Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 276-277 ; Kalash: 174.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 138 of 210

 

PDF/HTML Page 2741 of 4199
single page version

jANato nathI ane dayA, dAn, vrat Adi rAganI ekAgratA ne enA phaLamAn maLatA sanyogane te jANe chhe. anAdithI evo mahAvaro chhe ne? pt.. shrI banArasIdAsakRut ‘paramArthavachanikA’ mAn Ave chhe ke-mUDh jIvane Agamapaddhati sugam chhe tethI te kare chhe, paN adhyAtmapaddhatine te jANatoy nathI. shun kIdhun? ke A vrat, tap, shIl ityAdimAn sAvadhAnapaNun te Agamapaddhati chhe ane te ene chirakALathI sugam hovAthI kare chhe, ane emAn santoShAI jAy chhe paN svasvarUpamAn-shAshvat chaitanyabimb prabhu AtmAmAn- ekAgratArUp adhyAtmavyavahArane te jANato paN nathI. ahAhA...! vastu trikALI bhagavAn te nishchay chhe ane enA Ashraye je pariNati thAy te adhyAtma-vyavahAr chhe; tene ahIn gnAnachetanA kahe chhe. ahA! abhavi jIv gnAnachetanAne jANato ja nathI; mAtra karmaphaLachetanAne ja jANe chhe. AvI vAt chhe!

have kahe chhe- ‘tethI shuddha Atmik dharmanun shraddhAn tene nathI.’ shun kahe chhe? ke vastu je ek gnAyakasvabhAvamay AtmA enI ekAgratArUp gnAnachetanA ene te jANato nahi hovAthI te shuddha Atmik dharmane jANato nathI. ahAhA...! gnAnachetanA e shuddha Atmik dharma chhe, satyArtha dharma chhe. dhIme dhIme samajavun bApA! pUrve koI di’ karyun nathI eTale kaThaN lAge chhe paN satya ja A chhe. ahA! te gnAnachetanAne jANato nathI tethI tene shuddha Atmik dharmanun shraddhAn nathI.

have kahe chhe-te shubh karmane ja dharma samajI shraddhAn kare chhe tethI tenA phaL tarIke graiveyak sudhInA bhogane pAme chhe parantu karmano kShay thato nathI.’

juo, ‘shubhakarma’ shabde ahIn jaDakarma nahi paN shubhabhAv, puNyabhAvanI vAt chhe. shubhabhAv rUp karmachetanAne ahIn shubhakarma kahyun chhe. 1pa4 mAn Ave chhe ke- ‘vrat, niyam, shIl, tap vagere shubhakarmo;’ juo, chhe ke nahi andar? gAthA 1pa3 nA bhAvArthamAn paN chhe ke- ‘vrat, niyam, shIl, tap Adi shubhabhAvarUp shubhakarmo.’ gAthA 1pa6 nI TIkAmAn Ave chhe ke- ‘paramArtha mokShahetuthI judo, je vrat, tap vagere shubhakarmasvarUp mokShahetu keTalAk loko mAne chhe, te Akhoy niShedhavAmAn Avyo chhe.’ matalab ke shubhakarma shubhabhAvarUp AcharaNane te dharma samajI shraddhAn kare chhe.

vAstavamAn vrat, tap Adi shubhakarma kAI sadAcharaN (satnun AcharaN) nathI, paN asadAcharaN (jUThun AcharaN) chhe. ahAhA...! trikALI sat shAshvat chidAnand prabhu andar chhe emAn ekAgratA-lInatA te sadAcharaN chhe, bAkI shubhabhAv kAI sadAcharaN nathI, dharma nathI. ahA! abhavi jIv ene (-shubhakarmane) ja dharma jANI shraddhAn kare chhe.

ahA! juo, agnAnIne ekalI karmadhArA chhe, bhagavAn kevaLIne ekalI gnAnadhArA chhe, ane gnAnIne gnAnadhArA ne karmadhArA banne hoy chhe. gnAnIne gnAnamay pariNaman


PDF/HTML Page 2742 of 4199
single page version

chhe, paN dashAmAn gnAnIne pUrNatA nahi hovAthI, athavA dravyano pUrNa Ashray nahi hovAthI kamajorImAn shubhabhAv AvyA vinA raheto nathI. tethI gnAnIne gnAnadhArA ne karmadhArA banne hoy chhe. temAn gnAnadhArA chhe te dharma chhe ne karmadhArA te adharma chhe. ‘AtmAvalokan’ mAn chhe ke gnAnIne dharma ne adharma bey chhe te A rIte. have AmAn loko rAD nAkhe chhe; paN emAn rAD nAkhavA jevun chhe shun? vastuno svabhAv te dharma chhe, ne rAg vastusvabhAvathI viruddha bhAv chhe tethI te adharma chhe. nyAyathI to vAt chhe. paN Adat chhe ne? bhedavignAnanI ayogyatA chhe ne? tethI te shubhakarmane ja dharma samajI shraddhAn kare chhe, ane enA phaLamAn graiveyak sudhInA bhogane pAme chhe. parantu tene karmakShay thato nathI.

karmakShay kayAnthI thAy? shubhakarma chhe te bandhabhAv chhe; enAthI ene bandhan thAy, paN karmakShay kayAnthI thAy?

tyAre e kahe chhe-ethI pAp ghaTe ne puNya vadhe chhe. paN bApu! e to badhun karma (bandhan) ja chhe; emAn karmakShay kayAny nathI. ‘A rIte satyArtha dharmanun shraddhAn nahi hovAthI tene shraddhAn ja kahI shakAtun nathI.’ ahAhA...! shubhakarmamAtra jUThA dharmanun shraddhAn ene chhe ne karmakShayanun nimitta evA shuddha Atmikadharmanun ene shraddhAn nathI tethI ene shraddhAn ja nathI em kahe chhe. em ke satyArtha dharmanun shraddhAn ja shraddhAn chhe, paN te ene chhe nahi mATe tene shraddhAn ja nathI AvI vAt chhe!

‘A pramANe vyavahAranayane Ashrit abhavya jIvane gnAn-shraddhAn nahi hovAthI nishchayanay vaDe karavAmAn Avato vyavahArano niShedh yogya ja chhe.’

joyun? abhavyane vyavahAranayano Ashray chhe. te agiyAr ang suddhAn bhaNe chhe ne bhagavAne kahelAn vratAdi pALe chhe, paN tene nishchay gnAn-shraddhAn hotAn nathI. vyavahAranayano Ashray hovAthI ene sAchAn gnAn-shraddhAn thatAn nathI. mATe ahIn kahe chhe- nishchayanay vaDe vyavahAranayano niShedh yogya ja chhe. svasvarUpanA Ashray vaDe vyavahArano- rAgano niShedh karavo yogya ja chhe-em kahe chhe. samajANun kAI...?

panDit jayachandajI have kahe chhe ke- ‘ahIn eTalun visheSh jANavun ke-A hetuvAdarUp anubhavapradhAn ganrath chhe tethI temAn bhavya-abhavyano anubhavanI apekShAe nirNay chhe.’

abhavyane anubhav-vedan vikArano chhe ane gnAnIne anubhav shuddha chaitanyano chhe. hetu eTale nyAyathI-yuktithI anubhavapradhAn ahIn vAt karI chhe.

‘have jo Ane ahetuvAd Agam sAthe meLavIe to-abhavyane vyavahAranayanA


PDF/HTML Page 2743 of 4199
single page version

pakShano sUkShma, kevaLIgamya Ashay rahI jAy chhe ke je chhadmasthane anubhavagochar nathI paN hoto, mAtra sarvagnadev jANe chhe.’

joyun? abhavine vyavahAranayanA pakShano sUkShma Ashay rahI jAy chhe je chhadmasthane anubhavagochar nathI paN hoto.’ ‘nathI ja’ hoto em nahi, paN koI sUkShma lakShavALAne hoy paN chhe em kahevun chhe. sUkShma lakSha na pahonche to anubhavamAn na Ave eTale e kevaLIgamya sUkShma chhe em kahyun. samajANun kAI...?

