
nathI kemake te padArtho sat chhe, tenun pharavun te tene AdhIn chhe, bIjo temAn kAI pheraphAr karI shake nahi, jaD
vastuno vepAr AtmA karI shake nahi. agnAnI jIv rAg–dveShano vepAr potAmAn kare chhe, gnAnI gnAnano
vepAr kare chhe. jagatanA tattvo svatantra chhe ne AtmA teno draShTA chhe. enA bhAnavinA agnAnI jIv
sannepAtIyAnI jem bake chhe ke ‘hun Anun karun.’ jem sannepAtIo ghaDIkamAn kahe ke ‘Avo bhAI, Avo!’
pachhI tarat ja kahe ke ‘kem Avyo? ahIn tArA bApanun shun dATayun chhe?’ em AgaL pAchhaLanA bolavAnI
tene jarA ya sandhi nathI, tem agnAnI vastu svarUpane jANyA vagar jem tem bake chhe. jIv gnAnabhAv kare
ane kAn to vikArabhAv kare, e sivAy paranun kAI karI shake nahi. anAdithI mUDh agnAnI jIvane ‘paranun hun
karun’ evo ahankAr chhe, viShay–bhog–AbarUnA bhAv te arUpI pAp vikAr chhe. ane dayA–dAn–pUjA
bhaktinA bhAv te arUpI puNya vikAr chhe, agnAnI te puNya–pApanA vikAranA kartRutvamAn rokANo chhe, paN
vikAr rahit gnAnasvarUpI AtmA chhe tene te jANato nathI. anantakALamAn ek sekanD paN shuddha AtmAnun
sAchun gnAn karyun nathI. jem bIj UgI te pUrNimA thAy ja, tem ek sekanD mAtra jo shuddha AtmAnun sAchun
gnAn kare to sadbodharUpI chandramA Uge ane pUrNatA thAy ja.
chaitanya to mananA sankalpa–vikalpathI pele pAr chhe, te badhAne jANanAr chhe. paranI avasthA tenA svatantra kAraNe
thAy chhe, chhatAn mArA kAraNe thAy chhe–em agnAnI mAne chhe te teno bhram chhe. AtmAmAn to draShTApaNun chhe; sharIr
ane AtmA bhinna padArtha chhe, bannenA svabhAv bhinna chhe, chhatAn ek bIjAnun kAI kare em mAnyun teNe be tattvo
svatantra na mAnyA. je padArtho bilakul na hoy te navA utpanna thAy nahi, ne je padArtha hoy te sarvathA naShTa thAy
nahi, paN je padArtha hoy te pote svabhAvathI ja badalyA kare chhe. sharIranI avasthA badale te AtmAnun kArya nathI.
jagatanA jaD ne chaitanya padArtho bhinna bhinna chhe, temAn rUpAntar thaIne je je avasthA thAy te te tenun kArya chhe, ne te
padArtha teno kartA chhe. parathI judo potAno svabhAv chhe, tene jIv jANe to judAI (–mukti) thayA vinA rahe
nahi.
ramaNatArUp chAritra pragaTe. paN te chaitanya mUrti AtmA kem jaNAy? koI dev–guru–shAstradvArA ke puNya–pAp
dvArA te jaNAy tevo nathI, jo te parathI jaNAto hoy to tenI svatantratA rahetI nathI, te pote potAnA gnAnathI
jaNAy chhe. anantakALamAn ek sekanD paN parathI bhinna chaitanyano vivek jIve karyo nathI, jo ek kShaN paN evun
bhedagnAn eTale ke sAchI samajaN pragaT kare to mukti thayA vinA rahe nahi.
vagarano je nirmaLAnand chaitanya svabhAv trikAL chhe tenI prIti nathI. nirvikAr chaitanya svabhAv chhe te vikAr
dvArA jaNAto nathI. nirvikAr svabhAvanA bhAnamAn gnAnI vikAranA kartA thatA nathI, vikAr thAy tene te IShTa
mAnatA nathI, tethI te tenA kartA nathI.