Atmadharma magazine - Ank 232
(Year 20 - Vir Nirvana Samvat 2489, A.D. 1963)
(English transliteration). Entry point of HTML version.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 2

PDF/HTML Page 1 of 25
single page version

background image
Atmadharma
varSha 20
saLang ank 232
Version History
Version
Number Date Changes
001 Apr 2004 First electronic version.

PDF/HTML Page 2 of 25
single page version

background image
varSha 20 : ank 4tho] tantrI : jagajIvan bAvachand doshI [mahA : 2489
(rAg kalyAN)
chetan parason prem baDhyo.
sva–par vivek binA bhram bhUlyo main main karato rahyo. che.
narabhav ratan jatan bahutain kari, kar terain AI chaDhyo,
su kayaun viShay sukh lAgi hAriye, sab gun gaThani gaThyo. che.
Arambhamen 1kusiyAr kIT jyaun Apuhi Apu maDhyo,
‘rUpachand’ chit chetat nAhi nai, suk jyaun vyartha paDhyo.
chetan parasaun prem baDhyo. (1–reshamano kIDo. suk=popaT)
gnAnIe kahelI maitrI, pramod, karuNA ane upekShA. maitrI=sarva
jagatathI nirvair buddhi, pramod=koIpaN AtmAnA guNo joIne prasannatA,
karuNA=sansAr tApathI dukhI AtmAnAdukhathI anukampA pAmavI.
upekShA=nispRuh bhAve jagatanA pratibandhane visArI AtmahitamAn Avavun.
e bhAvanAo kalyANamay ane pAtratA ApanArI chhe. (shrI rAjachandrajI)
A prANI dhan, yauvan, jIvan jalanA budabudAnI mAphak turat
vilay pAmI jatAn jovA chhatAn paN tene nitya mAne chhe, sharaN mAne chhe e
ja moTun Ashcharya chhe. mithyAabhiprAy, kAm, krodh, mAn, mAyA, lobh
ItyAdi mohanA ja bhed chhe. (svAmI kArttikeyAnumprekShA–21)
[232]

PDF/HTML Page 3 of 25
single page version

background image
suvarNapurI samAchAr
param upakArI pU. gurudev sukhashAtAmAn birAje chhe. pravachanamAn savAre
pravachanasArajI shAstra gAthA 13 tathA bapore shrI samayasArajI shAstra gAthA 49 chAle chhe.
pU. gurudevano vihAr saurAShTranAn shaheromAn thavA sambhav chhe. A vihAr phAgaN
sud chhaThanA sharU thashe ane traN mAs mATe hashe, kAryakram have pachhI nishchit thashe. pratham
rAjakoT vihAr thashe.
sva. panDitapravar shrI ToDaramallajI kRut rahasyapUrNa chiThThI, sva. kavivar pt..
banArasIdAsajI kRut paramArtha vachanikA tathA upAdAn–nimitta chiThThI upar gayA mAsamAn
pU. gurudev dvArA ati sUkShma ane prayojanabhUt tattvagnAnane spaShTa karanArAn pravachano
thayAn hatAn.
pU. gurudevanI DAbI Ankhe nIDaling karAvavAnI jarUr chhe ke kem teno nirNay
karavA mATe mumbaIthI Do. shrI chITanIs tA. 3–ra–63 nA roj AvelA. temaNe
bArIkAIpUrvak tapAs karIne jAher karyun ke nIDaling karavAnI jarUr nathI. A
samAchArathI badhA mumukShuo atyant Anandit thayA hatA.
vairAgya – samAchAr
vAnkiyA (saurAShTra) nA rahIsh kalakattA nivAsI bhAI shAnntilAl ujamashI
khArAno pa1 varShanI ummare lagabhag chAr mAsanI kamaLAnI bImArIthI tA. 13–1–63
nA roj amadAvAdamAn svargavAs thayo chhe. sva. shrI shAnntibhAIne pU. gurudev pratye ghaNo
bhaktibhAv hato. pU. gurudevanA darshan karavA tathA janmadAhavinAshinI param amRutamay
guruvANIno lAbh levA mATe teo anekavAr sonagaDh AvatA hatA. gat asADh
mAsamAn AvelA tyAre pU. gurudevanI vANI sAmbhaLIne temanun hRuday ullAsathI bharAI
Avyun hatun ane gadgad vachane pU. gurudevanAn charaNomAn mastak nAkhIne bolyA hatA ke:
‘he prabho! Ape to amane nyAl karI dIdhA,..... Ape to amane A sansAranA
khADAmAnthI UnchakI lIdhA.. ahA! AvI vANI, prabho! ahIn sivAy bIje kyAy
maLatI nathI..’ A pramANe potAno harSha–Anand batAvI, tattva pratyenI potAnI ruchi
vyakta karI hatI. temane Atmadharma tathA pU. gurudevanAn pravachano vagere sAhityanA
vAnchanano paN sAror prem hato. saddev–guru–dharmanI ruchinA phaLasvarUpe AtmasvarUpanI
ArAdhanA karI shAntibhAIno AtmA shidhra kalyANapad pAme evI abhyarthanA sahit
temanA kuTumbIjano pratye samavedanA pragaT karIe chhIe.
dharma parva mATe jarUrI sUchanA.
aShTAnhikA parva Adi divasomAn je mumukShumanDaLane pravachanakAr vidvAnanI jarUr
hoy teo patra vyavahAr kare lakho :
shrI pravachan prachAravibhAg
shrI di. jain mumukShu mahAmanDaL
The. shrI di. jain svAdhyAyamandir TrasTa,
so na ga Dha (saurAShTra).

PDF/HTML Page 4 of 25
single page version

background image
mahA: 2489 : 1 :
varSha vIsamun : ank : 4tho sampAdak : jagajIvan bAvachand doshI mahA : 2489
Ashraye gnAnInI asharaNabhAvanA.
purAN puruShone namo namaH–
A lok trividh tApathI AkuLavyAkuL chhe, jhAnjhavAnA pANIne levA doDI
tRuShA chhIpAvavA Ichchhe chhe evo dIn chhe. agnAnane lIdhe svarUpanun vismaraN thaI
javAthI bhayankar paribhramaN tene prApta thayun chhe. samaye samaye atul khed, javarAdi
rog, maraNAdi bhay, viyogAdi dukhane te anubhave chhe. AvI asharaNatAvALA A
jagatane ek satpuruSh ja sharaN chhe; satpuruShanI vANI vinA koI e tAp ane tRuShA
chhedI shake nahIn em nishchay chhe. mATe pharI pharI te satpuruShanA charaNanun ame dhyAn
karIe chhIe.
(shrI rAjachandrajI)
divyadhvani tIrthankar paramAtmAnI vANI chhe ane te muktino panth
batAvavAvALI chhe. dravya–guN–paryAyanI svatantratA ane yathArthatAnun svarUp
samajIne shAshvat nirmaL guN nidhAn AtmAmAn draShTi detAn ane temAn lInatA
karatAn muktino panth pragaTe chhe. sarva bhagavantoe A rIte mukti prApta karI ane
evo ja mokShamArgano upadesh jagatane dIdho. je rIte bhUtakALamAn anantA AtmA
arhant vItarAg thaI muktine (paramAtma dashAne) pAmyA te ja rIte bhagavAnanI
vANImAn kahelA svAshrit samyakratnatrayamay mArgano je Ashray karashe te avashya
mokShane pAmashe.
jevo siddha paramAtmAno svabhAv chhe. tevA ja pUrNasvabhAvavALA AtmA darek
dehamAn vidyamAn chhe. siddha bhagavAnamAn ane A AtmAmAn paramArthe kAI pher nathI,
jeTalun sAmarthya siddha bhagavAnanA AtmAmAn chhe teTalrun ja pratyek AtmAmAn sadAy chhe.
siddha paramAtmA potAnA pUrNasvabhAv sAmarthyanI pratIt karIne, temAn lInatA dvArA
pUrNagnAn–Anand pragaT karI mukta thaI gayA ane agnAnI jIv potAnA nitya behad
svabhAv sAmarthyane bhUlIne rAgAdino Adar vItarAgatAno anAdar, parabhAvomAn
kartutva tathA rAgAdimAn ja potApaNun mAnIne sansAramAn bhaTake chhe.

PDF/HTML Page 5 of 25
single page version

background image
: 2 : Atmadharma: 232
svAnubhati vaibhav, anekAntadvArA vastunI nishchit maryAdA.
(samayasAr shAstranA mangaLAcharaNarUp pratham
kaLash upar pU. gurudevanun adbhUt pravachan.)
(tA. 22–10–62 Aso vadI 11, sonagaDh.
mukundabhAI khArAnA makAnamAn vAstu prasang.)
नमः समयसाराय स्वानुभूत्या चकासते” 14 mI vAr shrI samayasArajI kAle sharU karyun. tenA
mangaLIkanA apUrva artha thashe. shrI amRutachandrAchArya mahAmuni digambar sant hatA, sarva shAstronA
pAragAmI, sAtishay nirmaL buddhinA dhArak hatA. temanA dvArA samayasAr TIkAnA sArarUp kaLasho
rachAyA chhe, te shlok upar shrI shubhachandrAchArye param adhyAtma tarangiNimAn A pratham pad “namaH
samayasArAy” nA ATh artha karyA chhe.
pratham sAmAnya ek arthamAn samayasAr eTale paramAtmane namaskAr karyA pachhI– visheSharUpe panch
parameShThI ane samyagdarshan–gnAn–chAritra e nirmaL ATh padArthane namaskAr karel chhe.
A shAstranun nAm samayasAr nATak em kem chhe ke jem rAjAnun sampUrNa jIvan nATakarUpe kahevun
hoy to TUnkAmAn sArarUpe badhI vAt AvI jAy tem A AtmA svabhAvathI paramAtma svarUp chhe chhatAn
potAnI bhUlathI anAdithI kaI rIte rakhaDyo, pachhI bhedavignAnamay adhyAtmavidyAnA baLavaDe, bhagavatI
pragnAnA baL dvArA sAdhakadashA ane siddhadashA kem pragaT kare chhe tenun varNan nATakarUpe karel chhe.
navatattvamAn mokShatattva paN chidAnund chaitanya rAjAno svAng chhe.
traNe kAL potAnA ja guN–paryAyapaNe pariName tene padArtha–samay kahe chhe. prathamathI ja
anekAntapaNe svatantratAno DhanDhero chhe ke darek padArtha samyakprakAre potAnA ja guN paryAyane pAme, prApta
kare, pahonchI vaLe paN koI padArtha bIjAnA guN paryAyane kAI na karI shake– enun nAm samyak anekAnta
chhe.
sarvagna bhagavAne gnAnadvArA jAtipaNe chha dravyo–chha padArtha joyA chhe. dravya–anantaguNono pinD.
guN–tenI trikALI shakti, je dravyanA sampUrNa bhAgamAn ane temAn traNe kAL rahe chhe. guN pragaT thatA
nathI, paN tenI shaktimAnthI nirantar navI navI paryAyo vyakta–pragaT thayA kare chhe ane temAn lay–vyay
thaI shaktirUpe rahe

