PDF/HTML Page 1 of 25
single page version
PDF/HTML Page 2 of 25
single page version
ભૂલીને અજ્ઞાનીએ પોતાના આત્માને એવો માન્યો છે કે જાણે તે રાગનું જ પાત્ર
હોય તેને સમજાવે કે અરે ભગવાન! તારા આત્મામાં તો રાગને તોડીને પોતે
કેવળજ્ઞાનનું પાત્ર થાય એવી તાકાત છે.......તેને ઓળખ. અજ્ઞાની ઘડીએ ઘડીએ
(પર્યાયે પર્યાયે) પોતાના સ્વભાવને ભૂલીને મિથ્યાત્વભાવથી વિકારને જ પ્રાપ્ત
કરે છે; ધર્માત્મા જ્ઞાની તો પોતાના સ્વભાવને ઓળખીને તેમાંથી ઘડીએ ઘડીએ
ક્ષણે–ક્ષણે પર્યાયે–પર્યાયે નિર્મળ ભાવને જ લ્યે છે. નિર્મળપર્યાયને દેવાની અને તેને
જ લેવાની આત્માની સંપ્રદાનશક્તિ છે; પરવસ્તુનું કાંઈ લેવાની કે પરને કાંઈ
દેવાની તાકાત આત્મામાં–દ્રવ્યમાં ગુણમાં કે પર્યાયમાં–નથી. અને રાગનો દેનાર કે
રાગનો લેનાર એવો પણ આત્માનો સ્વભાવ નથી. પર્યાયમાં ક્ષણિક રાગાદિ થાય
તેને જ ગ્રહણ કરનારો પોતાને જે માને તે જીવ, પોતાના સ્વભાવમાં કેવળજ્ઞાન
લેવાની મહાન પાત્રતા છે તેને ઓળખતો નથી.
PDF/HTML Page 3 of 25
single page version
સંસ્થામાં માસિક ભોજનનું લવાજમ પૂરી ફીના રૂા. ૨પ લેવામાં આવે છે. લાયક ગરીબ વિદ્યાર્થીઓની
કેવળણી ઉપરાંત ધાર્મિક શિક્ષણની સગવડ હોઈ તથા પૂજ્ય સદ્ગુરુદેવશ્રીની પવિત્ર શીતળ છાયામાં
સત્સમાગમમાં રહેવાનું હોઈ વિદ્યાર્થીઓને સુસંસ્કાર મેળવવાની સુંદર તક છે.
સંસ્થામાં રહેતા વિદ્યાર્થીઓને સારો, સાદો, સાત્વિક ખોરાક આપવામાં આવે છે.
વિદ્યાર્થીઓને રહેવા માટે સુંદર,વિશાળ, પૂરતી હવાઉજાસવાળું મકાન છે.
આગામી વર્ષે અમુક નિશ્ચિત સંખ્યામાં જ વિદ્યાર્થીઓને અહીં દાખલ કરવાના છે.
આથી વિદ્યાર્થીઓને અત્રે આ સંસ્થામાં અભ્યાસ અર્થે દાખલ થવા ઇચ્છા હોય તેમણે ઉપરના સરનામે
સુધીમાં મંગાવી તે ભરી તા. ૧પ–પ–પ૯ સુધીમાં પરત મોકલી આપવાં.
૨. પ્રસિદ્ધિ ક્રમ–દરેક મહીનાની આખર તારીખ
૩. મુદ્રકનું નામ–શ્રી હરિલાલ દેવચંદ શેઠ કયા દેશના–ભારતીય
ઠેકાણુંઃ આનંદ પ્રીન્ટીંગ પે્રસ–ભાવનગર
૪. પ્રકાશકનું નામ–શ્રી જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ સોનગઢવતી હરિલાલ દેવચંદ શેઠ–ભાવનગર
કયા દેશના–ભારતીય
ઠેકાણુંઃ જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ–સોનગઢ
પ. તંત્રીનું નામ–રામજી માણેકચંદ દોશી કયા દેશના–ભારતીય
ઠેકાણું– જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ–સોનગઢ
૬. સામયિકના માલીકનું નામ–
જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ–સોનગઢ
PDF/HTML Page 4 of 25
single page version
અંક પ મો રામજી માણેકચંદ દોશી ૨૪૮પ
તીર્થધામોની યાત્રા અર્થે વિચરી રહ્યા છે.....આ
તીર્થયાત્રાના મુંબઈથી હુબલી સુધીના સંક્ષિપ્ત
સમાચાર ‘આત્મધર્મ’ ના ગંતાકમાં આપી ગયા
છીએ....ત્યાર પછી આગળના સમાચારો તથા
મુંબઈના ભવ્ય પ્રતિષ્ઠામહોત્સવના કેટલાંક દ્રષ્યો
અહીં આપવામાં આવે છે.
ગુરુદેવનું સ્વાગત અને અભિનંદન કર્યું હતું. તેમજ ગુરુદેવના પ્રવચનનો સાર કાનડી ભાષામાં સમજાવ્યો હતો.
અને સંઘના આતિથ્યસત્કાર નિમિત્તે રૂા. પ૦૧) યાત્રાસંઘને અર્પણ કરવાનું જાહેર કર્યું હતું (પરંતુ સંઘે એ રકમ
સમાજે આભાર માનીને ગુરુદેવને અભિનંદન આપ્યા હતા.
અવલોકન કર્યું. તેમજ ઈલેકટ્રીક ટ્રેઈન લગભગ એક હજાર ફૂટ નીચે ઊતરીને, પાણીના બળે ઈલેકટ્રીક ઉત્પન્ન
મંદિરના પ્રાચીન પ્રતિમાઓના દર્શનથી ગુરુદેવ પ્રસન્ન થયા અને કહ્યું જુઓ, આ હજારો વર્ષ જૂના પ્રતિમા!–
એ દિગંબર જૈન ધર્મની પ્રાચીનતા સિદ્ધ કરે છે. આ ઉપરાંત મંદિરમાં જૈન ધર્મ સંબંધી હજાર વર્ષ ઉપરાંતના
PDF/HTML Page 5 of 25
single page version
ભાવિકો પૂ. ગુરુદેવનું પ્રવચન ઝીલી
રહ્યા છે.
લેજો સેવા પ્રભુકી લેજો....” એ ભક્તિ ગવડાવી હતી. ભક્તિ બાદ હુબલીના ૨૦ જેટલા રત્ન–મણિ વગેરેના
જિનબિંબોના દર્શન કર્યા હતા. રત્નબિંબોના દર્શનથી ગુરુદેવને તેમજ સર્વે યાત્રિકોને આનંદ થયો હતો.......અને
ચોવીસે જિનેન્દ્રોને સૌએ અર્ઘ ચડાવ્યો હતો.
ભી નહીં બોલેંગે? આપ ઈતને બડે પુરુષ હમારે યહાં આયે હો તો કુછ પ્રવચન અવશ્ય કિજીયેગા....હમ
આપકી વાની સુનના ચાહતે હૈ! ગુરુદેવે કહ્યુંઃ પણ અહીં તો કાનડી ભાષા છે, અહીં હિંદી સમજશે કોણ?
