோஂகே ப்ரதி, ததா (௨) ஶுத்தாத்மாகீ உபலப்திகே அதிரிக்த அந்ய கிஸீ பீ அபேக்ஷாஸே, வஹ ப்ரவ்ருத்தி கரநேகா ஶுபோபயோகீகே நிஷேத ஹை, க்யோஂகி இஸப்ரகாரஸே பரகோ யா நிஜகோ ஶுத்தாத்மபரிணதிகீ ரக்ஷா நஹீஂ ஹோதீ ..௨௫௧..
அப, ப்ரவ்ருத்திகே காலகா விபாக பதலாதே ஹைஂ (அர்தாத் யஹ பதலாதே ஹைஂ கி – ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமண கோ கிஸ ஸமய ப்ரவ்ருத்தி கரநா யோக்ய ஹை ஔர கிஸ ஸமய நஹீஂ) : — ௧. வ்ருத்தி = பரிணதி; வர்தந; வர்தநா வஹ . ௨. ஜ்ஞாந ஸாகார ஹை ஔர தர்ஶந அநாகார ஹை .
ஸாது கரோ ஸேவா ஸ்வஶக்திப்ரமாண ஏ முநிராஜநீ. ௨௫௨.
Page 464 of 513
PDF/HTML Page 497 of 546
single page version
யதா ஹி ஸமதிகதஶுத்தாத்மவ்ருத்தேஃ ஶ்ரமணஸ்ய தத்ப்ரச்யாவநஹேதோஃ கஸ்யாப்யுபஸர்கஸ்யோபநிபாதஃ ஸ்யாத், ஸ ஶுபோபயோகிநஃ ஸ்வஶக்த்யா ப்ரதிசிகீர்ஷா ப்ரவ்ருத்திகாலஃ . இதரஸ்து ஸ்வயஂ ஶுத்தாத்மவ்ருத்தேஃ ஸமதிகமநாய கேவலஂ நிவ்ருத்திகால ஏவ ..௨௫௨..
த்வாச்ச்ரமணஸ்தஂ ஶ்ரமணம் . திட்டா த்ருஷ்டவா . கதஂபூதம் . ரூடஂ ரூடஂ வ்யாப்தஂ பீடிதஂ கதர்திதம் . கேந . ரோகேண வா அநாகுலத்வலக்ஷணபரமாத்மநோ விலக்ஷணேநாகுலத்வோத்பாதகேந ரோகேண வ்யாதிவிஶேஷேண வா, சுதாஏ க்ஷுதயா, தண்ஹாஏ வா த்ருஷ்ணயா வா, ஸமேண வா மார்கோபவாஸாதிஶ்ரமேண வா . அத்ரேதஂ தாத்பர்யம் — ஸ்வஸ்தபாவநாவிகாதக- ரோகாதிப்ரஸ்தாவே வையாவ்ருத்த்யஂ கரோதி, ஶேஷகாலே ஸ்வகீயாநுஷ்டாநஂ கரோதீதி ..௨௫௨.. அத ஶுபோபயோகிநாஂ தபோதநவையாவ்ருத்த்யநிமித்தஂ லௌகிகஸஂபாஷணவிஷயே நிஷேதோ நாஸ்தீத்யுபதிஶதி — ண ணிஂதிதா ஶுபோபயோகி-
அந்வயார்த : — [ரோகேண வா ] ரோகஸே, [க்ஷுதயா ] க்ஷுதாஸே, [த்ருஷ்ணயா வா ] த்ருஷாஸே [ஶ்ரமேண வா ] அதவா ஶ்ரமஸே [ரூடம் ] ஆக்ராஂத [ஶ்ரமணஂ ] ஶ்ரமணகோ [த்ருஷ்ட்வா ] தேககர [ஸாதுஃ ] ஸாது [ஆத்மஶக்த்யா ] அபநீ ஶக்திகே அநுஸார [ப்ரதிபத்யதாம் ] வையாவ்ருத்யாதி கரோ ..௨௫௨..
டீகா : — ஜப ஶுத்தாத்மபரிணதிகோ ப்ராப்த ஶ்ரமணகோ, உஸஸே ச்யுத கரே ஐஸா காரண — கோஈ பீ உபஸர்க — ஆ ஜாய, தப வஹ கால, ஶுபோபயோகீகோ அபநீ ஶக்திகே அநுஸார ௧ப்ரதிகார கரநேகீ இச்சாரூப ப்ரவ்ருத்திகா கால ஹை; ஔர உஸகே அதிரிக்தகா கால அபநீ ஶுத்தாத்மபரிணதிகீ ப்ராப்திகே லியே கேவல நிவ்ருத்திகா கால ஹை .
