Chha Dhala-Hindi (English transliteration). Chha Dhala: ,; Introduction; Avrutti; Param Pujya Sadgurudev Shree Kanjiswami; Prakashkiy Nivedan (Pratham Avrutti); Prakashkiy nivedan (Pandrahavee Avrutti); Mool Granthkartaka Parichay; Bhoomika; Jivki anadikaleen saat bhule; Uprokt bhoolokA phal; Dharm prapt karaneka samay; Mithyatvaka maha pap; Vastuka swaroop; Samyakdrashtiki bhavana; Samyakcharitra tatha mahavrat; Drayarthik nayase nishchayka swaroop tatha usake ashray se honewalee shuddh paryay; Paryayarthiknayse nishchay aur vyavahar ka swaroop tatha vyavahar paryayka swaroop; Anya vishay; Pathakose nivedan; Vishay-suchi; Pahalee dhal vishay-suchi; Doosaree dhal vishay-suchi.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 11

 


Page -22 of 192
PDF/HTML Page 2 of 216
single page version

background image
bhagavAnashrIkundakunda-kahAn jain shAstramAlA puShpa95
adhyAtmapremI paNDit kavivar shrI daulatarAmajI kRut
chhahaDhAlA
[saTIk]
(gujarAtI anuvAdakA hindI anuvAd)
:prakAshak :
shrI digambar jain svAdhyAyamandir TrasTa
sonagaDh-364250 (saurAShTra)
-: anuvAdak :-
shrI maganalAl jain

Page -21 of 192
PDF/HTML Page 3 of 216
single page version

background image
ab takakI kul 14 AvRutti prat : 42000
pandrahavIn AvRuttiprat : 2000vi. san. 2065
mudrak :
kahAn mudraNAlay
jain vidyArthI gRuh kampAuNDa,
sonagaDh-364250 : (02846) 244081
mUlya : ru. 10=00
chhahaDhAlA(hindI)ke
sthAyI prakAshan puraskartA
shrI gnAnesh rasikalAl shAh memoriyal TrasTa, surendranagar
haste shrI rasikalAl jagajIvanadAs shAhparivAr
shrImatI puShpAben, kamalesh, ajay, jyotsanA tathA kavitA
yah shAstrakA lAgat mUlya ru. 23=70 hai. anek
mumukShuonkI Arthik sahAyatAse is AvRuttikI kimmat
ru. 20=00 hotI hai. tathA shrI kundakund-kahAn pAramArthik
TrasTa haste sva. shAntilAl ratilAl shAhakI orase 50
%
Arthik sahayog prApta honese yah shAstrakA vikray-mUlya
ru. 10=00 rakhA gayA hai.


Page -19 of 192
PDF/HTML Page 5 of 216
single page version

background image
prakAshakIy nivedan
[pratham AvRutti]
adhyAtmapremI kavivar pt.. daulatarAmajI kRut chhahaDhAlAkA yah
artha gujarAtImen svAdhyAyamandir TrasTa sonagaDhake bhUtapUrva pramukh shrI
rAmajIbhAI mANekachanda doshIne sampAdit kiyA thA . hindImen to
is pustakakI anek AvRuttiyAn (anya sansthAon dvArA) nikal
chukI hain . is AvRuttimen prakaraNake anusAr bhAvapUrNa tathA bAlasubodh
chitra ankit kiye gaye hain, yah isakI visheShatA
navInatA hai . isase
pAThakonkA abhyAsamen man lagegA aur samajhanemen sugamatA hogI .
sonagaDhamen prativarSha shikShaNavargamen aur anek jain
pAThashAlAommen yah pustak paDhAI jAtI hai aur isakI sAmUhik
svAdhyAy bhI kaI jagah hotI hai .
paramopakArI pUjya gurudevashrI kAnajIsvAmIne is laghukAy
granth par nijAtmakalyANakArI pravachan kie hain. is granthake
viShayavastuko yathArthatayA samajhaneke lie mumukShuonko ve pravachanonko
achchhI tarah sunanA atyant Avashyak hai. vartamAnayugamen paramopakArI
pUjya gurudevashrI tathA pUjya bahinashrI champAbahinake upakAr pratApase
hI ham aise granthonko paDhakar apanA Atmahit sAdh sakate hain.
chhahaDhAlA paDhanemen samAjakI atyadhik ruchi rahI hai. is
pustakamen sab kathan jinAgam anukUl hai. unamen jinamatase viruddha
matake ekAnt abhiprAyonkA niShedh kiyA gayA hai, ata isakA

