: shrAvaN : 2001 : Atmadharma : 175 :
ja samyagdarshanane mAnya chhe. (abhed vastunun lakSha karatAn je nirmaL paryAy pragaTI te sAmAnya vastu sAthe abhed
thaI jAy chhe) samyagdarshan rUp je paryAy chhe tene paN samyagdarshan svIkAratun nathI. ek samayamAn abhed paripUrNa
dravya te ja samyagdarshanane mAnya chhe, ekalA AtmAne samyagdarshan pratItamAn lye chhe... parantu samyagdarshan sAthe
pragaTayun samyaggnAn sAmAnyavisheSh sarvane jANe chhe. samyaggnAn chhe te paryAyane ane nimittane paN jANe chhe.
samyagdarshanane paN jANanArUn to samyaggnAn ja chhe.
shraddhA ane gnAn kyAre samyak thayAn?
uday, upasham, kShayopasham ke kShAyakabhAv e koI samyagdarshanano viShay nathI kemake te badhI paryAy chhe.
samyagdarshanano viShay paripUrNa dravya chhe te paryAyane samyagdarshan svIkAratun nathI, ekalI vastunun jyAre lakSha karyun tyAre
shraddhA samyak thaI, parantu gnAn samyak kyAre thayun? gnAnano svabhAv sAmAnya–visheSh sarvane jANavAno chhe. jyAre
gnAne AkhA dravyane, ughaDelI paryAyane ane vikArane jem chhe tem jANIne, ‘paripUrNa svabhAv te hun, vikAr rahyo te hun
nahi’ em vivek karyo tyAre te samyak thayun chhe. samyagdarshanarUp ughaDelI paryAyane (1) ane samyagdarshananA
viShayabhUt paripurNa vastune (2) ane avasthAnI UNapane (3) e traNene jem chhe tem samyaggnAn jANe chhe.
avasthAno svIkAr gnAnamAn chhe. A rIte samyak darshan to ek nishchayane ja [abhed svarUpane ja] svIkAre chhe, ane
samyagdarshananun avinAbhAvI [sAthe ja rahetun] samyaggnAn nishchay ane vyavahAr bannene barAbar jANIne vivek kare
chhe, jo nishchay vyavahAr bannene na jANe to gnAn pramAN (samyak) thatun nathI. jo vyavahAranun lakSha kare to draShTi khoTI
Thare chhe ane jo vyavahArane jANe ja nahi to gnAn khoTun Thare chhe. gnAn nishchay–vyavahArano vivek kare chhe tethI te samyak
chhe ane draShTi vyavahAranun lakSha chhoDIne nishchayane angIkAr kare to te samyak chhe.
samyagdarshano viShay shun? – mokShanun paramArtha kAraN koN?
samyagdarshananA viShayamAn mokShaparyAy ane dravya evA bhed ja nathI, dravya ja paripurNa chhe te samyagdarshanane
mAnya chhe. bandh–mokSha paN samyagdarshanane mAnya nathI. bandh–mokShanI paryAy, sAdhak dashAnA bhang bhed e badhAne
samyaggnAn jANe chhe.
samyagdarshanano viShay paripurNa dravya chhe te ja mokShanun paramArtha kAraN chhe. panchamahAvratAdine ke vikalpane
mokShanun kAraN kahevun te to sthUL vyavahAr chhe, ane samyakdarshan gnAnachAritrarUp sAdhak avasthAne mokShanun kAraN
kahevun te paN vyavahAr chhe kemake te sAdhak avasthAno paN jyAre abhAv thAy chhe tyAre mokShadashA pragaTe chhe, eTale
te paN abhAvarUp kAraN chhe mATe vyavahAr chhe.
trikALI akhanD vastu chhe te ja mokShanun nishchay kAraN chhe. parantu paramArthe to vastumAn kAraN–kAryanA bhed
paN nathI, kArya–kAraNanA bhed paN vyavahAr chhe. ek akhanD vastumAn kArya–kAraNanA bhedanA vichArathI vikalpa
Ave chhe tethI te paN vyavahAr chhe; chhatAn vyavahArapaNe paN kArya–kAraN evA bhed chhe kharA, jo kArya–kAraN bhed
sarvathA na ja hoy to mokSha dashA pragaTAvavAnun paN kahI shakAy nahi. eTale avasthAmAn sAdhak–sAdhyanA bhed chhe,
parantu abhedanA lakSha vakhate vyavahAranun lakSha hoy nahi kemake vyavahAranA lakShamAn bhed Ave chhe ane bhedanA lakShe
paramArtha–abhed svarUp lakShamAn Avatun nathI; tethI samyagdarshananA lakShyamAn bhed AvatAn nathI, ekarUp abhed
vastu ja samyagdarshanano viShay chhe.
samyagdarshan e ja shAntino upAy chhe.
anAdithI AtmAnA akhanD rasane samyagdarshan vaDe jANyo nathI eTale paramAn ane vikalpamAn jIv ras
mAnI rahyo chhe. paN hun akhanD ek rUp svabhAv chhun temAn ja mAro ras chhe, paramAn kyAy mAro ras nathI em
svabhAv draShTinA jore ekavAr badhAne niras banAvI de. shubhavikalpa UThe te paN mArI shAntinun sAdhan nathI,
mArI shAnti mArA svarUpamAn chhe, Am svarUpanA rasanA anubhavamAn samasta sansArane niras banAvI de.–tane
sahajAnand svarUpanA amRutarasanI apUrva shAntino anubhav pragaT thashe. teno upAy samyagdarshan ja chhe.
sansArano abhAv samyagdarshanathI ja thAy chhe.
anantakALathI anant jIvo sansAramAn rakhaDe chhe ane anantakALamAn anant jIvo samyagdarshanavaDe purNa
svarUpanun bhAn karIne mukti pAmyA chhe. jIvoe sansArapakSha to anAdithI grahaN karyo chhe parantu siddhano pakSha kadI
grahaN karyo nathI. have siddhano pakSha karIne, potAnA siddhasvarUpane jANIne sansArano abhAv karavAnA TANAn
AvyAn chhe... ane teno upAy ek mAtra samyagdarshan ja chhe.