Atmadharma magazine - Ank 242-243
(Year 21 - Vir Nirvana Samvat 2490, A.D. 1964).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 12 of 37

background image
માગશર–પોષઃ ૨૪૯૦ઃ ૯ઃ
આચાર્ય ભગવાન કરુણાથી કહે છે કેઃ એકત્વબુદ્ધિમાં સૂતેલા હે અજ્ઞાની જીવો!
તમે જાગો! તમે સાવધાન થાઓ....ને રાગથી ભિન્ન શુદ્ધ ચૈતન્યસ્વરૂપ આત્માને દેખો.
રાગને જ ચૈતન્યપદ સમજીને તેમાં એકત્વબુદ્ધિથી અંધ થઇને અનાદિથી તમે સૂતા છો,–
રાગમાં જ લીન છો, પણ એ રાગ ખરેખર તમારું પદ નથી; રાગ તો અપદ છે–અપદ છે;
તમારું પદ તો ચૈતન્ય છે. જેમ રાજાનું સિંહાસન સોનાનું બનેલું હોય તેને ભૂલીને તે
અશુદ્ધ ઉકરડામાં પોતાનું આસન માને તો તે ગાંડપણ છે, તેમ આ ચૈતન્યરાજા–
જગતનો સર્વોત્તમ પદાર્થ–તેનું સિંહાસન એટલે તેનું નિજપદ તો શુદ્ધચૈતન્યનું બનેલું છે.
તેને ભૂલીને અશુદ્ધ રાગાદિ ભાવોમાં તે પોતાનું પદ માને છે તે ભ્રાંતિ છે–પાગલપણું છે.
અનાદિથી આ રીતે રાગાદિને પોતાનું પદ માનીને પરભાવમાં જીવ સૂતો; તેને રાગ અને
જ્ઞાનના ભેદજ્ઞાન દ્વારા શુદ્ધ ચૈતન્યપદ બતાવીને આચાર્યદેવ કહે છે કે હે જીવો! હવે તો
તમે જાગો! આ તમારું ચૈતન્યપદ રાગથી જુદું અમે બતાવ્યું, હવે તો રાગ સાથે
એકતાબુદ્ધિ છોડીને આ ચૈતન્યપદને અનુભવો.
રાગમાં લીનતાથી તો અનંતકાળ પરિભ્રમણમાં કાઢયો....હવે તો તેનાથી પાછા
વળો....ને આ ચૈતન્યપદ તરફ આવો. ગમે તેવો શુભ વિકલ્પ હો–પણ તેના વડે કાંઇ
ચૈતન્યપદ પમાતું નથી. ચૈતન્યનું સ્થાન વિકલ્પમાં નથી. રાગથી મને કિંચિત્ લાભ થશે એમ
માનનારા જીવો મિથ્યાત્વભાવમાં સૂતેલા છે, અંધ છે; પોતાના ચૈતન્યપદને તેઓ દેખતા
નથી; અપદને જ સ્વપદ માનીને તેઓ સૂતા છે. ભલે અનેક શાસ્ત્રો ભણ્યા હોય, ભલે
પંચમહાવ્રત પાળતો હોય, પણ સ્વપદ શું છે તેની જેને ખબર નથી, ને રાગના પદથી
આત્માની પ્રાપ્તિ કરવા મથે છે, તેને આચાર્યદેવ કરુણાથી સમજાવે છે કે અરે જીવો! આ
અનંતકાળના અંધપણાને હવે છોડો. અમે તમને તમારું નિજપદ રાગથી અત્યંત જુદું બતાવ્યું
તેને તમે દેખો....જાગો.....જાગીને નિજપદને દેખો.
અણુમાત્ર રાગને આત્મામાં લાભદાયક માને તો તે જીવ આત્માને રાગમય જ
જાણે છે, પણ ચૈતન્યમય જાણતો નથી, એટલે પરભાવને જ આત્મા માનીને પરભાવમાં
તે સૂતો છે....ભેદજ્ઞાનની ભેરી વગાડીને આચાર્યદેવ તેને જગાડે છે....જ્ઞાનીઓ જગાડે
છે....કે હે જીવ! તારો આત્મા ચૈતન્યમય છે, તારો આત્મા રાગમય નથી. આત્માના
અંર્તસ્વભાવની સન્મુખ થઇને જે નિજપદનું વેદન થયું તે જ્ઞાનમય છે, તેમાં રાગ નથી.
રાગાદિ પરભાવો તો અસ્થિાયી છે, મલિન છે, ને તારો ચૈતન્યસ્વભાવ તો સ્થાયી અને
પવિત્ર છે. આવા નિજભાવને તું દેખ; અને પરભાવોને જુદા દેખ. તારા જ્ઞાનનો સ્વાદ
(અનુભવ) રાગથી તદ્ન જુદી જાતનો છે. રાગનો ને જ્ઞાનનો એકમેકસ્વાદ નથી. આમ
સમજીને અરે જીવ! તું આ તારા ચૈતન્યપદ તરફ આવ. ચૈતન્યપદ તરફ
આવ...ફરીફરીને બે વાર કહેવામાં આચાર્યદેવની અતિ કરુણા છે, કે કોઇ પણ રીતે જીવ
સમજે. જેમ માર્ગ ભૂલેલા માનવીને કોઇ સજ્જન સાદ પાડી