PDF/HTML Page 1 of 21
single page version
PDF/HTML Page 2 of 21
single page version
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
મોક્ષના કારણરૂપ આત્મઅનુભવ તો પૂર્વે અનેક ભવ પહેલાં પ્રગટ કર્યો હતો....પછી તેમાં
આગળ વધતાં વધતાં આજે પરોઢિયે પૂર્ણ મોક્ષદશા પ્રગટ કરી. તેના બહુમાનમાં હજારો
દીપકોની માળાથી લોકોએ નિર્વાણમહોત્સવ ઊજવ્યો. તે નિર્વાણનું આજે બેસતું વર્ષ છે.
આજે ૨૪૮૬ મું વર્ષ બેઠું.
મહામંગળ દિવસ છે. એટલે ખરેખર તો, તે ભગવંતોએ કઈ રીતે મોક્ષની આરાધના કરી તે
ઓળખીને તેવી આરાધના પ્રગટ કરવાનો આ દિવસ છે. અંતરમાં આત્માની સન્મુખ
થઈને જેણે આરાધના પ્રગટ કરી તેણે રત્નત્રયરૂપ દીવડાથી મોક્ષનો મહોત્સવ ઊજવ્યો..
તેણે ખરી દીપાવલી ઊજવી.. તેના આત્મામાં આનંદમય સુપ્રભાત ખીલ્યું. તે મંગળ છે.
અને દરેક જીવે તેની ભાવના તથા આરાધના કરવા જેવી છે.
PDF/HTML Page 3 of 21
single page version
ગયા છે અને માહ માસમાં તે ત્રણે ગામોમાં જિનબિંબ–વેદીપ્રતિષ્ઠા થવાની છે. આ
મંગલકાર્ય માટે વડીઆનું મુહૂર્ત મહાસુદ છઠ્ઠ ને મંગળવાર, જેતપુરનું મુહૂર્ત મહા સુદ ૧૧ ને
સોમવાર, તથા ગોંડલનું મુહૂર્ત માહ સુદ ૧૪ ને ગુરુવારનું છે. વિહારનો કાર્યક્રમ
રાજકોટના દિ. જિનમંદિરની પ્રતિષ્ઠાને આ ફાગણ સુદ ૧૨ ના દિને દસ વર્ષ પૂરા
PDF/HTML Page 4 of 21
single page version
જન્મમરણથી છૂટકારો થાય તેમ નથી. માટે સર્વ ઉદ્યમથી સમ્યગ્દર્શન
કરવા જેવું છે.
સુખબુદ્ધિ કરે નહિ, એટલે તેમાં આત્માને બાંધી દ્યે નહિ; પણ તેનાથી
સમ્યગ્દર્શનવડે શુદ્ધ આત્માનો અનુભવ કરવાની જેને ધગશ અને
ઝંખના જાગી છે એવો જિજ્ઞાસુ શિષ્ય વિનયપૂર્વક શ્રી ગુરુને પૂછે છે કે
પ્રભો! આત્મા અને રાગાદિને ભિન્ન કઈ રીતે અનુભવવા?
ચૈતન્યસ્વભાવનું વેદન તો શાંત–આનંદમય છે,–આમ સ્વાદભેદથી બંનેને
જુદા જાણતાં જ તારું જ્ઞાન રાગથી છૂટીને અંર્તસ્વભાવમાં વળી જશે,
ને રાગથી ભિન્ન ચૈતન્યસ્વભાવનો અપૂર્વ અનુભવ તને થશે.
મુક્તિ આપે છે. અહા, ભેદજ્ઞાનનો મહિમા જીવને અનાદિથી ભાસ્યો
નથી, ને બહારની ક્રિયાનો ને બહારના ભાવોનો મહિમા માન્યો છે.
જેનો મહિમા માને તેનાથી પાછો કેમ વળે? અને ચૈતન્યનો મહિમા
કારણ છે. અહા! હું તો જ્ઞાયક છું, મારો આત્મા જ મારા સુખનું કારણ
છે–એમ નિર્ણય કરીને અંતર્મુખ થવું તે જ બંધનથી છૂટકારાનો ઉપાય છે.