‘mAtra sarvagnadev jANe chhe’ -eTale bhagavAn sarvagna visheSh spaShTa jANe chhe. panchAdhyAyImAn em lIdhun chhe ke-samyagdarshanane bhagavAn kevaLI jANI shake chhe. tyAn to e avadhi, manaparyay ke matignAnano viShay nathI em kahevun chhe. ahIn vedananI apekShAe vAt chhe. anubhUtinI sAthe avinAbhAvI samakit hoy chhe to anubhUtinI sAthe samakitanun gnAn paN thAy, samakitane e barAbar jANI shake. anubhUti e gnAnanun- vedananun svarUp chhe ane samakit shraddhAnanun. beyane avinAbhAvI gaNatAn anubhUtithI samakitano nirNay barAbar thaI shake. anubhUti vinA sIdhun samakitane jANI shake em nahi-panchAdhyAyIkAranun em kahevun chhe. paN anubhUtimAn samakitane na jANI shakAy emey nahi. AvI vAt chhe!

have kahe chhe- ‘e rIte kevaL vyavahArano pakSha rahevAthI tene sarvathA ekAntarUp mithyAtva rahe chhe. abhavyane A vyavahAranayanA pakShano Ashay kadI paN maTato ja nathI.’

joyun? vyavahAr hoy e judI vAt chhe, ane vyavahArano pakSha hoy e judI vAt chhe. vyavahAr to gnAnIne-munirAjane paN hoy chhe, paN eno pakSha ene kadIy hoto nathI. vyavahArano pakSha hoy e to bhAI! sarvathA ekAntarUp mithyAtva chhe. joyun? vyavahArathI dharma thAy em mAne e sarvathA ekAnt mithyAtva chhe. em kahe chhe. abhavine A vyavahAranayano pakSha kadIy maTato nathI tethI, sansAranun paribhramaN sadA Ubhun ja rahe chhe. bhAI! jyAn sudhI vyavahArano pakSha chhe tyAn sudhI sansAr Ubho ja rahe chhe. AvI vyAkhyA!

ahA! mAragane jANIne svarUpanun lakSha na kare to choryAsInA avatAramAn kaShAyanI agnimAn baLI rahelo e dukhI chhe. bhagavAn! A sanyoganI chamakamAn tun bhUlI gayo chhe paN jem dAnt kADhe toy sanepAtIo andar dukhI chhe tem andaramAn tun mithyA shraddhAn- gnAn-AcharaN e traNenA tridoShanA sannipAtarUp rogathI pIDAI rahelo dukhI ja chhe. ahA! jyAn sudhI AtmAnA atIndriy Anandano svAd na Ave tyAn sudhI A badhA sheThiyA, rAjAo ne devo sau dukhI ja chhe. lyo, AvI vAt chhe.

[pravachan nan. 331 (sheSh) ane 332 * dinAnk 23-3-77 ane 24-3-77]

PDF/HTML Page 2744 of 4199
single page version

gAthA 276–277
कीद्रशौ प्रतिषेध्यप्रतिषेधकौ व्यवहारनिश्चयनयाविति चेत्–

आयारादी णाणं जीवादी दंसणं च विण्णेयं। छज्जीवणिकं च तहा भणदि चरित्तं तु ववहारो।। २७६।। आदा खु मज्झ णाणं आदा मे दंसणं चरित्तं च। आदा पच्चक्खाणं आदा मे संवरो जोगो।। २७७।।

आचारादि ज्ञानं जीवादि दर्शनं च विज्ञेयम्।
षड्जीवनिकायं च तथा भणति चरित्रं तु व्यवहारः।। २७६।।
आत्मा खलु मम ज्ञानमात्मा मे दर्शनं चरित्रं च।
आत्मा प्रत्याख्यानमात्मा मे
संवरो योगः।। २७७।।

have pUchhe chhe ke “nishchayanay vaDe niShedhya (arthAt niShedhAvAyogya) je vyavahAranay, ane vyavahAranayano niShedhak je nishchayanay-te banne nayo kevA chhe?” evun pUchhavAmAn AvatAn vyavahAr ane nishchayanun svarUp kahe chhe;-

‘AchAr’ Adi gnAn chhe, jIvAdi darshan jANavun,
ShaTjIvanikAy charit chhe, –e kathan nay vyavahAranun. 276.
muj Atma nishchay gnAn chhe, muj Atma darshan–charit chhe,
muj Atma pratyAkhyAn ne muj Atma samvar–yog chhe. 277.

gAthArtha– [आचारादि] AchArAng Adi shAstro te [ज्ञानं] gnAn chhe, [जीवादि] jIv Adi tattvo te [दर्शनं विज्ञेयम् च] darshan jANavun [च] ane [षड्जीवनिकायं] chha jIv-nikAy te [चरित्रं] chAritra chhe- [तथा तु] em to [व्यवहारः भणति] vyavahAranay kahe chhe.

[खलु] nishchayathI [मम आत्मा] mAro AtmA ja [ज्ञानम्] gnAn chhe, [मे आत्मा] mAro AtmA ja [दर्शनं चरित्रं च] darshan ane chAritra chhe, [आत्मा] mAro AtmA ja [प्रत्याख्यानम्] pratyAkhyAn chhe, [मे आत्मा] mAro AtmA ja [संवरः योगः] samvar ane yog (-samAdhi, dhyAn) chhe.


PDF/HTML Page 2745 of 4199
single page version

TIkA– AchArAng Adi shabdashrut te gnAn chhe kAraN ke te (shabdashrut) gnAnano Ashray chhe, jIv Adi nav padArtho darshan chhe kAraN ke te (nav padArtho) darshanano Ashray chhe, ane chha jIv-nikAy chAritra chhe kAraN ke te (chha jIv-nikAy) chAritrano Ashray chhe; e pramANe vyavahAr chhe. shuddha AtmA gnAn chhe kAraN ke te (shuddha AtmA) gnAnano Ashray chhe, shuddha AtmA darshan chhe kAraN ke te darshanano Ashray chhe, ane shuddha AtmA chAritra chhe kAraN ke te chAritrano Ashray chhe; e pramANe nishchay chhe. temAn, vyavahAranay pratiShedhya arthAt niShedhya chhe, kAraN ke AchArAng Adine gnAnAdinun AshrayapaNun anaikAntik chhe- vyabhichArayukta chhe; (shabdashrut Adine gnAn AdinA AshrayasvarUp mAnavAmAn vyabhichAr Ave chhe kem ke shabdashrut Adi hovA chhatAn gnAn Adi nathI paN hotAn, mATe vyavahAranay pratiShedhya chhe;) ane nishchayanay vyavahAranayano pratiShedhak chhe, kAraN ke shuddha AtmAne gnAn Adinun AshrayapaNun aikAntik chhe. (shuddha AtmAne gnAnAdino Ashray mAnavAmAn vyabhichAr nathI kem ke jyAn shuddha AtmA hoy tyAn gnAn-darshan-chAritra hoy ja chhe.) A vAt hetu sahit samajAvavAmAn Ave chhe-

AchArAng Adi shabdashrut ekAnte gnAnano Ashray nathI, kAraN ke tenA (arthAt shabdashrutanA) sadbhAvamAn paN abhavyone shuddha AtmAnA abhAvane lIdhe gnAnano abhAv chhe; jIv Adi nav padArtho darshanano Ashray nathI, kAraN ke temanA sadbhAvamAn paN abhavyone shuddha AtmAnA abhAvane lIdhe darshanano abhAv chhe; chha jIv nikAy chAritrano Ashray nathI, kAraN ke temanA sadbhAvamAn paN abhavyone shuddha AtmAnA abhAvane lIdhe chAritrano abhAv chhe shuddha AtmA ja gnAnano Ashray chhe, kAraN ke AchArAng Adi shabdashrutanA sadbhAvamAn ke asadbhAvamAn tenA (arthAt shuddha AtmAnA) sadbhAvathI ja gnAnano sadbhAv chhe; shuddha AtmA ja darshanano Ashray chhe, kAraN ke jIv Adi nav padArthonAn sadbhAvamAn ke asadbhAvamAn tenA (arthAt shuddha AtmAnA) sadbhAvathI ja darshanano sadbhAv chhe; shuddha AtmA ja chAritrano Ashray chhe, kAraN ke chha jIv-nikAyanA sadbhAvamAn ke asadbhAvamAn tenA (arthAt shuddha AtmAnA) sadbhAvathI ja chAritrano sadbhAv chhe.

bhAvArtha– AchArAng Adi shabdashrutanun jANavun, jIvAdi nav padArthonun shraddhAn karavun tathA chha kAyanA jIvonI rakShA-e sarva hovA chhatAn abhavyane gnAn, darshan, chAritra nathI hotAn, tethI vyavahAranay to niShedhya chhe; ane shuddhAtmA hoy tyAn gnAn, darshan, chAritra hoy ja chhe, tethI nishchayanay vyavahArano niShedhak chhe. mATe shuddhanay upAdey kahyo chhe.

have AgaLanA kathananI sUchanAnun kAvya kahe chhe-


PDF/HTML Page 2746 of 4199
single page version

(उपजाति)
रागादयो बन्धनिदानमुक्ता–
स्ते शुद्धचिन्मात्रमहोऽतिरिक्ताः।
आत्मा परो वा किमु तन्निमित्त–
मिति प्रणुन्नाः पुनरेवमाहुः।। १७४।।

shlokArtha– [रागादयः बन्धनिदानम् उक्ताः] “rAgAdikane bandhanAn kAraN kahyA ane vaLI [ते शुद्ध–चिन्मात्र–महः–अतिरिक्ताः] temane shuddhachaitanyamAtra jyotithI (arthAt AtmAthI) bhinna kahyA; [तद्–निमित्तम्] tyAre te rAgAdikanun nimitta [किमु आत्मा वा परः] AtmA chhe ke bIjun koI?” [इति प्रणुन्नाः पुनः एवम् आहुः] evA (shiShyanA) prashnathI prerit thayA thakA AchAryabhagavAn pharIne Am (nIche pramANe) kahe chhe. 174.

