Avo tAro amUrtasvabhAv chhe. siddhabhagavantone je amUrta paNun pragaTyun te kyAthi pragaTyun? pahelethI AtmAno
amUrtasvabhAv hato te ja pragaTyo chhe; pahelAnn AtmA mUrta hato ne pachhI karmo TaLatAn amUrta thayo–em kAI nathI.
mUrtanA sambandhathI AtmAne mUrta kahevo te to upachArathI ja chhe, kharekhar kAI AtmA mUrta nathI. karmanI upAdhi
taraph na jotAn sahaj Atma pradesho amUrta chhe. AtmAnA amUrtapaNAno nirNay kare toy mUrtik padArtho (sharIr–
karmo vagere) sAthenI ekatAbuddhi chhUTI jAy; ane, rAgAdi vikAr jo ke arUpI chhe to paN te karmanA sambandhanI
apekShA rAkhe chhe, tethI jyAn karmano sambandh toDI nAnkhyo tyAn vikAr sAthenI ekatAbuddhi paN chhUTI jAy chhe.
agnAnIne em lAge chhe ke mArun gnAn jaDamAn chAlyun jAy chhe athavA to jaDano ras (jumbuno svAd vagere) mArA
gnAnamAn AvI jAy chhe; parantu kharekhar kAI amUrtikagnAn mUrtapadArthamAn chAlyun jatun nathI, tem ja mUrta padArthano
ras kAI amUrtikagnAnamAn AvI jato nathI. paN agnAnI te svAd vagerene jANatAn tyAn ja rAg karIne rAgamAn
rokAI jAy chhe ne gnAnanA vAstavik svAdane bhUlI jAy chhe–bhinna gnAnane bhUlI jAy chhe. e rIte agnAnathI
tene jaD sAthe ekatvapaNAnI buddhi thaI gaI chhe. gnAnI to jANe chhe ke mArun amUrtikagnAn jaDathI to judun ja chhe, ne
rAgathI paN judu chhe. mArun gnAn to atIndriyaAnandanA svAdavALun chhe.
tenA guNo mUrta ane tenI avasthA (karma–sharIr vagere) paN mUrta chhe. A rIte amUrtik ane mUrtik banne
vastunA dravya–kShetra–kAL–bhAv trikAL judejudA chhe. ekakShetrAvagAhIpaNun hovA chhatAn bannenA pradesho bhinna bhinna
chhe. AtmAnA pradesho amUrtik chhe, ne sharIr–karma vagerenA pradesho mUrta chhe. AtmA amUrtik hovAthI tenun gnAn paN
amUrta chhe, tenun samyagdarshan paN amUrta chhe, teno Anand paN amUrta chhe;–A rIte atIndriy gnAnano ja viShay
thavAno teno svabhAv chhe. AvA amUrta chidAnand–svabhAvanI draShTi karIne tenA avalambane mUrta–karma vagere samasta
padArtho sAtheno nimitta naimittik sambandh jyAn tUTyo tyAn sAkShAt amUrta evI siddhadashA thayA vinA rahe nahi.
yathArtha oLakhAN thatAn tenI nirmaLaparyAy thAy chhe. A rIte dravya–guN ne nirmaL paryAyanI sandhi chhe. koI kahe ke
dravya–guNane mAnyA paN nirmaLaparyAy na thaI. –to em bane ja nahi; teNe kharekhar dravya–guNane mAnyA ja nathI.
nirmaL paryAy vagar dravya–guNane mAnyA koNe? mAnanAr to paryAy chhe. je paryAy dravya taraph jhUkIne dravyane mAne
chhe te to dravya sAthe abhed thayelI nirmaLaparyAy ja chhe.
AtmAne sansAraparyAy chhe ane tenA nimittarUp karmano sambandh paN chhe–tenI nA pADanAr tenA abhAvano prayatna
nahIn kare. jo jIv avasthAnI ashuddhatAne temaj tenA nimittane jem chhe tem oLakhe, temaj potAnI shuddhashaktine
oLakhe, to ja shuddhashaktinun avalamban karIne avasthAmAnthI ashuddhatA TALIne shuddhatA pragaT kare. AtmAne karmano
sambandh to kRutrim–upAdhirUp chhe, ne karmabandhanA abhAvathI vyakta thayelA Atmapradesho sahaj svAbhAvik chhe. AvA
sahaj AtmapradeshosvarUp amUrtikapaNun chhe te AtmAno trikAL svabhAv chhe; eTale AtmA trikAL varNa–gandh–
ras–sparshathI rahit chhe.