Alochana-Gujarati (simplified iso15919 transliteration).

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 2

 

Page -2 of 24
PDF/HTML Page 1 of 27
single page version

background image
bhagavānashrīkundakund-kahānajain shāstramāḷā, puṣhpa-200
shrī padmanandiāchāryavirachitā
ālochanā
ḥ anuvādakaḥ
sva. shrī harilāl jīvarājabhāī bhāyāṇī
bhāvanagar (saurāṣhṭra)
ḥ prakāshakaḥ
shrī digambar jain svādhyāyamandir ṭrasṭa,
sonagaḍh (saurāṣhṭra)
agīyāramī āvr̥utti ī. sa. 2011 prataḥ 3000
kimmataḥ 4-00

Page -1 of 24
PDF/HTML Page 2 of 27
single page version

background image
jemaṇe ā pāmar par apār upakār karyo chhe, jemanī samyak
anekāntamay tattvagnānathī saghān shītaḷ chhāyāmān anek
bhavya jīv sanātan satya jain mārgakalyāṇ mārgane
pātra thayā chhe, thāy chhe ane thashe. jemanā
pavitra guṇonun varṇan karavāne hun asamartha
chhun. jignāsu jīvone apūrva jignāsā
jāgrat thavāmān shuddhātmabodhānī prāpti
thavāmān mahān upakārī, adhayātma-
yogī param pūjya gurudev shrī
kānajīsvāmīnā kar
kamaḷamān vinamrabhāve
samarpaṇ.
sevak
harilāl bhāyāṇībhādra su. 5vīr nirvāṇ san. 2487
shrī ālochanā (gujarātī)nā
sthāyī prakāshan-puraskartā
shrīmatī sudhāben ramaṇikalāl shāh, laṇḍan


Page 1 of 24
PDF/HTML Page 4 of 27
single page version

background image
om
shrī padmanandi āchārya virachitā
padmanandipañchavinshatikāmānthī
ālochanā adhiākārano
hindī parathī gujarātī anuvād
shrī padmanandi āchāryadev ādimaṅgaḷathī
ālochanā adhiākāranī sharuāt kare chhe :
1. artha :he jinesh ! he prabho ! jo sajjanonun
man, āntar tathā bāhya maḷarahit thaīne tattvasvarūp tathā
vāstavik ānandanā nidhān evā āpano āshray kare, jo
temanā chittamān āpanā nāmanā smaraṇarūp anant prabhāvashāḷī
mahāmantra mojūd hoy ane āp dvārā pragaṭ thayel samyagdarshan,
samyaggnān ane samyakchāritrarūp mokṣhamārgamān jo temanun
ācharaṇ hoy to te sajjanone ichchhit viṣhayanī prāptimān
vighna shenun hoy ? arthāt na hoy.
bhāvārtha :jo sajjanonā manamān āpanun dhyān hoy
tathā āpanā nām-smaraṇarūp mahāmantra mojūd hoy ane teo
mokṣhamārgamān gaman karavāvāḷā hoy to temane abhīṣhṭanī
prāptimān koī prakāranun vighna āvī shakatun nathī.

Page 2 of 24
PDF/HTML Page 5 of 27
single page version

background image
have āchāryadev stuti dvārā ‘dev koṇ hoi
shake tathā kevaḷagnān prāptino kram kevo hoy’ te
varṇave chhe :
2. artha :he jinendradev ! sansāranā tyāg arthe
parigraharahitapaṇun, rāgarahitapaṇun, 1samatā, sarvathā karmono
nāsh ane anant darshan, anant sukh, anant vīrya sahit
samasta lokālokane prakāshanārun kevaḷagnān evo kram āpane ja
prāpta thayo hato, parantu āpathī anya koī devane e kram
prāpta thayo nathī, tethī āp ja shuddha chho ane āpanā
charaṇonī sevā sajjan puruṣhoe karavī yogya chhe.
bhāvārtha :he bhagavān ! āpe ja sansārathī mukta
thavā arthe samasta parigrahano tyāg karyo chhe tathā rāgabhāvane
chhoḍyo chhe ane samatāne dhāraṇ karī chhe tathā anant vignān,
anant darshan, anant sukh ane anant vīrya āpane ja pragaṭ
thayān chhe, tethī āp ja shuddha ane sajjanonī sevāne pātra
chho.
sevāno draḍh nishchay ane prabhu-sevānun māhātmya :
artha :he trailokyapate ! āpanī sevāmān jo māro draḍh
nishchay chhe to mane atyant baḷavān sansārarūp vairīne jītavo
kāī mushkel nathī, kem ke je manuṣhyane jaḷavr̥uṣhṭithī harṣhajanak
1. vītarāg bhāv.

