Atmadharma magazine - Ank 056
(Year 5 - Vir Nirvana Samvat 2474, A.D. 1948)
(English transliteration).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 2 of 2

PDF/HTML Page 21 of 25
single page version

background image
: 148 : Atmadharma jeTh : 2474
chhe. e varNan paranun na samajavun paN potAnA gnAnasvabhAv sAmarthyanun ja te varNan chhe em samajavun. chha dravyo ke
navatattvonun varNan Ave tyAn tAre em samajavun ke e badhAne jANavAnI mArA gnAnasvabhAvanI je tAkAt chhe tenun
ja A varNan chhe. em potAnA svabhAvano mahimA lAvIne, shraddhA karIne temAn ja sthir thavun te jainadarshananun
prayojan chhe. anantA shAstro ane anantI divyadhvaniono sAr e ja chhe ke tArA chaitanya svarUpI Anandamay
AtmAne oLakhIne emAn sthir thA.
jaaina dasharnaA shaAstraonaA bhaAva samajavaA
mATe avashya lakShamAn rAkhavA yogya
niyamo.
(1) jain darshan anekAnt svarUp chhe; te darekavastune anekAnt svarUpamAn batAve chhe. darek tattva potAnA
svarUpamAn astirUp ane paranA svarUpathI nAstirUp chhe. A anekAnt e ja vastunun svarUp samajavAno upAy
chhe. tenAthI ja jain darshananI mahattA chhe.
(2) dareke darek tattva svatantra chhe, pote potAthI astirUp chhe ane parathI nAstirUp chhe. jemAn jenI
nAsti hoy temAn te kAI karI shake nahi tethI koIpaN tattva bIjA koI tattvanun kaIpaN karavA kadI samartha nathI.
(3) darek dravyo ekabIjAthI judA hovAthI, temanA guNo ane paryAyo paN trikAL jude judAn ja chhe.
ane darek dravyanA guNaparyAy pot potAnA dravyanA ja AdhAre chhe, koIpaN dravyanA guN–paryAy kadI paN koI
bIjA dravyanA AdhAre nathI.
(4) jIv pote bIjA anant par padArthothI bhinna chhe tethI koI par padArtho jIvane lAbh–nukasAn karI
shake nahi, jIvano puruShArtha svatantra chhe. jagatanA sarva dravyo svathI astirUp ane parathI nAstirUp em anekAnt
svarUp chhe, e anekAnt dvArA vastusvarUpanI svatantratA ane pUrNatA chhe. Am bhed karAvIne jain darshan
AtmasvabhAv sAthe ekatA karAve chhe, ne parasAtheno sambandh toDAve chhe.
(5) jainadarshananA shAstronun koIpaN kathan hoy tenun mUL prayojan vItarAgabhAv ja chhe. e prayojanane
akhanD rAkhIne ja jainashAstronA artha samajavA.
upar mujab pAnch niyamo barAbar lakShamAn rAkhI ne satshAstronA artha samajavAmAn Ave toj tenun sAchun
rahasya samajAy chhe. koIpaN shAstra hoy ane temAn nishchayanayanun kathan hoy ke vyavahAranayanun kathan hoy paN
teno sAcho bhAvArtha samajavA mATe uparanA niyamo lakShamAn rAkhIne tenA artha karavA joIe.
asti–nAstirUp anekAntanA marmane samajIne jo artha kare to shAstrarUpI samudrano pAr pAmI jAy, –
shAstranA game te kathanamAn paN te mUnjhAy nahi. ane jo anekAnt nA sAchA marmane jANe nahi tathA ek dravya
bIjA dravyamAn kAI kare ItyAdi prakAre pakSha rAkhIne shAstra vAnche to te shAstranA anek vivakShAonA kathanane
ukelI shakashe nahi, te shAstranA kathananej pakaDIne tyAnj mUnjAI jashe–eTale ke tenun gnAn mithyA raheshe, te
shAstramAn kahelA gnAnIonA Ashayane samajI shakashe nahi.