Page -18 of 192
PDF/HTML Page 6 of 216
single page version

background image
adhyayan karake abhyAsIjan vivek dvArA hey-upAdey tattvako
barAbar samajh le.
TrasTake tatkAlIn pramukh shrI navanItalAl jhaverIko is granth
prakAshan karanekA atIv utsAh thA. is AvRuttike prakAshanamen shrI
shAh himmatalAl chhoTAlAl, Do. vidyAchandajI shahA, shrI
manasukhalAl desAI, bra. harilAl jain tathA shrI kAntilAl
harilAl shAhane premapUrvak sahAyatA kI hai, ata sansthA un sab
mahAnubhAvonkA AbhAr mAnatI hai .
sonagaDh
vIr san. 2491
sAhityaprakAshanasamiti
shrI di0 jain svAdhyAyamandir TrasTa,
sonagaDh (saurAShTra)

Page -17 of 192
PDF/HTML Page 7 of 216
single page version

background image
prakAshakIy nivedan
(pandrahavIn AvRutti)
is laghu granthakI atyanta lokapriyatA evan mAngake kAraN
isakI yah pandrahavIn sachitra AvRutti prakAshit ki jA rahI hai. AshA
hai kI mumukShu samAj yah granthakA abhyAs karake lAbhAnvit hogA
.
yah pustakakA prinTIng kArya kahAn mudraNAlay dvArA atyant
sundar Dhangase kiyA gayA hai . jisake lie ham inake AbhArI hain .
jinendra bhagavAn dvArA prarUpit tattvako spRuShTatayA samajhanA
yah mumukShuonke lie hitakArI evan Avashyak hai . hamArI bhAvanA hai
ki sab dharma-jignAsu is granthakA svAdhyAy karake usakA Ashay
samajhakar mithyAtvase apanI rakShA karate hue svasanmukhatA dvArA
samyakpanA prApta karen .
vaishAkh sud-2
pU. gurudevashrIkA
120vAn janmotsav
tA. 26-4-2009
sAhityaprakAshanasamiti
shrI di0 jain svA0 TrasTa,
sonagaDh (saurAShTra)

Page -16 of 192
PDF/HTML Page 8 of 216
single page version

background image
mUl granthakartAkA kuchh parichay
shrI pt.. daulatarAmajI alIgaDhake samIp sAsanIke rahanevAle
the, phi ra alIgaDhamen rahane lage . ve pallIvAl jAtike nararatna the .
dharmatattvake achchhe gnAtA the . unhonne paramArtha jakaDI, phu Takar anek
pad tathA prastut granth chhahaDhAlAkI rachanA kI hai . apanI kavitAmen
saral shabdon dvArA sAgarako gAgaramen bharanekA prayatna kiyA hai .
unake shabda ruchik ra hain, bhAv ullAs denevAlA hai . unake padonkA
bhAv manan karane yogya hai, jo ki jainasiddhAntake jignAsuonke
lie bahut upayogI hai .
is granthakA nirmAN vikram san. 1891men huA hai, isakI
upayogitAkA anubhav karake isako prAya sabhI jain pAThashAlAon
aur jain parIkShAlayonke paThan-kramamen sthAn diyA gayA hai . sarva
sajjanonse merI prArthanA hai ki is granthakA sarvatra prachAr karen aur
Atmahitamen agrasar honeke prayatnamen sAvadhAn rahen .
nivedak :
navanItalAl sI. jhaverI