Page 3 of 24
PDF/HTML Page 6 of 27
single page version

background image
uttam phuvārāsahit ghar prāpta thāy to te puruṣhane jeṭh māsano
prakhar madhyāhna
tāp shun karī shake tem chhe ? arthāt kāī karī
shake nahi.
bhāvārtha :he traṇ lokanā īsh ! jem shītaḷ jaḷ vaḍe
ūḍatā phuvārāthī sushobhit uttam gharamān beṭhelā puruṣhane jeṭh
māsanī baporanī atyant garamī paṇ kāī karī shake nahi tem
hun nishchayapūrvak āpanī sevāmān draḍhapaṇe sthit chhun, to mane
baḷavān sansārarūp vairī paṇ jarāy trās āpī shake nahi.
bhedagnān dvārā sādhākadashā:
4. artha :ā padārtha sārarūp chhe ane ā padārtha
asārarūp chhe. e prakāre sārāsāranī parīkṣhāmān ekachitta thaī,
je koī buddhimān manuṣhya traṇe lokanā samasta padārthono,
abādhit gambhīr draṣhṭithī vichār kare chhe, to te puruṣhanī draṣhṭimān
he bhagavān ! āp ja ek sārabhūt padārtha chho ane āpathī
bhinna samasta padārtho asārabhūt ja chhe. ataḥ āpanā
āshrayathī ja mane param santoṣh thayo chhe.
have āchāryadev ‘pūrṇa sādhay’ varṇave chhe:
5. artha :he jineshvar ! samasta lokālokane ek
sāthe jāṇanārun āpanun gnān chhe, samasta lokālokane ek
sāthe dekhanārun āpanun darshan chhe, āpane anant sukh ane
anant baḷ chhe tathā āpanī prabhutā paṇ nirmalatar chhe, vaḷī

Page 4 of 24
PDF/HTML Page 7 of 27
single page version

background image
āpanun sharīr 1dedīpyamān chhe; tethī jo yogīshvaroe samyak
yogarūp 2netra dvārā āpane prāpta karī līdhā to teoe shun
na jāṇī līdhun ? shun na dekhī līdhun ? tathā teoe shun na
prāpta karī līdhun ? arthāt sarva karī līdhun.
bhāvārtha :jo yogīshvaroe potānī utkr̥uṣhṭa yog-
draṣhṭithī anant guṇasampanna āpane joī līdhā to teoe
sarva dekhī līdhun, sarva jāṇī līdhun ane sarva prāpta karī līdhun.
pūrṇanī prāptinun prayojan :
6. artha :he jinendra ! āpane ja hun traṇ lokanā
svāmī mānun chhun, āpane ja jin arthāt aṣhṭa karmonā
vijetā tathā mārā svāmī mānun chhun, mātra āpane ja
bhaktipūrvak namaskār karun chhun. sadā āpanun ja dhyān karun chhun,
āpanī ja sevā ane stuti karun chhun ane kevaḷ āpane ja
mārun sharaṇ mānun chhun. adhik shun kahevun ? jo kāī sansāramān
prāpta thāo to e thāo ke āpanā sivāy anya koī paṇ
sāthe māre prayojan na rahe.
bhāvārtha :he bhagavān ! āp sāthe ja māre
prayojan rahe ane āpathī bhinna anyathī māre koī prakāranun
prayojan na rahe, eṭalī vinayapūrvak prārthanā chhe.
1. shrī tīrthaṅkar prabhunun sharīr param audārik ane sphaṭik ratna
jevun nirmaḷ hoīne dedīpyamān hoy chhe. 2. shraddhāgnān.

