: 16 : ātmadharma: 193
tun shuddhadraṣhṭithī tārā ātmāne āvo dekh. shuddhasvabhāvane draṣhṭimān laīne tenī bhāvanā karatān tun paṇ
kāle siddha paramātmā banī jaīsh.
***
‘kāraṇashuddhaparyāy’nī lekhamāḷāmān khās karīne e dekhāḍayun chhe ke jīvanā hitakāryanun sākṣhāt
kāraṇ jīvamān potāmān ja vartamān vartī rahyun chhe; ‘kāraṇ’ bīje kyāy shodhavā javun paḍe em nathī.
jīvane puruṣhārthavaḍe visheṣh kārya karavānun chhe vartamānamān, to jenā ādhāre jor karavānun chhe te paṇ sāme
kāraṇapaṇe vartamān pūrun na hoy to konā avalambane kārya pragaṭe? ‘kāraṇashuddhaparyāye’ ākhā dravyane
vartamānamān jhīlī rākhyun chhe, te vartamān nikaṭanun kāraṇ chhe,–moḍhā āgaḷ te chhe eṭale tenī mukhyatā ne
vibhāvonī gauṇatā karatān kāryanī siddhi thāy chhe.
kāryanī siddhi thayā pachhī paṇ tenun kāraṇ bhegun ja varte chhe, evun ā dhuravakāraṇ chhe. chār adhūrā
gnān to pāchhaḷ rahī jāy chhe–chhūṭī jāy chhe, tyān paṇ kevaḷagnānādi chatuṣhṭayanī sāthe kāraṇashuddhaparyāy to
pañchamabhāve vartī ja rahī chhe, sadāy sāthe ne sāthe ja rahetī evī kāraṇashuddhaparyāy te ja navā navā
kāryanun kāraṇ chhe. juo, ā sadāy sāthe rahenār sāthīdār. sanyogo, vibhāvo ne adhūrī paryāyo to
jīvano sāth chhoḍī de chhe, to je sāth chhoḍī de–eno vishvās sho? māṭe antarmukh thaīne akhaṇḍ
kāraṇapaṇe sadāy sāthe vartatā evā tārā svabhāvano ja vishvās kar...mokṣhamān javā māṭe teno ja sāth
le. siddhapadamān paṇ te sadāy sāthe ne sāthe ja raheshe.
juo, ā dravyānuyogano ati sūkṣhma viṣhay. mokṣhanun kāraṇ je nishchayaratnatray, tenun paṇ
mūḷakāraṇ ahīn batāvyun chhe; mokṣhamārga ane mokṣha banne tenā ādhāre pragaṭe chhe.
prashna:– āp kāraṇashuddhaparyāyano ghaṇoghaṇo mahimā karo chho, parantu amāre te shun upayogī?
uttar:– te vartamān kāraṇarūp chhe, tethī jene vartamān kārya (samyagdarshanathī māṇḍīne mokṣha kārya)
pragaṭ karavun hoy tene te upayogī chhe, kem ke te kāraṇano āshray karatān kārya pragaṭī jāy chhe. dravyathī te
kāraṇashuddhaparyāy kāī judī nathī. dravya trikāḷ evun ne evun pūrepūrun vartamānamān vartī rahyun chhe. are jīv!
tun jyāre jo tyāre vartamān kāraṇapaṇe pūrun dravya tārī pāse ja chhe......te tun ja chhe.....mātra tārā nayananī
āḷase ten tārā kāraṇane joyun nathī tethī ja tārun kārya aṭakyun chhe–have to antaramān najar karīne ā
kāraṇane dekh....ā kāraṇano svīkār karīne teno āshray karatān tārun nirmaḷakārya thaī jashe. dravyaguṇano
vartamān vartato sva–ākār te kāraṇashuddhaparyāy chhe, bījā kāraṇono āshray chhoḍīne, ā sva–ākār
kāraṇanā svīkārathī ja samyagdarshanādi kārya thāy chhe.
ā kāraṇashuddhaparyāy anādianant ekarūpe pratyek jīvane varte chhe.
(1) jagatamān sansāraparyāy sāmānyapaṇe anādi anant chhe, parantu temānthī je koī jīv potānun
bhān karīne mokṣhamārga ane mokṣha pragaṭ kare tene māṭe sansār ‘anādisānt’ chhe.
(2) mokṣhaparyāy paṇ jagatamān sāmānyapaṇe anādianant chhe, parantu pratyek jīvanī apekṣhāe
je jīv jyārathī mokṣha pāmyo tyārathī tene māṭe mokṣha ‘sādi–anant’ chhe.
(3) have je kāraṇashuddhaparyāy chhe te to pratyek jīvane, sansāramān ke mokṣhamān, anādianant varte
chhe. paṇ tenī khabar navī paḍī chhe.....jyāre tenī khabar paḍe tyāre tenun kārya (samyagdarshanādi) pragaṭe chhe.
jem gharamān ek nidhān to pahelethī paḍyun hoy, paṇ jyāre tenun bhān thaīne te upabhogamān āve
tyāre te nidhān kāmamān āvyun kahevāy. tem kāraṇasvabhāvarūp nidhān to ātmāmān anādianant chhe,
paṇ tenun bhān karīne shraddhā–gnāne jyāre tene potānun kāraṇ banāvyun tyāre te kāraṇanun kāraṇapaṇun saphaḷ
thayun. “aho! ā kāraṇ to mārāmān pahelethī ja hatun”–evo khyāl kārya thayun tyāre āvyo. ‘kāraṇ’
no khyāl karanār kāraṇ pote nathī, khyāl karanār to