Page -15 of 192
PDF/HTML Page 9 of 216
single page version

background image
bhUmikA
kavivar paNDit daulatarAmajI kRut ‘‘chhahaDhAlA’’
jainasamAjamen bhalIbhAnti prachalit hai. anek bhAI-bahin usakA
nitya pATh karate hain. jain pAThashAlAonkI yah ek pAThay pustak
hai. granthakArane samvat 1891kI vaishAkh shuklA 3, (akShay-
tRutIyA)ke din is granthakI rachanA pUrNa kI thI. is granthamen
dharmakA svarUp sankShepamen bhalIbhAnti samajhAyA gayA hai; aur vah bhI
aisI saral subodh bhAShAmen ki bAlakase lekar vRuddha tak sabhI
saralatApUrvak samajh saken.
is granthamen chhah DhAlen (chhah prakaraN) hain, unamen AnevAle
viShayonkA varNan yahAn sankShepamen kiyA jAtA hai
jIvakI anAdikAlIn sAt bhUlen
is granthakI dUsarI DhAlamen chAr gatimen paribhramaNake
kAraNarUp mithyAdarshan-gnAn-chAritrakA svarUp batAyA gayA hai.
isamen mithyAdarshanake kAraNarUp jIvakI anAdise chalI A rahI
sAt bhUlonkA svarUp diyA gayA hai; vah sankShepamen nimnAnusAr hai
(1) ‘‘sharIr hai so main hUn,’’aisA yah jIv anAdi-kAlase mAn
rahA hai; isalie main sharIrake kArya kar sakatA hUn, sharIrakA
halan-chalan mujhase hotA hai; sharIr (indriyommen)ke dvArA main
jAnatA hUn, sukhako bhogatA hUn, sharIr nirog ho to mujhe lAbh
ho
ityAdi prakArase vah sharIrako apanA mAnatA hai, yah
mahAn bhram hai. vah jIvako ajIv mAnatA hai; yah jIvatattvakI
bhUl hai.

Page -14 of 192
PDF/HTML Page 10 of 216
single page version

background image
(2) sharIrakI utpattise vah jIvakA janma aur sharIrake viyogase
jIvakA maraN mAnatA hai; yAnI ajIvako jIv mAnatA hai. yah
ajIvatattvakI bhUl hai.
(3) mithyAtva, rAgAdi pragaT dukh denevAle hain; tathApi unako
sukharUp mAnakar unakA sevan karatA hai; yah AsravatattvakI
bhUl hai.
(4) vah apane AtmAko bhUlakar, shubhako iShTa (lAbhadAyI) tathA
ashubhako aniShTa (hAnikArak) mAnatA hai; kintu tattvadRuShTise
ve donon aniShTa hain
aisA nahIn mAnatA. vah bandhatattvakI
bhUl hai.
(5) samyaggnAn tathA samyaggnAnasahit vairAgya (Atmahitake yathArtha
sAdhan) jIvako sukharUp hai, tathApi unhen kaShTadAyak aur
samajhamen na Aye aisA mAnatA hai. vah samvaratattvakI bhUl hai.
(6) apane AtmAkI shaktiyonko bhUlakar, shubhAshubh ichchhAonko na
rokakar indriy-viShayonkI ichchhA karatA rahatA hai, vah
nirjarAtattvakI bhUl hai.
(7) samyagdarshanapUrvak hI pUrNa nirAkulatA pragaT hotI hai aur vahI
sachchA sukh hai;aisA na mAnakar yah jIv bAhya suvidhAommen
sukh mAnatA hai, vah mokShatattvakI bhUl hai.
uparokta bhUlonkA phal
is granthakI pahalI DhAlamen in bhUlonkA phal batAyA hai. in
bhUlonke phalasvarUp jIvako pratisamay-bArambAr ananta dukh
bhoganA paDatA hai arthAt chAron gatiyommen manuShya, dev, tiryanch aur