Page 5 of 24
PDF/HTML Page 8 of 27
single page version

background image
have āchāryadev ‘ālochanā’no ārambh kare
chhe :
7. artha :he jineshvar ! men bhrāntithī man, vachan ane
kāyā dvārā bhūtakālamān anya pāse pāp karāvyān chhe, svayam karyān
chhe ane pāp karanārā anyone anumodyān chhe tathā temān mārī
sammati āpī chhe. vaḷī vartamānamān hun man, vachan ane kāyā
dvārā anya pāse pāp karāvun chhun, svayam pāp karun chhun ane pāp
karanārā anyone anumodun chhun, tem ja bhaviṣhyakālamān hun man,
vachan ane kāyā dvārā anya pāse pāp karāvīsh, svayam pāp
karīsh ane pāp karanārā anyone anumodīsh
te samasta
pāpanī āpanī pāse besī jāte nindāgarhā karanār evo hun
tenā sarva pāp sarvathā mithyā thāo.
bhāvārtha :he jineshvar ! bhūt, vartamān, bhaviṣhya
traṇe kāḷamān je pāpo men man-vachan-kāyā dvārā kārit, kr̥ut
ane anumodanathī upārjan karyān chhe, hun karun chhun ane karīsh
e samasta pāpono anubhav karī hun āpanī samakṣha svanindā
karun chhun; māṭe mārā te samasta pāpo sarvathā mithyā thāo.
āchāryadev ‘prabhunī anant gnān-darshan shakit
varṇavatān ātma-shuddhi arthe ātmanindā kare chhe :
8. artha :he jinendra! jo āp bhūt, bhaviṣhya,
vartamān trikāḷagochar anant paryāyoyukta lokālokane sarvatra

Page 6 of 24
PDF/HTML Page 9 of 27
single page version

background image
ek sāthe jāṇo chho tathā dekho chho, to he svāmin ! mārā
ek janmanā pāpone shun āp nathī jāṇatā ? arthāt
avashyamev āp jāṇo chho; tethī hun ātmanindā karato karato
āpanī pāse svadoṣhonun kathan (ālochan) karun chhun; ane te
kevaḷ shuddhi arthe ja karun chhun.
bhāvārtha :he bhagavān ! jo āp anant bhedasahit
lok tathā alokane ekasāthe jāṇo chho ane dekho chho to
āp mārā samasta doṣhone paṇ sārī rīte jāṇatā ja ho.
vaḷī hun āpanī sāme nij doṣhonun kathan (ālochan) karun
chhun. te kevaḷ āpane sambhaḷāvavā māṭe nahi, kintu shuddhi arthe
ja karun chhun.
have āchāryadev bhavya jīvone temanā
ātmāne traṇ shalya rahit rākhavāno bodhā āpe
chhe :
9. artha :he prabho ! vyavahār nayano āshray
karanār athavā mūlaguṇ tathā uttaraguṇone dhāraṇ karanār
mārā jevā munine je dūṣhaṇonun sampūrṇa rīte smaraṇ chhe, te
dūṣhaṇanī shuddhiarthe ālochanā karavāne āpanī sāme
sāvadhānīpūrvak beṭho chhun, kem ke gnānavān bhavya jīvoe sadā
potānā hr̥uday māyāshalya, nidānashalya ane mithyātvashalya
e
traṇ shalya rahit ja rākhavā joīe.

