kAratak: 2486 : 9 :
ke te vyavahAranA Ashraye kaI lAbh thAy chhe. vyavahAranay abhUtArtha chhe, tenA Ashraye kAI lAbh thato
nathI chhatAn bhagavAne te vyavahAranun ‘paN’ gnAn karAvyun chhe. ‘vyavahAranun paN’ eTale ke nishchayathI jIvone
je shuddhasvabhAv chhe tenun gnAn karAvIne, tenI sAthesAthe paryAyanA vyavahAranun paN, gnAn karAvyun chhe.
have prashna thAy ke jo vyavahAr abhUtArtha chhe to te shA mATe darshAvo chho? to AchAryadev kahe chhe ke
sAmbhaL! jo ke vyavahAranay abhUtArtha chhe to paN, vyavahArane paN darshAvyo chhe; kAraN ke te vyavahAranay
vyavahArI jIvone paramArthano kahenAr chhe tethI, aparamArthabhUt hovA chhatAn paN, dharmatIrthanI pravRutti karavA
mATe te darshAvavo nyAyasangat ja chhe.
juo, A nishchay vyavahAranI sandhi! shuddhasvabhAvane jANanAr dharmAtmA paryAyamAn ashuddhatA
vagerene paN jANe to chhe. paryAyamAn jem hoy tem jANavun te to barAbar nyAyasangat ja chhe. vyavahArane
abhUtArtha kahyo teno artha em nathI ke tenun gnAn paN na karavun.–gnAn to karavun paN teno Ashray na
karavo, tene ja jIvanun svarUp na mAnI levun.
jenun lakSha shuddha jIv upar nathI paN rAg upar ane deh upar chhe tene ‘rAgI jIv, panchendriy
jIv, gnAnI jIv, agnAnI jIv’ evA jIvanA bhedovaDe jIvanun svarUp samajAve chhe, eTale ke
vyavahAradvArA paramArthanun pratipAdan karavAmAn Ave chhe. ‘vyavahAranA avalambane paramArthanI prApti thAy
chhe’–em nathI kahyun, parantu vyavahAradvArA paramArthanun pratipAdan thAy chhe–em kahyun chhe. A rIte bhagavAne
vyavahAr kahyo hovA chhatAn, AchAryadeve AThamI gAthAmAn spaShTa kahyun chhe ke te vyavahAranay anusaravA
yogya nathI–‘व्यवहारनयो न अनुसर्त्त व्यः’
jinamatamAn banne nayo kahyA chhe, tene chhoDIsh nahi, eTale nishchay ane vyavahAr banne jem chhe tem
jANaje.–paN bannene jANIne karavun shun? ke shuddhasvabhAv taraph DhaLavun, ne vyavahArane abhUtArtha jANIne
teno Ashray chhoDavo.
rAgAdibhAvo jIvano paramArthasvabhAv na hovA chhatAn tene jIvanI sAthe jeTalo sambandh chhe teTalo
jANavo joIe. paryAyamAn rAg thato hoy ne em jANe ke amane paryAyamAn paN rAg nathI, to to tenun
gnAn ja mithyA thayun–mATe vyavahAranay jANavo ane kahevo te nyAyasangat chhe eTale ke samyaggnAn sAthe
meLavALun chhe.
paramArthe jIv trikAL shuddha chaitanyasvarUp ekAkAr chhe, chhatAn jIvanI paryAyamAn 14 guNasthAno–
jIvasthAno vagere prakAro chhe tene paN jem hoy tem jANavA joIe, tathA darek guNasthAnanI je sthiti
hoy te barAbar jANavI joIe. chothA guNasthAne samakitIne kevo rAg chhUTI jAy ne kevo rAg rahe,
chhaThThA guNasthAne munine kevo rAg chhUTI jAy ne kevo rAg rahe,–te jANavun joIe. jIv to vastrathI judo
chhe, pachhI chhaThThA guNasthAne munine vastra hoy to shun vAndho?–em koI mAne to tene vyavahAranI ke
nishchayanI ekkeyanI khabar nathI. ane, munine panchamahAvrat vagere shubhavikalpa hoy chhe.–em batAvyun
tyAn te vikalpanA Ashraye lAbh thavAnun mAnI lye to teNe vyavahArane ja paramArtha mAnI lIdho, eTale
tene paN nishchayanun ke vyavahAranun ekkeyanun bhAn nathI. nishchay ane vyavahAr banne jem chhe tem
oLakhavA joIe.
shAstromAn bandh–mokShanun ane tenAn kAraNonun je varNan karyun chhe te badhun vyavahAranayanA viShayamAn
Ave chhe. vyavahAre sharIr ane karma sAthe jIvano sambandh, rAgadveShathI jIvane bandhan, vItarAgatAthI jIvanI
mukti’–Avun dekhADanAro vyavahAranay jo na mAnavAmAn Ave to bandh ane mokSha banneno abhAv kare
chhe. bandhan ja na svIkAre to pachhI mokShano upAy kem kare?–eTale vyavahAre jIvane bandhan chhe, e jo na
svIkAravAmAn Ave to mokShamArganun grahaN karavAnun paN kyAn rahyun–ane shAstrano mokShamArgano upadesh
paN nirarthak gayo!–mATe vyavahAr dekhADavo te nyAyasangat chhe.
juone, mAravAno–hinsAno bhAv kyAre Ave chhe? ke jIv ane sharIrano sambandh svIkAre chhe
tyAre, eTale ke