Page -13 of 192
PDF/HTML Page 11 of 216
single page version

background image
nArakIke rUpamen janma-maraN karake dukh sahatA hai. log devagatimen
sukh mAnate hain, kintu vah bhramaNA hai
mithyA hai. pandrahaven tathA
solahaven chhandamen usakA spaShTa varNan kiyA hai. (sanyog anukUl-
pratikUl, iShTa-aniShTa nahIn hai tathA sanyogase kisIko sukh-dukh
ho aisA nahIn hai. kintu viparIt shraddhA, gnAn, chAritra evan
puruShArthase jIv bhUl karatA hai aur usake kAraN dukhI hotA
hai. sachche puruShArthase bhUlako haTAkar samyakshraddhA
gnAn aur
svAnubhav karatA hai, usase sukhI hotA hai. )
in gatiyommen mukhya gati nigod-ekendriyakI hai; sansAr-
dashAmen jIv adhikase adhik kAl usamen vyatIt karatA hai. us
avasthAko TAlakar do indriyase panchendriyakI paryAy prApta karanA
durlabh hai aur usamen bhI manuShyabhavakI prApti to ati-dIrghakAlamen
hotI hai arthAt jIv manuShyabhav nahimvat prApta kar pAtA hai.
dharma prApta karanekA samay
jIvako dharma-prAptikA mukhya kAl manuShyabhavakA hai. yadi yah
jIv dharmako samajhanA prArambha kar de to sadAke lie dukh dUr
kar sakatA hai; kintu manuShya paryAyamen bhI yA to dharmakA yathArtha
vichAr nahIn karatA, yA phi ra dharmake nAm par chalanevAlI anek
mithyA-mAnyatAommense kisI na kisI mithyA-mAnyatAko grahaN
karake kudev, kuguru tathA kushAstrake chakramen phans jAtA hai, athavA
to ‘‘sarva dharma samAn hain’’
aisA UparI dRuShTise mAnakar samasta
dharmonkA samanvay karane lagatA hai aur apanI bhramabuddhikoe
vishAlabuddhi mAnakar aur abhimAnakA sevan karatA hai. kabhI vah
jIv sudev, suguru aur sushAstrakA bAhyasvarUp samajhatA hai,

Page -12 of 192
PDF/HTML Page 12 of 216
single page version

background image
tathApi apane sachche svarUpako samajhanekA prayAs nahIn karatA,
isalie puna puna sansAr-sAgaramen bhaTakakar apanA adhik kAl
nigodagati
ekendriy paryAyamen vyatIt karatA hai.
mithyAtvakA mahApAp
uparokta bhUlonkA mukhya kAraN apane svarUpakI bhramaNA hai.
main par (sharIr) hUn, par (strI-putrAdi) mere hain, parakA main kar
sakatA hUn, par merA kar sakatA hai, parase mujhe lAbh yA hAni
hote hain
aisI mithyA mAnyatAkA nitya aparimit mahApAp jIv
pratikShaN seyA karatA hai; us mahApApako shAstrIy paribhAShAmen
mithyAdarshan kahA jAtA hai. mithyAdarshanake phalasvarUp jIv krodh,
mAn, mAyA, lobh
jo ki parimit pAp hainunakA tIvra yA
mandarUpase sevan karatA hai. jIv krodhAdikako pAp mAnate hain,
kintu unakA mUl mithyAdarshanarUp mahApAp hai, use ve nahIn
jAnate; to phi ra usakA nivAraN kaise karen ?
vastukA svarUp
vastusvarUp kaho yA jainadharmadonon ek hI hain. unakI
vidhi aisI hai kipahale baDA pAp chhuDavAkar phi ra chhoTA pAp
chhuDavAte hain; isalie baDA pAp kyA aur chhoTA pAp kyAuse
pratham samajhanekI AvashyakatA hai.
jagatamen sAt vyasan pApabandhake kAraN mAne jAte hain
juA, mAnsabhakShaN, madirApAn, veshyAgaman, shikAr, parastrIsevan
tathA chorI, kintu in vyasanonse bhI baDhakar mahApAp mithyAtvakA
sevan hai, isalie jainadharma sarvapratham mithyAtvako chhoDanekA upadesh
detA hai, kintu adhikAnsh upadeshak, prachArak aur aguru