*
samayasAr gAthA 276–277 mathALun

have pUchhe chhe ke-“nishchayanay vaDe niShedhya (arthAt niShedhAvAyogya) je vyavahAranay, ane vyavahAranayano niShedhak je nishchayanay-te banne nayo kevA chhe? ” evun pUchhavAmAn AvatAn vyavahAr ane nishchayanun svarUp kahe chhe-

* gAthA 276–277 TIkA uparanun pravachan *

‘AchArAng Adi shabdashrut te gnAn chhe kAraN ke te (shabdashrut) gnAnano Ashray chhe, jIv Adi nav padArtho darshan chhe kAraN ke te (nav padArtho) darshanano Ashray chhe, ane chha jIv’ nikAy chAritra chhe kAraN ke te (chha jIv-nikAy) chAritrano Ashray chhe; e pramANe vyavahAr chhe.’

juo, ahIn AchArAng Adi vItarAg sarvagna parameshvare kahelAn jainadarshananAn shAstrone nimittapaNe lIdhAn chhe; agnAnIoe kahelAn nahi. AchArAng Adi shAstra shvetAmbaramAn chhe nahi; e to phakta nAm pADayAn chhe. A to vItarAg sarvagna parameshvaranI omdhvani anusAr rachAyelAn shAstronI vAt chhe. ahIn shun kahevun chhe? ke AchArAng Adi shAstronun gnAn te vyavahAr chhe ane te niShedh karavA lAyak chhe.

shun kahe chhe? ke AchArAng Adi shabdashrut te gnAn chhe. e shAstronA shabdonun gnAn te shabdashrutagnAn kahevAy chhe kemake te gnAnano Ashray-hetu-nimitta shabdo chhe. jhINI vAt bApu! A AchArAng Adi shabdo chhe e vyavahAr-gnAnano Ashray-nimitta chhe, tethI tene shabdashrutagnAn vyavahAre kahIe chhIe.


PDF/HTML Page 2747 of 4199
single page version

A shabdashrutagnAn chhe te vyavahAr chhe. te niShedhya chhe em kahevun chhe. je gnAnanI paryAyamAn bhagavAn AtmA Ashray-nimitta na hoy ane shabdashrut nimitta hoy evun shabdashrutagnAn niShedh karavA lAyak chhe em kahe chhe. have kahe chhe-

jIv Adi nav padArtho darshan chhe. shun kIdhun? jem shabdashrut gnAn chhe tem jIvAdi padArtha te darshan chhe. kemake jIvAdi nav padArtho darshanano Ashray-nimitta-hetu chhe, mATe nav padArtho darshan chhe. e vyavahAr chhe. A vyavahAr darshan niShedhavA lAyak chhe em ahIn kahevun chhe. bhAI! AmAn have potAnI mati-kalpanA na chAle, paN shAstrano shun abhiprAy chhe te yathArtha samajavun joIe. ahA! kundakund Adi AchAryavaroe nishchay antarang vastu AtmA ne bAhya padArthonI spaShTa vahenchaNI (-vibhAg) karI nAkhI chhe.

‘jIvAdi nav padArtho...’ lyo, emAn samvar, nirjarA, mokSha AvyA ke nahi! hA, paN bhedavALA AvyA ne? tethI te vyavahAr samyagdarshan chhe, kAraN ke te nav padArtho darshanano Ashray chhe. vyavahAr shraddhAn-vyavahAr samakitanun nav padArtha nimitta Ashray-hetu- kAraN chhe, mATe nav padArtha vyavahAre darshan chhe. AvI vAt chhe!

to pachhI ‘तत्त्वार्थश्रद्धानम् सम्यग्दर्शनम्’ em tattvArthasUtramAn Ave chhe ne?

hA, tyAn e nishchay samakitanI vAt chhe. nav bhedarUp padArthothI bhinna shuddhanayanA baL vaDe prApta abhed ekarUp gnAyakabhAvamAtra vastu AtmAnun shraddhAn te samyagdarshan-em nishchay samyagdarshananI tyAn vAt chhe. samajANun kAI...?

जीवाजीवास्त्रवबंधसंवरनिर्जरामोक्षास्तत्त्वम’-em sUtramAn tattvArthonun kathan karatAn ekavachan chhe ne? eno Ashay ja A chhe ke-nav bhed nahi, paN nav bhedanI pAchhaL chhupAyel abhed ek gnAyakajyotisvarUp AtmAnun darshan te samyagdarshan chhe. ahA! e nishchay shraddhAn pragaT thatAn je nav bhedarUp padArtha chhe te jANavAn lAyak rahI jAy chhe, paN shraddhAn to ekanun-shuddha AtmAnun ja chhe. AvI vAt chhe!

ahIn to nav bhed je chhe te nav padArtho kahevA chhe ne? ek (AtmA) nahi, paN jIvAdi nav padArtho darshan chhe em kIdhun ne? ahA! e vyavahAr samyagdarshan chhe, kemake teno (darshanano) Ashray-nimitta bhedarUp nav padArtha chhe. vyavahAr samakitano viShay- Ashray-hetu-AdhAr nav chhe.

to pachhI loko vyavahAr-vyavahAr (em mahimA) kare chhe ne? bApu! ahIn to e niShedhavA lAyak chhe em kahe chhe. Am chhe tyAn prabhu! vyavahAr kAraN thAy ne enAthI nishchayarUp kArya thAy e vAt kayAn rahI? are bhAI! ahIn to tane sva-Ashrayano-sva-avalambanano upadesh chhe; e jo tane na goThe ane par- AshrayathI-parAvalambanathI lAbh thAy em tane goThe to e tane bhAre nukashAn chhe bhAI! (ethI to chirakAL sudhI chAragatinI jel ja thashe).


PDF/HTML Page 2748 of 4199
single page version

ahAhA...! andar bhagavAn ekarUp chaitanyamahAprabhu birAje chhe. enI vartamAn shraddhAmAn ene nav padArtha nimitta thAy chhe te vyavahAr shraddhA chhe, e nishchay shraddhA nAm satyArtha shraddhAn nahi. ene vyavahAr samakit kaho ke upachAr samakit kaho ke bhedarUp shraddhAn kaho-badhI ek vAt chhe. kemake nav padArtho darshanano Ashray chhe mATe nav padArtho darshan chhe-em ahIn vyavahAr darshAvyo chhe.

have kahe chhe- ‘chha jIv-nikAy chAritra chhe.’ ahA! bhAShA to juo! chha kAyanA jIvano samUh te chAritra chhe em kahe chhe. A vyavahArachAritra-panchamahAvratAdinA vikalpanI vAt chhe.

to pachhI chha jIv-nikAy chAritra chhe em kem kIdhun? kAraN ke e vyavahArachAritrano je vikalpa chhe eno Ashray chha jIv-nikAy chhe. panch mahAvratanA pariNAmane chAritra na kahetAn e pariNAmamAn chha jIv-nikAy nimitta chhe tethI chha jIv-nikAyane chAritra kIdhun.

lyo, have e chAritra kayAn tyAn (chha jIv-nikAyamAn) Avyun? chAritra to ahIn (mahAvratAdinA) pariNAm-vyavahAr chhe? paN e vyavahAranA pariNAmano Ashray-lakSha chha jIv-nikAy chhe tethI chha jIv-nikAy chAritra chhe em kIdhun chhe.

ahA! je ekendriy Adi nathI mAnatA enI to ahIn vAt ja nathI. paN A to nigod sahit ekendriy Adi anantA anant chha kAyanA jIv chhe em mAne chhe enI vAt karI chhe. to kahe chhe-chha jIv-nikAy chAritra chhe, kAraN ke enun valaN chha kAyanA jIvanI ahinsA-rakShA par chhe.

chha jIv-nikAyanI ahinsAmAn to ek ahinsA mahAvrat ja Avyun? hA, paN ek ahinsA mahAvratamAn bIjAn chArey samAI jAy chhe. bIjAn chAr vrato chhe te ahinsAnI vADo chhe, e ahinsA mahAvratamAn AvI jAy chhe tethI ahIn chha jIv- nikAyanI ahinsAnI ek ja vAt lIdhI chhe. A pramANe chha jIv-nikAy chAritra chhe em vyavahAre vyavahArachAritra kIdhun.

e pramANe vyavahAr chhe. em ke AchArAng Adi shabdashrut gnAn chhe, jIvAdi nav padArtha darshan chhe, chha jIv-nikAy chAritra chhe-A sarva vyavahAr chhe. A vyavahAranI vyAkhyA karI. te niShedhavA yogya chhe te pachhI kaheshe.

have nishchayanI vAt kare chhe. shun kahe chhe? ke- ‘shuddha AtmA gnAn chhe kAraN ke te (-shuddha AtmA) gnAnano Ashray chhe, shuddha AtmA darshan chhe kAraN ke te darshanano Ashray chhe, ane shuddha AtmA chAritra chhe kAraN ke te chAritrano Ashray chhe; e pramANe nishchay chhe.’


