(vasantatilakA) (gujarAtI samayasAr
pRu. 570)
: 24 : Atmadharma : mAgasar : 2474 :
(3) gnAn ane kriyA
mArAmAn jIvatvashakti chhe; hun koI paranA AdhAre jIvato nathI paN mArA trikAL chaitanya bhAvaprANathI ja
hun Takayo chhun. A rIte potAnA trikAL–astisvabhAvanun bhAn karavun te ja sAchun gnAn chhe, ane te gnAnathI
jANelA svabhAvanA Ashraye TakatAn ashuddhatAno nAsh thAy chhe te ja sAchI kriyA chhe. A gnAn ane kriyA te ja
mokShanun kAraN chhe. e sivAy bIjun koI gnAn ke bIjI koI kriyA mokShanun kAraN nathI. shAstronun gnAn sharIr
vagerenI kriyA ke puNyanI kriyA–e koI dharma nathI, ne tenAthI sansArano ant Avato nathI. potAnA pUrNa
shuddhasvabhAvanI oLakhAN te gnAn chhe, ne te svabhAvanA Ashraye ashuddhatAno nAsh te kriyA chhe; e gnAn–kriyA
vaDe sansAr–rAtrinA andhArAno nAsh thaIne anantachatuShTayanA prakAshanI utpatti thAy chhe.
(4) nash vagaran utpad
AtmAmAn pUrepUrun gnAn, pUrepUrun darshan, pUrepUrun sukh ane pUrepUrun AtmabaL pragaT thAy tene svachatuShTay
kahevAy chhe. AtmAmAn evA svachatuShTayano je utpAd thayo te utpAd nAsh vagarano chhe. eTale AtmAmAn gnAn
ane sukhamay je suprabhAt pragaTayun teno kadI nAsh thavAno nathI; e sadAy evun ne evun TakI raheshe. AtmAno
shuddha chaitanya svabhAv trikAL chhe, tenA Ashraye je pUrNa shuddhadashA pragaTI teno have kadI nAsh thAy nahi. mATe
AtmAnI sAchI oLakhAN ane sthiratAnA puruShArthavaDe AtmAmAn je anant chatuShTayarUp dashA pragaTI te ja
svakALarUp suprabhAt chhe; te suprabhAt pragaTayA pachhI AtmAne janma–maraN hotAn nathI; tene svakALanI pUrNatA
thaI, AtmAmAn sAchun prabhAt khIlyun; AtmAno prAtakAL Ugyo. paramArthe Anun ja nAm besatun varSha chhe. evA
besatA varShanA mangaLik suprabhAtanun shrI amRutachandrAchAryadev varNan kare chhe:–
चिंत्पिंऽचंडिमविलासिविकासहासः शुद्धप्रकाशभरनिर्भरसुप्रभातः।
आनंदसुस्थितसदास्खलितैकरूप– स्तस्यैव चायमुदयत्यचलार्चिरात्म।।२६८।।
suprabhAt samAn A AtmA uday pAme chhe. svabhAvanA Ashraye AtmAmAn suchatuShTayano prakAsh thayo te
ja suprabhAt chhe. potAno svabhAv trikAL shuddha chhe, tene oLakhIne teno Ashray karatAn sarva malinatA nAsh pAme
chhe, ne chAr ghanaghAti karmo paN naShTa thAy chhe. jeNe svabhAvanA Ashraye pUrNadashA pragaT karI tene Akho AtmA ja
uday pAmyo–em ahIn kahyun chhe.
(5) gnAn ane kriyAnun svarUp
gnAn ane kriyAthI mokSha thAy chhe. paN kayun gnAn ane kaI kriyA? AtmA shuddha vItarAg svabhAvI chhe,
gnAnasvabhAv ja chhe, e svabhAvanI oLakhAN te gnAn chhe, ane te gnAn thatAn rAgAdinI ane paranI upekShA thAy
chhe tathA ashuddhatAno nAsh thAy chhe–te ja kriyA chhe. evun gnAn ane evI kriyA te ja mokSharUpI suprabhAt pragaTavAno
upAy chhe. koI shubharAgathI ke jaDanI kriyAthI mokSha pragaTato nathI. panDit banArasIdAsajI paN kahe chhe ke–
बिनसि अनादि अशुद्धता, होइ शुद्धता पोख।
ता परिणतिको बुध कहे, ज्ञान क्रियासों मोख।।३७।।
hun gnAnasvabhAvathI pUro bharelo chhun evI shraddhA ane oLakhANavaDe gnAnamAn shuddhatAnun poShaN thAyane
anAdinI ashuddhatAno nAsh thAy tene santo gnAnakriyA kahe chhe. svabhAvanI oLakhANathI je shuddha pariNati pragaTI
te pariNati ja gnAn chhe, ne ashuddhatA TaLI te pariNati ja kriyA chhe, tenAthI ja mokSha thAy chhe. ‘hun gnAn chhun, hun
darshan chhun, hun chAritra chhun, evA vikalpa te paN rAg chhe, te mokShanI kriyA nathI, paN hun chaitanya–bhAnu chhun,
chaitanyasvarUpane koI vikalpanI apekShA nathI–em svabhAvanA Ashraye, vikalparahit shraddhA–gnAn–chAritra te ja
mokShanI kriyA chhe.
(6) samyagdashanarUp apratahat saprabhat
hun–AtmA chaitanyabhAnu chhun. jem sUryane dIpakanI jarUr paDe nahi tem mArA chaitanyaprakAshane paranI apekShA
nathI. mArI ja chaitanyashaktivaDe badhun jaNAy chhe. e chaitanyashakti paripUrNa chhe, ne vikAr rahit chhe.–AvI yathArtha shraddhA
ne oLakhAN thatAn anAdino mithyAtvarUp andhakAr TaLyo te pharIthI have kadI Upaje nahi, ane je samyaktvarUp
prakAsh pragaTayo te pharIthI kadI nAsh thAy nahi. samyagdarshan thayun te have apratihatapaNe siddhadashA lIdhe ja chhUTako.
atyAre paN kShAyak jevA apratihat samyaktvanA ja bhaNakAr jIv pragaT karI shake chhe. AtmAmAn samyagdarshanano je