பாவார்த : — ஜப ஶுத்தாத்மபரிணதிகோ ப்ராப்த ஶ்ரமணகே ஸ்வஸ்த பாவகா நாஶ கரநேவாலா ரோகாதிக ஆ ஜாய தப உஸ ஸமய ஶுபோபயோகீ ஸாதுகோ உநகீ ஸேவாகீ இச்சாரூப ப்ரவ்ருத்தி ஹோதீ ஹை, ஔர ஶேஷ காலமேஂ ஶுத்தாத்மபரிணதிகோ ப்ராப்த கரநேகே லியே நிஜ அநுஷ்டாந ஹோதா ஹை ..௨௫௨..
அப லோகோஂகே ஸாத பாதசீதகரநேகீ ப்ரவ்ருத்தி உஸகே நிமித்தகே விபாக ஸஹித பதலாதே ஹைஂ (அர்தாத் ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமணகோ லோகோஂகே ஸாத பாதசீதகீ ப்ரவ்ருத்தி கிஸ நிமித்தஸே கரநா யோக்ய ஹை ஔர கிஸ நிமித்தஸே நஹீஂ, ஸோ கஹதே ஹைஂ ) : — ௧. ப்ரதிகார = உபாய; ஸஹாய .
Page 465 of 513
PDF/HTML Page 498 of 546
single page version
ஸமதிகதஶுத்தாத்மவ்ருத்தீநாஂ க்லாநகுருபாலவ்ருத்தஶ்ரமணாநாஂ வையாவ்ருத்த்யநிமித்தமேவ ஶுத்தாத்மவ்ருத்தி- ஶூந்யஜநஸம்பாஷணமப்ரஸித்தஂ, ந புநரந்யநிமித்தமபி ..௨௫௩..
தபோதநாநாஂ ந நிந்திதா, ந நிஷித்தா . கா கர்மதாபந்நா . லோகிகஜணஸஂபாஸா லௌகிகஜநைஃ ஸஹ ஸஂபாஷா வசநப்ரவ்ருத்திஃ . ஸுஹோவஜுதா வா அதவா ஸாபி ஶுபோபயோகயுக்தா பண்யதே . கிமர்தஂ ந நிஷித்தா . வேஜ்ஜாவச்சணிமித்தஂ வையாவ்ருத்த்யநிமித்தம் . கேஷாஂ வையாவ்ருத்த்யம் . கிலாணகுருபாலவுட்டஸமணாணஂ க்லாநகுருபாலவ்ருத்தஶ்ரமணாநாம் . அத்ர குருஶப்தேந ஸ்தூலகாயோ பண்யதே, அதவா பூஜ்யோ வா குருரிதி . ததாஹி — யதா கோபி ஶுபோபயோகயுக்த ஆசார்யஃ ஸராகசாரித்ரலக்ஷணஶுபோபயோகிநாஂ வீதராகசாரித்ரலக்ஷணஶுத்தோபயோகிநாஂ வா வையாவ்ருத்த்யஂ கரோதி, ததாகாலே தத்வையாவ்ருத்த்யநிமித்தஂ லௌகிகஜநைஃ ஸஹ ஸஂபாஷணஂ கரோதி, ந ஶேஷகால இதி பாவார்தஃ ..௨௫௩.. ஏவஂ காதாபஞ்சகேந லௌகிகவ்யாக்யாநஸஂபந்திப்ரதமஸ்தலஂ கதம் . அதாயஂ வையாவ்ருத்த்யாதிலக்ஷண- ஶுபோபயோகஸ்தபோதநைர்கௌணவ்ருத்த்யா ஶ்ராவகைஸ்து முக்யவ்ருத்த்யா கர்தவ்ய இத்யாக்யாதி — பணிதா பணிதா கதிதா . கா கர்மதாபந்நா . சரியா சர்யா சாரித்ரமநுஷ்டாநம் . கிஂவிஶிஷ்டா . ஏஸா ஏஷா ப்ரத்யக்ஷீபூதா . புநஶ்ச கிஂரூபா . பஸத்தபூதா ப்ரஶஸ்தபூதா தர்மாநுராகரூபா . கேஷாஂ ஸஂபந்திநீ . ஸமணாணஂ வா ஶ்ரமணாநாஂ வா புணோ கரத்தாணஂ
அந்வயார்த : — [வா ] ஔர [க்லாநகுருபாலவ்ருத்தஶ்ரமணாநாம் ] ரோகீ, குரு (-பூஜ்ய, பே), பால ததா வ்ருத்த ஶ்ரமணோஂகீ [வையாவ்ருத்யநிமித்தஂ ] ஸேவாகே நிமித்தஸே, [ஶுபோபயுதா ] ஶுபோபயோகயுக்த [லௌகிகஜநஸஂபாஷா ] லௌகிக ஜநோஂகே ஸாதகீ பாதசீத [ந நிந்திதா ] நிந்தித நஹீஂ ஹை ..௨௫௩..