Page 7 of 24
PDF/HTML Page 10 of 27
single page version

background image
svabhāvanī sāvadhāānī :
10. artha :he bhagavān ! ā sansāramān sarva jīv
vāramvār asaṅkhyāt lokapramāṇ pragaṭ tathā apragaṭ nānā
prakāranā
1vikalpo sahit hoy chhe. vaḷī e jīv jeṭalā
prakāranā vikalpo sahit chhe. teṭalā ja vividh prakāranā duḥkho
sahit paṇ chhe, parantu jeṭalā vikalpo chhe teṭalā prāyashchitto
shāstramān nathī; tethī te samasta asaṅkhyāt lokapramāṇ vikalponī
shuddhi āpanī samīpe ja thāy chhe.
bhāvārtha :yadyapi dūṣhaṇonī shuddhi prāyashchitta karavāthī
thāy chhe, kintu he jinapate ! jeṭalān dūṣhaṇo chhe teṭalān prāyashchitto
shāstramān kahyān nathī; tethī samasta dūṣhaṇonī shuddhi āpanī samīpe
ja thāy chhe.
parathī parāṅgamukh thai svanī prāpti :
11. artha :he dev ! sarva prakāranā parigraharahit,
samasta shāstrono gnātā, krodhādi kaṣhāyarahit, shānt, ekāntavāsī
bhavya jīv, badhā bāhya padārthothī man tathā indriyone pāchhā
haṭhāvī ane akhaṇḍ nirmaḷ samyaggnānanī mūrtirūp āpamān sthir
thaī, āpane ja dekhe chhe te manuṣhya āpanā sānnidhya (samīpatā)
ne prāpta kare chhe.
bhāvārtha :jyān sudhī man tathā indriyanā vyāpār
1. vikalpo=shubh, ashubh bhāvo.

Page 8 of 24
PDF/HTML Page 11 of 27
single page version

background image
bāhya padārthomān joḍāyelā rahe chhe tyān sudhī koīpaṇ manuṣhya
āpanā svarūpane prāpta karī shakato nathī; parantu je manuṣhya
man tathā indriyone bāhya padārthothī pāchhā haṭhāvī le chhe te
vāstavikapaṇe āpanā svarūpane dekhī ane jāṇī shake chhe,
māṭe je manuṣhya samasta prakāranā parigrahothī rahit thaī,
shāstronā sārī rīte gnātā thaī, shānt ane ekāntavāsī thaī,
man tathā indriyone bāhya padārthothī pāchhā haṭhāvī laī ane
temane āpanā svarūpamān joḍī daī āpane joī līdhā chhe,
te manuṣhye āpanā samīpapaṇāne prāpta karyun chhe, em sārī
rīte nishchit chhe.
svabhāvanī ekāgratāthī uttamapadmokṣhanī
prāpti :
12. artha :he arhant prabhu ! pūrva bhavamān kaṣhṭathī
sañchay karel mahā puṇyathī je manuṣhya, traṇ lokanā pūjārha
(pūjāne yogya) āpane pāmyo chhe te manuṣhyane, brahmā, viṣhṇu
ādine paṇ nishchayapūrvak alabhya evun uttam pad prāpta thāy
chhe. he nāth ! hun shun karun ? āpanāmān ek chitta karyā chhatān
mārun man prabaḷapaṇe bāhya padārtho pratye doḍe chhe, e moṭo
khed chhe.
bhāvārtha :he bhagavān ! je manuṣhye āpane prāpta
karyā chhe te manuṣhyane uttam padanī prāpti thāy chhe. svayam
brahmā, viṣhṇu paṇ te prāpta karī shakatā nathī, parantu he