PDF/HTML Page 5 of 21
single page version
ચૈતન્યસ્વભાવ શાંત–અનાકુળ સ્વાદથી ભરેલો છે કેમકે તેની નિકટતામાં
પણ શાંતિ ભાસે છે, અને તે સ્વભાવમાં વળતાં શાંત–અનાકુળ સ્વાદનું
ભિન્નતાનો નિર્ણય થાય છે.
થઈને ચૈતન્યના અતીન્દ્રિય આનંદનો સ્વાદ લ્યે છે. આ રીતે ભેદજ્ઞાન
થતાં જ આત્મા સંસારથી નિવૃત્ત થાય છે ને મોક્ષ તરફ પરિણમતો જાય
છે.
(૧૦) આચાર્યભગવાન કહે છે કે પ્રભુ! તારી મુક્તિનો માર્ગ તારા
આત્મામાંથી શરૂ થાય છે, બહારથી તારી મુક્તિનો માર્ગ મળે તેમ નથી;
માટે અંર્તસ્વભાવને લક્ષમાં લઈને તેની સન્મુખ થા. મુક્તિનો માર્ગ
અંતર્મુખ છે.
‘તું મૂરખ છો.........ગાંડો છો!’ આમ ક્્યારેક મૃદુતાભરેલા શબ્દોથી શિખામણ
આપે ક્્યારેક કડક શબ્દોમાં ઠપકો આપે, પરંતુ બંને વખતે માતાના હૃદયમાં
પુત્રના હિતનો જ અભિપ્રાય છે એટલે તેની શિખામણમાં કોમળતા જ ભરેલી
છે: તેમ ધર્માત્મા સંતો બાળક જેવા અબુધ શિષ્યોને સમજાવવા માટે ઉપદેશમાં
ક્્યારેક મૃદુતાથી એમ કહે કે હે ભાઈ! તારો આત્મા સિદ્ધ જેવો છે તેને તું
તારા આત્માને હવે તો ઓળખ! આ મૂઢતા તારે ક્્યાંસુધી રાખવી છે? હવે તો
તે છોડ!’ આ રીતે, કોઈવાર મુદૃ સંબોધનથી અને કોઈવાર કડક સંબોધનથી
ઉપદેશ આપે, –પરંતુ બંને પ્રકારના ઉપદેશ વખતે તેમના હૃદયમાં શિષ્યના
હિતનો જ અભિપ્રાય છે એટલે તેમના હૃદયમાં કોમળતા જ છે..........વાત્સલ્ય
જ છે.
પ્રસિદ્ધ થનારું પૂ. ગુરુદેવનું પ્રવચન વાંચો.
PDF/HTML Page 6 of 21
single page version
છે, બી. એ. ના અભ્યાસનો કોર્સ ૪ વર્ષનો હોય છે, તેમ અહીં
ધર્મના અભ્યાસમાં બી. એ. નો એટલે કે બ્રહ્મસ્વરૂપ આત્માના
અનુભવનો કોર્સ કેટલો? –આચાર્યદેવ કહે છે કે વધુમાં વધુ છ
મહિના! છ મહિના અભ્યાસ કરવાથી તને બ્રહ્મસ્વરૂપ
આત્માનો અનુભવ જરૂર થશે..પણ અભ્યાસ માટેની એક
શરત! કઈ શરત?...કે બીજો નકામો કોલાહલ છોડીને
અભ્યાસ કરવો..