PDF/HTML Page 6 of 25
single page version

background image
mAh: 2489 : 3 :
chhe. darek dravya potAnI sattApaNe TakI rahe chhe, tenA koI anshano sarvathA nAsh nathI tathA temAnthI tadna
navIn vastu upajatI nathI. teo sadAy potAnI artha kriyA shaktithI paripUrNa chhe temAn koI Ishvar
athavA parapadArthanI Dakhal (bAdhA) nathI– parAdhinatA nathI. te anAdi anant TakanArA chha jAtinA
dravyonA nAm– jIv, pudgal. dharmAstikAy, adharmAstikAy, AkAsh ane kAL. te chha padArthomAn jIv
padArtha mUkhya chhe, ane anant jIvo eTale AtmAo chhe temAn sarvotkRuShTa sArabhUt paramAtma padArtha chhe,
tene samayasAr–gnAnAvaraNIy Adi ATh dravyakarmarUpI maL tathA rAgadveSh moharUpI bhAvakarma maL tathA
pAnch prakAranA sharIr– tenA sambandhathI mukta evA siddha paramAtmapadArthane mUkhyapaNe namaskAr karatAn temAn
pAnch parameShThI ane ratnatray padArthane namaskAr AvI jAy chhe.
traNe kALe sarva padArtha samayate–potApaNe TakIne samyak prakAretra svAdhInapaNe ayate–gaman kare
chhe, pariName chhe. je jIvo sansAradashAthI mukta thaI siddha paramAtmA thayA teo paN sadAy svasattApaNe
TakIne nirantar pariName chhe. vedAntAdi mAne chhe evA kUTastha nathI, paN pratyek samaye akShay anant
Anandane anubhave chhe, anantA gnAn sukharUpe pariName chhe. granthanI AdimAn evA sarvagna paramAtmAne
namaskAr karun chhun em kahIn mangaL karyun.
paramAtmA konAthI shobhAyamAn chhe ke kevalagnAn lakShmIthI pariNamelA ane svAnubhUtithI
shobhAyamAn–dedipyamAn chhe, paN koInA karttA, bhoktA ke svAmItvanI upAdhirUpe nathI. potAmAn
shaktirUpe anant behad gnAn Anand Adi shakti hatI te pUrNAnand–prakAsh–pragaT pratyakSha dashArUp thaIne
varte chhe, em darek siddha paramAtmA potAnI param mahimAthI shobhAyamAn chhe. sansArI AtmA paN AvI
shakti sahit chhe, rahit nathI. je koI siddha paramAtmA thAy chhe te nirmaL bhedavignAnarUp svAnubhUti
kriyAthI ja thayA chhe.
vaLI paramAtmA kevA chhe ke “chit svabhAv” darshan gnAn (–darshan gnAn vaDe sarvadarshI ane sarvane
jANe evA) svabhAvI chhe; “sarva bhAvAntarachchhide” vishvanA sarvapadArtho ane tenA sarva bhAvone
(trikALavarti sarva dravya–kShetra–kAL–bhAv sahit sarvane) ek samayamAn, ek sAthe chhedI bhedIne sarvaprakAre
jANe evA sampUrNa nirmaLagnAn darshanavaDe, sarva bhAvonA parichchhedakapaNe jANanArA paramAtmAne namaskAr
ho.
koI paramAtmAnun svarUp AnAthI bIjI rIte mAne chhe teno AmAn niShedh thaI jAy chhe.
juo, ahIn A prathamavAr A prakAre artha thAy chhe.
sarva bhAvAntarachchhideno bIjo artha – AtmAnA bhAv sivAyanA bIjA badhA padArtho ane tenA
bhAvone bhAvAntaro kahevAy chhe. A AtmA sivAy anantA jIv–ajIv padArtho chhe, te potAthI bhinna
ja chhe. tene svabhAvathI nijashaktithI gnAnasvabhAvavaDe judA kare chhe – judA chhe em jANe chhe. sarvagna
bhagavAn te badhA padArthane pratyakSha gnAn dvArA pRuthak pRuthak jem chhe tem jANe chhe. temAn bhAvAyamAn dravya,
chitsvabhAvamAn guN ane svAnubhUti paryAy chhe. shlokanA chAr bolano paramAtma padArthapaNe artha karyo
ke AvA ja paramAtmA hoy em astithI kahetA nAstipakShe bIjA paramAtmA na hoy.
(1) jin shabdamAnthI arhantadev artha nIkaLe chhe– jeo pUrvorkta padArthone jANe chhe– athavA guN
paryAyone prApta padArtha chhe te sva–par sarvane jANe chhe, athavA syAdvAdarUp vidyAthI (samyaggnAnadvArA)
anekAntamay vastune vastupaNe jANe chhe. dravya dravyapaNe chhe, anya dravyapaNe nathI, guN guNapaNe chhe,
anyaguNathI nathI, par sattAnA AdhAre nathI, pratyek samaye pragaT

PDF/HTML Page 7 of 25
single page version

background image
: 4 : Atmadharma: 232
thatI dravyanI paryAyo paN svathI satpaNe chhe, par paryAyapaNe nathI, dravyanA pradesh chhe te te pradeshapaNe chhe,
bIjA pradeshapaNe nathI. parapaNe na hovun te kathanchit asatpaNun potAno dharma chhe. em samyak syAdvAd vaDe
asti nAstithI darek vastune svatantra padArtha kahel chhe; jemake dravyaguN nitya ekarUp chhe, te sAmAnya
vastupaNe nitya ja chhe, akram ja chhe, kAL apekShAe kramarUp nathI. ane pratyek samaye thatI dravyanI
paryAyo te kramasar ja chhe, akram nathI– evA samyak niyamane batAve te syAdvAd chhe paN paryAyanA
kramavarti svabhAvane koI akramavarti svabhAvane koI akramavarti paN chhe em mAne to tene ek paN
vastunI khabar nathI, syAdvAdanun gnAn nathI.
lok vyavahAramAn akram, akasmAt kahevAy chhe, paN samyaggnAnamAn to jevun sunishchit
vastusvarUp chhe tem ja mAnavAmAn Ave chhe.
jin shabdamAn sAtishay samyagdraShTithI mAnDIne kShINakaShAy (1r mun) guNasthAn sudhI badhA
AtmAne jin samay kahevAmAn Ave chhe. jem, 7 mA guNasthAnethI shukla dhyAnanI shreNI chaDhavAnI
taiyArIvALAne sAtishay apramatta kahevAy chhe tem siddha paramAtmapad levAnI taiyArIvALA je koI chhe te
sAtishay samyagdraShTithI 1ramA guNasthAnavarti jIvane jinasamay nAme padArtha kahevAmAn Ave chhe.
samayasAr gA. 31–33 mAn nishchay stutinA arthamAn jitendriy, jitamoh ane kShINamohapaNe
sAdhakadashAmAn varte chhe tene jin kahyA chhe. ahIn 4thI 1ramA guNasthAne vartatA samay padArthone jin–
vItarAg–pUjya kahyA chhe. (gommaTasAr TIkAmAn samyaktva sanmukh apUrva karaNasthitane jin kahel chhe,
ane pravachanasAramAn charaNAnuyog chUlIkAnI pratham gAthAnI sanskRit TIkAmAn shrI jayasenAchArye sAsAdan
samyagdraShTine ekadesh jin kahel chhe te vAt ahIn nathI.
have svAnubhUtivaDe prakAshamAnano artha kare chhe ke– arhant sarvagna vItarAg hoy chhe, 18 doSh
rahit hoy chhe temAn sAtishay kevalI arhant bhagavAnane samavasaraN (1r prakAranI dharma sabhA) hoy chhe.
antarangamAn potAnI gnAnAnandamay pavitratAnI vibhUti te anubhUti chhe; bahAramAn vibhUti tIrthankarapad
tathA samavasaraN hoy chhe– evI divya vibhUtivaDe prakAshamAn evA jinendra padArthane amArA namaskAr
ho. jene gnAnAvaraNAdi chAr karmano kShay karyo chhe evA sAkShAt jin arhant parameShThI samastane mArA
namaskAr ho.
have bhAvAy–bhA–avAy, bhA–prakAsh, bhA–nakShatro ra8 chhe athavA divya prakAshavALA chAr
prakAranA dev–bhavanapati, vyantar, jyotiShI ane vaimAnik. avayanti e devo bhagavAn pAse
samavasaraNamAn Ave chhe ane chAmar DhoLe chhe, bhakti vandan namaskAr kare chhe– evA vibhUtivant jineshvar
padArthane namaskAr.
sarva bhAvAntarachchhid. – sarva padArtha potapotAnA dravya–guN–paryAy sahit chhe, svapaNe chhe,
parapaNe nathI em svatantra jude judA chhe, em sarvane jANe chhe te arhant paramAtmAne namaskAr.
have trIjo artha chhe– shrI siddha paramAtma padArthane namaskAr, temAn paN arhant paramAtma padArthanun
varNan karyun tem samajI levun. chha dravyamAn sArabhUt paramAtma padArtha chhe.
(2) siddha bhagavAn–samay. sam–shAnta tene ay–prApta karel chhe, jeoe samayasArane kevI
rIte prApta karel chhe ke puNyapApathI khasIne sarvathA antarmukh thaI shukladhyAnadvArA paramapadane prApta karel
chhe– evA siddha paramAtmA chhe temane mArA namaskAr chhe; vaLI jemane lakShamAn laIne yogIo– santo
nirvikalpa dhyAn dvArA AtmAnubhav kare chhe– evA yogIone siddha paramAtmA sArabhUt chhe.