Page -11 of 192
PDF/HTML Page 13 of 216
single page version

background image
mithyAtvake yathArtha svarUpase anajAn hain; phi ra ve mahApAparUp
mithyAtvako TAlanekA upadesh kahAnse de sakate hain ? ve ‘‘puNya’’ko
dharmamen sahAyak mAnakar usake upadeshakI mukhyatA dete hain aur
isaprakAr dharmake nAm par mahAmithyAtvarUpI pApakA avyaktarUpase
poShaN karate hain. jIv is bhUlako TAl sake is hetu isakI
tIsarI tathA chauthI DhAlamen samyaggnAn aur mithyAgnAnakA svarUp
diyA gayA hai. isakA yah artha nahIn ki jIv shubhake badale ashubh
bhAv kare, kintu shubhabhAvako vAstavamen dharma athavA dharmamen sahAyak
nahIn mAnanA chAhiye. yadyapi nichalI dashAmen shubhabhAv hue binA nahIn
rahatA, kintu use sachchA dharma mAnanA vah mithyAtvarUp mahApAp hai.
samyakdRuShTikI bhAvanA
pAnchavIn DhAlamen bArah bhAvanAonkA svarUp darshAyA gayA hai.
ve bhAvanAen samyagdRuShTi jIvako hI yathArtha hotI hain.
samyagdarshanase hI dharmakA prArambha hotA hai, isalie
samyagdRuShTi jIvako hI yah bArah prakArakI bhAvanAen hotI hain; unamen
jo shubhabhAv hotA hai use ve dharma nahIn mAnate, kintu bandhakA kAraN
mAnate hain. jitanA rAg dUr hotA hai tathA samyagdarshan-gnAnakI jo
dRuDhatA hotI hai, use ve dharma mAnate hain; isalie unake samvar-nirjarA
hotI hai. agnAnIjan jo shubhabhAvako dharma athavA dharmamen sahAyak
mAnate hain, isalie unhen sachchI bhAvanA nahIn hotI.
samyakchAritra tathA mahAvrat
samyagdRuShTi jIv apane svarUpamen sthir rahe use samyak-
chAritra kahA jAtA hai. svarUpamen pUrNarUpase sthir na rah sake use
shubhabhAvarUp aNuvrat yA mahAvrat hote hain, kintu unamen honevAle

Page -10 of 192
PDF/HTML Page 14 of 216
single page version

background image
shubhabhAvako ve dharma nahIn mAnate. AdikA varNan chhaThavIn DhAlamen
kiyA hai.
dravyArthikanayase nishchayakA svarUp tathA
usake Ashrayase honevAlI shuddha paryAy
AtmAkA svabhAv trikAlI shuddha akhaNDa chaitanyamay hai,
vah samyagdarshanakA tathA nishchayanayakA viShay honese dravyArthikanay
dvArA us trikAlI shuddha akhaNDa chaitanyasvarUp AtmAko ‘nishchay’
kahA jAtA hai, AtmAkA vah trikAlI sAmAnyasvabhAv
dravyArthikanayase AtmAkA svarUp hai, us traikAlik shuddhatAkI
or unmukhatAse jIvakI jo shuddha paryAy pragaT hotI hai use
nishchayanayase mokShamArga kahA jAtA hai phi ra bhI vah AtmAkA
paryAy (ansh-bhed) honese use ‘vyavahAr’ kahA jAtA hai, vah
sadbhutavyavahAr hai; aur apanI vartamAn paryAyamen jo vikArakA
ansh rahatA hai vah paryAy(ansh-bhed) asadbhUtavyavahAranayakA viShay
hai. asadbhutavyavahAr jIvakA paramArthasvarUp na honese dUr ho
sakatA hai aur isalie nishchayanayase vah jIvakA svarUp nahIn
hai
aisA samajhanA.
paryAyArthikanayase nishchay aur vyavahArakA
svarUp athavA nishchay tathA vyavahAr paryAyakA
svarUp
uparokta svarUpako na jAnanevAle jIv aisA mAnate hain ki
shubh karate-karate dharma (shuddhatA) hotA hai; tathA ve shubhako vyavahAr
mAnate hain aur vyavahAr karate-karate bhaviShyamen nishchay (shuddhabhAv
dharma) ho jAyegA aisA mAnate hainyah ek mahAn bhUl hai; isalie