स्वयमपि निभृतः सन् पश्य षण्मासमेकम्।
हृदयसरिस पुसं पद्गलाद्भिन्नधाम्नो
ननु किमनुपलब्धिर्भाति किं चोपलब्धिः।।३४।।
દેખવાનો અભ્યાસ કર. સમસ્ત પરભાવોના કોલાહલથી રહિત એવા ચૈતન્યસ્વરૂપને દેખવા માટે
નિભૃત થા....નિભૃત થઈને (એટલે શાંત થઈને, નિશ્ચળ થઈને, એકાગ્ર થઈને, વિશ્વાસુ થઈને, સ્થિર
થઈને, ગુપ્ત રીતે, ચુપચાપ, વિનીત થઈને, કેળવાયેલ થઈને, દ્રઢ થઈને) અંતરમાં ચૈતન્યને દેખવાનો
છ મહિના સુધી આ રીતે અભ્યાસ કર....એક વાર છ મહિના સુધી આવો અભ્યાસ કરીને તું ખાતરી
કરી જો....કે આમ કરવાથી તારા હૃદયસરોવરમાં પુદ્ગલથી ભિન્ન એવા ચૈતન્યપ્રકાશની પ્રાપ્તિ થાય છે
કે નહીં? છ મહિનામાં તો જરૂર પ્રાપ્તિ થશે.
PDF/HTML Page 7 of 21
single page version
માનીને તેનો તો તેં અનંત કાળથી અભ્યાસ કર્યો, છતાં તને ચૈતન્યવિદ્યા પ્રાપ્ત ન થઈ, તને તારો
PDF/HTML Page 8 of 21
single page version
ઉપાય બતાવીને
આચાર્યદેવ શિષ્યની
જિજ્ઞાસા તૃપ્ત કરે છે
થા...ને અંતર્મુખ થઈને તારા જ્ઞાનસ્વભાવમાં જ પ્રવૃત્તિ
કર. આમ કરવાથી તારો ભવબંધન તૂટી જશે, ને તને
તારા સુખનો અનુભવ થશે.
* મારો આત્મા સ્વપરપ્રકાશક જ્ઞાનસ્વભાવી છે, આસ્રવો તેનાથી વિપરીત એટલે કે સ્વપરને
જ્ઞાન જ તેને જાણે છે.
–આવું જાણનારું જ્ઞાન શુદ્ધઆત્મામાં પ્રવર્તીને આસ્રવોથી નિવૃત્ત થઈ જાય છે.
એમ કદી બને નહીં. ક્રોધાદિથી છૂટું પડ્યા વિના અને સ્વભાવસન્મુખ થઈને તેમાં એકતા
કર્યા વિના ખરેખર આત્માને કે આસ્રવોને જાણી શકાતા નથી.
તે જ્ઞાતા નથી.–
जो जाने सो जाननहारा;
जाने नहि करता जो सोई,
जाने सो करता नहि होई
PDF/HTML Page 9 of 21
single page version
PDF/HTML Page 10 of 21
single page version
PDF/HTML Page 11 of 21
single page version
PDF/HTML Page 12 of 21
single page version
ગણતરીમાં ગણવામાં આવતો નથી. અલ્પકાળમાં જ્ઞાન પોતાના સ્વરૂપમાં ઠરતાં તે અલ્પબંધ
પણ છૂટી જશે, ને આત્મા સર્વથા અબંધ સાક્ષાત્ પરમાત્મા થઈ જશે.–આ રીતે
ચૈતન્યસ્વરૂપ આત્માને ઓળખીને તેમાં જ્ઞાનની લીનતા તે જ સંસારનાશનો અને
પરમાત્મપદપ્રાપ્તિનો એકમાત્ર અમોઘ ઉપાય છે.
જાણનાર વિજ્ઞાનઘન હું છું. મારો વિજ્ઞાનઘન સ્વભાવ વિભાવોથી જુદો જ છે.–આમ
જાણનાર ભેદજ્ઞાની જીવ વિભાવોથી પાછો વળીને સ્વભાવના શ્રદ્ધા–જ્ઞાન–રમણતામાં પ્રવર્તે
છે, એટલે કે મોક્ષમાર્ગમાં વર્તે છે, તેથી તેને બંધન થતું નથી.
