mokṣhamārganī siddhi māṭe mumukṣhue shun karavun?
prashna:–dharma shun chhe?–arthāt sākṣhāt mokṣhamārga shun chhe?
uttar:–चरितं खलु धम्मो arthāt chāritra te
kharekhar dharma chhe, te ja sākṣhāt mokṣhamārga chhe.
prashna:–chāritra eṭale shun ?
uttar:–shuddha gnānasvarūp ātmāmān charavun–
pravartavun te chāritra chhe.
prashna:–āvā chāritra māṭe pahelān shun hovun joīe?
uttar:–chāritra māṭe pratham to sva–paranā
yathārtha svarūpano nishchay karavo joīe; kem ke jemān
ekāgra thavānun chhe te vastunā svarūpano nishchay karyā
vagar temān sthir kyāthī thāy? māṭe pratham jemān sthir
thavānun chhe te vastunā svarūpano nishchay karavo joīe.
prashna:–vastunā svarūpano nishchay kayā prakāre karavo?
uttar:–vastunā svarūpano ā pramāṇe nishchay
karavo ke–ā jagatamān hun svabhāvathī gnāyak ja chhun; ane
mārāthī bhinna ā jagatanā jaḍ–chetan samasta padārtho
te mārān gneyo ja chhe. vishvanā padārtho sāthe mātra
gneyagnāyakasambandhathī visheṣh kāī paṇ sambandh māre nathī.
koī paṇ padārtha māro nathī, ne hun koīnān kāryano kartā
nathī. darek padārtha potānā svabhāvasāmarthyathī ja
utpād–vyay–dhrauvyasvarūpe pariṇamī rahyo chhe, tenī sāthe
māre kāī ja sambandh nathī.
je jīv āvo nirṇay kare te ja par sātheno
sambandh toḍīne nijasvarūpamān upayogane joḍe, eṭale tene
ja svarūpamān charaṇarūp chāritra thāy. ā rīte chāritra
māṭe pahelān vastusvarūpano nirṇay karavo joīe.
prashna:–je jīv vastusvarūpano yathārtha nishchay nathī karato
tene shun thāy chhe?
uttar:–je jīv vastusvarūpano nishchay nathī karato tenun
chitta ‘vastusvarūp kaī rīte hashe!’ evā sandehathī sadāy
ḍāmāḍoḷ–asthir rahyā kare chhe. vaḷī sva–paranā
bhinnabhinna svarūpano tene nishchay nahi hovāthī
paradravyane karavānī īchchhāthī tenun chitta sadāy ākuḷ
rahyā kare chhe, temaj paradravyane bhogavavānī buddhithī temān
rāg–dveṣh karīne tenun chitta sadāy kaluṣhit rahyā kare chhe.–
ā rīte, vastusvarūpanā nishchay vagar jīvanun chitta
sadāy ḍāmāḍoḷ ane kaluṣhit vartatun hovāthī, tene
svadravyamān sthiratā
thaī shakatī nathī. jenun chitta ḍāmāḍoḷ ane kaluṣhitapaṇe
paradravyamān ja bhamatun hoy tene svadravyamān pravr̥uttirūp
chāritra kayānthī thāy?–na ja thāy, māṭe jene padārthanā
svarūpano nishchay nathī tene chāritra hotun nathī.
prashna:–padārthanā svarūpano nishchay karanār jīv
kevo hoy chhe?
uttar:–te jīv potānā ātmāne kr̥utanishchay,
niṣhkriy ane nirbhog dekhe chhe. sva–paranā svarūp
sambandhī tene sandeh ṭaḷī gayo chhe, paradravyanī koī paṇ
kriyāne te ātmānī mānato nathī temaj potānā
ātmāne paradravyamān pravr̥uttirūp kriyāthī rahit–niṣhkriy
dekhe chhe, ane paradravyanā bhogavaṭā rahit nirbhog dekhe
chhe. āvā potānā svarūpane dekhato thako te jīv, sandeh
ane vyagratāthī rahit thayo thako nijasvarūpamān ekāgra
thāy chhe, nijasvarūpanī dhūnano dhūnī thaīne temān te ṭhare
chhe. ā rīte vastusvarūpano nishchay karanārane ja
chāritra hoy chhe.
prashna:– mokṣhamārgane sādhanārī munidashā kone hoy chhe?
uttar:–upar mujab vastusvarūpano nishchay
karīne temān je ekāgra thāy chhe tene ja shrāmaṇya eṭale
ke munipaṇun hoy chhe.
prashna:–shrāmaṇyanun (munipaṇānun) bījun nām shun chhe?
uttar:–shrāmaṇyanun bījun nām mokṣhamārga chhe.
jyān mokṣhamārga chhe tyān ja shrāmaṇya chhe; jene mokṣhamārga
nathī tene shrāmaṇya paṇ nathī.
prashna:–shrāmaṇya kevun chhe?
uttar:–shrāmaṇya shuddhātmatattvamān pravr̥uttirūp chhe.
sva–paranī bhinnatāno nishchay karīne, svarūpamān
ekāgratāvaḍe shuddha ātmāmān pravr̥utti karavī te shrāmaṇya
chhe; te ja mokṣhamārga chhe.
prashna:–āvā mokṣhamārgane sarva prakāre siddha karavā māṭe
mumukṣhue shun karavun?
uttar:–mokṣhamārganī sarva prakāre siddhi karavā māṭe
mumukṣhue, bhagavān sarvagnadeve svayam jāṇīne kahelā
anekāntamay shabdabrahmamān (arthāt āgamanā
abhyāsamān) niṣhṇāt thavun, eṭale ke āgamamān je
pramāṇe vastusvarūp kahyun chhe te pramāṇe nishchay karavo..
āvo nishchay karīne pachhī svadravyane ekane ja agra
karīne ekāgrapaṇe temān pravartavun.–ā mokṣhamārganī
siddhino upāy chhe.(pravachanasār gā. 232nā
pravachanamānthī)