டீகா : — ஶுத்தாத்மபரிணதிகோ ப்ராப்த ரோகீ, குரு, பால ஔர வ்ருத்த ஶ்ரமணோஂகீ ஸேவாகே நிமித்தஸே ஹீ (ஶுபோபயோகீ ஶ்ரமணகோ) ஶுத்தாத்மபரிணதிஶூந்ய லோகோஂகே ஸாத பாதசீத ப்ரஸித்த ஹை ( – ஶாஸ்த்ரோஂமேஂ நிஷித்த நஹீஂ ஹை ), கிந்து அந்ய நிமித்தஸே பீ ப்ரஸித்த ஹோ ஐஸா நஹீஂ ஹை ..௨௫௩..
அப, இஸ ப்ரகாரஸே கஹே கயே ஶுபோபயோககா கௌண – முக்ய விபாக பதலாதே ஹைஂ; (அர்தாத் யஹ பதலாதே ஹைஂ கி கிஸகே ஶுபோபயோக கௌண ஹோதா ஹை ஔர கிஸகே முக்ய ஹோதா ஹை .) : —
தேநா வடே ஜ க்ருஹஸ்த பாமே மோக்ஷஸுக உத்க்ருஷ்டநே. ௨௫௪.
Page 466 of 513
PDF/HTML Page 499 of 546
single page version
ஏவமேஷ ஶுத்தாத்மாநுராகயோகிப்ரஶஸ்தசர்யாரூப உபவர்ணிதஃ ஶுபோபயோகஃ ததயஂ, ஶுத்தாத்ம- ப்ரகாஶிகாஂ ஸமஸ்தவிரதிமுபேயுஷாஂ கஷாயகணஸத்பாவாத்ப்ரவர்தமாநஃ, ஶுத்தாத்மவ்ருத்திவிருத்தராகஸஂகத- த்வாத்கௌணஃ ஶ்ரமணாநாஂ; க்ருஹிணாஂ து, ஸமஸ்தவிரதேரபாவேந ஶுத்தாத்மப்ரகாஶநஸ்யாபாவாத்கஷாயஸத்பாவா- த்ப்ரவர்தமாநோபி, ஸ்ப டிகஸம்பர்கேணார்கதேஜஸ இவைதஸாஂ, ராகஸஂயோகேந ஶுத்தாத்மநோநுபவாத் க்ரமதஃ பரமநிர்வாணஸௌக்யகாரணத்வாச்ச, முக்யஃ ..௨௫௪.. க்ருஹஸ்தாநாஂ வா புநரியமேவ சர்யா பரேத்தி பரா ஸர்வோத்க்ருஷ்டேதி . தாஏவ பரஂ லஹதி ஸோக்கஂ தயைவ ஶுபோபயோகசர்யயா பரஂபரயா மோக்ஷஸுகஂ லபதே க்ருஹஸ்த இதி . ததாஹி — தபோதநாஃ ஶேஷதபோதநாநாஂ வையாவ்ருத்த்யஂ குர்வாணாஃ ஸந்தஃ காயேந கிமபி நிரவத்யவையாவ்ருத்த்யஂ குர்வந்தி; வசநேந தர்மோபதேஶஂ ச . ஶேஷமௌஷதாந்நபாநாதிகஂ க்ருஹஸ்தாநாமதீநஂ, தேந காரணேந வையாவ்ருத்த்யரூபோ தர்மோ க்ருஹஸ்தாநாஂ முக்யஃ, தபோதநாநாஂ கௌணஃ . த்விதீயஂ ச காரணஂ — நிர்விகாரசிச்சமத்காரபாவநாப்ரதிபக்ஷபூதேந