PDF/HTML Page 1 of 45
single page version
PDF/HTML Page 2 of 45
single page version
pahelAnn agnAnadashAmAn anek kudevone dekhyA; parantu ApanA jevA
vItarAg–sarvagnaparamAtmAne dekhyA pachhI have bIjA koI pratye
amArun chitta lAgatun nathI. tem sAdhakadharmAtmA kahe chhe ke he nAth!
sanyogane ane rAgane ame joI lIdhA, agnAnapaNe rAgano svAd
paN chAkhI lIdho, paN have Ape batAvelA amArA A param
chidAnandasvabhAvane joyo; achintyashaktivALA A chaitanyadevane
dekhyA pachhI have A chaitanya sivAy bIje kyAy koI parabhAvamAn
amArun chitta lAgatun nathI. AvA svabhAvanI draShTi te samyagdarshan
chhe, ne te samyadarshan kevaLagnAnane nimantre chhe– bolAve chhe.
PDF/HTML Page 3 of 45
single page version
karatAny vadhu!
vAncho eTale tamArA achintya vaibhavanI tamane khabar paDashe!
jovAnI khUb utkanThA chhe.
PDF/HTML Page 4 of 45
single page version
ध्येयं श्रव्यं न लभ्यं न च विशदमते श्रेयमादेयमन्यत्।
श्रीमत्सर्वज्ञवाणीजलनिधिमथनात् शुद्धचिद्रूपरत्नं,
यस्मात्लब्धं मयाहो कथमपि विधिनाऽप्राप्तपूर्वं प्रियं च।। १९।।
nathI gamya karavAyogya–DhUnDhavAyogya, nathI kAI bIjuunn kArya karavAyogya, nathI
anya kAI vAchya–kahevAyogya, nathI to kAI dhyey, nathI bIjun kAI shravaNayogya,
nathI bIjun kAI labhya–prApta karavAyogya, nathI anya kAI shreyarUp ke Ashray
karavAyogya, ane nathI kAI bIjun Adey–grahaN karavAyogya; kemake–men koIpaN
prakAre–mahA prayatne shrImat sarvagnanI vANIrUpI jalanidhinA mathan vaDe
shuddhachidrUparatna prApta karyun chhe...aho! pUrve kadI nahi prApta thayelun ane priy evun A
shuddhachidrUparatna sarvagnadevanI vANInA mathanathI mane prApta thayuun, pachhI jagatamAn
anya koIpaN padArthathI mAre shun prayojan chhe?
jANavAyogya chhe, te ja drashya chhe, te ja gamya chhe, te ja kArya chhe, te ja vAchya chhe, te
ja dhyey chhe, te ja shravya chhe, te ja labhya chhe, te ja shrey ane Adey chhe; te ja priy
karavAyogya chhe; pUrve kadI tenI prApti nathI karI.)
PDF/HTML Page 5 of 45
single page version
AgaL jatAn chhevaTe shun pariNAm Ave chhe? khAvA–pIvA vagere koIpaN viShayamAn chhevaTe to
kanTALo ja Ave chhe, ne te chhoDIne bIjA viShay taraph upayog jAy chhe. e rIte, jo viShayonA
bhogavaTAmAn aNagamo ja AvI jAy chhe to tun samajI le ke temAn kharekhar tArun sukh hatuunn ja nahi,
paN ten mAtra kalpanAthI ja sukh mAnyun hatun. jo kharekhar sukh hoy to te bhogavatAn bhogavatAn kadI
koIne kanTALo Ave nahIn. juo, siddhabhagavantone AtmAnun sAchun sukh chhe, to temane te sukh
bhogavatAn anantakALe paN kanTALo Avato nathI...Atmik sukhathI teo tRupta–tRupta chhe.
mAnyun, ek lADavo khAdho...be khAdhA, traN...chAr...khAdhA...chhevaTe em thAy chhe ke have bas, have
lADavA khAvAmAn sukh lAgatun nathI. to samajI le ke pAchhaLathI jemAn sukhano abhAv bhAsyo temAn
pahelethI ja sukhano abhAv chhe. e rIte lADavAnA sthAne koIpaN paraviShay laIne vichAr karatAn
nakkI thashe ke e viShayomAn sukh nathI paN AtmasvabhAvamAn ja sukh chhe. e svabhAvasukh nakkI
karIne tenI hA pAD, ne viShayomAn sukhanI buddhi chhoD.