PDF/HTML Page 2749 of 4199
single page version

shun kIdhun? ke shuddha AtmA gnAn chhe kemake shuddha AtmA gnAnano Ashray chhe. A nishchayagnAn, satyArthagnAn, samyaggnAnanI vAt chhe. shuddha AtmA gnAn chhe em kem kahyun? kemake shuddha AtmA gnAnano Ashray-nimitta chhe. pahelAmAn (-vyavahAramAn) jem shabdashrutagnAnamAn shabdo nimitta hatA tem ahIn gnAnamAn shuddha AtmA nimitta-Ashray chhe. ahA! satyArtha gnAn arthAt samyaggnAnanI paryAyano Ashray-nimitta-hetu shuddha AtmA chhe. AvI vAt chhe!

ahA! A sarvagna paramAtmAnI omdhvanimAn AvelI vAt chhe ke-je chha jIv- nikAyanI shraddhA chhe, chha jIv-nikAyanun gnAn chhe, chha jIv-nikAyanA valaNavALun chAritra chhe- e badhuy vyavahAr chhe. ahA! vItarAg parameshvaranA mArga sivAy chha jIv-nikAyanI vAt bIje kayAny nathI.

ahA! nigodanun ek sharIr emAn anantA jIv; angulanA asankhyAt bhAgamAn asankhya audArik sharIr ane ek ek sharIramAn anantA jIv; ahA! Avo Akho lok bharyo chhe. andar svabhAve bhagavAnasvarUp evA anant-anant jIvothI Akho lok bharyo chhe. paN e badhA (tAre mATe) paradravya chhe bhAI! tethI chha kAyanI shraddhA vyavahAr chhe, chha kAyanun gnAn vyavahAr chhe ane chha kAyanA lakShe mahAvrat pALe e vyavahAr chhe.

have nishchay gnAnanI vyAkhyA karatAn kahe chhe-shuddha AtmA gnAn chhe kemake e gnAnano-nishchayagnAnano hetu-Ashray shuddha AtmA chhe. trikALI ek gnAyakamUrti sachchidAnand prabhu e gnAnano Ashray chhe mATe te samyaggnAn chhe.

jem vyavahAr gnAnamAn shabdashrut nimitta chhe tem ahIn nishchayagnAnamAn bhagavAn AtmA nimitta chhe. ‘आश्रयत्वात्’ em pAThamAn beyamAn lIdhun chhe ne? ahIn shuddha AtmAnA lakShe-Ashraye je gnAn thayun te thayun chhe to potAthI paN enun lakSha shuddha AtmA chhe em vAt chhe. tethI kIdhun ke shuddha AtmA gnAn chhe. pAThamAn chhe ne? ke ‘आदा खु मज्झ णाणं nishchayathI mAro AtmA ja gnAn chhe.

pahelAn ‘आयारादी णाणं’ -em pAThamAn bhedathI kIdhun. have abhedathI kahe chhe- आदा खु मज्झ णाणं’ nishchayathI mAro AtmA ja gnAn chhe, kemake AmAn gnAnano Ashray shuddha ek Atmadravya chhe. bhAI! AmAn bhAShA to sAdI chhe, paN bhAv to je chhe te UnDo gambhIr chhe. samajAy eTalun samajo bApu! e to apUrva vAtu chhe.

are! anantakALathI eNe gnAnano Ashray potAnA AtmAno banAvyo ja nathI. agiyAr anganun gnAn kIdhun, paN gnAnanun kAraN-Ashray AtmAne kIdhun nahi. are bhAI! shuddha AtmAno jene Ashray chhe te satyArtha gnAn chhe, vItarAgI gnAn chhe. bAkI shabdashrutagnAn chhe e to sarAgI gnAn chhe, vikalparUp gnAn chhe. e to kaLashaTIkAmAn


PDF/HTML Page 2750 of 4199
single page version

(kaLash 13 mAn) Avyun ne ke-bAr anganun gnAn vikalpa chhe, e kAI apUrva chIj nathI. bAr anganun gnAn samakitIne ja thAy chhe, paN e kAI vismayakArI nathI kemake te Ashray karavA lAyak nathI; vAstavamAn emAn kahelI shuddhAtmAnubhUti pragaT karavA lAyak chhe ane te bhagavAn AtmAnA Ashraye ja thAy chhe. samajANun kAI...? aho pahelAnnA panDitoe kevI alaukik vAto kIdhI chhe ke enAn peT kholatAn satya bahAr AvI jAy chhe. bhAI! A kAI ekalI panDitAInun kAm nathI, A to antaranI vAtu bApA!

ahA! je gnAnamAn AtmA hetu-kAraN-Ashray na thAy te gnAn gnAn ja nathI bhAI! juo ne shun kahe chhe? ke- ‘आदा खु मज्झ णाणं’ nishchayathI mAro AtmA gnAn chhe. ahAhA...! AtmA ane gnAn banne abhinna chhe!

to pachhI samyaggnAnano AtmA Ashray-kAraN chhe em kem kahyun?

bhAI! eno Ashay em chhe ke-AtmA trikALI dhruv bhagavAn AkhI chIj emAn (gnAnanI paryAyamAn) AvI jatI nathI paN shuddha Atmavastu potAnA gnAnanI paryAyamAn kAraN-Ashray thaIne te jevI-jevaDI chhe tenun gnAn paryAyamAn AvI jAy chhe.. ahAhA...! gnAnano Ashray-hetu shuddha AtmA chhe eTale shun? eTale ke gnAnanI paryAyamAn anant-anant guNasAmarthyathI yukta paripUrNa prabhu shuddha AtmA jevaDo chhe tevo jaNAy chhe. tene ahIn abhedathI kahyun ke shuddha AtmA gnAn chhe. samajANun kAI...? ahAhA...! shuddha AtmAnun gnAn thavAmAn kAraN-Ashray shuddha AtmA chhe mATe kahyun ke shuddha AtmA gnAn chhe. have AvI vAt bIje kayAn chhe prabhu?

bhAI! A kAI khAlI panDitAInI vAto nathI. A to AtmAnA gnAnanI yathArthatA shun chhe enI vAt chhe. ahAhA...! A yathArtha gnAn chhe ke je gnAnanI paryAyamAn paripUrNa bhagavAn AtmA jaNAy chhe; paN bhagavAn AtmA paripUrNa trikALI prabhu te paryAyamAn Avato nathI-tethI shuddha AtmA gnAnano hetu-Ashray-nimitta kahyo. samajANun kAI...? bhAI! shAstramAn Am kahyun chhe ne tem kahyun chhe em bahAramAn tun bhaTakayA kare chhe paN shAstrano vAstavik Ashay bhagavAn AtmAnA gnAn vinA nahi samajAy.

tyAre koI kahe chhe-A to badhI nishchayanI vAt chhe. charaNAnuyogamAn vyavahAr paN kahyo to chhe?

bApu! je nishchay chhe te yathArtha chhe, ne je vyavahAr chhe te upachAr chhe. tun vyavahArane-upachArane yathArthamAn khatavI nAkhe e to bApu! mithyAgnAn thayun.

to panchAstikAy Adi shAstromAn sAdhya-sAdhan kahyun chhe ne? vyavahAr


PDF/HTML Page 2751 of 4199
single page version

sAdhan ne nishchay sAdhya em kahyun chhe ne? ahIn kaho chho-vyavahAr niShedhya chhe; to A be vAtano meL shun chhe?

sAmbhaL bhAI! jyAn bhinna sAdhya-sAdhan kahyun chhe tyAn abhUtArthanayathI vyavahArathI upachAr karIne kahyun chhe. jemake-ahIn ‘shuddha AtmA gnAn chhe’ em kahyun e nishchay chhe kemake gnAnano Ashray shuddha AtmA chhe, ne shuddha AtmA ne gnAn bhinna chIj nathI. tevI rIte pahelAn ‘shabdashrut gnAn chhe’ -em kahyun te vyavahAr chhe, kemake te gnAnano Ashray AtmA nathI paN bhinna shabdashrut chhe. have je gnAnamAn AtmA na jaNAy te gnAn shun kAmanun? tethI nishchay-AtmagnAn vaDe vyavahAr-shabdashrutagnAn niShedh karavA lAyak chhe.