PDF/HTML Page 8 of 25
single page version

background image
mAh: 2489 : pa :
svAnubhUti– nij vaibhav je traNalokamAn bIjA koIne nathI evI ratnatrayanI paripUrNa Ruddhi
temane ja pragaT thaI chhe. vaLI siddhaprabhu potAnA agurulaghuguNadvArA darek samaye anantaguNanI Ruddhine
potAmAn prakAshyA kare chhe, potAnA anantaguNanI vRuddhi–nirmaLatAne dhAraN karavAvALA chhe “bhU” vRuddhinA
arthamAn chhe, tathA mangaL, nivAs, sampadA, abhiprAy, shakti, prAdurbhAv, gati arthamAn paN chhe.
svAnubhUtimAn bhU shabda judo pADI ghaNA artha thAy chhe. sansAranI chAr gatithI vilakShaN pAnchamI
aparagati te sarvathA shuddha dashA prApta AtmAnI siddhagatirUp svAnubhUti chhe. evA jineshvar siddha
bhagavAne namaskAr ho.
chitsavabhAvAy–sakal vimal gnAnajyoti vaDe sarvane (samasta vishvane) jANe chhe, kemake sakal
jagat gnAn samayamAn samAI jAy chhe– jaNAI jAy chhe.
sarvabhAvAntar+achchhide=sarva bhAvone jANavAmAn vichchhed–antar–vigrah paDato nathI, athavA
sarva bhAvone jemAn vichchhed jaNAtonathI. sarvadA, sarvatra, sarvathA sarvane samasta prakAr sahit jANe chhe.
evA arhantasiddha padArtha samay chhe temane namaskAr ho.
pratham samaye gnAn upayog ane pachhI bIje samaye darshan upayog em teone koI kALe
darshanagnAnano vichchhed thato nathI athavA gnAnasukhAdi svarUpano kadi nAsh thato nathI evA arhant ane
siddha paramAtma padArthane namaskAr.
(3) have AchArya parameShThIne samay padArthapaNe oLakhIne namaskAr karavAmAn Ave chhe, ke jeo
antarangamAn shuddhopayogarUp sAdhanavaDe potAnA nishchay panchAchArane pALe chhe tathA pAnch Indriyonun daman,
nav prakAre brahmacharyanun pAlan, chAr kaShAyone jitavA ItyAdi 36 guNonA dhArak chhe, samyaggnAn
samayadvArA jin shuddhAtma sanmukh sAvadhAn rahe chhe, arhantasiddha Adi chetan shubh (–pavitra) padArthamAn
potAnI samiti=samyak prakAre yatnAchAr rUp pariNati, te vaDe AtmasvarUpanI ramaNatAmAn vahe chhe, jIv
ajIvAdi badhA padArthonA bhed ane svarUpane samaje chhe evA samyakchAritramay panchAchAronun samyak
prakAre pAlan karavAvALA yogIomAn mUkhya AchAryane samayasArapaNe oLakhIne namaskAr karun chhun.
AchAryamAn ATh bol– teo arhant siddhanI jAtano anshe svAtmAnubhav kare chhe, anshe moh
kShobh rahit ane vItarAg vignAnatA sahit chhe; emAn pAnch parameShThIne samayapadArthapaNun nayavibhAgathI
lAgu paDe chhe; tathA samayasAr eTale nirmaL bhedagnAn jyotidvArAsamyagdarshan gnAn chAritramAn ek sAthe
AtmAne jANe chhe ane pariNaman kare chhe evA samayasAr padArtha samay AchArya chhe, temane amArA
namaskAr ho, em ATh bol AchArya samayanA thayA.
temAn svAnubhUtyA chakAsate– svane yogya AtmAnubhavano vaibhav tathA 36 guNathI shobhAyamAn
chhe=prakAshe chhe. evA je AchArya–upAdhyAy–sAdhu nij shuddhAtmAmAn shAntinA vedan sahit chhe, temAn paN
sArarUp 36 guNe shobhAyamAn evA AchAryane namaskAr ho.
chtsvibhAvAy–gnAnasamay–gnAnaguN–gnAnasvabhAvarUp pariNati, hitAvah bhAvane dhAraN
karanArA AchArya chhe jene shuddha atIndriy gnAn aneAnandanI sudhAdhArA, sahaj gnAnadhArA vahe chhe evA
AchAryane amArA namaskAr ho.
sarva bhAvAntarachchhide–svane yogya nirmaL bhAvashrut gnAn dvArA sarvane jANe chhe ane
svasamayasthit gnAnadhArAmAn vichchhed paDavA detA nathI evA AchArya samayane amArA namaskAr ho.
(4) have upAdhyAy kevA chhe ke samay chhe, samayate, shriyate, samay eTale shAstra siddhAnt tene prakAshe

PDF/HTML Page 9 of 25
single page version

background image
: 6 : Atmadharma: 232
chhe ane svAnubhav pratyakShathI prakAshamAn chhe tathA sarvagna vItarAg kathit chetan achetan sarva padArthamAn
darekanun svatantrapaNun svarUpathI asti, pararUp (–paradravya kShetra kAL ane bhAv) thI nAsti Adi
saptabhangInun svarUp batAvavAvALA ane bhinna–bhinna jIv ajIv sarva padArthonA gnAtA chhe, evA
siddhAntane prApta thavAvALA, siddhAntonA adhyayan karavA karAvavAvALA upAdhyAy parameShThIne namaskAr ho.
juo, darek padArtha ane tenA guN paryAy–tenA svarUpapaNe chhe, parapaNe nathI e samyakniyam
ane te te padArthanun te rUpe ja hovun niyat ja chhe; jemake vyavahAr vyavahArapaNe ja chhe, vyavahAranA
sthAnamAn chhe tathA te nishchayapaNe nathI ja ane nishchay chhe te nishchayapaNe ja chhe, vyavahArapaNe nathI ja.
guN guNapaNe chhe. anya guNapaNe nathI, anyanA AdhAre paN nathI. dravyamAn darek paryAy potapotAnA
sthAne rahIne potapotAnA avasare pragaT thAy chhe, ADI avaLI thatI nathI– em kramasar ja chhe, akram
nathI ja. sarvagnanun gnAn em ja jANe chhe, tenAthI viruddha na jANe–ne temanA kahenAr shAstra paN je
padArtha je paryAy je rUpe chhe te rUpe ja kahe, anyarUpe na kahe–e niyam sarvatra lAgu paDe chhe.
dravyaguN paryAy traNe sat chhe. je koI ek anshane bIjA rUpe mAne, bIjAmAn bheLavIne khIchaDo
kare chhe tene asti nAstithI paryAyo tenA kALe niyat chhe. aniyat nathI evI khabar ja nathI. darek
paryAy svathI niyat chhe, parathI aniyat chhe– em na mAne te anekAntane nAme syAdvAdane khIchaDIvAd,
sanshayavAd banAve chhe.
siddhAntagna upAdhyAyamAn ghaNA artho bharyA chhe. je bandhanun kAraN chhe te mokShanun kAraN nathI ja. jemake
Asrav AsravapaNe chhe ane samvar–nirjarApaNe nathI, samvar samvarathI chhe, AsravathI samvar thato ja nathI.
karmano uday karmanA lIdhe chhe, jIvane lIdhe nathI. karmano vipAk karmamAn chhe, jIvamAn nathI em chhayekArak
jaDakarmanA karmamAn chhe. jIvane tenAthI lAbh nukashAn mAne tene asti nAsti siddhAntanun gnAn nathI,
svaparanI svatantratAnun bhed vignAn nathI.
darek padArthanun svarUp asti nAstithI svatantra ja chhe. paratantra koI rIte nathI; mAtra nimittanun
gnAn karAvavA paratantratA, akAL, akasmAt kahevAy chhe te asadbhUt vyavahAranayanI rIt chhe, te
paramArtha nathI. em darek dravya–guN–paryAyane svatantra kahe tene jain shAstramAn upAdhyAy kahyAn chhe– temane
amArA namaskAr ho.
(pa) sAdhu– je svAnubhav pratyakShathI prakAshamAn chaitanya svabhAvanA dhArak chhe. sat svarUpapaNe
asti nAstithI nishchat jIv ajIv sarva padArthanA bhedane jANavAvALA chhe. AmAn mangaLIk kalashanA
chAre visheShaN AvI gayA. vaLI kevA chhe? samyagdrarshan–gnAn–chAritrarUp ratnatrayathI shobhit chhe, te
sAdhu samayasAr chhe, parameShThi chhe. evA satyArtha samayamAn svakAL svasamayarUp ratnatrayamAn pariNamelA,
sarva sAdhune amAro namaskAr ho. bahArathI nagna thayA, shubharAganI kriyA pALe te nahIn, paN shuddhAtmAne
Ashraye nishchay ratnatrayane sAdhe tene ja sarvagna bhagavAne sAdhu kahel chhe. vyavahAr ratnatray to
asadbhUt vyavahAranA viShayamAn jAy chhe, ane te gauN chhe,
have traN bol ratnatrayanA pakShamAn–potAnA svarUpathI shuddhAtmAne Ashraye prakAshe chhe. chaitanya ane
svasvarUp jIv ajIv padArthonA gnAn–shraddhAn ane svamAn ekatva pariNamanarUp svasamayane
karAvavAvALA ratnatray te AtmA ja chhe san=samyaktva, ay=gaman, gnAn, samyaggnAn, sAr=saraN,
charaN samyagchAritra e traN svarUp ratnatrayane namaskAr ho. Avun svarUp samajIne nirvikalpa
AtmAnI draShTi ane samyak shuddha ratnatray paryAyane namaskAr eTale evA AtmA dravyamAn abhed
ekAkArapaNe DhaLavun, namavun te namaskAr chhe (nimittano