શ્રદ્ધા–જ્ઞાન–ગૃહસ્થપણામાં થઈ શકે છે. આચાર્યદેવ કહે છે કે અહો! જ્ઞાનઘન આત્માની શ્રદ્ધા
થતાં અનંતા કર્મોની નિર્જરા થઈ જાય છે; અને પછી તેમાં સ્થિરતા થતાં કેવળજ્ઞાન થાય છે;
આવો ભેદજ્ઞાનનો મહિમા છે.
તો કોઈ જ્ઞાનીનું વચન હોય જ નહિ.
નહિ, પુણ્યપાપના ભાવ તે કાંઈ સ્વભાવ સાથે જોડાણનું કાર્ય નથી, તે તો કર્મ સાથે જોડાણનું
કાર્ય છે, અને દુઃખનું કારણ છે.
નિરાકુળસ્વભાવી છે, આનંદસ્વરૂપી છે, તેના અવલંબનથી આનંદનો જ અનુભવ થાય છે, તે
દુઃખનું કારણ નથી પણ સુખનું જ કારણ છે, અને તેના સુખકાર્યને કર્મ સાથે જરા પણ સંબંધ
નથી. રાગાદિ આસ્રવો તે કર્મ સાથે સંબંધવાળા છે.–આ રીતે આત્મા અને આસ્રવોને
જુદાપણું છે. આવું જુદાપણું જાણીને હે જીવ! તું રાગાદિથી નિવૃત્ત થા....ને અંતર્મુખ થઈને
તારા જ્ઞાનસ્વભાવમાં જ પ્રવૃત્તિ કર. આમ કરવાથી તારા ભવબંધન તૂટી જશે, ને તને તારા
સુખનો અનુભવ થશે.
PDF/HTML Page 13 of 21
single page version
દ્વેષ થાય છે. ઉપયોગને અંતર્મુખ કરીને જેને પોતાના અતીન્દ્રિય આનંદના અનુભવમાં લીનતા વર્તે છે
તેને બાહ્ય પદાર્થો પ્રત્યે વલણ જ નથી એટલે તેને તો કોઈ પદાર્થ સંબંધી રાગ–દ્વેષ થતા નથી.
કે ચૈતન્ય સ્વરૂપમાં ઉપયોગને જોડવો તે જ રાગ–દ્વેષને ટાળવાનો ઉપાય છે. આ સિવાય બાહ્ય
રાગાદિથી પણ પરમાર્થે ભિન્ન એવા ચિદાનંદસ્વરૂપનું ભાન કર્યું હોય, તેને જ તેમાં ઉપયોગની લીનતા
થાય. પરંતુ જે જીવ દેહાદિની ક્રિયાને પોતાની માનતો હોય, કે રાગથી લાભ માનતો હોય તેનો ઉપયોગ
તે દેહથી ને રાગથી પાછો ખસીને ચૈતન્યમાં વળે જ ક્્યાંથી? જ્યાં લાભ માને ત્યાંથી પોતાના ઉપયોગને
કેમ ખસેડે?–ન જ ખસેડે. માટે ઉપયોગને પોતાના ચિદાનંદ સ્વરૂપમાં એકાગ્ર કરવા ઈચ્છનારે પ્રથમ તો
પોતાના સ્વરૂપને દેહાદિથી ને રાગાદિથી અત્યંત ભિન્ન જાણવું જોઈએ. જગતના કોઈ પણ બાહ્ય
વિષયોમાં કે તે તરફના રાગમાં ક્્યાંય સ્વપ્નેય મારું સુખ કે શાંતિ નથી, અનંતકાળ બહારના ભાવો
કર્યા પણ મને કિંચિત્ સુખ ન મળ્યું. જગતમાં ક્્યાંય પણ મારું સુખ હોય તો તે મારા નિજસ્વરૂપમાં જ
છે, બીજે ક્્યાંય નથી. માટે હવે હું બહારનો ઉપયોગ છોડીને, મારા સ્વરૂપમાં જ ઉપયોગને જોડું છું.–
આવા દ્રઢ નિર્ણયપૂર્વક ધર્મી જીવ વારંવાર પોતાના ઉપયોગને અંર્તસ્વરૂપમાં જોડે છે.
