: ૧૦ : આત્મધર્મ : ૨૨૨:
ઐરાવત હાથી લઈને ઈન્દ્ર આવી પહોંચે છે ને સીમંધરનગરને ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરે છે....ઈન્દ્રાણી નેમકુંવરને
દેખીને પરમ હર્ષિત થાય છે ને ભગવાનને ગોદીમાં તેડીને સૌધર્મેન્દ્રને આપે છે...એ બધા દ્રશ્યો કેવા મધુર
હતા!! અને પછી ગામના એક છેડાથી બીજા છેડા સુધી ફેલાયેલ જન્માભિષેકની ગજયાત્રા કેવી અદ્ભુત
હતી! ગામ નાનું ને રથયાત્રા મોટી–એવું એ દ્રશ્ય હતું. હાથી પણ આનંદથી સુંઢમાં ચમર લેતો હતો.
* * નદી કિનારે મેરુની રચના....ત્રણ પ્રદક્ષિણા....ઈન્દ્રો દ્વારા મહાન અભિષેક.....અહા....કેવો એ
પાવન પ્રસંગ, કેવી એ વખતની ભક્તિ! કેવા એ ભજન ને કેવા એ નૃત્ય! એ વખતે આકાશનું કુદરતી દ્રશ્ય
પણ આશ્ચર્યકારી હતું. ઈન્દ્રોએ તાન્ડવ નૃત્ય સહિત આનંદ મનાવ્યો.
* * બપોર થયું પા....ર....ણા....ઝૂ....લ....ન. હૈયાનાં હેતથી ભક્તોએ ભગવાનને ઝૂલાવ્યા! ધન્ય એ
માતૃ વાત્સલ્યતા! ધન્ય એ જિનનાથને ઝૂલાવનારા પાવન હાથ! “ગોદી લેલે”......નું દ્રશ્ય પણ આનંદકારી
હતું.
* * રાત્રે રાજસભા.....હરિવંશ મહિમા.....વસંતઋતુ.....શ્રીકૃષ્ણની રાણીદ્વારા નેમકુમારનું વસ્ત્ર
ધોવાની ના, નેમકુમારનું અચિંત્ય બળ, શ્રીકૃષ્ણની ચિંતા અને નેમકુમારના લગ્નની તૈયારી....મોટા મોટા
રાજા–મહારાજાઓ સાથે નેમકુમારની જાનનું ભવ્ય દ્રશ્ય. જાનમાં નેમકુમારના રથની શોભા! જુનાગઢ આવ્યું
નજીક.
* * જુનાગઢ....એક બાજુ નેમકુમારના રથનો દિવ્ય દેદાર....ને બીજી બાજુ પાંજરે પુરાયેલા
પશુઓના કરુણક્રંદનનો ચિતાર! ધ્રૂજતા પશુઓનો પોકાર સાંભળીને નેમકુમાર રથ ઊભો રાખે છે.....
લગ્નપ્રસંગ નિમિત્તે જીવહિંસાની વાત સાંભળીને વૈરાગ્ય પામે છે–રથ પાછો વાળે છે....
“અરે સારથિ! રથને પાછો વાળ....પાછો વાળ! હું હવે દીક્ષા લઈશ.”
સારથી આંસુભિની આંખે વિનવે છે....પ્રભો! દીક્ષા ન લ્યો....એકવાર ઘેર પાછા પધારો....આપના
વિના શિવાદેવી માતા પૂછશે કે મારા નેમકુમાર ક્્યાં?–તો માતાને હું શો જવાબ આપીશ!! ‘નેમકુમાર
દીક્ષિત થઈ ગયા’ એમ હું કહીશ તો તે સાંભળતાં શિવાદેવી માતા મૂર્છા ખાઈને જમીન પર ગીર પડશે” .....
એમ કહેતાં કહેતાં સારથી પોતે પણ મૂર્છિત થઈને ભગવાનના ચરણમાં ઢળી પડે છે......અહા, એ વખતનું
કરુણ વૈરાગ્યદ્રશ્ય હજારો સભાજનોના હૈયાને હચમચાવી દેતું હતું.....છતાં નેમકુમાર તો પોતાના
વૈરાગ્યભાવનામાં અચલ જ હતા....
અહા, કેવા હતા એ અદ્ભુત દ્રશ્યો!!
કેવા હતા એ વૈરાગ્યના પ્રસંગો!!
કેવા હતા એ પશુપોકારના કરુણ દ્રશ્યો!!
કેવો હતો એ ભગવાનના વૈરાગ્યનો દેદાર!!
* * આ તરફ રાજમહેલમાંથી રાજીમતી ભગવાનના રથની શોભા નીહાળી રહી હતી–ને અચાનક
રથ પાછો ફરતો દેખીને, તથા ભગવાનના વૈરાગ્યના સમાચાર સાંભળીને પોતે પણ વૈરાગ્ય ભાવના ભાવે છે
– એ દ્રશ્યો સંવાદ અને કાવ્ય દ્વારા પડદા પાછળથી રજુ કરવામાં આવ્યા હતા....એ પ્રસંગે ગવાયેલું વૈરાગ્ય
ઝરતું કાવ્ય સાંભળીને ગુરુદેવ સહિત હજારો શ્રોતાજનો વૈરાગ્યથી ગદ્ગદ થઈ ગયા હતા–
ઓ....સાંવરિયા નેમિનાથ! શાને ગયા ગીરનાર....
ઓ....તીનભુવનકે નાથ! શાને ગયા ગીરનાર....
યહ આભૂષણ મેરે અંગ પર...અબ સોહે ના લગાર....
પ્રભુ ગયા ગીરનાર.....
છોડું શણગાર બનું અર્જિકા, રહું ચરણ સંત છાંય....
પ્રભુ ગયા ગીરનાર.....