māh: 2489 : 3 :
chhe. darek dravya potānī sattāpaṇe ṭakī rahe chhe, tenā koī anshano sarvathā nāsh nathī tathā temānthī tadna
navīn vastu upajatī nathī. teo sadāy potānī artha kriyā shaktithī paripūrṇa chhe temān koī īshvar
athavā parapadārthanī ḍakhal (bādhā) nathī– parādhinatā nathī. te anādi anant ṭakanārā chha jātinā
dravyonā nām– jīv, pudgal. dharmāstikāy, adharmāstikāy, ākāsh ane kāḷ. te chha padārthomān jīv
padārtha mūkhya chhe, ane anant jīvo eṭale ātmāo chhe temān sarvotkr̥uṣhṭa sārabhūt paramātma padārtha chhe,
tene samayasār–gnānāvaraṇīy ādi āṭh dravyakarmarūpī maḷ tathā rāgadveṣh moharūpī bhāvakarma maḷ tathā
pāñch prakāranā sharīr– tenā sambandhathī mukta evā siddha paramātmapadārthane mūkhyapaṇe namaskār karatān temān
pāñch parameṣhṭhī ane ratnatray padārthane namaskār āvī jāy chhe.
traṇe kāḷe sarva padārtha samayate–potāpaṇe ṭakīne samyak prakāretra svādhīnapaṇe ayate–gaman kare
chhe, pariṇame chhe. je jīvo sansāradashāthī mukta thaī siddha paramātmā thayā teo paṇ sadāy svasattāpaṇe
ṭakīne nirantar pariṇame chhe. vedāntādi māne chhe evā kūṭastha nathī, paṇ pratyek samaye akṣhay anant
ānandane anubhave chhe, anantā gnān sukharūpe pariṇame chhe. granthanī ādimān evā sarvagna paramātmāne
namaskār karun chhun em kahīn maṅgaḷ karyun.
paramātmā konāthī shobhāyamān chhe ke kevalagnān lakṣhmīthī pariṇamelā ane svānubhūtithī
shobhāyamān–dedipyamān chhe, paṇ koīnā karttā, bhoktā ke svāmītvanī upādhirūpe nathī. potāmān
shaktirūpe anant behad gnān ānand ādi shakti hatī te pūrṇānand–prakāsh–pragaṭ pratyakṣha dashārūp thaīne
varte chhe, em darek siddha paramātmā potānī param mahimāthī shobhāyamān chhe. sansārī ātmā paṇ āvī
shakti sahit chhe, rahit nathī. je koī siddha paramātmā thāy chhe te nirmaḷ bhedavignānarūp svānubhūti
kriyāthī ja thayā chhe.
vaḷī paramātmā kevā chhe ke “chit svabhāv” darshan gnān (–darshan gnān vaḍe sarvadarshī ane sarvane
jāṇe evā) svabhāvī chhe; “sarva bhāvāntarachchhide” vishvanā sarvapadārtho ane tenā sarva bhāvone
(trikāḷavarti sarva dravya–kṣhetra–kāḷ–bhāv sahit sarvane) ek samayamān, ek sāthe chhedī bhedīne sarvaprakāre
jāṇe evā sampūrṇa nirmaḷagnān darshanavaḍe, sarva bhāvonā parichchhedakapaṇe jāṇanārā paramātmāne namaskār
ho.
koī paramātmānun svarūp ānāthī bījī rīte māne chhe teno āmān niṣhedh thaī jāy chhe.
juo, ahīn ā prathamavār ā prakāre artha thāy chhe.
sarva bhāvāntarachchhideno bījo artha – ātmānā bhāv sivāyanā bījā badhā padārtho ane tenā
bhāvone bhāvāntaro kahevāy chhe. ā ātmā sivāy anantā jīv–ajīv padārtho chhe, te potāthī bhinna
ja chhe. tene svabhāvathī nijashaktithī gnānasvabhāvavaḍe judā kare chhe – judā chhe em jāṇe chhe. sarvagna
bhagavān te badhā padārthane pratyakṣha gnān dvārā pr̥uthak pr̥uthak jem chhe tem jāṇe chhe. temān bhāvāyamān dravya,
chitsvabhāvamān guṇ ane svānubhūti paryāy chhe. shlokanā chār bolano paramātma padārthapaṇe artha karyo
ke āvā ja paramātmā hoy em astithī kahetā nāstipakṣhe bījā paramātmā na hoy.
(1) jin shabdamānthī arhantadev artha nīkaḷe chhe– jeo pūrvorkta padārthone jāṇe chhe– athavā guṇ
paryāyone prāpta padārtha chhe te sva–par sarvane jāṇe chhe, athavā syādvādarūp vidyāthī (samyaggnānadvārā)
anekāntamay vastune vastupaṇe jāṇe chhe. dravya dravyapaṇe chhe, anya dravyapaṇe nathī, guṇ guṇapaṇe chhe,
anyaguṇathī nathī, par sattānā ādhāre nathī, pratyek samaye pragaṭ