ભટ્ટારકજીએ કહ્યું; હમ સુનનેવાલે હૈ; હમ હિંદી સમઝ સકેંગેઃ મૈં ભી પ્રવચન સુનનેકો બેઠુંગા......આથી
ગુરુદેવે પા કલાક પ્રવચન કર્યું હતું......પ્રવચન સાંભળીને ભટ્ટારકજી વગેરેએ ઘણી પ્રસન્નતા વ્યક્ત કરી
હતી.
ભક્તોને આનંદ થતો હતો. ઉપર જઈને દર્શન કરીને સૌએ ગુરુદેવ સાથે અર્ઘ ચડાવ્યો હતો. એ રીતે
નાનકડી યાત્રા બાદ, પૂ. બેનશ્રીબેનને ત્યાં ભોજન કરીને સાંજે ગુરુદેવ કુંદાપુર પહોંચી ગયા હતા.
કુંદાપુરમાં શ્રી શંકરરાવ ગોડેએ પૂ. ગુરુદેવ પ્રત્યે ઘણો આદર બતાવ્યો હતો, તેમજ સંઘની વ્યવસ્થામાં
ઉત્સાહથી સહાય કરી હતી.
ભક્તિ અને પ્રમોદભાવ ઉલ્લસતા હતા.....કુંદકુંદપ્રભુની ભૂમિમાં ગુરુદેવની સાથે વિચરતાં પૂ.
બેનશ્રીબેનને પણ અતિ
PDF/HTML Page 6 of 25
single page version
ત્યારે, પંચ કલ્યાણક પ્રતિષ્ઠા
ભાઈઓએ સજોડે આજીવન બ્રહ્મચર્ય
પ્રતિજ્ઞા અંગીકાર કરી હતી. ચિત્રમાં
મણિલાલભાઈ વગેરે છ ભાઈઓ
બ્રહ્મચર્ય પ્રતિજ્ઞા અંગીકાર કરી રહેલા
બીજા પણ કેટલાક ભાઈઓએ સજોડે
બ્રહ્મચર્ય પ્રતિજ્ઞા અંગીકાર કરી હતી.
કુંદકુંદપ્રભુનું સ્મરણ અને ભક્તિ કરતાં કરતાં ગુરુદેવ સાથે ભક્તો ઉપર પહોંચ્યા...... પર્વત ઉપર એક
પુરાણું જિનાલય છે, તેમાં પાર્શ્વનાથ વગેરે ભગવંતો બિરાજે છે; તેની સન્મુખ માનસ્તંભ છે; બાજુમાં એક
સુંદર કુંડ છે, તેના કિનારે ભગવાન શ્રી કુંદકુંદાચાર્યદેવના અતિ પ્રાચીન ચરણપાદુકા કોતરેલા છે.
આસપાસનું દ્રશ્ય ઘણું સુંદર ને ભાવવાહી છે. અહીં પૂ. ગુરુદેવને યાત્રામાં ઘણો ભાવ ઉલ્લસ્યો
હતો......કુંદકુંદપ્રભુના પવિત્ર ચરણોનો તેમણે ભક્તિપૂર્વક અભિષેક કર્યો હતો.... ને ભાવભીના ચિત્તે
ભક્તિ પણ કરાવી હતી.....પૂ. બેનશ્રીબેને પણ અહીં ઘણા રંગથી ભક્તિ કરાવી હતી......ગુરુદેવ સાથે
કુંદકુંદપ્રભુના આ પાવન ધામની યાત્રાથી ભક્તોને ઘણો આનંદ અને ઉત્સાહ આવ્યો હતો....અને ગુરુદેવ
સાથે આ મહાન ઐતિહાસિક યાત્રાના કાયમ સ્મરણ માટે આ તીર્થધામમાં કાંઈક યાદગીરી બનાવવા માટે
લગભગ ૧૨૦૦૦) રૂા. નું ફંડ થયું હતું, જેમાં રૂા. પ૦૦૧) સોનગઢ જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટમાંથી (પૂ.
બેનશ્રીબેન હસ્તકના ખાતામાંથી) જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. (ફંડ હજી ચાલુ છે)
આવ્યા હતા. બપોરે શંકરરાવ ગોડે તેમજ ભટ્ટારકજીની ખાસ માંગણીથી ગુરુદેવે ૦ાા કલાક પ્રવચન કર્યું
હતું...જેમાં કુંદકુંદપ્રભુનો પરમમહિમા અને આદરભાવ પ્રસિદ્ધ કર્યો હતો...પ્રવચન બાદ એક બાળકે કન્નડ
ભાષામાં સ્વાગતગીત ગાયું હતું. તેમજ સ્થાનિક કાર્યકરો તરફથી ગુરુદેવના સ્વાગત અને અભિનંદન
સંબંધી હુમચના ભટ્ટારકજીએ ઘણું ભાવભીનું વક્તવ્ય કર્યું હતું. ત્યારબાદ ગુરુદેવે તથા સંઘે મૂળબિદ્રી તરફ
પ્રસ્થાન કર્યું હતું...રસ્તામાં વચ્ચે સુંદર ઘાટ અને ગીચ ઝાડીઓનાં રમણીય દ્રશ્યો આવે છે. ઊંચાનીચા
પર્વતો, પાણીના ઝરણાંઓ, ખીણો ને ઝાડીઓનું શાંતરમણીય વાતાવરણ વનવાસી મુનિવરોની
શાંતપરિણતિની યાદ દેવડાવતું હતું. ગુરુદેવ સાંજે મૂળબિદ્રી પહોંચી ગયા હતા....ને સંઘ રાત્રે પહોચ્યો
હતો...બીજે દિવસે ગુરુદેવ સાથે અહીંના રત્નપ્રતિમાના દર્શન કરવાની ધૂનમાં ને ધૂનમાં સૂતેલા ભક્તો
રાત્રે સ્વપ્નમાં પણ રત્નમય જિનબિંબોને દેખાતા હતા.
PDF/HTML Page 7 of 25
single page version
અનેક પ્રતિષ્ઠિત માણસો પણ પ્રવચનમાં
આવતા. સર શેઠ ભાગચંદજી સાહેબ સોની,
શાંતિપ્રસાદજી શેઠ, શેઠ વછરાજજી ગંગવાલ,
શેઠ બાલચંદ હીરાચંદ વગેરે અનેક પ્રતિષ્ઠિત
પ્રધાન શ્રી માણેકલાલ શાહ વગેરે પણ
પ્રવચનમાં આવતા હતા. ઉપરના ચિત્રમાં
જિનમંદિર અતિભવ્ય અને પ્રાચીન છે. નીચે ચંદ્રપ્રભુ ભગવાનના દસેક ફૂટના ધાતુના ભવ્ય પ્રતિમા છે, ને ઉપર
સ્ફટિક વગેરેના જિનબિંબોનો દરબાર છે. આ ઉપરાંત અહીં બીજા અનેક જિનમંદિરો છે; ત્યાં દર્શન–પૂજન કર્યા.