Page 9 of 24
PDF/HTML Page 12 of 27
single page version

background image
jinendra ! ā sarva vāt jāṇatān chhatān ane mārun chitta
āpanāmān lagāḍatān chhatān paṇ bāhya padārthomān doḍī-doḍī
jāy chhe, e ja moṭo khed chhe.
mokṣhārthe vīryano veg :
13. artha :he jinesh ! ā sansār nānā prakāranā
duḥkho denār chhe. jyāre vāstavik sukhano āpanār to 1mokṣha
chhe, tethī te mokṣhanī prāpti arthe ame samasta dhan, dhānya ādi
parigrahono tyāg karyo, tapovan (tapathī pavitra thayelī bhūmi)mān
vās karyo, sarva prakāranā sanshay paṇ chhoḍyā ane atyant kaṭhin
vrat paṇ dhāraṇ karyā, hajī sudhī tevān duṣhkar vrato dhāraṇ karyā
chhatān paṇ siddhi (mokṣha)nī prāpti na thaī, kem ke prabaḷ pavanathī
kampāyelā pāndaḍānī māphak amārun man rātri-divas bāhya
padārthomān bhramaṇ karatun rahe chhe.
manane sansāranun kāraṇ jāṇī pashchāttāp :
14. artha :he bhagavān ! je man, bāhya padārthone
manohar mānī temanī prāpti māṭe jyān tyān bhaṭakyā kare chhe,
je gnānasvarūpī ātmāne vinā prayojane sadā atyant vyākul
karyā kare chhe, je indriyarūp gāmane vasāve chhe (arthāt ā
mananī kr̥upāthī ja indriyonī viṣhayomān sthiti thāy chhe) ane
je sansār utpādak karmono param mitra chhe, (arthāt man
1. mokṣha=ātmānī sampūrṇa nirmaḷ dashā.

Page 10 of 24
PDF/HTML Page 13 of 27
single page version

background image
ātmārūp gr̥uhamān karmone sadā lāve chhe), te man, jyān sudhī
jīvit rahe chhe tyān sudhī munione kyāthī kalyāṇanī prāpti
hoī shake ! arthāt kalyāṇanī prāpti hoī shake nahi.
bhāvārtha :jyān sudhī ātmāmān karmonun āvāgaman
rahyān ja kare chhe tyān sudhī ātmā sadā vyākuḷ ja thato rahe
chhe. te karma ātmāmān man dvārā āve chhe; kem ke mananā
āshrayathī indriyo, rūp ādi dekhavāmān pravr̥utta thāy chhe ane
rūp ādine dekhī jīv rāg-dveṣh ādi utpanna kare chhe, tyāre
tene gnānāvaraṇ ādi dravyakarmonī utpatti thāy chhe; tethī te
karmonā sambandhathī ātmā sadā vyākuḷ ja rahe chhe ane jyāre
ātmā ja vyākuḷ rahe tyāre munione kalyāṇanī prāpti paṇ
kyāthī hoī shake ? māṭe man ja kalyāṇane rokanārun chhe.
mohanā nāsh māṭe prārthanā :
15. artha :mārun man, nirmaḷ tathā shuddha akhaṇḍ
gnānasvarūp āpamān lagāvyān chhatān paṇ, mr̥utyu to āvavānun ja
chhe evā vikalpa vaḍe, āpathī anya bāhya samasta padārtho
taraph nirantar ghūmyā kare chhe. he svāmin ! to shun karavun ? kem
ke ā jagatamān, mohavashāt kone mr̥utyuno bhay nathī ? sarvane
chhe, māṭe savinay prārthanā chhe ke samasta prakāranā anartho
karanār tathā ahit karanār mārā mohane naṣhṭa karo.
bhāvārtha :jyān sudhī mohano sambandh ātmānī sāthe

