: પ૨ : આત્મધર્મ : જેઠ : ૨૪૯૨
વીરપ્રભુના વંશજ
નંદીસંઘની પ્રાકૃત–પટ્ટાવલી અનુસાર વીરપ્રભુની ૨૯મી પેઢીએ અર્હંત્બલી
મુનિરાજ થયા; ૩૦મી પેઢીએ માઘનન્દી મુનિરાજ થયા. માઘનન્દીસ્વામીના બે શિષ્ય–
(૧) જિનસેનસ્વામી (૨) ધરસેનસ્વામી.
જિનસેનસ્વામીના શિષ્ય શ્રી કુન્દકુન્દાચાર્ય.
ધરસેનસ્વામીના શિષ્ય પુષ્પદંત–ભૂતબલિ (વિદ્યા અપેક્ષાએ)
આ હિસાબે ધરસેનસ્વામી વર્ધમાનતીર્થંકરની ૩૧મી પેઢીએ થયા, અને
કુંદકુંદસ્વામી તેમજ પુષ્પદન્ત–ભૂતબલિ આચાર્યો ૩૨ મી પેઢીએ થયા. એટલે
ધરસેનસ્વામી તે કુન્દકુન્દાચાર્યના કાકા–ગુરુ થાય. કુંદકુંદસ્વામી તથા પુષ્પદંત–
ભૂતબલીસ્વામી તેઓ બીજી પેઢીએ) ગુરુ–ભાઈ થાય.
षट्खंडागम સિદ્ધાંત ઉપર જે અનેક ટીકાઓ રચાયેલી છે તેમાં સૌથી પહેલી
ટીકા परिकमર્ છે, અને તે ‘પરિકર્મ’ ની રચના કૌણ્ડકૌણ્ડપુરમાં પદ્મનંદીમુનિએ કરી
હતી. षट्खंडागम ના છ ખંડમાંથી પ્રથમ ત્રણ ખંડો ઉપર પરિકર્મ નામક બારહજાર
શ્લોકપ્રમાણ ટીકાગ્રંથ તેમણે રચ્યો હતો. ધવલ–જયધવલ ટીકામાં વીરસેનસ્વામીએ
પોતાના કથનની પુષ્ટિ માટે કેટલાય ઠેકાણે ‘પરિકર્મ’ ના કથનનો ઉલ્લેખ કર્યો છે.
ધવલ–મહાધવલ ને જયધવલની મુડબિદ્રિની તાડપત્રીય પ્રતો
ઉપરથી તેની પ્રતિલિપિ (નકલ) કરવાનું ભગીરથ કાર્ય ૨૬ વર્ષ (ઈ.
સ. ૧૮૯૬ થી ૧૯૨૨) સુધી ચાલ્યું. એટલા સમયમાં સાત પંડિતોદ્વારા
કાનડી તથા નાગરી પ્રતિલિપિ લખાણી ને આ કાર્યમાં લગભગ
વીસહજાર રૂા. ખર્ચ થયું. (પચાસવર્ષ પહેલાંના જમાનામાં વીસહજાર
એટલે અત્યારના બે લાખથી વધુ) षट्खंडागम (ધવલટીકાસહિત) ના
સંપાદન–પ્રકાશન કાર્યને ૨૦ વર્ષ લાગ્યા હતા. (ઈ. સ. ૧૯૩૮ થી
૧૯પ૮)