AtmAne shun khape ne shun na khape – enI
kone khabar paDe?
ghaNA vyavahAranA AgrahI jIvo, hajI pote AtmasvabhAvanI oLakhAN karyA pahelAnn to, mAre jainanA
hAthanunj khape ane ajainanA hAthanun na khape–em kahe chhe; parantu bhAI, hajI tun potej AtmAnI oLakhAN
vagar ajain chho. pahelAnn samyagdarshan vaDe tun to sAcho jain thA; pachhI tane vAstavikapaNe khabar paDashe ke tArA
AtmAne shun khape ane shun na khape? gnAnIno abhiprAy to evo chhe ke mAre mAro vItarAgI svabhAv ane
vItarAgatAj khape, rAgano ansh paN na khape. evA bhAnapUrvak teone potAnI bhUmikA mujab rAgano ane
tenAn nimittono tyAg hoy chhe. agnAnIne rAgarahit svabhAvanun to bhAn nathI ane rAgane AdaraNiy mAne
chhe, enI mithyA mAnyatAmAn ene ananto rAg khape chhe ane enA nimittarUp anant padArtho khape chhe,–eno to
te tyAg karato nathI ane bahAramAn A vastu na khape ane A vastu khape–em karavAmAnj rokAI paDe chhe.
pariNAmamAn to mand kaShAyanun paN ThekANun bhAgye ja hoy chhe. evo mArga jain–darshanano nathI. hajI hun koN ane par
koN e ja samajyA vagar mAre shun khape ane shun na khape enI agnAnIne shun khabar paDe?

PDF/HTML Page 22 of 25
single page version

background image
jeTh : 2474 Atmadharma : 149 :
mAtra upayog badalAvAno chhe.
dharmamAn shun karavAnun Avyun? pratham, jaDanun to kAI AtmA karato nathI, ane jaDamAn kAI AtmAno dharma
thato nathI. amuk puNya kar ke dAn kar ke bhakti kar em paN kahyun nahi, kemake te badhAy vikAr chhe–dharma nathI.
paN, potAnA chaitanya upayogane par taraph vALIne tyAn lIn thaI rahyo chhe te upayogane svabhAv taraph vALIne
tyAn ja lIn karavAno chhe. ‘puNya–pAp mArAn’ evI mAnyatA karIne potAnA upayogane tyAn rokI dIdho chhe, te ja
adharma chhe; te upayogane svabhAvamAn vALIne ‘shuddha chaitanya mUrti svabhAv te ja hun’ evI svabhAv taraphanI shraddhA ja
pratham karavAnI chhe. ane tej pahelo dharma chhe. ane tyArapachhI paN bahAramAn kAI karavAnun Avatun nathI. temaj
vrat–tapAdi nA shubharAg Ave te paN dharmInun kartavya nathI parantu je shuddhasvabhAvanI shraddhA karI chhe te ja
shuddhasvabhAvamAn upayogane lIn karavo te ja samyakchAritra ane kevaLagnAnano mArga chhe. dharmanI sharUAtathI pUrNatA
sudhI ek ja kriyA chhe ke ‘shuddhAtmasvabhAvamAn chaitanya upayogane lIn karavo. ’ e sivAy bIjI koI kriyA
dharmamAn AvatI nathI. jeTalI svabhAvamAn lInatA teTalo dharma chhe, lInatAnI kachAsh teTalo doSh chhe.
jaD chetanA bhedagnAn ane tenun phaL – vItarAgatA
bilADI undarane pakaDe chhe em bolAy chhe, have tyAn kharekhar bhedagnAnathI joIe to bilADIno AtmA
ane tenun sharIr judAn chhe; temAn bilADInA AtmAe to undaranun gnAn karyun chhe ane sAthe tene mArIne khAvAno
atyant tIvra gRuddhibhAv karyo chhe, ane moDhA dvArA undar pakaDAvAnI kriyA jaD paramANuonA svatantra kAraNe thaI
chhe. Am sarvatra jaDachetananI svatantratA chhe. jaD–chetananA AvA bhedagnAnanI samajaNanun phaL vItarAgatA chhe. sAchun
samaje to parathI atyant udAs thaI jAy. parantu koI em bole ke ‘khAvun–pIvun vagere badhI sharIranI kriyA chhe’
ane antarathI to te pratye jarApaN udAsInatA thAy nahi, tIvra gRuddhibhAv ja poShyA kare to tene yathArthapaNe sva–
paranun bhedagnAn ja thayun nathI, te mAtra svachchhand poShavA mATe vAto kare chhe. jo ke jaDanI kriyA to jaDathI ja thAy
chhe, parantu jo kharekhar ten tArA AtmAne parathI bhinna jANyo hoy to tane paradravyone bhogavavA taraph ruchi bhAv
ja kem thAy chhe? ek taraph jaDathI bhinnapaNAnI vAto karavI ane pAchhun jaDanI ruchimAn ekAkArapaNe tallIn
vartyA karavun–e to chokakho svachchhand chhe paN bhedagnAn nathI.
sharIrathI jAudA chaitanyasvarUpane oLakhIne tenun ja sharaN kar.
