: āso : 2477 ātmadharma : 253 :
piṇḍ chhe teno mahimā lāvīne antarmukh kadī joyun nathī. jem gharamān moṭī kimmatano ūñcho dāgīno āve to te
jovā māṭe badhā māṇaso kevī honshathī bhegā thāy chhe! tem kharī rīte to āvā ātmānā svabhāvane jovā māṭe
badhāe bhegā thavun joīe. shrīmade paṇ kahyun chhe ke ‘antarmukh avalokatān, vilay thatān nahi vār’ –ā sansār
anādikāḷathī chhe, paṇ jo antarmukh thaīne shuddha ātmānun avalokan kare to kṣhaṇamān teno nāsh thaī jāy chhe.
samayasāramān ātmāno svabhāv batāvatān āchārya bhagavān kahe chhe ke ātmā rāgādik vikārano
akartā ja chhe; kem ke jo ātmā pote svabhāvathī vikārano kartā hoy to nimittanā āshrayane ane vikārane
chhoḍavāno āgamano je hukam chhe temān virodh āve chhe. –kaī rīte? te visheṣh kahevāshe.
‘aho! ā vāt kadī sāmbhaḷī nathī’
atyāre dharmanā nāme ghaṇā pheraphār dekhāy chhe. puṇyathī ane
parathī dharma manāy chhe. anādithī jīv je mānato āvyo chhe tenāthī
ā ātma–dharmanī judī vāt chhe. satya vāt to jem chhe tem kahevī paḍe
ane te mānye ja chhūṭako. satyane haḷavun–soghun karīne (viparīt) na
mūkāy. koī kahe ke ā to bahu ūñchā darajjānī vāt chhe, to tem nathī,
kem ke ā to dharmanā pahelāmmān pahelān ekaḍānī vāt chhe.
puṇya–pāp mārān, shubhabhāv karatān karatān dhīme dhīme dharma thashe–
evī jherī mānyatānun arthāt rāg–dveṣh–agnānabhāvanun vītarāganān
nirdoṣh vachano virechan karāvī de chhe. mokṣhārthīne koī paṇ bandhanabhāvano
ādar na hovo joīe.
ātmānā samyagdarshan–gnān–chāritrathī viruddha bhāvane koī dharma
kahe to te vikathā chhe. satya vāt ajāṇyāne kaṭhaṇ lāge kem ke pūrve kadī
sāmbhaḷī nathī, tathā kadāgrahīne virodharūp paṇ lāge. parantu saraḷ ane
jignāsu jīvo to potānī shuddhatānī vāt sāmbhaḷī harṣhathī nāchī ūṭhe
chhe, ane kahe chhe ke aho! āvī vāt ame kadī paṇ sāmbhaḷī nathī.
ātmāne dharma māṭe puṇyādi parāshrayanī jarūr sharūātamān paṇ
nathī. sāchī samajaṇ vinā vrat, tap vagerethī puṇya bāndhī jīv nav
graiveyak sudhī gayo, chhatān svatantra ātmasvabhāvane jāṇyo nahi, ne tethī
tenun bhavabhramaṇ ṭaḷyun nahi.
juo, samayasār–pravachano bhāg 1 pr̥u. 116.