Avato nathI, ne viShayasukhomAn kanTALo AvyA vinA raheto nathI.
PDF/HTML Page 6 of 45
single page version
te shubhamAn sukh hoy to tyAnthI khasavAnun man kem thAy? agnAnI jIv shubhathI khasIne shuddhamAn
jato nathI paN shubhathI khasIne pAchho ashubhamAn jAy chhe, eTale parataraphanA viShayamAn ja rahIne
shubh ne ashubhamAn ja upayogane bhamAvyA kare chhe; paN, ‘atyAr sudhI paravalaNamAn rahyo paN
kyAyathI sukh anubhavamAn Avyun nahi, mATe par taraphanA valaNamAn sukh nathI paN sva taraphanA
anrtamukh avalokanamAn ja sukh chhe– atIndriyagnAnamAn ja sukh chhe’ –em nirNay karIne jo sva
taraph vaLe to siddha bhagavAn jevA AtmAnA sukhano anubhav pragaTe, ne viShayomAnthI ruchi TaLI
jAy. –A dashAnun nAm dharma chhe.
pAD ne! viShayonA lakShe viShayonA sukhanI nA pADe chhe tethI te ‘nA’ TakatI nathI, ne pAchho bIjA
IndriyaviShayomAn ja tun lIn thAy chhe. jo svabhAvanA atIndriy sukhanI ruchithI hA pADIne te
viShayasukhanI nA pADe to te ‘hA’ ane ‘nA’ banne yathArtha Takashe, ne AgaL jatAn atIndriy
kevaL sukh pragaTashe. e rIte AtmArthIne pahelethI ja svalakShe Indriy taraphanA valaNamAnthI
Adarabuddhi TaLI javI joIe, ne atIndriy sukhanI param AdarapUrvak shraddhA thavI joIe, te ja
atIndriy sukh pragaTavAno upAy chhe.
chAndo Uncho ke sUraj?
PDF/HTML Page 7 of 45
single page version
bhedagnAn mATenI preraNAno A shlok chhe:
अनुभवभवभूर्तेः पार्श्ववर्ती मुहूर्तम्।
पृथगथ विलसंतं स्वं समालोक्य येन
त्यजसि झगिति मूर्त्या साकमेकत्वमोहम्।। २३।।
AtmAno anubhav kar ke jethI potAnA AtmAne vilAsarUp, sarva paradravyothI judo dekhI A
sharIrAdi mUrtik pudgaladravya sAthe ekapaNAnA mohane tun turat ja chhoDashe.
athavA marIne paN–maraN jeTalA kaShTa Ave topaN te badhuunn sahan karIne tattvano kautUhalI thA.
gAnDo kaheshe, bhangaDabhUt paN kaheshe. duniyAnI anek prakAranI pratikULatA Ave topaN tene sahan
karIne, tenI upekShA karIne, chaitanya bhagavAn kevA chhe tene jovAne ek vAr kautuhal to kar! jo
duniyAnI anukULatA ke pratikULatAmAn rokAIsh to tArA chaitanya bhagavAnane tun joI shakIsh nahi, mATe
duniyAnun lakSha chhoDI daI ane tenAthI ekalo paDI ekavAr mahAn kaShTe paN tattvano kautuhalI thA!
PDF/HTML Page 8 of 45
single page version
AchArya dev kahe chhe ke he bandhu! tun chorAshInA kUvAmAn paDyo chhe, temAnthI pAr pAmavA mATe game
teTalA pariShaho ke upasargo Ave, maraN jeTalAn kaShTo Ave topaN tenI darakAr chhoDIne, puNya–
pAparUp vikArabhAvano beghaDI pADoshI thA, to chaitanyadaL tane judun jaNAshe. ‘sharIrAdi tathA
shubhAshubh bhAv e badhun mArAthI judun chhe ne hun enAthI judo chhun, pADoshI chhun, em ek vAr
pADoshI thaI AtmAno anubhav kar.
antarajyotithI gnAnabhUmikAnI sattAmAn A badhun je jaNAy chhe te hun nahi paN tene jANanAro
teTalo hun–em svatattvane jAN to kharo! ane tene jANIne temAn lIn to thA! AtmAmAn shraddhA,
gnAn ane lInatA pragaT thAy chhe tenun Ashcharya lAvI ekavAr paradravyono pADoshI thA.
