
upachārathī ‘jīvasambandhī ajīv’ kahyān chhe, kemake teo jīv sāthe ek kṣhetre sambandhavāḷā chhe. dharmāstikāy vagere
anya je pāñch ajīv dravyo chhe teo ajīvasambandhī ja ajīv chhe. jīvano svabhāv nathī e apekṣhāe bhāvakarma,
dravyakarma ane nokarma–e traṇe sarakhān ja chhe. jem pudgalavaḍe ane sharīrādivaḍe jīv oḷakhāto nathī tem rāg
vaḍe paṇ jīv oḷakhāto nathī. je jīvasvabhāv nathī te badhun ajīv chhe. karma ane sharīrādi to trikāḷ ajīv
ja chhe, ane rāgādi bhāvo jo ke jīvanī dashāmān utpanna thāy chhe topaṇ teo jīvanā svabhāvathī viruddha bhāvo
hovāthī ajīv chhe; māṭe jīvathī bhinna evā e ajīv padārthone potānān na samajo. –puṇya–pāpane potānān na
samajo, karmane potānān na samajo, sharīrane potānān na samajo; te koīthī potāne lābh na māno. shuddha chaitanyane
svabhāv nathī, karmanā lakṣhe thayelā hovāthī karmajanit chhe, tethī paramārthe te jīv nathī, –ajīv chhe. māṭe tene
jīvathī bhinna samajo. jīv ane ajīv e be padārthone upar mujab lakṣhaṇothī bhinna jāṇīne, temān shuddha
chetanālakṣhaṇasvarūp jīv ja dhyān karavā yogya chhe, bījun kāī ādaraṇīy nathī. sādhakadashāmān pahelīthī chhelle
sudhī āvo chaitanyasvabhāv ja ādaraṇīy chhe; pahelānn satsamāgame āvo barābar nirṇay karavo joīe.
thāy chhe, rāgane paṇ jāṇanārun gnān chhe, ne te gnān rāgathī judun chhe, māṭe evo gnānasvabhāv te ja hun chhun–ām rāg
ane gnānanā judāpaṇānī bhāvanā karatān karatān ja bhedagnān thāy chhe. pahelethī ja te upar chhe. (30)
अप्पा इंदियविसउ णवि लक्खणु एहु णिरुत्तु।।
khaṇḍ khaṇḍ gnānathī paṇ ātmā judo chhe–eṭale ke akhaṇḍ gnānamay chhe–em samajavun. ātmā gnānamay chhe,
lokālokane prakāshavānā (jāṇavānā) sāmarthyavāḷo chhe. mūrtipaṇā rahit chhe, ane chinmātrasvarūp chhe. chinmātra
eṭale gnānamātra, –rāgarahit shuddha chetanāmātra; chetanāvaḍe ja ātmānun grahaṇ thāy chhe. ātmā īndriyano viṣhay
nathī ane īndriyajanit gnānathī paṇ te jaṇāto nathī. rāgarahit atīndriy gnānavaḍe te jaṇāy chhe. je gnān
ātmāne jāṇe te gnān atīndriy chhe, rāgathī ne īndriyanā avalambanathī rahit chhe. āvun jenun pragaṭ lakṣhaṇ
kahevāmān āvyun chhe evā tārā shuddhātmasvabhāvane he jīv! tun niḥsandehapaṇe upādeyarūp jāṇ.
ekatānī ṭev paḍī chhe, rāgano ja adhyās karyo chhe. jem rāganā adhyāsane līdhe te sahelun lāge chhe, tem
‘rāg te hun’ em mānavānī ṭev pāḍī chhe tem ‘chaitanya te hun ane rāgādi te hun nahi’ em mānavāno abhyās
karavāthī chaitanyanī samajaṇ ane anubhav thāy chhe. pote jenī ruchi ane parichay kare te vastu jāṇavī kaṭhaṇ
lāgatī nathī. jāṇavāno to potāno svabhāv ja chhe, paṇ kadī ātmānī ruchi karīne gnānane svataraph
pariṇamāvyun nathī, paṇ rāgamān ja ekatā mānī chhe. māṭe ‘chetanyasvabhāvanī ekatā ane rāgathī bhinnatā’
evā bhedagnānano abhyās karavo joīe.