sanmukhatAthI AtmAnA samyagdarshan–gnAn–chAritrarUp kArya thatun nathI. ‘nimitta vagere jarAk to sAdhan thAy ne?’ to
kahe chhe ke nA; nimittamAn evI koI shakti nathI ke te AtmAnA mokShamArgarUp kAryanun jarA paN sAdhan thAy. mokShamArganun
sAdhan thavAnI paripUrNa shakti AtmAmAn ja chhe.
kharekhar vikArIbhAvonun sAdhan thavAno paN AtmAno svabhAv nathI. AtmAnA AvA svabhAvanI shraddhA karanAr
jIv vikAranA sAdhakatamapaNe pariNamato nathI paN potAnI nirmaLaparyAyanA ja sAdhakatamapaNe pariName chhe. AtmA
potAnA svabhAvanA avalambanathI pote ja sAdhan thaIne potAnI muktine sAdhe chhe; mukti mATe bahAramAn bIjun
koI sAdhan gotavun paDatun nathI.
evI tAkAt nathI ke te mokShanun ke mokShamArganun sAdhan thAy. ahIn to sAdhan (–sAdhakatam) tene ja kahe chhe ke kArya sAthe
je abhed hoy. mokShamArgarUpI kAryanI sAthe AtmA abhed chhe, tethI AtmA ja tenun sAdhan chhe. paN rAgane mokShamArgarUp
kAryanI sAthe abhedatA nathI tethI rAg tenun sAdhan nathI. temaj AtmAnA svabhAvane rAganI sAthe abhedatA nathI tethI
AtmA rAganun sAdhan paN nathI.
uttara– rAganun koI dhruv sAdhan nathI. rAg to uparanI kShaNik vikRuti chhe, ne tenun sAdhan paN kShaNik paryAy ja
ke tyAn vikAr thato ja nathI, nirmaLatA ja thAy chhe. A rIte potAnI nirmaL paryAyanun sAdhan thavAno ja AtmAno
svabhAv chhe.
tArA sukhanun sAdhan chhe, tenun avalamban karatAn ja tun sukhI thaIsh; mATe tArA AtmAne ja sukhanun sAdhan jANIne
temAn antarmukh thA. jyAre jo tyAre tArA sukhanun sAdhan tArAmAn hAjarAhajUr paDayun chhe, antarmukh thaIne tenun
avalamban kar eTalI ja vAr chhe. antarmukh thatAn tAro AtmA ja tArA sukhanun sAdhan thaI jashe, tAre bIjun koI
sAdhan shodhavun nahi paDe.
tethI hun dukhI thayo. svabhAvamAn ja mArun sukh chhe evun samyaggnAn thatAn, bahAramAn sukhabuddhi chhUTI gaI ne potAnA
svabhAvamAn magna thaIne AtmA pote sukharUp pariNamyo. te sukhanun sAdhan AtmA ja chhe, bIjun koI tenun sAdhan
nathI.
Ashraye paN evI tAkAt nathI, eTale te nimitto–rAg–paryAy–ke guNabhed–e koInI sanmukhatAthI nirmaL paryAy
thatI nathI. anant guNathI abhed AtmasvabhAvamAn ja evI tAkAt (karaNashakti) chhe ke tenun avalamban karavAthI te
nirmaL paryAyanun sAdhan thAy chhe, eTale tenI sanmukhatAthI ja nirmaL paryAy thAy chhe. guNano bhed pADIne ek guNanA
lakShe sAdhakapaNun thatun nathI; jo ek guNanA lakShe ja sAdhakapaNun thavAnun mAne to teNe ek guN jeTalo ja Akho AtmA
mAnyo, eTale shraddhA–gnAn–chAritra–prabhutva–jIvatva vagere