Atmadharma magazine - Ank 270
(Year 23 - Vir Nirvana Samvat 2492, A.D. 1966).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 37 of 53

background image
: ૩૪ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૪૯૨
એક કોલેજિયનનો પત્ર
(જે અમારા બાલવિભાગના સભ્ય છે)
(કોલેજમાં ભણતા યુવોનોને ધર્મમાં રસ નથી હોતો–એવી એક ધારણા કેટલાક
લોકોમાં વર્તે છે, પરંતુ અમારા બાલવિભાગના સભ્ય નંબર ૬ નો અહીં રજુ થતો પત્ર
તે ધારણાને જુદી પાડે છે. પત્રલેખક ભાઈ ૨૦–૨૨ વર્ષની વયના છે ને શ્રીમંત પિતાના
એકના એક પુત્ર છે; મુંબઈ જેવા શહેરની કોલેજમાં એન્જીનીયરીંગના બીજા વર્ષમાં
અભ્યાસ કરે છે.–અને છતાં સાથે ધર્મના વિષયમાં પણ કેવો રસ છે–તે અહીં રજુ થતા
તેમના પત્રમાં દેખાશે. બાલવિભાગમાં પૂછાયેલા ૩ પ્રશ્નોના જવાબરૂપે તેમણે લખેલો
પત્ર ધન્યવાદ સાથે અહીં અક્ષરશ: પ્રગટ કર્યો છે. બાલવિભાગના પ૦૦ ઉપરાંત
સભ્યોમાં કોલેજિયનો પણ ઘણા છે, ને બાલમંદિરમાં ભણતા બાળકો પણ છે. બધા
સભ્યો બાલવિભાગમાં બહુ જ ઉત્સાહથી ભાગ લઈ રહ્યા છે.)
(પત્ર)
મુંબઈ તા. ૩૧–૧–૬૯
ગયા અંકથી આત્મધર્મમાં બાલવિભાગ શરૂ થયો છે તે વાંચી આનંદ. તેમાં
પૂછેલા પ્રશ્નોના જવાબ આપવાથી અમારા જેવા મુંબઈમાં રહેતા બાળકોને જૈનધર્મના
મૂળભૂત સિદ્ધાંતો પર વિચાર કરવાની તક મળે છે. હું બાલવિભાગની સફળતા ઈચ્છુ
છું, આત્મધર્મમાં પૂછાયેલા પ્રશ્નોના જવાબ નીચે આપું છું.
વિશ્વ છદ્રવ્યનોનું બનેલું છે. (૧) જીવ, (૨) પુદ્ગલ, (૩) ધર્માસ્તીકાય, (૪)
અધર્માસ્તીકાય, (પ) આકાશ (૬) કાળ.
જવાબ. ૧. છ દ્રવ્યોમાંથી જેનામાં જ્ઞાન, દર્શન, સુખ, વીર્ય વગેરે વિશેષ ગુણો
છે ‘તે જીવ છે.’ જીવ અરૂપી છે. જીવ જ છ એ દ્રવ્યોને પ્રસિદ્ધ કરે છે. જો જીવ ન હોત
તો છ દ્રવ્યોને જાણત કોણ? તેથી જીવ એક ઉત્તમ પદાર્થ છે. જેમ કે હું એક જીવદ્રવ્ય છું.
જવાબ. ૨. જીવ સિવાયના બાકીના જે પાંચ દ્રવ્યો છે તેને ‘અજીવ’ કહેવામાં
આવે છે. તેમનામાં જ્ઞાન, દર્શન વગેરે ગુણો નથી. ‘પુદ્ગલદ્રવ્ય’ તે રૂપી દ્રવ્ય છે.
તેનામાં સ્પર્શ રસ, ગંધ, વર્ણ વગેરે ગુણો છે. જેમકે શરીર, પેન, કાગળ વગેરે
‘ધર્માસ્તીકાય’ જ્યારે જીવ અને પુદ્ગલ સ્વયં પોતાની યોગ્યતાનુસાર ગતિ કરે ત્યારે
નિમિત્ત બને છે. તે એક અરૂપી દ્રવ્ય છે. તેનામાં ગતિહેતુત્વ નામનો વિશેષ ગુણ છે.