Atmadharma magazine - Ank 036
(Year 3 - Vir Nirvana Samvat 2472, A.D. 1946)
(English transliteration). Entry point of HTML version.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 2

PDF/HTML Page 1 of 21
single page version

background image
Atmadharma
varSha 03
saLang ank 036
Version History
Version
Number Date Changes
001 Jan 2006 First electronic version.

PDF/HTML Page 2 of 21
single page version

background image
dha mar naun maU La samyagda shar na chhae
varSha trIjAun : sampAdak : Aso
ank bAr rAmajI mANekachand doshI 2472
vakIl
jAgar jAg!
koIne phumphADA mArato sarpa karaDayo hoy ane gArUDI evo joradAr
mantra phenke ke te sarpa bahAr AvIne sAmAne chaDelun jher pAchhun chUsI le. tem
chaitanyabhagavAne anAdithI agnAnarUpI jher chaDayAn chhe, shrI kundakund prabhu
tene jagADe chhe ke, are chaitanya jAg re jAg, A samayasAranA daivI mantro
AvyA chhe te tArA shuddhAtma svarUpane darshAvIne anAdithI chaDelAn jher
utArI nAkhe chhe. have suvun nahi pAlave, jAg re jAg, tArA chaitanyane jo.
[pUjya sadgurudevashrInA vyAkhyAnamAnthI]
• sachan •
A anke tamAm grAhakonun lavAjam pUrun thAy
chhe. ethI navA varShanun eTale ank 37 thI 48 sudhI
ek varShanun vArShik lavAjam hindamAn rUpiyA aDhI–
paradeshanAn rUpiyA traN turat ja mokalAvI Apasho.
lavAjam mokalatI vakhate darek grAhake
potAno grAhak nambar avashya lakhavo ke jethI 37 mo
ank vakhatasar mokalAvI shakAy, nahitar ank moDo
maLavAno athavA to bhUlathI vI. pI. thavAno pUro
sambhav raheshe. mATe grAhak nambar lakhavAnun bhUlasho
nahi.
Aso vad 13 sudhImAn Apanun lavAjam ahIn
nahi Ave to 37 mo ank Apane vI. pI. thI
mokalavAmAn Avashe jenA Ape be rUpiyA chaud AnA
bharavA paDashe.
koIpaN kAraNasar je grAhakone grAhak tarIke
chAlu rahevA IchchhA na hoy temaNe te pramANe kRupA karI
ek posTakArDa lakhI mokalavun jethI amane vI. pI.
karavAno khoTo kharcha tem ja parishram na thAy.
AshA chhe ke tamAm grAhako uparanI sUchanAono
barAbar amal karashe. –ravANI
vArShik lavAjam chhuTak ank
aDhI rUpiyA chAr AnA
• Atmadharma kAryAlay – moTA AnkaDiyA kAThiyAvAD •

PDF/HTML Page 3 of 21
single page version

background image
: 210 : Atmadharma Aso : 2472
anekAnt sambandhI vyAkhyAnA AdhAre
– keTalAk prashnottar
[shrI samayasArajI pAnun 502]
1. pra. –jenA vaDe oLakhAy te shun? ane je oLakhAy te shun?
u. –jenA vaDe oLakhAy te gnAn chhe ane je oLakhAy te gney chhe. gnAn potAnA AtmAne oLakhI shake chhe.
2. pra. –AtmA anekAntamay chhe chhatAn tene gnAnamAtra kem kahyo? gnAn sivAyanA bIjA anant dharmo
AtmAmAn chhe tenun shun?
u. –AtmAnA anant dharmomAn gnAn mukhya chhe tethI te gnAnane pradhAn karIne AtmAne gnAnamAtra kahevAmAn
Ave chhe. gnAn lakShaN prasiddha hovAthI te vaDe AtmAne oLakhAvamAn Ave chhe. gnAnamAtra kahetAn AtmAnA anant
dharmo gnAn sAthe ja AvI jAy chhe.
3. pra. –gnAn lakShaN vaDe AtmAnI prasiddhi karavAnun shun prayojan chhe?
u. –agnAnIne AtmAnA svarUpanI oLakhAN nathI tethI AtmAnA anant dharmomAnthI ek dharmane bhed
pADIne oLakhAve chhe ke–je jANe chhe te AtmA chhe. jyAre Am bhedathI samajAvavAmAn Ave tyAre ja agnAnI
jIvo AtmAne samajI shake chhe; tethI gnAn lakShaN vaDe AtmAnun lakSha (prasiddhi) karavAmAn Ave chhe. gnAnane
AtmAnun lakShaN kahevAthI kAI gnAn ane AtmA judA paDI jatA nathI. gnAn te ja AtmA chhe tethI gnAnanun lakSha
karatAn kharekhar AtmA ja lakShamAn Ave chhe.
4. pra. –AtmAmAn to anant dharmo chhe temAn bIjA koI dharmone AtmAnun lakShaN na kahetAn gnAnane ja kem kahyun?
u. –bIjA anant dharmo chhe parantu teo gnAnanI jem prasiddha nathI. anant dharmomAn ek gnAn ja evun chhe ke
je sva–parane jANe chhe. par dravyo saune pragaT dekhAy chhe ane tethI tene jonArun gnAn prasiddha chhe, bIjA dharmo
svaparane jANatA nathI te apekShAe teo aprasiddha chhe mATe gnAnane AtmAnun lakShaN kahyun chhe. chhatAn anant dharmo chhe
te gnAnathI judA nathI.
pa. pra.–AtmA ane gnAn judA na hovA chhatAn temanI vachche lakShya lakShaN bhed shA mATe pADavAmAn Ave chhe?
u. –AtmA ane gnAn kharekhar judAn nathI, parantu agnAnIne AtmAnun lakSha nathI ane temane lakShaNanI ja
prasiddhi chhe eTale ke mAtra ‘AtmA’ kahevAthI te samajI shakatA nathI paN lakShaN dvArA ja teo lakShyane samajI shake
chhe tethI agnAnIone AtmAnI oLakhAN karAvavA mATe lakShya–lakShaNanA bhed vaDe samajAvavAmAn Ave chhe. tyAn
gnAn prasiddha chhe ane tenA vaDe prAsAdhyamAn AtmA chhe eTale ke gnAnadvArA AtmAnI prasiddhi thAy chhe.
6. pra. –gnAn lakShaNavaDe lakShyanI oLakhAN karAvavAmAn Ave chhe to shun lakShya evo AtmA bhinna chhe?
u. –gnAn lakShaNathI lakShya AtmA bhinna nathI. gnAn pote ja AtmA chhe, gnAnane ane AtmAne dravyapaNe
abhed chhe. pahelAnn samajAvatAn bhed pADyA hatA parantu te lakShya–lakShaNanA bhedanun lakSha chhoDIne je abhed AtmAne
lakShamAn le chhe tene ja AtmAnI prasiddhi (AtmAnI oLakhAN–samyagdarshan) thAy chhe; parantu jo bhed upar ja
lakSha karIne aTakI jAy to AtmAnI prasiddhi thatI nathI. AthI siddha thAy chhe ke bhedanA lakShamAn aTakavAthI
AtmAnI prApti thatI nathI mATe bhedarUp vyavahAr chhoDavA yogya chhe.
7. pra. –gnaptikriyA eTale shun?
u. –AtmAnA gnAnanI nirmaL kriyA te gnaptikriyA chhe. A kriyA mokShanun kAraN chhe.
8. pra. –agnAnIo gnaptikriyAne badale vrat–tapAdinI kriyAne mokShamArga shA mATe mAne chhe?
u. –agnAnIne gnAnasvarUp AtmAnI khabar nathI eTale AtmAnI antarang gnAnarUp gnapti kriyAne te
oLakhato nathI tethI tenI draShTi sharIranI kriyA upar ane shubharAg upar ja hoy chhe ane te vrat–tapAdinI shubh
kriyAmAn temaj sharIranI kriyAmAn mokShamArga mAne chhe. agnAnInI te kriyAne karoti kriyA kahevAy chhe, te sansAranun
kAraN chhe.
jeone AtmasvarUpanun bhAn hoy teone ja gnapti kriyA hoy chhe; teo karoti kriyAne potAnun svarUp
mAnatA nathI. agnAnIne bhedagnAnano abhAv hovAthI tene gnAn kriyA agharI lAge chhe. ane vrat–tapAdinA
shubh–rAganI kriyA sahelI lAge chhe tethI te shubharAgane mokShamArga mAne chhe.

PDF/HTML Page 4 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 211 :

varSha trIjun : saLang ank : Aso
ank bAr : 36 : 2472
– ःक्रियाः –
tenun sthApan ane utthApan
[shrI samayasArajI gAthA 297 nA vyAkhyAn uparathI]
prashna:– adhyAtmane jANanArA gnAnIo kriyAne uthApe chhe e vAt sAchI chhe?
uttar:– nA; gnAnIo ja kriyAnun sAchun sthApan kare chhe. gnAnIo ja shuddha jIvane, rAgAdi
vikArane ane sharIrAdi jaDane yathArtha svarUpe jANe chhe tethI teo ja sAchI samajaN–gnAn, shraddhA
vagerene jIvanI shuddha kriyA tarIke, agnAn, puNya–pApAdine jIvanI vikArI kriyA tarIke ane
sharIranA halan chalanAdine jaDanI kriyApaNe barAbar sthApe chhe. A traN prakAranI kriyAmAn sAchI
samajaN–vagerenI kriyA te dharma kriyA chhe, agnAn–puNya–pApAdinI vikArI kriyA te adharma kriyA
chhe, ane sharIrAdi jaDanI kriyA te paravastunI kriyA chhe; par vastunI kriyA sAthe jIvanA dharma–
adharmano sambandh nathI. Am kriyAnun yathArtha svarUp jANavun te ja kriyAnun sthApan chhe. jeo
kriyAnun ja svarUp samaje nahi ane jaDanI kriyAne jIvanI mAne, jaDanI kriyA AtmA kare athavA
jaDanI kriyAthI AtmAne lAbh–nukashAn thAy em mAne, agar adharmanI kriyAne dharmanI mAne
teo kriyAnun utthApan kare chhe. agnAnIone vastuonA yathArtha svarUpanI khabar nathI tethI kaI
vastunI kevI kriyA hoy te teo jANatA nathI. kone kriyAnun sthApan kahevAy ane kone kriyAnun
utthApan kahevAy te samajAvavAmAn Ave chhe. –
1. sAchI samajaNarUp kriyAthI dharmanI sharUAt thAy chhe paN puNyanI kriyAthI dharma thato
nathI–Am samajavun temAn dharmanI kriyAnun dharmakriyA tarIke sthApan chhe ane adharmanI kriyAnun
adharmakriyA tarIke sthApan chhe–tethI te yathArtha chhe.
2. puNyakriyAthI dharma thAy em mAnavun temAn sAchI samajaNarUp dharma kriyAnun utthApan chhe
ane adharmakriyAnun dharmakriyA tarIke sthApan chhe–tethI te mAnyatA mithyA chhe.
3. jIvane potAnI bhAvakriyAthI lAbhanukashAn thAy ane sharIranI kriyAthI lAbh
nukashAn na thAy em samajavun temAn jIvanI kriyAnun jIvanI kriyA paNe sthApan chhe ane jaDanI
kriyAnun jaDakriyApaNe sthApan chhe–te yathArtha chhe.
4. jIvane potAnI bhAvakriyAthI lAbhanukashAn thAy ane sharIranI kriyAthI paN lAbh–
nukashAn thAy–em mAnavun temAn ajIvanI kriyAnun jIvapaNe sthApan chhe tethI te mithyA chhe.
5. sharIranI kriyA jIv karI shake em mAnavun temAn jaDanI kriyAnun utthApan chhe ane
jIvanI kriyAnun jaDapaNe sthApan chhe tethI te mithyA chhe.
6. sharIranI kriyA svatantra paNe ja thAy chhe, jIv teno kartA nathI em samajavun temAn
jaDanI kriyAnun jaD paNe sthApan chhe ane jIvanI kriyAnun jIv paNe sthApan chhe.
‘kriyA’ eTale paryAyano pheraphAr, paryAyanun badalavun; kriyAnun svarUp jANavA mATe vastunun
svarUp jANavun joIe.
vratadhArI sant munine vratano je shubh vikalpa UThe chhe te AtmAnI dharma kriyA nathI paN
vikAranI kriyA chhe. Atma dravyamAnthI ja mokSha paryAy Ave chhe tethI AtmAnI kriyAthI ja–
samyagdarshan–gnAn–chAritrathI ja–mokSha thAy chhe, parantu vikAranI kriyA ke sharIranI kriyA mokShanun
kAraN nathI. AtmAmAnthI paN mukti thAy ane vratAdinA shubhavikAr bhAvathI paN mukti thAy
em mAnavun temAn vikArI kriyA ane avikArI dharma kriyAne ek paNe mAnI, tethI te ekAnt
mAnyatA chhe, –mithyAmAnyatA chhe.