par padArthono be ghaDI pADoshI thA, AtmAno anubhav kar.
shraddhA, gnAn ane lInatA karI, ek antarmuhUrta eTale be ghaDI chhUTo paDI chaitanyamUrtine chhUTo jo. te
mojane andaramAn dekhatAn sharIrAdinA mohane tun turat ja chhoDI shakashe.
svarUpasattAbhUmimAn TharIne jo, to par sAthenA mohane jhaT daIne chhoDI shakIsh.
paryAyamAn rahelI chhe. sharIrAdithI bhinnapaNe AtmAne jANyo tene e pariShahonA ganj jarA paN
asar karI shake nahi eTale ke chaitanya potAnA vepArathI jarA paN Dage nahi.
PDF/HTML Page 9 of 45
single page version
chhe. evA anantA dukhanI pratikULatAnI vedanAmAn paDelo, mahAAkarAn pAp karIne tyAn gayelo,
tIvra vedanAnA ganjamAn paDelo, chhatAn temAn koIvAr koI jIvane evo vichAr Ave ke arere!
AvI vedanA! AvI pIDA! evA vichAro karatAn svasanmukh veg vaLatAn samyagdarshan thaI jAy
chhe; tyAn satsamAgam nathI paN pUrve ekavAr satsamAgam karyo hato, satnun shravaN karyun hatun ane
vartamAn samyak vichAranA baLathI, sAtamI narakanI mahAtIvra pIDAmAn paDelo chhatAn, pIDAnun lakSha
chUkI jaIne samyagdarshan thAy chhe, AtmAnun vedan thAy chhe. sAtamI narakamAn rahelA samyagdarshan
pAmelA jIvane te narakanI pIDA asar karI shakatI nathI, kAraNake tene bhAn chhe ke mArA
gnAnasvarUp chaitanyane koI par padArtha asar karI shakato nathI. evI anantI vedanAmAn paDelA paN
AtmAno anubhav pAmyA chhe, to sAtamI narak jeTalI pIDA to ahIn nathI ne? manuShyapaNun
pAmIne rodaNAn shun royAn kare chhe? have satsamAgame AtmAnI pichhAN karI AtmAnubhav kar.
AtmAnubhavanun evun mAhAtmya chhe ke pariShah Avye paN Dage nahi ne be ghaDI svarUpamAn lIn thAy
to pUrNa kevaLagnAn pragaT kare, jIvanamukta dashA thAy ane mokShadashA thAy; to pachhI mithyAtvano
nAsh karI samyagdarshan pragaT karavun te to sugam chhe.
jyot jAge tenI dashAnI dishA AkhI pharI jAy; jene antarapalaTo thAy tene
koIne pUchhavA javun na paDe, tenun antar bedhaDak paDakAr mAratun sAkShI Ape ke
ame have prabhunA mArgamAn bhaLyA chhIe, siddhanA sandeshA AvI chUkayA chhe, have
TUnkA kALe siddha thaye chhUTako, temAn bIjun kAI thAy nahi, pher paDe nahi.
PDF/HTML Page 10 of 45
single page version
rAgathI judA shuddhAtmasvarUpanA anubhavarUp bhedagnAnavaDe jeNe samvar karyo chhe, te ugra
AnandarUp thAy chhe–mokShane sAdhe chhe. samyagdarshan thatAn ja AtmAmAn Anand thayo ne samvar–nirjarA
sharU thayA.
upayoganI ekatArUp Asrav tene thato nathI. gnAnInI pariNati gnAn–vairAgyamay thaI gaI chhe,
temAn have bandhan kem thAy? aho! te gnAnavairAgyanun koI adbhut mAhAtmya chhe ke gnAnIne bandhan
thatun nathI. upayogamAn ekatArUp gnAn, ane rAgathI bhinnatArUp vairAgya–AvA gnAn–
vairAgyasahit shuddhAtmAno anubhav hoy chhe. te paryAyamAn rAgano ke karmano pravesh thato nathI.
karmano uday AvIne nirjarI jAy chhe paN bandhanun kAraN thato nathI–evun anubhavanun sAmarthya chhe.
dharmIne te rAg sAthe ke sAmagrI sAthe jarAy lAgatun–vaLagatun nathI, tenAthI judI ja gnAnapariNati
varte chhe. te pariNati karmano abhAv karI nAnkhe chhe.
bandhan thatun nathI, te vakhatey teno upayog alipta varte chhe.
chaDatun nathI; kemake andaramAn shuddhachidrUpanA anubhavarUpI mantra tene mojUd chhe; te mantra viShayomAn
sukhabuddhirUpI jherane (mithyAtvane) jarApaN chaDavA deto nathI.