છેલ્લે એક સાથે આખો જિનેન્દ્ર દરબાર (–સમવસરણ દરબાર) બતાવ્યો...ગુરુદેવ સાથે આ જિનબિંબોના દર્શન
થી ભક્તોને ઘણો જ હર્ષ થયો હતો...ગુરુદેવ પણ આ જિનબિંબોના દર્શનથી ખૂબ જ પ્રસન્ન થયા હતા, ને ફરીને
જિનબિંબોના દર્શનથી આનંદિત થઈને પૂ. બેનશ્રીબેને “વાહ વા જી વાહ વા” વાળી ભક્તિ કરાવી હતી.
મૂળબિદ્રીમાં સંઘ ૩ દિવસ રહ્યો હતો....તે દરમીયાન માહ વદ સાતમના રોજ મૂળબિદ્રીથી કારકલમાં
ભક્તિ કર્યાં હતા. તે ઉપરાંત બીજા અનેક જિનમંદિરો, માનસ્તંભ વગેરેના દર્શન કર્યા હતા; અને ભૂજબલી
બ્રહ્મચર્યાશ્રમમાં ગુરુદેવનું મંગલપ્રવચન તથા સ્વાગતસમારોહ થયો હતો. ત્યાંથી પાછા મૂળબિદ્રી આવ્યા હતા.
ચંદ્રપ્રભુ ભગવાનનો દેખાવ અદ્ભુત હતો, તે દેખીને સર્વે ભક્તોને ઘણો આનંદ થયો હતો.
માહ વદ આઠમના રોજ મૂળબિદ્રીથી પ્રસ્થાન કરીને દસ માઈલ દૂર વેણુરમાં સ્થિત ૩પ ફૂટના બાહુબલી
PDF/HTML Page 8 of 25
single page version
તેમાં ૧પ–૨૦ ફૂટના અતિ ભવ્ય પ્રાચીન જિનબિંબો છે, શાંતિનાથ, પાર્શ્વનાથ વગેરેના દર્શન કરીને થોડીવાર
ભક્તિ પણ કરી હતી. ત્યારબાદ ગુરુદેવ હાસન પધારતાં ત્યાંના જૈનસમાજે ઘણા જ ઉમળકાથી ગુરુદેવનું
દર્શન કર્યા હતા.....એક ભાઈએ સંસ્કૃત–સ્વાગત ગીત ગાયું હતું. સંઘ રાત્રે શ્રવણબેલગોલ પહોંચી ગયો હતો.
પધારતાં સ્વાગત થયું. સ્વાગત બાદ
તુરત પૂ. ગુરુદેવ સંઘસહિત બાહુબલી
ભગવાનની યાત્રા માટે ઈંદ્રગીરી
પર્વત ઉપર પધાર્યા....ખૂબ જ
રળિયામણો આ પર્વત લગભગ ૪૦૦
પગથિયા ઊંચો છે, ને પા કલાકમાં
ઉપર પહોંચી જવાય છે.... ઉપર જઈને
પ૭ ફૂટ ઊંચા બાહુબલીનાથને
નીહાળતાં જ ગુરુદેવ આશ્ચર્ય અને
ભક્તિથી સ્તબ્ધ થઈ ગયા....ખૂબ જ
ભાવપૂર્વક ફરી ફરીને એ વીતરાગી
નાથને નીહાળ્યા...ને એ વીર–વૈરાગી
બાહુબલીનાથના દર્શન કરી–કરીને
ઘણો આનંદ વ્યક્ત કર્યો. ગુરુદેવની
સાથે બાહુબલીનાથની યાત્રા કરતાં
બેનશ્રીબેનને પણ ખૂબ જ ઉલ્લાસ
અને ભક્તિભાવ જાગતા હતા. પ્રથમ
બાહુબલી પ્રભુનું સમૂહપૂજન
થયું....ત્યારબાદ પૂ. ગુરુદેવે બાહુબલી
ભગવાનની ભક્તિ (ઐસે
ઋષભનંદન દેખેં
વનમેં......ઇત્યાદિ) કરાવી.
પછી પૂ. બેનશ્રીબેને પણ
ભક્તિ કરાવી હતી.
PDF/HTML Page 9 of 25
single page version
ભગવંતો, શિલાલેખો વગેરેનાં દર્શન કર્યાં....આમ ઘણા આનંદ, ઉલ્લાસ અને ભક્તિભાવથી શ્રવણબેલગોલમાં
બાહુબલી ભગવાનની યાત્રા કરીને, સંઘસહિત ગુરુદેવ નીચે પધાર્યા.
ભદ્રબાહુસ્વામીની ગુફા છે. આ પર્વત પ૦૦ મુનિઓનું સમાધિસ્થાન છે. એક મંદિરમાં પાર્શ્વપ્રભુના મોટા
પ્રતિમાજી છે; બીજું એક મંદિર જે ચામુંડ રાજાનું બંધાવેલું છે તેમાં ભદ્રબાહુ અને ચંદ્રગુપ્તના જીવન સંબંધી
પ્રાચીન ચિત્રો કોતરેલા છે; પર્વત ઉપર આ મંદિર સૌથી જૂનું છે, અને નેમિચંદ્ર સિદ્ધાંતચક્રવર્તીએ ગોમટ્ટસારની
રચના આ મંદિરમાં કરી હતી. મંદિરોના દર્શન બાદ શાંતિનાથ પ્રભુ (જે લગભગ ૧પ ફૂટ ઊંચા છે–તેમની)
સન્મુખ પૂજન–ભક્તિ થયા હતા. અહીંના અનેક પ્રાચીન શિલાલેખો (જે કન્નડી લિપિમાં છે) તેમાં
કુંદકુંદાચાર્યદેવનો અતિ આદરપૂર્વક ઉલ્લેખ છે; એક શિલાલેખમાં તેઓ શ્રીને“તત્કાલીન અશેષ તત્ત્વોના જ્ઞાતા”
કહ્યા છે. આ ઉપરાંત “
ગુરુદેવે અને ભક્તોએ અવલોકન કર્યું હતું. ત્યારબાદ ભદ્રબાહુ સ્વામીની ગૂફા જોઈ–જેમાં ભદ્રબાહુ સ્વામીના
પ્રાચીન ચરણકમળ છે, ત્યાં દર્શન કરીને અર્ઘ ચડાવ્યો.
સન્મુખ પૂ. ગુરુદેવ સોનગઢમાં પરિવર્તન કર્યું હતું.
બંધાવેલ છે. અક્કનવસતી–મંદિરમાં કસોટીના સ્તંભ ઉપર સુંદર પ્રાચીન કારીગરી છે; તે જોતાં જૈનધર્મના
પ્રાચીન વૈભવનો ખ્યાલ આવે છે.
PDF/HTML Page 10 of 25
single page version
બાહુબલી ભગવાનની યાત્રા અર્થે ફરીને
ગુરુદેવે ભાવપૂર્વક બાહુબલી પ્રભુના
ચરણોનો અભિષેક કર્યો હતો. ત્યારબાદ
કર્યો હતો. આ અભિષેક સંબંધી
ઉછામણીમાં તેમજ રથયાત્રા સંબંધી
થયા હતા. આ રૂાં નો ઉપયોગ અહીંના
પર્વત ઉપર યાત્રાના સ્મરણાર્થે કરવામાં
બાજુથી ફરી ફરીને બાહુબલીનાથને
નયનભર નીરખ્યા....