PDF/HTML Page 5 of 21
single page version

background image
: 212 : Atmadharma Aso : 2472
kayun gnAn mokShanun kAraN thAy?
[samayasArajI – mokShaadhikAranA vyAkhyAnomAnthI]
shiShya pUchhe chhe ke–A AtmAne pragnA vaDe kaI rIte grahaN karavo? teno uttar kahe chhe:–
pragnAthI grahavo–nishchaye je chetanAro te ja hun,
bAkI badhA je bhAv te sau muj thakI par–jANavun. 297.
artha:– pragnAvaDe AtmAne em grahaN karavo ke–je chetanAro chhe te ja nishchayathI hun chhun, bAkInA je bhAvo
chhe te mArAthI par chhe em jANavun.
je chetakasvabhAv chhe te ja hun chhun, puNya–pApanA bhAv te chetakasvabhAvathI judA chhe, te mArI paryAyanun svarUp
nathI. je puNya–pApanI lAgaNIo thAy te badhI bandhanun kArya kare chhe parantu svabhAvanI ekatAnun kArya karatI nathI,
mATe te badhI lAgaNIothI judo chetakasvabhAvI te ja hun chhun. Am svabhAv ane bandhabhAvanA judApaNAnun gnAn
pahelethI ja karavun joIe. kem ke svabhAvane ane bandhabhAvane judA jANyA vagar svabhAvanun grahaN ane
bandhabhAvano tyAg shI rIte karI shake? mATe pratham pragnAvaDe AtmasvabhAv ane bandhabhAvane bhinnapaNe oLakhIne
pachhI te ja pragnAvaDe chetakasvabhAvI AtmAnun grahaN karavun.
shuddhachaitanyasvabhAv taraph DhaL‌yA hovAthI gnAnI jANe chhe ke kharekhar hun gnAtA ja chhun ane puNya–pApanI badhI
lAgaNIo mArAthI atyant bhinna ja chhe. AtmAno anubhav karatI vakhate ‘A puNya–pAp hun nathI’ evo
vikalpa hoto nathI, parantu jIv jyAre svabhAvanA anubhav taraph DhaLe chhe tyAre puNya–pApanI lAgaNIonun lakSha
chhUTI jAy chhe. e rIte ‘puNya–pAp mArAthI atyant bhinna ja chhe’ em gnAnIo anubhave chhe.
par padArthonA ane sAt tattvonA vichArathI chhUTIne svabhAvamAn DhaLatAn pahelAnn AtmA sambandhI je vikalpo
Ave chhe te paN rAg chhe, tenA vaDe AtmAnun grahaN thatun nathI.
panchAstikAyamAn vyavahAraratnatray sambandhI adhikAramAn kahyun chhe ke–shiShya pratham gnAnamArgamAn hoy tyAre
vikalpa purvak svane svapaNe ane parane parapaNe gnAnamAn le chhe; tyAn je vikalpa chhe te to rAg chhe, te rAg to
bandhanun ja lakShaN chhe; paN je gnAnathI jANapaNun kare chhe te gnAn to AtmAno svabhAv chhe, te gnAn samyaggnAnanun
kAraN chhe. paN abhedanA lakSha vagar jo ekalA bhedavALA gnAnane ja abhedanun kAraN mAnIne abhedamAn bheLavavA
mAge to te nishchay–vyavahAranun svarUp samajyo nathI. abhedanA lakShya pUrvak je gnAn kArya kare chhe te rAg mishrit
gnAnane vyavahAr kahyo chhe.
pratham rAgamishrit gnAn vaDe svabhAvane khyAlamAn laIne gnAnamAn jIv AgaL vadhe chhe, tyAn gnAn sAtheno
rAg chhUTato jAy chhe ane gnAn svamAn vaLatun jAy chhe. rAgamishrit gnAnavaDe svabhAvane khyAlamAn lIdhA pachhI je
jIv gnAnane lambAve chhe paN rAgane lambAvato nathI tene vikalpa TaLI jaIne gnAnano svIkAr chAlu rahe chhe.
vikalpa TaLI jatAn kAI gnAn chAlyun jatun nathI. gnAn te svabhAv chhe ane rAg te mAro svabhAv nathI em pratham
abhyAsathI jANe to gnAnane lambAvIne svabhAv taraph valaN karI samyagdarshan pragaT kare.
AchAryadev prathamathI ja vikalpa ane gnAnanun judApaNun samajAve chhe. samyagdarshan pragaT thayA pahelAnn ‘hun
chaitanya–svabhAvI chhun’ ItyAdi vikalpa varte chhe; tyAre je vikalpa chhe te to rAg chhe, te chhoDavA jevo chhe, parantu te
vakhate je gnAn thAy chhe te gnAn chhoDavA jevun nathI, te gnAn to svamAn bhaLe chhe. parantu te gnAnane samyaggnAnanun
kAraN kyAre kahevAy? jo abhed AtmasvabhAvano yathArtha nirNay karIne te nirNayanA jore svabhAvamAn DhaLIne
rAgano vikalpa toDI nAnkhe to te gnAnane samyaggnAnanun kAraN kahevAy chhe. vikalpa sahit jANe paN jo abhed
svabhAvano nirNay karIne vikalpathI adhik na thAy to tevun gnAn anantavAr chAlyun gayun eTale ke je gnAn abhed
svabhAvano nirNay na kare ane rAgamAn ja aTake te gnAn nAshavAn chhe, ane je gnAn rAgathI khasIne abhed
svabhAv taraph DhaLe chhe te gnAn, AtmA sAthe abhed thatun hovAthI avinAshI chhe.
panchAstikAyamAn kahyun chhe ke, vyavahAr gnAn nishchay mArgamAn laI jAy chhe. pratham vikalpa sahit je gnAn
jANe chhe tene vyavahAragnAn kahevAy chhe ane vikalpathI chhUTIne samyagdarshanAdi pragaT karavA te nishchayamArga chhe. jo
svabhAvanA lakShe ‘shuddha chaitanya svarUp chhun’ evo nirNay karIne

PDF/HTML Page 6 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 213 :
samyagdarshan pragaT karyun to, pahelAnn je gnAne vikalpa sahit nirNay karyo hato te gnAnano nirNay to TakI
rahyo chhe, mAtra vikalpano nAsh thayo chhe; je gnAnano nirNay nAsh pAmato nathI te gnAnane hey kem kahevAy? ahIn
kaI apekShA chAle chhe te samajavI joIe. ekalA vikalpavALA gnAnanI ahIn vAt nathI; evun gnAn to abhavI
paN kare chhe, parantu je jIv vikalpa sahit nirNay karIne abhed taraph DhaLe chhe te jIvane, pUrve nirNay karanArun gnAn
mokShamArganun sAdhan thAy chhe, ahIn svabhAv taraph DhaL‌yun te gnAn nishchay ane svabhAv taraph DhaLatAn pahelAnn vikalpa
sahit svabhAvano nirNay karanArun gnAn te vyavahAr chhe. jo svabhAvamAn DhaLIne nishchay pragaT kare to pahelAnnnA
gnAnane vyavahAr kahevAy chhe. svabhAv sanmukh thatAn pratham to vikalpanun gnAn hoy chhe. paN jo vikalpa toDIne te
gnAn antar svabhAv sanmukh thAy ane samyaggnAn rUpe pariName to te gnAn nitya TakI rahyun kahevAy. je gnAne
vikalpa sahit nirNay karyo te gnAn vikalpa toDIne svamAn DhaLI ja jashe–evI shailIthI ahIn kathan chhe. paN
vikalpa karatAn karatAn gnAn samyakrUpe pariNamI jashe em je mAne tenI draShTi vikalpamAn ja aTakI chhe tethI tene
samyaggnAn thAy nahi.
nav tattvanI shraddhA, vikalpasahit gnAn ane panch mahAvratanI vRuttie rIte vyavahArasamyagdarshan–gnAn–
chAritranun gnAn to pahelAnn Ave, te vyavahAr chhe; temAn jeTalo rAg chhe te hey chhe paN je gnAn chhe te hey nathI–
em kyAre kahevAy? jo te gnAn TakI rahIne abhedanI shraddhA kare to te hey nathI. paN jo abhedanI shraddhA na kare
to te gnAnamAn samyaggnAnarUp thavAnI tAkAt nathI, ane tethI te gnAn AtmAne lAbhanun kAraN nathI.
jem kevaLI bhagavAnane pUrvanA badhA vikalponun gnAn varte chhe, vikalpo chhUTI javAn chhatAn tenun gnAn chhUTI
jatun nathI; tem svarUp taraph DhaLavA jatAn pratham je vikalpo hoy chhe te vikalpo samyaggnAn thatAn chhUTI jAy chhe paN
gnAne karelA yathArtha nirNayano svIkAr to chAlu rahe chhe. kem ke jo gnAnano nirNay paN chhuTI jAy to paryAyano ja
nAsh thAy. dravya, guN ane pragaTelI gnAn paryAy te traNe thaIne vastu chhe.
nij shuddhAtmAnI shraddhA karyA vagar koI jIv agIAr ang bhaNe topaN tenun gnAn Takayun na kahevAy
paN te gnAn vinAshik chhe, svabhAvanI shraddhA vagaranun agIAr anganun gnAn te paN kShaNik bodh chhe, shAstronun
visheSh jANapaNun na hovA chhatAn jo svabhAvanI shraddhA karIne gnAn svamAn vaLe to te gnAn Takayun kahevAy. je gnAnanun
abhedapaNun AtmA sAthe thAy te gnAn avinAshI chhe. jo ke te gnAn–paryAy to ek samay pUratI ja chhe parantu te
gnAnanun pariNaman kramekrame vadhIne kevaLagnAnarUp thAy chhe e apekShAe te gnAnane avinAshI kahevAy chhe. je gnAn
rAgamAn Take te vinAshI ane svabhAvamAn Take te avinAshI chhe.
gayA kALanI vikArI paryAyano khyAl vartamAn gnAnamAn thAy te nukashAnanun kAraN nathI; kem ke vikArano
vikAr tarIke khyAl karyo te to gnAnanun kArya thayun, gnAnanun kArya nukashAnanun kAraN nathI.
pragnAvaDe ja AtmAnun grahaN karavAnun kahyun chhe ane bAkI badhA bhAvone AtmAthI par jANavA–em kahyun
chhe. ‘chetak te ja hun’ –AmAn vikalpa paN chhe ane gnAn paN chhe; AmAn je gnAn chhe te chetak svabhAv taraph
DhaLanArun chhe. chetak svabhAvanI abhedapaNe shraddhA karatAn te shraddhAnA jore te gnAnano nirNay paryAyamAn chAlu raheshe
ane vikalpa chhUTI jashe. nishchayasvabhAvanun lakSha karanArA jIvane nishchay–vyavahAr kaI rIte hoy te AmAn AvI
jAy chhe. yathArtha svabhAvanun svadravyAshrit gnAn te nishchay chhe ane svabhAvanun lakSha karavA jatAn je vikalpa UThyo
te vyavahAr chhe.
AtmA to gnAn chhe, te gnAn ja karyA kare chhe. AtmA kyAre gnAn nathI karato? agnAn dashAmAn shubhAshubh
bhAv karatI vakhate paN gnAn to kare chhe; paN te gnAnadashA kyAre Take athavA to te gnAn mokShanun kAraN kyAre
thAy? jo rAganun avalamban toDIne abhed svabhAvanI shraddhA karIne tenA avalambane gnAn kare to te gnAn svamAn
bhaLIne abhed thAy ane te mokShanun kAraN thAy. paN je gnAn par lakShamAn rokAy ane svamAn na DhaLe te gnAn
mokShanun kAraN thAy nahi.
A gAthAmAn pratham chha kArakanA bhedathI vAt karI chhe ane pachhI chha kArakanA bhedano nakAr karIne vAt karI
chhe, ‘hun chetak chhun’ mArA vaDe ja chetun chhun’ ItyAdi chha kArak bhedanA vichArathI athavA to ‘mArAmAn chha kArak bhed
nathI–hun ek chetak ja chhun’ evA vichAr te banne rAg chhe, hajI gnAnamAn bhed paDe chhe; jo abhed svabhAvamAn
nirvikalpapaNe TharI jAy to tevo bhedano vichAr na hoy paN abhedano anubhav ja hoy. ane jo
chaitanyasvabhAvano nirNay karyo ja na hoy to tene paN AvA svabhAv taraph DhaLavAnA vichAr na Ave; jeNe
chaitanyasvabhAvane nirNayamAn to lIdho chhe paN hajI vikalpa toDIne temAn ekAgra thayo nathI evA jIvane
sAdhakadashAmAn AvA vikalporUp vyavahAr Ave chhe.