PDF/HTML Page 11 of 45
single page version
chIkAs tene chonTatI nathI, rAgathI te gnAn judun ne judun alipta ja rahe chhe.
shuddhagnAnapaNe ja rahe chhe.
karmone kheravI nAnkhe chhe. A rIte bhedagnAnanA baLavaDe samyagdraShTine nirjarA thayA ja kare chhe.
chAkhyo tene ja shubharAgano ras lAge chhe. shubharAg ane tenun phaL e jIvanun svarUp ja nathI;–
ashubhanI to vAt ja shI? narakanI ghor pratikULatAnA vedan vachche paN samyagdraShTi jIv tenAthI
bhinna potAnA chaitanyasukhane vede chhe. rAganA vedanamAn tenA upayoganI ekatA thatI nathI,
chaitanyasukhanA vedanamAn ja tenA upayoganI ekatA chhe, temAn ja tenI prIti chhe. chaitanyasukh sivAy
jagatamAn bIje kyAy dharmIne prIti nathI. anukUL–pratikULatAthI pAr (shubh–ashubhathI pAr)
tenI chaitanyapariNati (kamaLanI jem, mantravAdInI jem, lUkhI jIbhanI jem, ane suvarNanI jem–
e chAr draShTAnte) parabhAvothI tadna alipta chhe, tethI te karmathI lepAtI nathI paN mukta ja rahe chhe.
paradravya ane parabhAvothI bhinnatArUp bhedagnAn; evun bhedagnAn thatAn dravyakarma–bhAvakarma–nokarma
taraphathI virakta thaIne gnAnapariNati potAnA shuddhasvarUp taraph jhUkI chhe. –AvI gnAn–
vairAgyashakti samyagdraShTine niyamathI hoy chhe. AvI gnAn–vairAgyarUp pariNatimAn karmanA phaLano
bhogavaTo hoto nathI eTale te phaL dIdhA vagar ja nirjarI jAy chhe.
PDF/HTML Page 12 of 45
single page version
te to rAgamAn ja lIn chhe. rAg ane gnAnanI bhinnatAnA bhedagnAnavaDe ja sAcho vairAgya hoy chhe.
ne AvA vairAgyavALo jIv ja karmothI chhUTe chhe.
jIvane vairAgI kahetA nathI, te to rAgI ja chhe, rAgamAn ja lIn chhe. ane jeNe shuddhasvarUpanA
anubhavapUrvak rAgathI potAnI bhinnatA jANI chhe. evA samyagdraShTi jIv, bahArathI gRuhavAsamAn
dekhAy, rAg paN thato dekhAy chhatAn, niyamathI vairAgI chhe, rAgamAn tenI pariNati magna nathI, tenI
gnAnapariNati rAgathI judI je judI ja varte chhe; rAganA ek anshane paN gnAnamAn bheLavatA nathI.
A rIte tenun gnAn rAgathI virameluunn chhe. eTale dharmIne gnAn ane vairAgya banne sAthe ne sAthe vartI
rahyA chhe.
tenAthI to bhinna rahe chhe, virakta rahe chhe, temAn ekarUp kadI thatA nathI. –AvA gnAn–vairAgyanA
baLathI dharmI jIvane nirjarA thAy chhe; ashuddhapariNati chhUTatI jAy chhe ne shuddhatA thatI jAy chhe.
samyagdraShTi niyamathI gnAn–vairAgya sampanna hoy chhe. –te shun kare chhe? shuddhasvarUpano lAbh ane
parabhAvano tyAg–eno nirantar abhyAs bhedagnAn vaDe kare chhe. shuddha svarUpanA anubhavano
nirantar abhyAs kare chhe. samayasAranATakamAn kahe chhe ke–
जासु प्रभाव लखे निज लक्षण जीव अजीवदशा निरवारे।।
आतमको अनुभव करिके ह्वै थिर आप तरे अर ओरनि तारे।
साधी सुद्रव्य लहे शिवशर्म सु कर्मउपाधि व्यथा वमि डारे।। ७।।
paradravyathI sarvathA bhinna evI shuddha svavastuno lAbh thayo. te svavastune
PDF/HTML Page 13 of 45
single page version
tare chhe ne bIjA pAtra jIvone paN taravAnun nimitta thAy chhe. ane AvI bhinnatAnA bhAn vagar
jIv dukh pAme chhe.