..... બસ, જાણે ભગવાનને
ખૂબ ભક્તિ કરી..આમ બાહુબલી
કરીને ગુરુદેવ સાથે આનંદથી ભક્તિ
કરતાં કરતાં ભક્તો નીચે
બીજી જાત્રાથી ભક્તોને ઘણો આનંદ
થયો.
ગુરુદેવે કહ્યુંઃ ‘જુઓ, આ નિરાવરણ
દુનિયામાં અજોડ છે, તે ભેદજ્ઞાનનું
નિમિત્ત છે; ચૈતન્યશક્તિને ખુલ્લી કરીને
ચૈતન્યને દેખાડે છે. વ્યાખ્યાન પછી
દક્ષિણીબહેનોએ રાસપૂર્વક ભક્તિ કરી
કરીને શ્રવણબેલગોલ તરફ રવાના
થયા.
PDF/HTML Page 11 of 25
single page version
વાતાવરણમાં ઝગઝગતી રહેલી એ વીર વીતરાગી સંતની મુદ્રા નીહાળતાં સૌને ઘણો આનંદ થયો. અને–
એ રીતે ઉલ્લાસભરી ભક્તિપૂર્વક બાહુબલીનાથના દર્શન કરીને નીચે આવતાં શ્રવણબેલગોલની
દેખીને ભક્તોને ઘણો હર્ષ થયો. લોકો કહેતાઃ જૈસે બાહુબલી ભગવાનકો દેખકર આપકો અતિશય આનંદ હુઆ,
વૈસે હી હમકો કાનજીસ્વામીકો દેખકર અતિશય આનંદ હુઆ.
*બાહુબલીભગવાનની યાત્રા કરાવનાર કહાન ગુરુદેવને નમસ્કાર.
તેલની ફેકટરી વગેરે જોવા માટે યાત્રિકો ગયા હતા. બીજે દિવસે મૈસુરથી દસેક માઈલ દૂર શ્રીરંગપટ્ટમમાં ૨૪
ભગવંતોના દર્શન કર્યા. સાંજે ગુરુદેવ વગેરે મૈસુરથી પચીસેક માઈલ ઉપર આવેલ ગોમટગીરીના દર્શને ગયા
હતા, અહીં ૧પ ફૂટના સુંદર (શ્યામ) બાહુબલી ભગવાન છે તેમનાં દર્શન–પૂજન કર્યા. બસના યાત્રિકો પણ
ગોમટ્ટગીરીના દર્શન માટે જતા હતા. પરંતુ એક બસ (નો. ૭) વચ્ચે અટકી જતાં, બસોને પાછા ફરવું પડયું
હતું. રાત્રે પ્રસિદ્ધ વૃંદાવનગાર્ડન અને કૃષ્ણસાગર તળાવ જોવા ગયા હતા. રંગબેરંગી પ્રકાશ વચ્ચે વિવિધ
પ્રકારના ફુવારાઓ અને પાણીના ધોધ વગેરે રચનાથી બગીચાનો દેખાવ ઘણો આકર્ષક છે; કૃષ્ણસાગર
તળાવની વચ્ચે લગભગ ૭પ ફુટ ઊંચો ફૂવારો છે. તેનું અવલોકન કરીને પાછા મૈસુર આવ્યા.
મહાવીર ભગવાન ખડ્ગાસને ખૂબ જ શોભી રહ્યા છે. અહીંના ગુજરાતી સમાજે સંઘને જમાડયો હતો. અહીં સંઘ
બે દિવસ રહ્યો હતો. બીજે દિવસે ટાઉનહોલમાં પ્રવચનનું દ્રશ્ય સુંદર હતું; પ્રવચન પહેલા પ્રોફેસર કે. એસ.
ધર્મેન્દ્રૈયા (મ્.અ.બ્.ત્.) એ ઈંગ્લીશ સ્વાગતપ્રવચનમાં ગુરુદેવનો જીવનપરિચય આપીને કહ્યું હતું કે આ એક
સોનેરી અવસર છે કે બેંગલોરના આંગણે ૭૦૦ માણસોના સંઘ સહિત પૂ. કાનજીસ્વામી પધાર્યા છે. બેંગલોરની
જનતા તરફથી હું તેઓશ્રીનું સ્વાગત કરું છું. બીજા એક ભાઈએ ઈંગ્લીશ પ્રવચન દ્વારા અભિનંદન આપતાં કહ્યું
કે–આપણા સદ્ભાગ્ય છે કે કાનજીસ્વામી આટલે દૂરથી સંઘસહિત અહીં પધાર્યા છે. ૨પ૦૦ વર્ષ પહેલાં ભગવાન
મહાવીરે જે સંદેશો કહેલો તે આજે તેઓ સંભળાવી રહ્યા છે. આપણા સૌની વતી હું સ્વામીજીને અભિનંદન આપું
છું. ગુજરાતી સમાજ તરફથી સ્વાગતપ્રવચન કરતાં એક ભાઈએ કહ્યું હતું કેઃ આજે આપણો ઘણો આનંદનો
ધન્ય દિવસ છે કે પૂ. ગુરુદેવ અહીં બે દિવસ પધાર્યા છે. બેંગલોર શહેર તરફથી હું અભિનંદનપૂર્વક તેઓશ્રીનો
આભાર માનું છું. ગુરુદેવના પ્રવચનમાં શહેરના અનેક પ્રતિષ્ઠિત માણસો ઉપસ્થિત હતા.....અને પ્રવચનની
ગુજરાતી કે હિંદી કોઈ ભાષા ન સમજતાં હોવા છતાં ગુરુદેવની પ્રભાવશાળી મુદ્રા અને ભાવભીની ચેષ્ટા જોઈને
ઘણા પ્રભાવીત થતા હતા.
PDF/HTML Page 12 of 25
single page version
અહીં રોકાયા હતા. સંઘ રાત સુધીમાં મદ્રાસ પહોંચી ગયો હતો.
વગેરે પ્રાચીન પ્રતિમાઓ તેમજ નવો માનસ્તંભ છે. અહીં અડધી કલાક વ્યાખ્યાન થયું હતું અને બહારથી
૩૦૦–૪૦૦ માણસો ગુરુદેવના દર્શને આવ્યા હતા.
સ્વાગત સેન્ડમેરી હોલમાં આવ્યું હતું. ત્યાં પ્રવચન માટે સુંદર કળામય સ્ટેજ ગોઠવવામાં આવ્યું હતુ. ત્યાં
લગભગ ચાર હજાર માણસોની મેદની વચ્ચે ગુરુદેવે મંગલપ્રવચન કર્યું મદ્રાસના ભાઈઓએ સંઘના
ઉતારા–ભોજન વગેરેની સુંદર વ્યવસ્થા કરી હતી. સવારે તથા બપોરે પ્રવચનમાં બે હજાર માણસો થતા
હતા. આજે (ફાગણ સુદ બીજ) સોનગઢમાં સીમંધર પ્રભુની પ્રતિષ્ઠાનો મંગલ દિવસ હોવાથી રાત્રે
જિનમંદિરમાં પૂ. બેનશ્રીબેને ખાસ ભક્તિ કરાવી હતી. ફાગણ સુદ ત્રીજના દિવસે મદ્રાસ એસેમ્બલીના
સ્પીકરે ગુરુદેવના સન્માનનું પ્રવચન ઈંગ્લીશમાં કર્યું હતું, –જેમાં ગુરુદેવની પ્રવચનશૈલીનો ખાસ મહિમા
કર્યો હતો. પં. ભરતચક્રવર્તી પૂ. ગુરુદેવના પ્રવચનનો તાલીમ ભાષામાં અનુવાદ કરીને સંક્ષિપ્તસાર
સમજાવતા હતા. ફાગણ સુદ ૪ ના રોજ મદ્રાસ દિગંબર જૈન સમાજ તરફથી પૂ. ગુરુદેવને નીચેનું
અભિનંદનપત્ર આપવામાં આવ્યું હતું, જે પં મલ્લિનાથ શાસ્ત્રીએ વાંચ્યું હતું ને શેઠ કન્નૈયાલાલ જૈનના
હસ્તે અર્પણ કરવામાં આવ્યું હતું.