PDF/HTML Page 10 of 25
single page version

background image
mahA: 2489 : 7 :
vinay eTale vyavahAr namaskAr paN sarva prakAre rAgamAn heyabuddhi ane AtmAnA AshrayathI lAbh chhe
em upAdeyamAn varte tene vyavahAranun gnAn sAchun kahevAy.) em namaH samayasArAy Adi chAr visheShaN
ATh padane lAgu pADI namaskAr karyA sAmAnyapaNe paramAtmAne visheShamAn pAnch parameShThI ane ratnatrayane:
have chAlato artha – pratham mangaLIkamAn samayasAr eTale sarvagna paramAtmA, sarvajIvomAn sAr
evA shuddhAtmAo, je gnAnAvaraNIy Adi dravyakarma, rAgAdi bhAvakarma ane sharIr, vANI Adi nokarma
rahit evA shuddhAtmA chhe temane mAro namaskAr ho; temAn siddha bhagavAn paramAtmA ane potAno AtmA
paN Avyo; hun paN traNe kAL pUrNa shuddha shaktivAn chhun– em, nirNayamAn paramAtmAno Adar karIne
svasanmukh DhaLI dhruv shuddhasvabhAvano nirmaLabhAvavaDe satkAr, Adar karun chhun; ene mahAmangaLIk kahevAmAn
Ave chhe. juo samayasAr gA. 31 thI 33 nishchayamAn bhUtArtha satyArtha evA nij paramArthane namaskAr chhe.
pachhI arhantA dinA vinayarUp vyavahAr namaskAr vyavahAramAn satyArtha kahevAy chhe. nishchay namaskAr andaramAn
shuddhakAraN paramAtmAne hoy to heyarUp jANelA– shubharAgane vyavahAr namaskAr kahevAmAn Ave chhe.
bhAvAy=dravya, guN, paryAy traNe bhAvarUp padArtha chhe; temAn ahIn bhAvAy dravya chhe,
chitsvabhAvaguN chhe. svAnubhUti paryAy chhe. namun chhun te sAdhak dashArUp paryAy chhe ane pUrNadashArUp
svAnubhUtithI prakAshit paramAtmabhAv te pUrNa paryAy chhe. Atmadravya potAnA badhA bhAvomAn dhruv chhe ne
te ja TakIne svAnubhUtipaNe sva–par prakAshakagnAnapaNe pariName chhe. Avo AtmA mAne tene parathI bhinna,
svathI abhinnanun sAchun gnAn thAy.
bhAvAyamAn AtmA sarvathA bhAvarUp nathI paN kathanchit chhe, kathanchit nathI arthAt svarUpathI ja chhe,
pararUpathI kadi nathI. je apekShAe chhe te ja apekShAe nathI em nahIn. jemake dravya apekShAe darek vastu
nitya ja chhe, anitya nathI, paN paryAy apekShAe paN nitya chhe em nathI. tyAre kem chhe ke ej vastu
paryAy apekShAe to anitya ja chhe, nitya nathI. tenI pratyek samaye thatI pratyek guNanI utpAd
vyayapaNe pravAhit thatI paryAyo te paN kramabaddha hovAthI kramavarti ja chhe, akram nathI.
traNekALe chha jAtinA padArtho bhAvarUp chhe te satrUp hovAthI utpAd–vyay–dhruvapaNA sahit chhe
ane parapaNe nathI– Am kahevAthI chaitanya padArthano sarvathA abhAv mAnanAr chArvAk Adi matano
niShedh thaI jAy chhe. A badhun nitya nathI ja. sanyog maLavAthI jIv utpanna thAy chhe. em jANanAr,
nirNay karanAr pote ja gnAn Anandanun akShayadhAm chhe. pote potAne bhUlI je potAnun nathI tene potAnun
karavA mAge chhe, tethI dukhI thAy chhe.
AtmAnI shankA kare ke hun kahun chhun ke hun nitya nathI emAn ja astipaNe potAno sadbhAv sAbIt
thAy chhe. chhatAn kahe chhe ke hun dehAdithI judo gnAtA rUpe nathI– e tArI balIhArI chhe. hun nathI e shabdo
barAbar chhe, paN tun konA paNe nathI? sharIr, vANI, bhojan vastrAdi tathA parajIvAdipaNe nathI paN
sadA jANanArA sAkShIpaNe potApaNe koN chhe? nathI em jANyun koNe? mATe gnAtA svarUp AtmA
chaitananAme vastu chhe. tene nahI mAnanAr pote ja asti suchave chhe.
shrI rAjachandrajIe nAnIvayamAn lakhyun chhe ke “karI kalpanA draDh kare nAnA nAsti vichAr; tyAn
asti em sUchave, te ja kharo nirdhAr”
‘A’ pratyakSha vidyamAnatA sUchave chhe. bhagavAn AtmA A paNe nathI to koN–paNe chhe? sadA
sarvatra jANavAnun kAm kare chhe jenI sattAmAn jaNAI rahyun chhe te jANanAr svarUp A AtmA gnAnAnandapaNe chhe,
te ja tArI sattA shuddha chetanA dhAtu chhe evA anantaguNanun dhAm chhe, tun ja paramAnand sarvagna paramAtmA
svabhAvI chho, paN pragaT dashAmAn alpa vikAs chhe paN shaktimAn sadA pUrNa ja chhe, kinchit mAtra apUrNa nathI.
chitsvabhAvAy eTale AtmAno visheSh khAs mukhya

PDF/HTML Page 11 of 25
single page version

background image
: 8 : Atmadharma: 232
guN gnAn chhe. evA anantaguN svabhAvano pinD te Atmadravya chhe. jem rUpI pudgaLo chhe, temAn sparsha ras
gandh varNAdi guN chhe tem jIv eTale AtmAmAn gnAn darshan sukhAdi anant guNo chhe. mokShadashAne prApta
siddha paramAtmA thayA te AtmAne samayasAr kahIne, temAn chitsvabhAv visheShaN kahetA tyAn potAnA
gnAnAdi guNono abhAv mAnanArano niShedh thayo; ane guN guNI sarvathA bhed mAnanAr, bahAranA
sanyogathI nimittathI guN utpanna thavAnun mAnanAr, vaisheShik matano niShedh thayo; ane guN guNI sarvathA
bhed mAnanAr, bahAranA sanyogathI nimittathI guN utpanna thavAnun mAnanAr, vaisheShik matano niShedh
thayo. kem ke nitya svatasiddha AtmA vastu chhe to tenA satAtmak anant sankhyAvALA sarvaguNo paN
anAdianant ane svatasiddha chhe te gnAnAdi guNo darek AtmAmAn potAne Ashraye svadravyanA sampurNa
bhAgamAn ane sarva avasthAmAn rahe chhe; mATe nimittathI (parathI) guNanun kArya thAy em mAnanArA
mithyAmatano chit svabhAv kahetAn niShedh thaI jAy chhe. upachArathI bolAy chhe ke AnAthI Anun kAm
thayun, parathI lAbh hAni thaI eTale ke em nathI paN kharekhar tenI yogyatA eTale nij shaktithI ja
kArya thayun chhe; tyAn nimittanun gnAn karAvavA, nimittathI thayun em batAvavAnI vyavahAranI rIt chhe.
nimittAdhin draShTivALA nimittathI thAy, nimitta vinA na thAy em sarvatra paratantratA mAnI
vyagratAne vede chhe. guN guNIne judA mAnanArA sanyog (nimitta) thI guN utpanna thavAnun mAne chhe. teo
draShTAnt Ape chhe ke mATImAn gandh nathI; mATInA korA ghaDAmAn pANI nAkho to juo, pANInA sanyogathI
gandh guN Avyo to em nathI paN nimittAdhin draShTivALA em mAne chhe. shAstrathI, shabdothI gnAn
Ave chhe? nA. shAstra sAmbhaLIne, dUdh, badAm ane brAhmI telanA yogathI buddhi vadhe, chA pIvAthI chetanA
Ave to tenAthI anekaguNI chA vagere pIvAthI kevaLagnAn thavun joIe paN em nathI mATe bhagavAne
guN guNIno sanyog sambandh mAnanArane mithyAdraShTi kahyA chhe.
mahemAnane jamavAnun kahyun hoy, kerIno ras kADhatAn khyAlamAn Avyun ke ras ochho chhe, chhokarAne
AgnA kare ke ras ochho chhe, pAnchasher laI Av, to chhokaro kerI lAvavAnun samaje chhe; sAkar lAvavAnun
samaje to mUrkha gaNAy, tem darek vastu tenA guN sahit ja hoy chhe, tene bIjAthI guN mAnavo
mithyAmAnyatA chhe. gnAn, gnAn, gnAn, gnAn te AtmA chhe. AtmA ane gnAn em sarvathA bhed nathI;
antaramAn pUrNagnAn shaktipaNe chhe. bahAr pragaT dashA bahu alpa hatI pachhI andar oLakhAN ane
ekAgratA vaDe andar anubhavathI pragaT dashA–paryAy nirmaL thAy chhe te potAthI ja vikAs thayo, tyAre
anyane nimitta kahevAy chhe– em na mAnatA, tenAthI viruddha mAne ke potAnI yogyatAthI gnAn na thAy
nimitta joIe; shubharAgathI, vAnchavAthI, sAmbhaLavAthI gnAn paryAy AvI; Avun nimitta Avyun to
krodh thayo em mAne te jUTh chhe. jo nimittathI gnAn ane bhUl–abhUl thAy to andaramAn shaktie shun
karyun? te to tenI yogyatA pramANe nirantar utpAd–vyayarUp pragaT kArya karyA ja kare chhe. ek samay paN
nimitta na hoy to na thAy – em kadi banatun nathI. mATe nimittathI thAy chhe em mAnanAr potAne
potAnI sanyog draShTithI ja bhUlyA chhe. guN pote ja andarathI pariNaman karyA kare chhe, ne te samayanI
yogyatA=nij shaktithI ja bahAr eTale pragaT paryAyarUp–kAryarUp dekhAv Ape chhe.
vastu te shaktivAn chhe. AtmA potAnI gnAnAdi sampUrNa shaktisahit chhe; tenA upar draShTi ane
ekAgratAthI temAnthI nirmaL paryAy pragaT thAy chhe. agnAnI em mAne chhe ke sanyog, nimitta na hot to
gnAn na thAt. hA, tun na hot to na thAt. paN e kem bane? ek AkAshakShetre chhaye dravya kyAre na
hoy? niyam–siddhAnt ek ja prakAre chhe ke parane lIdhe kinchit pragaTatun nathI paN darek dravyamAnthI ja tenA
AdhAre paryAy pragaT thAy chhe.
guN guNI, svabhAv ane svabhAvavAn abhed chhe; mAtra sangnA, sankhyA, lakShaN ane prayojan
apekShAe