AshAthI are jIv! tun gharaghar bhaTakyo ne dukhI thayo. bhagavAn! bahAranI AshA chhoD ne antaramAn
anubhavanA rasanI evI khumArI chaDAv ke te ras kadI chhUTe nahi. dharmI jIvane bhedagnAnanA baLe
shuddhasvarUpanA anubhavanI adbhUt khumArI chaDI gaI chhe, tene rAgathI atyant bhinnatA varte chhe. –
AvI anubhavadashA vagar nirjarA ke mokShamArga hoy nahi. mATe kahe chhe ke he jIvo! gnAn ane rAganI
bhinnatAnA bhAn vaDe shuddhasvarUpanA anubhavano nirantar abhyAs karo.
samyagdraShTi to shuddhAtmAnA anubhavathI niyamathI gnAn–vairAgya sampanna hoy chhe, tenI to
jIv rAganI mIThAsamAn vartato hovA chhatAn em mAne ke mane paN bandhan thatun nathI, –to te jIv
pApI chhe. –bhale kadAch shubharAgamAn vartato hoy topaN mithyAbuddhine lIdhe tene pApI ja kahyo chhe.
IndriyaviShayomAnthI pariNati ja chhUTI gaI chhe ne antaranA atyant madhur chaitanyasvAdanA AnandamAn
ekAgra thaI chhe; tyAn bAhya bhogo ke rAg e to tene mahA roganA upasarga jevA lAge chhe. AvI
pariNatine lIdhe dharmIne bhog vakhate paN nirjarA thAy chhe, ne bandhan thatun nathI. –paN e to
antaranA shuddha anubhavanun jor chhe, enA pariNAm rAg vagaranA atyant lUkhA chhe eTale te bandhanun
kAraN thatA nathI.
chhe, tethI te pApI chhe. te bhale em mAnI lye ke hun samyagdraShTi chhun ane mane viShayabhogothI paN
bandhan thatun nathI. –paN andar mIThAsano ras chhe te mithyAtva jarUr bandhanun kAraN thAy chhe.
bhrAntithI em mAne ke mane bandhan nathI– tethI kAI tenAn
PDF/HTML Page 14 of 45
single page version
hun chhUTo chhun–paN tethI kAI te jelanA bandhanamAnthI chhUTI na jAy. tem chaitanyanun jene bhAn nathI ne
mithyAtvanA chIkaNAbhAvarUpI jelamAn paDyo chhe, ne viShayomAn sukhabuddhithI varte chhe, chhatAn bhrAntithI
em mAne ke mane karmabandhan thatun nathI, –to tethI kAI te jIv karmathI chhUTI jAy nahi. mithyAtvanA
chIkaNA pariNAm to jarUr bandhanun kAraN thashe.
tene bandhan thatun nathI. karmanI sAmagrI eTale ke pAnch IndriyanA viShayonI sAmagrI te to dushmane
UbhI karelI sAmagrI chhe, –teno prem dharmIne kem hoy? chaitanyanA prem ADe dharmIne teno prem
svapney thato nathI, mATe tene bandhan thatun nathI–em jANavun. ene to atIndriyaAnandano ullAs
chhe ne rAgano rang UtarI gayo chhe. rAgano jene rang chhe, jeno upayog rAg sAthe ekatAthI
rangAyelo chhe te to karma sAmagrImAn magna chhe eTale pApI chhe, ne tene karmabandhan thAy chhe; –bhale te
kadAch shubharAganA AcharaNamAn magna hoy topaN karmasAmagrImAn ja magna hovAthI nindya chhe, tene
bandhan thAy chhe. –Am samyagdraShTi ane mithyAdraShTinI pariNatimAn je moTo bhed chhe tene dharmI ja
jANe chhe. dharmI–samyagdraShTine je bandhan thatun nathI te to tenI andaranI adbhut gnAn–
vairAgyapariNatino prabhAv chhe, gnAn–vairAgyanI adbhut shaktine lIdhe tene bandhan thatun nathI.
dvArA shuddhachidrUpanI vAramvAr bhAvanAne puShTa karIne tenA dhyAnanI preraNA ApI chhe,
ane te sugam chhe em batAvyun chhe. pratipAdanashailI ghaNI sugam ane madhur chhe.
