Atmadharma magazine - Ank 129
(Year 11 - Vir Nirvana Samvat 2480, A.D. 1954).

< Previous Page  


PDF/HTML Page 21 of 21

background image
ATMADHARMA Regd. No. B. 4787
अहिंसा परमो धर्मः
[જેતપુર શહેરમાં પૂ. ગુરુદેવના પ્રવચનમાંથી. વીર સં. ૨૪૮૦, મહા સુદ ૮]
આ દેહમાં રહેલો જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્મા સર્વજ્ઞ ભગવાને જેવો જોયો અને કહ્યો તેવા
આત્મતત્ત્વના જ્ઞાન વગર જીવ અનાદિથી સંસારમાં રખડે છે; પોતાના ચૈતન્યતત્ત્વને જાણ્યા
વિના બહારથી ધર્મ માન્યો છે. ‘
अहिंसा परमो धर्मः’ એમ કહે છે પણ તે અહિંસાનું
વાસ્તવિક સ્વરૂપ શું છે તે ઓળખતો નથી. પર જીવની દયાનો શુભભાવ થાય તેને લોકો
અહિંસા કહે છે, પરંતુ તે તો રાગ છે, તે કાંઈ ધર્મ નથી. જેનાથી જન્મ–મરણનો અંત આવે
ને આત્માનો મોક્ષ થાય એવા અહિંસા ધર્મની આ વાત છે; ચૈતન્યતત્ત્વના ભાન વગર,
શરીર–મન–વાણી મારાં ને રાગ તે હું એવી જે મોહબુદ્ધિ તે મોટો અધર્મ અને હિંસા છે;
દેહથી ને રાગથી પાર અંતરના ચિદાનંદસ્વભાવને જાણીને તેમાં એકાગ્ર થતાં મોહ અને
રાગાદિ ભાવોની ઉત્પત્તિ જ ન થાય, તેનું નામ વીતરાગી અહિંસા છે. તે જ પરમ ધર્મ છે
અને તે જ ઉત્કૃષ્ટ મંગલ છે. આવા વીતરાગી અહિંસા ધર્મનું સેવન જીવે પૂર્વે એક ક્ષણ પણ
કર્યું નથી. શુભરાગથી પર જીવોની દયા પાળી છે પણ પોતે પોતાના આત્માની દયા કદી
એક સેકંડ પણ પાળી નથી. આત્મા જ્ઞાન–આનંદનો કંદ છે તેની પ્રતીત અને એકાગ્રતા વડે
વીતરાગભાવ પ્રગટ કરવો તે જ સાચી દયા અને અહિંસા છે; રાગથી આત્માને લાભ
માનવો તેમાં તો હિંસા છે––અધર્મ છે. પરજીવને બચાવવાનો ભાવ તે શુભરાગ છે, તે રાગ
પણ પરમાર્થે હિંસા છે, કેમકે તે રાગ વડે આત્માનો વીતરાગ ભાવ હણાય છે. પરને
બચાવવાનો ભાવ તે કાંઈ ધર્મ નથી, ધર્મ તો વીતરાગભાવ છે, અને તે વીતરાગભાવ
ચૈતન્ય સ્વભાવના અવલંબને જ થાય છે. રાગરહિત ચૈતન્યસ્વભાવની પ્રતીત અને
એકાગ્રતા કરવી તે ધર્મ છે, તે જ ખરી અહિંસા છે ને તે મોક્ષનું કારણ છે.
પ્રૌઢ વયના ગૃહસ્થો માટે––
જૈનદર્શન શિક્ષણવર્ગ
દર વર્ષની માફક આ વર્ષે પણ શ્રાવણ સુદ બીજ, શનિવાર, તા. ૩–૭–પ૪ થી શરૂ
કરીને, શ્રાવણ વદ દસમ, સોમવાર, તા. ૨૩–૮–પ૪ સુધી, સોનગઢમાં શ્રી જૈન સ્વાધ્યાય
મંદિર ટ્રસ્ટ તરફથી તત્ત્વજ્ઞાનના અભ્યાસ માટે જૈનદર્શન શિક્ષણવર્ગ ખોલવામાં આવશે.
તત્ત્વજ્ઞાનના અભ્યાસની શરૂઆત કરનારા જિજ્ઞાસુઓને આ વર્ગનું શિક્ષણ બહુ ઉપયોગી
છે. જે જૈન ભાઈઓને વર્ગમાં આવવાની ઈચ્છા હોય તેમણે સૂચના મોકલી દેવી અને
વખતસર આવી જવું.
––શ્રી જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર
સોનગઢ : સૌરાષ્ટ્ર
પ્રકાશક:– શ્રી જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ વતી જમનાદાસ માણેકચંદ રવાણી; વલ્લભવિદ્યાનગર (ગુજરાત)
મુદ્રક:– જમનાદાસ માણેકચંદ રવાણી અનેકાન્ત મુદ્રણાલય : વલ્લભવિદ્યાનગર (ગુજરાત)