விஷயகஷாயநிமித்தோத்பந்நேநார்தரௌத்ரதுர்த்யாநத்வயேந பரிணதாநாஂ க்ருஹஸ்தாநாமாத்மாஶ்ரிதநிஶ்சயதர்மஸ்யாவகாஶோ நாஸ்தி, வையாவ்ருத்த்யாதிதர்மேண துர்த்யாநவஞ்சநா பவதி, தபோதநஸஂஸர்கேண நிஶ்சயவ்யவஹாரமோக்ஷமார்கோபதேஶலாபோ பவதி . ததஶ்ச பரஂபரயா நிர்வாணஂ லபந்தே இத்யபிப்ராயஃ ..௨௫௪.. ஏவஂ ஶுபோபயோகிதபோதநாநாஂ ஶுபாநுஷ்டாநகதநமுக்யதயா காதாஷ்டகேந த்விதீயஸ்தலஂ
அந்வயார்த : — [ஏஷா ] யஹ [ப்ரஶஸ்தபூதா ] ப்ரஶஸ்தபூத [சர்யா ] சர்யா [ஶ்ரமணாநாஂ ] ஶ்ரமணோஂகே (கௌண) ஹோதீ ஹை [வா க்ருஹஸ்தாநாஂ புநஃ ] ஔர க்ருஹஸ்தோஂகே தோ [பரா ] முக்ய ஹோதீ ஹை, [இதி பணிதா ] ஐஸா (ஶாஸ்த்ரோஂமேஂ) கஹா ஹை; [தயா ஏவ ] உஸீஸே [பரஂ ஸௌக்யஂ லபதே ] (பரம்பராஸே) க்ருஹஸ்த பரம ஸௌக்யகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ..௨௫௪..
டீகா : — இஸப்ரகார ஶுத்தாத்மாநுராகயுக்த ப்ரஶஸ்தசர்யாரூப ஜோ யஹ ஶுபோபயோக வர்ணித கியா கயா ஹை வஹ யஹ ஶுபோபயோக, ஶுத்தாத்மாகீ ப்ரகாஶக ஸர்வவிரதிகோ ப்ராப்த ஶ்ரமணோஂகே கஷாயகணகே ஸத்பாவகே காரண ப்ரவர்தித ஹோதா ஹுஆ, கௌண ஹோதா ஹை, க்யோஂகி வஹ ஶுபோபயோக ஶுத்தாத்மபரிணதிஸே விருத்த ஐஸே ராககே ஸாத ஸஂபஂதவாந ஹை; ஔர வஹ ஶுபோபயோக க்ருஹஸ்தோஂகே தோ, ஸர்வவிரதிகே அபாவஸே ௧ஶுத்தாத்மப்ரகாஶநகா அபாவ ஹோநேஸே கஷாயகே ஸத்பாவகே காரண ப்ரவர்தமாந ஹோதா ஹுஆ பீ, முக்ய ஹை, க்யோஂகி — ஜைஸே ஈஂதநகோ ஸ்ப டிககே ஸஂபர்கஸே ஸூர்யகே தேஜகா அநுபவ ஹோதா ஹை (ஔர இஸலியே வஹ க்ரமஶஃ ஜல உடதா ஹை ) உஸீப்ரகார — க்ருஹஸ்தகோ ராககே ஸஂயோகஸே ஶுத்தாத்மாகா அநுபவ ஹோதா ஹை, ஔர (இஸலியே வஹ ஶுபோபயோக) க்ரமஶஃ பரம நிர்வாணஸௌக்யகா காரண ஹோதா ஹை .
