Atmadharma magazine - Ank 210
(Year 18 - Vir Nirvana Samvat 2487, A.D. 1961)
(simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 4 of 29

background image
chaitra : 2487 : 3 :
nishchay – vyavahār mīmānsā
(jaaina tattvamamansa a. 9 chalau)
(mūḷ pustak pr̥u. 197 trījī līṭīthī anuvād chālu)
23. mūḷ nay be chhe:–nishchayanay ane vyavahāranay e banne nayo mūḷ nay chhe. teno ullekh nayachakranī
gāthā 183 mān ā shabdomān karel chhe. “sarva nayonā nishchayanay ane vyavahāranay e be mūḷ bhed chhe. tathā
dravyārthik ane paryāyārthikanayane nishchayanayanī siddhinā hetu jāṇo” samayasāramān e nayonā svarūpanun varṇan
gā. 11 mān nīche mujab karyun chhe. artha– “āgamamān (shāstramān) vyavahāranayane abhūtārtha ane nishchayanayane
bhūtārtha kahel chhe temānthī bhūtārthano āshray karavāvāḷā jīv niyamathī samyagdraṣhṭi chhe.” ā gāthānī ṭīkā
karatān amr̥utachandrāchārya kahe chhe ke–“vyavahāranay niyamathī saghaḷoy abhūtārtha hovāthī abhūt arthane pragaṭ kare
chhe tathā shuddhanay ek mātra bhūtārtha hovāthī bhūt (satya) arthane pragaṭ kare chhe.”
24. āgaḷ e ja ṭīkāmān shrī amr̥utachandra āchārye ‘bhūtārtha ane abhūtārtha” shabdonā arthanun
spaṣhṭīkaraṇ karatā thakā je batāvyun chhe, teno bhāv e chhe ke jem kīchaḍ sahit jaḷ jaḷano svabhāv nathī, tethī
kādav sahit jaḷane jaḷano svabhāv mānavo abhūtārtha chhe ane je jaḷ nirmaḷī dvārā kādavathī judun karavāmān
āve chhe te mātra jaḷ hovāthī bhūtārtha chhe tem karma sahit avasthā ātmāno svabhāv na hovāthī abhūtārtha
chhe ane shuddhadraṣhṭi dvārā karma sahit avasthāthī gnāyak svabhāv ātmāne judo karīne tene ja ātmā mānavo
bhūtārtha chhe. ā rīte bhūtārtha ane abhūtārtha shabdonun spaṣhṭīkaraṇ karīne antamān teo kahe chhe ke vyavahāranay
abhūtārthagrāhī chhe tethī anusaraṇ karavā yogya nathī.
2p. ahīn eṭalun visheṣh samajavun joīe ke ā prakaraṇamān shrī amr̥utachandrāchārye bhūtārtha ane
abhūtārthano je artha karyo chhe te potāmān maulik (mūḷabhūt) hovā chhatān ahīn bhūtārthanun vāchya shun chhe ane
abhūtārtha shabdamān keṭalā artha garbhit chhe teno āpaṇe anya pramāṇonā prakāshamān vistārathī vichār karavo
paḍashe. temān paṇ ame sarva pratham bhūtārthanā viṣhayamān vichār karīne antamān abhūtārthanā sambandhamān kathan
karashun. samayasāramān shuddha ātmānun varṇan karatān gā. 6 mān kahyun chhe ke :–
“je gnāyakabhāv chhe te apramatta paṇ nathī ane pramatta paṇ nathī. e rīte tene shuddha kahe chhe; vaḷī je
gnāyakapaṇe jaṇāyo te to te ja chhe.” 6.
26. ā gāthāmān shrī kundakundāchārye shuddha ātmānī vyākhyā karī chhe. shuddhaātmā shun chhe evo prashna thatān
teo kahe chhe ke je gnāyakabhāv chhe te pramatta paṇ nathī ane apramatta paṇ nathī. pramatta–apramatta e jīvanī
avasthā visheṣh chhe. ene lakṣhyamān levāthī e avasthāo ja lakṣhyamān āve chhe, paṇ trikāḷī dhruvasvabhāv
ātmānī