PDF/HTML Page 7 of 21
single page version

background image
: 214 : Atmadharma Aso : 2472
pahelAnn vikalpa sahit gnAnathI nirNay karyA pachhI svabhAvamAn DhaLatAn te vikalpa chhUTI jAy chhe. pratham
svabhAv taraph DhaLatAn sUkShma rAg rahyo chhe, tyAn par sambandhI vichArano sthUL rAg to chhUTayo chhe paN svamAn bhedanA
vichArano rAg varte chhe. te rAg pote svabhAvamAn DhaLavAnun kArya karato nathI parantu te rAg vakhate je gnAn chhe te
gnAn pote svabhAvamAn DhaLe chhe. abhed svabhAvano anubhav ane shraddhA karatAn te gnAn to chaitanyamAn vyApI jashe
ane vikalpano rAg TaLI jashe. AmAn gnAn lambANun chhe.
pahelAnn bhedano vichAr pagathiyArUpe Ave chhe paN jyAn abhedanA jore vikalpa toDayo tyAn gnAn abhed–
chaitanyamAn vyApI gayun. te gnAn sAtheno vikalpa TaL‌yo paN vikalpanun gnAn TaLI gayun nathI. kem ke gnAn to
AtmAno svabhAv chhe. vikalparUp vyavahAranun gnAn karavun te doShanun kAraN nathI, paN je vikalpa Ave chhe te
chAritrano doSh chhe. ane jo te vikalpane abhed svabhAvamAn DhaLavAnun sAdhan mAne to shraddhAno doSh chhe. gnAn to
potAno svabhAv hovAthI teno svIkAr bIjI paryAyamAn paN chAlu rahe chhe; ane rAg te svabhAvanun sAdhan nathI,
tethI svabhAvamAn DhaLatAn te chhUTI jAy chhe.
‘hun chaitanya chhun’ evI bhedanI vRutti UThe te hun nahi, em pragnA vaDe nakkI to karyun chhe, pachhI chaitanya
svabhAvamAn DhaLatAn bhedanI vRutti UThI chhe tene toDIne andar TharavAnI A vAt chhe.
AtmAne parathI bhinna shuddha svabhAvapaNe kaI rIte jANavo? tenA uttaramAn kahyun chhe ke pragnA vaDe AtmAne
parathI bhinnapaNe jANavo. pragnAvaDe ja AtmA ane bandhane judA karAy chhe. shiShya pUchhe chhe ke AtmAne pragnAvaDe
parathI judo to jANyo parantu AtmAne grahaN kaI rIte karavo? AtmAmAn lIn kaI rIte thavun? tenun samAdhAn
A gAthAmAn chAle chhe. ‘hun AtmAmAn lIn thAun’ evA vikalpa vaDe AtmAmAn lInatA thatI nathI paN pragnA vaDe
ja (svabhAv taraph DhaLatA gnAnathI ja) lInatA thAy chhe. pahelAnn bhedanA vikalpa Ave tene sAdhan kahevun te
vyavahAr chhe, kharekhar te vikalpa chhoDIne svabhAvamAn DhaLe tyAre tene vyavahAr kahevAy chhe eTale ke vikalpa to
jANavA mATe chhe. mokSha paryAy shAthI thAy? ke shuddha chaitanya svarUpanun pragnA vaDe gnAn ane temAn ja pragnAvaDe lInatA
karavAthI mokSha thAy chhe, parantu dehAdi jaDanI kriyAthI ke vratAdinA vikalpathI mokSha thato nathI.
tIrtharAj shrI suvarNapurImAn dhArmik mahotsav
suvarNapurI (sonagaDh) nun nAm kayA mumukShue nahi sAmbhaL‌yun hoy! tIrthadhAm suvarNapurImAn ujavAtA
dhArmik mahotsavane najare nihALanArane em lAgyA vagar rahetun nathI ke–mahotsavanA prasange suvarNapurI e
sAkShAt dharmakShetra banI jAy chhe, ane dharmane mATe ahIn pAnchamo nahi paN chotho kAL chhe.
suvarNapurImAn shun nathI? badhun ja chhe. ek taraph bhavya jin mandir chhe–jemAn mUL nAyak tarIke shrI sImandhar
bhagavAnanI upashamaras nItaratI pratimA birAjamAn chhe. jin mandiranI pAchhaL adbhut samavasaraNanI rachanA
chhe, jemAn kundakundAchAryadev shrI sImandhar bhagavAnanI divyavANI jhIlI rahyA chhe e pavitra drashya najare paDe chhe. bIjI
taraph janma–maraNano bhAvarog TALavA mATe mahAmangal mandir–shrI jain svAdhyAy mandir–chhe, jemAn vItarAgadevanI
sAkShAt vANI samAn shrI samayasArajI paramAgamanI vidhipUrvak pratiShThA karavAmAn AvI chhe. visheShapaNe mumukShu
AtmAonA mahatsadbhAgya e chhe ke, ahIn sAkShAt chaitanya mUrti sadgurudev shrI kahAnaprabhu birAjI rahyAn chhe
ane vItarAgI prabhunI chhatrachhAyA nIche vyAkhyAn pIThikA upar birAjIne satdharmanA ekadhArA pravAhI upadeshavaDe
vItarAgashAsananun rahasya pragaT karI rahyAn chhe. te rIte dharmadhUrandhar tIrthankaronA virah vakhate paN teoshrI dharmakAL
vartAvI rahyA chhe. A rIte dharmakShetra suvarNapurImAn satdev–guru–shAstrano mahAmangaL sumeL vartI rahyo chhe. A
uparAnt pU. sadgurudevashrInA mangal pravachananA rahasyane samajIne mokShalakShmI sAthe lagna karavA mATenA bhavya
manDaparUp ‘bhagavAnashrI kundakund pravachanamanDap’ taiyAr thaI rahyo chhe; temaj ‘shrI khushAl jain atithi gRuh’ mahAn
sAdharmI vAtsalyanun darshan karAvI rahel chhe; ane mumukShuonAn manDaL vasI rahyAn chhe te dharmanA udyotanI jAherAt
karI rahyAn chhe.

PDF/HTML Page 8 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 215 :
shrAvaN vad 13 thI bhAdaravA sud 5 sudhInA
divasomAn dhArmik mahotsav ujavAyo hato. A
divaso daramiyAn thayelA kAryakramanI TUnk mAhiti
atre jaNAvavAmAn Ave chhe–
utsavanA AThe divaso daramiyAn sAmAnyapaNe
nIche mujab kAryakram hato–
savAre pa
।।। –6 shrI sadguru stuti tathA charchA.
6।। –7।। shrI jinamandiramAn pUjan stavanAdi.
8–9 pU. gurudevashrInun vyAkhyAn
(shrI samayasArajI gAthA 13)
9–10 tattvacharchA
1।। –2।। pahelAn traN divas upAdAn
nimittanA dohAnun vAnchan, pachhInA
divasomAn shrI samayasAr tathA
pravachanasAr harigitanI svAdhyAy.
3–4 pU. gurudevashrInun vyAkhyAn (shrI
padmanandI sUtramAn shrI
RuShabhajinastotra)
4–5 shrI jinendradevanI bhakti.
5–5।।। tattvacharchA
6।। –7 Arati (shrI jinendradev
AchAryadev tathA satshrutanI)
7–8 pratikramaN–– (arthasahit)
8–9 rAtricharchA
[A divasonAn vyAkhyAn tathA charchAono TUnk sAr
kramekrame ‘Atmadharma’ mAn pragaT thashe.]
A sivAy nIchenA khAs prasango ujavAyA
hatA– ‘bhagavAn shrI kundakundapravachanamanDap’ mAn pravesh
bhAdaravA sud 1 nA roj bapore ek vAge pU.
sadgurudevashrIe samasta sangh sahit dhAmadhUmathI
‘shrImanDap’ mAn pravesh karyo hato. ‘shrImanDap’ mAn pravesh
karatA pU. gurudevashrIne mumukShoe sAchA motI, chAndInun
shrIphaL, akShat ane kummakummathI ullAsapUrvak vadhAvyA
hatA. pravesh bAd shrImanDapamAn mAnad mantrIshrIe pU.
gurudevashrInA apAr upakArane darshAvatun bhaktibhInun
bhAShaN karyun hatun.
vInchhIyAmAn shrI jinamandir nirmAN
tyArabAd sheTh nemIdAs khushAlachandabhAIe, pU.
gurudevashrIne AhAradAn karavAno tathA sakalasanghanA
vAtsalya bhojanano potAne lAbh maL‌yo tenA
ullAsathI, vInchhIyAmAn shrI jinamandir nirmAN karAvavA
mATenun samasta kharcha (rUA. 10000 jevaDI umadA rakam)
potAnA taraphathI ApavAnun jAher karyun hatun ane te
uparAnt bahAr gAmanA mumukShuone utArAnI sagavaD
mATenI vyavasthA karavA mATe rUA. 5002 2501 potA
taraphathI tathA 2501 potAnA dharmapatnI taraphathI) shrI
svAdhyAyamandiraTrasTane bhaktipUrvak arpaN karyA hatA.
vInchhIyAmAn shrI jinamandir uparAnt ‘shrI
jainasvAdhyAy mandir’ bandhAvavAnun paN nakkI thayel chhe
te mATe yogya phanD thayel chhe.
‘shrImanDap’ mAn mangal muhUrta
savA vAgye shrImanDapamAn shrIsamayasArajInI
svAdhyAy thaI hatI. svAdhyAyanI mangal sharUAt pU.
gurudevashrIe nIche mujab karI hatI.
dhurav achal ne anupam gati pAmel sarve siddhane
vandI kahun shrutakevaLI kathit A samay prAbhRut aho!
‘shrI manDape’ prabhujI padhAryA
vyAkhyAn pUrun thayA pachhI turat gAjate–vAjate
shrI mahAvIr prabhujIne ‘shrImanDapamAn’ padharAvavAmAn
AvyA hatA, ane tyAn ja bhakti thaI hatI.
shrI jinendradevanI rathayAtrA
bhAdaravA sud 3 nA roj savAre vyAkhyAn
pachhI turat ja shrIprabhujInI rathayAtrA nIkaLI hatI.
chAndInI pAlakhImAn prabhujIne padharAvyA hatA ane
prabhujI sAthe chAndInA aShTamangal dravyo, meru parvat,
tathA benDa vAjAn ItyAdi ane pU. gurudev sahit sakal
sangh–evI rIte rathayAtrA ghaNI prabhAvak hatI. nagar
bahAr vanamAn jaIne tyAn prabhushrInun pUjanavidhAn
karIne rathayAtrA pAchhI pharI hatI.
svAdhyAy
A divase rAtre charchA vakhate shrI AtmasiddhinI
svAdhyAy karavAmAn AvI hatI.
upAdAn–nimittano samvAd
bhAdaravA sud–4 nA roj vyAkhyAn pachhI turat
(9 thI 9।।] lAThI–jain pAThashALAnA vidyArthIoe
upAdAn–nimittano samvAd bhajavyo hato. A samvAd
bhaiyA bhagavatIdAsajIkRut upAdAn–nimittanA doharA ne
AdhAre taiyAr karavAmAn Avyo hato. samvAd sundar rIte
bhajavAyo hato. samvAd bhajavanArA vidyArthIone
mumukShuo taraphathI lagabhag 200–rUA. nAn InAmo
apAyAn hatAn.
shrutagnAnapUjan
bhAdaravA sud 5 nA roj savAre vyAkhyAn
pachhI (9thI10) samayasArAdi satshAstronI gnAn–
pUjA karavAmAn