PDF/HTML Page 12 of 25
single page version

background image
mahA: 2489 : 9 :
bhed chhe; guNaguNI pradeshapaNe abhed ja chhe, kinchit bhed nathI– em niyatapaNe, chokkasapaNe jANe tenun
nAm pramANagnAn chhe.
AtmA anantaguNono pinD chhe, temAnthI nirmaL samyagdarshan–gnAn–chAritra paryAy kem pragaT thAy
ke “स्वानुभूत्या चकासते” potAnI ja anubhavarUp kriyAthI, svasanmukhatAthI prakAshe chhe. ahIn astithI
kahetAn koI rAganI kriyAthI, nimittanA AshrayathI (–vyavahAranA TekAthI) nirmaLatA na pragaTe– em
nAstinun gnAn AvI jAy chhe. aho! munivaro; santoe jangalamAn rahIne adbhUt rachanA karIne dharma
TakAvI rAkhyo chhe.
AtmakhyAti TIkA sarvottam TIkA sarvottam shAstra chhe. svAnubhutithI ja dharmanI sharUAt, vadhavun
ane Takavun thAy chhe. vyavahAr dayA, dAn, vratAdi shubharAgathI puNya thAy, dharma na ja thAy; chhatAn koI ThekANe
vyavahArathI dharma kahyo hoy to samajavun ke – em nathI paN jyAn nishchay dharma hoy tyAn bhUmikAnusAr kevun
nimitta hoy te batAvavA upachArathI tem kahyun chhe. vyavahArano Ashray chhoDavA jevo chhe, mokShamArga mATe
ek paramArtha, bhUtArtha svarUpano ja Ashray karavA jevo chhe evI draShTi ane bhUtArthano Ashray gnAnIne
nirantar hoy chhe. vyavahAr tenA sthAnamAn hoy chhe paN te chhe to vItarAgatA chhe em nathI.
are!! ! phogaT mohavash..........
bIjAne rAjI karavA ane bIjAthI rAjI thavA mATe A jIve anantavAr potAno
mahAn uttam avasar vyartha ja gumAvyo chhe, sArUn eTale uttam, hit karavAnI IchchhA rAkhe chhe
paN ahitane ja hitamAne chhe ahitanA upAyane hitano (sukhano) upAyamAne chhe tenun
draShTAnta.
be kutarA hatA, saphed kutaro sheThIyAnI sherImAn raheto ane moj majA karato khub
khAvAnun maLatun hatun paN kALo kutaro garIb ane lobhInI sherImAn raheto hato tyAn te
bIlakul dubaLo thaI gayo ‘koI gharamAn AvavA de nahIn, khAvAnun de nahI paN danDAkhAvA
maLe. ek divas te banne kutarA maL‌yA, kALA kutarAne bahu ja dubaLo dekhIne dhoLA kutarAe
kahyun ke bhAI tun garIbonI sherImAn rahIne dukh kem bhogave chhe! mArI sherImAn Avo to
AnandathI majAmAn rahesho, kALo kutaro kahevA lAgyo ke bhAI hun to Avat paN tyAn bhUkhyA,
tarasyA rahIne ane lAkaDInA mAr khAvA chhatAn paN be shabdonA nAmamAtrathI mane bahu
Anand Ave chhe kemake te sherImAn ek sAsu ane vahu rahe chhe te roj jagaDA kare chhe ane
paraspar ek bIjAthI kahe chhe ke – “tun kALIyA kutarAnI vahu tun kALA kutarAnI vahu.” bas
eTalA shabdo sAmbhaLIne hun badhuy dukh bhUlI jAun chhun ane temAn majA paDe chhe. sherI chhoDavI
posAtI nathI.
e ja hakIkat sansAr mohI prANIne chhe sansAranI anek viShamatAthI bharelA dukh
bhogave chhe chhatAn nAm ane yashanA lobhamAn tathA mAnAdivash pitA, putra, mitra, Adi tathA
tame bahu bhalA chho vagere shabdo sambhaLIne khush thaIne phare chhe paN hun parathI bhinna anAdi
anant chidAnand AtmA chhun mArAmAn ja sukh ane sukhano upAy chhe tenI ruchi paN karato

PDF/HTML Page 13 of 25
single page version

background image
: 10 : Atmadharma: 232
dravyanA svabhAvabhUt pariNAmashakti
ane tenI
(paramAtmapurAN uparathI)
(gatAng ra31 thI chAlu)
(AtmadravyanA svabhAvabhUt dhrauvya–vyay–utpAdathI sparshit
sadrashya ane visadrashya jenun rUp chhe evI ek astitvamAtramayI
pariNAmashakti nAmak guNanun–paramAtmapurANamAn shrI dIpachandajI sAdharmIe
paramAtmarAjAnA nagaranI prajAnA rakShakanA rUpamAn varNan karyun chhe.)

have pariNAm koTavAL (nagararakShak) nun varNan–pariNAm koTavAL mithyAtva pariNAm,
parapariNAm chorano pravesh thavA deto nathI. parapariNAm nAmano chor kevo chhe? te kahevAmAn Ave chhe ke
– potAnA svarUparUp pariNAmano drohI chhe, pararUpamAn sAvadhAn thAy chhe, parapadano nivAs pAmIne
Atmanidhiratna choravA mATe chatur chhe. mithyAtva rAgAdirUp avasthA vaDe anAkul sukhano sambandh jene
kadi thayo nathI. pararas–shubhAshubh rAganA rasano rasik chhe, sansAr jIvone ati kaThin chhe to paN tene
priy lAge chhe. pararas kevo chhe? bandhanakArak, parAdhIn chhe, vinAshIk chhe. anAdi sAdi pAriNAmikatAne
lIdhe parampaparA anAdi chhe. evA parapariNAmano pravesh–pariNAm koTavAL thavA deto nathI.
svapariNAm koTavALe paramAtmArAjAnI prajAnI sambhAL darek samaye karI chhe tethI tenun mahAn jatan
(rakShaN) chhe.
paramAtmArAjAe ek svarUparUp anantaguNonA rakShaNano adhikArI pariNAm koTavALane
banAvyo chhe. amArA deshanI (–AtmadravyanI) sarva shuddhatA pariNAmothI chhe. tyAre em jANIne
guNaprajAnI ane paramAtma rAjAnI darek samaye sambhAL rAkhe chhe. sarvaguNanA gharamAn pravesh karIne tenA
nidhAnane siddha karIne pratyakSha teono prabhAv pragaT kare chhe. A koTavALamAn evI shakti chhe ke jo jarA
vakra thAy to rAjAnA badhAy pad

PDF/HTML Page 14 of 25
single page version

background image
mahA: 2489 : 11 :
ashuddha thaI sansArInI jem shakti mand thaI jAy. mATe pariNAm koTavAL sampUrNa padane shuddha rAkhe chhe.
pariNAmane AdhIn rAjapad chhe mATe paramarakShA karavAvALo koTavAL chhe. A pariNAm koTavALamAn evI
shakti chhe ke sarva prakAre rAjAne, rAjAnI guNarUpI prajAne, mantrIne tathA phojadArane potAnI shaktimAn
meLavIne vidyamAn rAkhe chhe. badhA guN potapotAnI mahimAne tenAthI ja dhAraN kare chhe. A
pariNAmashaktirUpI koTavAL dvArA AtmAnun sarvasva chhe, evI pariNAmashakti dhauvya–utpAd–vyayathI
sparshit sadrashya–visadrashyarUp hovAthI paramAtmapadanun kAraN chhe mATe temAn apArashakti chhe.
paramAtma rAjAnun varNan.