A sharIr to jaD paramANuono pinDalo chhe, te paramANuo AtmAthI judA chhe, svatantrapaNe pariName chhe.
ek kShaNamAn anyarUpe pariNamI jashe. AtmA jANanAr svarUp chhe–chetanAvALo chhe; chetan bhagavAn AtmAne jaD
sharIrano AdhAr nathI, paN potAnA chaitanyapaNAno ja AdhAr chhe. chaitanyane rAgano AdhAr paN nathI. he jIv,
tane tArUn chaitanya ja ek sharaN chhe sharIr ke rAg koI tArUn sharaN nathI, mATe sharIrathI ane rAgathI judA evA
tArA chaitanyasvarUpane oLakhIne tenun sharaN karI le.
jenI sAthe svapney sambandh nathI evA A jaD maDadAn sAthe sambandh mAnIne anAdithI dukhI thaI rahyo chhe,
he jIv! have te mAnyatA chhoD, chhoD, hun to chaitanya chhun A sharIr sAthe mAre kAI sambandh nathI, pUrve paN tenI sAthe
kAI sambandh na hato ane bhaviShyamAn paN tenI sAthe kAI sambandh thavAno nathI. chaitanya ne jaD traNekALe judAn ja
chhe. paranA AshrayathI ja dukhI thayo chhun mATe have svAdhIn chaitanyane oLakhIne hun mArUn hit sAdhI laun. bhale
jagat AkhAnun game te thAv, tenI sAthe mAre sambandh nathI, hun jagatano sAkShIbhUt, jagatathI bhinna mArAmAn
achaL, ekarUp, shAshvat, gnAtA chhun, kharekhar jagatane ane mAre kAI sambandh nathI, hun gnAtA mAro ja chhun.
sharIr ane chetanAnun jAudApaNun.
AtmAnI chetanA akhanD chhe, asankhya pradeshI chetanAnA kadI kaTakA thatA nathI. sharIranA be kaTakA thAy tyAn
paN chetanAnA be kaTakA thatA nathI, kemake gnAn to evun ne evun rahe chhe. sharIranI ek AngaLI kapAy tyAn kAI
gnAnamAnthI thoDo bhAg kapAI jato nathI. kemake chetanA

PDF/HTML Page 23 of 25
single page version

background image
: 150 : Atmadharma jeTh : 2474
to akhanD ek arUpI chhe ane sharIr to sanyog jaDarUpI padArtha chhe; banne tadna bhinna chhe. sharIranA lAkh kaTakA
thAy chhatAn chetanA to akhanD ja chhe. chetanA ane sharIr kadI paN ek thayAn ja nathI. sharIr kapAtAn je jIvone
dukh thAy chhe teone sharIr kapAyun te dukhanun kAraN nathI paN sharIr sAthenI ekatvabuddhi ja agnAnIne dukhanun
kAraN chhe; ane sAdhak jIvone jo, alpa dukh thAy to temane potAnA puruShArthanI nabaLAIthI je rAg chhe tene
kAraNe dukh chhe. jo sharIr kapAy te dukhanun kAraN hoy to AtmAnA svatantra pariNAm te vakhate shun rahyA? sharIr
kapAtun hoy chhatAn te ja vakhate vItarAgI santone dukh thatun nathI, paN svarUpamAn TharIne kevaLagnAn pAmI jAy chhe.
mATe sharIr ane AtmA sadAy judAn ja chhe.