श्री कुन्दकुन्दाचार्य के समयसार आदि ग्रन्थो के प्रचारकार्य ही आप की निष्पक्षता एवं धर्मपरायणता का
ज्वलन्त उदाहरण है। इस से स्वयं ही नहीं बल्कि हजारो नरनारिर्यां स्व–पर तत्त्व को अवलोकन कर
सद्धर्मानुयायी है।
निरभिमानसेवाव्रती
आपने इस पर जो द्रढता दिखाई है वह कम महत्व की बात नहीं है। आज यह महान कार्य बीजरूप में न
ह कर बृहद् वटवृक्ष का सा रूप धारण करने लगा है।
PDF/HTML Page 13 of 25
single page version
विद्वद्वृन्द को भी मुग्ध कर दिया है।
भी है। इसी कारण से प्रेरित होकर अपना जैन समाज आज तत्त्वमार्गानुगामी बनता जा रहा है।
दिलाता है जब कि दि
आचार्यो की सेवा अतुलनीय हैं। यहाँ के जितने भी व्याकरण, साहित्य आदि उत्तम ग्रन्थ पाये जाते हैं वे
सब के सब जैनाचार्यो के ही है। अतः इसकी रक्षा के लिये समुचित व्यवस्था करना परमावश्यक है। इस
पुनीत कार्य में उत्तर भारत के जैन धनाढय को इस ओर आकर्षित कर, नश्वर संपति को अविनश्वर
बनाने का मार्ग दिखायेंगे तो आप की सेवा चिरस्मरणीय रहेगी।
जिस से समाज का संगठन मजबूत निरर्गलता के साथ आगे बठ सकें।
PDF/HTML Page 14 of 25
single page version
અજાણ્યો દેશ, અજાણ્યા માણસો, ને અજાણી ભાષા, છતાં ગુરુદેવ જ્યાં જ્યાં પધાર્યા ત્યાં ત્યાં હજારો, લોકોએ
ઘણાજ ઉમંગથી ગુરુદેવનું સન્માન કર્યું....ને ગુરુદેવનો મહાન પ્રભાવ દેખીને ઘણા પ્રસન્ન થયા.
લોકોમાં પ્રસિદ્ધ છે કે તેઓશ્રી અહીંથી વિદેહક્ષેત્રે ગયા હતા ને અહીં જ પરમાગમોની રચના કરી હતી. આવી
પોન્નુર ધામ શોભી રહ્યું છે... ‘પોન્નુર’ નો અર્થ થાય છે ‘સુર્વણનો ડુંગર’ તેના ઉપર કુંદકુંદાચાર્યદેવના
મહામંગળ ચરણપાદૂકા છે; કુંદકુંદપ્રભુના પવિત્ર ચરણોના પ્રતાપે આ પોન્નુરધામ સુવર્ણના ડુંગર કરતાં પણ
બેનશ્રી ચંપાબેન અને પૂ. બેન શાંતાબેન પણ ચાલીને પર્વત ઉપર ચડયા હતા, ને પર્વતનું દ્રશ્ય જોઈને ખૂબ જ
પ્રસિદ્ધ કરી રહ્યા છે.
એવા આતમ આવો અમ મંદિરિયે...
જેણે તપોવન તીર્થમાં જ્ઞાન લાધ્યું.....
જેણે વન–જંગલમાં શાસ્ત્ર રચ્યું....
ૐ કાર ધ્વનિનું સત્ત્વ સાધ્યું......
જેણે જીવનમાં જિનવરને
એકેએક ભક્ત જનને હૃદયમાં અદ્ભૂત ભક્તિ ને ઉલ્લાસની ઉર્મિઓ ઊછળતી હતી.
તેમાં ચારેક હજાર રૂા. થયા હતા; જેમા ૧પપપ) રૂા. શ્રી જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર–સોનગઢ તરફથી (પૂ. બેનશ્રીબેન
વગેરેના હૃદયમાં કુંદકુંદપ્રભુ પ્રત્યે કેટલી પરમભક્તિ ભરેલી છે તે દેખાતું હતું;–જાણે કે તેઓના અંતરમાં
PDF/HTML Page 15 of 25
single page version
કુંદકુંદપ્રભુ પ્રત્યેની પરમભક્તિ વ્યક્ત કરતા હતા....આ રીતે પોન્નુરમાં કુંદકુંદ પ્રભુની પવિત્ર તપોભૂમિની યાત્રા
ઘણા જ આનંદથી થઈ....જાણે સાક્ષાત્ કુંદકુંદ પ્રભુના જ દર્શન થયા હોય–એવો આનંદ ભક્તોને આ જાત્રામાં
થયો.
કુંદકુંદ પ્રભુની પવિત્ર તપોભૂમિ પોન્નુરને નમસ્કાર હો...
કુંદ પ્રભુના પવિત્ર ધામની યાત્રા કરાવનાર કહાનગુરુદેવને નમસ્કાર હો....
આ રીતે અદ્ભૂત ઉલ્લાસ–ભક્તિ અને હર્ષથી કુંદકુંદ પ્રભુની તપોભૂમિની મંગલયાત્રા કરીને ગુરુદેવ અને
યાત્રિકો મુંબઈ જવા માટે (ચાર બસોમાં) અહીંથી વિખૂટા પડયા...ગુરુદેવથી અને સંઘથી વિખૂટા પડતા
યાત્રિકો ગદગદ થઈ જતા હતા....અને મહિના સુધી ભેગા રહેલા યાત્રિકો એકબીજાને લાગણીપૂર્વક વિદાય
આપતા એ દ્રશ્ય પણ ભાવભીનું હતું....ચાર બસો અને અનેક મોટરો અહીંથી મુંબઈ તરફ પાછી ફરી
હતી,......લગભગ ૪૦૦ યાત્રિકા પાછા ફર્યા હતા.....ને બાકી ચાર બસો અને દસ જેટલી મોટરોમાં લગભગ
૨પ૦ યાત્રિકો પૂ. ગુરુદેવ સાથે યાત્રામાં આગળ જવા માટે મદ્રાસ તરફ ચાલ્યા.