paramAtma rAjA potAnI chaitanya pariNatirUpI strIthI rame chhe. kevI chhe chetanA pariNati?
mahAanant, anupam, anAkuL abAdhit sukh de chhe, paramAtma rAjAthI maLIne ekaras thAy chhe ane
paramAtma rAjA potAnA angathI (svarUpathI) meLavIne ekarUp kare chhe.
prashna:– jo pariNati pratisamay navI navI thAy chhe mATe paramAtma rAjAne anant pariNati thaI
tyAre anant pariNatirUpI strI kahevI joIe.
uttar:– paramAtma rAjA ek chhe pariNatishakti bhaviShyakALamAn pragaT bIjI bIjI thavAnI chhe paN
vartamAnakALamAn vyaktarUp pariNati ek chhe te ja A rAjAne ramADe chhe. je pariNati vartamAnanI chhe tene
rAjA bhogave chhe te pariNati samayamAtra Atmik anantasukh daIne AtmadravyamAn vilay thaI jAy chhe,
paramAtmAmAn lIn thAy chhe. jem devane ek devAnganA vilay thAy chhe tyAre tenA sthAnamAn bIjI utpanna
thaI jAy chhe ane tenAthI devabhog kare chhe, parantu ahIn to e visheShatA chhe ke tenI devAnganA ghaNokAL
rahe, parantu dravyamAn pariNati strI to ek samayamAtra rahe ane te devI to vilay thaIne anya sthAnamAn
upaje parantu A pariNati temAnj (svadravyamAn ja) samAy chhe. (A rIte paramAtma rAjArUp
AtmadravyamAn pariNAm shakti anant paryAy shakti sahit chhe.)
te vartamAn vyakta–pragaT apekShAe (vartamAn apekShAe) ek chhe, anantarasane kare chhe, svarUpane
vedI svAdamAn AvI antaramAn maLI svarUpamAn nivAs karIne pachhI bIjA samayamAn utpanna thAy chhe.
svarUpanA sharIramAn pravesh karIne sukh daIne antarlIn (pariNati) maLI gaI, pachhI utpanna thaIne bIjA
samayamAn pharI sukh de chhe. utpanna thaIne svarUp sukhano lAbh daIne pUrva paryAyanA vyayadvArA svarUpamAn
nivAs karI dhruvatAne poShI (puShTa karI) Anandapunjane prApta karIne svarasanI pravRutti karavAvALI kAminI
harek samaye navA navA svAng dhAraN kare chhe, paramAtma rAjAnun sakaL ang puShTa kare chhe.
anya laukik strI to baLanun haraN kare chhe ane A AtmapariNatirUpI strI to sadA AtmabaL
puShTa kare chhe. laukik strI to kyArek kyArek rasabhang kare chhe ane A chaitanya pariNati strI to sadA
akhanDit rasane kare chhe ane sadA Anandane kare chhe. paramAtma rAjAne pyArI sukhadevAvALI paramarANI
atIndriy vilAs karavAvALI pariNati paramaramaNIne potAnI jANIne pote rAjA (–Atmadravya) paN
tenAthI duvidhApaNun (mAyAchAr) kare nahIn, paN potAnun ang (–svarUp) daIne darek samaye potAmAn–
potAnA angamAn (–svarUpamAn) meLavI le chhe. rAjA to pariNatithI maLatAn ja teno rangI (–tadrUp) thAy
chhe. ane rAjAthI pariNati maLatAn ja rAjAne rangI thAy chhe arthAt pariNati paramAtma rAjAnA
svarUpamay ja thAy chhe, ekerasarUp anupam bhog bhogave chhe. paramAtma rAjA ane shuddha pariNatirUp
strIno vilAs, tenun sukh apAr chhe, tenI mahimA apAr chhe. A paramAtmArAjAnun rAj sadA shAshvat
chhe, achal chhe, (anant avyAbAdh

PDF/HTML Page 15 of 25
single page version

background image
: 12 : Atmadharma: 232
chhe.) anantavarNan karavAmAn Ave to paN pAr Ave nahIn. Aj vartamAnamAn alpabuddhi chhe mATe
vistAramAn kahetA samajamAn na Ave mATe sankShepamAn kathan karyun chhe. je guNavAn chhe te A thoDAne ja ghaNun
samajI leshe, temAn ja sampUrNa Avel chhe. samajadAr samajashe.
savaiyA potAne shikhAmaN
param purAN lakhe puruSh purANapAvai, gnAn samAn na anya jagatamAn sukhanun kAraN,
sahI have svagnAn jAkI mahimA apAr hai. A paramAmRut janma jarA mRutu rog nivAraN;
tAkI kIyen dhAraNA udhAraN svarUpakA hvai, viShay chAh davadAh, jagat jan sahune bALe,
hvai hai nisatAraNA so lahain bhavapAr hai. anya upAy na koI, gnAn jaLathI sukhapAme.
rAjA paramAtmA kau karat bakhAN mahA, rAgAgni jIvane bALatI, tethI samAmRut sevIe,
dIpak kau sujas baDhai sadA avikAr hai. chirabhajai viShay kaShAy turtaj tajI nijapad dhArIe;
amal anup chidarUp chidAnand bhUp, kayAn rAchato parapadamahIn e pad, na tuj kayam dukh sahe
turat hI jAnai kare arath vichAr hai. 1 he! ‘daul’ thAv sukhI svapad rachi dAv mat chuko have.
do hA
paramapuruSh paramAtmA param guN kau thAn,
tAkI ruchi nit kIjiye pAvai pad bhagavAn. 2
vinayathI bhaNavAmAn Avel shAstra jo kadI pramAdathI vismaN
thaI jAy to parabhavamAn te (alpa prayAse) upasthit thaI jAy chhe ane
kevaLagnAnane paN prApta karAve chhe.
(dhaval pu. 9 pRu. 2pa9)
AtmasvarUpano anishchay te ja mukhya antarAy chhe.
nIrakhIne navayauvanAleshan viShay nidAn gaNe kAShTanI putaLI te
bhagavAn samAn.
strInA svarUp par moh thato aTakAvavAne uparanI tvachA
vagaranun tenun rUp vAramvAr chintavavA yogya chhe.
manane vash karyun teNe jagatane vash karyun.
anantagnAn, anantadarshan, anantachAritra ane anantavIryathI
abhed evA AtmAno ek paL paN vichAr karo. chanchaL chit ej
sarva viShay dukhanun mULiyun chhe. te vastunA vichAramAn pahoncho ke je vastu
atIndriy gnAnasvarUp chhe.
sarva pApamAn pratham pAp hit–ahitanun agnAn chhe. jemAn
paranindA e ja sabaL pAp mAnavun.
–shrI rAjachandrajI.

PDF/HTML Page 16 of 25
single page version

background image
mAh: 2489 : 13 :
bhUtArtha svarUpanun grahaN
ane
sAdhya – sAdhano sumeL
(panchAstikAy gA. 172 upar pU. gurudevanA pravachano. rAjakoT tA. 3–pa–6r)
AtmAnun hit karanAr jIvanun samyakshraddhAn, gnAn ane vartan kevun hoy, pUrNatAne lakShe sharUAt
thAy chhe, vachche mand puruShArthamAn rAganI jAt kevI hoy chhe tenI vAt chAle chhe.
chhaThThA guNasthAn sudhI chAritramAn buddhipUrvak rAg hoy chhe, te apekShAe bhedavAsIt buddhi kahevAmAn
Ave chhe; tyAn shuddhinun kharUn kAraN to shuddhAtmadravyanA abhed AshrayarUp vItarAgabhAv ja chhe, arthAt
nishchay shraddhA, gnAn, chAritrarUp vItarAgI ansh pragaTe chhe, te nishchay mokShamArga chhe, tenI sAthe asadbhUt
upacharit vyavahAranayanA viShayarUp–bahirang sahacharahetupaNe (nimittapaNe) shubharAg (–vyavahAr
shraddhA–gnAn–chAritranA vikalpa) hoy chhe tenun svarUp batAvavAmAn Ave chhe.
sarvagna vItarAge kahelA badhA shAstrono sAr AtmAmAn vItarAgI draShTi karavI ane tenA baLavaDe,
sanyog–vikalpanA AlambanathI haTIne gnAnAnandathI pUrNa svabhAvamAn ekAgra thavun, vItarAgatA pragaT
karavI, te chhe.
chaitanya vastu pUrNa chhe, tenI abhed draShTi thaI tyArathI anAdinI–parAshrayanI rAganI ruchirUp
mithyAtva vAsIt buddhi hatI te palaTIne andar shuddha chaitanyaghanamAn ekAkAr anubhav thatAn, puNyapApanI
ruchi chhUTI, anupam shAntino, abhed chinmAtrano anubhav sharU thAy chhe tene prathamano dharma kahevAmAn
Ave chhe, shraddhAmAn, draShTimAn ane anshe svarUpAcharaN chAritramAn AtmA dharmapariNat thavA chhatAn, visheSh
chAritra nathI tyAn chhaThThA guNasthAnamAn rAg, nimitta, alpagnatA upar lakSha jAy chhe teTalI bhedavAsIt
buddhi chhe.
sachchidAnand pUrNa gnAnaghan chhun emAn yathArtha draShTi ane shuddhanayarUpagnAnane vALIne svarUpano
anubhav karyo, paN vartamAn pragaT dashAmAn pUrNa nirdoShatA pragaT karI nathI, tethI, rAgarUp vAsanA–shubh
lAgaNI hoy chhe tene bhedagnAn sahit jANIne tyAnthI haTI, svarUpamAn gupta thavAnI vAt chhe.
anAdithI parapadArthamAn ane rAgamAn ekatAbuddhi hatI, tyAnsudhI dharmanA nAme muni thayo– vrat