PDF/HTML Page 9 of 21
single page version

background image
: 216 : Atmadharma Aso : 2472
AvI hatI. gnAn–pUjA vakhate jyAre bhAIo
जयसमयसार’ ane ‘जय गुरुदेव’ nI bhaktinI
dhUnano rAs letA hatA te vakhatanun drashya jonArane,
mumukShuonI satshAstra ane sadgurudev pratyenI apAr
bhaktino khyAl AvyA vagar raheto nahi.
AlochanA
bapore 2।। thI 3।। nA vyAkhyAnamAn shrI
padmanandI AchArya kRut AlochanA adhikAr–jenun
gujarAtI bhAShAntar thaI gayun chhe te vAnchI samajAvavAmAn
Avyo hato.
AjIvan brahmacharya
AlochanA pachhI turat ja, ahInnA shrI
sanAtan jain brahmacharya AshramamAn abhyAs karatA
vidyArthI bhAI shrI chandulAlabhAIe pU. gurudevashrI pAse
AjIvan brahmacharya angIkAr karyun hatun. teoshrI
‘kumAr–brahmachArI’ chhe. A brahmacharya sambandhI visheSh
samAchAr A ankamAn anyatra ApyA chhe.
pratikramaN
5।। thI 8 pratikramaN karavAmAn Avyun hatun.
pratikramaN ghaNA utsAhathI ane shAntithI thayun hatun.
pratikramaN vakhate darekanA hAthamAn ‘pratikramaN’ nun pustak
hoy chhe ane tenI bhAShA gujarAtI hovAthI
pratikramaNamAn bolavAmAn AvatA pAThono bhAv
mumukShuo sahelAIthI samajI shake chhe.
shAstrajInI rathayAtrA
bhAdaravA sud 6 nA roj savAramAn 8 thI 9 shrI
samayasArAdi satshAstronI rathayAtrA kADhavAmAn AvI
hatI. rathayAtrA pharIne AvyA pachhI sakalasanghe
shrIsadgurudevanI stuti karI hatI.
pavitra paryuShaNaparvano uttam divas
bhAdaravA sud 14 eTale ke anant chaturdashI–
paryuShaNaparvano arthAt dashalAkShaNik dharmano antim
divas chhe, te divas ‘uttam brahmacharya din’ kahevAy chhe.
A mangaLik divas ghaNI dhAmadhUmapUrvak ujavavAmAn
Avyo hato.
prabhAtamAn–shrI satdharmano jayanAd garjAvatI
nobat jinamandiramAn vAgI hatI. 6 thI 6shrI dev–
guru shAstra vandan tathA stuti. 6thI 7।। shrI
jinamandiramAn samUh pUjan ane bhakti. 8 thI 9
vyAkhyAn; tyAr bAd pU. gurudevashrI pAse bhAIshrI
jamAdAs ravANIe AjIvan brahmacharya angIkAr karyun
hatun. tyArabAd 9।। sudhI dev guru dharmanA jayanAdanI
dhUn levAmAn AvI hatI.
9।। thI 10 shrI samayasArajI shAstranI
rathayAtrA gAjate vAjate nIkaLI hatI. A vakhate
rathayAtrAne vadhAvavA mATe AkAshamAnthI megharAjA paN
padhAryAn hatA.... 3 thI 4 vyAkhyAn; 4 thI 5
jinamandiramAn bhakti. bhakti vakhate anant chaturdashInA
mangaL divas sambandhI bhakti ane dev guru shAstra
dharmanI ‘jay bolo’ nI dhUn ghaNA utsAhathI thaI
hatI. sAnje 6।। thI 7 AratI thaI 7 thI 8 pratikramaN
ane 8 thI 9 charchA hatI. A rIte paryuShaNaparvano
antim divas shAnadAr rIte ujavAyo hato.
A vakhatanA AThe divasanA vyAkhyAnomAn
kudev–kuguru ane kushAstranI mAnyatArUp gRuhIt mahA
mithyAtva chhoDAvavA mATe je joradAr ekadhArI ramajhaT
bolI hatI te vANI sAmbhaLanAranA hRudayamAn hajI
gUnjatI hashe. ane shrI RuShabhadev prabhunI bhaktinun
jyAre varNan chAlatun tyAre, jANe ke ame pote ja
atyAre prabhu sanmukh A bhakti karI rahyA chhIe–em
shrotAo lIn thaI jatA hatA.
A rIte suvarNapurInA dharmakShetramAn dharma–
mahotsavo ghaNA ja ullAsapUrvak ujavAy chhe. dharmanA
apUrva mAhAtmyanun bhAn karAvanAr to pU. gurudevashrI
ja chhe, teoshrInI param karuNAvaDe mumukShuone je
pavitra dharma lAbh maL‌yo chhe te pragaT chhe.
param pUjya sadgurudevashrI suvarNapurImAn hameshAnn
dharmano upadesh ApIne shAsan par apAr upakAr karI
rahyA chhe. temanI vANI sAmbhaLanAr jignAsuonAn
jIvan palaTAI jAy chhe. teoshrInI vANI bhavyAtmAne
mokSha pAmavA mATe utsAh jAgRut kare chhe. temanA
upadeshano mUL pAyo e chhe ke ‘tame AtmAnI sAchI
samajaN karo. ’
aho! mumukShuonAn mahA bhAgye A
panchamakALamAn ajoD gurudevashrI maLI gayA chhe.
bharatakShetramAn dharmakAL vartAvIne amArA jevA pAmar
jIvono uddhAr karanAr he sadgurudev Ap trikAL
jayavant varto......... ApanA charaNAravindamAn amArA
namaskAr ho.........

PDF/HTML Page 10 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 217 :
।। “।।
श्री सद्गुरुदेवाय नमः
dehane arthe anant jIvan vyatIt thayAn. have.
AtmArthane khAtar A jIvan arpaN chhe.
uparyukta bhAvanA pUrvak nAganeshanA jhobAlIA khImachand chhoTAlAlanA suputra [chhoTAlAl
nAraNadAsabhAInA pautra] bhAIshrI chandulAl bhAIe pU. sadgurudevashrI pAse bhAdaravA sud 5 nA divase
AjIvan brahmacharya angIkAr karyun chhe. temanI umar mAtra 22 varShanI chhe, teo kumAr–brahmachArI chhe. ‘shrI sanAtan
jain brahmacharyAshram’ mAn rahIne teo chhellAn chArek varSha thayAn tattvano satat abhyAs pU. gurudevanA charaNe karI
rahyAn chhe. pU. gurudevashrInI temanA par kRupAdraShTi chhe.
temanA kuTumbe temane brahmacharya–jIvan gALavAnI rajA ApIne temanA shubhakAryane anumodan Apyun chhe.
jyAre pU. gurudevashrI sanmukh teo ubhA thayA ane pU. gurudevashrIe kahyun ke ‘A chandubhAI Aje
jIvanabhar brahmacharya angIkAr kare chhe’ –tyAre sabhAe tALIonA gaDagaDAT vaDe temane dhanyavAd ApyA hatAn. pU.
gurudevashrIe temanA sambandhamAn kahyun hatun ke–
“A chandubhAI bAlabrahmachArI tarIke Aje jAvajjIv brahmacharya levA mAge chhe, tenun magaj sArun chhe,
brahmacharyanI prIti ghaNI chhe, tattvanun shravaN–manan ane abhyAs kare chhe, chAr varShathI brahmacharyAshramamAn rahI
abhyAs kare chhe ane Aje jIvanabhar brahmacharyano niyam le chhe. kUL–kuTumbanI sagavaDatA chhe, khAnadAn–
sAdhanasampanna mANas chhe chhatAn brahmacharyajIvan gALavA mAge chhe te mahAmangaLik prasang chhe. AvA brahmacharyano A
pahelo prasang chhe ane ‘shrI kundakundapravachanamanDap’ mAn brahmacharyano pahelo prasang chhe. ghaNo sAro prasang chhe–mahA kAm
karyun chhe. mukh upar vairAgyanI chhAyA chhavAI gaI chhe. AvI nAnI umare A kArya karIne udAharaN batAvyun chhe tenun
badhAe anukaraN karavA jevun chhe.
samudranAn pANIthI paN jenI tRuShA na chhIpI tenI tRuShA ek TIpun pANIthI tUTavAnI nathI; tem A jIve
svargAdi bhog anantavAr bhogavyA chhatAn tRupti thaI nahi, to saDelA DhIngalA samAn A mAnav dehanA bhogathI
tene kadApi tupti thavAnI nathI. mATe bhog khAtar jindagI gALavA karatAn manuShyajIvanamAn brahmacharya pALavun ane
tattvano abhyAs karavo te ja mAnavajIvananun utkRuShTa kartavya chhe.
ghaNA bhUkhyA gIdh pakShIne roTalAno kaTako maL‌yo, paN mAnsanA kaTakAnI lAlache te paN khoyo. tem A
sansAramAn anant janma–maraNanA pravAhamAn taNAtAn jIvane alpa mAnavajIvanano kaTako maL‌yo, te jIvanane
viShayabhoganI lAlasAmAn veDaphI nAkhavA karatAn vairAgya lAvI brahmacharya pALavun ane tattvano abhyAs karavo te
jIvananun mahA kartavya chhe.” ATalun kahyA pachhI pU. gurudevashrIe mangaLik vagere sambhaLAvIne brahmacharyanI pratignA
ApI hatI.
temaNe brahmacharya–pratignA lIdhI te badal shrI jain atithi sevA samiti taraphathI dhanyavAd sAthe rUA. 101–
pAghaDInA (khAs prasang tarIke) ApavAmAn AvyA hatA ane temanA kuTumbIoe A prasanganI khushAlImAn rU।।
1600–uparAnt shubhakhAtAmAn vAparyA hatA. A rIte bhAIshrI chandulAl bhAIe brahmacharya angIkAr karyun te ghaNI
prabhAvanAnun kAraN thayun chhe ane temaNe potAnA jIvanane saphaL karyun chhe–te badal temane abhinandan ghaTe chhe.
AjIvan brahmacharya
bhAdaravA sud–14 (anant chaturdashI) tA. 10–9–46 nA roj A patranA prakAshak moTA AnkaDiyAnA
rahIsh bhAI shrI jamanAdAs mANekachand ravANIe [u. va. 33] pU. sadgurudev samIpe AjIvan brahmacharya
angIkAr karyun chhe, teo utsAhI kAryakar chhe. temanun A kArya abhinandanane pAtra chhe.

PDF/HTML Page 11 of 21
single page version

background image
: 218 : Atmadharma Aso : 2472
shrAvAN vad 13 thI bhAdaravA sud 5 sudhInA dhArmik divaso daramiyAn
thayaelaA, shraIsamayasaArajI gaAthaA 13 tathaA shraIpadmanandaI panchaivanshaita shaAstranaA
RuShabhajinastotra uparanA vyAkhyAno ane rchAono TUnk sAr
mangalAcharaN
achchhinna shAsanadhArA
shrI shAntinAth bhagavAnathI TheTh Aj sudhI vItarAgashAsan atrUTapaNe chAlI rahyun chhe; RuShabhadev
bhagavAnanI pachhI, shrI shAntinAth bhagavAn thayA tyAr pahelAnn vachche sAt vakhat vichchhed paDI gayA hatA. paN
shAntinAth bhagavAn thayA tyArathI atyAr sudhI vichchhed vagar achchhinnapaNe shAsan chAlI rahyun chhe. A rIte,
gaNadharo, Indro ane chakravartIo paN jenun sevan kare chhe evun shAsan jayavant varte chhe.
1. –dev–guru–shAstra–
jeNe AtmAnun hit karavun chhe te jIvoe pratham shun karavun? pratham sAchA dev–guru–shAstranI oLakhAN pUrvak
mAnyatA joIe. arihantadev, nirgranth guru ane AtmAnI pUrNatA batAvanArA anekAnt svarUp shAstronI ja
mAnyatA hoy, te hitamAn nimitta thaI shake parantu kudev–kuguru–kushAstra to koI prakAre hitamAn nimitta thAy nahi.
jene sAchA dev–guru–shAstranI shraddhAmAn ja bhUl chhe tene Atmahit thAy ja nahi, –pachhI bhale te potAnI mAnyatA
anusAr tyAg–vrat vagere kare. mATe AtmahitanA jignAsuoe sAchA dev–guru–shAstrane oLakhIne khoTA dev–
guru–shAstranI mAnyatA sarva pratham chhoDavI joIe.
2. –bhakti–
AtmAno svabhAv samajIne samyagdarshan–gnAn–chAritra pragaT karavAn te nishchay bhakti chhe, ane AtmAnA
bhAn pachhI jyAn sampUrNa vItarAganA na thAy tyAn pUrNa vItarAgI paramAtmAnI oLakhAN pUrvak temanI bhakti
ane arpaNatAno shubharAg hoy chhe te vyavahAr bhakti chhe. jene arihantadevanI oLakhAN ane temanA pratye
bhakti–arpaNatA nathI tene potAnA shuddhAtmAnI bhakti Uge nahi. A jagatamAn pUrNa paramAtma svarUp
batAvanAr dev shrI arihant paramAtmA ja chhe. pUrNa paramAtma svarUpanI prAptinA Ichchhak jIvone pratham arihant
devanI bhakti uchhaL‌yA vagar rahetI nathI.
jem pativratA strIne bIjo pati na hoy tem sAchA jignAsu jIvone arihant dev sivAy bIjA dev na
hoy. je arihantadev sivAy kudevAdine koI paN prakAre mAne chhe te vItarAgano bhakta nathI, jignAsu nathI.
patinA guNo jANyA vagar pati taraph prem ullase nahi tem sarvagna vItarAgadevane guNo vaDe barAbar oLakhyA
vagar temanA pratye sAchI bhakti uchhaLe nahi.
tIrthankar prabhunA janma kalyANakane svarganA devo paN Ujave chhe. temano janma thatAn ekAvatArI Indro paN
bhaktithI nAchI UThe chhe ke dhanya avatAr! dhanya prabhu! A dehe tArI mukti thavAnI chhe. tun asankhya jIvono uddhAr
karanAr chho. asankhya devono svAmI ane apAr vaibhavano dhaNI Indra chhe te bhagavAnanA charaNamAn namI paDe chhe, he
nAth! Ap ja taraN tAraN chho, A jagatanA kalyANakArI prabhu tarIke Ap janmyA chho. Am vItarAganA
bhakto vItarAgane arpAI jAy chhe. je vItarAg bhagavAnane name te vItarAgatAno Adar kare paN rAgano Adar
na kare, ane kudev–kuguru–kushAstrane to svapne paN sAchAn na mAne. mAthun jAy paN sAchA dev–guru–shAstra sivAy
bIjAne mAne nahi ane rAgamAn dharma mAne nahi. A to hajI vyavahAr bhakti chhe eTale ke dharma pAmavA mATenI
pAtratA chhe.
bhagavAnanA bhakto jyAn tyAn bhaktine ja malAve chhe. chandramAn haraN jevo AkAr dekhAy chhe te shun chhe?
AchArya dev bhakti karatAn alankArathI kahe chhe ke he nAth! haraNiyAne sangItano bahu shokh hoy chhe. sudharma svarganA
devo madhur svarathI ApanI vItarAgatAnAn gANAn gAy chhe, te devonun sangIt sAmbhaLavA mATe A lokanun haraNiyun
ahInthI chandralokamAn gayun chhe ane tyAn beThun beThun tArA