AchArAng Adi shabdashrut te gnAn chhe em- pahelAn vyavahArathI kahyun, ane have shuddha AtmA gnAn chhe em nishchay kahyo. Am kem kahyun? ke vyavahAr gnAnamAn shabdashrut nimitta chhe. temAn shabdashrut jaNANun paN AtmA jaNAyo nahi; tethI tene vyavahAr kahyun. ane satyArtha gnAnamAn-nishchay gnAnamAn bhagavAn AtmA paripUrNa jaNANo; tethI tene nishchay kahyun. ene bhagavAn AtmAno Ashray chhe ne? ane bhagavAn AtmA emAn pUro jaNAy chhe ne? tethI te nishchay chhe, yathArtha chhe. aho! AchAryadeve amRut reDayAn chhe. bhAI! AmAn to shAstra-bhaNataranAn abhimAn utarI jAy evI vAt chhe. shAstra-bhaNatar- shabdashrutagnAn to vikalpa chhe bApu! e to kharekhar bandhanun kAraN chhe bhAI!

shAstra-bhaNatar te vyavahAr chhe. e vyavahAr gnAnanA abhimAnamAn (ahampaNAmAn) AvIne prabhu! tun hArI jaIsh hon. te yathArthamAn gnAn nahi hon. je gnAn trikALI shuddha AtmAne jANe te yathArtha gnAn chhe, ane shuddhane jANanArA gnAnane shuddhano (bhagavAn AtmAno) Ashray hoy chhe. ahAhA...! samyaggnAnanI paryAy pote upAdAn temAn shuddha AtmA nimitta-Ashray chhe. tethI ‘shuddha AtmA gnAn chhe’ em abhedathI kahyun chhe. samajANun kAI...?

em to AtmA ne gnAn-bey dravya ne paryAy em bhinna chIj chhe. ‘AtmA te gnAn’ -emAn AtmA te dravya ne gnAn te paryAy; e bey ek nathI. chhatAn ‘shuddha AtmA gnAn chhe’ -em kem kahyun? kAraN ke gnAnanI paryAye AtmAne ja jANyo, ane AtmAnA Ashraye ja ene jANyo. tethI ‘shuddha AtmA gnAn chhe’ em abhedathI kahyun. Avo mArag have sAmbhaLavAy maLe nahi te shun kare? ne kayAn jAy prabhu?

bIjo bola ‘shuddha AtmA darshan chhe.’ shun kIdhun? ke shuddha AtmA samakit chhe. pahelAn ‘jIvAdi nav padArtho darshan chhe’ em kahyun kemake nav padArtho darshanano Ashray chhe. tyAn nav padArthonI shraddhAne vyavahAre darshan kahyun. ahIn kahe chhe-shuddha AtmA darshan


PDF/HTML Page 2752 of 4199
single page version

chhe, kemake darshanamAn-shraddhAnamAn shuddha AtmA ja shraddhANo chhe; shraddhAnI paryAyamAn bhagavAn shuddha AtmA hetu-Ashray thayo chhe. A nishchay shraddhAn vA nishchay samyagdarshan chhe. ahA! jemAn shuddha AtmAnun shraddhAn thAy te nishchay samyagdarshan chhe, ane teno hetu-Ashray shuddha AtmA ja hoy chhe. samajANun kAI...? tethI ahIn kahyun ke ‘shuddha AtmA darshan chhe.’

prashna– prabhu! ek kor samakitanI paryAy ne shuddha AtmA-be judI chIj kaho chho ane AtmA (-dravya) paryAyano dAtA nathI em kaho chho (juo, yogasAr prAbhRut, samvar adhikAr, chhand 19) ane bIjI kor ahIn ‘shuddha AtmA darshan chhe’ -em kaho chho; to A badhun kevI rIte chhe?

samAdhAna– bhAI! e shraddhAnI paryAyamAn AtmA (trikALI dravya) Avato nathI, ane paryAy AtmAthI (dravyathI) thatI nathI paN potAnA upAdAnanI jAgRutithI svata thAy chhe. samyagdarshan dhruv trikALI bhagavAn AtmAe pragaT karyun chhe em nathI paN samyagdarshananI paryAyano Ashray-hetu-kAraN-nimitta shuddha AtmA (trikALI dravya) chhe tethI ‘shuddha AtmA darshan chhe’ em abhed karIne kahyun chhe. vastusthitie to dravya ne paryAy banne svatantra chhe.

उत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तम् सत्’ -em kahyun chhe ne? e traNey svayam sat chhe em vAt chhe. ek sat bIjA satno paramArthe hetu nathI. samyagdarshananun AshrayarUp kAraN-hetu dravya chhe e judI vAt chhe, paN AtmAthI (dravyathI) samyagdarshananI paryAy utpanna thaI chhe em nathI.

samyagdarshanamAn AtmA phakta shraddhANo chhe, darshanano shuddha AtmA Ashray-nimitta chhe mATe ‘shuddha AtmA darshan chhe’ em abhedathI kahyun chhe. samajANun kAI...?

have AmAn olA vrat, tap, bhakti karavAvALAne kaThaN lAge eTale em thAy ke Avo dharma ne AvI vyAkhyA! paN bhAI! vItarAgano mArag alaukik chhe, lokothI judo chhe bApu! samyagdarshananun upAdAn to samyagdarshananI paryAy pote chhe ane emAn nimitta- Ashray-hetu trikALI bhagavAn shuddha AtmA chhe tathA emAn Akho bhagavAn AtmA shraddhAy chhe tethI kahyun ke ‘shuddha AtmA darshan chhe.’ AvI vAt chhe!

gajab vAt chhe prabhu! ahIn shun kahevun chhe? ke-trikALI dhruv dravya je shuddha AtmA te shraddhAnI paryAyamAn Avato nathI, paN e shraddhAnI paryAyamAn trikALInun jeTalun (paripUrNa) sAmarthya chhe tenI shraddhA-pratIti AvI jAy chhe. ane te paryAyano shuddha AtmA (trikALI) Ashray-nimitta chhe mATe ‘shuddha AtmA darshan chhe’ -em ahIn kahyun chhe.


PDF/HTML Page 2753 of 4199
single page version

11 mI gAthAmAn Ave chhe ne? ke bhUtArthane Ashraye samyagdarshan thAy chhe. ahA! samakit to samakit svata chhe, paN te bhUtArthanA Ashraye thAy chhe arthAt bhUtArthanA Ashraye thAy te samakit chhe em vAt chhe. jhINI vAt prabhu! bhUtArthanA Ashraye thavAn chhatAn jem e darshananI paryAy dravyamAn jatI nathI tem trikALI dravya prabhu AtmA paN darshananI paryAyamAn Avatun nathI. ahAhA...! paraspar aDayA vinA sparshyA vinA shraddhAnI paryAyamAn AkhA trikALI dravyanun shraddhAn AvI jAy chhe. kShAyik samyagdarshan paN samaye samaye palaTatun hovAthI, jo dravya shraddhAnanI paryAyamAn Ave to Akho AtmA (dravya) palaTI jAy. paN em kadIy banatun nathI. have AvI vAt kayAn maLe bApu? mahAbhAgya hoy to kAne paDe evI alaukik vAt chhe. ane jenun pariNaman sulaTI jAy enA bhAgyanI to shI vAt!

ahIn kahe chhe-samyagdarshan-shraddhAnI paryAyano Ashray-nimitta dravya chhe, chhatAn dravya ane shraddhAnI paryAy bhinna chhe; darshananI paryAyamAn dravya Avatun-sparshatun nathI ane je trikALI dravyanI pratIti karI chhe te dravyamAn darshan jatun-sparshatun nathI. aho! Avun alaukik vastusvarUp chhe.

lokone em ke navatattvanI shraddhA kAraN ne nishchay samyagdarshan kArya-to em nathI bhAI! paN shuddha AtmA kAraN-Ashray chhe ne nishchay samyagdarshan kArya chhe. A yathArtha vastusvarUp chhe. e to AgaL kaheshe ke navatattvanI shraddhA-vyavahAr darshan niShedhya chhe ane nishchay samyagdarshan eno niShedhak chhe. AvI vAt chhe. samajANun kAI...?

have trIjo bola- ‘shuddha AtmA chAritra chhe.’ em kem kahyun? kAraN ke shuddha AtmA chAritrano Ashray chhe. ahAhA...! param pavitra trikALI ek shuddhagnAyakabhAvamay sachchidAnand prabhu AtmA chAritrano Ashray chhe. A vItarAgabhAvarUp nishchay chAritra chhe.

pahelAn ‘chha jIv-nikAy chAritra chhe’ em kahyun e vyavahAr chAritranI vAt chhe kemake eno Ashray bhagavAn AtmA nathI paN chha jIv-nikAy chhe. kharekhar je A vyavahAr chAritra chhe te vikalpa chhe, rAg chhe, bandhanI panktimAn chhe. jyAre A vItarAg pariNatirUp nishchay chAritra chhe teno Ashray-nimitta svasvarUp trikALI shuddha AtmA chhe. te abandh chhe, mokShanun kAraN chhe. ahAhA...! svasvarUpanA avalambane atIndriy AnandarUpI amRutarasathI chhalakAtun-ubharAtun je antaramAn pragaT thAy chhe te nishchayachAritra mokShanun kAraN chhe, paN chha jIvanikAyanA vikalparUp vyavahArachAritra chhe te mokShanun kAraN nathI, paN bandhanun kAraN chhe. jyAn sudhI pUrNa vItarAgatA na thAy tyAn sudhI vyavahAranA vikalpa Ave chhe paN te niShedh karavAyogya ja chhe. AvI vAt chhe?