જીત્યા બાદ તેમણે અહીં ધ્યાન કર્યું હતું....તે સંબંધી એક ચિત્ર મંદિરની દિવાલમાં કોતરેલું છે. તેમજ અકલંક
સ્વામીની સમાધિનું સ્થાન પણ અહીં છે. ગુરુદેવ અહીં પધારતાં આસપાસના હજાર જેટલા માણસો આવ્યા
હતા, અને અકલંકવસતીમાં તાલીમ ભાષામાં ગુરુદેવને સ્વાગતપત્રિકા અર્પણ કરી હતી; ત્યારબાદ ગુરુદેવે ત્યાં
મંગલ પ્રવચન કરીને અકલંક સ્વામી, કુંદકુંદસ્વામી વગેરે સંતોનો મહિમા કર્યો હતી. પ્રવચન બાદ ગુરુદેવને
અભિનંદનપત્ર આપવામાં આવ્યું હતું. જૈનધર્મના મહાન પ્રભાવક અકલંકસ્વામીનું સ્થાન નીરખતાં ગુરુદેવને
અને ભક્તોને આનંદ થયો હતો. આ રીતે કુંદકુંદસ્વામી અને અકલંક સ્વામીના પાવન ધામોની યાત્રા કરીને
સાંજે પાછા મદ્રાસ આવી ગયા હતા.
મુક્તાગીરી વગેરે સિદ્ધક્ષેત્રોની યાત્રા કરશે
PDF/HTML Page 16 of 25
single page version
પંચ કલ્યાણક મહોત્સવ ઊજવાયો...પરમ
પ્રભાવી પૂ. શ્રી કાનજીસ્વામીની મંગલ
છાયામાં ઉજવાયેલો આ પંચકલ્યાણક
પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ મુંબઈના ઈતિહાસમાં
અભૂતપૂર્વ હતો. પૂ. ગુરુદેવના પ્રતાપે
મુંબઈના દિ. જૈન મુમુક્ષુમંડળે અતીવ
ઉત્સાહપૂર્વક લગભગ ચાર લાખ રૂા. ના
ખર્ચે ઝવેરીબજારમાં ભવ્ય જિનમંદિર
બંધાવીને પંચકલ્યાણક પ્રતિષ્ઠાનો મહોત્સવ
મુંબઈનગરીમાં ઊજવ્યો. આ મહોત્સવનાં
દ્રશ્યો નીહાળીને હજારો–લાખો લોકો
આશ્ચર્યચકિત બન્યા હતા. આ પ્રતિષ્ઠા
ઉત્સવમાં લગભગ બે લાખ રૂા. નું ખર્ચ થયું
હતું, અને અઢી લાખ રૂા ની આવક થઈ
હતી. આ પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવના બધા
પ્રસંગોના વિગતવાર સમાચારોનો લગભગ
પ૦ પાનાંનો એક લેખ ‘આત્મધર્મ’ ના
ગતાંકમાં છાપવા માટે મોકલ્યો હતો, પરંતુ
પોસ્ટની ગરબડમાં તે ગૂમ થઈ જવાથી
પ્રસિદ્ધ થઈ શક્યો નથી; આથી તે
પ્રતિષ્ઠામહોત્સવના મુખ્ય–મુખ્ય પ્રસંગો
ફરીથી સંક્ષેપમાં લખીને મોકલવામાં આવ્યા
છે. યાત્રા પ્રવાસમાં હોવાને કારણે ઊભી
થયેલી મુંબઈના સમાચારોની આ
પરિસ્થિતિ બદલ આત્મધર્મના વાંચકો પાસે
ક્ષમા માંગીએ છીએ.
નગર’ પ્રતિષ્ઠામંડપમાં ઝંડારોપણ થયું તે પ્રસંગનું
દ્રશ્ય ચિત્રમાં શેઠ શ્રી ખીમચંદભાઈ વગેરે ઝંડારોપણ
કરી રહેલા દેખાય છે.
PDF/HTML Page 17 of 25
single page version
શ્રી જિનેન્દ્રદેવનો મહાઅભિષેક થયો હતો.
ગર્ભકલ્યાકના પૂર્વ દ્રશ્યો થયા હતા મંગલાચરણ બાદ, ઇંદ્રસભામાં નેમનાથપ્રભુના અવતરણ સંબંધી ચર્ચા થાય
છે, શિવાદેવીમાતાને ૧૬ મંગલસ્વપ્નો આવે છે, કુમારિકાદેવીઓ માતાની સેવા કરે છે–વગેરે દ્રશ્યો થયા હતા.
(પ્રતિષ્ઠામહોત્સવમાં ભગવાનના માતા–પિતા થવાનું સૌભાગ્ય શેઠ શ્રી મણિલાલભાઈ તથા તેમના ધર્મપત્ની
સુરજબેનને મળ્યું હતું, અને તેના ઉલ્લાસમાં તેમણે રૂા. ૧૦૦૦૦) પ્રતિષ્ઠામહોત્સવમાં અર્પણ કર્યા હતા.
સૌધર્મેન્દ્ર થવાનું સૌભાગ્ય શેઠશ્રી પુરણચંદ્રજી ઝવેરી જયપુરવાળાને મળ્યું હતું.
કૂંખે આવ્યાના કલ્યાણકારી સમાચાર મળતાં જ ઈંદ્રો આવીને ભગવાનના માતા–પિતાનું સન્માન કરીને સ્તુતિ–
પૂજન કરે છે, ઈત્યાદિ દ્રશ્યો થયા હતા.
વેદીશુદ્ધિ વગેરેમાં કેટલીક મહત્વની ક્રિયાઓ પવિત્રાત્મા પૂ. બેનશ્રી–બેન (ચંપાબેન અને શાંતાબેન)ના સુહસ્તે
થઈ હતી. તેઓશ્રી અતિશય ભક્તિપૂર્વક જ્યારે ભગવાનની વેદીશુદ્ધિ અને સ્વસ્તિકસ્થાપન વગેરે વિધિ કરતા
હતા ત્યારે ભક્તજનો તે દેખીને અતિ હર્ષપૂર્વક ભક્તિ કરતા હતા.
વખતની અદ્ભુત ભક્તિ, તેમજ રાજીમતી અને તેના પિતાજીનો વૈરાગ્યભર્યો સંવાદ વગેરે પ્રસંગો દેખીને
હજારો માણસો આશ્ચર્ય પામ્યા હતા. આ ઉપરાંત મંડળીએ સર્પનૃત્ય, મારવાડીનૃત્ય વગેરેનો નમૂનો પણ
બતાવ્યો હતો. એક બાલિકાએ મયૂરનૃત્ય કર્યું હતું.