PDF/HTML Page 12 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 219 :
gANAn sAmbhaLe chhe. koI kahe–are, chandralokamAn haraNiyAne ghAs kyAthi maLashe? tyAn ghAs to hotun nathI. to kahe chhe
ke are bhAI! bhagavAnanA gANAn sAmbhaLavAmAn evA mashgul chhIe ke bhUkhane bhUlI jaIe. bhagavAnanA gANAn
sAmbhaLatAn amAro AtmA AnandathI DolI UThe! –Am, jene AtmAnI ruchi chhe te vItarAganAn gANAn gAy chhe.
ekavAr paN antaranA ullAsathI UchhaLIne jo vItarAg prabhunI sAchI bhakti jIv kare to janma–maraNano ant
Ave ja. ahIn ekalA shubharAganI vAt nathI, parantu vItarAganI bhaktimAn vItarAgabhAvanI oLakhAN ane
vItarAgabhAvano antarathI Adar te ja muktinun kAraN chhe.
prashna:– shubharAg te puNya chhe, ane puNyathI dharma to thato nathI, pachhI bhaktino upadesh shA mATe karyo?
uttar:– pratham bhUmikAvALA jignAsune rAgathI dharma nathI e vAt kharI, parantu sAdhak dharmAtmAne rAg varte
chhe, te rAgano nakAr varte chhe vItarAg bhAvanI bhAvanA varte chhe tyAn sAdhakadharmAtmAne ane pratham bhUmikAvALA
jignAsune shubharAgane lIdhe vItarAgI dev–guru–shAstra pratye bhakti uchhaL‌yA vagar rahe ja nahi. jo sAchA dev–
guru–shAstra pratye bhakti na jAge ane sansAr pratyeno ullAs Ave to te jIvane AtmAnI ruchi nathI. chhatAn
ekalA sAchA dev–guru–shAstranA rAgamAn ja aTake paN tattvano nirNay na kare to tene dharmano lAbh thAy nahi.
3. –tattvanirNay ane bhakti–
koI em kahe chhe ke, amArI buddhi tattva nirNayamAn kAm karatI nathI, ame to bhakti vagere karIe! to
tenun samAdhAn: he bhAI! tattvanirNay thayA vagar vItarAg pratye sAchI bhakti nahi Ave. are bhAI! jo
tattvanirNay karavAmAn tArI buddhi jarAy kArya na kare to ten manuShyabhav pAmIne shun karyun? manuShyapaNAmAn je
tattvanirNay karavA mAge te jarUr karI shake chhe. sarvagna vItarAg sivAy bIjAne paN sAchA mAne ane badhAne hA
jI hA kare to te bhraShTa chhe.
4. –satIne bIjo pati na hoy–
satI jasamA oDaN hatI, tene pATaNanA rAjA siddharAj jayasinhe kahyun ke tun mane svIkAr, hun tane
rANI banAvun. parantu jasamA marI gaI to paN teNe svIkAryo nahi; marI jAy paN satIne bIjo pati hoy
nahi. tem vItarAganA sAchA bhakto kahe chhe ke ame vItarAg sarvagnanI jAtanA AtmA chhIe, amAro pati
sarvagna vItarAgI ja hoy. marI jaIe to paN rAgI devane ame na mAnIe. jem satIne be pati hoy nahi
tem amAre sarvagna sivAy bIjo dev nahi. je sarvagna vItarAgane dev tarIke mAne te kadApi hinsAdibhAvamAn
dharma manAve nahi, ane potAnI sagavaD khAtar par jIvanI hinsA karavI evo Adesh kadApi Ape nahi ane
mAne paN nahi. manuShyone khAtar vAndarA vagerenI hinsA karavI ane tene dharma mAnavo te kALo ker chhe–mahA
pAp chhe, e to sankalpI sthUL mahAhinsA chhe. panchendriy prANIno vadh te mahAhinsA chhe, chhatAn temAn dharma manAve
ane te hinsA karavAnun anumodan Ape–te to vItarAgadevano tIvra virodhI ane mahA hinsak chhe, tenI
vAtanI hA pADanArA vItarAgane mAnatA nathI.
5. –deDakAnI prabhu bhakti–
are, deDakAne paN prabhu pratye bhakti AvatAn te moDhAmAn phUl laIne pUjA karavA jatun hatun, tyAn shreNIk
rAjAnA hAthInA pag nIche kacharAIne marI gayun ane bhakti bhAvane lIdhe dev thayun. dev thatAn turat samavasaraNamAn
AvIne shreNIk rAjA pahelAnn prabhunI bhakti–pUjA karI. bhaktone bhaktinA virah na pAlave. deDako marIne dev thayo
ane devapaNe bhakti pUrI karI. sAchA bhaktonI bhaktimAn bhang na hoy.
6. –bhaktanI bhAvanA–
bhagavAnanI bhaktino prasang AvatAn bhakta jhAlyo rahe nahi. he prabhu! tame ja amArA mokShanA denArA
chho, amAro mokSha tame ja chho. he nAth! tArA sivAy (shuddhAtma svarUp sivAy) bIjun kAI joItun nathI. puNya
to amArA dAsapaNe raheshe, ame raheshun tyAn sudhI te dAsapaNe raheshe ane bhaktino vikalpa toDIne svarUpamAn
lInatA karI siddha thashun tyAn puNyano vikalpa ane puNya banne TaLI jashe. he nAth! svargamAn jaIne tyAnthI nIkaLIne
jo tIrthankarAdi padavI thashe to te tArI ja bhaktino prabhAv chhe. Am shuddhAtmAnI bhaktinI bhAvanAmAn gnAnIne
UnchA puNya bandhAI jAy chhe paN gnAnIne tenI bhAvanA hotI nathI, paN vItarAgatAnI ja bhAvanA hoy chhe. he
prabhu! ame amArA shuddhAtma svarUpanI ruchi pAse tArA sivAy bIjAnI prashansAno vikalpa

PDF/HTML Page 13 of 21
single page version

background image
: 220 : Atmadharma Aso : 2472
paN karavAnA nathI. tArI pAse jagatanAn badhAn pad tuchchha taraNAn samAn chhe.
7. –padmanandI panchavinshatikA–
A padmanandI shAstranA kartA shrI padmanandI AchArya mahA sant muni hatA. adhyAtmanA alankArothI bahu sundar
rachanA karI chhe. A padmanandI panchavinshatikA satshrut chhe ane IndriyanigrahanA abhyAs pUrvak e satshrut sevavA
yogya chhe, enun phaL alaukik chhe–amRut chhe; em shrImad rAjachandrajIe jaNAvyun chhe.
8. –svatantratA–
je niShkAraN hoy arthAt je bhAv par kAraNanI apekShA na rAkhe te pAriNAmikabhAv chhe. krodhAdi
kaShAyabhAv paN pAriNAmik bhAve chhe kemake te bhAv parakAraNanI apekShA nahi rAkhatA hovAthI niShkAraN chhe.
krodhAdi badhA bhAvo svatantra akAraNIy chhe tethI kharekhar te badhA bhAvo pAriNAmikabhAve chhe. kaShAy
pAriNAmikabhAve chhe kemake te jIvanI potAnI yogyatAthI thAy chhe, tenun kAraN koI par nathI. mATe svanI apekShA
laIne kahetAn te niShkAraN chhe tethI pAriNAmik chhe. ane jyAre par nimittanI apekShA laIne kahIe tyAre
vyavahAre karmanA udayane tenun kAraN gaNIne tene udayabhAv kahevAy chhe, paN kharI rIte to te jIvanI paryAyanI te
samayanI svatantra lAyakAtathI ja te bhAv thayo chhe.
dareke darek samayanI paryAy svatantra–niShkAraN chhe em pratIt karyA pachhI, vikAr vakhate nimittanI
hAjarInun gnAn karAvavA mATe udayAdibhAvo jaNAvyA chhe. krodh jIvanI yogyatAthI thAy chhe tethI krodhAdibhAv te
pAriNAmikabhAvano vikAr chhe, mATe tene pAriNAmikabhAv kahevAmAn Ave chhe.
‘krodh jIvano trikALI svabhAv chhe’ em ahIn jaNAvyun nathI, parantu krodh koI paranA kAraNe thato nathI,
jIvanI potAnI lAyakAtathI thAy chhe em batAvavA tene pAriNAmikabhAv kahyo chhe. AvI paryAyanI paN
svatantratA je samaje tene potAnun parAshrit valaN TaLI jaIne svAshrit valaN thAy chhe eTale svAshrit
dravyadraShTinA joramAn teno sansAr uDI gayo.
9. –samajavA mATe vAramvAr abhyAs karavo. –
apratibuddha shiShyane gnAnaprApti mATe shAstramAn ek ne ek vAt so vAr kahevI paDe to paN punarokitadoSh
nathI. em shrIdhavalashAstra (pustak 3 tA. 114) mAn kahyun chhe. je jIvane AtmAnI ruchi hoy teNe
AtmasvabhAvano upadesh vAramvAr shravaN karavo joIe; paN tenA abhyAsamAn kanTALo lAvavo na joIe.
10. –dharma samajavo sahelo chhe. –
prashna:– AtmAnI oLakhANathI ja dharma thAy chhe em Ap samajAvo chho, paN te dharma to kaThaN lAge chhe?
uttar:– kaThaN nathI. jemAn koI paN paranI jarUr na paDe ane ekalA potAthI ja je thaI shake te kaThaN kem
kahevAy? AtmAnI sAchI oLakhAN karavA mATe sharIr, man, vANI, dhan, kuTumb ke puNya–e koInI apekShA
nathI; ekalA potAthI ja thaI shake chhe mATe A ja karavun sahelun chhe. AtmA gnAn ke agnAn sivAy bIjun kAI
karI shakato nathI. jene potAnA AtmAnI darakAr nathI tene AtmAnI oLakhAN karavI agharI lAge chhe.
dharma karavo AtmAne, ane AtmA koN te jANavun nahi–e dharma kyAthi thAy! sharIr sukAvAthI temAnthI
kAI dharma nIkaLato nathI.
11. –AtmAnA avayav–
prashna:– AtmAne avayav hoy ke nahi?
uttar:– hA, AtmAnA asankhya pradesh chhe te darek AtmAnA avayav chhe.
prashna:– ek AtmAmAn avayav kahevAthI tenA khanD nahi paDI jAy?
uttar:– avayav hovA chhatAn vastupaNe AtmA abhed chhe. jo pradeshorUp avayav na ja hoy to sankoch
vistAr thaI shake nahi; badhA avayavono dhAraN karanAr avayavI ek ja chhe.
12. –shuddhAtmAnI samajaN–
AtmA pote Anandakand chaitanyarUp chhe, tene nahi oLakhanAr agnAnI to puNyabhAvamAn ja AtmAne vechI
de chhe–puNya jeTalo ja AtmA mAne chhe. jene sharIranA bhog–viShay sArAn lAge ane temAn je sukh mAne tenA
bhAv to durgatinun ja kAraN chhe; paN dayA–vratAdinA shubharAg jeTalo ja AtmA mAnI lye ane temAn sukh kalpe
teNe paN AtmAne vikArIpaNe mAnyo chhe, tenI mAnyatA paN sansAr dukhanun ja kAraN chhe. bhAI, AtmAnA
sAchA svarUpanI oLakhAN vagar puNya–pAp karIne anant janma–maraNamAn dukhI thayo paN te raNamAn