PDF/HTML Page 2754 of 4199
single page version

ahA! A samayasAr to sarvagne kahelA shrutano agAdh-samudra-dariyo chhe. ahA! e to bharatakShetranun amUlya ratna chhe. nishchayathI to A AtmA (amUlya ratna) ho; e to nimittathI ene (samayasAr shAstrane amUlya ratna) kahIe chhIe.

are! Avun manuShyapaNun maL‌yun ne nishchay svasvabhAvano Ashray kIdhA vinA ekalA vyavahAranA kriyAkAnDamAn paDayo rahe to jindagI eLe jashe hon. e badho vyavahAr-kriyAkAnD sansAr khAte chhe bhAI! gnAnIne te Ave chhe paN e to ene mAtra (parapaNe) jANavA lAyak chhe. agnAnIne to svasvarUpanA bhAn rahit je ekalI paranA AshrayavALI dashA chhe, rAgamay pariNaman chhe-te sansAranun ja kAraN thAy chhe. samajANun kAI...?

ahAhA...! kahe chhe- ‘shuddha AtmA chAritra chhe.’ chAritrano Ashray shuddha AtmA chhe ne? ahAhA...! enI ramaNatAno Ashray-nimitta AnandamUrti pUrNAnandano nAth sachchidAnand prabhu AtmA chhe ne? tethI kahyun ke ‘shuddha AtmA chAritra chhe.’

to panchamahAvratanA pariNAm chAritra chhe ke nahi?

panchamahAvratanA pariNAm ne chha kAy-jIvanI ahinsAnA bhAv e chAritra nahi, achAritra chhe. evo vyavahAr chhe kharo, paN te chAritra nathI. ahA! jemAn atIndriy Anandanun prachur vedan-anubhav thAy te chAritra A vyavahAr nahi. gnAnIne e vyavahAr hoy chhe paN ene e mAtra jANavAlAyak-jANelo prayojanavAn chhe. gnAnI temAn tadrUp- ekamek nathI. agnAnI e vyavahAramAn tadrUp-ekamek thaI gayo hoy chhe tethI te ene dIrgha sansAranun ja kAraN thAy chhe.

ahA! nishchayachAritra je atIndriy AnandanI ramaNatArUp chhe teno Ashray AnandamUrti prabhu shuddha AtmA chhe. chAritranun upAdAn to chAritranI vItarAgI paryAy pote chhe, paN enun nimitta-Ashray bhagavAn trikALI shuddha AtmA chhe. Avo mArag chhe bhAI! mokShanA mAragano Ashray mokShano mArag nathI, paN eno Ashray-dhyey bhagavAn AtmA chhe. 320 mI gAthAmAn Ave chhe ke-samyagdarshananun dhyey samyagdarshan nathI paN trikALI shuddha AtmA samyagdarshananun dhyey chhe. ahA! sAcho (nishchay) mokShamArga paN dhyey nathI to vyavahAranA vikalpa to kAI chhe ja nahi, e to bandhanun ja kAraN chhe.

Am chhe tyAn vyavahArathI nishchay thAy e kayAn rahyun? em traNakALamAny nathI. paN atyAre to e khUb hAlyun chhe ke vyavahAr karatAn karatAn thAy. loko paN emAn ho-hA karIne bhaLI jAy chhe. paN shun thAy bhAI! mArag to A chhe ke- ‘shuddha AtmA chAritra chhe kAraN ke te chAritrano Ashray chhe.’


PDF/HTML Page 2755 of 4199
single page version

‘e pramANe nishchay chhe.’ pahelAn kahyun hatun ne ke- ‘e pramANe vyavahAr chhe’ em ke shabdashrut gnAn chhe, jIvAdi nav padArtho darshan chhe, chha jIv-nikAy chAritra chhe’ -e pramANe vyavahAr chhe. matalab ke e pramANe jUThun chhe. vyavahAr chhe eTale jUThun chhe, asatyArtha chhe. ahIn kahe chhe ‘- shuddha AtmA gnAn chhe, shuddha AtmA darshan chhe, shuddha AtmA chAritra chhe’ -e pramANe nishchay chhe. matalab ke e pramANe sAchun chhe, satyArtha chhe. nishchay chhe eTale satyArtha chhe kemake e traNeno Ashray sva chhe, shuddha AtmA chhe.

11 mI gAthAmAn vyavahArane abhUtArtha-asatyArtha kahyo chhe. abhUtArtha kahyo mATe vyavahAr chhe nahi em nahi. chhe kharo paN ene gauN karIne ‘nathI’ em kahyun chhe. tyAn to mokShamArganI paryAyane paN asatyArtha kIdhI chhe te abhAv karIne nahi paN ene gauN karIne vyavahAr kahIne asatyArtha kIdhI chhe. A pramANe vyavahAr niShedhya chhe ne nishchay AdaraNIy chhe. samajANun kAI...?

have kahe chhe- ‘temAn, vyavahAranay pratiShedhya arthAt niShedhya chhe, kAraN ke AchArAng Adine gnAnAdinun AshrayapaNun anaikAntik chhe-vyabhichArayukta chhe;...

juo, agnAnIne to ekalun rAgamay pariNaman chhe. tene vyavahArey hoto nathI ne nishchayey hoto nathI. vyavahAr ene (-gnAnIne) hoy chhe ke jene nishchayasvarUp shuddha AtmAnAn draShTi ne anubhav chhe. ahA! tene (-gnAnIne) je kriyA chhe tene vyavahAr kahIe. ahIn kahe chhe-e vyavahAr ene (-gnAnIne) niShedhya chhe. e shabdashrutanun gnAn, nav tattvanun bhedarUp shraddhAn ane chha jIv-nikAyanI rakShAnA vikalpa arthAt panchamahAvratanA pariNAm ene (-gnAnIne) niShedhya chhe, hey chhe-em kahe chhe. kem? kemake e mokShanun kAraN nathI.

to keTalAk ene sAdhan kahe chhe ne? samAdhAna– sAdhan? vAstavamAn e sAdhan chhe nahi. ene vyavahArathI-upachArathI sAdhan kahe chhe e bIjI vAt chhe. shuddha ratnatrayadhArIne andar je svarUpasthiratA thaI chhe te kharun vAstavik sAdhan chhe ane te kALe tene je vratAdino rAg chhe tene sahachar dekhIne upachArathI vyavahAre sAdhan kahevAmAn Avel chhe. ahA! mahAvratAdinA vikalpane je sAdhan kahyun e to ene nimitta ne sahachar gaNIne, nishchayano emAn Arop daIne upachArathI vyavahAr kahyun chhe; bAkI chhe to e hey, pratiShedhya ja. juone! pt.. shrI dolatarAmajIe chhahaDhAlAmAn shun kahyun? ke-

munivrat dhAr anant bAr grIvak upajAyo,
pai nij AtamagnAn binA sukh les na pAyo.