परमात्मप्रकाशाय नित्यं सिद्धात्मने नमः ।।१।।
PDF/HTML Page 15 of 45
single page version
kAnajIsvAmInAn adhyAtmabhAvanAbharapUr vairAgyaprerak pravachanono sAr.
–em batAvyun. have maraN pachhI eTale ke dehanA viyog pachhI paN AtmAnun astitva TakI rahe chhe
–e vAt draShTAntapUrvak gAthA 101 mAn batAve chhe–
तथा जागरद्रष्टेपि विपर्यासाविशेषतः।।
dekhe chhe, svapnamAn je nAsh dekhyo te to viparyAs ane bhramaNA chhe. tem jAgRut– dashAmAn paN dehanA
nAshathI potAno (AtmAno) nAsh thavAnun agnAnI mAne chhe te paN svapnadashAnI jevo ja
viparyAs ane bhramaNA chhe, kharekhar AtmAno nAsh thato nathI; jem jAgRutadashAmAn pote evo ne
evo chhe tem dehathI bhinna chaitanyadraShTithI jue to AtmA bIjA bhavamAn athavA sharIrarahit
siddhadashAmAn evo ne evo nitya birAjamAn chhe. dehanA sanyogathI AtmAnI utpatti ane dehanA
viyoge AtmAnun maraN mAnavun e bhramaNA chhe. AtmA dehathI judo upayogalakShaNavALo chhe; dehanI
utpattithI tenI utpatti thaI nathI temaj dehanA viyoge tenun maraN thatun nathI. janma ane mRutyu
vagarano satsvarUp AtmA chhe.
svapnamAn koIe joyun ke ‘hun marI gayo. ’ ane pachhI te jAgIne bIjAne kahe ke ‘bhAI! hun to marI
gayo chhun, ’ –to loko tene mUrakh ja gaNe. elA! tun jIvato jAgato Ubho chho ne kahe chhe ke hun
marI gayo? jem svapnAnI tenI vAt e bhramaNA chhe; tem dehanA chhUTavAthI koI kahe ke AtmA
marI gayo. –to gnAnI kahe chhe ke are mUrakhA!
PDF/HTML Page 16 of 45
single page version
mAtra bhramaNA chhe. jem svapnanI vAt khoTI chhe tem tArI vAt paN khoTI chhe. pote karelA puNya–
pApaanusAr AtmA pote svarga ke narakAdimAn jaIne potAnA bhAvanun phaL bhogave chhe; ane
vItarAgatA vaDe mokSha pAmIne sAdianant siddhadashAmAn rahIne mokShanA paramasukhane bhogave chhe.
svapnamAn hato te ja hun chhun. e ja pramANe agnAnadashAmAn bhramathI dehAtmabuddhine lIdhe dehanA nAshathI
AtmAno nAsh bhAse chhe, paN kharekhar AtmA nAsh pAmato nathI, deh chhoDIne bIjA dehamAn,
athavA to deharahit siddhadashAmAn AtmA te ja rahe chhe, eTale ke AtmA sat chhe; mokShamAn paN
AtmA sat chhe. mokShamAn AtmAno abhAv chhe–em nAstik loko mAne chhe; paN jo mokShamAn
AtmAno abhAv hoy to evA mokShane koN Ichchhe? –potAnA abhAvane to koN Ichchhe? pote
potAnA abhAvane koI Ichchhe nahi. mokShane to sau prANI Ichchhe chhe, te mokShamAn AtmA param shuddha
AnandadashA sahit birAjamAn chhe. koI paN avasthAmAn AtmAnA abhAvanI kalpanA karavI te
mithyA chhe. jem svapnamAn AtmAno nAsh dekhAy chhe te mithyA chhe, tem jAgRutadashAmAn paN AtmAnun
je maraN dekhAy chhe te agnAnIno bhram chhe. bannemAn viparyAsanI samAnatA chhe. A dehanA viyog
pachhI paN AtmAnun astitva emane em rahyA ja kare chhe. AvA sat AtmAnI mukti prayatnavaDe
siddha thAy chhe. dehathI bhinna AtmAnun shAshvat hovApaNun je jANe tene mRutyuno bhay rahe nahIn, ‘mAro
nAsh thaI jashe’ evo sandeh tene thAy nahi. game te paristhitimAn paN, deh chhUTavA TANe paN,
dharmI pote potAnA bhinna astitvane anubhave chhe; ne AtmAnI AvI ArAdhanA sahit deh chhoDe
chhe...deh chhUTavA TANey tene samAdhi rahe chhe.