PDF/HTML Page 14 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 221 :
pok mUkavA jevun chhe. jeNe AtmAne jANyo nathI ane vikAranI ne sharIranI mamatA karI chhe te bhav pUro karIne
janma–maraNamAn ja chAlyA jAy chhe. potAnA AtmAno mahimA ane ruchi jAgyA vagar kadI janma–maraNathI niveDA
thAy tem nathI.
AtmAnA trikAL shuddha svarUpane shuddhanay parokSha dekhADe chhe. AtmAnun shuddha svarUp badhAne samajAy tevun chhe
mATe ja gnAnIo te samajAve chhe. prabhu! tun A kALe AtmAnun shuddha svarUp samajI jA ane tane potAne AtmAthI
khAtarI thaI jAy ke, have ek–be bhavamAn ja sansAranI samApti chhe. AvI nishank pratIti potAne thaI jAy evI
samajaN atyAre thaI shake chhe. rAg–dveSh sarvathA TaLI jAy nahi chhatAn rAgadveSharahit shuddha gnAn svarUpanI pratIti
thaI shake chhe, evI pratIti karavI te ja samyagdarshan chhe.
13. –samyagdarshananun kArya–
prashna:– amAre gRuhasthone samyagdarshan shun kAmanun?
uttar:– are bhAI! jagatanA sarva jIvone dharma karavA mATe sauthI pratham samyagdarshan ja upAy chhe.
samyagdarshan mahAn upakArI traNakAL traN lokamAn anya koI nathI. ek sekanD mAtranun samyagdarshan anant bhavano
nAsh kare chhe. shrI aShTapAhuDamAn kundakundAchAryadeve kahyun chhe ke–
“pratham to shrAvake sunirmaL ane merUvat niShkamp evA samyaktvane grahaN karavun ane dukhanA kShay arthe
tene ja dhyAnamAn dhyAvavun.” [mokShapAhuD–gAthA–86]
“ghaNun kahevAthI shun sAdhya chhe? je narapradhAn bhUtakALamAn siddha thayA ane bhaviShyakALamAn siddha thashe te A
samyagdarshananun ja mAhAtmya jANo” [mokSha pAhuD gAthA 88]
“muktinun karavAvALun samyaktva chhe tene svapnadashA viShe paN je puruShe malin karyun nathI te ja puruSh dhanya
chhe, te ja sukRutArtha chhe, te ja shUravIr chhe, te ja panDit chhe ane te ja manuShya chhe.” [mokShapAhuD gAthA 89]
vaLI shrI ratnakaranD shrAvakAchAramAn kahyun chhe ke–
traNakAL traNalokamAn A jIvane sarvotkRuShTa upakAr karanAr samyaktva sivAy bIjun koI nathI, ane
sarvotkRuShTa ahit karanAr mithyAtva sivAy bIjun koI nathI. tIrthankar vagere paN samyaktva samAn upakAr
karanAr nathI. sansAranA samasta dukhano nAsh karanAr ane AtmakalyAN pragaT karanAr ek samyaktva chhe, mATe
te pragaT karavAno puruShArtha karo.
14. “nav tattvonI paripATIne chhoDIne ek AtmA ja amane prApta ho! ”
“jyAn sudhI kevaL vyavahAranayanA viShayabhUt jIvAdik bhedarUp tattvonun ja shraddhAn rahe tyAn sudhI nishchay
samyagdarshan nathI. tethI AchAryadev kahe chhe ke e navatattvonI santatine (paripATIne) chhoDI shuddhanayano viShayabhUt
ek AtmA ja amane prApta ho; bIjun kAI chAhatA nathI. A vItarAg avasthAnI prArthanA chhe, koI nayapakSha
nathI. jo sarvathA nayano pakShapAt ja thayA kare to mithyAtva ja chhe” (samayasAr pA. 26)
je gnAnI hoy te vyavahAranun gnAn rAkhe parantu kevaL vyavahArane ja na mAne. je navatattvane oLakhatA
nathI te to sthULamithyAdraShTi chhe, tene to UnchA prakArano shubharAg paN hoy nahi. parantu jeo kevaL vyavahAravaDe
navatattvanI rAgamishrit shraddhA kare chhe teo paN mithyAdraShTi chhe. shuddhanayavaDe ekalA shuddha AtmAne jANyA vagar
navatattvanA vikalpanA bhed vaDe AtmAne mAne tene samyagdarshan thAy nahi, ane samyagdarshan vagar bhakti, dAn
vagere kare te badhun ‘raNamAn pok’ chhe. jem jangalamAn sinhanA mukhamAn paDelA haraNiyAnI pok sAmbhaLanAr koI nathI
tem sansAr dukhathI ugaravA mATe samyagdarshan sivAy koI sharaNabhUt nathI.
paripATInA vikalpamAn rokAtAn ekalo AtmA pratItamAn Avato nathI ane AtmAno dharma thato nathI; mATe ek
AtmAmAn te nav tattvanA vikalpo chhoDIne amane to shuddhAtmA ja prApta ho. vyavahAranA bhedanun lakSha chhoDIne
shuddhanayanA viShayabhUt AtmA ja amane prApta ho. –AvI bhAvanA samyagdraShTionI ane munionI chhe. jeTale
anshe bhed tUTIne AtmAmAn abhedatA thAy teTale anshe shuddhatA chhe, ane jeTalun bhedanun lakSha rahe teTalo rAg chhe; mATe
ahIn bhedane gauN karIne abhedanI bhAvanA chhe. pratham abhed svabhAvane gnAnathI jANe to tenI bhAvanA kare ne!
satya asatyano vivek karIne je satyanI hA pADe chhe tene paN satyano Adar chhe. asatnI mAnyatA
chhoDIne

PDF/HTML Page 15 of 21
single page version

background image
: 222 : Atmadharma Aso : 2472
jeNe satyanI hA pADI chhe tenun valaN satya taraphanun chhe. satya A ja chhe, AnA ja ghUnTaNathI samyagdarshan ane
kevaLagnAn thavAnun chhe–evo je antarathI satyano mAhAtmyabhAv Avyo te ja kevaLagnAnanI praNAlikA chhe arthAt
te ja mokShanI shreNIno upAy chhe.
puNya–pApanA vikalpa asat chhe. ane AtmA trikAL sat chhe. AchAryadev kahe chhe ke, amAre asat evA
nav tattvonA vikalponun kAm nathI paN sat svabhAvamAn ekAgratA karIne vItarAg thavAnI ja bhAvanA chhe. hun
AtmA chhun–evo bhedano vikalpa toDIne shuddha svabhAvanA anubhavamAn rahI jAUn. –emAn nay pakShanA vikalpanI
mAgaNI nathI paN nayanA pakShano vikalpa toDIne shuddhAtmAnI prAptinI ja bhAvanA chhe.
badhA jIv gnAnasvarUp chhe, gnAnanI paryAyanA pAnch prakAr chhe–mati, shrut, avadhi, manaparyay ane
kevaLagnAn. temAnthI kevaLagnAn to sAdhakadashAmAn hotun nathI ane avadhi tathA manaparyay e be gnAn sAdhakapaNe
kAryakArI nathI kem ke teno viShay paradravya chhe. bAkI rahelA mati ane shrut e be gnAn ja AtmAne sAdhakapaNe
chhe. temAn paN matignAn te to gnAnanI pratham bhUmikA chhe eTale te gnAn AtmAne sAmAnyapaNe jANe chhe paN
visheSh paDakhAnne te jANatun nathI. shrutagnAn AtmAnA badhA paDakhAnne parokSha jANe chhe. shrutagnAnathI AtmAne
jANavAnA be prakAr chhe–1. trikAL ekarUp shuddhasvabhAvane jANe tene shuddhanay kahevAy chhe ane 2. kShaNik paryAyone
jANe tene vyavahAranay kahevAy chhe. have A bemAnthI kayA prakAre AtmAne mAnavAthI samyagdarshan thAy chhe te
viShay atyAre chAle chhe.
be nayovaDe AtmAne jANyA pachhI shuddhanayanA viShayane mukhya kare ane vyavahAranun lakSha chhoDI de, to tyAn
ekAntarUp nayapakSha nathI, paN bhedano rAg TALIne svabhAvamAn DhaL‌yo chhe. banne nayone jANIne jo
abhedasvabhAvamAn na DhaLe to nayonun gnAn shA kAmanun? be nayonun gnAn te anekAnt chhe parantu tenun prayojan to
samyakekAnt evA shuddhanayanA viShayabhUt shuddhAtmAnI prApti karavI te chhe.
jo banne nayanA gnAnano ja svIkAr na kare to ek nayano ja pakSha rahevAthI ekAntarUp mithyAtva chhe; ane
banne nayane jANyA pachhI shuddhanay taraph na DhaLe to paN mithyAtva TaLe nahi. ahIn banne nayanun gnAn karyA pachhI
nayanA vikalpo chhoDIne svabhAvamAn DhaLavAnI bhAvanA chhe. nav tattvo chhoDIne ekalA shuddhAtmAnI mAgaNI karI
temAn shuddhanayano Agrah nathI paN vikalpa toDIne abhed svabhAvamAn DhaLI javun chhe, hajI apUrNa dashA chhe tethI
abhed svabhAvanI ekAgratA vaDe pUrNatA karavI chhe.
svabhAvamAn DhaLavAnI bhAvanA karanArane nav tattvanA vichAronun gnAn to chhe, parantu tenA lakShe vikalpa chhe
mATe te vikalpane TALavAnI vAt karI chhe. AchArya kahe chhe ke rAg ane svabhAv–e bannene jANIne ame have
ekalA svalakShamAn DhaLIne vItarAg thavA mAgIe chhIe–em rAgano nakAr chhe paN gnAnano nakAr nathI.
kevaLagnAn to chhe nahi, ane shrut gnAnamAn paryAy upar lakSha jatAn vikalpa UThe chhe tethI atyAre paryAyanun lakSha
chhoDIne dravyanI ekAgratA vaDe te vikalpa toDIne pUrNa thavAnI bhAvanA chhe ane pUrNa thayA pachhI banne paDakhAn ek
sAthe jaNAshe.
A vAt jignAsuone khAs prayojanabhUt chhe, A vAt charchIne nakkI karavI, na samajAy to chhoDI na
devI paN andaroandar chhaNIne nirNay karavo.
trikALasvabhAvanun ane rAganun gnAn karyA pachhI svabhAv taraph DhaLatAn rAgane gauN karyo, parantu rAgane
sadAy rAkhyA ja karavo–evI bhAvanA nathI. paN pUrNa vItarAg thatAn sudhI bhedanA vikalpo chhoDIne amArun valaN
shuddhAtmA taraph ja ho, em AchArya bhagavAn kahe chhe. pUrNa kevaLagnAn thayA pachhI tyAn dravya–paryAy bannenun gnAn
ek sAthe chhe, tyAn vikalpa nathI.
aho! dhokh dharmakAL vakhate ATh varShanI mahAn rAjakumArI paN AvI svabhAvanI vAt harakhathI samajI
jatI, sAmbhaLatAn em ullAs AvI jAy ke ahoho! amane amArAn chaitanyanidhAn maL‌yAn. AvA ullAsavaDe
svabhAvanI pratIti karIne AtmAnubhav karatI. to moTI umaranA jIvone kem na samajAy?
AtmAno svabhAv samajavAno chhe, je AtmA ruchi vaDe samajavA mAge tene jarUr samajAy. ahIn je
shuddhAtmAnI prAptinI bhAvanA kahI te bhAvanA ekalA AchAryadevanI na samajavI paN badhA ja AtmAone AvA
shuddhAtmAnI ja bhAvanA karavAnI chhe. nav tattvone jANe paN jo rAg rahit shuddha chaitanya svabhAvane na jANe to
mithyAdraShTi chhe; ane nav tattvane paN je na jANe te to sthUL mithyAdraShTi chhe.
pratham, chaitanya svabhAvamAn anshe ekatA thatAn samyagdarshan pragaTe chhe ane mithyAdarshan sambandhI vikalpo