PDF/HTML Page 17 of 25
single page version

background image
: 14 : Atmadharma: 232
pAL‌yA paN rAgathI khasI, ekalo gnAyak chhun, hun ja pUrNAnand chhun– evo abhed anubhav, ek sekanDa paN
kAryo nathI. ahInto satya anubhav thayo chhe, chAritravant chhe, paN pUrNa vItarAgatA nathI tyAn kyAn, kaI
jAtano shubh rAg hoy te vAt chAle chhe. vItarAgI draShTi ane chAritrathI dUmeLavALo rAg na hoy;
vItarAgatA ja sarva shAstronun tAtparya chhe. pratham vyavahAr ane pachhI nishchay–em hotun nathI paN
vItarAgI draShTi uparAnt chAritra chhe tyAn mand prayatnavALI sAdhakadashA sAthe vyavahAranI lAgaNI shubharAg
kaI jAtano hoy chhe teno meL batAve chhe.
bhedavAsIt buddhi eTale agnAnI na levo paN nirmaL chaitanyamAn draShTi hovA chhatAn chAritramAn
anAdithI rAgAdi malInatA chAlu chhe– e apekShAe–bhedavAsIt buddhi chhe, ne tene chhoDavAno upAy shun
te kahe chhe.
prAthamik dashAvAn jIvone arthAt 4–pa–6 guNasthAnavartI jIvone kathanchit bhedavAsIt buddhi chhe
tethI sansAr chhe; paN par vastunA kAraNe sansAr chhe em nathI. nishchay gnAn sAthe vyavahAragnAn hoy chhe,
temAn sadrabhUt vyavahAranay dvArA, anshe vItarAgabhAvarUp nirmaL dashA ane asadbhUt vyavahAranay dvArA,
te bhUmikAne yogya kaI jAtano rAg uchit nimittapaNe hoy chhe teno meL batAve chhe. svarUpamAn abhed
draShTi thaI chhe paN pragaT dashAmAn pUrNa abhed thayo nathI– traN kaShAyano abhAv karyo chhe: ane
dravyasvabhAvanA abhed AlambananA baLathI vAramvAr 7mun guNasthAn, nirvikalpa shuddha upayogI thAy chhe–
evI munidashA traNekAL hoy chhe, topaN pramAdavash chhaThThA guNasthAnetra vAramvAr Ave chhe; tethI tyAn
bhedavAsIt buddhi rahI chhe.
rAgAdi Asrav ane gnAnaghan svabhAvanun bhedagnAn svasanmukhatAnA baLathI hoy chhe te A
vItarAgapaNAne vyavahAr nishchayanA avirodhavaDe ja anusaravAmAn Ave to IShTasiddhi chhe, parantu bIjI
rIte nahIn. arthAt vyavahAr ane nishchayanI susangatatA rahe evI rIte ek vItarAgatAne anusaravAmAn
Ave to ja IShTanI siddhi thAy chhe.
chhaThThA guNasthAne muniyogya shuddha pariNati shuddhatmAnA AlambananA baLI nirantar hoy ja chhe;
tem ja mahAvratAdi ra8 mULaguN sambandhI shubh bhAvo yathAyogya hovA te nishchay vyavahAranA avirodhanun
(sumeLanun udAharaN chhe.
pAnchamA guNasthAne tene yogya shuddha pariNati nirantar hovI tem ja deshavrat Adi sambandhI
shubhabhAvo yathAyogyapaNe hovA te paN nishchay vyavahAranA avirodhanun udAharaN chhe.
uparanI vAtane visheShaNapaNe samajAve chhe.
anAdikALathI bhedavAsit buddhi hovAne lIdhe, prAthamik jIvo je mokShamArgamAn ArUDh thaI chhaThThA
sAtamA guNasthAnamAn varte chhe– pUrNa abhed thayA nathI, tethI teo bhinna sAdhya sAdhanabhAvane jANIne
tenA svAshrit, parAshrit bhedane avalambIne sukhe sukhe karIne tIrthanI sharUAt kare chhe arthAt sugamapaNe
mokShamArganI prArambh bhUmikAne seve chhe.
jem shraddhAmAn bhedavAsanA rahit abhed thayo chhe tem jo chAritramAn paripUrNa thayo hoy to tene
avatAr na hoy– bhinna sAdhan sAdhyano prashna na hoy, paN chAritramAn bhedarUp adhUrI dashA chhe tethI
sarAg dashAmAn bhedavAsIt buddhi chhe; anshe sarAg, anshe vItarAgano bhed chhe. chhaThThA guNasthAnanA kALe
evA bhedamAn buddhi rokAyelI hoy chhe.
mokShamArga prApta gnAnI jIvone prAthamik bhUmikAmAn sAdhya to paripUrNa shuddhatAe pariNat AtmA
chhe ane tenun sAdhan vyavahAranaye (Anshik shuddhinI sAthe

PDF/HTML Page 18 of 25
single page version

background image
mahA: 2489 : 1p :
rahel) bhed ratnatrayarUp parAvalambI vikalpo shubharAgarUp vyavahAr ratnatray hoy chhe. A rIte te
jIvone vyavahAranaye sAdhya ane sAdhan bhinna prakAranAn kahevAmAn AvyAn chhe. (nishchayanaye sAdhya ane
sAdhan abhinna hoy chhe.)
(prashna thAy ke chhaThThA sAtamA guNasthAnavarti munine bhed sAdhya sAdhan ane sharUmAn sukhe sharUAt
kem kahel chhe? ke tyAn sAtishay ugra puruShArtha nathI tethI to sukhe karIne eTale sugamapaNe, kaThinatA
vinA sharUAt batAvavA kahyun chhe. jemaNe dravyArthikanayanA viShayabhUt shuddhAtmasvarUpanAn shraddhAnAdi karelA
chhe evA samyaggnAnI jIvone tIrthasevananI prAthamik dashAmAn (–mokShamArga sevananI prArambhik
bhUmikAmAn) Anshik shuddhinI sAthe sAthe shraddhAn–gnAn–chAritra sambandhI parAvalambI vikalponA (bhed
ratnatrayanA) sadbhAvanA kAraNe anAdikALathI jIvone je bhedavAsanAthI vAsIt pariNati chAlI Ave
chhe teno turat ja sarvathA nAsh thavo kaThin chhe.)
panchAstikAy gA. 170 mAn kahyun chhe ke – sanyam tap sahit hovA chhatAn, nav padArtho tathA tIrthankar
pratye jenI buddhinun joDAN varte chhe ane sUtro pratye jene ruchi (prIti) varte chhe te jIvane nirvAN dUratar
(visheSh dUr) chhe.
–TIkA ahIn arhantAdinI bhaktirUp parasamay pravRuttimAn sAkShAt mokShahetupaNAno abhAv hovA
chhatAn paramparAe mokShahetupaNAno sadbhAv darshAvyo chhe. shrI jayasenAchArye kahyun chhe ke agnAnInA vratAdi
sambandhI shubhabhAv to sarvadoSh, anartha paramparAnun kAraN chhe paN samyagdraShTine sarva prakAranA rAgamAn hey
buddhi hovAthI anetra sahacharahetupaNe A jAtano ja shubharAg nimittapaNe hoy chhe; agnAnInI
bhUmikAno nahIn em ra8 mULaguN vyavahAr ratnatrayanA rAgano ja abhAv karIne, mokSha jAy chhe– em
batAvavA mATe te vyavahArane paramparA mokShahetupaNun darshAvelun chhe.
je jIv kharekhar mokShane arthe udyamI chittavALo vartato thako achintya sanyamatapabhAr samprApta karyo
hovA chhatAn param vairAgya bhumikAnun ArohaN karavAmAn samartha evI prabhushakti utpanna karI nahI hovAthI
‘pInjaNane choTel rU’ nA nyAye nav padArtho tathA arhantAdinI ruchirUp (prItirUp) parasamay pravRuttino
parityAg karI shakato nathI te jIv kharekhar sAkShAt mokShane prApta karato nathI parantu devalokAdinA
kaleshanI prAptirUp paramparAvaDe tene prApta kare chhe. Am je jIv kharekhar mokShamArgamAn sharUAt karI hovA
chhatAn chAritramAn prachanD puruShArthathI prabhutvashakti pragaT karato nathI, tyAn bhedavAsIt buddhithI rokANo chhe.
samyak Anandano sparsha nayapakShAtikrAntapaNe shuddhopayogI atIndriy Anandano anubhav thavA chhatAn
temAnthI upayoganun chhUTI javun em vAramvAr thayA kare chhe; akhanD dhAravAhI nij paramAtmasvarUpamAn
ugrapaNe lIn rahevun joIe te sthitine na pahonchI shake teTalo kAL tene yogya vyavahAranun avalamban
Ave chhe. bhAn thayun chhe ke param vairAgyathI andar sthir ja thavun chhe. jo paramArthamAn ja sthir rahevAne
baLavAn thAy to vyavahAranA bhed upar jarApaN najar nAkhavA mAgato nathI paN khed chhe ke
puruShArthanI nabaLAInA kALe tene yogya shubh vyavahAr AvyA vinA raheto nathI. gnAnI koIpaN
jAtanA shubh rAgane hitakar, madadagAr mAnatA nathI kemake jem jem svarUpanI andar pariNati DhaLatI
jAy chhe tem tem vyavahArano abhAv thato jAy chhe; tethI te kharekhar madadagAr nathI ja, abhAv te
bhAvanun kharUn kAraN nathI.
samyagdraShTinun dhyey bhUtArtha, pUrNa ekarUp chhe gnAtAbhAve pariNamyo chhe tene chhaThThA guNasthAne
vyavahAranA bhed upar lakSha jAy chhe paN te shubharAg