prayatnapUrvak tenI bhAvanA bhAvyA ja karavI. –kem ke–
तस्माद्यथाबलं दुःखैरात्मानं भावयेन्मुनिः।। १०२।।
PDF/HTML Page 17 of 45
single page version
darakAr chhoDIne jeNe AtmAnI bhAvanA bhAvI chhe tene dukh prasangey te bhAvanA TakI raheshe, ne
ulaTI te bhAvanA tIvra vairAgyathI ugra banashe. sAtAshIlIyA ke pramAdI na thaI javAy te mATe
jAgRutIno upadesh chhe. kemake jo AtmAnI bhAvanA bhUlIne bAhya sukhamAn sAtAshIlIyo thaI jAy
to gnAnano nAsh thaI jAy chhe.
antaranA bhedagnAnanI bhAvanApUrvak sahanashIlatA te amogh upAy chhe. jyAn gnAnanI bhAvanA
jAgRut chhe tyAn koIpaN pratikULatA sAdhakane AtmabhAvanAmAnthI DagAvI shakatI nathI.
javAy...paN gnAnaAnandanI ugra bhAvanApUrvak samAdhimaraNe deh chhUTe! jeNe sAtApUrvak mAtra
bhedagnAnanI vAt karI chhe, paN antarmukh thavAno prayatna karyo nathI tene pratikULatA vakhate
bhedagnAnanI bhAvanA TakI shakashe nahi. AtmAnA Ashraye jeNe antarmukh prayatna karyo hashe tene game
te prasange AtmAnI bhAvanA TakI raheshe. anukUL sanyogamAn je mUrchhAyelA chhe ne antaramAn
anubhavano prayatna karatA nathI, te pratikUL sanyoganI sAme kem TakI shakashe? e vakhate enun gnAn
ene javAb nahIn Ape.
nahi, paN antaramAn prayatna karI karIne AtmAno anubhav karaje ne vAramvAr tenI bhAvanA karaje!
antaramAn AtmAnA anubhav vagaranI ekalI dhAraNA tane sharaNarUp nahi thAy. antaramAn
bhedagnAnanI bhAvanAthI nirvikalpa Anandaras pIvAno evo prayatna karaje ke samAdhimaraN TANe
kadAch tRuShAthI gaLun sukAy ne pANI paN gaLe na Utare to tyAre paN antaramAn shAntarasanA
anubhavathI AtmA tRupta rahe...
तम्हा जहाबलं जोई अप्पा दुक्खेहि भावए।। ६२।।
PDF/HTML Page 18 of 45
single page version
AtmAne jANIne dhyAvavo.
tapashcharaNAdi vairAgyabhAvanA pUrvak tun gnAnane bhAv. evI bhAvanA bhAv ke game tevI
pratikULatAmAny te chhUTe nahi, akhanD ArAdhanAmAn bhang paDe nahi. je ekalA sAtAshIlIyApaNAne
seve chhe ne gnAnanI vAto kare chhe tene pratikULatA prasange gnAnabhAvanA kyAthi Takashe? agnAnI to
maraNanA ke pratikULatAnA prasange bhaDakI UThe chhe, ne bhinna gnAnane bhUlI jAy chhe. jeNe gnAnabhAvanA
bhAvI chhe evA gnAnIne maraNano bhay nathI, pratikULatAmAny gnAnabhAvanA chhUTatI nathI. juone,
sudarshan sheTh, sItAjI vagere upar kevA sankaT AvyA? chhatAn te prasange paN teo potAnI
gnAnabhAvanAne bhUlyA na hatA. jeNe vAramvAr AtmAnA anubhavano prayog karyo chhe, vAramvAr
svabhAvamAn TharavAnI ajamAyash karI chhe tene game te prasangamAn paN gnAnabhAvanA jAgRut rahe chhe.