Page 11 of 24
PDF/HTML Page 14 of 27
single page version

background image
raheshe tyān sudhī mārun chitta, bāhya padārthomān ghūmyā karashe ane
jyān sudhī chitta ghūmatun raheshe tyān sudhī ātmāmān sadā karmonun
āvāgaman paṇ rahyā karashe. ā prakāre to ātmā sadā vyākuḷ
ja rahyā karashe, māṭe he bhagavān ! ā nānā prakāranā anartho
karanār mārā mohane sarvathā naṣhṭa karo ke jethī mārā ātmāne
shānti thāy.
sarva karmomān moh ja baḷavān chhe, em
āchārya darshāve chhe :
16. artha :gnānāvaraṇ ādi samasta karmomān moh-
karma ja atyant baḷavān karma chhe. e mohanā prabhāvathī ā man
jyān tyān chañchaḷ banī bhramaṇ kare chhe ane maraṇathī ḍare chhe. jo
ā moh na hoy to nishchayanay pramāṇe na to koī jīve yā
na to koī mare, kem ke āpe ā jagatane je anek prakāre dekhyun
chhe, te paryāyārthik nayanī apekṣhāe ja dekhyun chhe. dravyārthik
nayanī apekṣhāe nahi, tethī he jinendra ! ā mārā mohane ja
sarvathā naṣhṭa karo.
par sanyog adhāruv jāṇī tenāthī khasī, ek
dhāruv ātmasvabhāvamān sthit thavānī bhāvanā :
17. artha :vāyuthī vyāpta samudranī kṣhaṇik jaḷ-
laharīonā samūh samān, sarva kāḷe tathā sarva kṣhetre ā jagat
1. moh=moh pratyenun valaṇ.

Page 12 of 24
PDF/HTML Page 15 of 27
single page version

background image
kṣhaṇ mātramān vināshī chhe. evo samyak prakāre vichār karī, ā
mārun man samasta sansārane utpanna karanār vyāpār (pravr̥utti)thī
rahit thaī, he jinendra ! āpanā nirvikār paramānandamay
parabrahmasvarūpamān sthit thavāne ichchhā kare chhe.
shubh, ashubh upayogathī khasī shuddha
upayogamān nivāsanī bhāvanā :
18. artha :je samaye ashubh upayog varte chhe te
samaye to pāpanī utpatti thāy chhe ane te pāpathī jīv nānā
prakāranā duḥkhone anubhave chhe, je samaye shubh upayog varte chhe
te samaye puṇyanī utpatti thāy chhe; ane te puṇyathī jīvane
1sukh
prāpta thāy chhe. e banne pāp-puṇyarūp dvandva sansāranun ja kāraṇ
chhe. arthāt e bannethī sadā sansār ja utpanna thāy chhe, kintu
shuddhopayogathī avināshī ane ānandasvarūp padanī prāpti thāy
chhe. he arhant prabho ! āp to te padamān nivās karī rahyā
chho, paṇ hun e shuddhopayogarūp padamān nivās karavāne ichchhun chhun.
bhāvārtha :upayoganā traṇ bhed chhe, pahelo ashubhop-
yog, bījo shubhopayog ane trījo shuddhopayog. temān pahelān
be upayogathī to sansāramān ja bhaṭakavun paḍe chhe; kem ke je samaye
jīvano upayog ashubh hashe te samaye tene pāpano bandh thashe
ane pāpano bandh thavāthī tene nānā prakāranī māṭhī gatiomān
1. anukūḷ sanyog.

Page 13 of 24
PDF/HTML Page 16 of 27
single page version

background image
bhramaṇ karavun paḍashe ane je samaye upayog shubh hashe te samaye
te shubh yoganī kr̥upāthī tene rājā, mahārājā ādi padonī
prāpti thashe; tethī te paṇ sansārane vadhāranār chhe. kintu, je samaye
tene shuddhopayoganī prāpti thashe te samaye sansāranī prāpti ja thashe
nahi, paṇ nirvāṇanī prāpti ja thashe; māṭe he bhagavān! hun
shuddhopayogamān ja sthit rahevāne ichchhun chhun.
ātmasvarupanun nāstithī ane astithī
varṇan :
19. artha :je ātmasvarūp-jyoti, nathī to sthit
andar ke nathī sthit bāhya, tathā nathī to sthit dishāmān ke nathī
sthit vidishāmān; tem ja nathī sthūl ke nathī sūkṣhma; te
ātmajyoti nathī to pulliṅg, nathī strīliṅg ke nathī napunsak-liṅg
paṇ; vaḷī te nathī bhāre ke nathī halako; te jyoti karma, sparsha,
sharīr, gandh, saṅkhyā, vachan, varṇathī rahit chhe, nirmaḷ chhe ane
samyaggnānadarshanasvarūp mūrti chhe; te utkr̥uṣhṭa jyotisvarūp hun chhun,
kintu te utkr̥uṣhṭa ātmasvarūp-jyotithī hun bhinna nathī.
trikāḷī ātmānī shakit :
20. artha :he bhagavān ! chaitanyanī unnatino nāsh
karanār ane vinā kāraṇe sadā vairī evā duṣhṭa karme āpamān ane
mārāmān bhed pāḍyo chhe, parantu karmashūnya avasthāmān jevo
āpano ātmā chhe tevo ja māro ātmā chhe. ā samaye te karma