PDF/HTML Page 16 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 223 :
TaLe chhe. ane pachhI visheSh ekatA karatAn chAritra sambandhI vikalpa paN TaLe chhe. A rIte sharUAtathI pUrNatA sudhI
svabhAvanI ekatAno ja mArga chhe.
agnAnI navatattvanA vichAr karatAn rAgamAn ekatA kare chhe, puNya jeTalo ja AtmA mAne ke mokShaparyAy
jeTalo AtmA mAne te paryAyadraShTi chhe ane temAn AkhA AtmAno svIkAr nathI. gnAnIne nav tattvanA vikalpa
chhUTIne svabhAvanI anshe ekatA pragaTI arthAt samyagdarshan pragaTyun, pachhI vikalpa UThatAn puNyAdi tattvonun gnAn
kare chhe, parantu temAn ekatA karatA nathI eTale ke puNya jeTalo ja hun athavA mokShadashA jeTalo ja hun–em paryAy–
draShTinI ekatA karatA nathI, paN trikAL svabhAvanI ekatA vaDe jANe chhe tethI temane gnAnanI ja draDhatA thAy chhe
ane rAg tUTato jAy chhe. nave tattvone jANanAr mArun gnAn chhe, gnAn navapaNe thayun nathI–em gnAnanI ekatA
karatAn vikAranI ekatA tUTe chhe. tethI gnAnI bhAvanA kare chhe ke–
amane amArA chaitanyanI pratIti na khase, chaitanya svabhAvanA anubhavamAn vachche bhed na paDe ane ekalA
chaitanyanA ja anubhavamAn DhaLIne vItarAgatA thAy e ja amArI prArthanA chhe.
15. –gnAn ane bhakti–
je jIv gnAnanI IchchhA rAkhe chhe paN gnAnI pratye jene bhakti uchhaLatI nathI; evA koI jIv pratye shrImad
rAjachandrajIe ek patra lakhyo chhe ke ‘viyogathI thayelA tAp viShenun tamArun ek patra chArek divas pahelAnn prApta
thayun hatun temAn darshAvelI IchchhA viShe TUnkA shabdomAn jaNAvavA jeTalo vakhat chhe; te e ke, tamane jevI gnAnanI
jignAsA chhe tevI bhaktinI nathI. bhakti premarUp vinA gnAn shUnya ja chhe, to pachhI tene prApta karIne shun karavun chhe?
je (gnAn) aTakyun te yogyatAnI kachAshane lIdhe ane gnAnI karatAn gnAnamAn vadhAre prem rAkho chho tene lIdhe.
gnAnI pAse gnAn Ichchhavun te karatAn bodhasvarUp samajI bhakti IchchhavI e param phaL chhe. vadhAre shun kahIe? ” –
[bIjI AvRutti. pAnun 615]
tun gnAn mATe talasI rahyo chho ane gnAnInA virahanI vAto karo chho paN gnAnI pratye bhakti to UchhaLatI
nathI! mAtra vAto karI gnAn meLavavA mAge chhe paN gnAnI pratye bhaktirUp param prem vinA gnAn shUnya ja chhe.
gnAnI pratye param bhakti AvyA vagar gnAn yathArtha pariNamashe nahi. vItarAgI dev–guru–shAstra te samyaggnAnanun
kAraN chhe, temanA pratye oLakhAN pUrvak arpaNatA karatAn na AvaDe to te rAg rahit potAnA AtmAnI
arpaNatA karI shakashe nahi. jene gnAnI pratye sAchI bhakti nathI tene potAnA AtmAnI sAchI bhakti nathI.
jeTalo prem sansAr khAtar strI, putrAdimAn Ave chhe tenA karatAn visheSh ullAs sat dev–guru–dharma pratye
na Ave to tene bhaktinI jignAsA nathI ane bhakti vagar gnAn nathI. dhyAn rAkhajo, bhaktimAn rAg chhe te vaDe
gnAn thAy–em na samajavun, paN gnAnInI oLakhAN thatAn gnAnanI ruchi ane bahumAn vadhe te ja gnAnanun kAraN
chhe; mATe pahelAnn rAganI dishA palaTavI joIe. ekavAr hRudayamAn em arpaNatA lAv ke sansAranun–strI, sharIr
vagerenun game te thAv, paN sat dev–guru–shAstrane charaNe hun arpAI jAun. sharIr ane strI, chhokarAn mATe AkhI
jindagI kADhI to sat dev–guru–dharmane mATe keTalun karyun? bhAI! gnAn–gnAn karo chho parantu gnAnI pratyenI bhakti
IchchhatA nathI. gnAnI puruSh pote sAkShAt gnAn chhe tethI gnAn mATe gnAnInI bhakti IchchhavI yogya chhe. jo gnAnI
pratye bhakti nathI to pachhI gnAnanI vAto karIne shun karavun chhe?
sAchA dev–guru–dharma to mokShanA kAraNabhUt chhe ane kudevAdi to mokShanA sAkShAt ghAtak chhe. Am je
samaje tene sAchA dev–guru–pratyenI bhakti uchhaL‌yA vagar rahe ja nahi. arihantanun yathArtha gnAn kare tene
kudevAdino rAg chhUTI jAy ane sharIrAdino rAg ghaTIne vItarAgadev pratye bhakti vadhI jAy. ahA, bhav
rahit vItarAgadev mArA bhavanA nAshak nimitta chhe. je gnAn pariNamatun nathI te potAnI ja kachAsh chhe, ane
pratyakSha gnAnI karatAn gnAnamAn vadhAre prem rAkhavAthI ja gnAn aTakyun chhe. gnAn mATe gnAnanI bhakti anivArya
chhe. AtmA pote chidAnand gnAnasvarUp chhe tenI ruchirUp kRupA thAy tyAre gnAn yathArtha pariName chhe, ane
evA jIvane gnAnI pratye bhakti hoy ja chhe.
prashna:– dev–guru–shAstranI bhakti to rAg chhe ane rAgane to bhagavAne dharma kahyo nathI?
uttar:– tane pariNAmanA vivekanI ja khabar kyAn chhe? dev–guru–shAstranI bhaktino rAg te dharma nathI,
paN shun strI–kuTumb–lakShmI vagerenA rAgane dharma kahyo chhe? –

PDF/HTML Page 17 of 21
single page version

background image
: 224 : Atmadharma Aso : 2472
e to pAp chhe. rAg chhe tyAn pAp chhoDIne sat nimitto pratye shubharAg hoy chhe. jo vItarAg thaI gayo hoy to
te shubharAg paN na hoy.
potAnA pariNAmano vivek nathI tathA sat–asat nimittano vivek nathI te jIvane gnAn pariNamashe
nahi. vItarAg sarvagnadeve divyadhvanimAn je vastusvarUp jAher karyun te ja darshAvanArA bIjA gnAnI jIvo ane
satshAstro temanA pratye jene bhakti nathI uchhaLatI ane gnAn Ichchhe chhe tene gnAnInI bhakti vagar gnAn
pariNamashe nahi.
16. –traN prakAranA Ishvar–
darek jIv svatantra chhe, vikAr kare temAn paN jIv svatantra chhe ane paramANuo paN svatantra chhe. pot
potAnA aishvarya (shakti, sAmarthya) ne dhAraN karatA hovAthI te Ishvar chhe, shrImad rAjachandrajIe traN prakAranA
Ishvar kahyA chhe 1–svabhAveshvar, eTale darek jIv potAnA svabhAve paripUrNa chhe tethI svabhAveshvar chhe. 2–
vibhAveshvar, eTale jIv paryAyamAn je vibhAv kare chhe te pote potAnI svatantra yogyatAthI kare chhe, paN koI par
karAvatun nathI tethI vibhAv karavAmAn jIvanI svatantra yogyatA hovAthI vibhAveshvar chhe. ane 3–jaDeshvar, –darek
paramANu svatantra chhe. ek kShaNamAn dhoLAmAnthI kALo potAnI shaktithI thaI jAy chhe, ek samayamAn sAtame
pAtALathI gaman karIne chaudame rAjalok pahonchI jAy evI tenI svatantra shakti chhe. paramANu potAnI shaktithI
svatantra pariName chhe, tenA pariNamanane rokavA koI samartha nathI tethI jaD paN potAnI shaktine dhAraN karanAr
jaDeshvar chhe.
17. –vItarAg prabhu vItarAgatAnA nimitta chhe. –
jaD–chetan samasta padArthonI AvI svatantratA jAher karanAr sarvagna bhagavAn chhe, temanI jene pratIt thaI
tene potAnA shuddhasvabhAvanI pratIt thaI, ane te jIv sarvagnabhagavAnane potAnI shuddhatAmAn ja nimitta banAve chhe
ke he nAth! Ap ja mArI shuddhatAnA nimitta chho. jo ke bhagavAnanA lakShe to shubharAg thAy chhe parantu bhakto
rAgane gauN karIne kahe chhe ke he nAth! tArI bhaktimAn ame rAg bhALatA nathI paN tArA jevo shuddhasvabhAv ja
bhALIe chhIe, shuddhasvabhAvanI bhAvanAnA jore shubhavikalpane toDI nAkhavAnun jor chhe. shubhavikalpa hovA chhatAn te
vikalpamAn bhagavAnane nimitta na gaNatAn vItarAgabhAvamAn Arop karIne kahe chhe ke he nAth! tArAmAn rAg nathI
ane tun rAg batAvanAr nathI paN rAg rahit svatantra svabhAv batAvanAr chho tethI amArI svatantratAmAn ja
nimitta chho. ‘badhA jIvo svabhAve potAthI paripUrNa chhe, tun paN siddhasamAn paripUrNa chho, parantu tArI svabhAv
sattAne tun bhulyo chho tethI ashuddhatA chhe, tArI shuddha svabhAv sattAnI pratIt vaDe tun bhagavAn thaI shake chhe’ Am
darek tattvanI paripUrNa svAdhInatA batAvanAr Ap ja chho; tethI svabhAvanI khIlavaT karAvavAmAn ja Ap
nimitta chho. jene potAnA svatantra vItarAgI shuddha svabhAvanI pratIt ane bahumAn Avyun chhe te ja jIv
bhagavAnamAn paN shuddhatAnA ja nimittano Arop kare chhe. shubharAg thAy tene potAnA svabhAvamAn svIkAratA
nathI tethI bhagavAnane paN rAganA nimitta tarIke gaNatA nathI. AmAn upAdAn–nimittano meL chhe. upAdAnamAn
shuddhatAnun bahumAn chhe eTale sAmI vastumAn paN shuddhatAnA nimittano ja Arop kare chhe.
18. –gnAnIo karuNAthI kahe chhe ke–prabhu! pratham tun tArA svabhAvane svIkAr–
gnAnIo kShaNik avasthAne gauN karIne badhA AtmAne prabhu tarIke sambodhe chhe ke–prabhu! A mongherA
avasar maL‌yA ane jo A vakhate satnI oLakhAN ane bahumAn nahi kar to asatnA preme tAro AtmasUrya
asta thaI jashe–tArI gnAn shakti haNAI jashe. bhAI, pratham tArA svabhAvanI oLakhAN karavAnun ja kahevAy chhe.
tArAthI visheSh sthiratA na thAy to tane kAI tyAgI thaI javAnun kahetA nathI. rAg sarvathA na TaLe to paN pratham
tun tArA pUrA svabhAvano to svIkAr kar. tArA svabhAvano svIkAr karyA vagar tun konun sharaN karIsh? rAgano
tyAgI thayA pahelAnn paN tun tArA gnAn svabhAvane oLakhIne tenun ja bahumAn kar. sat svabhAvano Adar karatAn
karatAn ja tArI dashA sat svabhAvarUp thaI jashe ane asatrUp rAgAdi TaLI jashe. mATe tun koI paN upAye–khUb
prayatna karIne paN tArA satne samaj.
juo to kharA, gnAnIonI karuNA! Avo upadesh sAmbhaLIne, jene AtmAnI ruchi–bahumAn hoy tene