paradravyamAn kAI paN karavAnI IchchhAnun
vyarthapaNun ane te chhoDavAnI preraNA. –
he jIv, tun tArA svabhAvane bhUlIne paN paradravyamAn to kAnIj karavA samartha nathI. tun tArA bhAvamAn
anukUL sAmagrI meLavavAnI IchchhA kar, parantu tArI IchchhA karavAthI paradravyano sanyog AvI jAy–evun kAI
nathI; eTale tArI paradravyo sambandhI IchchhA to kShaNe kShaNe vyartha jAy chhe. je vastuno je rIte je vakhate jevo sanyog
viyog thavAno chhe te vastuno te rIte te vakhate tevoj sanyog viyog thashe. vastunA svatantra pariNamanane koI
rokI shake nahi. tun game tem mAthA phoD ane valakhAn nAnkh (sankalpo vikalpo kar.) tethI kAI anukUL sAmagrI
AvI jatI nathI mATe he bhAI! tun paradravyomAn kAI paN pheraphAr karavAnI tArI vyartha mAnyatA chhoD, chhoD! kemake
tArI e mAnyatAthI tanej dukh thAy chhe. paradravyonun game tem thAy, tenA kartApaNAnI mAnyatA chhoDIne tun tArA
svabhAvanI draShTithI badhAno nirvikalpapaNe gnAtA rahIjA, ej tane shAntinun kAraN chhe paravastunA pariNamanamAn
“A Am kem?” evo vikalpa karavo te paN tArun kartavya nathI. A badhA dravyo potAnA svarUpamAn pariName chhe,
koI dravya potAnA svarUpathI bahAr pariNamatun nathI, tun paN tArA gnAn svarUpamAn ja pariNam. anAdithI gnAn
svarUpane bhUlIne paranA lakShe vikArarUpe pariNamI rahyo chho tej dukhanun kAraN chhe.
AtmAnI bhAvanA ke AtmAnun dhyAn kyAre thaI shake?
svabhAvanun pariNaman svabhAvanI bhAvanAne AdhIn chhe, paN svabhAvanI bhAvanA kyAre karI shake?
pahelAnn jevo svabhAv chhe tevo jANe to teno mahimA lAvIne bhAvanA kare. paN jANyA vagar bhAvanA konI kare?
jem koI kahe ke pADAnun dhyAn karo athavA to amerikA deshanun chintavan karo. parantu jeNe kadI pADo joyo ja na
hoy ane amerikA deshanun kAI gnAn ja na karyun hoy te jIv tenun dhyAn ke chintavan kevI rIte kare? tem jeNe
satsamAgame AtmasvabhAv jANyoj nathI te AtmAnI bhAvanA ke AtmAnun dhyAn kyAthi karI shake? pahelAnn
jignAsu thaI, satsamAgam karIne potAnA purA svabhAvane jANe, to pachhI puruShArtha vaDe te purA svabhAvanI
bhAvanA karIne paryAyamAn je kArya lAvavA mAge te lAvI shake chhe. paN jyAnsudhI svabhAvane ane vikArane bhinna
bhinna svarUpe oLakhyA na hoy tyAnsudhI svabhAvane badale vikAramAnj tanmay thaIne tenI bhAvanA kare, paN
jyAre svabhAvane ane vikArane pragnA chhINI vaDe (samyaggnAn vaDe arthAt bhedagnAn vaDe) judA judA svarUpe
oLakhe tyAre jIv svabhAvanIj bhAvanA kare, paN vikAranI bhAvanA kadI na kare. ane jevI bhAvanA tevun
pariNaman–e nyAye te jIvane svabhAvanI bhAvanA hovAthI kShaNe kShaNe shuddhatA vadhatI jAy chhe ane vikAranI
bhAvanA nahi hovAthI vikAr kShaNe kShaNe TaLato jAy chhe.
AtmA taraph prem kyAre jAge?
jIve anAdithI AtmasvabhAv shun te khyAlamAn ja lIdhun nathI tethI tene jaD sharIrano ane vikArano prem
chhe paN AtmAno prem nathI. ek vAr paN jo yathArtha ullAsathI AtmasvabhAv pratye prem jAge to alpakALe
muktadashA thAy.
prashna:–AtmA taraph prem kyAre jAge?
