karIne anekAnta vaDe jeNe bhagavAn AtmAne prasiddha karyo chhe tene abhed pariNamanamAn A badhI shaktio
nirmaLapaNe UchhaLe chhe.
utpAd–vyay–dhruvatA to badhA jIvone anAdithI chhe ja, utpAd–vyay–dhruvatA vinAno koI jIv ek kShaN
paN hoy nahi. paN gnAnI potAnA AvA svabhAvane jANato tenA Ashraye nirmaLapaNe Upaje chhe ane agnAnI
potAnA AvA svabhAvane nahi jANato parAshraye vikArapaNe Upaje chhe––bas! AmAn dharma–adharma samAI jAy chhe.
svAshrit nirmaL pariNaman te dharma ane mokShamArga chhe, ne parAshrit vikArI pariNaman te adharma ane sansAr chhe.
jem abhavya jIvane paN gnAnaguN to anAdianant pariName chhe, gnAn pariNaman vagaranun to ek samay paN
hoy nahi, paN tene potAnA gnAnasvabhAvanI khabar nathI eTale gnAnashaktino Ashray karIne te nathI
pariNamatA, tethI tene gnAnashaktinun kharun pariNaman thatun nathI. gnAnashakti sAthe abhed thaIne na pariNamatAn, par
sAthe ekatA mAnIne pariName chhe tethI gnAn agnAnarUp thaIne pariName chhe, te kharekhar gnAnanun pariNaman nathI.
gnAnashakti sAthe ekatA karIne pariName te ja gnAnanun kharun pariNaman chhe. tem A utpAd–vyay–dhruvatvashakti paN
badhA jIvomAn trikAL chhe, ne tenun pariNaman paN thaI ja rahyun chhe; paN agnAnIne svabhAvamAn abhedapariNaman
nathI tethI ekalun vibhAvarUp pariNaman chhe. te vibhAvarUp pariNaman paN tenI potAnI shaktinun Undhunn pariNaman
chhe, parane kAraNe nathI. vibhAvarUp pariNaman jo parane kAraNe thatun hoy to te vakhate tenI shaktinun potAnun to
kAI pariNaman na rahyun, eTale shakti ja na rahI, ne shakti vagar AtmA ja na rahyo! mATe e draShTi UndhI chhe.
vibhAvapariNaman paN tenun potAnun chhe paN te svabhAvanI sAthe ekamek nathI mATe te shaktinun kharun pariNaman
nathI–em gnAnI jANe chhe. je ekalA vibhAvanA ja kramapaNe pariName tene kharekhar AtmA ja kahetA nathI. jo ke
‘AtmA’ maTIne te kAI ‘jaD’ thaI gayo nathI, paN tene potAne kyAn AtmAnI khabar chhe? tene potAne
AtmAnI khabar nathI tethI tenI draShTimAn to AtmA chhe ja nahi. kram ane akramapaNe vartavAnA svabhAvavALun je
Atmadravya teno Ashray (ruchi ane lInatA) karIne pariNamyo tene ja AtmAnI prasiddhi thaI, eTale svAshray
karIne nirmaLapaNe pariNamyo te ja kharekhar AtmA chhe.
‘AtmAno kram–akram svabhAv chhe, tethI tenI paryAyo kramabaddha paN thAy ne akrame paN thAy’ –em koI
kahe to tenI vAt jUThI chhe, AtmAnA kram–akram svabhAvane (utpAd–vyay–dhruvatvashaktine) te samajyo nathI.
bhAI! akramapaNun to guNonI dhruvatA apekShAe chhe, paryAy apekShAe kAI akramapaNun nathI, paryAyo to kramavartI
svabhAvavALI ja chhe.
vastunA badhA guNo sahabhAvI chhe eTale ke ek sAthe sarva pradeshe patharAyelA chhe, ek bIjAno sAth
chhoDatA nathI, eTale temAn kShetrabhed ke kALabhed nathI. ne paryAyo kramabhAvI chhe eTale ek pachhI bIjI thAy chhe, be
paryAyo bhegI thatI nathI eTale temAn kALabhed chhe.
paryAyo kramavartI hovA chhatAn ADIavaLI nathI paN niyat chhe. jem vastunA badhA guNo ek sAthe ja
vastumAn sarva pradeshe vyApelA chhe, temAn kadI koI guN ghaTato ke vadhato nathI; tem vastunA anAdi anant
pravAhakramamAn traNakALanI paryAyo potapotAnA samayamAn vyApelI chhe. traNakALanI paryAyono pravAh niyat paDyo
chhe, paryAyonI kramabaddhadhArAnI sandhi kadI tUTatI nathI. A rIte paryAyane ‘kramavartI’ kahetAn teno artha ‘nishchit
kramabaddha’ thAy chhe–eno khulAso karyo. koI em kahe chhe ke ‘kramavartI’ no artha phakta ‘ek pachhI ek’ eTalo ja
karavo, ek pachhI ek thanAr paryAyamAn amuk samaye amuk ja paryAy thashe–em na levun, –paN e vAt khoTI chhe.
kramavartI paryAy kahetAn ek pachhI ek to kharun, paN kayA samaye kaI paryAy thavAnI chhe teno kram paN nishchit chhe.
prameyakamalamArtanDamAn (3–28) ‘kramabhAv’ ne mATe nakShatronun draShTAnt Apyun chhe.
jem 28 nakShatro nishchit kramabaddha chhe, sAt vAr nishchit kramabaddha chhe, tem dravyanI traNakALanI paryAyo paN
nishchit kramabaddha chhe. paryAyone kramabaddha na mAne to vastumAn utpAd–vyay siddha thatA nathI, utpAd–vyay vinA
dhruvatA paN rahI shakatI nathI; ane utpAd–vyay–dhruvatA vinA vastu ja sat’ siddha thatI nathI, kem ke ‘sat’
sadAy utpAd–vyay–dhruv yukta ja hoy chhe, utpAd–vyayadhruv vagaranI koI paN vastu sat hoI shake nahi. aho!
ek–utpAd–vyay–dhruvatva shakti varNavI temAn ghaNun rahasya bharyun chhe.
ahIn 28 nakShatrano dAkhalo ApatAn 28 mUL guN yAd AvI gayA; juo, kudaratamAn nakShatro 28 chhe ne
(anusandhAn mATe juo TAITal pAn 2 upar)