PDF/HTML Page 14 of 21
single page version
થાય છે ને વીતરાગી આનંદનો અનુભવ થાય છે,–એમ પૂર્વ ગાથામાં કહ્યું. એ જ વાતને દ્રઢ કરતાં હવે
नायतास्तत्र निर्वान्ति कृत्वाति परमं तपः।।४१।।
PDF/HTML Page 15 of 21
single page version
ઉપાયથી દુઃખ ટળે છે; બીજા કોઈ ઉપાયથી દુઃખ ટળતું નથી. છહ ઢાળામાં કહ્યું છે કે–
સફળ છે, ને મોક્ષને માટે નિષ્ફળ છે; ને જ્ઞાનીની જે ધર્મક્રિયા છે તે સંસારને માટે નિષ્ફળ છે ને મોક્ષને
માટે સફળ છે. જેને અંતરમાં સ્વસન્મુખ પ્રયત્ન નથી તે પરસન્મુખ જેટલો પ્રયત્ન કરે તેનું ફળ દુઃખ
અને સંસાર જ છે. આત્મસ્વભાવમાં સ્વસન્મુખ પ્રયત્નથી જ સુખ અને મુક્તિ થાય છે; માટે
આત્મજ્ઞાનના ઉદ્યમનો ઉપદેશ છે.
આનંદને ચૂકીને બાહ્ય
ઈન્દ્રિયવિષયોમાં મુર્છાઈ
ગયેલા બહિરાત્માઓ
નિરંતર દુઃખી છે.
અને
મારું સુખ મારા આત્મામાં જ છે,
બાહ્ય ઈન્દ્રિયવિષયોમાં
મારું સુખ નથી–એવી અંર્તપ્રતીતિ કરીને,
ધર્માત્મા અંતર્મુખ થઈને
આત્માના અતીન્દ્રિયસુખનો
સ્વાદ લ્યે છે..........તે નિરંતર સુખી છે.
PDF/HTML Page 16 of 21
single page version
પ્રશ્ન:– મોક્ષમાર્ગી મુનિવરો કેવા હોય છે?
ઉત્તર:– જેણે સમ્યગ્દર્શન જ્ઞાન–ચારિત્રરૂપ શુદ્ધ પરિણતિ પ્રગટ કરીને અંતરમાં તો અશુદ્ધ
ઉત્તર:– વસ્ત્રાદિનું ગ્રહણ હોય ત્યાં મુનિદશા હોય નહીં, એ નિયમ છે.
પ્રશ્ન:– વસ્ત્રાદિનું ગ્રહણ હોય ત્યાં સમ્યગ્દર્શન હોય કે નહીં.
ઉત્તર:– વસ્ત્રાદિનું ગ્રહણ હોય ત્યાં સમ્યગ્દર્શન હોઈ શકે.
પ્રશ્ન:–વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ સહિત મુનિપણું માને તેને સમ્યગ્દર્શન હોય?
ઉત્તર:– ના, વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ સહિત જે મુનિપણું માને તેને સમ્યગ્દર્શન હોતું નથી, કેમ કે તે
ઉતર:– અંતરમાં જેને મુનિદશાને યોગ્ય શુદ્ધપરિણતિ પ્રગટી હોય તેને અશુદ્ધ પરિણતિ છૂટી ગઈ
હોય–એવો નિયમ છે. અને જ્યાં વસ્ત્રાદિનું ગ્રહણ હોય ત્યાં તે પ્રકારની અશુદ્ધપરિણતિ પણ હોય જ છે,
તેથી તેને મુનિપણું હોતું નથી. અને છતાં જો મુનિપણું માને તો સમ્યગ્દર્શન પણ હોતું નથી.