uttar:–AtmAnI oLakhAN kare tyAre ja tenA taraph sAcho prem jAge. vastunA svarUpane oLakhyA vagar
teno mahimA Ave nahi ane tenA taraph prem thAy nahi. jem laukikamAn koI sambandhI mANas paradeshamAn hammeshA
sAmo maLato hoy, paN te koN chhe–enI jyAn

PDF/HTML Page 24 of 25
single page version

background image
sudhI potAne oLakhAN na hoy tyAnsudhI tenA pratye prem na Ave. parantu jyAre tenI oLakhAN thAy ane
khabar paDe ke te to mArAj gAmano chhe ane mArAj kuTumbano chhe, em oLakhAN thatAn ja tenA taraph prem jAgyA
vagar rahe nahi. pahelAnn paN tej mANas hato ane atyAre paN te ja chhe chhatAn pahelAnn potAne oLakhAN na
hovAthI prem na hato ane have oLakhAN thatAn prem thayo chhe. tevI rIte A gnAnasvabhAvI AtmA sadAy potA
pAse ja chhe, kShaNe kShaNe jANavAnun kAm kare chhe paN pote potAnA svabhAvane oLakhato nathI tethI tene potAnA
AtmasvabhAv pratye ullAs ane prem jAgato nathI. AtmA to sadAy potA pAse ja chhe, pote ja AtmA chhe,
paN potAne potAnA AtmasvarUpanI sAchI oLakhAN nathI ane tene anyarUpe (–vikArarUpe ke jaDarUpe) mAnI
rahyo chhe tethI svabhAvano sAcho prem jAgato nathI. paN jo AtmAnI sAchI oLakhAN kare to tene khabar paDe ke
are, A AtmA to vikArI nahi, jaD nahi paN tenAthI judo chaitanya–svarUp chhe ane ej hun chhun–ej mArun
svarUp chhe, evun bhAn thatAn AtmA pratye apUrva prem jAge chhe. pahelAn paN AtmAno svabhAv to ej hato ane
atyAre paN ej AtmA chhe, paN pahelAnn potAnA svabhAvanI potAne oLakhAN nahi hovAthI AtmA pratye
bhakti–prem jAgato na hato. ane have sAchI oLakhAN thaI tethI tenA pratye sAchI bhakti ane prem jAge chhe.
eTale sAchI oLakhAN vagar sAchI bhakti ke prem (mahimA, ruchi, Adar) hoI shake nahi.
jene vikArano prem chhe tene svabhAvano anAdar chhe.
chidAnand gnAtA svarUp hun chhun em jo na jANyun ane svabhAvane bhUlIne vikArano prem karyo to pachhI te
jIv tIrthankar bhagavAnanI bhaktinA nAme game tevA shubhabhAv kare ke lAkho rUpiyA dAnamAn kharache chhatAn tenAthI
AtmAne dharmano kAI lAbh na thAy, parantu UlaTo te rAgathI AtmAne lAbh mAne tethI tIvra antarAy karma
bAndhIne mUDh thaIne chorAshInA avatAramAn rajhaLavAno chhe. puNya–pAp game tevA kare ane tenAthI AtmAne
kinchit lAbh mAne te jIvane AtmAnA svabhAvano prem nathI paN vikArano prem chhe. puNyabhAvathI dharma to thato
nathI paN tenAthIye sAt ke ATh prakAranA karmo bandhAy chhe. ane te bhAvathI AtmAnI shuddhino ghAt thAy chhe. game
tevA shubhAshubh vikArabhAv kare to paN tenA phaLamAn chorAshInA ja avatAr chhe, ane AtmasvabhAvanI
oLakhAN te chorAshInA avatArano nAsh karIne siddhadashAnI prAptinun kAraN chhe. svabhAvamAn bhav na hoy ane
vibhAvamAn bhavano ant na hoy. koI paN jAtanA bandhabhAvathI AtmAnA guNanI vRuddhi nathI paN nukashAn ja chhe.
jyAn vikArano satkAr chhe tyAn nirvikAr svarUpano anAdar chhe.
gnAn du:khanun kAraN nathI paN moh du:khanun kAraN chhe.
kShayopashamikagnAn te dukhanun kAraN nathI, paN IchchhA ja dukhanun kAraN chhe. padArthone jANavA te dukhanun
kAraN nathI, paN mohathI viShayagrahaNanI je IchchhA thAy chhe te ja dukhanun mUL kAraN chhe. jo gnAn pote dukhanun
kAraN hoy to jem jem gnAn vadhe tem tem dukh paN vadhatun jAy. ane gnAn rahitapaNun sukhanun kAraN Thare. tem
thatAn jaDane pUrun sukh mAnavun paDe. parantu gnAn to potAno svAbhAvik bhAv chhe te dukhanun kAraN nathI. parantu
kShAyopashamik gnAn sAthe jeTalo moh bhaLe chhe teTalun dukh chhe.
