નથી; એ રીતે તેમાંથી સાધનપણાની દ્રષ્ટિ છૂટી ગઈ હોવાથી તેની દ્રષ્ટિમાં (શ્રદ્ધામાં) તો સંથારો જ થઈ
ગયો છે. તે જાણે છે કે મારા અવયવો તો જ્ઞાનાદિ અનંત ગુણો જ છે. ને તે જ મારા સુખના સાધન છે.
બીજા અનંત ધર્મો પણ છે તેથી જ્ઞાનમાત્ર આત્માને “અનેકાંતપણું” સ્વયમેવ પ્રકાશે છે. આ વાત
સાંભળીને જિજ્ઞાસુ શિષ્યને પ્રશ્ન ઊઠે છે કે પ્રભો! અનંતધર્મોવાળા આત્માને ‘જ્ઞાનમાત્રપણું’ કઈ રીતે
છે? જે જીવ આત્માને લક્ષમાં લઈને તેનો અનુભવ કરવા માંગે છે તેને પ્રસિદ્ધરૂપ જ્ઞાનલક્ષણદ્વારા
આત્માની પ્રસિદ્ધિ કરાવવામાં આવે છે. ખરેખર કાંઈ લક્ષણ અને લક્ષ્ય જુદા નથી, જ્ઞાન અંતરમાં વળ્યું
ત્યાં તેણે પોતે લક્ષણરૂપ થઈને લક્ષ્યને પ્રસિદ્ધ કર્યું. જે જીવ આવા આત્માને અનુભવે છે તેને તો કાંઈ
લક્ષ્ય–લક્ષણના ભેદ પાડીને કહેવાની જરૂર નથી. પણ જે અનુભવ કરવા માંગે છે તેને ‘જ્ઞાનમાત્ર
આત્મા’ એમ કહીને ભગવાન આત્માની પ્રસિદ્ધિ કરાવે છે. અનંતગુણનો નિધાન આત્મા છે, તે નિધિને
પોતાના અંતરમાં દેખીને જ્ઞાની તેને ભોગવે છે. જેમ કોઈ મનુષ્ય મોટું નિધાન પ્રાપ્ત કરીને પછી
એટલે અંતર્મુખ થઈને તેને આનંદથી ભોગવે છે–વારંવાર અનુભવે છે.
સમજાવવા આચાર્યદેવ કહે છે કે ભાઈ, સાંભળ! આત્માની જે જ્ઞપ્તિક્રિયા થાય છે તેમાં અનંતધર્મોનો
સમુદાય ભેગો જ પરિણમે છે. એકલું જ્ઞાન જુદું નથી પરિણમતું પરંતુ તે જ્ઞાનની સાથે સાથે જ આનંદ,
શ્રદ્ધા, જીવત્વ વગેરે અનંત ગુણોનું પરિણમન ભેગું જ છે. એક જ્ઞાનગુણને જુદો લક્ષમાં લઈને ધર્મી
નથી પરિણમતો પરંતુ જ્ઞાન સાથેના અનંત ધર્મોને અભેદપણે લક્ષમાં લઈને ધર્મીજીવ એક જ્ઞપ્તિમાત્ર
ભાવરૂપે પરિણમે છે. અનંતધર્મોને પોતામાં સમાવીને એક જ્ઞપ્તિક્રિયાપણે પરિણમતો હોવાથી આત્માને
સ્વાનુભૂતિવડે એટલે કે જ્ઞપ્તિક્રિયા વડે જ ભગવાન આત્મા પ્રકાશમાન થાય છે, પ્રસિદ્ધ થાય છે,
અનુભવમાં આવે છે.
હતા...અમૃતરસની વર્ષાથી સૌનાં હૃદય તૃપ્ત અને
જયકારપૂર્વક પૂ. બેનશ્રીબેને નીચેની ભક્તિ ગવડાવી
હતી–
આજ અમૃત વરસ્યા મેહરે...ગુરુજીની વાણી છૂટી રે