જન્મકલ્યાણક ઊજવવા આવ્યા...ને મહાવીરનગરને ત્રણ પ્રદક્ષિણો કરી.....ત્યારબાદ ભગવાન નેમકુમારને હાથી
ઉપર બિરાજમાન કરીને મેરૂપર્વત ઉપર અભિષેક માટેનું ભવ્ય જુલુસ નીકળ્યું...આ જન્મકલ્યાણકનો વરઘોડો
અપૂર્વ હતો. અનેક બેન્ડ પાર્ટીઓ વગેરે વૈભવથી સહિત ૧પ–૨૦ હજાર જેટલા ભક્તોની ભક્તિથી ગાજતો
લગભગ એક માઈલ લાંબો આ વરઘોડો દેખીને મુંબઈની જનતા મુગ્ધ બની હતી...વરઘોડાનું સૌથી મોટું
આકર્ષણ બે હાથી હતા. હાથી સહિતનો આવો ભવ્ય વરઘોડો મુંબઈના ઈતિહાસમાં પહેલો જ હતો.....હાથી
માટેની પરવાનગી મેળવવા શેઠ મણિલાલભાઈએ બે લાખ રૂા. ની જામીનગીરી આપી હતી. હાથી ઉપર
બિરાજમાન નેમપ્રભુનું આ ભવ્ય જુલુસ મુંબઈ નગરીના જે જે રસ્તેથી પસાર થતું ત્યાંનો વાહન–વ્યવહાર
ઘડીભાર થંભી જતો હતો...ચારે કોરની અટારીઓ અને રસ્તાઓ
PDF/HTML Page 18 of 25
single page version
હતું.....મૂલચંદજીની ભક્તિભીની કળાએ મુંબઈની જનતાને મુગ્ધ કરી હતી.....નેમ પ્રભુને હાથી ઉપર દેખીને
ભક્ત જનોએ અદ્ભુત ઉલ્લાસથી આખે રસ્તે જે ભક્તિ કરી છે તેનું સ્મરણ આજે પણ હૃદયને ઉલ્લાસિત કરે
છે...મુંબઈનગરીમાં જૈનધર્મનું આ પ્રભાવક દ્રશ્ય દેખીને ભક્તો ઉલ્લાસથી નાચી ઊઠયા હતા......અહીં એક
વાતનો ઉલ્લેખ કરતાં હર્ષ થાય છે કે જન્મ કલ્યાણકના જુલુસ માટેના બે હાથી ‘કમલા સરકસ’ તરફથી
હોંસપૂર્વક આપવામાં આવ્યા હતા....જ્યારે હાથીની માંગણી કરવામાં આવી ત્યારે તેના માલીકે હોંસથી જવાબ
આપ્યો કે “ભગવાનના ઉંત્સવમાં અમારા હાથી ક્યાંથી?” અને આ બદલ તેમને એક હજાર રૂા. ની ભેટ
આપવા માંડી ત્યારે તેનો અસ્વીકાર કરતાં તેમણે કહ્યું કેઃ આવા ધર્મના કામમાં અમારા હાથી ઉપયોગમાં આવે
તે અમારું મહાભાગ્ય છે; આવા કાર્ય માટે જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે અમને કહેજો, અમે ગમે ત્યાંથી અમારા હાથી
મોકલશું. તેમની આ ભાવના બદલ કમલા સરકસના માલીકને અભિનંદન ઘટે છે.
ભગવાનનો જન્માભિષેક થયો.....જન્માભિષેક પ્રસંગનું દ્રશ્ય અદ્ભુત રોમાંચકારી હતું. જન્માભિષેક બાદ
પ્રતિષ્ઠામંડપમાં આવીને ઈંદ્ર–ઈંદ્રાણીઓએ ભક્તિથી તાંડવનૃત્ય કર્યું હતું. બપોરે બાલતીર્થંકર નેમિકુમારનું
પારણાઝૂલન થયું હતું.....પૂ. બેનશ્રીબેને અતિશય ભક્તિ અને વાત્સલ્યથી ભગવાનનું પારણું ઝુલાવ્યું હતું....અને
બીજા હજારો ભક્તોએ પણ ભક્તિથી ભગવાનનું પારણું ઝુલાવ્યું હતું. રાત્રે નેમકુમારના લગ્નપ્રસંગની
રાજસભાનું ભવ્ય દ્રશ્ય થયું હતું.... રાજા–મહારાજા તરીકે અનેક પ્રતિષ્ઠિત ગૃહસ્થોથી સભા શોભતી હતી.
ભાવવાળા હતા; વૈરાગ્ય થતાં લૌકાંતિક દેવોનું આગમન, ભગવાનની સ્તુતિ અને વૈરાગ્યસંબોધન વગેરે દ્રશ્યો
થયા હતા. ત્યારબાદ ભગવાનની દીક્ષા માટે વનયાત્રાનો અભિભવ્ય વરઘોડો નીકળ્યો થતો. દીક્ષાવનમાં
(ગોવાલીઆ ટેન્ક મેદાનમાં) ૨૦–૨પ હજારની ઉપસ્થિતિ વચ્ચે ભગવાનની દીક્ષાવિધિ થઈ હતી. દીક્ષાવિધિ
બાદ ત્યાં દીક્ષાવનમાં ગુરુદેવે અદ્ભુત ભાવભીના પ્રવચન દ્વારા મુનિદશાનો અપાર મહિમા કરીને તેની ભાવના
વ્યક્ત કરી હતી. દીક્ષાવિધિ બાદ પ્રભુના કેશને સમુદ્રમાં ક્ષેપણ કરવામાં આવ્યા હતા.
આનંદ થયો હતો. પ્રતિષ્ઠામંડપના પ્રવેશદ્વારા પાસે નેમિનાથ ભગવાનના વૈરાગ્ય સંબંધી એક ઘણી સુંદર રચના
કરવામાં આવી હતી; નેમનાથ કુમારનો રથ, પશુઓના પીંજરા પાસે આવતાં જ ભગવાનને દેખીને ડોક ઊંચી
કરીને પશુઓનો પોકાર, વરમાળા પહેરાવવા ઉત્સુક રાજુલમતી વગેરે સુંદર રચના તેમાં હતી. આ ઉપરાંત બીજી
રચનામાં, ગુરુદેવના પ્રતાપે થયેલા સૌરાષ્ટ્ર વગેરેના જિનમંદિરોનું દ્રશ્ય હતું, તેમજ બાહુબલી ભગવાન હતા.
આજે સવારમાં ગુરુદેવના પ્રવચન બાદ મુનિરાજ નેમપ્રભુના આહારદાનનો પ્રસંગ બન્યો હતો.....આ
પ્રસંગ શેઠશ્રી મણિલાલભાઈના કુંટુંબીજનોને ત્યાં થયો હતો......અનેક ભક્તો અતિશયભક્તિપૂર્વક મુનિરાજને
આહારદાન કરતા હતા અને પોતાના જીવનને ધન્ય સમજતા હતા....નેમનાથ મુનિરાજ આહારનો આ અતિ
ભાવભીનો પ્રસંગ નીહાળીને ગુરુદેવનું અંતર પણ મુનિભક્તિથી ઊભરાતું હતું, અને તેમણે અતિ ભક્તિથી
સ્વહસ્તે મુનિભગવાનને આહારદાન કર્યું હતું. ગુરુદેવના જીવનમાં આ પ્રસંગ અપૂર્વ હતો....એક બાળકની જેમ
નમ્રભાવે પ્રસન્નચિત્તે ગુરુદેવ જ્યારે મુનિ–ભગવાનના કરકમળમાં કેરીના રસનું દાન કરી રહ્યા હતા ત્યારે ખૂબ
જ ભક્તિ અને હર્ષપૂર્વક હજારો ભક્તજનો તેનું અનુમોદન કરી
PDF/HTML Page 19 of 25
single page version
કહાન દિ. જૈન સરસ્વતી ભવન” નું ઉદ્ઘાટન પૂ.