prashna:– koI mANasano putra bahAragAm hoy ane tenun mRutyu thaI gayun hoy; paN jyAn sudhI te mANasane
putranA mRutyu sambandhI gnAn nahi hoy tyAn sudhI tene te sambandhI dukh nahi lAge ane jyAre tene putranA mRutyunun
gnAn thashe tyAre tarat ja dukh thashe. mATe gnAn te ja dukhanun kAraN chhe.
uttar:–nahi, tyAn gnAn dukhanun kAraN nathI paN putra pratyeno moh ja dukhanun kAraN chhe. jo gnAn dukhanun
kAraN hoy to jene jene te putranA mRutyunun gnAn thAy te badhAyane sarakhun dukh kem thatun nathI? jene jeTalo moh
tene teTalun dukh thAy chhe, je vakhate te mANasane putranA mRutyunun gnAn thayun te ja vakhate te mANase antaranA bhAn
vaDe vairAgya lAvIne moh na karyo hot to tene gnAn hovA chhatAn dukh na thAy. kemake dukhanun kAraN gnAn nathI paN
moh chhe. mithyAdraShTi em mAne chhe ke jANyun mATe dukh thayun, athavA to putra mRutyu pAmyo mATe dukh thayun. e banne
vAt khoTI chhe jeTalo moh kare teTalun ja dukh thAy e ja ek siddhAnt chhe. sanyogI padArtho pratyenA mohathI je dukh
thAy chhe te dukh TALavAno upAy paravastuno sanyog meLavavo te nathI, tem ja IchchhA ke IndriyonI puShTi te paN
upAy nathI. kharo upAy e chhe ke sanyogI padArthonI draShTi chhoDIne asanyogI

PDF/HTML Page 25 of 25
single page version

background image
ATMADHARMA With the permisdon of the Baroda Govt. Regd No. B. 4787
order No. 30/24 date 31 - 10 - 4
gnAnasvarUp AtmAnI draShTi ane ekAgratA kare to dukh
TaLe, sansAranI koI vastumAn A AtmAnun sukh nathI,
sukh to potAnA AtmAnI draShTi kare to pragaTe.
prashna:–koI jIv unghI gayo hoy ane tenI pAse
sarpa paDyo hoy, jyAre tene koI jagADe ane kahe ke
tArI pAse sarpa paDyo chhe, tyAre tene tarat ja bhay thAy
chhe. jyAn sudhI sarpanun gnAn na hotun tyAn sudhI tene bhay
na hato, mATe gnAnathI ja bhay thayo, tethI gnAnane ja
dukhanun kAraN mAnavun paDashe.
uttar:–nahi; gnAn dukhanun kAraN chhe ja nahi, te
mANasane sarpanun gnAn karavAthI bhay thayo nathI paN
sharIranI mamatAne kAraNe ja bhay thayo chhe. ungh vakhate
tene ochhun dukh hatun ane sarpanun bhAn thatAn dukh vadhI
gayun–em nathI. ungh vakhate paN jeTale anshe sharIr
uparanI mamatA chhe teTale anshe tene pratikULatAno bhay
paN avyaktapaNe rahelo ja chhe. pahelAnn anukULatAnA
rAganI mukhyatA hatI have pratikuLatAnA dveShanI mukhyatA
chhe, paN banne vakhate jeTale anshe mamatA chhe teTale anshe ja
dukh chhe. jo sarpanun gnAn te dukhanun kAraN hoy to te ja
sarpane koI muni dekhe chhatAn temane jarApaN bhay kem
thato nathI? kemake temane sharIr upar mamatA nathI. tethI
pratikULatAno bhay nathI. je mANasane sarpanI hAjarImAn
bhay thAy chhe tene sarpanI gerahAjarI vakhate paN potAnI
mamatAnA kAraNe dukhanun vedan to hatun ja. jene jeTale
anshe anukULatAnI prIti hoy tene teTale ja anshe
pratikULatAno bhay athavA dveSh hoy ja.
