
bhogavaTAnI kShaNe ja gnAtAsvabhAvanA atIndriyaAnandanA anshano anubhav varte chhe eTale te harSha–shokanA
sAkShIpaNArUp abhoktA dharmanun paN pariNaman vartI rahyun chhe.
sAthe AtmAne ‘sva–svAmI sambandh’ nathI. AtmAnA dharmono svAmI AtmA chhe ne jaDakarmonA dharmonun svAmI jaD chhe,
koI ekabIjAnA svAmI nathI.
tIvra AsaktinA pariNAm to tene hoy ja nahi; dravyasvabhAvanI sanmukhatAmAn tene bhoganI ruchi chhUTI gaI chhe.
asthiratAthI je harSha–shokanA pariNAm thAy chhe te atyant alpa chhe ne chaitanyasvabhAvanI ja adhikatA chhe. AtmAnA
dharmonI sAchI oLakhAN thayA pachhI paN evA ne evA tIvra viShayabhoganA pariNAm rahyA kare em kadI bane nahi.
AtmAnA atIndriyasukhano svAd jANyo tyAn indriyaviShayonun atyant tuchchhapaNun bhAsyA vinA rahe nahi. A rIte
sAdhakane paryAyamAnthI harSha–shokanun bhoktApaNun krame krame TaLatun jAy chhe. ane anAkuL shAntinun vedan vadhatun jAy chhe.–Avun
bhoktRunayanun phaL chhe. sarvagnanI shraddhA kaho, kramabaddhaparyAyanI pratIt kaho, AtmAnA dharmonI oLakhAN kaho, ke koI paN
nyAy lyo, te badhAyamAn vastunI ek ja saLang sAnkaL chhe eTale ke badhAyano sAr to chaitanyadravyanI sanmukhatAmAn ja
AvIne Ubho rahe chhe. chaitanyasvabhAvanI sanmukhatA vagar sarvagnanI shraddhA sAchI na thAy, kramabaddhaparyAyanI shraddhA paN
sAchI na thAy, AtmAnA koI dharmanI oLakhAN paN sAchI na thAy, ane koI paN nay ke koI nyAy sAcho hoy
nahi. samakIti bhale potAnI paryAyamAn harSha–shokanA bhoktAdharmane jue topaN te potAnA shuddhachaitanyanI sanmukh draShTi
rAkhIne te dharmane jANe chhe eTale tene bhoktApaNAnI pradhAnatA rahetI nathI paN shuddhachaitanyasvabhAvanI ja pradhAnatA rahe
chhe. paranA bhokatApaNAnI to mAnyatA ja tene nathI. jene paranA bhoktApaNAnI mAnyatA chhe tene to AtmAnA dharmanI
sAme lakSha ja nathI, parathI bhinna AtmAnA dharmonun tene bhAn ja nathI.
viShay khoTo chhe eTale ke teno viShay ja jagatamAn nathI; agnAnI jevun mAne chhe tevun vastunun svarUp nathI; ne vastunun
svarUp jANyA vinA nay gnAn paN sAchun hoy nahi. jevun padArthanun svarUp hoy tevun ja jANe te samyaggnAn chhe, eTale
samyaggnAnano viShay sAcho chhe. vastusvarUpanun yathArthagnAn hoy tyAn ja nay sAchA hoy.
nathI. sAdhak samyaggnAnI to AkhI chaitanyavastunA gnAnapUrvak bhoktAdharmane tenA ek kShaNik ansh tarIke jANe chhe,
eTale harSha shokanA bhoktApaNA vakhate ya abhoktArUp sAkShIdharma paN tene bhego ja chhe. jo bhoktA vakhate ja
abhoktAdharma paN na vartato hoy, ne harSha–shokanun bhoktApaNun ja ekAnt vartatun hoy,–to tyAn anantadharmasvarUp
Atmavastu draShTimAn na AvI eTale ekAnt mithyAtva thaI gayun, tyAn bhoktAnay paN hoto nathI. harSha–shokanA kShaNik
bhogavaTAne jANatAn, jene abhoktArUp sAkShIsvabhAvanun paN bhAn varte chhe evA gnAnIne ja bhoktAnay hoy chhe.
bhoktApaNun tem ja abhoktApaNun banne dharmo AtmAmAn ekasAthe chhe tene jANe to anekAnta thAy, ne te
anekAntapUrvak ja nay hoy.