Page -9 of 192
PDF/HTML Page 15 of 216
single page version

background image
usakA sachchA svarUp yahAn sankShepamen diyA jAtA hai
samyagdRuShTi jIvako nishchay (shuddha) aur vyavahAr (shubh)
aisI chAritrakI mishra paryAy nichalI dashAmen ek hI samay hotI
hain. vah sAdhakajIvako nIchalI dashAmen jo shubharAg sahit chAritra
hotA hai usako sarAgachAritra yA vyavahAr chAritra bhI kahA gayA
hai . lekin usamen jo shuddhikA ansh hai vah upalI shuddhirUp
nishchay vItarAg chAritrakA kAraN honese shAstrommen us shuddhike
sAth vartate rAgako bhI upachArase upalI shuddhikA kAraN
vyavahArase kahA jAtA hai . kyonki us jIvako alpa samayamen
shubhabhAvarUp kachAsh dUr hokar pUrNashuddhatA pragaT hotI hai.
is apekShAko lakShamen rakhakar vyavahAr sAdhak tathA nishchay
sAdhya
aisA paryAyArthikanayase kahA jAtA hai, usakA artha aisA
hai ki samyagdRuShTikI paryAyamense shubharUp ashuddhatA dUr hokar
kramasha shuddhatA hotI jAtI hai. yah donon paryAyen honese vah
paryAyArthikanayakA viShay hai. is granthamen kuchh sthAnon par nishchay
aur vyavahAr shabdonkA prayog kiyA gayA hai, vahAn unakA artha
isIprakAr samajhanA chAhie. vyavahAr (shubhabhAv)kA vyay vah
sAdhak aur nishchay (shuddhabhAv)kA utpAd vah sAdhya
aisA
unakA artha hotA hai; use sankShepamen ‘‘vyavahAr sAdhak aur nishchay
sAdhya’’
aisA paryAyArthikanayase kahA jAtA hai.
anya viShay
is granthamen bahirAtmA, antarAtmA tathA paramAtmA Adi
viShayonkA svarUp diyA gayA hai. bahirAtmA mithyAdRuShTikA dUsarA
nAm hai; kyonki bAhya sanyog-viyog, sharIr, rAg, dev-guru-

Page -8 of 192
PDF/HTML Page 16 of 216
single page version

background image
shAstra Adise apaneko paramArthata lAbh hotA haiaisA vah
mAnatA hai. antarAtmA samyagdRuShTikA dUsarA nAm hai; kyonki vah
mAnatA hai ki apane antarase hI arthAt apane traikAlik shuddha
chaitanyasvarUpake Ashrayase hI apaneko lAbh ho sakatA hai.
paramAtmA vah AtmAkI sampUrNa shuddha dashA hai. inake atirikta
anya anek viShay is granthamen lie gaye hain; un sabako
sAvadhAnIpUrvak samajhanA Avashyak hai.
pAThakonse nivedan
pAThakonko is granthakA sUkShmadRuShTise adhyayan karanA
chAhie; kyonki satshAstrakA dharmabuddhipUrvak abhyAs samyagdarshanakA
kAraN hai. isake uparAnta shAstrAbhyAsamen nimnokta bAtonkA dhyAn
rahanA chAhiye :
(1) samyagdarshanase hI dharmakA prArambha hotA hai.
(2) samyagdarshan prApta kiye binA kisI bhI jIvako sachche vrat,
sAmAyik, pratikramaN, tap, pratyAkhyAnAdi nahIn hote; kyonki vah
kriyA pratham pAnchaven guNasthAnamen shubhabhAvarUpase hotI hai.
(3) shubhabhAv gnAnI aur agnAnI dononko hotA hai; kintu
agnAnI usase dharma hogA, hit hogA aisA mAnatA hai aur gnAnIkI
dRuShTimen vah hey honese vah usase kadApi hitarUp dharmakA honA
nahIn mAnatA.
(4) isase aisA nahIn samajhanA ki dharmIko shubhabhAv hotA
hI nahIn; kintu vah shubhabhAvako dharma athavA usase kramasha dharma
hogA aisA nahIn mAnatA; kyonki ananta vItarAgadevonne use bandhakA
kAraN kahA hai.