ઉત્તર:– જેમ બહારના ફોતરાંના સદ્ભાવમાં ચોખાને અંદરની રતાશ છૂટી નથી, તેમ જ્યાં બાહ્ય
છૂટી ગઈ હોય તેને બહારનું ફોતરું પણ છૂટી જ ગયું હોય, તેમ જે આત્માને અંતરમાંથી રાગરૂપી
રતાશ છૂટી ગઈ હોય તેને બહારમાં વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ પણ છૂટી જ ગયો હોય. હજી એમ બને કે ચોખાનું
ઉપરનું ફોતરું છૂટયું હોય પણ અંદરની રતાશ ન છૂટી હોય; તેમ બહારથી વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ છૂટી ગયો
હોય પણ અંદરમાં મોહ ન છૂટયો હોય–એમ બની શકે; પરંતુ અંદરથી જેનો મોહ છૂટયો તેને બહારમાં
વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ હોય–એમ તો કદી બને જ નહીં.
PDF/HTML Page 17 of 21
single page version
સદ્ભાવમાં પ્રથમ તો મમત્વપરિણામરૂપ મૂર્છા હોય છે, બીજું તે વસ્ત્રાદિને ધોવા–સાચવવા વગેરે પ્રકારે
ઉત્તર:– વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ આત્માને પરદ્રવ્ય છે.
પ્રશ્ન:– જેણે વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહ ગ્રહણ કર્યો હોય તે જીવ કેવો છે?
ઉત્તર:– જેણે વસ્ત્રાદિ પરિગ્રહનું ગ્રહણ કર્યું છે તે જીવ પરદ્રવ્યમાં રત છે.
પ્રશ્ન:– પરદ્રવ્યમાં રત જીવને સાધુંપણું કેમ ન હોય?
ઉત્તર:– જે જીવ પરદ્રવ્યમાં રત હોય તે સ્વદ્રવ્યરૂપ શુદ્ધાત્માને કઈ રીતે સાધે? પરદ્રવ્યમાં
ઉત્તર:– પ્રથમ તો, મારો શુદ્ધ આત્મા જ મને ધુ્રવ છે, એ સિવાય બધાય પરદ્રવ્યોનો સંયોગ મને
ઉત્તર:– મોક્ષમાર્ગી મુનિવરોને પોતાનો શુદ્ધ આત્મા જ ઉપલબ્ધ કરવા જેવો છે. શુદ્ધાત્માની
ઉત્તર:– હું પરનો નથી, પર મારાં નથી, હું એક જ્ઞાન છું, શુદ્ધજ્ઞાન જ મારું સ્વ છે–આમ
ઉત્તર:– શુદ્ધાત્માની ઉપલબ્ધિથી મોહનો ક્ષય થઈને મોક્ષના અક્ષયસુખની પ્રાપ્તિ થાય છે.
PDF/HTML Page 18 of 21
single page version
આરાધનાવડે માગના ફળને પામેલ આત્મા કેવો છે? – કે કેવળજ્ઞાનમૂર્તિ તે આત્મા
સમસ્ત વિશ્વને સાક્ષાત્ જાણે છે. ઝળહળતો ચૈતન્યસૂર્ય જ્યાં ઊગ્યો અને કર્મરૂપી
ખરેખર તે કેવળજ્ઞાન પોતાના દિવ્ય સામર્થ્યવડે ત્રણલોક–ત્રણકાળવર્તી સમસ્ત પદાર્થોને
જાણી લે છે. અહો! આવા ચૈતન્યસૂર્યનો ઉદય જગતના જીવોને જ્ઞાનનેત્ર ખોલવાનું
કારણ છે. જેમ સૂર્યનો ઉદય થતાં જગતના જીવોની નિદ્રા ટળીને નેત્ર ખૂલે છે, તેમ
કેવળજ્ઞાનસૂર્યનો ઉદય જગતના જીવોની નિદ્રાને દૂર કરીને જ્ઞાનનેત્ર ખોલવાનું કારણ
છે. જે જીવ કેવળજ્ઞાનને લક્ષમાં લઈને તેનો નિર્ણય કરે તેને જ્ઞાનસ્વભાવની સન્મુખતા
થઈને સમ્યગ્જ્ઞાનચક્ષુ ખુલ્યા વગર રહે નહીં.
