–jemaNe sahaj–khIlelI anekAntadraShTi vaDe samasta ekAnt draShTinA parigrahanA Agraho prakShIN karyA chhe evA–
manuShyAdi gatiomAn ane te gationA sharIromAn ahankAr–mamakAr nahi karatAn anek oraDAomAn sanchArit
ratnadIpanI mAphak ekarUp ja AtmAne upalabdha karatA thakA, avichalitachetanAvilAsamAtra AtmavyavahArane
angIkAr karIne, jemAn samasta kriyAkalApane bheTavAmAn Ave chhe evA manuShyavyavahArano Ashray nahi karatA
thakA rAgadveShanA unmeSh aTakI gayA hovAne lIdhe param udAsInatAne avalambatA thakA, samasta paradravyanI
sangati dUr karI hovAne lIdhe kevaL svadravya sAthe sangatapaNun hovAthI kharekhar svasamay thAy chhe.”
(TIkA pRu 147–8)
ahIn em kahyun ke ‘hun manuShya chhun, sharIrAdinI samasta kriyAo hun karun chhun, strI–putra–dhanAdikanA grahaN–
tyAgano hun svAmI chhun’–em mAnavun te ‘manuShya–vyavahAr’ chhe, ane je jIv evA manuShya–vyavahArano Ashray karIne
pravarte chhe te mithyAdraShTi chhe.
‘mAtra achalitachetanA te ja hun chhun, dehAdik hun nathI’ em sva–paranun bhedagnAn karIne AtmasvabhAvanA
Ashraye pariNamavun te ‘AtmavyavahAr’ chhe; ane dharmI jIv evA AtmavyavahArane angIkAr karIne pravarte chhe.
jeo manuShyAdi paryAyamAn lIn chhe teo ekAntadraShTivALA chhe; te ekAntadraShTivALA loko bhinna chaitanyane
bhUlIne manuShyavyavahArano Ashray karatA hovAthI rAgI–dveShI thAy chhe; ane paradravya sAthe sambandh karatA hovAthI teo
parasamay chhe–mithyAdraShTi chhe.
jeo dehathI bhinna chaitanyane jANIne bhagavAn AtmasvabhAvamAn ja sthit chhe teo anekAntadraShTi chhe; teo
manuShyavyavahArano Ashray na karatAn AtmasvabhAvano Ashray karatA hovAthI rAgIdveShI thatA nathI paN param udAsIn
rahe chhe; ane paradravya sAthe sambandh na karatAn kevaL svadravya sAthe ja sambandh karatA hovAthI teo svasamay chhe.
sva–paranun bhedagnAn karIne svasamayarUpe pariNamavun te ja darek jIvanI pharaj–kartavya chhe.
(–pravachanamAnthI)
**********************************************************
* mokShanun kAraN *
antarmukh thayelun gnAn ja mokShanun kAraN chhe, puNyapariNAm te mokShanun
kAraN nathI.
antaranA gnAnasvarUpanI jene khabar nathI ane jenun gnAn paramArtha
svabhAvanI sanmukh thayun nathI–evA agnAnIne vrat, niyam, shIl, tap vagerenA
shubh pariNAm hovA chhatAn tene mokShamArgano abhAv chhe;–mATe puNya–pariNAm te
mokShanun kAraN nathI.
ane jene antaranA gnAnasvarUpanI shradhdhA chhe, jenun gnAn paramArthasvabhAvanI
sanmukh thayun chhe evA gnAnIne, gnAnasvarUpanI ekAgratAmAn vrat, niyam, shIl, tap
vagerenA shubh pariNAm na hovA chhatAn mokShamArgano sadbhAv chhe;–mATe
gnAnasvarUpamAn ekAgratA te ja mokShanun kAraN chhe, puNyapariNAm mokShanun kAraN nathI.
agnAnIne ke gnAnIne koIne paN puNya te mokShanun kAraN nathI.
(–pravachanamAnthI)
***********************************************************
poSha 2480 pa3