PDF/HTML Page 19 of 25
single page version

background image
: 16 : Atmadharma: 332
kharUn sAdhan nathI. je kharun sAdhan nathI chhatAn tene vyavahAr darshan–gnAn–chAritra kem kahyun ke
mithyAdraShTipaNun TaL‌yA pachhI game tevo rAg hoy nahInj, kudevAdino rAg hoy nahIn–ane nirganrath
munidashAmAn vastra pAtrAdi parigrah sahitapaNun hoy nahIn; paN shAstra kathit ja nimitta–naimittik sambandh
hoy chhe. sarvagna kathit 18 doSh rahit dev, sushAstra, suguru tenI shraddhA – navatattvanun gnAn ane
sanyamabhAv hoy chhe tene uchit nimittarUp bhinna sAdhan kahevAmAn Ave chhe. A rIte vyavahArane bhinna
sAdhya sAdhan kahevAmAn Avel chhe; ahIn paryAyamAn sAdhya sAdhan chhe. pUrNa paramArthadashA te vyavahAr sAdhya
chhe–ne chhaThThA guNasthAnane yogya vyavahAr ratnatray te bhinna sAdhan arthAt nimittarUp vyavahAr sAdhan
chhe. pUrNa gnAnaghan anAdi anant shuddha chaitanyasvarUp te nishchay sAdhya chhe. pUrNa vItarAg na thAy tyAn
buddhipUrvak rAgadashAmAn nav tattvanA vikalpa AvyA vinA rahe nahIn. tethI chAritra doShanI nabaLAInA
kAraNe mokShamArgasthane paN bhed vAsIn kahel chhe. shraddhAmAn anAdikALathI je rAgamAn ekatAbuddhi hatI te
TUTI paN chAritramAn rAgano sarvathA abhAv thayo nathI.
jem chopaDAnI peTImAn kasturI mUkelI, kasturI pAchhI ApI dIdhI paN chha mahine peTI ughADI to
tenI vAsanA–chopaDAnA pAne pAne kasturInI gandh uDI rahI hatI; paN te chopaDAno mUL svabhAv nathI.
tem rAgAdi upAdhi mArUn svatattva nathI. parathI bhed pADI nirmaL dhruv svabhAvamAn ekatA karI paN
chAritramAn rAganI gandh (vAsanA) rahI chhe. munidashAmAn vAramvAr atIndriy Anandano anubhav kare chhe,
chhatAn nabaLAIthI vikalpa UThe chhe– bhagavAnanI bhaktino rAg paN Ave, te em sUchit kare chhe ke ugra
puruShArtha pragaT karel nathI. keTalAk anshe vitarAgI dashA pragaT thaI chhe, pUrNa nathI tethI rAg TALavAnI
bhAvanA UThe chhe, tyAn sugamapaNe mokShamArga sAdhe chhe eTale ke nitya sahaj gnAnasvabhAvanA Ashraye,
gnAtAdraShTAnA bhAnamAn nishchayavyavahAranun gnAn karatAn karatAn, Anand svabhAv DhaLavAno prayatna chAlun chhe–
tyAn kaI jAtanA vikalpo Ave chhe te kahe chhe– jene rAganI vAsanA kahI chhe.
1. A shraddhA karanAr chhe ane A shradhdhey chhe ItyAdi vichAr kare chhe. sarvagna vItarAg kathit nav
tattvomAn chha dravya ane sAchA dev guru shAstra AvI jAy chhe; te navanun svarUp viparIt abhiprAy rahit
thaIne shraddhavA yogya chhe. nav padArthane jem chhe tem jANe to andaramAn nishankapaNe TharavAne samartha thAy
ane navatattvanI shraddhA hoy nahIn. sarvagne kahelA navatattva, chha dravyane asti–nAstithI jANyA vinA ane
rAgAdi vibhAv paryAy paN potAthI svatantrapaNe karavAmAn Ave chhe em mAnyA vinA sarva sanyog ane
rAgathI bhinna pote akhanD gnAnAnand mUtti chhe evun mAnavAnI ke svAnubhavanI tAkathat hoy nahIn.
vartamAn gnAnanI tAkAt evI chhetra ke jene prayojanabhUt jANe teno nirNay karyA vinA rahe nahIn
sarvagna bhagavAne chha jAtinA dravyo joyA chhe tenun astitva sadAy chhe temAn jIv (AtmA) sadAy chaitanya
chhe, jANanAr svarUpe ane bAkInA pAnch achet chhe, ajIv chhe, nav tattvamAn jIv ajIv to dravya chhe
ane Asrav bandh samvar nirjarA ane mokSha tetra pAnch paryAyo chhe em na mAne, na oLakhe to chha
dravyasvarUp vishvathI pote judo chhe ane potapotAnI anant shaktithI paripUrNa chhe enun gnAn thAy nahIn.
sarvagna bhagavAne kahel nav tattvonI oLakhANanun prayojan to mithyAtva rAgAdinI utpatti na
thAy evA vItarAg vignAnamay svabhAvanI prApti chhe. shubharAganA bhed Ave te jANavA yogya chhe. 14
guNasthAnanA bhedanI bhUmikAo ane teTalA anshe sAdhudashA ane

PDF/HTML Page 20 of 25
single page version

background image
mahA: 2389 : 17 :
bAdhakadashAne barAbar jANe. nishchay vyavahAranun bhUmikAnusAr avirodhapaNun jANe nahI ane svachchhande
phAve tem mAne tenI vAt nathI.
shrI banArasIdAsajI vagere bhramathI potAne parigrah rahit muni nagna thaI oraDAmAn pharavA
lAgyA hatA. koI vastra sahit potAne munidashA mAne; koI mAtra nagna rahI, tenA mAnelA vratAdithI
mokShamArgarUpI dharma mAne to tem nathI, paN mithyAtvanun mahApAp bAndhe chhe.
pratham viparit abhiprAy rahit tattvArthashraddhAn bhAvabhAsanarUp thavun joIe. shraddhAmAnthI
lAgaNInA lUgaDAn chhoD; chaitanyamAn shubh ashubh vikalpa (lAgaNI) nathI, paranun grahaN tyAg nathI–
evA gnAnasvarUp AtmAnA bhAn vinA shubhAshubh lAgaNIne jANe koN? hey, upAdeyane jANe koN?
samyagdraShTinA shubhabhAv paN bandhanun kAraN chhe; bandhanun kAraN te kadi shuddhinun kAraN thaI shake nahIn.
Adar–svikAr. shraddhA karavA yogya nishchayamAn potAno pUrNarUp shuddhAtmA chhe, vyavahAramAn navatattva vagere,
eno yathArtha nirNay karI nirvikalpa shraddhA dvArA shraddhAmAn pUrNa nirdoSh thayo paN chAritramAn pUrNa
vItarAgatA nathI, to tenI bhUmikAne yogya ja shubharAg ane nimitto nimittapaNe hoy chhe; tenAthI
viruddha na hoy.
anya matamAn to 1p bhede mukti kahIne, game tevo vesh, vyavahAr hoy to paN tene mokShamArgI
mAnI le chhe evun vItarAganA mArgamAn nathI.
nishchayanay mAnyA pachhI, paradravya kyAn naDe chhe? mAns, madirA, strI rAtrIbhojan vagere shun naDe
chhe? nishchayamAn ek dravya bIjA dravyane aDatun nathI, karatun nathI, bhogavatun nathI, strIno parichay shun naDe
chhe? bhagavAne kahyun chhe ke paradravya–parakShetra naDatA nathI. ame to parIkShA karIe chhIe; paN eto
agnAnI jIv mAne ke jher khAIne jIvAshe enA jevun chhe. svachchhandI thaIne shAstranI; nishchayanayanI oth
le chhe te anantasansArI pApI ja chhe.
ek sAdhu veshadhArI AvyAne kahyun ke nishchayamAn ja majA chhe, mATI, mAns, roTalA, strI, puruSh
mashkarI kare chhe athavA nishchayadraShTinA nAme sansAramAn tIvra moh mamatA rAkhe chhe, tene mATe vItarAgano
mArga nathI.
dahIn valovavAnI manthANIne dorI ek ane tenA chheDA be hoy chhe; ekane DhIlun rAkhI ekane
khenchavAnun hoy chhe, paN sarvathA ekane ja khenche to mAkhaN thAy nahIn, tem gauN mukhya thanAr nishchay
vyavahAranayanA be paDakhAnun gnAn ane sAdhakadashAmAn anshe sarAg–vItarAgatAno meL kevo hoy chhe te na
jANe ane potAne phAve tem mAne to te vItarAgano mArga nathI–bhale, teo digmbar jain sampradAyamAn
sAdhuveshamAn hoy to paN jain mArgathI virodhI chhe.
AtmahitanA sAdhan mATe ja mukhya upAdeyarUp shuddhAtmAne mukhya karI nishchay kahyo ane bhed–
parAshrayane gauN karI vyavahAr kahyo chhe. vyavahAranayanI paddhati ane prayojan jANI, tenA Ashraye
vItarAgatA nathI–em jANI, vItarAgatA mATe, bhUtArtha nishchayanayanA Ashraye teno niShedh karyo chhe– te
vAt samaje nahIn ne shAstrano artha karavA jAy ke juo, shAstramAn paN lakhyun chhe ke– vyavahArano niShedh
chhe, par dravya vaDe jIvane bandhan nathI, paradravyathI bandhan thashe em mAnIsh to mithyAdraShTi chho, “he gnAnI,
paradravyathI bandhanI shankA chhoD, paradravyane bhogav”, em kem kahyun? ke tyAn to bhedavignAnathI
vastusvabhAvane jANI nishankatA mATe