mATe dukhathI eTale kaShTamAn sahanashIlatAnA prayatna sahit gnAnasvabhAvanI bhAvanA karavAno
upadesh chhe.
jagAD. chaitanyanI dhagash ADe duniyAnI pratikULatAne na jo.
hoy tyAnsudhI to em lAge ke gnAn chhe. paN jyAn sharIramAn kaShTa thAy, deh chhUTavAno prasang Ave,
ke bIjA anek prakAranA nindA–apamAn vagere pratikULatAnA prasang Ave tyAn tenI dhAraNA Takashe
nahi, te pratikULatAnA vedanamAn ekAkAr thaIne bhInsAI jashe. mATe ahIn em upadesh chhe ke
atyArathI ja dehAdi pratye udAsInatAnI bhAvanApUrvak tun gnAnano abhyAs kar.
hoy te khare prasange hAjar thAy, ne AtmAne samAdhi Ape, samAdhAn Ape, shAnti Ape.
jIvanamAn jeNe AtmAnI darakAr karI nathI, tenI bhAvanA bhAvI nathI, ne kahe ke hun maraN TANe
samAdhi rAkhIsh. –to te samAdhi
PDF/HTML Page 19 of 45
single page version
nathI, te laDAImAn dushman sAme kevI rIte Ubho raheshe? jIvanamAn jeNe abhyAs karyo hashe tene
khare TANe kAm Avashe. mATe nirantar pramAd chhoDI draDh vairAgyapUrvak AtmAnI bhAvanA bhAvaje.
vishuddhabhAvathI uttam bodhanun sevan karaje...evI draDh bhAvanA karaje ke kevaLagnAn sudhI akhanD rahe.
are jIv! bhedagnAn karIne tArA gnAnane antaramAn DhALaje! vAramvAr gnAnane antaramAn ekAgra
karavAno abhyAs karaje..romerome eTale ke AtmAmAn pradeshe pradeshe–gnAnanun pariNaman thaI jAy–
evo draDh abhyAs karaje. viShayo taraphanI vRutti toDIne chaitanyano ras evo vadhAraje ke svapney
ke prAN jAy evA prasange paN temAn shithilatA na thAy, ne dhArAvAhI gnAn TakI rahe. –Am draDh
gnAnabhAvano upadesh chhe.
vItarAgamArgI santoe potAnA anubhavamAn laIne e vAt prasiddha karI chhe.
hit karavA mATe potAnun dravya kevun? guN kevA? ne tenA Ashraye paryAy pragaTe
chhe te kevI chhe–te jANavun joIe.
PDF/HTML Page 20 of 45
single page version
upar TheTh siddhalok sudhInun ghaNA prakAre varNan karyun chhe. temAn sauthI chhellA (navamA)
adhikAranun nAm
siddhabhagavantonI sankhyA, (3) siddhabhagavantonI avagAhanA ane (4)
siddhabhagavantonun sukh–e chAr vAt 17 gAthAdvArA batAvI chhe, ane pachhI
“siddhatvanA hetubhUt bhAv” nun AnandakArI varNan pAnchamA adhikAramAn 48
gAthAdvArA karyun chhe. trilokapragnapti jevA karaNAnuyoganA granthamAn paN siddhatvanA
hetubhUt AvI uttam bhAvanA vAnchIne gurudevane ghaNo pramod thayo hato ne
shrotAjano samakSha paN tenun varNan karyun hatun–je sAmbhaLIne saune harShollAs thayo
hato. –siddhatvanA hetubhUt bhAvanAthI kone Anand na thAy? –tethI te AnandakArI
bhAvanA ahIn ApIe chhIe.
kundakundAchAryadevanA samayasAr–pravachanasAr vagere shAstronI gAthAone lagabhag
maLatI Ave chhe–jANe ke temanA shAstronun dohan karIne ja A bhAvanA–adhikAr
rachAyo hoy evun ja lAge chhe. pro. hIrAlAlajI jain A sambandhamAn lakhe chhe ke–‘A
antim adhikAramAn varNavel siddhonun varNan ane Atmachintanano upAy (–
shuddhAtmabhAvanA) te jainavichAradhArAnI prAchIn sampatti chhe. ’ chAlo, ApaNe paN
ApaNA AtmAne siddhatvanA hetubhUt A bhAvanAmAn joDIe:–