ગુરુદેવના સુહસ્તે થયું હતું....ઉદ્ઘાટન કર્યા બાદ
જિનવાણીમાતાને અર્ઘ ચડાવીને પછી પૂ. ગુરુદેવે
સમયસાર વગેરે શાસ્ત્રોમાં હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. પૂ.
ગુરુદેવ ઘણા ભાવપૂર્વક સમયસારમાં ૐકાર
દિવ્યધ્વનિનું આલેખય કરી રહ્યા છે–તેનું ભાવભર્યું
દશ્ય.
સુંદર મેળ દેખીને સૌનું હૃદય પુલકિત થતું હતું. બેનશ્રી
ચંપાબેને અને બેન શાંતાબેને પણ નેમિનાથમુનિરાજને
અતિશય ભક્તિપૂર્વક આહારદાન કર્યું હતું. આજે
સોનગઢના બ્રહ્મચર્યાશ્રમનો વાર્ષિક દિવસ હતો. સાત
વર્ષ પહેલાં બરાબર આ જ દિવસે બેનશ્રીબેનના ઘરે
નેમપ્રભુ પધાર્યા હતા, અને અહીં પણ આ દિવસે જ
નેમપ્રભુને આહારદાન દેતા પૂ. બેનશ્રીબેનને ખૂબ જ
ભક્તિ, ઉલ્લાસ અને પ્રસન્નતા થતા હતા.
જયપુરવાળા શેઠ પુરણચંદ્રજીએ પણ આ પ્રસંગની ખુશાલીમાં દર મહિને રૂા. ૧૦૧) (જિંદગી પર્યંત)
મુંબઈના સીમંધર દિ. જિનમંદિરને અર્પણ કરવાનું જાહેર કર્યું હતુ; આ ઉપરાંત આહારદાનની અનુમોદનાર્થે
ભક્તોએ હજારો રૂા. ના દાનની ઝડી વરસાવી હતી....અને ભક્તજનો ખૂબ જ આનંદથી ભક્તિ કરતા હતા.
અતિશય ભક્તિ ભરેલો, મુનિરાજના આહારદાનનો આ અદ્ભુત પ્રસંગ દેખીને દેશો દેશના ભક્તજનો
આશ્ચર્ય પામ્યા હતા, અને સોનગઢના મુમુક્ષુ ભક્તોની દિગંબર મુનિવરો પ્રત્યેની આટલી પરમ ભક્તિ
જોઈને સૌ સ્તબ્ધ બની ગયા હતા. ખરેખર, મુનિભક્તનો એ એક ધન્ય પ્રસંગ હતો!
મંત્રાક્ષરો લખતા હતા ત્યારે ગુરુદેવના હસ્તે થતા એ મહાન પ્રભાવક મંગલ કાર્યને દેખીને સૌ ભક્તો દેવ–
ગુરુના જયજયકારપૂર્વક ભક્તિ કરીને વધાવતા હતા. જુદાજુદા ગામોના કુલ ૨૧ જિનબિંબો પ્રતિષ્ઠા માટે
આવ્યા હતા.
PDF/HTML Page 20 of 25
single page version
ભગવાન છે; તેમની એક તરફ શ્રી ચંદ્રપ્રભુ ભગવાન બિરાજે છે ને બીજી તરફ શ્રી શાંતિનાથ ભગવાન બિરાજે
છે. આ ઉપરાંત શ્રી નેમિનાથ ભગવાન તથા આદિનાથ ભગવાન અને મહાવીર ભગવાન બિરાજે છે.
ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા ખૂબ જ ઉલ્લાસપૂર્વક થઈ હતી. ગુરુદેવની હાજરીમાં ભક્તજનો પોતાના મસ્તકે લઈને
જ્યારે ભગવાનને વેદી ઉપર પધારાવતા હતા ત્યારે એવા ભાવ વ્યક્ત થતા હતા કે અહા! ગુરુદેવના પ્રતાપે
અમને અમારા જીવનના નાથ જિનેન્દ્રભગવાન મળ્યા!! ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા બાદ કલશ અને ધ્વજારોહણ થયું
હતું. કલશ અને ધ્વજ ઉપર તેમજ ભગવાનની વેદીની બંને તરફ પૂ. ગુરુદેવના સુહસ્તે મંગલ સ્વસ્તિક થયા
હતા.
ભક્તિ કરાવી હતી. મુંબઈનગરીના આ ભવ્ય ઉત્સવ સંબંધી “વાહવા જી વાહવા” વાળી ભક્તિ કરાવી
હતી....તેમ પોતે હાથમાં ચામર લઈને ખૂબ જ ભાવભીની ભક્તિ કરી હતી. એ ભક્તિ દેખીને ભક્તોના અંતરમાં
જિનેન્દ્ર મહિમાની લહેરો ઉલ્લસતી હતી....અને જ્ઞાનીઓના અંતરમાં જિનેન્દ્ર ભગવાન પ્રત્યે કેવો અપાર પ્રેમ છે
તે દેખાતું હતું. આવા વિરલ ભક્તિપ્રસંગો નજરે જોનારને જ તેનો ખ્યાલ આવે.
લાગતું હતું....જેમાં ૧૧ બેન્ડ પાર્ટી હતી....ત્રણ સુંદર રથ હતા. આ ઉપરાંત અજમેરની ભજનમંડળી, પ૧ જેટલી
મોટરો અનેક છડી–ધ્વજા–ચામર વગેરે ઘણો જ વૈભવ હતો.....આ રથયાત્રાએ આખી નગરીમાં જિનેન્દ્ર મહિમા
ફેલાવી દીધો હતો....નગરીના લાખો લોકો હર્ષભક્તિ ને આશ્ચર્યથી આ રથયાત્રા નીહાળવા ઊભરાયા હતા.
આમ ભવ્ય રથયાત્રાપૂર્વક આ મહાન પ્રતિષ્ઠા– મહોત્સવ સંપૂર્ણ થયો હતો.
પ્રતિષ્ઠામહોત્સવ જોઈને ખૂબ જ પ્રભાવિત થયા હતા. અને તેઓએ ૧પ–૧પ હજાર માણસોની સભા વચ્ચે
ભાષણ કરીને પૂ. ગુરુદેવનો મહિમા અને પ્રશંસા કરી હતી. પં. બંસીધરજીએ તો ગદગદ ભાવપૂર્વક બેધડકપણે
સ્પષ્ટ કહ્યું હતું કેઃ “બાર બાર મૈંં કહતા આયા હું, શીખરજી મેં ભી મેંને કહા થા ઔર ફિર યહાં પર ભી મૈં કહતા
હૂં કિ મહારાજજી (કાનજીસ્વામી) ભેદ જ્ઞાનકી જો બાત સુના રહે હૈ યહ ઉનકે ઘરકી નયી બાત નહીં હૈં, ઈસી
બાતકો તીર્થંકરોને, ભેદજ્ઞાની બડેબડે આચાર્યોને ઔર પૂર્વકે બડેબડે પંડિતોને કહી હૈ, વહી બાત આજ આપ
સુના રહે હૈ...ઔર યહી સચ્ચા નિખરા હુઆ દિગંબર જૈન ધર્મ હૈ...”
વાંચકોને ન મળી શકવા બદલ અમે દિલગીર છીએ.