: 214 : ātmadharma : 60
10. uttam brahmacharyadharma
lekhāṅk : 7
[shrī padmanandipachīsīmānthī dash lakṣhaṇ dharmanān vyākhyāno] (aṅk 59thī chālu)
āje dash lakṣhaṇ parvano chhello divas chhe. āje uttam brahmacharyadharmano divas gaṇāy chhe. ‘brahma’ eṭale
ātmāno svabhāv, temān charavun–pariṇamavun–līn thavun–te brahmacharya chhe. vikār ane paranā saṅgarahit ātmasvabhāv
kevo chhe te jāṇyā vagar uttam brahmacharya hoy nahi. laukik brahmacharya te shubharāg chhe, dharma nathī, ane uttam brahmacharya te
dharma chhe–rāg nathī. shuddha ātmasvabhāvanī ruchi vagar viṣhayonī ruchi chhūṭe nahi. mārā svabhāvamānthī ja mārī sukhadashā
pragaṭe chhe, mārī dashā pragaṭavā māṭe māre koīnī apekṣhā nathī–em parathī bhinna svabhāvanī draṣhṭi thayā vagar viṣhayonī
ruchi chhūṭe nahi. bahāramān viṣhayo chhoḍe paṇ antaramānthī viṣhayonī ruchi na chhoḍe to te brahmacharya nathī, strī–gharabār
chhoḍīne tyāgī thaī jāy, ashubhabhāv chhoḍīne shubh kare, parantu te shubhabhāvamān jene ruchi ane dharmabuddhi chhe tene
kharekhar viṣhayonī ruchi chhūṭī nathī. shubh ke ashubh vikār pariṇāmamān ekatābuddhi te ja abrahma pariṇati chhe, ane
vikārarahit shuddha ātmāmān pariṇāmanī ekatā te ja brahma pariṇati chhe. e ja paramārtha brahmacharya dharma chhe.
ahīn samyagdarshanapūrvak muninī chāritradashānā brahmacharyanī vāt chhe. jagatanā sarva viṣhayothī udāsīn
thaīne ātmasvabhāvamān charchā pragaṭī chhe tebrahmacharya chhe ane tenā phaḷamān temane paramātmapad maḷye ja chhūṭako.
svabhāvamān ekatā karī ane parathī nirapekṣha thayā tyān je vītarāgabhāv pragaṭyo te brahmacharyadharma chhe. ahīn shrī
padmanandi munirāj brahmacharyadharmanun varṇan kare chhe–
stragdharā
यत्संगाधारमेतच्चलति लघु च यत्तीक्ष्णदुःखौघधारं
मृत्पिण्डीभूतभूतं कृतबहुविकृति भ्रान्ति संसारचक्रम्।
ता नित्यं यन्मुमुक्षुर्यतिरमलमतिः शान्तमोहः प्रपश्ये–
ज्जामीः पुत्रीः सवित्रीरिवहरिणद्रशस्तत्परं ब्रह्मचर्यम्।।१०४।।
ā shlokamān ‘अमलमति’ shabda upar vajan chhe. amalamati eṭale pavitra gnān–samyaggnān. jene
samyaggnān thayun chhe evā ātmāo kadāpi strī ādimān sukhabuddhi na kare. ātmāmān ekāgra rahenārā mumukṣhuo
ane munio kadī strīno saṅg–parichay na kare. strī ādi viṣhayomān sukhabuddhithī jīv sansāramān rakhaḍe chhe, tethī
ahīn āchāryadev kahe chhe ke jem kumbhāranā chākano ādhār khīlī chhe ane te chāk upar rahelā māṭīnā piṇḍanā
anek ākār thāy chhe tem ā sansārarūpī chākano ādhār strī chhe ane sansāramān jīv anek prakāranā vikār
karīne chār gatimān rakhaḍe chhe. je mokṣhābhilāṣhī jīv samyaggnānapūrvak viṣhayonī ruchi chhoḍīne te strīone mātā
samān, bahen samān ke putrī samān jāṇe chhe tene ja uttam brahmacharyadharmanun pālan thāy chhe. jenī nirmaḷ buddhi
thaī chhe ane jeno moh shānt thaī gayo chhe evā brahmachārī ātmāo kadāpi strīsaṅg na kare.
upadeshamān nimittanī mukhyatāthī vachano āve, tyān teno sācho bhāvārtha samajī levo joīe. ahīn strīne
sansārano ādhār kahyo te nimittanī apekṣhāthī chhe, kharekhar strī kāī jīvane rakhaḍāvatī nathī paṇ potānā
svabhāvathī khasīne strīnī sundaratāmān ane viṣhayamān jīvane ruchi thaī te mithyātva pariṇati chhe ane te ja
sansārano ādhār chhe. svabhāvanī apekṣhā ne paranī upekṣhā te brahmacharya chhe, ne te mokṣhano ādhār chhe. samyagdarshan
pahelānn paṇ jignāsu jīvone viṣhayonī mīṭhāsh chhūṭīne brahmacharyano prem hoy. jene antaramān viṣhayonī mīṭhāsh paḍī
chhe te jīvane chaitanyatattvanī prīti nathī. chaitanyano sahajānand viṣhayarahit chhe. te sahaj–ānandamay
chaitanyasvarūpanī ruchi chhūṭīne jene indrāṇī vagere pratyenā rāgamān mīṭhāsh āve chhe te jīv mithyādraṣhṭi chhe.
nimittonī upekṣhā karīne svabhāvamān ekatā karavī te brahmacharya chhe, te muktinun kāraṇ chhe; ane ātmāne
nimittonī apekṣhā chhe evī parāshritadraṣhṭi te viṣhay chhe ane te sansāranun kāraṇ chhe.
ātmasvabhāvanā bhān vagar strī chhoḍīne brahmacharya pāḷe to te puṇyanun kāraṇ chhe. paṇ te uttam
brahmacharyadharma nathī, ne tenāthī kalyāṇ nathī. viṣhayomān sukhabuddhi athavā nimittanī apekṣhāno utsāh te sansāranun
kāraṇ chhe. ahīn jem puruṣhane māṭe strīne sansāranā kāraṇarūp kahī chhe tem strīone paṇ puruṣhanī ruchi te
sansāranun kāraṇ chhe.