bhādaravā : 2488 : pa :
तस्यातो मरणं न किंचनभवेत्तद्भीः कुतो ज्ञानिनो।
निःशंकः सततं स्वयं स सहजं ज्ञानं सदा विंदति।।
pāñch īndriy, man, vachan, kāyabaḷ, āyuṣhya, shvososhvās e das prāṇ kahevāy chhe. sañgnī pañchendriyane
10 prāṇano sanyog hoy chhe. te prāṇonā viyogane loko maraṇ kahe chhe paṇ te ātmānī chīj nathī. ā
ātmānā prāṇ to tenāthī rahit ane avināshī sukh sattā, chaitanya ane bodh (gnān) chhe. te svataḥ
potāthī ja ṭakī rahelā hovāthī teno kadāpi nāsh thato nathī māṭe ātmānun maraṇ bīlakul thatun nathī āvun
jāṇato hovāthī samyagdraṣhṭine maraṇano bhay nathī. te to niḥshaṅk, niḍar vartato thako potānā gnānasvarūpane
nirantar anubhave chhe.
sanyog ane rāg hovā chhatān tene na sparshato nitya gnāyak svabhāvanun sparshan–anubhavan karanāro
hovāthī tene nirbhayatā hoy chhe. mithyādraṣhṭine te hotī nathī. kadī bāhyamān te nirbhay dekhāy chhatān parāshrayamān
nimittādhīnapaṇāmān draṣhṭi hovāthī antaramān te sadā bhayabhīt chhe. parādhīnatānī draṣhṭivāḷo sadā bandhāy ja chhe,
svādhīnatānī draṣhṭivāḷo chhuṭe chhe arthāt niḥshaṅk gnānamān varte chhe.
ākasmik bhayanun kāvya nān. 160 artha– ā svataḥ siddha gnān ek chhe, potānā atīndriy gnānamay
svabhāvathī ekamek abhed svarūp chhe, achaḷ chhe, potāthī chhe, parathī ane paranā ādhāre nathī, sadā nishchal
chhe, tethī temān bījāno uday nathī–pravesh nathī, māṭe ā gnānamān (ātmāmān) aṇadhāryun ekāek āḍunavaḷun
kāī paṇ thatun nathī. ākhun jagat je rīte vartī rahyun chhe, varte chhe ane vartashe temān kāī navāī jevun athavā
akasmāt nathī. vastu ane teno svabhāv sadā svatantra hovā chhatān sanyogane ja jonārā em māne chhe ke
parapadārtha–sharīrādimān āḍun avaḷun thaī shake, eṭale ke thavānun hoy te aṭakī jāy paṇ e mānyatā khoṭī chhe.
vastu svataḥ siddha potāthī chhe ane parathī nathī, vaḷī te anādianant chhe, ane tenī shakti paṇ
anādianant potāthī chhe, tethī te tenī yogyatānusār tenā krame varte chhe.
vastu nitya pariṇāmī chhe ke nahi? chhe to vyavasthit chhe ke avyavasthit chhe? vastumān pariṇamananā
pravāh enī yogyatānā kram mujab niyat chhe tene akram ane āḍo avaḷo karī shakāy evun mānanārāne
vastunī svatantratānī khabar nathī. koī padārthanī avasthānun akasmāt palaṭavun thatun ja nathī. vījaḷī paḍe, sarpa
karaḍe, hārṭapheīl thāy e ādimān koī aṇadhāryun–akasmāt nathī. jene tenun gnān nathī te paravaḍe ekāek
aṇadhāryun thayun em mānī bhayabhīt thāy chhe.
vastunī yogyatāanusār thatī vartamān avasthā te tenī vyavasthā chhe. temān kadī akasmāt nathī ja
em gnānī jāṇe chhe tethī te jaḍ ane chetanamān kāī aṇadhāryun thāy em mānato nathī paṇ tenun ā kāḷe
em ja hoy em mānato hovāthī bhayabhīt thato nathī.
nīchalī dashāmān puṇyapāpanā bhāv ūṭhe kharā paṇ tenā hovāpaṇāmān hun nathī, ane mārā hovāpaṇāmān
te nathī. gnātāsvabhāvamān rāgādi nathī. āvun bhān gnānīne sadā hoy ja chhe.
bhagavān ātmā anādithī āj sudhīmān anant anantavār anant sanyogamān āvyo chhatān temān kadī
ekamek thayo nathī.
rāg ane sanyog beu sanyogī chīj chhe, te ātmāthī pr̥uthak svabhāvī–viruddha svabhāvī chhe tethī teno
dhurav chaitanya svabhāvamān pravesh nathī.
potānāmān tathā anya padārthamān kāī aṇadhāryun thatun nathī. bhīnt paḍe, āg lāge, sharīr kapāī jāy
e ādi avasthā jem thavā yogya hoy tem ja thāy chhe, temān koī akasmāt nathī. koī dravya koī anyane
aḍatun nathī.
koīmān aṇadhāryun thāy, parane līdhe āḍunavaḷun thāy evun traṇ kāḷ traṇ lokamān banatun ja nathī.
dharma e vastuno svabhāv chhe. te vartamān navā puruṣhārthathī thaī shake chhe. shubhāshubh rāg ane dehādi
sanyog te hun nathī, hun to nitya gnātā chhun em pratham nirvikalpa shraddhā vaḍe parathī chhuṭo paḍī, antar gnānānandamān
ekāgra