ḥ pa6ḥ ātmadharmaḥ 99
shrī niyamasāranī pa3 mī gāthānun
spaṣhṭīkaraṇ
*
shrī niyamasār shāstra āchāryashiromaṇi bhagavān kundakundāchāryadeve rachyun chhe ane tenā par sanskr̥it ṭīkā
adhyātmamasta mahāmunivar shrī padmaprabhamaladhārideve rachī chhe. ahīnthī (sonagaḍhathī) shrī niyamasārano gujarātī
anuvād prakāshit thayo chhe. temān pa3 mī gāthāno je artha karavāmān āvyo chhe tenā viṣhe ek bhāīe shaṅkā vyakta
karī chhe ane te arthane viparīt kahyo chhe. vastutaḥ to prastut artha ja ṭīkā sāthe paripūrṇa rīte bandhabesato ane
nyāyasaṅgat chhe; chhatān te viṣhe shaṅkā upasthit karavāmān āvī hovāthī nīche pramāṇe spaṣhṭīkaraṇ karavun uchit dhārun chhun.
mūḷ gāthā, tenī sanskr̥it chhāyā ane sanskr̥it ṭīkā nīche pramāṇe chheḥ
सम्मत्तस्स णिमित्तं जिणसुत्तं तस्स जाणया पुरिसा।
अंतरहेऊ भणिदा दंसणमोहस्स खयपहुदी।।५३।।
सम्यक्त्वस्य निमित्तं जिनसूत्रं तस्य ज्ञायकाः पुरूषाः।
अन्तर्हेतवो भणिताः दर्शनमोहस्य क्षयप्रभृतेः।।५३।।
अस्य सम्यक्त्वपरिणामस्य बाह्यसहकारिकारणं वीतराग–सर्वज्ञमुखकमलविनिर्ग्गतसमस्तवस्तु–
प्रतिपादनसमर्थद्रव्यश्रुतमेव तत्त्वज्ञानमिति। ये मुमुक्षवः तेप्युपचारतः पदार्थनिर्णयहेतुत्वात् अंतरंगहेतव
इत्युक्ताः दर्शनमोहनीयकर्मक्षयप्रभृतेः सकाशादिति।
gāthā ane ṭīkāno anuvād nīche pramāṇe karavāmān āvyo chheḥ
[सम्यक्त्वस्य निमित्तं] samyaktvanun nimitta [जिनसूत्रं] jinasūtra chhe; [तस्य ज्ञायकाः पुरुषाः]
jinasūtranā jāṇanārā puruṣhone [अन्तर्हेतवः] (samyaktvanā) antaraṅg hetuo [भणिताः] kahyā chhe,
[दर्शनमोहस्य क्षयप्रभृतेः] kāraṇake temane darshanamohanā kṣhayādik chhe.
ā samyaktvapariṇāmanun bāhya sahakārī kāraṇ vītarāg–sarvagnanā mukhakamaḷamānthī nīkaḷelun samasta
vastunā pratipādanamān samartha evun dravyashrutarūp tattvagnān ja chhe. je mumukṣhuo chhe temane paṇ upachārathī padārtha–
nirṇayanā hetupaṇāne līdhe (samyaktvapariṇāmanā antaraṅgahetuo kahyā chhe, kāraṇ ke temane darshanamohanīyakarmanā
kṣhayādik chhe.
ṭīkākār munivaranā abhiprāyamān mūḷ gāthāno sho artha chhe te, gāthā ane ṭīkā sarakhāvīne, āpaṇe
joīeḥ–
‘सम्यक्त्वस्य निमित्तं जिनसूत्रं’ eṭalo gāthāno je bhāg chhe tenī ṭīkā ‘अस्य सम्यक्त्वपरिणामस्य
बाह्यसहकारिकारणं वीतरागसर्वज्ञमुखकमलविनिर्ग्गतसमस्तवस्तुप्रतिपादनसमर्थद्रव्यश्रुतमेव तत्त्वज्ञानमिति’
e pramāṇe chhe; māṭe ṭīkānā artha sāthe sarakhāvatān niḥsandehapaṇe spaṣhṭa thāy chhe ke gāthānā te bhāgano artha
‘samyaktvanun nimitta jinasūtra chhe’ em ja thaī shake.
‘तस्य ज्ञायकाः पुरुषाः अन्तर्हेतवो भणिताः दर्शनमोहस्य क्षयप्रभृतेः’ eṭalo je gāthāno bhāg chhe
tenī ṭīkā ‘ये मुमुक्षवः तेप्युपचारतः पदार्थनिर्णयहेतुत्वात् अंतरंगहेतव इत्युक्ताः दर्शनमोहनीयकर्मक्षयप्रभृतेः
सकाशादिति’ e pramāṇe chhe; māṭe gāthānā ā bhāgano artha ām ja thaī shake ke ‘jinasūtranā jāṇanārā
puruṣhone (samyaktvanā) antaraṅgahetuo kahyā chhe, kāraṇ ke temane darshanamohanā kṣhayādik chhe.’
ā sivāy bījo koī artha ṭīkā sāthe saṅgat ja nathī.
gāthānun vistr̥ut rūp te ja ṭīkā ane ṭīkānun saṅkṣhipta rūp te ja gāthā. gāthāmān saṅkṣhepathī samāyelā kasane
vikasāvavāmān āve to ṭīkā bane ane ṭīkānā vistārane ghaṭṭa banāvīne saṅkṣhepavāmān āve to gāthā bane. ā