Page -7 of 192
PDF/HTML Page 17 of 216
single page version

background image
(5) ek dravya dUsare dravyakA kuchh kar nahIn sakatA; use
pariNamit nahIn kar sakatA, preraNA nahIn kar sakatA, lAbh-hAni
nahIn kar sakatA, us par prabhAv nahIn DAl sakatA, usakI
sahAyatA yA upakAr nahIn kar sakatA; use mAr yA jilA nahIn
sakatA
aisI pratyek dravya-guN-paryAyakI sampUrNa svatantratA ananta
gnAniyonne pukAr-pukAr kar kahI hai.
(6) jinamatamen to aisI paripATI hai ki pratham samyaktva
aur phi ra vratAdi hote hain. ab, samyaktva to sva-parakA shraddhAn
hone par hotA hai, tathA vah shraddhAn dravyAnuyogakA abhyAs karanese
hotA hai. isalie pratham dravyAnuyogake anusAr shraddhAn karake
samyagdRuShTi bananA chAhie.
(7) pahale guNasthAnamen jignAsu jIvonko shAstrAbhyAs,
adhyayanmanan, gnAnI puruShonkA dharmopadeshshravaN, nirantar unakA
samAgam, devadarshan, pUjA, bhakti, dAn Adi shubhabhAv hote hain,
kintu pahale guNasthAnamen sachche vrat, tap Adi nahIn hote.
UparI dRuShTise dekhanevAlonko nimnokta do shankAen honekI
sambhAvanA hai
(1) aise kathan sunane yA paDhanese logonko atyanta hAni
honA sambhav hai. (2) is samay log kuchh vrat, pratyAkhyAn,
pratikramaNAdik kriyAen karate hain; unhen chhoD denge.
usakA spaShTIkaraN yah hai :
satyase kisI bhI jIvako hAni hogIaisA kahanA hI
baDI bhUl hai, athavA asat kathanase logonko lAbh mAnaneke barAbar
hai, satkA shravaN yA adhyayan karanese jIvonko kabhI hAni ho hI

Page -6 of 192
PDF/HTML Page 18 of 216
single page version

background image
nahIn sakatI. vrat-pratyAkhyAn karanevAle gnAnI hain athavA
agnAnI,
yah jAnanA Avashyak hai. yadi ve agnAnI hon to unhen
sachche vratAdi hote hI nahIn, isalie unhen chhoDanekA prashna hI
upasthit nahIn hotA. yadi vrat karanevAle gnAnI honge to
chhadmasthadashAmen ve vratakA tyAg karake ashubhamen jAyenge
aisA mAnanA
nyAyviruddha hai. parantu aisA ho sakatA hai ki kramasha shubhabhAvako
TAlakar shuddhabhAvakI vRuddhi karen..... aur vah to lAbhakA kAraN
hai
hAnikA nahIn. isalie satya kathanase kisIko hAni ho hI
nahIn sakatI.
jignAsujan visheSh spaShTatAse samajh sakenis bAtako
lakShamen rakhakar shrI brahmachArI gulAbachandajIne mUl gujarAtI pustakamen
yathAsambhav shuddhi
vRuddhi kI hai. anya jin-jin bandhuonne is
kAryamen sahayog diyA hai unhen hArdik dhanyavAd !
yah gujarAtI pustakakA anuvAd hai. isakA anuvAd shrI
maganalAlajI jain, (vallabhavidyAnagar)ne kiyA hai jo hamArI
sansthAke kaI granthonke aur Atmadharma-patrake anuvAdak hai; achchhI
tarah anuvAd karaneke lie unhen dhanyavAd !
shrI varddhamAn jayantI
vIr san. 2487
vi.san. 2017
sonagaDh (saurAShTra)
rAmajI mANekachanda doshI
pramukh
shrI digambar jain svAdhyAyamandir TrasTa
sonagaDh (saurAShTra)

