Atmadharma magazine - Ank 291
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 34 of 45

background image
: પોષ : ૨૪૯૪ આત્મધર્મ :૩૧:
ધરતીકંપ તે વખતેય જ્ઞાની અકંપ
જ્ઞાની પોતાના જ્ઞાનમાં અચલ છે, ધરતીકંપ પણ તેને ચલાયમાન કરી શકતો નથી;
ધરતીકંપમાં એવી તાકાત નથી કે જ્ઞાનીના જ્ઞાનને કંપાવે. જ્ઞાની પોતાના અસંખ્ય પ્રદેશમાં
પોતાને સ્વયંસિદ્ધ અચલ જ્ઞાનરૂપ અનુભવે છે. તે જ્ઞાનમાં જ્ઞાનથી ભિન્ન બીજું કાંઈ થતું નથી,
એટલે તેમાં અકસ્માતનો ભય નથી. વજ્રપાત થાય કે ધરતીકંપથી ધરતી ધણધણી ઊઠે તોપણ
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ જીવો નિઃશંક અને નિર્ભય વર્તતા થકા પોતાને અવધ્ય જ્ઞાનશરીરીપણે અનુભવે છે.
મને ભયભીત કરીને મારા જ્ઞાનમાંથી ચલાયમાન કરી દ્યે એવું સામર્થ્ય જગતમાં કોઈ સંયોગમાં
નથી. હું મને જ્ઞાનસ્વરૂપે જ અવલોકું છું; ધરતી ધ્રૂજે તેથી મારા જ્ઞાનમાં તીરાડ પડતી નથી. મારા
જ્ઞાનની વેદનામાં બીજી કોઈ વેદના નથી; મારું જ્ઞાન સ્વયમેવ ‘સત્’ છે તે કદી નાશ પામતું નથી.
મારું જ્ઞાન નિજસ્વરૂપમાં જ ગુપ્ત છે. ચૈતન્યપ્રાણવડે શાશ્વત જીવંત મારો આત્મા, તેને કદી મરણ
થતું નથી; અને અનાદિઅનંત જ્ઞાનમાં વચ્ચે બીજો કોઈ અકસ્માત થતો નથી–કે જે જ્ઞાનને
અન્યથા કરી નાંખે
આવા જ્ઞાનસ્વરૂપે પોતાને અનુભવતા ધર્મીને ધરતીકંપનો ભય કેમ હોય? ધરતીના
ધણધણાટ વખતેય એ તો પોતાના જ્ઞાનમાં અકંપ છે–અડોલ છે.
હમણાં માગશર સુદ ૧૦–૧૧ ના દિવસોમાં મહારાષ્ટ્રમાં મુંબઈ–કોયનાનગરી વગેરેમાં
ધરતીકંપ થયો; કોયનાનગરીમાં તો બસો ઉપરાંત માણસો મૃત્યુ પામ્યા, હજારો ઘાયલ થયા, ને
મોટાભાગના મકાનો જમીનદોસ્ત થઈ ગયા....કુદરતી ઘટનાથી મૃત્યુ પામેલા ને ઘવાયેલા એ
માનવબંધુઓ પ્રત્યે આપણને વૈરાગ્યભીની હમદર્દી જરૂર જાગે છે. પરંતુ આ અધ્રુવ સંસારમાં
આવા પ્રસંગો તો બન્યા જ કરવાના–એવું વસ્તુસ્વરૂપ લક્ષમાં હોવાથી જ સન્તોએ કહ્યું છે કે–
એવો વજ્રપાત થાય કે જેના ભયથી ત્રણલોક ખળભળી ઊઠે–તોપણ હે ભવ્ય! તું તારા જ્ઞાનમાં
અકંપ રહેજે.–તારા જ્ઞાનશરીરને કોઈ હણી શકે તેમ નથી. ત્રણલોક ખળભળી ઊઠે તોપણ ધર્મી
પોતાના જ્ઞાનથી ચ્યુત થતા નથી. જ્ઞાની તો પોતાના અકંપ પરમજ્ઞાનસ્વભાવમાં સ્થિત છે.
નિશંકપણે પોતાને સહજ જ્ઞાનપણે જ અનુભવતા તે શાશ્વતપુરી તરફ ચાલ્યા જાય છે.