பாவார்த : — தர்ஶநாபேக்ஷாஸே தோ ஶ்ரமணகோ ததா ஸம்யக்தஷ்டி க்ருஹஸ்தகோ ஶுத்தாத்மாகா ஹீ ஆஶ்ரய ஹை, பரந்து சாரித்ராபேக்ஷாஸே ஶ்ரமணகே முநியோக்ய ஶுத்தாத்மபரிணதி முக்ய ஹோநேஸே ஶுபோபயோக கௌண ௧. சாரித்ரதஶாமேஂ ப்ரவர்தமாந உக்ர ஶுத்தாத்மப்ரகாஶநகோ ஹீ யஹா ஶுத்தாத்மப்ரகாஶந கிநா ஹை; ஸம்யக்த்ருஷ்டி க்ருஹஸ்தகே
Page 467 of 513
PDF/HTML Page 500 of 546
single page version
யதைகேஷாமபி பீஜாநாஂ பூமிவைபரீத்யாந்நிஷ்பத்திவைபரீத்யஂ, ததைகஸ்யாபி ப்ரஶஸ்தராகலக்ஷணஸ்ய ஶுபோபயோகஸ்ய பாத்ரவைபரீத்யாத்பலவைபரீத்யஂ, காரணவிஶேஷாத்கார்யவிஶேஷஸ்யாவஶ்யஂபாவித்வாத் .௨௫௫. கதம் . இத ஊர்த்வஂ காதாஷடகபர்யந்தஂ பாத்ராபாத்ரபரீக்ஷாமுக்யத்வேந வ்யாக்யாநஂ கரோதி . அத ஶுபோபயோகஸ்ய பாத்ரபூதவஸ்துவிஶேஷாத்பலவிஶேஷஂ தர்ஶயதி — பலதி பலதி, பலஂ ததாதி . ஸ கஃ . ராகோ ராகஃ . கதஂபூதஃ . பஸத்தபூதோ ப்ரஶஸ்தபூதோ தாநபூஜாதிரூபஃ . கிஂ பலதி . விவரீதஂ விபரீதமந்யாத்ருஶஂ பிந்ந- பிந்நபலம் . கேந கரணபூதேந . வத்துவிஸேஸேண ஜகந்யமத்யமோத்க்ருஷ்டபேதபிந்நபாத்ரபூதவஸ்துவிஶேஷேண . அத்ரார்தே ஹை ஔர ஸம்யக்த்ருஷ்டி க்ருஹஸ்தகே முநியோக்ய ஶுத்தாத்மபரிணதிகோ ப்ராப்த ந ஹோ ஸகநேஸே அஶுபவஂசநார்த ஶுபோபயோக முக்ய ஹை . ஸம்யக்த்ருஷ்டி க்ருஹஸ்தகே அஶுபஸே ( – விஶேஷ அஶுத்த பரிணதிஸே) சூடநேகே லியே ப்ரவர்தமாந ஜோ யஹ ஶுபோபயோககா புருஷார்த வஹ பீ ஶுத்திகா ஹீ மந்தபுருஷார்த ஹை, க்யோஂகி ஶுத்தாத்மத்ரவ்யகே மஂத ஆலம்பநஸே அஶுப பரிணதி பதலகர ஶுப பரிணதி ஹோதீ ஹை ஔர ஶுத்தாத்மத்ரவ்யகே உக்ர ஆலம்பநஸே ஶுபபரிணதி பீ பதலகர ஶுபபரிணதி ஹோ ஜாதீ ஹை ..௨௫௪..
அப, ஐஸா ஸித்த கரதே ஹைஂ கி ஶுபோபயோககோ காரணகீ விபரீததாஸே பலகீ விபரீததா ஹோதீ ஹை : —
அந்வயார்த : — [இஹ நாநாபூமிகதாநி பீஜாநி ஏவ ] ஜைஸே இஸ ஜகதமேஂ அநேக ப்ரகாரகீ பூமியோஂமேஂ பே ஹுஏ பீஜ [ஸஸ்யகாலே ] தாந்யகாலமேஂ விபரீதரூபஸே பலதே ஹைஂ, உஸீப்ரகார [ப்ரஶஸ்தபூதஃ ராகஃ ] ப்ரஶஸ்தபூத ராக [வஸ்துவிஶேஷேண ] வஸ்து – பேதஸே ( – பாத்ர பேதஸே) [விபரீதஂ பலதி ] விபரீதரூபஸே பலதா ஹை ..௨௫௫..
டீகா : — ஜைஸே பீஜ ஜ்யோஂ கே த்யோஂ ஹோநே பர பீ பூமிகீ விபரீததாஸே நிஷ்பத்திகீ விபரீததா ஹோதீ ஹை, (அர்தாத் அச்சீ பூமிமேஂ உஸீ பீஜகா அச்சா அந்ந உத்பந்ந ஹோதா ஹை ஔர கராப பூமிமேஂ வஹீ கராப ஹோ ஜாதா ஹை யா உத்பந்ந ஹீ நஹீஂ ஹோதா), உஸீப்ரகார ப்ரஶஸ்தராகஸ்வரூப ஶுபோபயோக ஜ்யோஂகா த்யோஂ ஹோநே பர பீ பாத்ரகீ விபரீததாஸே பலகீ விபரீததா ஹோதீ ஹை, க்யோஂகி காரணகே பேதஸே கார்யகா பேத அவஶ்யம்பாவீ (அநிவார்ய) ஹை ..௨௫௫..
நிஷ்பத்தி விபரீத ஹோய பூமிவிஶேஷதீ ஜ்யம பீஜநே. ௨௫௫.