PDF/HTML Page 2756 of 4199
single page version

ahA! eNe anantavAr munipaNAn laIne vyavahAraratnatray pAL‌yAn ane enA phaLamAn anantavAr navamI graiveyak gayo; paN Atmadarshan ne AtmagnAn vinA ene lesh paN sukh na thayun. eTale shun? ke ene dukh ja thayun, ene sansAr ja Ubho rahyo. have Ano artha shun? e ja ke vyavahAraratnatrayanA pariNAm kalyANanun-sukhanun sAdhan nathI; balake bandhanun-dukhanun ja kAraN chhe. tethI to kahe chhe-vyavahAr pratiShedhya chhe.

have Ane ThekANe panchamahAvratAdi vyavahAr pALo, vyavahAr karatAn karatAn nishchay thAy em mAne e to tadna ulaTI shraddhA thaI bhAI! e to mithyAshraddhAn ja chhe.

juo, ahIn shun kahe chhe? ke- ‘temAn, vyavahAranay pratiShedhya arthAt niShedhya chhe, kAraN ke AchArAng Adine gnAnAdinun AshrayapaNun anaikAntik chhe-vyabhichArayukta chhe.’ temAn eTale vyavahAr ne nishchay e bemAn vyavahAr niShedhavAyogya chhe em kahe chhe. kem? kemake AchArAng Adi shAstranun gnAn hoy ne AtmagnAn na paN hoy-e pramANe shAstragnAnane gnAnanun AshrayapaNun anaikAntik chhe, doShayukta chhe.

shun kIdhun? ke shabdashrut Adine gnAn AdinA AshrayasvarUp mAnavAmAn vyabhichAr Ave chhe. arthAt shAstragnAn hoy ene AtmagnAn hoy ja, nav padArthanun bhedarUp shraddhAn hoy ene nishchay samyagdarshan hoy ja ane mahAvratAdi pALe ene nishchayachAritra hoy ja evo niyam nathI. koIne shAstragnAn agiyAr ang ane navapUrva sudhInun hoy ane chhatAn AtmagnAn nathI hotun. ahA! jemAn bhagavAn AtmAnun gnAn na hoy te gnAn kevun? te gnAn ja nathI. ahA! shabdashrutagnAn te gnAn, nav tattvanI shraddhArUp darshan ne chha jIv- nikAyanI dayAno bhAv te chAritra-em traNey hoy chhatAn, ahIn kahe chhe, AtmAshrit nishchay samyagdarshan-gnAn-chAritra hovAno niyam nathI. tethI e traNey vyavahAr niShedh karavA lAyak chhe.

shrImad rAjachandre lakhyun chhe ke- ‘anekAnta paN samyak ekAnta evA nijapadanI prApti sivAy anya koI hetue upakArI nathI.’ ahAhA...! samyak ekAnt evun (nij shuddhAtmAnun) nishchay darshan-gnAn-chAritra thAy tyAre, pUrNa vItarAgatA na thAy tyAnsudhI, shAstranA gnAnano vikalpa, nav tattvanI shraddhAno vikalpa ane panchamahAvratano vikalpa ene hoy chhe ane ene vyavahArathI Arop ApIne sAdhan kahevAmAn Ave chhe. je sAdhan nathI ene sAdhan kahevun te vyavahAr chhe. A pramANe dravyaparyAyane yathAsthit jANavAn te anekAnta chhe. are! nishchayathI thAy ne vyavahArathIy thAy em anekAntanA nAme lokoe khUb garabaD karI nAkhI chhe. bApu! e to phudaDIvAd chhe, mithyA ekAnta chhe bhAI! (nishchayathI ja thAy ane vyavahArathI na thAy e asti- nAstirUp samyak anekAnta chhe). mokShamArgaprakAshakamAn sAtamA adhikAramAn Ano khUb khulAso Ave chhe.


PDF/HTML Page 2757 of 4199
single page version

ahIn kahe chhe- ‘vyavahAranay pratiShedhya chhe.’ kem? kAraN ke AchArAngAdine gnAnAdinun AshrayapaNun anaikAntik arthAt vyabhichArayukta chhe. juo, abhavyane ne anAdi mithyAdraShTine agiyAr ang sudhInun gnAn, navapadArthanun bhedarUp shraddhAn ane mahAvratAdinA vikalpa anantavAr thavA chhatAn tene nishchay gnAn-darshan-chAritra pragaTatAn nathI kAraN ke shAstragnAn nishchayagnAnano-AtmagnAnano Ashray nathI, nav padArthanun shraddhAn nishchay samakitano Ashray nathI, ane mahAvratAdinA vikalpa nishchayachAritrano Ashray nathI. shAstragnAnanA Ashraye AtmagnAn thAy, navatattvanA shraddhAnanA Ashraye nishchay darshan thAy ne mahAvratAdinA vikalpanA Ashraye samyakchAritra thAy em mAnavun doShayukta chhe. parAshrayanA bhAvathI sva-AshrayanA bhAv nIpaje e mAnyatA doShayukta chhe.

juo, pahelAn kahyun ke-svanA Ashraye je darshan-gnAn-chAritra thAy te nishchay ane paranA Ashraye je gnAn-darshan-chAritra hoy te vyavahAr. tyAn nishchay te satyArtha sAchAn, samyak chhe ne vyavahAr te kAI sAchI satyArtha vastu nathI. have kahe chhe-nishchay hoy tene (-gnAnIne) vyavahAr hoy chhe, paN vyavahAr hoy tene nishchay hoy ja em nathI; kemake abhavyane anantavAr bhagavAne kahelA vyavahAranun pAlan hoy chhe, thAy chhe chhatAn tene nishchay darshan-gnAn-chAritra hotAn nathI. vAstavamAn vyavahAr gnAnAdine nishchayanun AshrayapaNun banatun nathI. mATe vyavahAr pratiShedhya chhe em kahe chhe.

juo, jene svane Ashraye gnAn hoy chhe tene te kALe shabdashrut Adi vyavahAr hoy chhe. shun kIdhun? pUrNa vItarAgatA na thaI hoy evI sAdhakadashAmAn AtmAnun gnAn, Atmadarshan ane AtmAnun chAritra hoy enI sAthe shabdashrut Adi vyavahAr darshan-gnAn- chAritrano rAg hoy chhe. evo rAg bhAvalingI munirAjane paN hoy chhe. paN ahIn shun kahe chhe ke e rAganA Ashraye kAI ene nishchay samyagdarshan-gnAn-chAritra hotAn nathI. nishchayadharma je pragaTe chhe te kAI vyavahAranA Ashraye pragaTato nathI paN sva-svarUpanA Ashraye ja pragaTe chhe. mATe kahe chhe-vyavahAr pratiShedhya chhe arthAt AdaraNIy nathI. samajANun kAI...?

bhAI! jainadarshan bahu sUkShma chhe bApA! andar bhagavAn AtmA pUraN shuddha nityAnand prabhu ek gnAyakabhAvapaNe param pAriNAmikabhAve nitya virAje chhe te samyagdarshanano viShay ne dhyey chhe. enun-pUraN paramAtmasvarUpanun-darshan te jainadarshan chhe. ahA! anant tIrthankaroe, anantA kevaLIo, gaNadharo ne munivaroe e ja kahyun chhe ke-je samyagdarshan-gnAn-chAritranI paryAy chhe enun dhyey trikALI dhruv chidAnandaghan prabhu AtmA chhe, paN vyavahAr enun kAraN nathI. mATe vyavahAr pratiShedhya chhe. je koI


PDF/HTML Page 2758 of 4199
single page version

vyavahArathI nishchay thAy ne vyavahAr AdaravAlAyak chhe em mAne te jainadarshanathI bahAr chhe; ene jainadarshananI khabar nathI.

shuddha AtmAnun gnAn, shuddha AtmAnun darshan, shuddha AtmAnun chAritra-shuddha ratnatray e mokShano mArag chhe, atIndriy sukharUp AnandanI dashA chhe. ane vyavahAraratnatrayano vikalpa chhe te dukhanun vedan chhe. gnAnIney e hoy chhe. koI em kahe ke gnAnIne dukhanun vedan hoy ja nahi to te em nathI. bhagavAn kevaLIne pUraN sukhanI dashA chhe, dukh nathI. agnAnIne ekalun dukh chhe, sukh nathI. jyAre sAdhakane je shuddharatnatray chhe te sukhanI dashA chhe ne je vyavahAraratnatray chhe te dukhanun vedan chhe.

draShTi ne draShTinA viShayanI apekShAe gnAnIne rAg nathI, dukh nathI em kahevAy e bIjI vAt chhe, paN gnAnanI apekShAe gnAnIne kinchit rAg chhe ne teTalun dukhanun vedan paN chhe. pravachanasAr, nayaadhikAramAn chhe ke-Atmadravya kartRunaye rAgAdino kartA chhe ne bhoktRunaye rAgAdino bhoktA chhe. ahA! jyAnsudhI pUrNa vItarAgatA na thAy tyAnsudhI kShAyik samakitI hoy, munivar hoy, gaNadhar hoy ke chhadmastha tIrthankar hoy, ene kinchit rAg ane rAganun vedan hoy chhe. sAdhakane chothe, pAnchame, chhaThThe Adi guNasthAne pUrNa AnandanI dashA nathI, atIndriy AnandanI apUrNadashA chhe ne sAthe kinchit rAganun-dukhanun vedan paN chhe. juo, shrI amRutachandrAchAryadeve trIjA kaLashamAn shun kahyun? ke-