PDF/HTML Page 18 of 21
single page version

background image
Aso : 2472 Atmadharma : 225 :
tenI pAchhaL potAne shuddhAtmAnI ruchi ane bahumAn vadhe chhe tenI mukhyatA chhe–tenAthI ja lAbh thAy chhe paN
rAgathI lAbh thato nathI. Am vivek pUrvak bhakti kare te ja sAcho bhakta chhe.
19. –shrI jinapratimAnI bhakti vagere–
yAd rAkh! jene AtmAnI darakAr nathI, dev–guru–dharmanI bhakti nathI ane sansAranI ruchimAn lIn thaI
rahyo chhe te durgati janAr chhe. satnA Adar vagar bebhAnapaNe asAdhya maraN thAy chhe te narak–nigodanun kAraN
chhe. bhagavAnanI bhakti vagar bhavanun nivAraN thavAnun nathI. sAkShAt prabhu tathA vItarAgI sant–munirAj ane
teonI pratimAnun pUjan, vandan, bhakti, prabhAvanA, mahotsav anAdithI devendro ane chakravartIo paN karatA
AvyA chhe, teno je niShedh kare chhe te mithyAdraShTi chhe, tene dev–guru–dharmanI bhakti jarAy nathI. he nAth! jo tArA
charaNanI bhakti na hot to A jagatanA jIvono janma–maraNathI uddhAr kem thAt?
koI em mAne ke– ‘samayasAranI vAt sahelI chhe kem ke temAn shuddhAtmA sivAy bIjun kAI karavAnI vAt
Ave nahi;’ to te yathArtha samajyo ja nathI. are bhAI! jene shuddhAtmAnI samajaN ane mahimA thAy tene
vItarAganI bhakti uchhaL‌yA vagar rahe ja nahi. shuddhAtmAnA mAhAtmyavALo jIv jyAn jyAn shuddhAtmA bhALe tyAn
tene antarathI umaLako Ave ja.
pt.. banArasIdAsajIe kahyun chhe ke–
‘jinapratimA jin sArakhI, namai banArasI tAhi. ’
bhakti uchhaLatAn kahe chhe ke jin pratimA jinadev samAnaj chhe. he jinapratimA! tArAmAn ek vANI nathI
paN tArI sthir shAnt vItarAgI mudrA AtmAno svabhAv ja darshAvI rahI chhe. sAkShAt bhagavAn paN kAI hAthamAn
laIne AtmA dekhADatA nathI. tame paN vItarAgIbhAv ja darshAvI rahyA chho–Am pratimA pratye bhakti uchhaLe chhe.
paN jene jinadevano mahimA nathI ane vItarAgI bhAvanI ruchi nathI tene AvI bhakti uchhaLatI nathI.
20. –vItarAganI stuti karanArano vivek–
he nAth! ApanI stuti vagar janmamaraNano nAsh nathI. Apane oLakhIne ApanI stuti karI teNe
vItarAgabhAvanI ja stuti karI eTale have te rAgano Adar kare nahi. Am jeNe vItarAgabhAv ane rAgabhAv
vachche bhed pADIne vItarAgabhAvano nAdar karyo te kramekrame rAg TALIne vItarAg ja thavAno. he nAth, e ApanI
ja bhaktino prabhAv chhe, mATe A jagatamAn Ap ja janma–maraN TALanAr chho.
‘kankar eTalA shankar athavA patthar eTalA parameshvar’ em mAne te mahA avivekI chhe; he dev, ApanA
sivAy anyane paN je mAne te mahA mUDh avivekI chhe. aho! strI ane mAtA vachche vivek kare chhe ane sAchA
dev ane kudev vachche vivek na kare–e keTalI mUrkhAI? he prabhu! tane chhoDIne kudevAdine mAnavA te anant sansAranun
kAraN chhe.
21. –bhaktajIv dhan–vaibhav mAge nahi–
dharma dharmIthI shobhe chhe, paN dharma dhanathI shobhato nathI; AthI gnAnIne dhanano ahankAr hoto nathI. dharma
dharmAtmAnA AdhAre chhe paN paisAnA AdhAre dharma nathI tethI dharmamAn dharmAtmAno Adar chhe. abajonI milkatavALA
dharmAtmA kahe chhe–he nAth! pUrNAnandI prabhu! ame ApanA dAs chhIe, ame ApanI bhakti kaI rIte karIe?
amArun sarvasva arpaN karIe topaN tArI charaNaraj chhIe, ame shun karI shakIe? amane to tArI bhakti ja ho.
tArI bhakti sivAy dhan–vaibhavane ame IchchhatA nathI. A jagatamAn tArI bhaktinA pratApe amArA janma–
maraNano nAsh thaI jashe; tethI amane ek tArI bhakti ja ho.
22. –bhaktinI bhAvanAmAn gnAnI ane agnAnI vachche taphAvat–
e khAs dhyAn rAkhavun ke–A oLakhAN sahitanI bhakti chhe, AmAn ekalo shubharAg na samajavo, paN
oLakhAN ane shuddha svabhAvanI ruchi chhe te ja lAbhanun kAraN chhe. ‘tArI bhakti sivAy bIjun IchchhatA nathI’
eTale shun? shun AmAn bhaktinA shubharAganI IchchhA chhe? nahi; shubharAganI IchchhA nathI. paN ‘bhakti sivAy bIjun
IchchhatA nathI’ eTale ke have amane ashubharAg to kadI paN na Avo. ane A je shubharAg chhe te ekalo lAmbo
vakhat TakI shakashe nahi, eTale have shuddhAtmAnI prApti thaI jashe–AvI temAn bhAvanA chhe. agnAnIne shuddhatAnI
khabar nathI ane te ekalA shubharAg vaDe lAbh mAne chhe; tene sAchI bhakti hotI nathI.

PDF/HTML Page 19 of 21
single page version

background image
: 226 : Atmadharma Aso : 2472
23. vItarAganA bhaktone svarga–mokShano sangam
vIr san. 2471 nA vaishAkh vad 8 nA roj shrI
jain svAdhyAy mandirane shrImant sheTh sar hukamIchandajI nA
haste (shrI nAnAlAl bhAI jasANI taraphathI) chAndInun
samayasArajI arpaN karavAmAn Avyun hatun. jyAre sheThajInA
hAthamAn shrI samayasAranun chAndInun pAnun Avyun tyAre shAstra
bhaktithI teo bolI uThayA ke
धन्य सरस्वती मात!
आप मेरा शिरछत्र हो. em kahIne bhaktivaDe be hAthamAn
te pAnun laIne shIr par chaDAvyun hatun.
ahIn RuShabhadev bhagavAnanI bhakti karatAn
mahAn santamuni kahe chhe ke he nAth! tArA bhakto tane
namaskAr karatAn be hAth joDIne shIrapar chaDAve chhe tethI
ame em jANIe chhIe ke temane UnchI be dashAno
sangam thavAno chhe. he nAth! tArA bhaktone svarga ane
mokShano sangam thAy chhe. prabho! tArI bhakti karatAn je
shubharAg chhe te vaDe UnchA puNya bandhAI jAy chhe tethI
ekAd bhav UnchI devagatino thAy chhe ane tArI bhakti
karatAn je vItarAgatAnI oLakhAN ane bahumAn chhe te
alpakALamAn mokSha Ape chhe. A rIte tArA bhaktone
svarga–mokShano sangam thAy chhe. paN je kudevAdine mAne
chhe teo vItarAgano anAdar karanArA chhe, teone
narak ane nigod e beno sangam thAy chhe.
24. –bhaktanI namratA–
hun moTo rAjA ane bhagavAn pAse kem namun?
athavA to pUjanAdi kAryo mArI jAte kem karun?
bhaktone Avun mAn dev–guru–shAstra pAse kem hoy!
are bhAI! tun jaDano–dhULano rAjA chho bhagavAn pAse
to dAsAnu dAs chho, dIn chho, bhikhArI chho. mahAn
rAjA paN bhaktithI kahe chhe ke he nAth, hun tAro pAmar
dAs chhun, tArA charaNo jyAn paDyA tyAnnI dhUL mArA
mastake chaDe to hun mane dhanyabhAgya mAnun chhun. abajonI
milkatanA dhaNI rAjakumAro kahe chhe–he jinadev, he
tAraNahAr, he kevaLagnAn lakShmInA dhaNI! ame Apane
shun ApIe! lakShmIvant to Ap ja chho, ame dIn
chhIe. mahA vIryavAn shArdul sinhonA ToLAn paN
bhagavAn pratye bhaktithI be hAth (AgaLanAn be pag)
joDIne namaskAr karI UThe chhe.
dev–guru–shAstra bhaktinA prasange bhaktane
bhakti uchhaLe, shAstranun paN bahumAn kare ke–dhanya
avatAr dhanya dhanya sarasvatI devI, (shAstrone arthAt
jinavANIne sarasvatI devI kahevAy chhe) Ap mArA
shirachhatra chho. Ap gnAnabhanDAr chho mArA samyaggnAnanA
dAtAr Ap ja chho Apane mArun sarvasva arpaN chhe.
25. –bhaktono vishvAs–
he bhagavAn! bhakto be hAth joDIne Apane
namaskAr kare chhe tethI temane svarga–mokShanI prApti
thAy chhe. juo, A bhagavAnanA bhaktono vishvAs.
“mArun shun thashe, mAre anant bhav karavAnAn hashe to”
hajI AvI shankAmAn paDyo hoy e to bhav rahit
bhagavAnanI bhakti shun karashe? bhagavAnanA bhaktone
nishankatA hoy chhe ke–“have vItarAgabhAvano ja
Adar karyo chhe, have narak ane tIryanch e be gatinA
dvArane to tALAn devAI gayA chhe–e be gatimAn
avatAr hoI shake nahi. ane bhav hoy to have
svarga–manuShya sivAy bIjo bhav nathI. ane
alpakALe vItarAgabhAvanI pUrNatA karIne hun mukta
thavAno chhun, have lAmbo sansAr hoI shake nahi.” Anun
nAm vItarAgano bhakta ane e ja tenI
vItarAgabhaktinun phaL. [chAlu]
. svAdhIn dharma.
samyagdarshan–gnAnapUrvak svarUpasthiratAnI
shreNImAnDIne jIv kevaLagnAn le chhe; tene koI karma ke
sanyog rokatAn nathI. sharIramAn rog hoy, nirdhanatA
hoy, chhokaro mare chhatAn te vakhate jIv samyagdarshan–
gnAn pAmIne–nirgranth muni thaI–svarUp sthiratAnI
shreNIvaDe kevaLagnAn pAmIne siddha thAy chhe. sharIranI
avasthA badalavA TANe AtmA kyAn badalAI jAy chhe?
AtmAno svabhAv to sadAy shuddharUp pUrNa chhe. jyAre
pote tenI draShTi ane sthiratA kare tyAre thaI shake chhe.
paradravyanI avasthA anukUL hoy to dharma thAy
em mAnanAr dharmane parAdhIn mAne chhe. dharma parAdhIn
nathI. dharma mATe ekavAr sharIr, kuTumb, strI, putra,
paisA, AbarU ane rAg–dveShanA vikalpa e badhAnI
arpaNatA karI de–koI sAmun na jo. dharma mATe je
paradravyanI AshA rAkhe chhe tene potAnA svAdhIn gnAn
svabhAvanI khabar nathI. jagatanA badhA par padArtho
badale tene lIdhe mArI avasthA badale tem nathI. par
vastu game tem pariNamo paN hun to mArA svabhavamAn
ja gnAtApaNe pariNamun chhun–Am gnAnI puruSho jANe chhe.

PDF/HTML Page 20 of 21
single page version

background image
viShay ank pAnun viShay ank pAnun
bha sa
bhagavAn shrI mahAvIr nirvAN kalyANak 25 5 samyagdarshan 25 41
bhagavAn shrI kundakund pravachan manDap 25 18 samyagdarshan 28 77
,, ,, ,, ,, 26 46 samyagdarshan–dharma 28 92
,, ,, ,, ,, 27 62 samyaktva ArAdhanA 31 128
,, ,, ,, ,, 28 78 samayasAr pravachano bhAg–2 31 139
bhagavAn shrI kundakund pravachan manDap 32 155 ,, ,, 32 142
bhagavAn shrI kundakund pravachan manDap 35 189 satdharma virUddha puNya 33 159
bhagavAnanI sAchI stutinun svarUp 35 190 samyagdraShTi jIv narakamAn paN sukhI chhe ane
bhAvanA 36 209 mithyAdraShTi jIv svargamAn paN dukhI chhe te
bhed vignAn 29 98 uparano InAmI nibandh 33 168
bhedagnAn 34 180 satashAstranun vAnchan–manan Atmahit mATe
ma lAbhadAyak chhe. 35 208
mahAvidehavAsI shrI sImandhar prabhu pAsethI sAdhu eTale shun? 26 49
AchArya dev gnAnAmRutanA sarovar bharI lAvyA chhe. 25 11 sAchI samajaN 29 99
mahAn upakArI shrI kundakund AchArya 27 76 sAchun samajIne karavun shun? 30 109
mithyAdraShTinA chinha 34 174 sAchI samajaN karavI 30 122
mukta dashAnA mangaLik mahotsav 26 53 sAchI samajaNanun phaL 34 173
mangal muhUrta 26 45 svAdhIn dharma 36 226
mand kaShAy te Atma kalyANanun sAdhan nathI. 29 99 sukh samaj se pAve (kAvya) 25 2
ra suprabhAt mangaLik 25 6
rAganI vyApak vyAkhyA 28 78 sukhanun svarUp ane teno upAy 25 22
va sudhAro ank 24 25 24
vishva darshan 29 94 sudhAro ank 26 27 75
vIrashAsan jayanti mahotsav 33 157 suvarNapurImAn muktinA mAnDavA 27 76
sha suvarNapurI samAchAr 32 156
shraddhA gnAn chAritra 31 127 suvarNapurImAn mangal mahotsav 32 142
shA karIe sanmAn padhAryA sImandhar bhagavAn 29 93 suvarNapurI samAchAr 34 188
shAstronun prayojan 35 191 sukh ane dukh 35 192
shrI niyamasAr shAstra par pravachano 26 51 sUchanA 36 209
shrI mahAvIr janmakalyANak mahotsav 30 124 sauthI moTAmAn moTun pAp, sauthI moTAmAn
shrI sadgurudev janma mangaL din 31 130 moTun puNya ane sauthI pahelAmmAn pahelo dharma 30 110
shrI sanAtan jainashikShaN vargamAn vidyArthIone ya
pUchhelAn prashno ane tenA temanA javAb 33 168 yogIndrone vandan 32 141
shrI samayasAr kalash. 1–2–3 nA prashnottar 35 194 yoni ane kULanun svarUp tathA te TALavAno upAy 33 158
shrI aShTa prAbhRut uparanA pravachanomAnthI gna
utArelo TUnkasAr 35 199 gnAn svabhAvanI svAdhInatA 25 12
shun dharman yug sAthe sambandh chhe? 27 64 gnAn ane rAganun judApaNun 25 13
shrut ane gnAn 32 143 gnAn sudhA stavan 26 47
shrutapanchamI jayavant raho 33 164 gnAn goShTi 29 104
shuddhabhAv ane shubhabhAv 34 175 gnAn goShTi 31 126
जैनं जयतु शासनम्
mudrak: chunIlAl mANekachand ravANI, shiShTa sAhitya mudraNAlay, dAsakunj, moTA AnkaDiyA, kAThiyAvAD
prakAshak: shrI jain svAdhyAy mandir TrasTa sonagaDh vatI – jamanAdAs mANekachand ravANI, moTA AnkaDiyA. tA. 2 – 9 – 46