
to pūrvane kāraṇ kahevāy chhe. pariṇaman to vartamān ek ja samay pūratun chhe, tethī bandhan paṇ ek ja samay pūratun
chhe. 33 sāgaropam vagere sthitinā karmonī vāt shāstromān āve chhe tyān to “evā ne evā ūndhā bhāvane jīv
ṭakāvī rākhe to evun ne evun pariṇaman chālyā karashe” em gnān karāvavā māṭe kahyun chhe, teno hetu jīvano
vartamān puruṣhārtha keṭalo chhe te batāvavāno chhe; parantu ‘karmanun jor ghaṇun chhe’ em batāvavun nathī. kharekhar to paryāy
pote vyavahār chhe chhatān jo paryāyamān nishchay–vyavahār kāraṇano vichār karīe to vartamān samayamān te avasthānun
upādān
to vastu pote ja pariṇame chhe tethī potānī paryāyano kartā to dravya pote ja chhe. bījā hājar rahelā padārthoe ā
dravyanī avasthāmān kāī karyun nathī, kemake darek dravya bhinna bhinna chhe. ātmā shun ane pote shun karī shake chhe te
potānā svādhīn gnānathī jāṇyun nahi, ane parāvalambī gnānathī mātra par padārthane jāṇyān, tyān ūndhī mānyatāthī
paramān kartāpaṇun jīve mānyun chhe. īndriyagnān parādhīn chhe te to paravastunī vartamān sthūḷ paryāyane jāṇe chhe,
potāne je vikalpa thāy tene te jāṇatun nathī tem ja potānā vikalpa rahit dravya–guṇane paṇ jāṇatun nathī. jo
sāchā gnān vaḍe potānā dravya–guṇ ane paryāyane jāṇe to potānī avasthānun kartāpaṇun māne ane paranun
kartāpaṇun chhoḍe; potānī avasthā māṭe par padārtha taraph na jotān jo potānā dravya taraph jue eṭale ke dravyadraṣhṭi
kare to dharma thāy. īndriyagnān vikārane ke vikārarahit svabhāvane joī shaktun nathī, īndriyagnān dvārā ‘ātmā shun
kare chhe? ’ te joī shakātun nathī; mātra jaḍanī kriyā dekhāy chhe. jo ātmānā avalamban vaḍe svādhīn gnān karīne
‘ātmānī kriyā shun chhe’ te jāṇe to jaḍanī kriyānun kartāpaṇun māne nahi, e rīte sāchā gnān vaḍe potānā
svabhāvanī draḍhatā thāy, paranā kartāpaṇānun abhimān ṭaḷe ane sāchun sukh pragaṭe.
karashe, vaide paṇ te khāvānī nā pāḍī hoy chhatān koīvār rasanī gr̥uddhine līdhe te khāy chhe, khātī vakhate ja bhān
chhe ke ā mane nukashān kare chhe chhatān jenāthī nukashān thāy chhe te kare chhe–tem–gnānīo rāgane potānun svarūp
mānatā nathī, temane draṣhṭimān sāchī mānyatā hovā chhatān chāritranī asthiratāmān temane alpa bandhanun kārya thaī
jāy chhe. gnānīne abhiprāyamān rāganun kartāpaṇun hotun nathī tethī “kārya thaī jāy chhe” em kahyun chhe; parantu “kare chhe”
em kahyun nathī kemake ruchi nathī, ṭāḷavānī ja bhāvanā chhe. chāritranī asthiratāmān gnānīne rāg hoy tenāthī
teo lābh mānatā nathī paṇ nukashān ja māne chhe. te rāgathī svarūpanī nirmaḷatā anshe haṇāy chhe, jo na ja
haṇātī hoy to kevaḷagnān thaī jāy. ā rīte gnānīne rāg hovā chhatān abhiprāy pharī gayo chhe.
sva taraph vaḷelā gnānane īndriyanun avalamban nathī, buddhipūrvakanā vikalpo tyān nathī. te kevaḷagnānano ansh chhe.
matignāne svano viṣhay karyo chhe māṭe te kevaḷagnānano ansh chhe. matignān potānā viṣhayane abhedapaṇe grahaṇ