Page -5 of 192
PDF/HTML Page 19 of 216
single page version

background image
viShay-sUchI
viShay ........................................................................................gAthA---- pRuShTha
pahalI DhAl
mangalAcharaN ...................................................... 1
grantharachanAkA uddeshya aur jIvonkI ichchhA ................. 1 ------ 3
gurushikShA sunanekA Adesh tathA sansAr-paribhramaNakA kAraN 2 ------ 4
is granthakI prAmANikatA aur nigodakA dukh ............ 3 ------ 5
nigodakA dukh aur vahAnse nikalakar prAptakI huI paryAyen .. 4 ------ 5
tiryanchagatimen tras paryAyakI durlabhatA aur usakA dukh ..... 5 ------ 7
tiryanchagatimen asangnI tathA sangnIke dukh ................... 6 ------ 8
tiryanchagatimen nirbalatA tathA dukh ........................ 7 ------ 9
tiryanchake dukhakI adhikatA aur
narak gatikI prAptikA kAraN .................... 8 ---- 10
narakonkI bhUmi aur nadiyonkA varNan ..................... 9 ---- 11
narakonke semal vRukSha tathA sardI-garmIke dukh .............. 10 --- 12
narakommen anya nArakI, asurakumAr tathA pyAsakA dukh .... 11 --- 14
narakonkI bhUkh, Ayu aur manuShyagati prAptikA varNan ...... 12 ---- 15
manuShyagatimen garbha nivAs tathA prasavakAlake dukh .......... 13 --- 16
manuShyagatimen bAl, yuvA aur vRuddhAvasthAke dukh .......... 14 --- 17
devagatimen bhavanatrikakA dukh ............................ 15 ---- 18
devagatimen vaimAnik devonkA dukh ........................ 16 ---- 19
sAr ............................................................ 20
pahalI DhAlakA sArAnsh ........................................... 20

Page -4 of 192
PDF/HTML Page 20 of 216
single page version

background image
pahalI DhAlakA bhed-sangrah ........................................ 23
pahalI DhAlakA lakShaN-sangrah ...................................... 24
vItarAgakA lakShaN ............................................... 26
antar-pradarshan................................................... 27
pahalI DhAlakI prashnAvalI ........................................ 28
dUsarI DhAl
sansAr (chaturgati)men paribhramaNakA kAraN .................. 1 ---- 30
agRuhIt-mithyAdarshan aur jIvatattvakA lakShaN ............ 2 ---- 31
jIvatattvake viShayamen mithyAtva (viparIt shraddhA) ............ 3 ---- 32
mithyAdRuShTikA sharIr tathA paravastuon sambandhI vichAr ...... 4 ---- 33
ajIv aur AsravatattvakI viparIt shraddhA ............... 5 ---- 34
bandha aur samvaratattvakI viparIt shraddhA .................... 6 ---- 36
nirjarA aur mokShakI viparIt shraddhA tathA agRuhIt mithyAgnAn 7 ---- 37
agRuhIt mithyAchAritra (kuchAritra)kA lakShaN ............... 8 ----- 39
gRuhIt mithyAdarshan aur kuguruke lakShaN .................. 9 ---- 40
kudev (mithyAdev)kA svarUp ............................ 10 --- 41
kudharma aur gRuhIt mithyAdarshanakA sankShipta lakShaN ........... 11-12 42
gRuhIt mithyAgnAnakA lakShaN .............................. 13 --- 44
gRuhIt mithyAchAritrakA lakShaN ............................ 14 ---- 45
mithyAchAritrake tyAgakA tathA Atmahitamen laganekA upadesh . 15 --- 46
dUsarI DhAlakA sArAnsh ........................................... 47
dUsarI DhAlakA bhed-sangrah ......................................... 49
dUsarI DhAlakA lakShaN-sangrah ...................................... 49
antar-pradarshan................................................... 50
dUsarI DhAlakI prashnAvalI......................................... 51