Page 14 of 24
PDF/HTML Page 17 of 27
single page version

background image
ane hun āpanī sāme khaḍā chhīe, tethī te duṣhṭa karmane haṭhāvī
dūr karo; kem ke nītimān prabhuono to e dharma chhe ke te
sajjanonī rakṣhā kare ane duṣhṭono nāsh kare.
bhāvārtha :he bhagavān ! jevo anantagnāndarshan
sukhvīrya ādi guṇasvarūp āpano ātmā chhe tevo ja
te ja guṇo sahitmāro ātmā paṇ chhe, parantu bhed eṭalo
ja chhe ke āpane te guṇonirmaḷ ansho pragaṭ thaī gayā chhe,
jyāre mane te guṇo prakaṭyā nathī. ā bhed pāḍanār te ja
karma chhe, kem ke te karmanī kr̥upāthī mārā ā svabhāv par
āvaraṇ paḍyun chhe. have ā samaye ame banne āpanī samakṣha
hājar chhīe to te duṣhṭa karmane dūr karo, kem ke āp traṇ
lokanā svāmī chho; ane nītignano dharma chhe ke te sajjanonī
rakṣhā kare tathā duṣhṭono nāsh kare.
ātmānun avikārī svarup :
21. artha :he bhagavān ! vividh prakāranā ākār
ane vikār karanār vādaḷān ākāshamān hovā chhatān paṇ, jem
ākāshanā svarūpano kānīpaṇ pheraphār karī shakatān nathī, tem
ādhi, vyādhi, jarā, maraṇ ādi paṇ mārā svarūpano
kānīpaṇ pheraphār karī shake tem nathī, kem ke e sarva sharīranā
vikār chhe, jaḍ chhe; jyāre māro ātmā gnānavān ane
sharīrathī bhinna chhe.
bhāvārtha :jem ākāsh amūrta chhe, tethī raṅgaberaṅgī

Page 15 of 24
PDF/HTML Page 18 of 27
single page version

background image
vādaḷān tenā par potāno kānīpaṇ prabhāv pāḍī shakatān nathī
tathā tenā svarūpanun parivartan paṇ karī shakatān nathī, tem
ātmā gnān-darshanamay amūrta padārtha chhe, tethī tenā par
ādhi, vyādhi, jarā, maraṇ ādi potānān kānīpaṇ prabhāv
pāḍī shakatā nathī (tathā tenā svarūpanun parivartan paṇ karī
shakatān nathī), kemake te mūrta sharīrano dharma chhe, jyāre ātmā
sharīrathī sarvathā bhinna chhe.
svamān sukhane paramān duḥkh :
22. artha :jem māchhalī pāṇī vinānī bhūmi par
paḍatān taraphaḍī duḥkhī thāy chhe, tem hun paṇ (āpanī shītal
chhāyā vinā), nānā prakāranā duḥkhothī bharapūr sansāramān sadā
baḷī jhaḷī rahun chhun. jem te māchhalī jyāre jaḷamān rahe chhe
tyāre sukhī rahe chhe tem jyān sudhī mārun man āpanā
karuṇārasapūrṇa atyant shītal charaṇomān praviṣhṭa (praveshelun) rahe
chhe tyān sudhī hun paṇ sukhī rahun chhun, tethī he nāth ! mārun
man āpanā charaṇ kamaḷo chhoḍī anya sthaḷe ke jyān hun
duḥkhī thāun tyān pravesh na kare e prārthanā chhe.
ātmā ane karmanī bhinnatā :
23. artha :he bhagavān ! mārun man, indriyonā
samūhadvārā bāhya padārtho sāthe sambandh kare chhe, tethī nānā
prakāranā karmo āvī mārā ātmā sāthe bandhāy chhe; parantu
vāstavikapaṇe hun te karmothī sadākāl sarva kṣhetre judo ja chhun