માર્ગના ફળરૂપે ઝળહળતો ચૈતન્યસૂર્ય ઊગ્યો છે, પણ જેનાં જ્ઞાનચક્ષુ બંધ છે તે તેને
દેખતો નથી–શ્રદ્ધતો નથી. સ્વસન્મુખ થઈને જ્ઞાનચક્ષુ ઊઘડયા વગર કેવળજ્ઞાનની શ્રદ્ધા
થાય નહીં.
PDF/HTML Page 19 of 21
single page version
જ્ઞેયો કરતાં કેવળજ્ઞાનનું સામર્થ્ય અચિંત્ય છે તેની તને ખબર નથી. જો અનાદિ પદાર્થને
અનાદિસ્વરૂપે કેવળજ્ઞાન ન જાણી લ્યે તો તે જ્ઞાનનું સર્વજ્ઞપણું ક્્યાં રહ્યું? માટે શ્રદ્ધા કર કે
કેવળજ્ઞાન ત્રણલોક અને ત્રણકાળને જાણે છે. કેવળજ્ઞાનભાનુ એવા જિનદેવ જયવંત છે.
સર્વે અનિષ્ટનો નાશ થયો છે. પૂર્ણ જ્ઞાન ને આનંદની પ્રાપ્તિ તે જ મુમુક્ષુનું ઈષ્ટ છે. આત્માના
જ્ઞાનાનંદસ્વરૂપ આત્માની પ્રાપ્તિ સિવાય જગતમાં બીજું કાંઈ ઈષ્ટ નથી. રત્નત્રયમાર્ગની
આરાધનાથી આવું ઈષ્ટ કેવળીભગવંતોને પરિપૂર્ણ પ્રાપ્ત થયું છે. તેમને ઓળખવાની આ વાત
છે. કેમકે–
તે જીવ જાણે આત્મને તસુ મોહ પામે લય ખરે.
હે જિનનાથ! સદ્જ્ઞાનરૂપી નાવમાં આરોહણ કરી ભવસાગરને ઓળંગી જઈને, તું
સર્વજ્ઞની શ્રદ્ધા તે સર્વજ્ઞસ્વભાવની આરાધનાનું કારણ છે, સર્વજ્ઞની શ્રદ્ધા ભવનું
PDF/HTML Page 20 of 21
single page version
હતો....વારંવાર સોનગઢ આવીને તેઓ લાંબો ટાઈમ રહેતા ને લાભ લેતા. અમદાવાદ મુમુક્ષુ
મંડળના તેઓ એક ઉત્સાહી કાર્યકર, વડીલ અને સલાહકાર હતા અને ત્યાંના મંડળમાં કેટલોક
વખત સુધી તેમણે વાંચન પણ કરેલું. છેલ્લા કેટલાક વખતથી તેમની તબીયત બરાબર રહેતી
ન હતી તેથી તેઓ સોનગઢ આવી શક્્યા ન હતા...છતાં માંદગીમાં પણ તેઓ ગુરુદેવને
વારંવાર યાદ કરીને તત્ત્વવિચાર કરતા હતા....તેમનો આત્મા ધાર્મિકોલ્લાસમાં આગળ વધીને
આત્મહિતને સાધે...એ જ ભાવના.
પ૦૦) જ્ઞાન ખાતે.
૨૭૨૭) બાલબ્રહ્મચારી બહેનો ૨૭ દરેકને રૂા. ૧૦૧)
૧૦૦૧) કુમારિકા–બ્રહ્મચર્યાશ્રમ ખાતે.
પ૦પ) જૈન અતિથિ સેવાસમિતિ, સોનગઢ.
પ૦૧) જૈન વિધાર્થીગૃહ, સોનગઢ.
૨૦૨૧)
૮૪)
કુટુંબના સર્વે સભ્યોએ પણ તેમના ધાર્મિક સંસ્કારોનો વારસો ઝીલ્યો છે, અને દેવ–ગુરુ–ધર્મની
પ્રભાવનામાં ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લઈ રહ્યા છે, તે માટે તેઓને ધન્યવાદ.