: 78 : Atmadharma : mAgasar–poSh : 2481 :
paNAnun ja kAm’ thaI rahyun chhe. paN mUDh jIv UndhI draShTithI paranun kartApaNun mAne chhe.
[4p] mUDh jIv jem Ave tem bake chhe.
sharIranI vAt Ave tyAn agnAnI kahe chhe ke ‘jIv vinA kAI sharIranI kriyA thAy? jIv hoy to sharIranI
kriyA thAy. ’ eno artha e thayo ke jIv hoy to ajIvanAn pariNAm thAy, eTale ajIvamAn to jANe kAI
shakti ja na hoy! ––em te mUDh mAne chhe.
vaLI jyAn karmanI vAt Ave tyAn te agnAnI em kahe chhe ke ‘bhAI! karmanun jor chhe, karma jIvane vikAr
karAve chhe ne karma ja jIvane rakhaDAve chhe! ’ –––are bhAI! ajIvamAn kAI baL na hatun ne vaLI kyAthi AvI
gayun? karma jIvane parANe pariNamAve, ––eTale jIvamAn svAdhIn pariNamavAnI to jANe kAI shakti ja na hoy––
em te mUDh mAne chhe. jIv–ajIvanI svatantratAnA bhAn vagar agnAnIo ghaDIkamAn Am ne ghaDIkamAn tem, jem
Ave tem bake chhe.
[46] agnAnInI ghaNI UndhI vAt; gnAnInI apUrva draShTi.
vaLI, tharmomITaranun draShTAnt ApIne koI em kahe chhe ke, jeTalo tAv hoy teTalo tharmomITaramAn Ave tem
jeTalo uday hoy te pramANe ja vikAr thAy. ––to e vAt jUThI chhe. bhAI, tArI draShTi UndhI chhe ne tArun draShTAnt
paN Undhunn chhe. koI vAr 10p DIgrI tAv hoy chhatAn tharmomITaramAn teTalo nathI paN Avato. tem udayapramANe ja
jIvane vikAr thAy––em kadI banatun ja nathI.
‘uday pramANe ja vikAr thAy’ e vAt to ghaNI ja sthUL UndhI chhe. parantu, jIv pote vikAr karIne udayane
nimitta banAve–e vAt paN ahIn nathI. je agnAnI jIv vikArano kartA thAy chhe tene ja karmanI sAthe sambandh chhe,
paN gnAnI to gnAyakabhAve ja pariName chhe, gnAyakabhAvamAn karma sAthe sambandh ja nathI. –AvI gnAyakasvabhAvanI
draShTi karIne svasanmukh gnAtApaNe pariNamavun te ja apUrva dharma chhe, ne te jIv kharekhar akartA chhe. akartApaNArUp
potAno je gnAyakabhAv chhe teno te kartA chhe, paN rAgano ke karmano kartA nathI.
[47] ‘marakh...’
juo shAstramAn em Ave chhe ke– ‘कत्थवि बलिओ जीवो, कत्थवि कम्माइ हुंति बलियाइ’ arthAt
kyArek jIv baLavAn thAy chhe ne kyArek karma baLavAn thaI jAy chhe’ ––paN agnAnIo teno Ashay samajatA
nathI, ne Undhunn mAne chhe. jIve puruShArtha na karyo tyAre nimittathI karmane baLavAn kahyun. parantu karmano uday ja jIvane
baLajorathI rAg–dveSharUpe pariNamAve chhe––em je mAne chhe tene to pt.. banArasIdAsajI nATak–samayasAramAn
‘mUrakh’ kahe chhe.
‘कोऊ मूरख यों कहै, राग दोष परिनाम।
पुग्गलकी जोरावरी, वरतै आतमराम।। ६२।।’
[48] UndhI mAnyatAnun jor...! ! (–tenA chAr dAkhalA)
(1) UndhI draShTi jIvane savaLun samajavA detI nathI juo, ‘uday pramANe vikAr thAy chhe’ em mAnanArane
paN uday pramANe to vikAr thato ja nathI; tene shAstra bhaNatar vageremAn (bhale UndhI draShTipUrvak paN) mand
rAgano prayatna to varte chhe, gnAnamAn paN e pramANe ja Ave chhe, karmanA uday pramANe vikAr thAy chhe––em kAI
tenA gnAnamAn jaNAtun nathI, chhatAn tenI UndhI draShTinun jor tene em manAve chhe ke uday pramANe vikAr thAy. enI
UndhI mAnyatAmAn mithyAtvanun eTalun jor paDyun chhe ke ananto uday Ave to mAre tevun thavun paDashe––evo teno
abhiprAy varte chhe, eTale emAn nigodadashAnI ja ArAdhanAnun jor paDyun chhe.
(2) e pramANe UndhI draShTino bIjo dAkhalo: sthAnakavAsInA terApanthI loko asanyamI pratyenA dayA–
dAnanA bhAvane paN pAp manAve chhe. koI jIvane bachAvavAno bhAv ke dAnAdino bhAv thAy tyAre tene potAne
komaL pariNAmarUp shubh bhAv chhe, te vakhate tenA gnAnamAn paN evo ja khyAl Ave chhe ke A k shubhapariNAm chhe, te vakhate kAI gnAnamAn ‘A pAp pariNAm chhe’ evo khyAl nathI Avato; paN UndhI shraddhAnun
jor evun chhe ke potAne shubh hovA chhatAn tene pAp manAve chhe. dayA–dAnane pAp mAnanAr terApanthIne potAne paN
dayA–dAn vakhate kAI pApanA bhAv nathI, chhatAn UndhI draShTinA jorane lIdhe te tene pAp mAne chhe.
(3) e ja rIte trIjo dAkhalo: jinapratimAnA darshan–pUjan–bhakti vageremAn shubhabhAv chhe, chhatAn sthAnakavAsI