Page 16 of 24
PDF/HTML Page 19 of 27
single page version

background image
tathā te karmo āpanā chaitanyathī judā ja chhe athavā to
chaitanyathī ā karmone bhinna pāḍavāmān āp ja kāraṇ chho;
tethī he shuddhātman ! he jinendra ! mārī sthiti nishchayapūrvak
āpamān ja chhe.
bhāvārtha :yadi nishchayathī jovāmān āve to he
jinendra ! āp tathā hun samān ja chhīe, kem ke nishchayanayathī
āpano ātmā karmabandh rahit chhe tem mārā ātmā sāthe paṇ
koī prakāranā karmonun bandhan rahetun nathī; tethī he bhagavān!
mārī sthiti nishchayapūrvak āpanā svarūpamān ja chhe.
dhārmīnī antarbhāvanā :
24. artha :he ātman ! tāre nathī to lokathī kām,
nathī to anyanā āshrayathī kām; tāre nathī to dravyathī
(lakṣhmīthī) prayojan, nathī to sharīrathī prayojan, tāre vachan
tathā indriyothī paṇ kāī kām nathī, tem ja
1(dash) prāṇothī
paṇ prayojan nathī; ane nānā prakāranā vikalpothī paṇ kāī
kām nathī, kem ke te sarva pudgal dravyanā ja paryāyo chhe. vaḷī
tārāthī bhinna chhe topaṇ, bahu khedanī vāt e chhe ke tun temane
potānā mānī temano āshray kare chhe, tethī shun tun draḍh bandhanathī
bandhāīsh nahi? avashya bandhāīsh.
bhāvārtha :he ātman ! tun to nirvikār
1. das prāṇ=pāñch indriy, traṇ bal (manabal, vachanabal,
kāyabal) āyu, shvāsochchhvās.

Page 17 of 24
PDF/HTML Page 20 of 27
single page version

background image
chaitanyasvarūpī chho, samasta lok tathā sharīr, indriy dravya,
vachan ādi sarva padārtho pudgal dravyanā paryāy chhe ane
tārāthī bhinna chhe, em hovā chhatān paṇ, jo tun temane
potānā samajī temano āshray karīsh to tun avashyamev
bandhāīsh; tethī te sarva parapadārtho paranī mamatā chhoḍī
shuddhānand chaitanyasvarūp ātmānun dhyān kar ke jethī tun karmothī
na bandhāy.
bhedavignān dvārā ātmāmānthī vikārano nāsh :
25. artha :dharmadravya, adharmadravya, ākāshadravya, kāl-
dravyae chāre dravyo koī paṇ prakāre mārun ahit karatān
nathī; kintu e chāre dravyo, gati, sthiti ādi kāryomān mane
sahakārī chhe, tethī mārā sahāyak thaīne ja rahe chhe; parantu
nokarma (traṇ sharīr, chha paryāpti) ane karma jenun svarūp chhe,
evun tathā samīpe rahenār ane bandhane karanār ek pudgal
dravya ja mārun vairī chhe, tethī ā samaye men tenā
bhedavignānarūp talavārathī khaṇḍakhaṇḍ ūḍāvī dīdhā chhe. (kharo
vairī to potāno ashuddhabhāv chhe.)
bhāvārtha :dharma, adharma, ākāsh, kāl ane pudgale
pāñch dravya mārāthī bhinna chhe, temānthī dharma, adharma, ākāsh ane
kāl
e chār dravya to mārun koī prakāre ahit karatān nathī,
parantu mane sahāy kare chhe. arthāt dharmadravya to mārā gamanamān