– du:khad samAchAr –
tA. 31–5–48 nA roj vaDhavAN shaheranA rahIsh
mumukShu bhAI shrI amIchand nAgaradAsano savAranA sAt
vAge svargavAs thayo.
teo vaDhavANanA agragaNya sheTh jhujhAbhAI
velasI nA kuTumbanA nabIrA hatA. temanI umar 45
varShanI hatI. teo svabhAve AnandI, mIShTabhAShI,
sevAbhAvI ane satya dharmanA upAsak hatA. teo param
pUjya sadgurudev shrI kAnajI svAmInA ananya bhakta
hatA. ane satdharmano atyant utkarSha thAy te jovA
harahammesh Atur hatA. vaDhavAN shaheramAn “shrI jain
svAdhyAy mandir” bAndhavAnun chhe tenun khanan muhurat karavA
savAranA chha vAge AvelA ane muhurat sAchavI gher
pahonchatA temanun hRuday ekAek bandh paDI javAthI temano
dehavilay thayo. temanA mAnamAn ahInnA jInIng tathA
presIng phekaTarIo tathA rU bajAr bandh rahyA hatA.
pote bhavya chhe ke abhavya? teno
ni:sandeh nirNay thaI shake chhe.
shrImad rAjachandrajI lakhe chhe ke–
“je sAdhuo tamane anusaratA hoy temane
samay–paratve jaNAvatA rahevun ke, ‘dharma’ tenun nAm
ApI shakAy ke je dharma thaIne pariName. ‘gnAn’ tenun
nAm ApI shakAy ke, je gnAn thaIne pariName. ApaNe
A badhI kriyA ane vAnchanA ItyAdik karIe chhIe te
mithyA chhe–em kahevAno mAro hetu tame samajo nahi,
to hun tamane kaI kahevA Ichchhun chhun–Am jaNAvI temane
jaNAvavun ke” A je kAI ApaNe karIe chhIe temAn
koI evI vAt rahI jAy chhe ke jethI ‘dharma’ ane
‘gnAn’ ApaNane potAne rUpe pariNamatAn nathI; ane
kaShAy temaj mithyAtva (sandeh)nun mandatva thatun nathI,
mATe ApaNe jIvanA kalyANano pharI pharI vichAr karavo
yogya chhe, ane te vichArye k kApaNe phaL pAmyA
vinA raheshun nahi. ApaNe badhun jANavAnun prayatna
karIe chhIe, paN ApaNo ‘sandeh’ kem jAy? te
jANavAno prayatna karatAn nathI. e jyAn sudhI nahi
karIe tyAn sudhI ‘sandeh’ kem jAy? ane sandeh hoy
tyAn sudhI gnAn paN na hoy; mATe sandeh javAno
prayatna karavo joIe. e sandeh e chhe ke A jIv
bhavya chhe ke abhavya? mithyAdraShTi chhe ke samyagdraShTi?
sulabhabodhI chhe ke durlabhabodhI? tUchchhasansArI chhe ke
adhikasansArI? A ApaNane jaNAy tevo prayatna
karavo joIe.
[shrImad rAjachandra bIjI AvRutti pRu. 638–
639]
uparanA kathanathI spaShTa jaNAy chhe ke, hun bhavya
chhun ke abhavya ItyAdi prakArano nirNay darek manuShya
karI shake chhe. chhadmastha jIvo potAnA bhavya–
abhavyapaNAno nirNay na karI shake–e mAnyatA mahAn
mithyAtva chhe. ‘hun bhavya chhun’ evA nirNay vagar ane
‘hun abhavya chhun’ evo sandeh TaL‌yA vagar jIvane dharma
thaI shake ja nahi. “hun abhavya chhun eTale ke anant
anantakALe paN mArI mukti nathI” evo jene sandeh
vartI rahyo chhe te jIv bhavarahit thavAno puruShArtha koI
rIte upADI shakashe nahi ane bhavarahit puruShonI
vANIno Ashay paN te samajI shakashe nahi. hun bhavya
ja chhun–nikaTabhavya chhun, abhavya nathI’ evo nishank
nirNay darek dharmAtmAne hoy ja chhe. jene e sambandhamAn
nishank nirNay na hoy te jIv dharmasanmukh thaI shakato
nathI.