परपरिणतिहेतोर्मोहनाम्नोऽनुभावा–
दविरतमनुभाव्यव्याप्तिकल्माषितायाः।
मम परमविशुद्धिः शुद्धचिन्मात्रमूर्ते–
र्भवत् समयसारव्याख्ययैवानुभूतेः।।

ahAhA...! chhaThThe-sAtame guNasthAne jhUlatA muni-AchArya jene antaramAn prachur atIndriy Anandanun vedan chhe te A kahe chhe ke-mane je (rAgAdi) kaleshanA pariNAm varte chhe tenAthI mArI pariNati melI chhe. kevI chhe pariNati? ke parapariNatinun kAraN je moh nAmanun karma (-nimitta) teno anubhAv (-udayarUp vipAk)ne lIdhe je anubhAvya (rAgAdi pariNAmo)nI vyApti chhe tenAthI nirantar kalmAShit (-melI) chhe. juo, sAdhakadashA chhe ne? eTale kahe chhe ke-hajI anAdinI rAganI pariNati mane chhe. em ke- svAnubhav thayo chhe, prachur Anandano svAd chhe, traN kaShAyanA abhAvarUp vItarAgI shAnti chhe topaN nimittane vash thayelI (nimittathI em nahi) dashAne lIdhe jeTalo kalmAShit bhAv chhe teTalun dukhanun vedan paN chhe.

pUrNa AnandanI dashA nathI ne? enI to bhAvanA kare chhe ke-A samayasAranI


PDF/HTML Page 2759 of 4199
single page version

TIkA karatAn malin pariNatino nAsh thaI paramavishuddhi thAo. ‘समयसारव्याख्ययैव samayasAranI vyAkhyAthI (TIkAthI) ja-em pATh chhe. paN vyAkhyA to vikalpa-rAg chhe? Ashay em chhe ke samayasAranI TIkAnA kALamAn dravyasvabhAv upar mArun jor evun draDh ghunTAshe ke enAthI rAganI kalmAShit-melI pariNatino nAsh thaIne paramavishuddhi thashe. lyo, AchArya-Namo loe savva trikALavartI AIriyANan-padamAn chhe ne? te kahe chhe.

AgamamAn (dhavalamAn) pATh chhe ke-Namo loe savva trikALavartI arihantANan, Namo loe savva trikALavartI siddhANan, ityAdi. NamokAramantramAn antim padamAn, ‘Namo loe savva sAhUNan’ em chhe ne? e uparanA chAramAn paN lAgu paDe chhe. ahAhA...! panchaparameShTIpadamAn birAjamAn evA AchArya A kahe chhe ke-prachur atIndriy AnandanI dashAnI sAthe amane kinchit rAganI-dukhanI dashA chhe. te vyavahAr chhe, paN te hey chhe, pratiShedhya chhe.

bhAI! je loko dukAn-dhandho-vepAr sAchavavAmAn ne strI-kuTumb-parivAranI mAvajatamAn paDelA chhe e to ekalA pApamAn paDelA chhe; eno to niShedh ja chhe. paN ahIn kahe chhe-A je shabdashrutanun gnAn-vyavahAr gnAn, navatattvanun bhedarUp shraddhAn-vyavahAr shraddhAn ne chha jIv-nikAyanI ahinsA-vyavahArachAritra chhe te puNyabhAv chhe ne te niShedhya chhe. kem? kemake ene mokShanA kAraNarUp nirmaLaratnatrayanun AshrayapaNun nathI. jhINI vAt chhe prabhu! jene svanA Ashraye-ahAhA...! ek gnAyakabhAvanA Ashraye nishchayaratnatray pragaTayAn chhe tene vyavahAr hoy chhe, paN nishchayarahitane vyavahAr koI vastu ja nathI. arthAt em nathI ke (agnAnIne) vyavahAranA Ashraye nishchay pragaTI jAy. gnAnIne vyavahAr hoy chhe avashya, paN e vyavahAranA Ashraye ene gnAnAdi nathI. gnAnIne e vyavahAr heyabuddhie hoy chhe ne sva-svabhAvanA Ashraye teno te pratiShedh kare chhe. samajANun kAI...?

e ja kahe chhe ke-vyavahAranay pratiShedhya chhe, ‘ane nishchayanay vyavahAranayano pratiShedhak chhe, kAraN ke shuddha AtmAne gnAn Adinun AshrayapaNun aikAntik chhe.’

joyun? kahe chhe-shuddha AtmAne gnAn Adinun AshrayapaNun aikAntik chhe, ahAhA...! pUraN gnAnAnand-paramAnandasvarUp prabhu AtmAne dhyeyamAn laIne je gnAn thAy, je shraddhAn pragaTe ne je antar-sthiratA thAy e aikAntik chhe. samyak ekAnt chhe. eTale shun? ke shuddha AtmAnA Ashraye to nishchayaratnatray thAy ja ane bIjI koI rIte rAganA ke nimittanA Ashraye na ja thAy. lyo, AvI vAt chhe!

shun kahe chhe? ke pUrNAnandano nAth shuddhagnAnaghan trikALI dhruv andar paramAtmasvarUpe trikALI virAje chhe te ek ja nishchay samyagdarshan-gnAn-chAritrano Ashray chhe; A


PDF/HTML Page 2760 of 4199
single page version

aikAntik chhe, eno (shuddharatnatrayano) bIjo koI Ashray nathI tethI aikAntik chhe. em nathI ke koIne vyavahArathI thAy ane koIne nishchayathI (AtmAthI) thAy tathA koIne nimittathI thAy ne koIne shuddha upAdAnathI thAy. e to AgaL AvI gayun ke vyavahArathI ne nimittathI thAy e mAnyatA to anaikAntik arthAt vyabhichArayukta chhe. A to ek shuddha AtmAnA Ashraye ja (nishchayaratnatray) thAy em aikAntik chhe. vItarAgano Avo mArag chhe bhAI! A to shUrAno mArag bApu! Ave chhe ne ke-

‘vIrano mArag chhe shUrAno kAyaranun nahi kAm jo ne.’

ahA! sAmbhaLIney jenAn kALajAn kampI jAy e kAyaranAn AmAn kAm nahi bApA! shrImade kahyun chhe ne ke-

‘vachanAmRut vItarAganAn, param shAnt rasamUL,
auShadh je bhavaroganAn, kAyarane pratikUL.’

tyAn puNya-pAp adhikAramAn (gAthA 1pa4, TIkAmAn) Ave chhe ke-je sAmAyik angIkAr karIne ashubhane to chhoDe chhe, paN shubhane chhoDato nathI ne emAn rokAIne shuddhopayog je dharma chhe te pragaT karato nathI te nAmarda chhe, napunsak chhe, kAyar chhe. tyAn TIkAmAn क्लीब shabda vAparyo chhe.

47 shaktiomAn AtmAne ek vIryashakti kahI chhe. vIrya eTale shun? ke je AtmAnA shuddha chaitanyasvarUpanI rachanA kare tene vIrya kahIe. ahA! shubhane rache te AtmAnun vIrya nahi. bhagavAn AtmA pUrNa shuddha chaitanyaghan prabhu chhe. enI vIryashakti pUrNa shuddha trikAL chhe. ahA! paryAyamAn shuddhatAnI rachanA kare te vIryashaktinun kArya chhe; paN ashuddha evA shubhanI rachanA kare e AtmavIrya nahi; e to bApu! vIryahIn nAmarda-napunsakanun kAm. ahA! jem napunsakane prajA na hoy tem shubhabhAvavALAne dharmanI prajA na hoy, tethI teo napunsak chhe.

ahIn kahe chhe- ‘shuddha AtmAne gnAn Adino Ashray aikAntik chhe.’ eTale ke shuddha AtmAne gnAnAdino Ashray mAnavAmAn vyabhichAr nathI, kemake jyAn shuddha AtmA hoy tyAn shuddha gnAn-darshan-chAritra hoy ja chhe. ahA! jemAn shuddha chaitanyasvarUp AtmAno Ashray hoy te gnAn-darshan-chAritra nirmaL satyArtha ja chhe, emAn vyabhichAr nathI; ne jemAn parano-shrutano nav tattvano, chha jIv-nikAyano-Ashray hoy te gnAn-darshan-chAritra asatyArtha chhe, emAn vyabhichAr Ave chhe kemake par-AshrayathI traNakALamAn nirmaL ratnatray thatAn nathI.

atyAre to badhe vyavahAranA goTA uThayA chhe ke-vyavahArathI thAy, vyavahArathI thAy. paN ahIn to spaShTa kahe chhe ke-vyavahArathI thAy e mAnyatA anaikAntik arthAt