: phAgaN : 2001 : 77 :
samyaktva e ja pratham kartavya chhe
juo aShTa pAhuD pAnun 344 thI 346
shrAvake pratham shun karavun te batAve chhe:– mUL gAthA
गहिऊण य सम्मत्तं सुणिम्मलं सुर गिरीव णिक्कंप ।
तंजाणे झाइज्जइ सावय! दुक्खक्खय ट्ठाए ।।८६।।
sanskRit chhAyA
गृहीत्वा च सम्यक्त्वं सुनिर्मलं सुर गिरे रिव निष्कंपम् ।
तत् ध्याने ध्यायते श्रावक! दुःख क्षयार्थे ।।८६।।
artha:– pratham to shrAvake sunirmal kahetAn sArI rIte nirmaL ane meruvat niShkamp, achal ane chaL–malIn tathA agADh duShaN
rahit atyant nishchaL evA samyaktvane grahaN karI tene (samyaktvanA viShayabhUt ekarUp AtmAne) dhyAnamAn dhyAvavun, shA mATe
dhyAvavun? dukhanA kShay arthe dhyAvavun.
bhAvArtha:– shrAvake pahelAnn to niratichAr nishchaL samyaktvane grahaN karI tenun dhyAn karavun ke je samyaktvanI bhAvanAthI gRuhasthane
gRuhakAryasambandhI AkULatA, kShobh, dukh hoy te maTI jAy. kAryanA bagaDavA–sudharavAmAn vastunA svarUpano vichAr Ave tyAre dukh maTI jAy.
samyagdraShTine evo vichAr hoy chhe ke sarvagne jevun vastunun svarUp jANyun chhe, tem nirantar pariName chhe, ane tem thAy chhe temAn IShTa aniShTa
mAnI dukhI sukhI thavun te niShphaL chhe; evA vichArathI dukh maTe te pratyakSha anubhav gochar chhe, tethI samyaktvanun dhyAn karavAnun kahyun chhe.
have samyaktvanA dhyAnano mahimA kahe chhe:– gAthA
सम्मत्तं जो झायइ साम्माइट्ठी हवेइ सो जीवो ।
सम्मत्त परिणदो उण खवेइ दुट्ठट्ठ कम्माणि ।।८७।।
sanskRit
सम्यक्त्वं यः ध्यायत्ति सम्यग्द्रष्टिः भवति सः जीवः ।
सम्यक्त्व परिणतः पुनः क्षपयति दुष्टाष्ट कर्माणि ।।८७।।
artha:– je jIv samyaktvane dhyAve chhe, te jIv samyagdraShTi chhe; vaLI te samyaktvarUp pariNamatAn duShTa je ATh karmo teno kShay kare chhe.
bhAvArtha:– samyaktvanun dhyAn evun chhe ke jo pahelAnn samyaktva na thayun hoy topaN, tenA svarUpane jANI tene dhyAve to te samyagadraShTi thaI jAy
chhe. vaLI samyaktva prApta thaye jIvanAn pariNAm evAn hoy chhe ke sansAranA kAraNarUp je duShTa ATh karmo teno kShay thAy chhe; samyaktva thatAn ja karmanI
guNashreNI nirjarA thatI jAy chhe. anukrame muni thAy tyAre, chAritra ane shukladhyAn tenA sahakArI hoy tyAre sarva karmono nAsh thAy chhe.
have te vAt sankShepamAn kahe chhe:– gAthA
किं बहुणा भणिएणं जे सिद्धा णरवरा गए काले ।
सिज्झिहहि जे वि भविया तं जाणइ सम्ममाहप्पं ।।८८।।
sanskRit
किं बहुना भणितेन ये सिद्धाः नरवराः गते काले ।
सेत्स्यंति येऽपि भव्याः तज्जानीत सम्यक्त्व माहात्म्यम् ।।८८।।
artha:– kundakundAchAryadev kahe chhe ke:– “ghaNun kahevAthI shun sAdhya chhe? je narapradhAn bhUtakALamAn siddha thAy tathA bhaviShyamAn siddha thashe
te samyaktvanun ja mAhAtmya jANo.”
bhAvArtha:– A samyaktvanun evun mAhAtmya chhe ke ATh karmono nAsh karI je bhUtakALamAn mukti prApta thayA chhe tathA bhaviShyamAn thashe,
te A samyaktvathI ja thayA chhe ane thashe tethI AchAryadev kahe chhe ke visheSh shun kahevun? sankShepamAn samajo ke muktinun pradhAn kAraN A
samyaktva ja chhe. em na jANo ke gRuhasthIone shun dharma hoy! A samyaktva dharma evo chhe ke je sarvadharmanA angane saphaL kare chhe.
je nirantar samyaktva pALe chhe, te dhanya chhe em have kahe chhe:– gAthA
ते घण्णा सुकयत्था ते सूरा ते वि पंडिया मणुया ।
सम्मतं सिद्धियर सिविणे वि ण मइलियं जेहिं ।।८९।।
sanskRit
ते धन्याः सुकृतार्थः ते शूराः तेऽपि पंडिता मनुजाः ।
सम्यक्त्वं सिद्धि करं स्वप्नेऽपि न मलिनित यैः ।।८९।।
artha:– je puruShane muktinun karavAvALun samyaktva chhe, tene (samyaktvane) svapnAvasthA viShe paN malin karyun nathI–atichAr
lagAvyo nathI, te puruSh dhanya chhe, te ja